HUIS
■RAAIX
Scattergories: oud spel in nieuw jasje
'Elektrische auto is serieuze optie voor de toekomst'
'Een gat in de lucht' boekje
voor milieubewuste consument
Zelfbruinende crème zonder strepen
louring
model l
van BM
verhuist;
naar
5-serie
Wasmiddelen
navullen
De wasmiddelproducenten die
denken dat ze met fosfaatvrij
geconcentreerd waspoeder en
splitspakken al voldoende aan
het milieu hebben gedaan,
moeten maar eens een kijkje
gaan nemen in Oostenrijk.
Daar hebben enkele super
markten met succes een auto
maat voor vloeibare was- en
reinigingsmiddelen in gebruik
genomen. De Duitse super
marktketens Edeka en Lidl
Schwarz gaan nu ook testen
of de automaat naar behoren
werkt en of de consument ge
ïnteresseerd is.
Uit Oostenrijk komen daar
over nu al hoopgevende sig
nalen. In het verleden waren
er al wel eens proeven gehou
den met andere automaten,
maar dat draaide altijd uit op
kleverige vloeren en bespatte
consumenten. Deze automaat
van de firma Sol Air uit We
nen schijnt zijn werk wel
goed te doen. De klant pakt
een speciale plastic retourfles
en zet die onder de tapkraan
van het desbetreffende pro-
dukt. Een afgepaste hoeveel
heid wordt aangezogen; als de
fles vol is, blokkeert de auto
maat.
De Weense firma, die ook de
bijbehorende milieuvriende
lijke middelen op de markt
brengt, doet goede zaken.
Hoewel de produkten niet
goedkoop zijn, is de omzet van
de Sol-Airprodukten vier
maanden na de introductie
twee keer zo hoog als die van
vergelijkbare merkartikelen
in flacons en pakken. Ook de
Nederlandse wasmiddelfabri
kanten worden via het nog
maar pas getekende conve
nant tussen minister Alders
en de verpakkingsindustrie
gedwongen na te denken over
de vermindering van de af
valberg. In het convenant
staat in elk geval dat waspoe
der alleen nog in geconcen
treerde vorm in kleine dozen
mag worden verkocht en dat
een navulbare verpakking
van vloeibare wasmiddelen
wordt gestimuleerd. Voor fa
brikanten is de Oostenrijkse
navulautomaat dus zeker
interessant.
Wat vind je in het park met
een P? Parkbank, pedofiel.
Dingen in de lucht met een
O? Orkaan, oosters tapijt.
Verzin een smoesje voor te
f laat thuis komen met een P?
Platte band, paling op de weg
waardoor ik uitgleed, prik
klok werkte niet.
Alleen al de creativiteit waar
mee sommigen antwoorden
weten te bedenken, maakt het
Zo wordt het spel Scattergo- spelen van 'Scattergories' de
ries gespeeld. moeite waard.
FOTO: PR jn eerste instantie had het
door MB als nieuw gepresen
teerde spel voor twee tot zes
spelers vanaf twaalf jaar veel
tegen. Want waar bestaat het
feitelijk uit? Zes maal drie
kartonnen kaarten met daar
op lijstjes met vragen, zes no
titieblokjes, zes kaartenstand-
aards, zes potloden, een dob
belsteen met letters en een
tijdklok. Dat alles voor de ri
ante prijs van 99 gulden. De
gebruiksaanwijzing blinkt ook
al niet uit in duidelijkheid:
veel aanwijzingen moeten
twee of drie keer worden ge
lezen om de bedoeling te be
grijpen. En veel wordt aan de
spelers zelf overgelaten: als
champignons als vorm van
broodbeleg wordt genoteerd,
moet je daar maar over dis
cussieren en er eventueel
over stemmen. „Probeer, als
je met z'n tweeën speelt, de
zaak op een vriendschappelij
ke manier op te lossen!", staat
er dan ook nog betuttelend
bij. En dan die naam Scatter
gories: je zou er je tong over
breken. Daar moet toch wel
een oerhollands woord voor te
bedenken zijn? Op de middel
bare school werd ook al de
tijd gedood met een soortge
lijk spelletje. Een dobbelsteen
heb je ook niet nodig: je prikt
gewoon met je pen blindelings
in een krant of studieboek
voor een letter. En een keu
kenwekker voldoet ook uit
stekend.
Maar goed: een spel moet
worden gespeeld om daad
werkelijk erover te kunnen
oordelen. Zes redacteuren
werden opgetrommeld om
eens te 'scattegorieën'. In to
taal zijn er twaalf lijsten, met
daarop twaalf verschillende
categorieën. Met de dobbel
steen wordt een letter ge
gooid, de tijdklok wordt ge
start en vervolgens is één mi
nuut lang niets anders te ho
ren dan het geratel van de
tijdklok, af en toe onderbro
ken door 'zo, niet makkelijk'
en 'o, die vult iedereen na
tuurlijk in'. Want alleen
'unieke' antwoorden gelden,
dus de woorden die anderen
niet hebben genoemd. Met het
gevolg dat bij een land met
een B namen als Brazilië, Bu
rundi, Bulgarije en Belize
werden genoteerd, maar niet
België! Scattergories blijkt al
snel verslavend: 'Nou vooruit,
nog één spelletje' 'Okay, nog
één keer'. En het werd later
en later en later...
„Waar moet je als consu
ment op letten als je
'ozonvriendelijk' wilt in
kopen, zodat je niet bij
draagt aan de aantasting
van de ozonlaag die ons
moet beschermen tegen
de schadelijke straling
van de zon?".
Met deze vraag opent het
boekje 'Een Gat In De Lucht'
van de Vereniging Milieude
fensie voor veel bewust le
vende consumenten een
schijnbare open deur. Ieder
een kent inmiddels de cfk's
chloor-fluor-kool waterstof
fen) als de schadelijke drijf-
gassen in spuitbussen en als
blaasmiddel van piepschuim
hamburgerbakjes. Men weet
dat fabrikanten van deze arti
kelen de cfk's inmiddels gro
tendeels hebben vervangen
door minder schadelijke stof-
Dat cfk's ook in grote hoe
veelheden gebruikt worden
bij het reinigen van bijvoor
beeld cd-spelers, de produktie
van meubels en matrassen en
zelfs in de vulling van speel
goedbeesten, is bij veel men
sen minder bekend.
Vorig jaar werd door deze
toepassingen voor de Neder
landse markt alleen al 5000
tot 7500 ton cfk's gebruikt.
Recent wetenschappelijk on
derzoek heeft aangetoond dat
de aantasting van de ozonlaag
twee maal zo snel gaat dan
verwacht werd.
Die ontwikkelingen hebben
Milieudefensie ertoe bewogen
het boekje 'Een Gat In De
Lucht' uit te brengen, een
gratis verspreide gids met
consumentenartikelen die-
schadelijk zijn voor het mi
lieu.
Milieudefensie heeft de de
tailhandel verzocht, van haar
leveranciers te eisen geen ar
tikelen meer te leveren die
met 'ozonaantasters' gemaakt
zijn. Hierbij noemt zij als goed
voorbeeld Vroom en Drees-
mann, die dit al enige tijd als
beleid heeft en daarmee ook
succes oogst.
Tegelijkertijd roept Milieude
fensie ook de consument op
geen produkten te kopen
waar cfk's in verwerkt wor
den. 'Een Gat In De Lucht'
kan hierbij als leidraad die
nen. Het boekje geeft behalve
algemene informatie over het
gat in de ozonlaag, een lijst
van artikelen met cfk's of an
dere 'ozonaantasters', varië
rend van koelkasten tot sta
diontoeters. De milieuon
vriendelijke produkten wor
den in het boekje met merk
en type genoemd, met daar
naast de minder schadelijke
alternatieven.
De nieuwe Tupperwareschaal, die zowel in de vriezer als in de
magnetron kan.
FOTO: PR
Schalen voor
vriezen en dooien
Overal heb je schalen voor
nodig. Om gerechten in de be
reiden, om in te serveren of
om het een en ander in in te
vriezen. Een schaal waarin je
in principe alles kunt doen is
bij veel mensen daarom wel
kom.
Tupperware speelt op die be
hoefte in met de Tupperwa-
ve-200, een schaal die bestand
is tegen temperaturen van -55
tot +200 graden Celsius. De
schaal is zandkleurig getint en
vrijwel onbreekbaar. Er wor
den twee deksels bij geleverd:
één voor het invriezen en één
voor de magnetron. Het laat
ste deksel is zo gemaakt dat
tijdens het kookproces stoom
kan ontsnappen, terwijl er
condensvocht terugvloeit in
de schaal. De Tupperwave-
200 is verkrijgbaar in ver
schillende inhoudsmaten, va
riërend van 750 ml tot 2 1. De
kleinste schaal kost 49,90 gul
den en de grootste 79,90 gul
den. Inlichtingen: 06-0228222.
Sommige produkten kun
nen het beste worden ge
test buiten werktijd en
tijdens het weekend. Dat
geldt zeker voor de nieu
we zelf bruiner van Yves
Rocher.
Want wie biedt de garantie
dat het gezicht niet worteltje
soranje wordt in plaats van
het verlangde egale bruin?
Enige voorzichtigheid is dus
geboden. „Het produkt moet
gelijkmatig aangebracht wor
den en daarna drie uur in
trekken zonder dat de huid
nat wordt," zegt de fabrikant,
volgens wie Cap Soleil zelf
bruinende zonnecrème is sa
mengesteld uit één procent
palmolie en eenzelfde percen
tage sesamolie. Bij opening
van de tube blijkt die een wit
te emulsie met een geurtje te
bevatten. Uit navraag blijkt
dat het om natuurlijke geur-
stoffen gaat.
Na het aanbrengen is er de
eerste tijd nog niets te zien,
hetgeen op de één of andere
manier toch een rustig gevoel
geeft. Na drie uur kijken we
nog eens in de spiegel en ont
dekken we dat er een gezond
kleurtje op de wangen zit. En
dat zit er na drie dagen nog
steeds. Zouden de verhalen
over worteltjesoranje overdre
ven zijn of zou er toch een
kern van waarheid in zitten?
In elk geval hebben wij geen
problemen ondervonden met
de Cap Soleil zelfbruinende
crème van Yves Rocher, inte
gendeel zelfs. Deze crème (die
overigens geen bescherming
tegen de zon biedt) behoort
tot een nieuwe produktlijn
van zes zonneprodukten die
allemaal de naam Cap Soleil
dragen. Deze artikelen bevat
ten alle plantaardige oliën. De
serie bestaat uit een zelfbrui
nende crème (18,95 gulden),
een snelbruiner factor drie
(18,95 gulden), een waterproof
zonnecrème factor zes (16,95
gulden), een waterproof zon-
nemelk factor vier (17,95 gul
den), een zonne-gel factor
twee (16,95 gulden) en een af-
tersun milk (18,95 gulden).
Zo zit Tree-Tred op del
Val niet!
Niemand maakt g
een smak van de
Deze onaangename I
waarwording heeft f
veel gebroken enkelr
(bij ouderen) gebrcf
heupen of erger opJ
verd. Nieuwe oplossirl
'Tree-Tred', een antifl
houder, waarin tapijtü
gesloten ligt. Het is 8
losse rubberen stoffer
(met behulp van bijfl_
verde mal kunnen j
restanten van het
kamertapijt worden»
bruikt) die geplakt w>n
op gladde, moderne Lj
ten of gelakte trapLeï
Tree-Tred wordt
verd in een doe-hetp
pakket. Het tapijt inry"
houder is makkelijk K«j0(
wisselbaar en de zei m)
maakte trede kan bijLsf(
huizing meegenol f
worden. In lichtgrijslre]
ge, donkerbruin, zb
en wit. Consumenten|lnt
26,50 gulden. Inforrtjul
bij de woninginrich%n,
tel. 053-283055. |g J
wee
Tweede levels
Tubes zelfbruinende crème van Yes Rocher.
voor bumpej
Wie na een flinke bot%
bumper van zijn auto m)jeu
ten vervangen, zorgt C,jj
voor een iets grotere jder
berg. Volkswagenrijdeijj h,
ven zich daar voortaaijfab
zorgen meer over te %ce,
want vanaf 1 mei wordf r
bumpers op auto's vajw
merk gerecycled. Volksleg
is zodoende wereldwih V(
eerste automobielfabj>rk
die bumpers op de ya;
brengt voor 100 proce^ei,
staande uit hergeltge
kunststoffen. In NedL r
werkt Volkswagen in d'vaj
i'ect onder meer sameta^
iet chemieconcern DS
Geleen.
AUTO
£etdóc6ou*a*it
ZATERDAG 8 JUNI 1991 PAGIS
P
rp M
p
P
»rj
Johan Witteveen (links) chef gareage en Guido Bakema bij de elektrische bestelauto.
De elektrische auto: het schone alternatief, vooral voor forensen- en stadsverkeer.
Op met moment dat de
smogvervuiling de vorige
zomer op haar hoogtepunt
was, werd de binnenstad
van Milaan tot verboden
terrein verklaard voor au
to's met verbrandingsmo
toren. Er er reed alleen
nog een enkele elektrisch
aangedreven Fiat Panda
door de straten van de
Noorditaliaanse metro
pool.
In Los Angeles, één van de
meest door uitlaatgassen ver
stikte steden mag in het jaar
2010 nog slechts met van abso
luut schone motoren voorziene
auto's worden gereden. Zoals
de zaken er nu voorstaan bete
kent dat dat er in de miljoe
nenstad aan de Amerikaanse
westkust alléén gebruik kan
worden gemaakt van elektri
sche vervoermiddelen.
In Rome, waar het met de
luchtvervuiling ook de spuiga
ten uitloopt, maakt het open
baar vervoer nu al gebruik
van elektrische stadsbussen
van het Duitse merk Iveco.
Ook in Nederland begint
steeds meer belangstelling te
komen voor elektrische auto's.
De ontwikkeling van een 'ech
te' elektrische auto is zogezegd
in een stroomversnelling ge
raakt. Zo experimenteert de
energiemaatschappij IJselmij
in Zwolle sinds enkele weken
met een elektrisch aangedre
ven Volkswagen Transporter.
„De eerste ervaringen zijn be
moedigend", zegt Johan Witte
veen, chef garage en vervoer
van de IJselmij.
General Motors, Volkswagen,
Ford, Fiat en zelfs Peugeot,
produkt van een land waar
milieubesef haast nog een
'vies' woord is allemaal
houden zich wel op één of an
dere manier bezig met de ont
wikkeling van een schone(re)
aandrijvingsbron voor hun au
tomobielen. Elektrische auto's
zijn 'in', ook al gaat het in veel
gevallen 'slechts' om prototy-
„Er is geen autofabriek meer
die zich kan onttrekken aan
de noodzaak om schonere mo
toren te maken. Allemaal voe
len ze de maatschappelijke
druk om alternatieven voor
vervuilende verbrandingsmo
toren te zoeken", zegt Johan
Witteveen, de man die bij de
IJselmij het experiment met
het elektrische Volkswagen
Transporter-busje begeleidt.
Guido Bakema, bij het ener
giebedrijf werkzaam als hoofd
van de afdeling energie- en
milieuzaken en als zodanig
verantwoordelijk voor de co
ördinatie van het MAP (Milieu
Actie Plan), durft nu al de
conclusie te trekken dat elek
trisch voortbewogen automo
bielen op termijn interessant
kunnen worden voor het be
drijf dat niet minder dan 360
auto's op de weg heeft. „De
elektrische auto is voor ons ei
gen bedrijf een serieuze optie
voor de toekomst."
Luikje
De experimentele auto, die de
IJselmij in bruikleen heeft ge
kregen van de werkgeversor
ganisatie Koninklijke Neder
lands Vervoer (KNV), onder
scheidt zich uiterlijk op slechts
één punt van het standaard
model: aan de voorzijde is een
luikje, waarachter zich het
snoer-met-stekker bevindt
waarmee de accu's via elk
stopcontact kunnen worden
bij- of opgeladen.
Het motorgedeelte van de
elektrische auto verschilt ech
ter fundamenteel van dat van
het standaard-model. In het
midden bevinden zich, over de
volle breedte van de wagen,
twee kolossale accu's van het
merk ABB (Asea Brown Bove-
ri), één van de participanten
in het experiment. Guido Ba
kema: „De wagen is uitgerust
met heel speciale natrium-
zwavel accu's. Die hebben het
voordeel dat de materialen
waaruit ze zijn opgebouwd
voor meer dan 99 procent ge
schikt zijn voor hergebruik. In
vergelijking met de gewone
lood-accu's hebben zij als plus
punt dat te vier keer zo veel
energie kunnen opslaan. Op
die manier is de actieradius
opgevoerd tot zo'n 150 kilome
ter".
Johan Witteveen vult aan: „Ik
ben in één keer van Rotter
dam naar Zwolle gereden. En
toen waren de accu's nog niet
eens leeg".
De twee natrium-zwavel-ac-
cu's leveren de energie voor
een krachtige elektromotor die
zich bij de test-Volkswagen
Transporter (bouwjaar 1985) in
het achterste deel bevindt en
die er een 'echte' auto van
maakt.
Verwarming
Net als bij auto's met verbran
dingsmotoren kan de bestuur
der de nog voorradige hoe
veelheid energie nauwkeurig
bijhouden. Op het dashboard is
daartoe een digitaal klokje ge
monteerd, als vervanger van
de benzinemeter. Voor het
overige wijkt de auto van bin
nen niet veel af van het stan
daard-model, of het zou
moeten zijn dat speciale voor
zieningen zijn getroffen voor
de verwarming. In tegenstel
ling tot 'gewone' auto's kan de
warmte voor het op tempera
tuur brengen c.q. houden van
het interieur namelijk niet
worden onttrokken aan de
motor: een elektromotor levert
nu eenmaal nauwelijks warm
te. Zo doet zich het merkwaar
dige feit voor dat de verw
ming van de elektrische auto
werkt op... benzine! „Maar",
zegt Johan Witteveen gerust
stellend: „deze oplossing heeft
een tijdelijk karakter. In de
toekomst zal er ongetwijfeld
een betere oplossing komen."
bekend: in de nieugr\
serie van BMW zou®
opvolger voor de Tqjn
komen, nu nog in
versie leverbaar. IntEN
daarvan komt een |mn
lijk model in de 5-se| 0v
is nu ook officieel idos
tigd. Het debuut isgoxe
autotentoonstelling faj'
Frankfurt, in septef
In eerste instantie gaRa'
om de typen 520i erfiu
De 5-serie Touring-mL u
worden stationcars ge| ge
waar men bij de 3-senn d
liever van een sportiev£an
bi-coupé sprak. Sportief[
de de nieuwe zescilindados
rings ook/best zijn, rrt>rm
kW/150 pk of 141 kWAaar
onder het gaspedaal. 4rs
mere afmetingen van hfcolc
del ten opzichte van de|Co
maken echter ook waj
tioncar-laadruimte
variabel door een i
delen neerklapbare
bank. Langer dan eer
sedan is de Touring te
niet. Leri
Een nieuw detail is de i or
openen achterruit, zoemj
kleine bagage makkelij. Er
nen kunt leggen zon],de
hele achterklep te moejbev
tillen. Ook iets aparts Her:
dubbel schuif/kanteküjl v£
extra). Verder zien dee d<
bouwde rails voor de Ifcek
ging van speciale BM^ari
dragers er interessant |dei
doordacht detail is dat <jr m
terste dakdrager over efcij
ke afstand verschovejrisi
worden, al naar gelarjve
soort lading dat erop be|er.
moet worden.
waj he
e mfczit
i in orte
iare jor