ekissebis
Suriname
eer op gang
°r~
til»
Opvang Etiopische joden
na één jaar enorm probleem
Genland
ei
Vkwaal
De Klerk roept op tot samenwerking
/0NTUREN VAN KAPITEIN ROB
Cetdae Commit
MAANDAG 27 MEI 1991 PAGINA 5
j e importeert
il uit Nederland
ihi
ire|L Nederland heeft vorig
soitsland verdrongen als de be
lette exporteur naar België,
isderlandse handelsoverschot
nojt 22 miljard tot 176 miljard
ikiuim 9,5 miljard gulden). Het
:h3verschot zakte daarentegen
vekiljard tot 121 miljard frank
opird gulden).
iscische minister van buiten-
ngndel, Robert Urbain, maakt
abens een mededeling van zijn
relorgen over deze ontwikke-
gajat uit de statistieken van de
jd|Luxemburgse Economische
Njkt, dat de Belgische export
eren gelijke tred houdt met die
prland.
Nederlanders
betrokken bij
mensensmokkel
METZ Dit weekeinde zijn twee Neder
landers in het Franse plaatse Lorraine gear
resteerd, die ervan worden verdacht illegaal
acht Chinezen naar Frankrijk te hebben ge
bracht. De Chinezen komen uit de provincie
Zhejiang (rond Shanghai). De Franse politie
heeft in Lorraine meerdere leden van een
bende opgerold, die Chinezen over de grens
smokkelde. De smokkellijn liep via Bang
kok, Budapest, Praag naar de wijken van
Parijs waar veel Aziaten wonen. Een aantal
smokkelaars werd in de kraag gevat toen
deze donderdag met de Chinezen in twee
auto's de Duits-Franse grens probeerden
over te steken.
Plunderingen
bij Parijs
PARIJS De Franse minister van
justitie Henri Naliet heeft gisteren
gezworen honderden jeugdige vanda
len te zullen laten arresteren en ver
volgen die zaterdagnacht strijd lever
den met de politie en een winkelcen
trum in de noordelijke Parijse voor
stad Mantes-La-Jolie plunderden. De
voorstad wordt voornamelijk be
woond door mensen uit lagere inko
mensgroepen en bij de rellen waren,
net als bij voorgaande onlusten, voor
namelijk werkloze jongeren van
Noordafrikaanse afkomst betrokken.
Het geweld brak uit tijdens het jaar
feest van een lokale voetbalclub.
Dode dolfijnen
en zeekoeien
in vuile Golf
MANAMA Weten
schappers hebben op het
strand langs de Perzische
Golf ongeveer 60 dode dol
fijnen en elf dode zeekoei
en gevonden. Het gebied
waar de vissen werden ge
vonden ligt meer dan 130
kilometer ten zuiden van
de gebieden die in januari
dit jaar tijdens de Golfoor
log werden vervuild door
weggestroomde olie. Het
was niet duidelijk of de
dood van de dieren te ma
ken had met deze oliever
vuiling.
HAVEL TEGEN
NAMENLIJST
PRAAG De Tsjecho
slo waakse president Va
clav Havel vindt het
geen goed idee om de
140.000 namen bekend
te maken van mensen
die verdacht worden
van samenwerking met
de geheime politie (STB)
van het voormalige
communistische regime.
Een parlementaire com
missie had om zo'n lijst
verzocht.
Havel en premier Mari
an Calfa zijn bang dat
voormalige collabora
teurs en hun gezinnen te
maken zouden krijgen
met vergeldingsacties.
VS blijven mensen
met aids weigeren
WASHINGTON De Verenigde Staten blij
ven weigeren buitenlanders het land binnen te
laten, die aan aids lijden of met het aids-virus
zijn besmet. Een dergelijk toelatingsverbod be
staat al vier jaar, maar zou per 1 juni worden
opgeheven. Tienduizenden protestbrieven van
conservatieve Amerikanen aan het adres van
de regering in Washington hebben president
Bush echter doen besluiten de met aids-geïn-
fecteerde buitenlanders de toegang tot de VS
te blijven ontzeggen. De minister van Volksge
zondheid, Louis Sullivan, besloot vorig jaar dat
er een eind moest komen aan het weren van
mensen met aids. Het verbod is overigens meer
van principiële dan van praktische betekenis.
Aan de grenzen wordt niet actief nagegaan of
buitenlanders met het virus zijn besmet.
BRT-directeur
wil opheldering
over spionagezaak
BRUSSEL BRT-directeur
Cas Goossens heeft ophelde
ring geëist over berichten dat
vier journalisten van de Belgi
sche radio en televisie zich aan
spionage voor de KGB zouden
hebben schuldig gemaakt. De
journalisten zouden behoren
tot een groep van negen Bel
gen die voor de Russische ge
heime dienst zouden hebben
gewerkt. Zij werden „verra
den" door de vorig jaar over
gelopen KGB-officier Igor
Tsjerpinski, die verbonden
was aan de Sovjetambassade in
Brussel.
GGENBERG EN ARCHIE SUMTER
RIBO Het re-
|ijpestelen gisteren
iame en volgens
geldend bijge-
iit land is dat een
voorteken. Die
jen hadden ook tot
[at uit een aantal
listricten in het
nd gisteravond
ids geen tellingen
waren. Maar dat
politieke partijen,
i het zoge-
tv Nieuw Front, de
ev nederlaag uit hun
lenis hebben gele-
)nd toen al lang
(ijstering volgde Jag-
Lachmon, de leider
ijnindoestaanse VHP de
ééuppelende uitslagen.
Henck Arron van de
?g<NPS durfde zelfs zijn
n det te laten zien. Wil-
-tata van de Javaanse
rdligerde elk commen-
acfdergelijke afstraffing
ïaiiand verwacht. Bij de
g /erkiezingen haalde
|v Front nog 40 van
jls.
Als de Surinaamse kiezers één
ding duidelijk hebben ge
maakt, is het dat zij teleurge
steld zijn in de prestaties van
die oude politieke leiders. Het
lage opkomstpercentage is wat
dat betreft een teken aan de
wand; drie jaar geleden was
dat nog 88 procent, nu nog
geen 65 procent.
Op die teleurstelling wijst ver
der de grote winst voor de
nieuwe partij van ontevrede
nen, Democratisch Alternatief
'91, en de onverwacht grote
winst voor de met de militai
ren gelieerde NDP.
Frontleiders kunnen wel
schamper zeggen dat de NDP-
regering de afgelopen maan
den de kiezers heeft omge
kocht door het laten draaien
van de geldpersen, feit is dat
de aanhang voor de NDP fors
is gegroeid: in de stad Parama
ribo stemde maar liefst 40 pro
cent op deze partij. Onder hen
een groot aantal jeugdigen,
maar vooral ook veel aller
armsten, die het meest te lij
den hebben onder de corruptie
en het onvermogen van de
oude politieke partijen.
Al enkele uren nadat duidelijk
was dat het Nieuw Front haar
twee derde meerderheid in de
Nationale Assemblee had ver
loren, nam het in Suriname zc
Kiezersopkomst
opvallend laag
(Vervolg van de voorpagi
na)
PARAMARIBO De
derde politieke combinatie
die sinds zaterdag een be
langrijke rol in Suriname
speelt, het nieuwe Demo
cratisch Alternatief '91,
verkreeg acht zetels. De
opkomst was opvallend
laag: ongeveer 65 procent.
Van de 10.000 vluchtelin
gen die in Frans-Guyana
in kampen verblijven, na
men er maar 300 de gele
genheid te baat aan de
overkant van de Marowij-
ne-rivier te gaan stemmen.
Voor de vorming van een
regering heeft het Nieuw
Front de medewerking
van een van beide andere
partijen nodig. De presi
dent, die in Suriname ook
hoofd van de regering is,
kan alleen worden verko
zen met een twee derde
parlements-meerderheid,
ofwel 34 stemmen. Giste
ren brak onmiddellijk
groot gekrakeel uit over
wie de nieuwe president
moet worden. DA '91
vindt de vrijdag naar vo
ren geschoven Front-kan
didaat Ronald Venetiaan
onacceptabel.
bekende politiek gekissebis
weer in volle hevigheid een
aanvang.
De discussie ging opeens veel
minder over het terugdringen
van de invloed van de militai
ren op de politiek, of over een
Gemenebest met Nederland.
Nu zijn de politieke issues:
mag de Creool Ronald Veneti
aan wel president worden?
Kan de Javaan Willy Soemita
(ooit veroordeeld wegens frau
de) nog wel minister worden?
En heeft de Hindoestaanse
voorman Lachmon niet afge
daan als voorzitter van de As
semblee?
Het zijn die vragen die voor de
toekomst van Suriname mo
menteel belangrijker worden
gevonden dan de machtsposi
tie van Desi Bouterse en de zij
nen.
Samenwerking
In theorie zou het Nieuw
Front een coalitieregering
kunnen vormen met het De
mocratisch Alternatief '91.
Maar Front-leider Henck Ar
ron maakte gisteren reeds dui
delijk dat hij daar niet aan
denkt. „Wij hebben voor de
vorming van een regering
geen DA91 of NDP nodig". Hij
denkt eerder aan gelegen-
heidssamenwerking op mo
menten dat in het parlement
een twee derde meerderheid
nodig is.
Dat is het geval bij het kiezen
van een president, die in Suri
name ook hoofd van de rege
ring is. Het Nieuw Front zal
daarvoor dus steun moeten
zoeken bij de met de militai
ren gelieerde NDP of bij de
nieuwe oppositiepartij Demo
cratisch Alternatief '91.
Maar DA 91-leider Winston
Jesserun heeft gisteren reeds
harde voorwaarden op tafel
gelegd waaraan voldaan moet
worden wil hij meewerken
aan de verkiezing van een"
president. „Willy Soemita
moet weg, Lachmon als parle
mentsvoorzitter vinden wij
hoogst onwenselijk, Ronald
Venetiaan als president is voor
ons onacceptabel".
Venetiaan, kroonprins van
NPS-voorman Henck Arron,
was vrijdag door zijn partij
naar voren geschoven als kan
didaat-president. In zijn plaats
noemt Winston Jesserun nu
drs. Hans Prade als onafhan
kelijk kandidaat voor het pre
sidentsschap. Prade is thans
voorzitter van de Surinaamse
Rekenkamer.
Een twee derde meerderheid
in de Assemblee is ook nodig
voor een eventuele wijziging
van de grondwet, die nu nog
aan militairen politieke macht
toekent door hen zitting te
verlenen in een aantal belang
rijke staatsorganen.
Front-leider Arron gokt ken
nelijk op gelegenheidssamen-
werking met DA91 op dit
punt. Maar zodra dat ter spra
ke komt legt Jesserun zijn
voorwaarden weer op tafel.
Waarmee het redekavelen
over Soemita, Lachmon, Ve
netiaan en Prade opnieuw be
gint.
Een verslaggever van het Su
rinaamse radioprogramma
Zorg en Hoop zei gisteravond
in Paramaribo dat daar de
vrees bestaat dat dit gekissebis
wel eens maanden kan gaan
duren. „Totdat het Bouterse te
gortig wordt en hij weer de te
lefoon pakt".
lel i
dftyle
igiest ook
aid-
ie
ille
igd|KON'NCK
^GTON De Ameri-
wice-president Dan
n j bang dat hij, net als
George en diens
Barbara, een schild-
Pafcl zal oplopen. De
dent verdenkt de
ing in zijn ambtswo-
Washington ervan
nen te bevatten, die
^jractieve schildklier
Ziekte) kunnen ver-
i Quayle heeft daar-
'gespecialiseerd lood-
rj]irijf opdracht gege-
watertoevoer in zijn
Jiderzoeken.
en mevrouw Bush
[etfils vice-presidentieel
j, in Quayle's huidige
■gl gewoond gedurende
P( jaar dat Ronald
^president was. Het
Jlim honderd jaar oud
n|ven buiten het stads-
ikévan Washington op
lin van de Marine
»ht. Het grootste deel
tii erleiding van de
js mg bestaat nog uit
kspu daarom gemakke-
k*>acteriën en virussen
w|mnen zijn.
Zulu-koning Goodwill Zwelithini waarschuwt het ANC de traditionele wapens van de Zulu's geen
instrumenten van de dood' meer te noemen.
FOTO: EPA
PRETORIA De vredes
conferentie over het ge
weld in Zuid-Afrika, die
geboycot wordt door de
meeste grote zwarte orga
nisaties, is zaterdag door
president Frederik de
Klerk afgesloten met een
oproep aan alle politieke
leiders om samen te wer
ken.
„Er is maar één weg naar
vrede, de weg van onderhan
delingen en verzoening", be
toogde De Klerk aan het eind
van de tweedaagse conferentie
over het geweld in de zwarte
steden, dat dit jaar al aan hon
derden zwarten het leven
heeft gekost. Als om de ernst
van zijn oproep te onderstre
pen, maakte de Zuidafrikaanse
politie zaterdag bekend dat er
bij nieuwe gevechten in Sowe-
to ten minste negen mensen
om het leven waren gekomen
kwamen. De Klerk kondigde
aan dat de conferentie beslo
ten heeft een permanent comi
té op te richten om oplossin
gen voor het politiek geweld
te onderzoeken. Hij deed een
beroep „op alle partijen die
niet aanwezig zijn bij deze to-
p"(ANC, vakverbond Cosatu
en de Zuidafrikaanse Raad
van Kerken) zich open te stel
len voor „besprekingen en on
derhandelingen". Hij waar
schuwde echter ook dat de re
gering hard zal optreden tegen
de gewapende milities in Zuid-
Afrika.
HET LEVENDE EILAND
Bcr Rob en Skip liggen bewusteloos op de vloer van But-
zoOoratorium. Butcher schakelt de televisiezender weer in
a&an Cigaret-Larry mee, dat hij 'die lastige indringer' net
hfischadelijk heeft gemaakt. Dan sleept Butcher Rob en
lainaar zijn wagen en rijdt ermee weg. Zijn bedoeling is die
olsBten verdwijnen, zonder dat iemand er iets van merkt,
^ordelijke helling van het eiland bevinden zich rotssple
ten waaruit giftige dampen opstijgen. Worden Rob en Skip hier
gevonden, dan zal iedereen denken, dat ze verwaaid zijn en be
wusteloos zijn geworden door de dampen. Maar wanneer hij Rob
uit de auto trekt, valt opeens Skip Butcher aan. En zie, de onver
schrokken Butcher, die toch voor geen kleintje vervaard is, is
doodsbenauwd voor honden. Hij laat Rob in de steek, springt in
de auto en rijdt snel weg.
TEL AVIV Pas nadat
de eerste emotionele op
winding in Israël over de
massale reddingsactie van
Etiopische joden voorbij is,
zullen de enorme proble
men naar boven komen
die deze sensationale exo
dus met zich heeft meege
bracht. De ruim 14.000
Falasjas - een woord
waarmee ze in Etiopië de
nigrerend als 'vreemde
ling' werden afgedaan -
hebben met hun immigra
tie naar Israël niet alleen
een afstand afgelegd van
enkele duizenden kilome
ters, maar ook van enkele
eeuwen.
De shock van de overgang van
het primitieve dorpsleven in
een van de armste landen ter
wereld naar de westerse ont
wikkeling is een van de groot
ste struikelblokken voor de in
tegratie van de naar het joodse
vaderland teruggekeerde 'ver
loren zonen'.
„Ik ben niet bezorgd over het
eerste jaar van hun verblijf
hier", zei gisteren Uri Gordon,
hoofd van de afdeling immi
gratie van het Joods Genoot
schap. „Voorlopig zullen ze
wonen in onze absorptie-cen-
tra. Maar de problemen begin
nen daarna". Gordon zei zeer
bezorgd te zijn over de huis
vestingsproblematiek en de
groeiende werkloosheid in het
land. „Na de vreugde over de
sensationale immigratie van
deze mensen, zullen we nog
huilen over de fouten die we
maken bij hun integratie", zei
hij somber.
Van de 25.000 Etiopische joden
die in de laatste 13 jaar in Is
raël zijn gearriveerd - in 1984
werden er met een dergelijke
luchtbrug tijdens de operatie
Mozes zo'n 7000 naar Israël
overgevlogen - wonen nog
zeker 10.000 in de absorptie-
centra. Het zijn de stille wo
ninglozen, die niet demonstre
rend de straat opgaan of met
Deze Etiopische jood en zijn zoontje zijn in Israël opgenomen in een 'absorptie-kamp'.
spandoeken staan te schreeu
wen voor het bureau van de
eerste minister. Het zijn de
werklozen, die zonder klagen
leven van hun magere bij
standsuitkering en wachten op
betere tijden. De zwakkeren
die het in hun nieuwe vader
land niet gemaakt hebben. En
nu Israël al met de dagelijks
groeiende massa's Russische
woning- en werkzoekende im
migranten kampt, weet in fei
te niemand hoe ook nog de nu
aangekomen Etiopiërs succes
vol in de Israëlische maat
schappij moeten worden opge
nomen.
Een van de schokkendste be-
vindingep bij een medisch on
derzoek onder Etiopische im
migranten is het aantal zelf
moorden. In het Geha psychi
atrische ziekenhuis vlak bii
Tel Aviv werden bijvoorbeeld
tussen de jaren 1984 en 1989
vijftien Etiopische teenagers
opgenomen die een poging tot
zelfmoord hadden onderno
men. Psychiaters daar schrij
ven de psychische stoornissen
onder de Etiopiërs niet alleen
toe aan de cultuurschok die ze
in Israël ondergaan, maar ook
aan het opleggen van een Is
raëlische identiteit. „Kinderen
in Etiopië krijgen namen die
te maken hebben met speciale
gebeurtenissen in hun familie.
Als ze hier plotseling Moshe of
Mordechai moeten heten,
neem je ze een stukje van hun
identiteit af", zei één van hen.
Veel moeilijker te verwerken
is de gedwongen 'symbolische
besnijdenis' van de Etiopische
mannen. Dat ritueel, een klein
sneetje in het mannelijk ge
slachtsdeel, wordt door de
Ashkenazische orthoxie geëist,
om er zeker van te zijn dat de
Etiopiërs, in 1973 slechts door
de Sephardische opperrabbijn
I FOTO: AP
als joden erkend, echt kosher
zijn.
„Vernedering, schuldgevoel en
verdriet", zei kortgeleden Avi
Bitew, een uit Etiopië afkom
stige sociaal werker, „zijn de
drie grootste plagen die de
Etiopiërs in het Beloofde Land
krijgen te verwerken". Hun
schuldgevoel en hun verdriet
over de tot het afgelopen
weekeinde in Etiopië achter
geblevenen zal nu voor het
grootste deel zijn opgelost.
Maar ook aan de de operatie
Salomon zit een tragisch kan
tje. Tussen de 16.000 en 17.000
Etiopische joden hadden
moeten worden overgevlogen.
Bijna drieduizend hebben de
luchtbrug niet gehaald. Enkele
duizenden anderen, die in het
verleden tot het Christendom
waren overgegaan, werden
door de Israëlische autoriteiten
van operatie Salomon uitgeslo
ten.
