JBBL
Milieudefensie krijgt
onderscheiding van VN
li
Vermogenstoets voor bewoners
verpleeghuizen is oneerlijk
..of vernietigt deel van
bchtbankvonnis IRA-zaak
Ideeënbus goed voor
minstens 143 miljoen
PvdA wil premieverhoging ten bate van gehandicapten
NENLAND
CcidaeSoutont
DINSDAG 4 IUNI 1991 PAGINA 5
jpels: bedrijven
>eten zich houden
li milieuregels
}URG Bedrijven die niet in staat
feich aan te passen aan omvangrijke
regelen die het milieu moeten ontlas-
fnoeten maar uit Nederland verdwij-
IDat zei oud-minister van milieu Ed
üs gistermiddag tijdens een lezing in
jrg. De huidige burgemeester van Bre-
mdt dat de milieuverontreiniging met
I 90 procent moet wordtn gereduceerd
teer tot een leefbare samenleving te
n. Dan zou de natuur de verontreini-
eelf weer kunnen verwerken. Er kan,
I de oud-VVD-voorman, pas gesproken
en van economische groei als de kos-
fan milieuvervuiling ook in overwe-
worden genomen.
Steeds met mensen
met NS naar Schiphol
SCHIPHOL De trein wordt
steeds populairder als vervoer
middel van en naar de lucht
haven Schiphol. Het aantal rei
zigers dat gebruik maakt van
de trein steeg vorig jaar van
20,5 procent naar 23,5 procent,
zo blijkt uit cijfers van de
Luchthaven Schiphol. Voor de
komende zomer verwacht de
luchthaven een gespreide
drukte van het aantal aanko
mende en vertrekkende passa
giers. In de laatste week van
deze maand, juli en de eerste
en de laatste week van augus
tus verwacht de luchthaven
dat per week 400.000 passagiers
via Schiphol zullen reizen.
PvdA wil aanvulling op Schengen-akkoord
DEN HAAG De PvdA wil dat er een in
ternationaal verdrag komt als aanvulling
op het zogeheten Akkoord van Schengen.
Kern van de nieuwe overeenkomst moet
zijn dat de Schengen-landen (Benelux,
Frankrijk, Italië en Duitsland) bij het toela
ten van asielzoekers dezelfde regels gaan
hanteren. Het PvdA-kamerlid Maarten van
Traa heeft dit gisteren gezegd in het pro
gramma 'Nieuwsradio' van Veronica.
In het Akkoord van Schengen spreken de
deelnemende landen af dat hun onderlinge
grenzen komen te vervallen. Onlangs le
verde de Raad van State vernietigende kri
tiek op het verdrag, onder meer omdat het
te weinig oog zou hebben voor de belangen
van asielzoekers. Het kabinet wijst deze
kritiek af, omdat alle betrokken landen
zich onderwerpen aan de regels van de
Verenigde Naties. Van Traa is het niet eens
met deze opstelling van het kabinet en
komt met een initiatief. „Met parlementa
riërs uit de Schengen-landen ga ik een ont
werptekst opstellen met daarin goede asie
lafspraken, duidelijke parlementaire con
trole en mogelijkheden voor rechters om
het verdrag te toetsen". Regeringspartij
CDA ziet niets in de plannen. „Het klinkt
allemaal aardig, maar als ik denk aan de
lange onderhandelingen tot nu toe, dan is
het initiatief van Van Traa niet realistisch
en maakt het dus geen kans op succes", al
dus het kamerlid De Hoop Scheffer. De op
positiepartijen VVD en D66 staan positief
tegenover het plan, maar plaatsen wel
vraagtekens bij de haalbaarheid.
I FOTO: DIJKSTRA
JOVD krijgt
nieuwe voorzitter
DEN HAAG De
JOVD, de jongerenorga
nisatie van de VVD,
krijgt een nieuwe voor
zitter. C. Schagen (22)
zal op het JOVD-con-
gres op 22 juni het voor
zitterschap overnemen
van de huidige voorzit
ter Rutte.
De nieuwe JOVD-voor-
zitter studeert bedrijfse
conomie aan de Erasmus
Universiteit in Rotter
dam. Schagen is sedert
november vorig jaar al
vice-voorzitter van de
JOVD.
oek aan gevangenis
v eclasserings medewerkster discussieert met twee gedetineerden in de gevangenis Esserheem
öop van een bezoek van de Vaste Kamercommissie Justitie. Een actiecomité van gedetineer-
n inder voorzitterschap van F. Berendse (links) verzamelde de afgelopen tijd 7000 handtekenin-
egen de voorgenomen bezuinigingen op het reclasseringswerk. De kamerleden lieten weten
e zullen verzetten tegen de plannen van staatssecretaris Kosto.
FOTO: ANP
BOSCH Het ge-
ihof heeft gistermid-
het uiterst streng
ikte justitiepaleis in
jBosch, waar het ho-
leroep tegen de vier
ferdachten diende,
ïeel van het vonnis
Ie rechtbank in Roer-
nietig verklaard,
jns het hof was de
larding met betrek
tot het lidmaatschap
le IRA correct opge-
ning van de rechtbank niet
worden vervolgd voor hun
vermeende lidmaatschap van
de verboden organisatie de
IRA. Het hof heeft de behan
deling van dit deel van het
proces nu weer terugverwezen
naar de rechtbank in Roer
mond.
Het hof heeft ook besloten
drie van de vier verdachten
weer in voorlopige hechtenis
te nemen. De drie zaten na de
vrijspraak door de Roermond-
se rechtbank op 2 april nog
vast, omdat Duitsland om hun
uitlevering heeft gevraagd.
Volgens het hof is het niet uit
gesloten dat die zogenaamde
'uitleveringsdetentie' op korte
termijn wordt opgeheven, in
ieder geval voordat de behan
deling door het gerechtshof is
afgerond. Het is dan ook niet
uitgesloten dat de verdachten
zouden proberen de benen te
nemen.
Het gerechtshof gaat morgen
verder met de behandeling
van de feitelijke moordzaak.
Deze is gisteren op de eerste
dag van het hoger beroep he
lemaal niet aan de orde geko
men. Wanneer de rechtbank
in Roermond het verboden
lidmaatschap van de IRA gaat
behandelen, staat nog niet
vast. Formeel moet dat binnen
dertig dagen, maar het is niet
uitgesloten dat de zaak eerst
een of meer keren pro forma
wordt behandeld. Dat zou
kunnen betekenen dat de zit
ting in Roermond pas dit na
jaar plaatsvindt.
rganisatie
netwerk VVV's
1SFOORT Het net-
yan VVV's in Neder-
u tal het komend jaar
ch worden gereorgani-
Ook bij de overkoepe-
1S~ organisatie, de Alge-
Nederlandse Vereni-
an VVV's, zal een re-
satie plaatsvinden, zo
iel |irecteur A. Eijkemans
f ANVV gisteren ver-
i
°P )rstellen voor de reor-
iie staan te lezen in
g niet vrijgegeven rap-
pt de ANVV op 20 juni
lering voor-
runt van de reorganisa-
at de nu bestaande in-
van lokale, regionale
prmatiekantoren ver-
Al deze kantoren
een basispakket aan
n aan de klant kun-
pbieden.
[ans sloot niet uit dat
tange duur een aantal
elsleden hun baan
rliezen.
Cl
DEN HAAG Het
Ideeëncentrum, een orga
nisatie waarbij 460 bedrij
ven en (overheids-) instel
lingen zijn aangesloten,
heeft berekend dat de
ideeënbus vorig jaar tot
besparingen heeft geleid
van in totaal minstens 143
miljoen gulden.
De werknemers van ruim
140 ondervraagde bedrijven,
leverden vorig jaar samen
57.219 ideeën in. Daarvan
werden er 42.712 definitief
beoordeeld en 15.631 be
loond. Van 11.767 ideeën was*
de besparing berekenbaar en
het centrum kwam uit op
een totaal van 143,5 miljoen
gulden.
Daarbij kunnen nog enige
tientallen miljoenen worden
opgeteld, omdat besparingen
soms moeilijk meetbaar zijn.
Het centrum tékent boven
dien bij de cijfers aan, dat
een aantal bedrijven de be
sparingen om bedrijfspolitie-
ke redenen niet kan publice
ren.
Toch is de ideeënbus niet
zonder meer financieel aan
trekkelijk. Eén gulden die
geïnvesteerd wordt in het
ideeënsysteem, levert gemid
deld vier gulden aan bespa
ringen op. In de industriële
sector levert één geïnvesteer
de gulden vaak tien tot vijf
tien gulden op. Het Ideeën-
centrum ziet de ideeënbus
dan ook als een belangrijk
middel om de betrokkenheid
en de creativiteit van de me
dewerkers te stimuleren en
daarmee de kwaliteit van de
organisatie te verhogen.
Het Ideeëncentrum heeft
ook dit jaar weer negen on
derscheidingen toegekend
aan bedrijven die goed om
gaan met de Ideeënbus.
Staatssecretaris Ter Veld
(Sociale Zaken) zal deze op
13 iuni uitreiken.
CE EN WISKE
HET WITTE WIEF
(c) Standaard UltQeverlJ/Wavary Productlont
DEN HAAG Prins
Bernhard wordt morgen
ter gelegenheid van We-
reldmilieudag geëerd,
voor het werk dat hij
„met groot enthousiasme"
heeft verzet voor het We-
reldnatuurfonds. De Mi
lieutelefoon van de Vere
niging Milieudefensie, een
telefonische vraagbaak
voor met name particulie
ren, ontvangt in Stock
holm eveneens een van de
honderden onderscheidin
gen van de UNEP, het Mi
lieuprogramma van de
Verenigde Naties.
De bijeenkomst in Stockholm
staat voor een belangrijk deel
in het teken van Wereldmi-
lieudag 1992, volgend jaar dus.
Dan immers wordt in Brazilië
de grote VN-conferentie over
Milieu en Ontwikkeling (Un-
ced) gehouden. Het is de be
doeling dat op de conferentie
vergaande besluiten worden
genomen.
Of dat zal lukken, valt nog te
bezien, zo weten ook de men
sen die morgen in Stockholm
een fakkel-optocht zullen
gadeslaan en in Grand Hotel
Vintertradgarden een intentie
verklaring zullen tekenen. Die
verklaring is opgesteld door
Zweden, Brazilië en de VN-
commissie die Unced 92 voor
bereidt.
Minister Alders zal er niet bij
zijn. De bewindsman verdedigt
in de Tweede Kamer het
moeizaam bereikte convenant
over het terugdringen van de
verpakkingen. Nederland is in
Stockholm vertegenwoordigd
door landelijke milieu-organi
saties.
In Nederland wordt Wereld-
milieudag morgen op diverse
manieren „gevierd". In enkele
steden halen de inwoners bij
voorbeeld de bezems door de
straten en in weer andere
worden bijeenkomsten over
milieuproblemen belegd. De
campagne „Werk samen aan
een schone wereld'
twintig milieu- en ontwikke
lingsorganisatie hebben deel
genomen, wordt op Wereldmi-
lieudag afgesloten. De campag
ne begon op de Dag van de
Aarde, 22 april. Centraal stond
de vraag wat jongeren in en
buiten hun scholen kunnen
doen om hun leefomgeving
schoner te maken.
In totaal 200 scholen, in even
zoveel gemeenten, hebben aan
de actie meegedaan. De meeste
onderwijsinstellingen stelden
een plan op om de hoeveelheid
afval in hun eigen gebouw te
verminderen. Bovendien tra
den acht gemeenten toe tot het
zogeheten Klimaatverbond,
gericht op een veel zuiniger
energiegebruik. Minister Kok
van financiën krijgt zaterdag
in Utrecht een eerste exem
plaar van het „rood-groen
boek" overhandigd. Aanlui-
tend daarop vindt een forum
bijeenkomst plaats.
Prins Bernhard, de pleibezorger van het Wereldnatuurfonds, zette zich onder meer in voor de strijd
tegen het uitsterven van de rinoceros. Twee jaar geleden ontving hij het eerste exemplaar van het
stripboek 'De Rinoramp', waarin Suske en Wiske de strijd aanbinden tegen stropers. De UNEP, het
Milieuprogramma van de Verenigde Naties, heeft de prins een onderscheiding toegekend vanwege
het vele werk dat hij heeft verzet voor het Wereldnatuurfonds.
FOTO: ANP
Bolkestein:
Oost-Europa
moet onder
hoede NAVO
Idoor
PAUL KOOPMAN
DEN HAAG De jonge Oost-
europese democratieën moeten
op enigerlei wijze onder hoede
van de NAVO komen. Via een
associatie zou de internationale
veiligheid van landen als
Tsjechoslowakije, Polen en
Hongarije het beste gegaran
deerd kunnen worden. Deze
suggestie deed fractieleider
Frits Bolkestein gisteravond
tijdens een VVD-bijeenkomst
in Den Haag. De Nederlandse
regering zou zo snel mogelijk
moeten onderzoeken hoe een
associatie-verdrag tussen
NAVO en Oosteuropese lan
den er uit kan zien, aldus Bol
kestein. „Het antwoord op de
Poolse, Hongaarse en Tsjechi
sche verzoeken tot steun ge
doogt geen uitstel". Volgens de
VVD-leider zou in het NAVO-
verdrag bijvoorbeeld de tekst
kunnen worden opgenomen
dat de onafhankelijkheid en
integriteit van de nieuwe de
mocratieën voor de NAVO
van „vitale waarde" is.
Dreiging
Bolkestein betoogde dat de"
Sovjetunie door veel Oosteuro
pese landen nog steeds als een
reële dreiging wordt ervaren.
De 'nieuwe democratieën' zélf
zouden er daarom de voorkeur
aan geven toe te treden tot de
NAVO (inclusief de VS), bo
ven een eventuele band met
de minder krachtige West Eu
ropese Unie (WEU). Boven
dien is het volgens Bolkestein
op zijn minst twijfelachtig of
de WEU er op eigen kracht in
zal slagen de nog op Russische
leest geschoeide Oosteuropese
legers in de kazernes te hou
den. Een volwaardig NAVO-
lidmaatschap van Oosteurope
se landen kan volgens Bolke
stein niet aan de orde zijn, om
dat daarmee de oude Oost-
West-tegenstelling onnodig
verscherpt zou worden. Ook
zou daarmee het vraagstuk
van de Amerikaanse nucleaire
bescherming 'onnodig op
scherp worden gestejd'. Het
aanbieden van een associatie
noemde de VVD-leider echter
een morele verplichting van
de NAVO, gezien het belang
dat deze organisatie hecht aan
vrijheid en democratie.
In dit verband haalde hij de
Tsjechische president Havel
aan, die 21 maart tijdens een
bezoek aan het NAVO-hoofd-
kwartier in Brussel opperde:
„We geloven dat een alliantie
van landen die verenigd wor
den door het ideaal van vrij
heid en democratie niet voor
altijd buurlanden mag uitslui
ten die dezelfde idealen na
streven".
DEN HAAG De PvdA
wil de extra kosten van
een miljard gulden voor
gehandicaptenvoorzienin
gen deels betalen door
verhoging van de premies
voor de aaw en awbz.
Deze premieverhoging
moet in totaal 200 miljoen
gulden opleveren. De an
dere 800 miljoen moeten
de gehandicapten zelf
betalen door de invoering
van een eigen bijdrage en
halvering van bepaalde
subsidies voor gehandi
capten.
De PvdA-fractie rijdt hiermee
de eigen staatssecretaris in de
wielen. Ter Veld van Sociale
Zaken wil namelijk het volle
dige bedrag van een miljard
gulden door de gehandicapten
laten betalen. Dat bedrag is
nodig omdat 65-plussers in
1993 eveneens van de gehandi
captenregelingen gebruik mo
gen maken. Daarvoor is een
drastische bezuiniging op de
huidige gehandicapten-voor
zieningen noodzakelijk, zoals
de halvering van reiskosten
vergoedingen en het vervallen
van dieetsubsidies. Daarnaast
komt er een jaarlijkse eigen
bijdrage van maximaal 516
gulden.
Solidariteit
Volgens PvdA-kamerlid Van
Otterloo mag die uitbreiding
van de voorzieningen piet uit
sluitend verhaald worden op
de gehandicapten. „In dit ge
val mag ook een beroep ge
daan worden op de solidariteit
van de hele samenleving. Met
zijn allen zullen wij met een
eventuele premieverhoging
extra financiën moeten aan
dragen", aldus Van Otterloo
tijdens een uitgebreide com
missievergadering in de Twee
de Kamer.
In het regeerakkoord is echter
afgesproken dat de premie
druk niet verhoogd mag wor
den. Maar Van Otterloo denkt
dat de verhoging mee zal val
len. Bovendien verwacht hij
het totale bedrag van een mil
jard gulden dat volgens de
staatssecretaris in de toekomst
nodig is nogal hoog. Hij hoopt
dat de uitbreiding van het
voorzieningenpakket niet
meer dan 755 miljoen gaat kos-
De PvdA wil verder nog dis
cussiëren over de uitvoering
van enkele subsidies. Van Ot
terloo: „Een reumapatiënt die
voor zijn ziekteverschijnselen
al een auto had, krijgt als zijn
handicap duidelijker wordt nu
een bepaalde subsidie voor zijn
vervoer. Je kunt je afvragen
of dat wel zo terecht is". Het
socialistische kamerlid vindt
dat bij de toekenning van sub
sidies voor gehandicapten
meer gekeken moet worden
naar het inkomen en vermo
gen van de aanvrager. Hij
krijgt daarbij steun van andere
fracties, zoals de VVD en D66.
Bejaardenoorden vallen niet
meer onder de bijstandswet,
maar de vermogenstoets is ge
bleven. Bewoners van ver
pleeghuizen zijn beter af, door
dat in de algemene wet biizon-
dere ziektekosten (awbz) de
vermogenstoets ontbreekt. Het
kabinet wil aan dit verschil
een eind maken door de ver
mogenstoets ook bij verpleeg
huizen in te voeren. Dit werkt
door in het nieuwe zorgstelsel.
Het kabinet brengt op de val
reep CDA-voorstanders van
de zorgverzekering aan het
twijfelen.
Het kabinet constateert in dé
brief over de Tussenbalans
verschillen in de eigen bijdra
gen bij bejaardenoorden en
verpleeghuizen. Door het ont
breken van een vermogen
stoets en verschillen in inko
menstoetsing, draagt de inwo
ner van een verpleeghuis ge
middeld per jaar minder bij
dan de bewoner van een be
jaardenoord. De invoering van
een soortgelijke eigen-bijdra
geregeling, zoals geldt bij de
bejaardenoorden, kan een ein
de aan dit ongegronde verschil
maken. Volgens het kabinet
zit dit verschil bij de verpleeg
huizen.
Nog steeds staat de vermogen
stoets voor bejaardenoorden bij
de ouderenbonden als een
soort bijstandsregeling bekend.
Bewoners van bejaardenoor
den dienen de verzorgingsprijs
uit hun vermogen te voldoen,
wanneer het inkomen niet
toereikend is. J^it komt door
dat de huidige regeling voor
bejaardenoorden in 1985 van
de bijstandswet afstamt. De
overheid had toen geen geld
om het verlies aan inkomsten
op te vangen. Daarom zouden
op een later moment alle bii-
draj
heii
geregelingen in de gezond
dszorg gelijk worden ge
trokken, met weglating van de
vermogenstoets voor de be
jaardenoorden. Tegen deze
achtergrond wekt het geen
verbazing dat CNV, FNV en
ouderenbonden zich tegen de
maatregel van het kabinet
hebben gekeerd. Daar komt
nog bij dat de bejaardenoorden
en de verpleeghuizen in 1995
zullen vallen onder de moder
ne awbz, de wet voor de nieu
we zorgverzekering. De Ka
mer behandelt binnenkort het
laatste wetsvoorstel dat dit
mogelijk maakt. Hierin is wel
plaats voor de aan ouderen in
het vooruitzicht gestelde be-
wonersbiidrage verpleeghui
zen en bejaardenoorden met
alleen een inkomenstoets. Nu
mag de huidige bijdragerege
ling voor verpleeghuizen ook
gunstiger zijn. Welk nut heeft
het anders verplicht verzekerd
te zijn? Met z n allen betalen
we toch levenslang awbz-pre-
mie naar draagkracht? Waar
om moet een oudere verzeker
de, voor zijn overlijden al zijn
middelen van bestaan beste
den aan de verpleegprijs en
kan een familielid dat thuis
overlijdt het vermogen nala
ten?
Het kabinet heeft een op
brengst van de vermogenstoets
verpleeghuizen van meer dan
100 miljoen geraamd. Maar
zouden de zorgkosten voor de
awbz niet hoger kunnen uit
vallen? De ouderen met eigen
huis en spaargeld zullen, als de
huidige vrijstelling in het ver
pleeghuis ook komt te verval
len, zeker via de notaris hun
spaarvermogens overdragen of
in kunst omzetten. We laten
vertrek naar het buitenland
buiten beschouwing. In ieder
feval hoefde het kabinet in de
rief over de Tussenbalans de
zeker lagere opbrengst van de
successierechten na overlijden
nog niet te melden. Naar mag
worden verwacht zal dit effect
pas na 1995 optreden.
Zo krijgt de financiële kant
van het kabinetsvoorstel onbe
doeld het karakter van: wie
dan leeft, wie dan zorgt. Het in
menig opzicht ondoordachte
voorstel van het kabinet, is bo
venal in strijd met de beoogde
zorgverzekering voor ieder
een. De Kamer heeft eind vo
rig jaar een wijziging in de
awbz vastgelegd, die van de
zorgverzekering geen uniform
ziekenfondspakket zal maken.
De zorgverzekering zal aan
persoonlijke wensen worden
aangepast. Natuurlijk blijft het
zo, hoe meer wensen, des te
hoger de vaste premie. Deze
zorgverzekering van de awbz,
met mogelijkheden van zorg
op maat en zorg naar wel
stand, maakt het mogelijk zie
kenfondsverzekering, particu
liere en ambtenarenverzeke-
ringen samen te voegen.
Bij de beoordeling van de ver
mogenstoets in de zorgverze
kering moeten we ook letten
op de gronden, waarop het
vermogen kan worden aange
sproken. Dit is het geval oij
onvermogen inzake de bij
standswet, dus een tussentijdse
vermogenstoets. Het andere
geval is na overlijden door de
successiewet, een slotvermo-
genstoets. Komt daar bovenop
een tussentijdse vermogen
stoets bij volledige zorg boven
65 iaar, dan krijgt de toetsing
de betekenis van een voorhef
fing op de successieheffing na
overlijden. In gelijke gevallen
werkt deze voorheffing onge
lijke behandeling in de hand.
Stel, twee spaarzame tachtigja
rigen overlijden binnen tien
jaar. De één krijgt voor het
overlijden met de vermogen
stoets wegens verblijf in het
verpleeghuis te maken. Het
gevolg is dat alle spaargeld
buiten eigen schuld aan de
awbz toevalt. De andere verze
kerde overlijdt thuis. Na afre
kening van de successieheffing
is het resterend bedrag aan de
erfgenamen. Tegen de achter
grond van de geschetste effec
ten is het voorstelbaar dat de
CDA-Kamerlid- Klaas Tulnstra.
FOTO: ANP
vermogenstoets een sociale
tweedeling in de hand werkt
De gezondheidszorg is van dit
verschijnsel tot nu toe gevrij
waard. Maar we moeten wel
beseffen dat de groep oudere
verzekerden met een ruimere
draagkracht toeneemt. Als zij
door een vermogenstoets toch
al hun geld kwijtraken, is de
verleiding erg groot hun geld
aan private verzorging en ver
pleging te besteden. Zo lijkt
deze eigen verantwoordelijk
heid een schone zaak, maar is
het niet. De ongewenste socia
le tweedeling, die juist door de
nieuwe zorgverzekering kan
worden voorkomen, heeft nog
andere gevolgen. Het tast op
termijn de solidariteit in de ta
rieven en de premies aan.
De gevolgen van een vermo
genstoets in de zorgverzeke
ring overziende, zouden die
juist de voorstanders in CDA
en PvdA aan het twijfelen
kunnen brengen. Afzien van
een vermogenstoets is daarom
niet minder sociaal en princi
pieel dan bij oppervlakkige be
schouwing lijkt.
K. Tuinstra is lid van de
Tweede Kamer voor het CDA.
