„Ik wil mijn zoon terug. Levend!"
Mogelijk ook Turken
in afschrikkingsmacht
^LO stopt
achten
:gen leger
ibanon
Nieuwe post Tambo
„geen erefunctie"
Vrees Sovjetunie
voor CYSE afgewend
jinaJITENLAND
QeidóaQowuvnt
vrijdag 5 juli 1991 pagina 5
NCM zet
punt achter
krediet-
verzekeringen
AMSTERDAM Bedrij
ven die zaken willen doen
met Joegoslavië kunnen
hun risico voorlopig niet
meer bij de NCM verzeke
ren. De kredietverzeke
ringsmaatschappij reikt
geen nieuwe polissen meer
uit met dekking op Joego
slavië en het opnemen van
het Balkanland in een be
staande polis is evenmin
mogelijk. Dat heeft de
NCM gisteren bekendge
maakt. De NCM verzekert
betalingsrisico's die bedrij
ven lopen op hun afne
mers. Joegoslavië stelt
voor de Nederlandse ex
port overigens weinig
voor. De export kwam vo
rig jaar uit op zo'n 850 mil
joen gulden, terwijl de im
port 600 miljoen bedroeg.
we er maar het beste van ho
pen".
Maar de Nederlander Rem-
mert Dekker kwam deze week
in Belgrado aan zonder een
spoortje van vrees. De Dordte-
naar werkt voor een baggerbe
drijf uit Sliedrecht en dat had
de situatie in Joegoslavië vei
lig genoeg gevonden om vijf
werknemers een project in de
buurt van Belgrado af te laten
maken. Remmert Dekker: ,,Ik
ben niet bang. Bovendien, als
er wat gebeurt, zijn we met
onze auto met Nederlands
kenteken zo de grens over".
ANKARA Turkije heeft ge
zegd te overwegen om deel te
nemen aan een geallieerde
strijdmacht die Irak moet af
schrikken opnieuw militair op
te treden tegen de Kurden.
De internationale strijdmacht
waarvan sprake is zou onge
veer een bataljon sterk moeten
zijn en hangende een definitief
akkoord in het zuidoosten van
Turkije gelegerd worden.
„Deelname van het Turkse
contingent aan operaties over
de grens wordt niet voorzien.
Het zal alleen meedoen wan
neer eventuele incidenten zich
naar ons grondgebied uitbrei
den", aldus een Turkse woord
voerder.
Het Iraakse parlement keurde
gisteren een wet goed die, on
der voorwaarden, oppositie
partijen legaliseert. Volgens de
parlementsvoorzitter Sadi
Mehdi Saleh zal de wet uitein
delijk tot presidentiële verkie
zingen leiden. Toch zitten er
veel haken en ogen aan de in
voering van het meerpartijen-
stelsel. Zo moet een nieuwe
partij „de prestaties van de
Iraakse revolutie waarderen".
Deze revolutie bracht in 1968
de Baathpartij van Saddam
Husayn aan de macht. Daar
naast mogen volgens de nieu
we wet alleen leden van de
Baathpartij in het leger dienen
of lid worden van de gevrees
de veiligheidspolitie. Ook geeft
de zogenaamde meerpartijen-
wet de regering van Saddam
het recht elke partij te ontbin
den „die de veiligheid van het
land en de nationale eenheid
ondermijnt", een verwijzing
naar de Kurden en de sji'iti-
sche rebellen. Hoewel de nieu
we wet slechts geringe veran
deringen met zich meebrengt
zeggen deskundigen dat hier
door de illegale partijen van
de Kurden gelegaliseerd kun
nen worden.
Kohl wijst
Suharto op
mensenrechten
BONN Bondskanselier Hel
mut Kohl heeft de Indonesi
sche president Suharto giste
ren bij aankomst in Bonn ont
haald op enkele kritische op
merkingen over het Indonesi
sche mensenrechten- en mi
lieubeleid. Suharto brengt mo
menteel een vijfdaags staatsbe
zoek aan Duitsland. De Duitse
milieupartij Alliantie 90/Groe-
nen riep tijdens de tweede dag
van Suharto's bezoek de Duit
se regering op alle economi
sche hulp aan Indonesië te be
vriezen. Jakarta ontving on
langs vanuit Bonn 500 miljoen
mark (570 milioen gulden)
voor de aanschaf van veerbo
ten.
ON De Palestijnse
rijdingsorganisatie
heeft gisteren na
|leg met Libanese re-
hgsfunctionarissen be-
»n de strijd tegen het
ringsleger in Zuid-Li
jn te staken en al haar
re wapens naar het
enland over te bren-
is overeenstemming be
over een algehele oplos-
De legereenheden zullen
en gestationeerd in de ge
in aangewezen in het vre-
an van de regering. De
jtijnen hebben ingestemd
SjSode overdracht van hun
wapens. Een nieuw tijd
is aangebroken", zo zei
ter zonder portefeuille
llah al-Amin na een vier
lurende ontmoeting met
functionarissen,
schoten van sluipschut-
ijn gistermiddag voor de
idmaking van het ak-
nog twee mensen omge-
n en vier anderen ge-
geraakt. In de vier da-
durende strijd om de
bolwerken in Zuid-Liba-
ijn 46 doden en 173 ge
en gevallen.
or Syrië gesteunde Liba-
regering stuurde maan-
et leger naar het zuiden
n plan uit te voeren dat
et in de ontwapening
11e militante facties. Na
ir burgeroorlog hebben
ïs in de hoofdstad Bayrut
het noorden en het mid-
an het land hun wapens
verd. De PLO-strijders
;n terug toen het leger
it de dorpen rondom de
ijnse vluchtelingenkam-
ilde verdrijven. De PLO
dere groepen in het zui-
»iden dat ze hun wapens
hadden in de strijd te-
raël.
de felle gevechten wa-
eggeëbd en er slechts af
schoten van sluipschut-
n mortiervuur te horen
voerden twee Libanese
ers gisteren in Sidon
g met vertegenwoordi-
van de PLO over de
ihappelijke rechten van
.000 Palestijnse vluchte-
in Libanon. Het kwam
n verrassing dat bij dat
g ook een overeenkomst
iet staken van de strijd
nd was gekomen.
Escobar wil VS
tevreden stellen
BOGOTA De achter tralies zit
tende leider van het Medellin-kar-
tel, Pablo Escobar, heeft verklaard
bereid te zijn een levenslange ge
vangenisstraf uit te zitten om de
Amerikanen tevreden te stellen om
zodoende „een aanval op Colombia
te voorkomen". Als antwoord op
schriftelijke vragen door de krant
El Colombiano ontkende Escobar
tevens dat hij van plan is rechten te
gaan studeren. „De wet verandert
in Colombia toch dagelijks", aldus
de drugbaron. De regering van Co
lombia hief gisteren de staat van be
leg op die vanaf mei 1984 voor het
gehele land heeft gegolden.
Boerenveen stelt
functies ter beschikking
PARAMARIBO De Surinaamse legerkapi-
tein Etienne Boerenveen heeft zijn functies -
commandant van de militaire politie, de vei
ligheidsdienst en de centrale inlichtingen
dienst - ter beschikking gesteld aan presi
dent en opperbevelhebber Johan Kraag. Boe
renveen wil de justitiële autoriteiten de gele
genheid bieden op basis van het Surinaamse
recht vast te stellen of hij zich aan een straf
baar feit schuldig heeft gemaakt. Hij werd in
1986 in de Verenigde Staten veroordeeld we
gens het opzetten van een cocaïnelijn. Boe
renveen werd door de Surinaamse legerleider
Desi Bouterse gerehabiliteerd en in hoge ne
venfuncties benoemd. Jaggernath Lachmon
(73) is gisteren beëdigd als fungerend voorzit
ter van de Nationale Assemblee, het Suri-
parlement.
DURBAN De zwarte Zuidafrikaanse anti-apart
heidsbeweging ANC (Afrikaans Nationaal Congres)
heeft gisteren tijdens zijn nationale congres ANC-
voorzitter Oliver Tambo benoemd tot „nationaal voor
zitter" van de organisatie. De post werd speciaal voor
Tambo gecreëerd. ANC-woordvoerder Jordan gaf aan
dat Nelson Mandela persoonlijk Tambo had genomi
neerd voor de nieuwe post. Mandela, momenteel nog
vice-voorzitter van het ANC, zal vandaag Tambo offi
cieel als voorzitter van de anti-apartheidsorganisatie
opvolgen. Mandela is de enige kandidaat voor het
voorzitterschap. Jordan onderstreepte dat de post van
nationaal voorzitter geen erefunctie is. Tambo is uit
hoofde van zijn functie lid van de uitvoerende raad
van het ANC, het hoogste machtsorgaan binnen de
nationalistische beweging.
Twee miljoen voor
gebouwen Bokassa
BLOIS Een kasteel, een
boerderij en een verwaarloosd
restaurant in Frankrijk die eens
toebehoorden aan de voormali
ge Centraalafrikaanse keizer
Jean-Bedel Bokassa, zijn giste
ren op een veiling voor meer
dan twee miljoen gulden van de
hand gegaan.
Het geld is bestemd om schul
den van Bokassa af te betalen
aan de Eerste Internationale
Bank van Curasao.
Bokassa was niet bij de veiling
aanwezig: hij zit momenteel ge
vangen 'in de Centraalafrikaan
se Republiek.
Non en priester kussen elkaar
in nieuwe Benetton-campagne
MILAAN De Italiaanse kledingfabrikant Benet
ton heeft gisteren zijn nieuwste reclamecampagne
onthuld die waarschijnlijk even controversieel zal
blijken te zijn als sommige voorgaande. In een van
de zes nieuwe advertenties zijn twee modellen te
zien die, verkleed als een priester en een non, el
kaar op de mond kussen. In een andere advertentie
wordt de consument geconfronteerd met een nog
bloederig pasgeboren kind, dat nog niet van zijn
navelstreng ontdaan is. De beelden zijn niet be
doeld om de mooie kleding te laten zien, maar om
de interesse van de mensen te vangen en een reac
tie uit te lokken. Een voorgaande campagne stuitte
in de Verenigde Staten op veel tegenstand van
zwarte bevolkingsgroepen toen de kledinggigant in
een advertentie een zwarte vrouw toonde, die een
blank kind borstvoeding gaf. De nieuwe adverten
tie met het kind zal niet worden gebruikt in de VS.
orzichtige
lun Jeltsin
pr nieuwe
Leging
VOLKSLEGER JOEGOLSLAVIË VOLKSVIJAND NUMMER ÉÉN
tOU De president van
pssische federatie, Boris
heeft gisteren voor
de steun geuit aan de
politieke beweging die
Instaande Sovjet-libera-
®bben gevormd. Hij zei
I een echte partij zou
1 worden.
I naaste bondgenoten zit-
in en dat geeft mijn ei-
aan zei Jeltsin
een televisie-interview,
toekomst betreft: we
moeten zien. Er zijn te-
zietpders en er zijn voor-
van deze beweging".
Hervor-
werd deze
rad* opgericht door negen
loptfiente gematigde hervor-
t allonder wie de vroegere
:t gePr van buitenlandse za
te bdoeard Sjevardnadze en
en si-ideoloog Aleksandr Ja-
lf- De oprichters zeggen
tW de hervormingsgezin-
hëïnen de 'communistische
et v^illen aantrekken en de
/olgepolitiek opnieuw wallen
Idoor
MICK SALET
ZAGREB „Ik haal mijn
zoon uit het leger, ik haal
hem eruit...". De man die
zich voorstelt als Fransil
staart uit het half open
raampje naar buiten. Nag-
niti se ven je nevarno. E
pericoloso sporgersi. Nicht
hinauslehnen. De trein
van Belgrado naar Mari-
bor. Normaal gaat-ie door
naar Wenen. Maar in Joe
goslavië is niets meer nor
maal.
„Het is abnormaal. Het is le
vensgevaarlijk. Omdat een
paar van die generaals bang
zijn hun macht en mooie baan
tjes te verliezen, worden onze
zonen de dood ingejaagd. En
daar doe ik niet aan mee".
Fransil is op weg naar Mari-
bor. Daar is zijn zoon gelegerd,
die dienst doet in het federale
leger. „Hij is achttien jaar en
heeft er nog maar twee maan
den militaire dienst op zitten.
Bij de stormtroepen. Maar ik
laat hem zijn dienstplicht niet
afmaken. Ik ga 'm eruit halen.
Vraag me niet hoe, maar ik
doe het. En laat ze hem maar
pakken als hij deserteert... In
de gevangenis is hij veiliger
dan op het slagveld van Slove-
Het plannetje om zijn zoon te
halen kreeg de Hongaarse Joe
goslaaf toen hij op tv zag hoe
boze en bezorgde ouders het
parlement binnendrongen om
op te komen voor de belangen
van hun kinderen, het kanon-
nevlees. Dat was nou eens een
actie naar zijn hart. De volgen
de dag stapte hij, bijna blind
van woede, in de auto. Maar
verder dan Belgrado kwam hij
niet. Hij kreeg te horen dat de
snelweg richting Maribor tè
gevaarlijk was. Daarom heeft
de verontruste vader de trein
maar genomen.
„Ik moet er zo snel mogelijk
zijn, want wie weet wat er
morgen gebeurt... Ik wil mijn
zoon terug. Levend". Als de
trein het station van Zagreb
binnenrijdt, zegt hij: „Wens
me geluk in Maribor. Ik zal
het nodig hebben..".
Zenuwachtig
In Zagreb oogt het leven nor
maal. De treinen rijden op tijd.
De mensen gaan gewoon naar
hun werk. De winkels zijn
open. En de vroege mis in de
kathedraal van Zagreb trekt
maar een paar bankjes gelovi
gen.
Maar wie met de mensen
praat, hoort dat Zagreb zenuw
achtig is. De radio meldt dat
het rustig is in Slovenië en
Kroatië, maar wat wil dat zeg-
fen? Trekken de soldaten zich
cht terug in de kazernes? Of
is het een stilte voor de storm?
Heb je dan niet gehoord van
die tanks en troepen aan de
grens met Kroatië? Bij Beli
Manastir, Kukujevci, Sid en
Adasevci? En waarom denk je
dat het vliegveld van Zagreb
gisteren gesloten was? Geruch
ten genoeg, maar niemand
weet precies wat het leger van
plan is.
„Ik heb gehoord dat er mijnen
gelegd zijn rond de kazernes
van Zagreb", zegt Jakov, een
jonge ambtenaar. „De militai
ren zeggen dat het is om boze
burgers ervan te weerhouden
de kazernes te bestormen,
maar in werkelijkheid is het
natuurlijk om ervoor te zorgen
dat de soldaten de kazernes
niet uitvluchten".
Ook Jakov weet zeker dat de
legerleiding zich in recordtem
po tot volksvijand nummer
één aan het maken is.
„Kijk hier", zegt hij en slaat op
de voorpagina van de Kroati
sche krant Zapad. „Moeders
willen hun zonen terug", luidt
de knallende kop boven een
verhaal over de dwaze moe
ders van Slovenië die niet wil
len dat hun zoons het slachtof
fer worden van een burger
oorlog die geen burger wil.
„Ik geef ze groot gelijk, die
moeders. Alleen, ze moeten
niet naar de poorten van de
kazernes, ze moeten naar de
machthebbers in Belgrado".
Schande
„Die moeders zeggen precies
wat de meeste gewone mensen
in Kroatië en Slovenië den
ken. Niemand die ik ken, moet
nog wat hebben van dat zoge
naamde Volksleger. Het is
toch een schande dat zo'n le
ger zich een volksleger durft
te noemen. Volksleger.... Het
enige dat ze nu doen is tegen
het volk optreden. In Slovenië
moeten Sloveense soldaten op
hun eigen mensen schieten.
Straks moeten Kroatiërs nog
op Kroatiërs gaan schieten".
De Kroaten lijken strijdlustig.
Met kolossale koppen laten de
Kroatische kranten weten dat
Kroatië het recht heeft zich
met hand en tand te verdedi
gen. Het nationalisme druipt
van de pagina's.
Op straat zie je ook dat veel
automobilisten een nieuw stic
kertje achter op hun Zastava
of Yugo hebben geplakt. De
lettertjes YU zijn vervangen
door de letters CRO. Weg met
Joegoslavië, lang leve Kroatië.
Op het grote plein in het hart
je van Zagreb branden kaars
jes bij het standbeeld van de
weegt. Wanneer de nieuwe satelliet van de aarde zich ver genoeg
in de hemelruimte bevindt, geeft Prudon order de dampkring te
formeren. In enorme cylinders bevinden zich grote voorraden ge
comprimeerde zuurstof en stikstof, die nu als een mantel om de
bol worden gelegd; de aantrekkingskracht van de aarde is nu zo
gering geworden, dat er geen gevaar meer bestaat, dat deze
kunstmatige damprking ogenblikkelijk weer wordt opgeslorpt in
het heelal.
van de beweging
in september een con
té besluiten of ze hun
omvormen tot
Steun van Jeltsin,
beschouwd als de
politicus in het
van zeer groot belang
nieuwe politieke groe-
PRAAG Na moeizame
onderhandelingen hebben
de CVSE-landen vannacht
besloten een 'commissie
van goede diensten' naar
Joegoslavië te sturen. De
commissie moet een 'poli
tieke dialoog' op gang zien
te brengen, zo zijn de
ambtelijke vertegenwoor
digers van de 35 CVSE-
landen tijdens hun crisis
beraad in Praag overeen
gekomen.
De vertegenwoordigers ver
klaarden zich woensdag al in
principe bereid ook waarne
mers te sturen, maar konden
het over de uitwerking en de
•afstemming met de activitei
ten van de Europese Gemeen-
Óp de barricaden staan gaat
veel Slovenen goed af, maar er
lèngs komen blijft moeilijk.
foto: ap
schap gisteren nog niet defini
tief eens worden.
Aanvankelijk had de Sovjetu
nie zich tegen deze CVSE-be-
middeling uitgesproken. Na
uren onderhandelen konden
alle 35 CVSE-landen zich toch
vinden in een compromisvoor
stel. De commissie gaat op uit
nodiging en met toestemming
van de Joegoslavische rege
ring aan het werk. „In alle ge
vallen dat een dergelijke com
missie wordt uitgezonden, zal
dat op deze voorwaarden zijn",
aldus Sovjetonderhandelaar
Derjabin, die daarmee nauwe
lijks verholen te kennen gaf,
dat de CVSE zich nooit zonder
instemming van de Sovjetunie
zal kunnen mengen in het
conflict met de Baltische sta
ten en andere opstandige
Sovjetrepublieken.
De samenstelling en het man
daat van de CVSE-missie zal
door de Duitse voorzitter van
het crisisberaad in samen
spraak met de Joegoslavische
delegatie worden bepaald. Het
kostte de Joegoslavische verte
genwoordiger gièteren overi
gens grote moeite en vooral
veel tijd de benodigde instem
ming van de federale Joego
slavische regering te krijgen
voor het CVSE-initiatief.
knoq Met nog steeds toenemende snelheid verwijdert het
n^jde Eiland" zich van de aarde. Prudon en zijn mannen be-
tegzich veilig in de speciale ruimten en zij beschikken voorlo-
slijkjr voldoende zuurstof om in leven te kunnen blijven. Nauw-
erkende toestellen wijzen precies aan op welk een af-
t eiland zich van de aarde en de maan bevindt; die af
wordt voortdurend nog groter, omdat de aarde, op haar
pndom de zon, zich juist in tegenovergestelde richting be
Twee gewapende Slovenen houden wacht bij federale politiemensen die na hun overgave wachten op de trein die hen van
Ljubljana naar huis moet brengen. g foto. ap
Kroatische held Ban Jelacic.
Een provisorisch, papieren
spandoekje roept iedereen op
de vrede te bewaren. Hier en
daar hebben mensen demon
stratief een Kroatische vlag uit
het raam gestoken.
Het nationalistische vuur
wordt van alle kanten aange
blazen. Maar toch lijkt de
stemming vooral te worden
bepaald door het gevoel geen
vat te hebben op het verloop
van de gebeurtenissen. Wat
gaat er gebeuren?
„Het borrelt, het broeit, het
kookt en niemand weet hoe
dat afloopt. Met een sisser of
met een explosie", zegt zaken
man Dusan uit Zagreb. „Laten
