iet-rokers doodmoe
n dovemansoren
Rapport haalt topman Noro onderuit
e.
_derzoek naar slechte
- andeling bejaarden
4oep tot actie huurders
Geen privatisering openbaar onderwijs
F27 krijgt klapband op airshow Lelystad
Stekelenburg: lonen in
'92 vier procent omhoog
Geef de krant aan papa
CcicLócSou/ta/nt
ütidóv Qowtamt
afgeperst met
ïiging kind (3)
ÏDAM Drie mannen
gisteren van een 32-jarige
imse haar geld en bankpas
en terwijl ze haar driejarig
|e met een mes bedreigde,
losing gebeurde in de hal
ijl) metrostation Graskruid.
tètertje liep ongeveer tien
ujior de vrouw uit. Zij werd
j van de mannen opgepakt
Jjet mes bedreigd. De twee
mannen kwamen naast
°ljeder staan en eisten geld.
gaf haar portemonnee
i de daders zagèn dat er
in zat, eisten zij deze
s|fadat de vrouw deze ook
.geven namen de drie man-
fenen.
Beckers in '94 geen
lijsttrekker meer
DEN HAAG Fractievoorzitter
Ria Beckers van Groen Links is in
'94 niet meer beschikbaar als lijst
trekker. Maar als het kabinet tus
sentijds valt zal zij de Groen Link
se kar blijven trekken tot '94, zo
zei zij zaterdag voor de TROS-ra-
dio. De nieuwe lijsttrekker in '94
zal bovendien als het even kan
niet afkomstig zijn uit een van de
vier oude partijen (PSP, PPR,
CPN, EVP), aldus mevrouw Bec
kers. Groen Links is nog te weinig
„nieuwe beweging" en teveel „op
telsom van de vier oude partijen",
aldus Beckers. „Daarom moet de
partijtop het voor elkaar krijgen
dat de lijsttrekker niet uit de oude
partijen komt".
ZEIST John Arthur Fentener van Vlis-
singen, één van de telgen uit het roemruchte
Fenteners van Vlissingengeslacht en presi
dent van de zeer exclusieve Noro beleggers
groep uit Zeist, heeft heel wat goed te maken
bij zijn immens rijke familie. Als een rapport
van een commissie van ontevreden beleggers
waar is, zal hij vermoedelijk nog dit jaar als
president-directeur van het fonds moeten
opstappen. Bovendien zal hij, wat voor de fa
milie veel erger lijkt te zijn, een bedrag van
rond de 59 miljoen dollar aan schadeclaims
moeten betalen. Een dergelijk bedrag zou hij
volgens ingewijden 'oneigenlijk hebben ge
bruikt' door gebruik van voorwetenschap bij
de handel in aandelen. Hierdoor kon hij pak
ketten aandelen voor meer geld dan hij ze
inkocht aan de aandeelhouders doorverko
pen. Verder zou hij geld, dat hem door een
aantal aandeelhouders voor privébeleggin-
gen in bewaring was gegeven, voor eigen ge
bruik hebben aangewend. Dit geld, het rap
port spreekt van 117 miljoen gulden, zou hij
hebben doorgesluisd naar zijn eigen houd
stermaatschappij op de Antillen, Noro Hol
dings. Het rapport van de commissie, die on
der leiding staat van de oud-minister van de
fensie mr. H. de Koster (vanaf de oprichting
16 jaar geleden van Noro betrokken bij het
fonds en in het verleden de vertrouwensman
van John) heeft tot flinke onrust onder de
beleggers geleid. John Arthur Fentener van
Vlissingen stichtte in 1975 met behulp van
het familiekapitaal (op dit moment geschat
op meer dan 3 miljard gulden) Noro, dat
vooral voor de rijkere beleggers een veilige
investering moest worden. De ingelegde be
dragen moeten dan ook meer dan 3 ton be
dragen. De middelste van de drie broers
Fentener van Vlissingen, de ondernemersfa
milie die het vermogen in het verleden haal
de uit het 'zwarte goud', dat werd verhan
deld door Steenkolen Handels Vereniging
(SHV) bouwde Noro uit het niets op tot een
organisatie, waarin zo'n slordige 3 a 4 mil
jard gulden in omloop is. Uiteraard stonden
de naam en reputatie van de familie borg
voor de stroom van beleggers, die wel brood
zagen in dit nieuwe fonds. Noro, dat vijftien
jaar lang zo gesloten als een pot opereerde en
de miljarden belegde in vastgoed en bedrij
ven in binnen en buitenland, is pas vorig in
de openbaarheid getreden toen beleggingen
in Engeland 'het minder goed deden'. Van
middag zou John Fentener van Vlissingen,
tijdens de presentatie van de jaarresultaten
van Noro in Amsterdam, de beschuldigen te
gen hem trachten te weerleggen.
MAANDAG 27 MEI 1991 PAGINA 3
Actiedreiging bij NS nog
steeds niet uit te lucht
UTRECHT De actiedreiging bij NS is
nog steeds niet uit de lucht. De vervoers-
bonden van FNV en CNV en de spoorweg
vakbond FSV hebben dit weekend beslo
ten een landelijk referendum te houden
onder conducteurs, machinisten en spoor
wegpolitie om te peilen of zij bereid zijn
om te staken om betere afspraken met NS
af te dwingen over de bestrijding van
agressie in de trein. Vooral het ontbreken
van een tijdsplanning voor de indiensttre
ding van de 400 extra conducteurs veroor
zaakt onzekerheid. Ook het besluit van de
NS-top om het wal-boordtarief voor trein
kaartjes in tegenstelling tot eerdere belof
ten toch in te voeren stuitte op grote weer
stand. Verwacht wordt dat de uitkomst
van de schriftelijke ledenraadpleging bin
nen drie weken bekend zal zijn.
Roken in openbare gebouwen is volgens de wet verboden, maar
tot groot verdriet van de niet-rokers houden lang niet alle rokers
zich eraan. foto: sp
DHT Roken in
v«e gebouwen is
wet verboden,
Maar... er zijn
el| Kamer-leden die
an'rokend door de
2 Kangen gaan. Er
e ljiksfabrikanten die
tQmes schaamteloos
Sten koppelen aan
P liefde. Er zijn zie-
vpn waar iedereen,
ie^ookt. De niet-ro-
rden doodmoe van
gekeerde wereld:
tweederde van
uit en ze-
procent van hen
pt van rook.
jldgezondheidsorgani-
aO) heeft vrijdag 31
jroepen tot World No
atbay. Er zal een reso-
sjden aangenomen die
roken in openbaar
s jj/erbiedt. De niet-ro-
daarover uiteraard
Ireken.
nJjr moeten ze maar
inigen of de sigaretten
int gedoofd kunnen
[n een café is dat so-
onbegonnen werk,
.fs in openbare ruim-
roken sinds ander-
■vettelijk verboden is)
vaak een boze blik
°njokpluim na.
'ns nee tegen een
vraagt of hij mag",
an-etaris Fons Nijpels
ig^Nederlandse nietro-
CAN. Dat
eigenlijk voor
de Actieve Niet-Rokers,
bekte internationaal
tyer. De drie letters
(lus gewoon voor Cle-
ied>wi
inj
ft i
De inspecteur voor de geestelijke volksge-
d Noord-Nederland gaat een onderzoek instel-
f de wijze waarop patiënten van het verpleeg-
[ingerhof in Beilen door het personeel zijn be-
I. Drie leerling-verpleegkundigen van de afde-
(enakker, waar vijftien demente bejaarden zijn
est, hebben een klacht ingediend over de be
e
tle klagers worden op de afdeling patiënten stelselmatig
>end en zelfs mishandeld door het personeel. Het hoofd
treffende afdeling is al enkele weken met ziekteverlof,
ig-verpleegkundigen zijn door de directie van het psy-
ziekenhuis Beileroord, waar de Altingerhof een on-
arvan is, na de klachten overgeplaatst naar een andere af-
(irecteur drs. G.A.J. Viskaal van Beileroord zegt niet op
e te zijn van de precieze inhoud van de klachten,
de regionaal inspecteur wordt het onderzoek direct se-
Hoiomen omdat het hier- een groep mensen - demente be-
KJ betreft, die vaak zelf geen klacht kunnen indienen.
|HT De Nederlandse Woonbond heeft huur-
alle mogelijkheden aan te grijpen om
Lrverhoging die per 1 juli ingaat te weigeren. De
werd zaterdag gedaan op het congres van de
!>nd in Utrecht.
jres gaf tevens het startschot voor acties tegen de huur-
en bezuinigingen op de huursubsidie. Op het con
's ^sloten dat een speciaal comité landelijke en plaatselijke
^t voorbereiden onder het motto '5,5 procent huurver-
■hef a-sociaal'. In het kader van de acties wijst de Woon-
Urders erop dat achterstallig onderhoud een reden is om
IS: .Verhoging te weigeren. Aan het congres van de Woon-
Sien meer dan 250 vertegenwoordigers van huurdersor-
•ingis uit het land deel. De Woonbond zelf telt ruim 100.000
De leden van de vereniging
kennen al 17 jaar geen genade:
last van rook zeg het ook!
Maar dat zijn er maar twee
duizend en de rest van niet-ro-
kend Nederland is niet zo as
sertief, vermoedt Nijpels. „Het
is net als met vrouwen die
achter hun aanrecht worden
gedwongen. Zo ligt het in Ne
derland. Dat is een cultuur.
Net als de cultuur dat rokers
overal waar het ze belieft, ro
ken". Een overblijfsel van
voor de Tweede Wereldoorlog,
toen iedereen nog die mieterse
zware sigaretten rookte en
er kennelijk niemand last van
had, aldus Nijpels.
„Denk eens aan de werkplek.
In de journalistiek bij voor
beeld! Maar ook in de horeca,
op recepties, vergaderingen,
tijdens busreizen, in de bio
scoop, treinen, wachtkamers
enzovoort. Mensen nemen ont
slag vanwege hun rokende
collega's", zo verzekert hij.
Rookvrije compartimenten in
de trein zijn mooi, maar zo'n
plastic schermpje helpt na
tuurlijk niet. Met andere
woorden: de nieuwe wet blijft
in de praktijk volgens de se
cretaris tezeer beperkt tot en
kele ambtenaren-bureautjes.
Kinderen
Vorig jaar koos de WHO „kin
deren" als thema voor de
World No Tobacco Day. Dit
jaar is dat het roken in open
bare ruimten en het openbaar
vervoer. Enkele luchtvaart
maatschappijen verbieden het
roken al tijdens binnenlandse
vluchten en sommige zelfs ook
op lange afstanden. Maar
overal in de lucht moet het ro
ken worden gestopt, vindt de
WHO. De Stichting Volksge
zondheid en Roken is het daar
van harte mee eens.
Het roken in de trein is niet te
verbieden, vermoedt directeur
R. de Jong, maar er moeten
minder rookcoupés komen. De
stichting pleit verder voor een
totaal reclameverbod (net als
de vereniging van niet-rokers
en als de Europese Commissie)
maar staatssecretaris Simons
heeft onlangs laten weten daar
niet voor te voelen.
Onbegrijpelijk, vindt ook Fons
Nijpels. „Dan zie je weer twee
van die kinderen die elkaar
gezellig aaien onder het genot
van een sigaretje". Ook de
Stichting Volksgezondheid en
Roken vindt het bezwaarlijk
dat reclame vooral op de jeugd
is gericht. In een tegen-actie
houdt de stichting de jeugd dus
de voordelen van niet-roken
voor: is zoenen met een niet-
roker zou veel lekkerder zijn.
„Er zit een raar trekje aan dat
roken", vindt Nijpels. „Want
vergis je niet: roken is veel
meer dan nicotine. Er zit een
wereld van sociale contacten
achter. Mensen leren elkaar
kennen door een sigaretje aan
te bieden. Roken is seksuali
teit, stoerheid en liefde. We
worden er doodmoe van en we
zijn er nog lang niet".
Samengaan
Minister Pronk van ontwikkelingssamenwerking loopt in Amsterdam de zes kilometer in de halve
AMC-marathon mee. De opbrengst van de loop, die zaterdag werd gehouden, komt ten goede aan
medische hulp in Kenia. In een interview met de Volkskrant liet de bewindsman zaterdag weten
groot voorstander te zijn van een samengaan van zijn partij met D66 en Groen Links. Deze samen
bundeling, ooit een progressieve volkspartij genoemd, valt volgens Pronk goed samen te vatten
onder de term sociaal-democratie. FOTO: anp
Prof. Leijten
bepleit legalisering
van drugs
DEN HAAG Na de onlangs
benoemde Leidse hoofdcom
missaris B. Poeiert heeft zich
nu ook prof mr. J.C.M. Leijten
voorstander getoond van de
legalisering van drugs. In een
interview met het NRC Han
delsblad pleit deze buitenge
woon hoogleraar procesrecht
en advocaat-generaal bij de
Hoge Raad ervoor de handel
in drugs niet langer strafbaar
te stellen. Volgens de advo
caat-generaal wordt justitie er
te zwaar mee belast. Als de
strafbaarheid wordt afge
schaft, verdwijnt de aardig
heid van die handel. Dan kost
een paar gram van dat spul
volgens hem nèt zo veel als
een biertje. Hij wijst erop dat
het merendeel van de gevan
genisbevolking zit wegens
Opiumwet-delicten. „Die ne
men alle ruimte in beslag".
Volgens Leijten is er binnen
het openbaar ministerie maar
een kleine minderheid die zijn
mening deelt. „Toch zal we
reldwijd de overtuiging dat dit
drugsbeleid niet deugt opeens
doorbreken. Net zoals de Muur
opeens omviel. Over tien jaar
is het plotseling zo ver. Dan
zegt men in landen als de VS
of Duitsland: dit heeft geen zin
meer".
DEN HAAG Staatsse
cretaris Wallage (onder
wijs) is niet van plan om
het bestuur van het open
baar onderwijs op eniger
lei wijze te privatiseren.
Wallage zei dit zaterdag
op een jubileumcongres
van de Vereniging voor
Openbaar Onderwijs
(VOO) in Den Haag. „Het
openbaar onderwijs blijft
openbaar", aldus de
staatssecretaris.
Een ander bestuur van het
openbaar onderwijs is nodig
om een deel van het onder
wijsbeleid te kunnen decentra
liseren, vindt Wallage. De ge
meenten, die meer bevoegdhe
den zouden moeten krijgen,
hebben nu een dubbele pet op.
Ze zijn bestuur van de openba
re scholen, maar ze hebben in
hun stad of dorp ook te maken
met de scholen voor bijzonder
(katholiek, protestants en alge
meen-bijzonder) onderwijs.
In de praktijk maakt die posi
tie het overdragen van verant
woordelijkheden van het rijk
naar de gemeenten erg inge
wikkeld. Een ander bestuur
voor openbare scholen lost dit
probleem op.
Wallage maakte in Den Haag
duidelijk dat zo'n bestuur wat
hem betreft nooit het privaat
rechterlijk karakter (stichting
of vereniging) van het bijzon
der onderwijs zal krijgen. In
kringen van het CDA is
verleden voor zo'n opl
gepleit. Wallage denkt veeleer
aan de introductie van een pu
bliekrechterlijke constructie
zoals die nu voor een aantal
universiteiten en de water
schappen geldt.
De woorden van Wallage, zelf
lid van de Vereniging voor
Openbaar Onderwijs, vielen
bij de aanwezigen in goede
aarde. Voorzitter drs.R.U.J
Uilkema van de vereniging,
leverde echter wel felle kri
tiek op andere onderdelen van
het beleid van Wallage. In de
praktijk benadeelt dat beleid
volgens de voorzitter het
openbaar onderwijs.
Uilkema noemde als voorbeeld
de discussie over de schaalver
groting in het basisonderwijs.
De voorgestelde opheffing van
1.600 te kleine basisscholen
raakt het openbaar onderwijs
harder dan het bijzonder on
derwijs. Er zijn immers meer
kleine openbare dan bijzonde
re basisscholen, aldus Uilke
ma, omdat het openbaar on
derwijs een grondwettelijk ge
regelde garantiefunctie heeft.
De voorzitter herhaalde nog
eens het pleidooi van zijn ver
eniging om de eerste en de
laatste school in een dorp of
een bepaalde wijk altijd een
openbare school te laten zijn.
Hij dreigde Wallage tenslotte
met acties als de bewindsman
in het overleg met de onder
wijsorganisaties dat vandaag
wordt voortgezet, anders be
sluit.
Kroonprins Willem-Alexander arriveert op het vliegveld van Lelystad voor de Airshow. Geheel links
Rob Surie-van de F27 Friendship Association. foto: anp
LELYSTAD Een F-27 pa
trouillevliegtuig van het 802
squadron van de Spaanse
Luchtmacht heeft zaterdagmid
dag tijdens de 6e Lelystad Air
show bij de landing op het ge
heel vernieuwde vliegveld Le
lystad Airport een klapband
gekregen. De driekoppige be
manning wist desondanks het
toestel op de landingsbaan te
houden waardoor volgens
luchtvaartkenners een catastro
fe is voorkomen. Naast de lan
dingsbaan stonden tientallen
vliegtuigen van verschillende
nationaliteiten geparkeerd om
deel te nemen aan de Airshow.
Na de landing snelde de aan
wezige brandweer naar het toe
stel. Ook organisatoren van de
F27 Friendship Association, die
13 verschillende Fokker vlieg
tuigen naar de Airshow hadden
weten te krijgen, gingen direct
naar het gehavende toestel om
zich op de hoogte te stellen van
het voorval. De show, die de
F16 als absolute topper in zijn
programma had, werd door
45.000 toeschouwers gezien, on
der wie kroonprins Willem-
Alexander.
ve»ER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
-JZMiïMtmUJK
iUOOFTOWPE
MET VOOR 'N INSECT ONVOOFJ-
STEEftAI?E KEACHT PEST HIJ
m EI?WTOP HET UITEIEJ-
PE VAKJ EBKJ UEFTU... j
PANPUMT HIJ DP A
HET AMPERE EINP J
VAM PE UEPPU
•hEWMET'N
MNSfTWH
GETJE...
y cAsptfzii
HOU OP 11
vg
'h
[pi
'f;
jËI
Met driewieler
de snelweg op
EINDHOVEN Een automo
biliste uit Eindhoven ontdekte
zaterdagmiddag op de snelweg
van Eindhoven naar Tilburg
een wel erg jonge weggebrui
ker.
Het bleek een 3-jarig jongetje
uit Eindhoven te zijn dat met
zijn driewielertje op weg was
naar opa en oma in Tilburg.
De vrouw nam het kind mee
naar huis en belde vervolgens
de politie. Die was inmiddels
al op zoek naar het kind om
dat zijn ouders hem al enige
tijd misten.
BOZE REACTIES VOORZITTERS BONDEN
UTRECHT De nettolonen in Nederland moeten vol
gend jaar hoe dan ook met 4 procent omhoog. Dat
heeft FNV-voorzitter J. Stekelenburg zaterdag gezegd
in reactie op boze uitlatingen aan zijn adres van twee
voorzitters van FN V-bonden, B. van der Weg (Indus
triebond) en R. Vreeman (Vervoersbond).
De twee vakbondsbestuurders reageerden op hun beurt weer op
uitspraken die Stekelenburg eerder deze week zou hebben ge
daan over de loonsverhogingen voor volgend jaar. Van der Weg
en Vreeman meenden uit de mond van de FNV-voorzitter te
hebben vernomen dat hij een loonstijging van 3 procent in 1992
eigenlijk wel welletjes vond.
Meer in handen
Maar niets is minder waar, aldus een geïrriteerde Stekelenburg.
De werknemers moeten 4 procent meer in handen krijgen. Hij
acht het echter niet geheel uitgesloten dat er ook een andere
manier is: verhoging van de cao-lonen met 3 procent met lasten
verlichting als compensatie voor de resterende 1 procent. Dat
kan volgens hem echter alleen „puur op basis van keiharde af
spraken met de vakbeweging op centraal niveau".
Dader van acht jaar
oude moord gepakt
AMSTERDAM Met de ar
restatie van een 27-jarige ver
dachte lijkt de Amsterdamse
politie een in 1983 gepleegde
moord te hebben opgelost. De
man heeft bekend op 1 augus
tus 1983 de NCRV-regisseur
Chris van Duuren met een
aantal messteken om het leven
te hebben gebracht. Tijdens een
routinecontrole in Amsterdam
hield de politie de verdachte,
die inmiddels in bewaring is
gesteld, vorige week maandag
aan. Het motief voor de steek
partij is volgens de politie 'ken
nelijk roof' geweest. In de wo
ning werd destijds een tele
visietoestel vermist en stonden
verscheidene spullen klaar om
te worden meegenomen.
KONINKLIJK HUIS
28 mei
Prinses Juliana is In Amsterdam-Bui-
tenveldert aanwezig bij de officiële
opening van het verzorgings- en ver
pleeghuis Beth Shalom.
(ADVERTENTIE)
ZO BLIJFT 'T NIET BIJ EEN ÉÉNMALIG CADEAUTJE OP VADERDAG!
Verras papa
'ns met ee
cheque v
Ja, laat de Leidse Courant 6 weken lang
(17 juni t/m 27 juli) bezorgen bij:
(voor controle op bezorging)
■in,nmi»iim«irm
I
V
I
I
I
I
I
Stuur deze bon vóór 12 juni in een open envelop
(postzegel niet nodig) naar: Leidse Courant, Abonnee
Service, antwoordnummer 998, I
2501 VC Den Haag. I
Stuur de rekening (f 25,-) en de cheque naar:
Dhr/Mevr.:
Plaats:
