!y pass-operaties effectief
oor veel hartpatiënten
Lubbers hoopte
op verdeelde
CDA-fractie
J
Onzekerheid rond prins Claus
ZeidócOowuiril
Wh
The Globe
aan de
Duinstraat
gdJNENLAND
ZATERDAG 6 JULI 1991 PAGINA 3
Ibinet in problemen door inflatie
(Vervolg van de voorpagina)
HAAG Premier Lubbers was gisteren niet erg vrolijk
het verloop van de begrotingsbesprekingen. „Het kabinet
jvoor zeer zware problemen". De minister-president wees
ll op de inflatie die minister Kok, volgens diens berekenin-
volgend jaar een tegenvaller van 900 miljoen zal opleveren,
edrag moet gecompenseerd worden door beperking van de
norven, maar vrijwel alle ministers zijn „bezuinigingsmoe",
kanoet het kabinet nog twee zogeheten grote operaties door-
»n, waaronder de Grote Efficiency, die moet leiden tot een
vaindering van het aantal rijksambtenaren met twaalfdui-
i gc En tenslotte ligt er nog het probleem van de voorgenomen
voting van de wao en de ziektewet. Daarover kan het kabinet
dejen beslissing nemen, nadat de Sociaal-Economische Raad
k\fs heeft uitgebracht.
ers: „We hebben afgesproken dat we niet met vakantie
in gaan voor we knopen hebben doorgehakt, maar we kun-
>as knopen doorhakken wanneer de SER advies heeft uit-
rotfcht".
Bernhardt „Idealen oud-strijders onveranderd'
SOESTDIJK De idealen van de
Nederlandse oud-strijders en oud
militairen zijn onveranderd. Dat
concludeert Prins Bernhard uit de
ontmoeting die hij op zaterdag 22
juni had met bijna 3000 van deze
mensen. De ontmoeting had plaats
in de tuin van Paleis Soestdijk, ter
gelegenheid van de 80ste verjaardag
van de prins. Hij is er „diep door ge
troffen".
De belangstelling voor zijn verjaar
dag was helemaal „overweldigend
groot", aldus de prins gisteren in
een dankwoord na het NOS-jour-
naal. „Voor de vele brieven, kaar
ten en telegrammen en geschenken
en geschenkjes ben ik heel erg
dankbaar. De genegenheid die daar
uit spreekt is hartverwarmend.", al
dus de prins.
Aparte dank van de prins krijgen
de gevers voor de instandhouding
van de Prins Bernhard Leerstoel
voor de Internationale Aspecten
van de Natuurbescherming in
Utrecht. De prins kreeg op 28 juni
daarvoor 175.000 gulden aangebo
den. Het bedrag is inmiddels opgelo
pen tot 200.000 gulden, aldus G.
Peijnenburg van de Stichting Ver
jaardag Prins Bernhard. Het vermo
gen van „de stoel" is nu een half
miljoen gulden en de rente geeft al
een goed rendement om hem in
stand te houden. De univerisiteit
van Utrecht heeft -na de eerste vijf
jaarlijkse evalutatie- al laten weten
dat de leerstoel de komende vijf jaar
kan blijven.
Meer maatwerk voor
bijstandontvangers
DEN HAAG Het kabinet is gisteren akkoord ge
gaan met de herziening van de Algemene Bijstands
wet. Het gaat om een wetsvoorstel van staatssecreta
ris Ter Veld van sociale zaken, die gemeenten meer
mogelijkheden geeft om rekening te houden met de
individuele omstandigheden van bijstandsontvangers.
De gemeenten moeten nu „maatwerk" gaan leveren.
Doordat de bijstand wordt afgestemd op de persoonlij
ke omstandigheden van de ontvangers, verwacht het
kabinet dat uitkeringsgerechtigden sneller financieel
zalfstandig zullen worden. In de nieuwe wet komt de
Rijksgroepsregeling werkloze werknemers (RWW) te
vervallen. De regeling wordt als aparte regeling op
genomen in de Algemene Bijstandswet. Dat betekent
dat van bijstandsgerechtigden kan worden gevraagd
zich voor te bereiden of zich beschikbaar te stellen
voor de arbeidsmarkt.
Van de
patiënten die in de
i bjde juli 1971 tot juni
ak« een bypass-operatie
^Hen ondergaan in het
Ziekenhuis
jrdam, overleed 1,2
it binnen 28 dagen
operatie.
vijf jaar was 92 procent en
na tien jaar 77 procent.
Dit melden onderzoekers uit
het Rotterdamse ziekenhuis in
het Nederlands Tijdschrift
voor Geneeskunde. Zij hebben
de ruim duizend hartpatiënten
die een „omleiding" kregen
voor een verstopt bloedvat ge
middeld elf jaar „gevolgd".
Van de patiënten die tot no
vember 1988 overleden stierf
ten minste 72,4 procent door
een hartaandoening. In de
vergelijkbare leeftijdsgroep in
de gehele Nederlandse bevol
king is de sterfte door hart
ziekten minder dan 50 pro
cent.
Een analyse van de gegevens
heeft uitgewezen dat de uitge
breidheid van de vaatafwij
king, de kwaliteit van de func
tie van de linker hartkamer
en de leeftijd bij de eerste ope
ratie een belangrijke invloed
hebben op de overlevingskans.
Er is geen verschil gevonden
tussen mannen en vrouwen.
De onderzoekers noemen de
sterke stijging in de jaarlijkse
sterfte vanaf het vijfde jaar na
de operatie opvallend. Volgens
hen komt dat waarschijnlijk
doordat ook in de getransplan
teerde bloedvaten de aderver
kalking (het „dichtslibben"
van de vaten) door blijft gaan.
Ze verwachten daarom dat
ook de klachten en de daar
mee samenhangende her
operaties vanaf het vijfde jaar
na de eerste operatie zullen
toenemen. De onderzoekers
noemen het van uitermate
groot belang om aderverkal
king bij deze patiënten tegen
te gaan door verlaging van het
cholesterolgehalte en de bloed
druk en door hen ertoe te be
wegen niet te roken.
170-reur-generaal mr. F. van Straelen (rechts) schudt de hand van mr. W. van Bennekom, de
,aat van één van de IRA-verdachten.
FOTO: ANP
OM betreurt
vrijspraak
in IRA-zaak
DEN BOSCH Procureur-gene
raal mr. F. van Straelen van het
Openbaar Ministerie heeft gisteren
verklaard teleurgesteld te zijn
over het vrijspreken door het ge
rechtshof in Den Bosch van de
vier IRA-verdachten in de zaak
van de dubbele moordaanslag in
mei vorig jaar in Roermond. Vol
gens de president van het hof, mr.
W. Smulders, ontbrak een wettig
en overtuigend bewijs.
De Nederlandse politie verkeerde
volgens Van Straelen in een uiter
mate moeilijke positie om voldoen
de bewijsmateriaal te verzamelen.
„Het ging om een gesloten groep,
die naar buiten niets laat merken.
Het Openbaar Ministerie heeft de
overtuiging dat het viertal het
heeft gedaan. Daarom moesten we
de zaak wel voorleggen aan de
rechter, ook al was de bewijslast
niet erg groot".
ïgalowparken en hotels goed bezet
HAAG Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme
wordt het met het begin van de schoolvakanties in enkele
icies, onder meer in een groot deel van Zuid-Holland, in
Aristensector in Nederland ook steeds drukker. Bungalow-
en hotels melden een goede tot zeer goede bezetting. De
laten een wisselend beeld zien. Vooral in Drenthe en
[aag is sprake van toenemende drukte als gevolg van res-
velijk de Rijwielvierdaagse en het North Sea Jazz Festival,
ie attractieparken laten weten goede zaken te doen. Tradi-
|ouw zijn het vooral Duitsers die naar Nederland komen,
voet gevolgd door opvallend veel Scandinaviërs, aldus het
bok de Fransen, Engelsen en Italianen zijn goed vertegen-
(ADVERTENTIE)
)E LAATSTE KEER
Wetend hoe belangrijk het is
voorde R.K. Kerkgemeenschap
om een eigen landelijke krant
te hebben, liet ik voor eigen
rekening in deze krant enkele
advertenties plaatsen voor het
Dat is een kostbare zaak!
Maar ze is het waard!
Ik kan daar evenwel niet mee doorgaan.
Vandaar dat dit
voorlopig de.laatste plaatsing is.
Nu vraag ik u:
STEUN UW EIGEN KRANT
STEL DIT NIET UIT EN
GEEF U NU METEEN OP
ALS ABONNEE!
Dank u wel!
geeft 2x per week nieuws en commentaar betreffende
us. (stelijke, politieke en culturele ontwikkelingen en bijdragen
aagler de Kerk, haar geloofsleer, liturgie, encyclieken, missie,
(At) oecumene e.d. uit de eerste hand!
Voor abonnement of informatie: bel 073-123480 of
(M stuur een kaartje naar KN, Postbus 1270, Den Bosch
Katholieknieuwsblad
1 Een voortreffelijke aan vulling op
1
DEN HAAG Premier
Lubbers had gehoopt dat
de CDA-fractie in de Eer
ste Kamer verdeeld zou
stemmen bij het debat
over het huurwaardefor
fait (belasting op het be
wonen van een eigen
huis) van afgelopen dins
dag. Dat zei de minister
president gisteravond tij
dens zijn wekelijkse pers
conferentie.
CDA-fractie-voorzitter Kaland
had volgens hem best kunnen
toegeven dat zijn fractie
(sterk) verdeeld was over deze
zaak. Een belangrijk aantal
CDA-senatoren zou volgens
hem het wetsontwerp best
hebben willen aanvaarden. De
premier is het dan ook abso
luut niet met Kaland eens dat
er „zelden zoveel kritiek" op
een wetsontwerp is geleverd.
Hij wees erop dat de Sociaal-
Economische Raad (SER) een
paar jaar geleden unaniem had
geadviseerd het huurwaarde
forfait te verhogen.
Overigens is Lubbers het wél
met Kaland eens dat de verho
gingen van het huurwaarde-
forfait die voor '93 en '94 op de
lat staan, tegen die tijd nog
eens zeer kritisch moeten wor
den bekeken.
Verse mosselen
later in de winkel
HARLINGEN De Zeeuwse
mosselvissers hebben opnieuw
het vangstseizoen met twee
weken uitgesteld. De mosselen
in de Waddenzee hebben door
het koele voorjaar nog niet de
consumptie-kwaliteit bereikt.
Gisteren besloten de mosse
laars hun schepen nog veer
tien dagen aan de kade te hou
den. Eerder was het seizoen
ook al met twee weken ver
schoven.
Zomerkleding
drukt prijspeil
DEN HAAG Voor gezinnen
is het leven de afgelopen tijd
niet duurder geworden. Tussen
midden mei en midden juni
bleef het prijsindexcijfer van
de gezinsconsumptie gelijk, al
dus het Centraal Bureau voor
de Statistiek. Vooral zomerkle
ding werd goedkoper en dat
maakte de prijsstijging van on
der meer lpg goed. Tussen
midden juni vorig jaar en mid
den juni dit jaar steeg het prijs
indexcijfer met 3,3 procent.
PER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
HOCUS FOCUS ?U-
111 TOS... PAS
Balanceren
Alsof Fred erop had gewacht. Nauwelijks had de zomer zich in
volle hevigheid aangediend, of het jonge schip van de woestijn
werd geboren. Gisteren was het nog geen dag oude kameeltje,
nog wat onzeker balancerend op zijn pootjes, naast moeder Sa
bine te zien in Dierenpark Amersfoort.
FOTO: ANP
door BERT JANSMA
Wat te zeggen nu we plotseling ontdekken dat we
twintig jaar bestaan. Even schrik je bij de
gedachte. Zouden we al versleten zijnIngeslapen?
Op onze (vermeende) lauweren rusten?"
Gedachten van regisseur Erik Vos over zijn
toneelgroep De Appel. Twintig jaar oud! Erik Vos
verrast mij ook.
Ik herinner me het begin: een persconferentie in
1972 in de Asperse boerderij van acteursechtpaar
Carol Linssen en Christine Ewert. Erik Vos. Do
van Stek, Peter van der Linden en zij wilden
nieuwe wegen zoeken in een vastgelopen
toneelbestel. Over dat toneelbestel is van alles
gezegd, valt nog van alles te zeggen, gezelschappen
verschenen, verdwenen, maar De Appel bleef.
Buiten dat bestel om, leek het wel, een bestel op
zichzelf. Met die bijzondere manier van
theatermaken, on-Hollands, niet-realistisch,
fantastisch en aangrijpend.
„Het is hartverwarmend geweest al die jaren om te
zien dat ons theater bijna altijd uitverkocht is"
schrijft Vos. We mogen in Nederland dan vaak
roepen dat we geen toneeltraditie, geen
theaterleiders hebben, maar als De Appel al geen
traditie heeft neergezet, dan heeft ze in Vos in elk
geval een theaterleider van allure. Een unieke
man. ik kan er van meepraten. Hij durfde het aan
om dat onervaren knaapje, dat net de toneelschool
voortijdig vaarwel had gezegd, te vragen
toneelstukken voor hem te lezen en te zoeken. Ik
kon er m 'n studie Nederlands door betalen. En een
schat aan ervaring opdoen: Met Erik Vos door het
land naar een van z'n lezingen. Gedreven, erudiet.
En mij onderweg nog even het fijne vertellen over
geveltypes van boerderijen. In m 'n archief heb ik
een epistel van Vos, vele pagina 's lang, waarin hij
gedetailleerd ingaat op een door mij gemaakte
Shakespeare-vertaling. Prachtig als je dat als
jongen van begin twintig krijgt.
Het is dat enthousiasme van Vos en zijn Appel,
hun liefde voor 'het vak', die voor die volle zalen
zorgen. De groep heeft maar liefst vijfduizend
Vrienden, die in nood bijspringen, met
karrevrachten rekwisieten aankomen als Vos er
om vraagt. Bij De Appel hóór je. Het Appeltheater
aan de Duinstraat is The Globe van Den Haag. In
dat twintigste seizoen straks de wereldpremière
van 'Spinoza', dat de Israëlische auteur Joshua
Sobol voor De Appel schreef. „Ik heb een speciale
band met de Appel sinds Eriks regie van mijn stuk
Ghetto" zegt Sobol. „Ik zag de levensader die De
Appel met haar publiek verbindt". Erik en Appel,
alvast proficiat.
DEN HAAG Niemand
zal echt verbaasd van z'n
stoel zijn gevallen toen
deze week bekend werd
dat prins Claus opnieuw
kampt met depressiviteit.
Hoewel de prins tijdens
het televisie-interview
met W.L. Brugsma ter ere
van het 25-jarig huwelijk
van het koninklijk paar in
maart van dit jaar zei dat
hij genezen was, deed zijn
optreden in het openbaar
het ergste vrezen.
Zijn trage en weifelende be
wegingen, de verkrampt aan
doende lichaamshouding en de
vaak starre blik in de ogen ga
ven de indruk van een onge
lukkig mens die de psychische
klap van 1982 nooit helemaal
te boven is gekomen. Deze bij
velen levende vermoedens
bleken juist te zijn.
Iemand die wegens een de
pressie wordt opgenomen in
een verpleeginrichting is er
ernstig aan toe. Het merendeel
van ae depressieve patiënten,
ongeveer zes procent van de
Nederlandse bevolking, wordt
thuis verzorgd. Pas als de toe
stand voor de patiënt en diens
omgeving ondraaglijk dreigt te
worden, wordt er tot opname
overgegaan. Wat de precieze
aanleiding was voor de opna
me van Claus is door de Rijks
voorlichtingsdienst (RVD) niet
bekendgemaakt.
De opname kan meerdere oor
zaken hebben. Een depressie
valt in de indeling van psychi
sche aandoeningen onder
'stemmingsstoornissen'. Bij een
stemmingsstoornis kunnen
meerdere klachten tegelijk op
treden, zoals waanideeën, som
berheid, wanhoop, uitzicht
loosheid, een gebrek aan be
langstelling voor de omgeving
en het ontbreken van tevre
denheid met of bevrediging in
eigen activiteiten.
Na de eerste opname van de
prins in september 1982 werd
algemeen aangenomen dat een
belangrijke oorzaak van de de
pressieve klachten zijn nutte
loze bestaan als prins-gemaal
was. Het feit dat hij, in figuur
lijke zin althans, altijd een
paar passen achter koningin
Beatrix moet lopen zou hem
opgebroken hebben. Ook zou
het hem veel verdriet gedaan
hebben dat hij als echtgenoot
van het staatshoofd nooit
werkzaamheden heeft mogen
verrichten die in overeenstem
ming waren met zijn capacitei
ten en waarbij hij zich vrijelijk
kon uiten en ontplooien.
Claus ondervond bovendien
nogal wat tegenwerking van
de regering. Zo werd hij in
1978 ontheven van zijn functie
als voorzitter van de Nationale
Commissie Voorlichting en
Bewustwording Ontwikke
lingssamenwerking. De directe
aanleiding voor het ontslag
was dat hij subsidie wilde ge
ven aan een comité dat koffie
uit Angola wilde boycotten. In
Den Haag barstte kritiek los,
omdat hier sprake zou zijn van
een politieke daad.
Adviseurschap
In deze situatie is inmiddels
verandering gekomen. Toen
Claus na zijn langdurige ziekte
terugkeerde uit Zwitserland
was het kabinet milder ge
stemd over het functioneren
van de prins-gemaal. In de zo
mer van 1984 kreeg hij naast
zijn bijzonder adviseurschap
voor de minister van ontwik
kelingssamenwerking ook de
baan van inspecteur-generaal
op hetzelfde ministerie. Naar
verluidt functioneert de prins
daar uitstekend. Het argument
dat zijn klachten met oninte
ressant werk te maken hebben
lijkt dus geen hout meer te
snijden.
In het televisiegesprek eerder
dit jaar met W.L. Brugsma
leek Claus al te beseffen dat
zijn klachten niet helemaal
voorbij waren. „Het gaat nu
goed", zei hij, „maar het is niet
zo dat je je voelt alsof er een
beenbreuk was die geheeld is
en waar je niet meer naar om
hoeft te kijken". Deze
woorden blijken nu zeer waar
te zijn.
Hoe het nu verder moet is on
duidelijk. Wel wordt er in po
litieke kringen al over gespe
culeerd dat koningin Beatrix
binnen een paar jaar zal aftre
den als blijkt dat de klachten
van haar man een permanent
karakter hebben. Hoewel een
lid van het koninklijk huis
zich nooit helemaal uit de pu
bliciteit kan terugtrekken, zou
troonsafstand in elk geval de
ergste druk van de ketel ha
len. Dit lijkt de meest voor de
hand liggende oplossing, want
voor zowel prins Claus als ko
ningin Beatrix is dit een on
menselijke situatie.
Zie verder Finale: Depressie:
somberheid verdringt le
vensvreugde
Noord-Holland
vindt HSL-lijn
voorwaarde voor
groei Schiphol
AMSTERDAM Gedeputeer
de Staten van Noord-Holland
vinden de aanleg van een ho
gesnelheidslijn „een absolute
voorwaarde" voor de groei
van de luchthaven Schiphol.
Dat blijkt uit een ontwerp-re-
actie van GS op de nota Hoge
snelheidsspoorverbinding Am
sterdam-Brussel-Parijs.
Het provinciebestuur wijst er
op dat bij de groei van de
luchthaven wordt gerekend op
circa 10 miljoen passagiers die
in het jaar 2015 per trein
moeten worden vervoerd in
plaats van met het vliegtuig.
„Het milieu kan worden ont
last door op afstanden tot 500
kilometer de hogesnelheidslijn
voor 100 procent in plaats van
het vliegverkeer te stellen en
op afstanden van 500 tot 1.000
kilometer voor 50 procent", al
dus GS.
Over het Noordhollandse ge
deelte van het aan te leggen
tracé zeggen GS er van uit te
gaan dat de kruising met de
Ringvaart van de Haarlem
mermeer door middel van een
aquaduct wordt gerealiseerd.
Dit met het oog op een zorg
vuldige „inpassing" van het
tracé in het landschap.
Het college vindt het noodza
kelijk dat de lijn vanaf Rotter
dam over één van de nieuwe
rechtstreekse tracés komt te
lopen om de beoogde kwaliteit
en winst in reistijd te garande
ren.
Nieuwe prijzen
Een benzinepomphouder liet gisteren alvast zien welke prijzen de automobilisten vanaf vandaag
moeten gaan betalen. In het hele land bleven gisteravond benzinestations tot twaalf uur open om
de klanten te laten profiteren van de oude prijzen.
FOTO: ANP
