Alders: onderzoek naar
dioxine puur voorzorg
Cultuuromslag binnen PvdA nodig
Loelkast liet
as ontploffen
in
Ambtenaren moeten vaker met trein of bus reizen
Binnenland
£«idócSommit
VRIJDAG 5 JULI 1991 PAGINA 3
lomphouders: kort geding
egen accijnsverhoging
OTTERDAM De Novok, de organisatie van
ije pomphouders, gaat in een kort geding te-
n de Staat een verbod vragen van de accijns-
irhoging op benzine en diesel, die zaterdag in-
at, zo heeft de Novok gisteren tijdens een be
let vprsvergadering besloten. De organisatie vindt
t Dai accÜnsverboging in strijd met het Europees
Jrht en zal voor de president van de rechtbank
dad :pen Haag eisen dat de verhoging weer onge
in wfcn wordt gemaakt. Exploitanten van benzine-
sautfions in de grensstreken zullen enorme scha-
ictatij lijden door het prijsverschil dat met benzine-
ivet /"P6" in Duitsland en België ontstaat. De No-
Jc wil dat de Staat wordt veroordeeld tot het
11Tgoeden van de schade die de benzinepomp
Aiders als gevolg van de accijnsverhoging zul-
lijden. In de dagvaarding wordt ook ge-
mapagd om een oordeel van het Europese Hof
h justitie.
Prins Claus even thuis
DEN HAAG Prins Claus, die
vanwege nieuwe klachten van de
pressieve aard in het ziekenhuis
verblijft, is gistermiddag even thuis
geweest. Hij was ongeveer twee uur
op Paleis Huis ten Bosch, volgens de
Rijksvoorlichtingsdienst gewoon
voor de gezelligheid. De prins werd
maandag ter observatie opgenomen
in het Bronovo-ziekenhuis in Den
Haag voor onderzoek door prof. S.
J. Nijdam. Gistermiddag was nog
steeds niet duidelijk of het paar vol
gende week nog met vakantie naar
Italië zal gaan. „Ik denk dat het ko
ninklijk paar dat zelf ook nog niet
weet", aldus een woordvoerster van
de Rijksvoorlichtingdienst. De af
spraken die de prins voor na zijn
vakantie heeft, zijn tot nog toe ge
woon blijven staan.
Universiteit wil filialen openen
voor eerstejaars studenten
DELFT De Technische Universiteit Delft en de Landbouw Univer
siteit Wageningen willen 'filialen' openen in het land om meer stu
denten te trekken. De vestigingen van de universiteiten zijn bedoeld
voor eerstejaars studenten en krijgen een plaats bij de hogescholen
voor landbouw en techniek. In '92 wordt bij de Technische Hoge
school (HTS) in Amsterdam een vestiging geopend van de Technische
Universiteit Delft. De Universiteit Wageningen denkt aan vijf filialen
bij de landbouwhogescholen in Dronten, Den Bosch, Delft, Leeuwar
den en Velp en studeert op een gezamenlijk propadeusejaar voor
HBO/universiteit. De belangstelling voor landbouw en techniek is ta
nende. Met een filiaal om de hoek hopen de universiteiten de studen
ten over de drempel te trekken. In Friesland bestaan al langer uni
versitaire filialen rechten, economie en techniek. Zij zijn opgericht
omdat bleek dat het aantal Friese studenten ver onder het landelijke
gemiddelde lag. De dependances in Leeuwarden hebben de studiezin
onder de Friezen vergroot. Jaarlijks volgen tweehonderd studenten
de colleges in Leeuwarden voordat ze naar Groningen of Enschede
vertrekken.
Journalistenvakbond
akkoord met cao
AMSTERDAM De journalistenvakbond
NVJ heeft gisteren met de vereniging De Ne
derlandse Dagbladpers overeenstemming be
reikt over de cao voor dagbladjournalisten. Het
loon gaat met terugwerkende kracht vanaf 1
april structureel met vier procent omhoog.
Verder volgt op 1 december een loonsverho
ging met een half procent, zo heeft de NVJ be
kend gemaakt. De dagbladjournalisten wezen
eerder een bod van 3,75 procent van de hand.
Voorts hebben de werkgevers erkend dat voor
1992 aanbevelingen moeten worden gedaan
over de aanpak van overwerk. Daarnaast zijn
de bepalingen over de studie naar een totale
herziening van de salarisstructuur aange
scherpt. Het principe-akkoord is voor het
NVJ-bestuur aanleiding de stakingsoproep in
te trekken. De dagbladjournalisten moeten nog
hun goedkeuring geven aan het akkoord.
Zwangere militairen mogen
korter werken
DEN HAAG Commandanten krijgen ruimere be
voegdheden om zwangere militairen vrijstelling te
verlenen van bepaalde diensten en bijvoorbeeld ver
mindering van werktijd tot dertig uur met behoud
van salaris. Zo moet het voor vrouwen aantrekkelij
ker worden bij de krijgsmacht te gaan werken en
moet het ziekteverzuim worden teruggedrongen. Dit
is een van de maatregelen uit de secundaire arbeids
voorwaarden voor militair personeel voor 1991, waar
over de meerderheid van de tien bonden van militai
ren en minister Ter Beek van defensie het eens zijn
geworden. Andere maatregelen zijn een regeling voor
ouderschapsverlof, meer geld voor kinderopvang en
een hogere overwerkvergoeding voor dienstplichti
gen. Het akkoord kost 2,1 miljoen gulden voor de be
roepsmilitairen en 9,6 miljoen voor de overwerkver
goeding voor dienstplichtigen. Twee van de tien mili
taire bonden, de ACOM en de AFMP, zijn niet ak
koord gegaan met het pakket maatregelen.
,hi
de:i
ïCh I
stra
lio.l
van
/an
jswaJN HAAG Zomer-
d. 1? Dioxinetijd! Mr. Leon
Bruijn kan een glim-
weijh nog net onderdruk-
kfi- ,»Het lijkt wel of het
erdete zomer raak is", zegt
peil product-coördinator
sing ji de Hoofdinspectie
ht dlksgezondheid.
vej
êedachten êaan teruê
J p een jaar geleden toen
H tot de slotsom kwam dat
;ele vuilverbrandingsinstal-
rikafs in Nederland (Alkmaar,
indam) tot verhoogde con-
P iraties dioxinen in melk,
zals en viees leidden. Precies
g( jaar daarvoor, in juli '89,
zit pn de ellende bij de afval-
iierrfverking Rijnmond. „Maar
en xkunnen dit natuurlijk niet
Aelijken met de toenmalige
e" Tine-affaire in het Licke-
Veihgebied. De omstandighe-
och zijn anders",
is B( „dit" doelt de milieuman
Ie stjte zinnen die minister Al-
?ste k°rt tevoren heeft ge-
Iken. En met „anders" be-
hij njet minder gevaar-
afrë maar verwijst hij naar de
terncte opname van dioxine
via mond en neus, zoals in dit
geval. Uit een onderzoek is ge
bleken dat een half verhard
sportveld in Eindhoven on
middellijk moet worden afge
graven, omdat er het gevrees
de dioxine in is aangetroffen.
Voor locaties in Voorburg en
Hoevelaken dreigt eenzelfde
conclusie, met dien verstande
dat het door dioxine bevuilde
„kiezelrood" in Hoevelaken is
bedekt door een laag cement
van twaalf centimeter. „Daar
doen we dus geen onderzoek
meer", aldus Alders. Een thans
lopend landelijk onderzoek
moet uitwijzen in hoeverre
ook andere terreinen door het
spul zijn vervuild.
Alle betrokkenen, ook zij die
tegelijkertijd in Eindhoven
een persconferentie beleggen,
benadrukken bijna ophoude-
lijk dat er geen gevaar voor de
volksgezondheid bestaat. In
Eindhoven, noch elders, kan
de dioxine leiden tot gevaarlij
ke situaties. Ook al valt het
via smaak, reuk of direct li
chaamscontact binnen te krij
gen. „We handelen puur uit
voorzorg", aldus Alders.
Voorzorg
Het is daarom een beetje onge
lukkig dat J.Pieters van het
Staatstoezicht op de Volksge
zondheid even later wenst te
melden, dat we eigenlijk
machteloos staan. „Dioxine in
vet of bloed valt niet te verta
len in gezondheidswaarden.
We staan feitelijk met lege
handen".
Eigenlijk is er gewoon te wei
nig bekend omtrent de geva
ren van dioxine. In de Vere
nigde Staten trok men de con
clusie dat het kankerverwek
kend zou zijn, maar na uitvoe
rige dicussies werd dat stand
punt herzien. „We weten al
leen dat we voorzichtig
moeten zijn", aldus De Bruijn.
„Het is niet exact bekend wat
de gevolgen van dioxine-opna
me in het lichaam kunnen
zijn".
Om die reden heeft Alders be
sloten dat het terrein in Eind
hoven, dat de Centrale Orga
nisatie Voetbalscheidsrechters
en de plaatselijke voetbalclub
gebruikten als trainingsveld,
onverwijld dient te verdwii-
nen. „Puur uit voorzorg
klinkt het nogmaals. Ook el
ders zal dat de maatregel zijn
zodra het giftige spul wordt
aangetroffen.
Het huidige onderzoek dat de
NSF uitvoert in samenwer
king met de ministeries van
VROM en WVC, is een gevolg
van bevindingen in Duitsland.
Het spoor leidde naar een in
1945 gesloten kopermijn in
Marsberg in Nord-Rhein-
Westfalen. Daar experimen
teerde de directeur sinds 1938
met een door hemzelf gevon
den procédé om koper te ex
traheren uit erts door onder
hoge temperaturen gebruik te
maken van chloor. Dioxines
worden niet vervaardigd maar
ontstaan uitgerekend bij de
verbranding van stoffen waar
chloor in zit.
Hoekige korrels
Het procédé in Marsberg leid
de tot ideale omstandigheden
voor de vorming van dioxine
in de meest giftige soort. Nabij
grazende koeien moesten het
al spoedig met de dood beko
pen en toen er ter verbetering
van die situatie een schoor
steen op de fabriek verscheen,
verging het hier geplaatste
dieren een stuk beter. Met
dien verstande dat de koeien
op een naburige heuvel vanaf
dat moment het loodje moes
ten leggen.
In de periode '58-'74 werd ver
volgens materiaal uit dit pro
cédé aangewend om atletiek
banen en sportterreinen te
verharden. Omdat er zo'n 1000
ton nodig is om een grote ac
commodatie van de hoekige
korrels te voorzien, verwacht
Alders dat in Nederland het
spul op circa twintig a dertig
terreinen is beland. Nederland
importeerde immers zo'n
20.000 ton.
VAN KEMENADE: MINDER MACHT VOOR GOEDBEDOELENDE VRIJWILLIGER
Via de NSF viel te achterha
len op welke atletiekaccom-
modaties het kiezelrood be
landde en de conclusie was dat
er thans geen enkele baan
meer zo is samengesteld. De
NSF onderzoekt thans de mo
gelijkheid dat verharde veld
jes, zoals in Eindhoven en mo
gelijk Voorburg, door dioxine
zijn vervuild. In alle positieve
gevallen zullen bevolkingson
derzoeken, die in Duitsland als
resultaat hadden dat geen van
de onderzochten afwijkingen
vertoonden, achterwege blij
ven. „Niet nodig", vond Al
ders, „Als je iets vindt, kun je
er therapeutisch toch niets aan
doen", zei Pieters.
goede aanzet tot een brede
partij-discussie".
Het rapport opent nadrukke
lijk de mogelijkheid tot samen
werking met andere progres
sieve partijen, Groen Links en
D66. „De Rooie Familie" be
staat niet meer, vandaar dat
het mogelijk wordt te gaan fu
seren met Groen Links en
D66. Eerder werd dit ook al
geopperd door het kamerlid
Ad Melkert, die een fusie wil
de met D66. Maar de commis
sie-Van Kemenade realiseert
zich dat hier de tijd niet rijp
voor is nu D66 uitstekende re
sultaten boekt in de opiniepei
lingen. Daarom zou er eerst
een onafhankelijke werkgroep
moeten komen die de samen
werking onderzoekt.
Organisatie
De nieuwe partij-organisatie
gaat er in de visie van de com
missie Van Kemenade als
volgt uitzien: het vergaderbol-
werk bij uitstek, de partijraad,
wordt opgeheven. De taken
van de partijraad gaan naar
het partijcongres waarin drie
honderd afgevaardigden van
de leden zitting hebben. Zij
worden uit vijftig regio's gere-
cruteerd (dus meerdere afge
vaardigden per regio). De re
gio's krijgen in de toekomst
een minimumaantal van dui
zend leden. Het stemgedrag
van de afgevaardigden wordt
dan niet langer meer bepaald
door het gewest, maar de con
gresleden kunnen zonder last
en ruggespraak stemmen.
Op het partijcongres dat begin
december plaats heeft, zal over
het rapport van de commissie-
Van Kemenade gestemd wor
den. Het congres moet het be
stuur ziin fiat geven voor de
praktische uitvoering van de
voorstellen.
ijaarde recruut
f Overzet uit Groningen keek wel even vreemd op toen hij
dezer dagen zijn oproep voor de militaire dienst uit de brie-
bus haalde. Voor de oorlog had hij namelijk zijn dienstplicht
ig vervuld en wel als reserve-officier bij de artillerie. Nu op
arige leeftijd bleek de minister van defensie hem weer onder
vapenen te willen roepen. Maandag zou de bejaarde recruut
moeten melden bij zijn onderdeel. Dit keer de Verbindings
pen. foto: anp
Vervolg van voorpagina
ilSATERWOUDE Brandweercommandant Cardol van
8)terwoude vermoedt dat de oorzaak van de ontploffing in de
van jachthaven Meerzicht een gaslekkage van een jacht-
i is geweest. Na het aanslaan van de koelkast in het schip
I de explosie plaats. De schade wordt, in afwachting van het
jiisch onderzoek, voorlopig geschat op ruim een half miljoen
iwonenden van het anders op de vroege morgen zo rustige
waren vanochtend wakker geschrokken. Ook recreanten
het meer in hun boot lagen te slapen, werden in hun slaap
)rd. De knal was zelfs in het politiebureau in Oude Wete-
theneite horen.
g (Rorje voorkomen dat bezoekers zich te dicht bij de loods zouden
was brandweer was vanmorgen rond acht uur druk
met het plaatsen van dranghekken. Dit in verband met
jrtingsgevaar. De eigenaren van de circa 25 jachtschepen in
pds kunnen voorlopig niet bij hun schip komen. Volgens de
ëwoordvoerster moet de loods worden gesloopt.
>PER EN HOBBES
IK HEB ÖVERAE GrfZOCMl I
OWtg HET PEP, OWPEE
„OP PETBHP, OP PE 1/UJER
U4W PE PAl.OP HET AM -
SECWT.., HIJ IS ECHT
NÉE&ENS
Medewerkers van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne (RIVM) gekleed in beschermende pakken en gasmaskers
overleggen bij een hoopje met dioxine verontreinigde aarde op een sportveldje in Eindhoven. Gisteren is daar een begin gemaakt
met de afgraving van het terrein. foto: ANP
DIENSTREIZEN MET AUTO AAN BANDEN
DEN HAAG Rijksamb
tenaren moeten de ko
mende jaren bij hun dage
lijkse gang van en naar
het werk en ook bij
dienstreizen meer gebruik
gaan maken van het
openbaar vervoer.
Het aantal kilometers dat de
ambtenaren in het woon
werkverkeer en tijdens dienst
reizen per auto afleggen zal in
1994 met 20 procent moeten
zijn verminderd, zo heeft het
kabinet gisteren besloten.
Alle ministeries moeten uiter
lijk op 1 juli 1992 een 'vervoer
plan' hebben opgesteld, dat di
rect na deze datum kan wor
den uitgevoerd. In de plannen
moeten maatregelen staan om
het gebruik van het openbaar
vervoer te stimuleren. De kans
bestaat dat rijksambtenaren
onder bepaalde voorwaarden
een O V-kaart kunnen krijgen.
Daarop wordt momenteel nog
estudeerd. In augustus wor-
en de resultaten van dit on
derzoek bekend gemaakt.
Wat de dienstreizen betreft
heeft het kabinet alvast afge
sproken dat de afdelingschefs
op elk ministerie de bevoegd
heid krijgen om te bepalen of
een dienstreis al dan niet met
het openbaar vervoer dient te
worden gemaakt.
Als een ambtenaar tegen de
wil van zijn chef een dienst
reis per auto maakt, krijgt hij
geen enkele reiskostenvergoe
ding.
OH,HIJ HHW&T HlÊf?
iHiVAl lOieeotK HEEFT
IIJ PE CTÏT&EHAW&EM
->
AMSTERDAM De in
vloed van goedbedoelende
vrijwilligers op plaatselijk en
gewestelijk niveau in de Par
tij van de Arbeid is te groot.
Volgens een studiegroep on
der leiding van J.A. van Ke
menade moet de PvdA daar
om professioneler worden
geleid. Een kandidaat-ka
merlid mag niet langer be
oordeeld worden op het feit
dat hij in zijn vrije tijd partij
blaadjes rondbrengt, maar
zal zijn bestuurlijke en poli
tieke kwaliteiten voorop
moeten staan.
Daarom zullen niet de gewes
ten, maar zal het landelijk par
tijbestuur in de toekomst de
voorlopige kandidatenlijsten
voor de Tweede Kamer
moeten opstellen. Het partij-
congers beslist vervolgens
over de definitieve volgorde
van kandidaten.
Dit is de conclusie van het gis
teren gepresenteerde rapport
van de commissie-Van Keme
nade getiteld „Een partij om te
kiezen". De commissie wil af
van de eindeloze vergader-en
overlegcultuur in de partij.
Volgens Van Kemenade wordt
er nu veel te vaak vergaderd
om te vergaderen, terwijl de
regelementen een doel op zich
zijn geworden. Dat werkt ver
lammend op de besluitvor
ming en schrikt geïnteresseer
de leden af om aktief te wor
den binnen de partij.
„Wie zijn eigenlijk die actieve
partijleden die gedetail
leerd willen voorschrijven hoe
het overheidsbeleid er uit
moet zien en uitmaken wie er
precies namens de partij in
vertegenwoordigende licha
Commissie-voorziter J. van Kemenade en partij-voorzitter M. Sint gisteren bij de presentatie van het PvdA-rapport „Een partij om te
kiezen". foto: anp
men plaatsnemen?", zo luidt
de retorische vraag die de ge
wenste cultuur-omslag van de
PvdA uitdrukt.
De commissie meent dat het
beter is, dat gewestelijke be
sturen in de toekomst alleen
nog zeggenschap hebben in de
provinciale politiek, terwijl
plaatselijke afdelingen zich
straks kunnen beperken tot de
gemeentelijke belangen. Dat
moet voorkomen dat afde
lingsbesturen avonden lang
discussiëren over een politieke
uitspraak met betrekking tot
bij voorbeeld de grensconflic
ten tussen Rwanda en Burun
di.
Uit het rapport blijkt dat de
malaise van de sociaal-demo
craten zich niet beperkt tot de
partij-organisatie, maar ook de
kamerfractie kan zich aan
merkelijk beter profileren. Er
zouden meer gezichtsbepalen
de fractiewoordvoerders
moeten komen, die via de me
dia van zich laten horen. De
schrijvers van het rapport noe
men dit, „de verpersoonlij
king" van de politiek. Het is
onvermijdelijk dat andere
fractieleden dan meer op de
achtergrond worden gedron
gen voor het „parlementaire
handwerk", aldus de commis
sie.
Met bedekte termen laakt stu
diegroep eveneens de uitzon
deringspositie van de vrouwen
en etnische minderheden in de
partij. Het stellen van een mi
nimum-aantal vertegenwoor
digers uit deze groepen in be
stuur en parlement wordt niet
langer wenselijk geacht. Ook
voor hen geldt dat kwaliteit
voorop moet staan.
De commissie heeft zelfs over
wogen voor të stellen om lijst
trekker Wim Kok tevens
voorzitter te maken van de
partij. Maar dat stuitte „op
verschillende praktische" be
zwaren. Het belangrijkste be
zwaar zou de enorme werk
druk zijn die hij heeft als vice-
premier. Als daar de werk
zaamheden van partijvoorzit
ter bij zouden komen, dan zal
dat leiden tot overbelasting, al
dus de commissie. Aangezien
de combinatie van lijsttrekker
en partijvoorzitter in andere
landen wel gebruikelijk is, (b.v
West-Duitsland), liggen de
praktische bezwaren waar
schijnlijk vooral bij de huidige
gartijvoorzitter, Marianne
int. Zij wilde zich gisteren
over geen enkel voorstel van
de commissie uitspreken ook
al was zij nauw bij de discussie
betrokken. Ze beperkte haar
commentaar tot: „Het is een