urinaamse
iezers op
"oek naar
•uggegraat
JS
Congrespartij
radeloos na
weigering
Sonia Gandhi
tenland
£eidóe.Qowiant
VRIJDAG 24 MEI 1991 PAGINA 5
inden DDR moesten
jn kinderen afstaan
|LlJN De voormalige commu
te regering in de DDR heeft
bantal politieke vijanden ge-
|en hun kinderen af te staan
bdoptie. Volgens Berlijnse func-
Issen zijn documenten gevon-
Hie de al lang circulerende ge-
Ln over gedwongen adopties be
ten. „Nu is bewezen dat de staat
jedroeg als een ontvoerder", zei
jef van het Berlijnse departe-
Jvoor jongeren en familiezaken,
k|as Krüger. Hij zei niet om hoe-
Eken het gaat. Berlijn heeft een
latiecentrum opgezet voor ou-
lie in de DDR werden gedwon-
kinderen voor adoptie af te
De 62-jarige Chung Won-shik.
Nieuwe premier Korea
kan crisis niet oplossen
SEOUL De Zuidkoreaanse oppositie
heeft gezegd ernstig te betwijfelen of de
benoeming vandaag van Chung Won-
shik tot premier een einde zal maken
aan de nu al vijf weken durende anti-
regeringsprotesten. De oppositionele
Nieuwe Democratische Partij zei dat
k president Roh Tae-woo een politicus
van de harde lijn heeft benoemd, „die
de politieke capaciteiten mist om de
huidige crisis op te lossen". De 62-jarige
Chung is presidentieel gezant in Afrika
k en wordt morgen vanuit Zambia in
Seoul verwacht. Als minister van on-
IklHHI derwijs van 1988 tot 1990 haalde hij zich
de woede van de oppositie op de hals
door hard op te treden tegen een illega-
FOTO: AP le onderwijsvakbond.
Nederlander vast
na hasj-vondst
ANTWERPEN De Belgi
sche politie heeft gisteren de
inbeslagname gemeld van
1800 kilo cannabis (hasj) die
op 9 mei het land was bin
nengekomen in een partij
hout aan boord van een on
der Colombiaanse vlag va
rend schip. Een 36-jarige Ne
derlander uit Mijdrecht werd
aangehouden toen hij de la
ding inspecteerde nadat deze
was bezorgd bij een bedrijf in
Boechout bij Antwerpen. De
zending was oorspronkelijk
bestemd voor een niet meer
bestaande houthandel in Am
sterdam.
Eigen aanhang keert
zich tegen Waldheim
WENEN Eens fervente aanhangers van de
Oostenrijkse president Kurt Waldheim zien lie
ver niet dat deze zich verkiesbaar stelt voor een
volgende ambtstermijn. Politici en zakenmensen
die hem jarenlang steunden, menen dat de kan
sen op een lidmaatschap van de Europese Ge
meenschap minimaal zijn, zolang de vanwege
zijn oorlogsverleden omstreden Waldheim presi
dent van Oostenrijk is. Waldheim zegt dat hij in
juni bekend zal maken of hij zich beschikbaar
stelt voor een nieuwe ambtstermijn van zes jaar.
De voormalige secretaris-generaal van de Vere
nigde Naties werd in 1986 tot staatshoofd van
Oostenrijk gekozen, ondanks het internationale
tumult dat ontstond toen bekend werd dat hij tij
dens de Tweede Wereldoorlog diende in een
Duitse eenheid die in verband wordt gebracht
met oorlogsmisdaden.
MARIBO Het
ik van de vliegtuigen
^korjalen waarmee de
ndiezingskaravanen de
le introkken, is weg-
irven. Zo ongeveer
Surinamer loopt nu
Jmet een vlaggetje of
nipn T-shirt van zijn of
politieke partij. Om
uur morgenochtend
2 jaalf uur in de middag
s - gaan in Surina-
de 452 stembureaus
Terwijl de Indianen
;en met een nieuwe
ind, de bosnegers ver-
c"én naar vrede, de
iO vluchtelingen in
g jis Guyana reikhal-
igj uitzien naar terug-
en de stadsbevolking
i Paramaribo steeds
~|er in de armoede en
^.Tde zinkt, doet Surina-
lt een nieuwe poging tot
-operatie. Over het land
?nijt de doem van mili-
-dj overheersing,
lea
luxe villa in Leonsberg,
le fde Surinamerivier, zal
MBouterse de uitslag van
gefemming afwachten. Hij
eifiets ondernemen, want
te( vijftig waarnemers uit
'd lig landen kijken toe. Ze
i rond in door Nederland
dfekte Landrovers. Er zijn
Del vertegenwoordigers van
1 Nederlandse parlement bij;
^e1jn niet uitgenodigd.
dptslag van de verkiezin-
1 tytaat al bij voorbaat vast
artij van Bouterse zal niet
d%n), maar op de belang-
Wf vragen komt pas de ko-
eMe maanden een ant-
accepteren Bouterse en
aljnen hun nederlaag, en
ier§n de Surinaamse politici
in lende ruggegraat om de
1gairen terug te sturen naar
2r4zerne?
ite(de democratiseringsgolf
kje afgelopen jaren zijn Su-
zne en Cuba de laatste lan-
lglfn Latijns-Amerika waar
•Mlitieke macht nog uit de
ie^an een geweer komt. De
h laamse politici zijn daar
ruciale momenten steeds
luw voor gezwicht - laat
je nog na de kerstcoup, die
"Veen meerderheid van de
*mentariërs schoorvoetend
I goedgekeurd.
stifrland en Amerika heb-
O)pnverbloemd laten weten
net afgelopen moet zijn
die militaire bemoeienis
kan Suriname eco-
steun verder wel
De Surinaamse pre-
Johan Kraag ontkende
gisteren een Amerikaans mili
tair ingrijpen voor te staan.
Volgens Kraag zijn zijn
woorden tijdens een tv-inter-
view „opzettelijk verdraaid".
De politieke situatie van mor
gen is helder. Wie voor Bou
terse is, kiest NDP, zijn Natio
nale Democratische Partij.
Deze kiezer stemt daarmee in
feite ook tegen een nieuwe
nauwe relatie met Nederland.
Wie tegen Bouterse is - en
voor een nauwe band met het
moederland - kan bij alle ze
ven andere partijen of combi
naties terecht.
Het is ondenkbaar dat de NDP
morgen in het parlement een
meerderheid verovert, ook al
verkondigt vice-president Ju
les Wijdenbosch luidkeels dat
zijn partij 26 van de 51 zetels
in de wacht gaat slepen. Wij
denbosch, ex-gemeenteambte
naar uit Amsterdam, is één
van de NDP-getrouwen die tij
dens de kerstcoup door de mi
litairen in het zadel zijn gehol
pen. Opiniepeilingen zeggen
dat de NDP morgen niet bo
ven de 15 procent zal uitko
men.
Bij de vorige verkiezingen, in
1987, won de NDP slechts drie
zetels; één daarvan verwierf
Bouterse met 7500 stemmen in
de stad Paramaribo en de twee
andere in de buitendistricten
De bevolking van Paramaribo zinkt weg in armoede en ellende.
waar slechts de helft van dat
aantal nodig is voor een parle
mentszetel. In die districten
zijn het vooral de Indianen die
op Bouterse stemmen. Bouter
se is zelf van Indiaanse af
komst.
Nieuwkomer
Interessante nieuwkomer in
de Surinaamse politiek is het
Democratisch Alternatief '91,
een samenraapsel van intellec
tuele ontevredenen uit de
oude politieke partijen plus
drie kleine Javaanse, hindoe-
staanse en bosnegerpartijen.
DA'91 is de enige partij die
zich zonder omwegen durft te
distantiëren van de militairen
en zich omonwonden schaart
achter de Gemenebestplannen
van Nederland.
De grootste politieke combina
tie in Suriname, het Nieuw
Front, staat ook wel achter die
plannen (economische sane
ring, militairen weg uit de po
litiek, Nederland garandeert
Surinaamse grenzen en veilig
heid, een referendum), maar
uit zich daar wat voorzichtiger
over. In dit Nieuw Front zit
ten de grote creoolse NPS, de
hindustaanse VHP en de Ja
vaanse KTPI, aangevuld met
de vakbondspartij SPA van
Fred Derby.
Een vorige week gehouden
opiniepeiling zegt dat 40 pro
cent van de kiezers op dit
Nieuw Front zal stemmen en
dat elf procent het Democra
tisch Alternatief '91 verkiest.
Ruim 20 procent had toen nog
geen keuze gemaakt. Surina
me kent geen stemplicht, maar
volgens deze peiling zal de op
komst morgen rond de 80 pro
cent liggen. Om tien uur mor
genavond (dat is bij ons drie
uur zondagochtend) worden de
eerste verkiezingsuitslagen
verwacht. De officiële uitslag
Wantrouwen
Overal in het binnenland zijn
stembureaus, tot in de kleinste
bosneger- en Indianendorpen.
Bij deze binnenlandbewoners
heerst het gebruikelijke wan
trouwen over de verkiezings
beloften die de stedelingen de
afgelopen maanden weer heb
ben gedaan. In feite is de bur
geroorlog, die nu zachtjes uit
dooft-, een gevolg geweest van
het negeren van hun wensen
om een beter leefklimaat.
De kans dat die binnenlandse
strijd weer oplaait is dan ook
levensgroot aanwezig. Met
name de 15.000 Caraben, Trio's
en Arowak-Indianen hebben
een nogal forse eis op tafel ge
legd: eigendomsrecht in alle
gebieden waar ze wonen. „Als
die eis niet gehonoreerd
wordt, zullen we de wapens
Idoor
HANS KUITERT
r v.
Nog altijd hebben de soldaten het in Suriname voor het zeggen. Morgen wordt een nieuwe poging gedaan daar een eind aan te
maken.
FOTO'S: ROB RUGGENBERG
weer opnemen", dreigt Noldus
Jubitana, voorman van de
Toecajana-guerrilleros.
Jubitana, een 54-jarige land-
bouw-leraar in Paramaribo,
zegt dat de Indianen zullen
blijven weigeren een vredes
akkoord met de bosnegers van
Brunswijk en met 'de stad' te
tekenen, zolang die eigen
domsrechten niet worden er
kend. De Indianenleider denkt
overigens dat de kans op zo'n
erkenning zal toenemen als
Bouterse aan de macht blijft.
Hij adviseert alle Indianen dan
ook om op de NDP te stem
men.
Bosnegers
Ronnie Brunswijk, de aan
voerder van het Jungle Com
mando, zit al maanden met
zijn manschappen op Stoel
manseiland. Nu de wapenstil
stand effectief blijkt te zijn,
vult hij er zijn dagen met wer
ken op zijn kostgrondje en het
rijden op zijn crossmotor. Het
eiland wemelt nog van de
guerrilleros.
Brunswijk heeft er de afgelo
pen weken geen twijfel over
laten bestaan dat hij niets van
de NDP moet hebben. Zijn
voorkeur ligt bij de Bosneger
Eenheids Partij, die deel uit
maakt van de DA'91-combina-
tie.
Intussen vegeteren in Franse
opvangkampen nog altijd zo'n
tienduizend bosnegervluchte
lingen. Vertrouwen in Bruns
wijk hebben zij niet meer,
sinds hij vredesgesprekken
met hun aartsvijand Bouterse
aanging.
Sommige vluchtelingen zullen
morgen de brede Marowijne-
rivier oversteken om daar, on
der toeziend oog van de OAS-
waarnemers, hun stem uit te
brengen. Daarna maken ze
weer rechtsomkeert naar de
veiligheid van de kampen in
Frans-Guyana. Voor één keer
staat Frankrijk hun morgen
zo'n retourtje toe.
De vluchtelingen durven pas
definitief naar hun verbrande
dorpen en kostgronden terug
te keren als er geen soldaat
meer in hun gebied te bespeu
ren valt en iedere militair vei
lig opgeborgen zit in een ka
zerne. Als er een groep Suri-
namers is die hoopt dat hun
politici op dat punt nu eens
ruggegraat tonen, zijn het deze
bosnegers wel.
NEW DELHI Het lijkt
of er een tweede bom is
afgegaan. Sonia Gandhi
heeft geweigerd het lei
derschap van de Congres-
partij van haar vermoorde
man op zich te nemen. De
Congrespartij in India, die
44 jaar lang leunde op de
familie Nehru-Gandhi,
moet leren op eigen be
nen te staan.
„Zonder een Gandhi is dit
land verloren", moppert een
jongeman die geduldig voetje
voor voetje in de door houten
hekken afgezette rij van het
Teen Murti-huis wegschuifelt,
waar de stoffelijke resten van
Rajiv Gandhi onder de natio
nale vlag lagen opgebaard.
Zijn opmerking is raak, want
om hem heen worden leuzen
geroepen, maar neemt ook het
gesnotter toe. Een weeklagen
de vrouw veegt haar ogen
schoon met de punt van haar
sarie. „We zijn stuurloos", jam
mert ze.
Maar op Connaught Circus,
het hart van New Delhi waar
langs de baar van Gandhi pas
seerde op weg naar Shakti
Sthal, aan de oever van de Ya-
muna-rivier, waar zijn zoon
Rahul hem zou cremeren,
prijst een winkelier de moed
van Sonia. „Ze heeft lef, dat
moet je toch zeggen, om al die
Congrespartijleiders te weer
staan en gewoon nee te zeg
gen. Rajiv kan trots op haar
zijn".
Het zijn dergelijke waarderen
de woorden die overheersen
bij het publiek, dat van ver
buiten de hoofdstad is toege
stroomd om langs de elf kilo
meter lange route tussen het
Teen Murti-huis en het Shakti
Sthal ex-premier Rajiv Gan
dhi de laatste eer te bewijzen.
Tegenzin
Verslagenheid en verwarring
overheersen in de Congrespar
tij, waar het ferme 'nee' van
Sonia Gandhi is ingeslagen als
een bom. De Congrespartij
moet nu proberen de kibbelen
de leiders op één lijn te krij
gen, en op de proppen zien te
komen met een leider die aan
vaardbaar is voor de partijka
ders en tegelijkertijd de sym
pathie-stem kan oogsten die
zowel de partij als haar oppo
nenten na de dood van Gandhi
verwachten. Congrespartij-
woordvoerder Pranab Muk-
herjee zei gisteravond dat de
partijleiding een dergelijke be
slissing na de crematie van
Gandhi zal nemen, en hij
voegde er aan toe dat de be
slissing van Sonia wordt geres
pecteerd. „Je hoort hem knar
sen", merkte een Indiase jour
nalist op.
In diepe zorgen zit de Con
grespartij zeker. Door Sonia
naar voren te schuiven had de
partijleiding gehoopt de breuk
tussen de Gandhi-dynastie en
de partij te verhinderen. Nu
dat niet het geval is, zullen er
talrijke interne gevechten
moeten plaatsvinden om uit te
maken wie een aanvaardbaar
leider is. Shankar Daijal Shar-
ma, de vice-president van het
land, is al als mogelijkheid ge
opperd, net als partijveteraan
en voorzitter van het partij
presidium, de binnenste cirkel
van de Congrespartij, P.V. Na-
rashima Rio.
De partij is langs regionale lij
nen verdeeld en kampt met de
handicap dat blind is gevaren
op Gandhi, die heeft verzuimd
een opvolger aan te wijzen.
Zonder Gandhi is de partij in
alle opzichten stuurloos. De
andere partijen, zoals de Bha-
ratiija Janata Partij en de Ja
nata Dal, hebben de voorzitter
van de kiesraad, T.N. Seshan,
gevraagd de uitgestelde ver
kiezingen te vervroegen.
President Venkataram heeft
vergeefse pogingen gedaan de
politieke crisis op te lossen. Hij
heeft met alle partijleiders ge
sproken over de mogelijkheid
een regering van nationale
eenheid te vormen, maar gis
teravond werd duidelijk dat
alleen de BJP hem geen nul
op het rekest heeft gegeven.
Italië blij met
besluit Indiase
'Imelda Marcos'
ROME De beslissing van
Sonia Maino, de 44-weduwe
van Rajiv Gandhi, om af te
zien van de opvolging van
haar vermoorde echtgenoot, is
in Italië met instemming be
groet.
Gistermorgen al stelde de Cor-
riere della Sera zich de ver
wonderde vraag: „Een Itali
aanse als premier van India?"
Om daarop het volgende ant
woord te geven: „De keuze
lijkt op Sonia te zijn gevallen
door de onenigheid binnen de
Congrespartij. Niet in staat om
een echte leider te kiezen,
hebben de partijleiders beslo
ten het voorzitterschap in han
den te geven van een vrouw
die zij gemakkelijk te manipu
leren achten, temeer omdat zij
een vreemdelinge is".
Volgens La Repubblica had zij
als premier een onmogelijke
taak te vervullen gekregen,
omdat „de Indiërs haar nooit
hebben gemogen", onder meer
vanwege haar dure smaak, die
haar de bijnaam van 'Indiase
Imelda Marcos' opleverde. So
nia zou bovendien als regisseu
se van een vermeende 'Italian
connection' haar invloed ach
ter de schermen hebben aan
gewend om Italiaanse indus
trieën toegang te geven tot de
Indiase markt.
Orbassano, het Piemontese
stadje waar Sonia's familie een
aannemersbedrijf beheert, ziet
zich geconfronteerd met een
invasie van honderden journa
listen, die vergeefs proberen
de zich in stilzwijgen hullende
familie Maino te spreken.
Ierse kinderen voetballen met autobom
ENNISKILLEN Schoolkinderen in de Noordierse stad Ennis-
killen hebben gevoetbald met een semtex-bom in de veronder
stelling dat het een poppehoofd was. De explosieven konden on
schadelijk worden gemaakt door experts. De bom bevatte een
pond van de explosieve plastic stof semtex. Enkele jongens die
het voorwerp op straat zagen liggen, voetbalden ermee en be
vestigden de bom later aan de schoolpoort. Een leraar waar
schuwde de politie. De bom was van het type dat het Ierse Re
publikeinse Leger (IRA) eerder heeft gebruikt als autobom.
De Congrespartij van wijlen Rajiv Gandhi heeft het druk met het
geven van persconferenties.
FOTO: AP
HET LEVENDE EILAND
Sovjetleger doodt dagelijks
zes eigen soldaten
WENEN /MOSKOU In de afgelopen zeven jaar zijn 15.000
Sovjetsoldaten door hun eigen leger gedood, wat neerkomt op
zes mensen per dag, zo heeft de voorzitter van de Oostenrijkse
afdeling van de Internationale Organisatie voor de Rechten van
de Mens (IGFM) gezegd. Katarina Grieb reageerde op het werk
van een speciale Sovjetcommissie. Seksueel misbruik, psycholo
gische terreur en geweld vormen een vast onderdeel van het da
gelijks leven in het leger van de Sovjetunie, aldus Grieb. Het
uitgebrachte rapport maakt bijvoorbeeld melding van een jonge
soldaat die door een superieur in een betonmolen werd gewor
pen. De regering in Moskou heeft verklaard „zeer bezorgd" te
zijn over de moraal binnen de strijdkrachten.
1» I
^D5 Voorzichtig gaat Rob het krachtstation binnen. Het ge-
39 r is geheel verlaten en met behulp van de gevonden sleutels
lij alle kamers betreden. Verbaasd kijkt hij rond, wanneer hij
I werkkamer van Butcher staat. Hij heeft er geen idee van,
9 al die toestellen hier betekenen. Maar terwijl hij zo staat
,9ïte kijken, begint opeens een apparaat zachtjes te zoemen
-9 Mikken. Het blijkt een automatisch fotograferend televisie-
39 lel te zijn. Rob draait aan een paar knoppen, drukt op een
schakelaar en ziet dat er op het electrodenscherm een beeld ver
schijnt. Eerst is het nog vaag en onduidelijk, maar Rob stelt het
beeld scherper in en dan verstijft hij even van schrik. Want daar
ziet hij het gezicht van dezelfde spion, die hij vier dagen geleden
heeft gearresteerd. „Hallo, boss", zegt de man, „ben je daar? Ik
laat me maar even zien, om je te overtuigen, dat alles oké is. Ik
zit nou veilig aan boord van de 'Walrus', die stomme lui op de
tanker hebben niets gemerkt...."
