tersoneel in
terzet tegen
iverneming
Drama en komedie in bedrijfsleven
GELD GOED
BEURS VAN AMSTERDAM
ifoONOMIE
CeidoeSomcMtt
ZATERDAG 11 MEI 1991 PAGINA 7
ney bouwt nieuw pretpark
\NGELES Het Amerikaanse amuse-
jconcern Walt Disney gaat drie miljard
j investeren in de bouw van een nieuw
ark in Californië.
ark moet een moderne kopie worden van
uturistisehe Epcot Centre bij Disney
I in Florida. De nieuwe vestiging verrijst
^huidige parkeerplaats van Disneyland en
naast een groot meer en verschillende
ischaps- en landenpaviljoens drie hotels
in totaal 5100 kamers. Het Euro-Disney-
Ibij Parijs opent op 12 april 1992 de poor
tje maand werd duidelijk dat ruim tiendui-
turopeanen bij het veertig hectare grote
Efrakcentrum werk zullen vinden,
y verwacht dat het park jaarlijks elf mil-
jezoekers zal trekken. Het park kost 5,5
d dollar.
„EG wordt spil van
Europese federatie"
TOKYO Als de twaalf landen van de EG het
niet eens kunnen worden over één centrale bank,
één munteenheid en een politieke unie, is een
nachtmerrie het gevolg. Het betekent achteruit
gang in de vorm van nationalisme, vreemdelin
genhaat. oorlog en recessie. Jacques Attali, presi
dent van de Europese Bank voor Wederopbouw
en Ontwikkeling deed zijn voorspelling in Tokyo
tijdens een symposium over de uitdagingen van de
21ste eeuw. Attali houdt het er overigens op dat
Europa zich ontwikkelt tot een federatie van lan
den waarvan de twaalf leden van de EG als één
land de kern vormen. Volgens Attali zal de fede
ratie tegen het jaar 2000 bestaan uit alle landen
van Europa plus de Sovjetunie. Er is dan een
markt ontstaan met 700 miljoen consumenten.
Dollar 2 cent omlaag
AMSTERDAM De dollar is op de
Europese valutamarkten lager geslo
ten. Óp de Amsterdamse valutamarkt
noteerde de munteenheid gisteren te
gen het eind van de handel 1,9450
tegenover 1,9620 in Londen op don
derdag. Donderdag was de Amster
damse markt gesloten vanwege He
melvaartsdag. De handel was ongea
nimeerd door het naderen van het
weekeinde In het pond sterling
kwam op de laatste dag van de week
weinig beweging. Op de valutamarkt
behaalde het pond tegen het eind van
de handel 3,3450 tegenover ƒ3,3420
op donderdag. Goud was iets lager.
Op de goudmarkt van Zurich noteer
de goud 356,90 dollar per ounce (31,1
gram). Donderdag sloot goud in Lon
den op 356,85 dollar per ounce.
SHV wil SSM verzelfstandigen
UTRECHT SHV gaat haar kolenbedrijf SSM ver
zelfstandigen. In 1960 maakte de kolenhandel meer
dan 50 procent van de SHV-activiteiten uit. „Thans
gaat de SHV van de kolenhandel afscheid nemen",
zo meldt het jaarverslag over 1990. De zachte winters
van de afgelopen jaren, met 1990 als warmterecord
van deze eeuw, drukten de winst aanzienlijk. Zo ga
ven de kolenprijzen, ondanks de spanningen in het
Midden-Oosten, in 1990 gedurende het hele jaar een
dalende lijn te zien. Op voorraden werden dan ook
aanmerkelijke verliezen geleden, omdat een reeds te
hoge voorraadpositie bij afnemende prijzen slechts
met moeite teruggebracht kon worden. Behalve han
del in brandstof vormt de distributie van consumen
tengoederen de tweede bedrijfsactiviteit van SHV.
Daarbij voeren de Makro-groothandels de boven
toon. Met name in Thailand, Taiwan en Portugal lij
ken de mogelijkheden voor nieuwe vestigingen het
grootst.
ÏRKGELEGENHEID BIJ
Ï-ELECTRONICS IN GEVAAR"
il
i
ïMijFT KH-Electro-
de drie informatie-
s automatiseringsbedrij-
>jdjdie nu nog deel uit-
orin van Internatio-
mijer, wijst overneming
rijn Getronics van de
vel
en gisteren uitgegeven
aring zeggen de onderne-
jraden van Koning en
aan (Delft), Datelcare
e"j en Argo-Datelcom
V'%sen) dat de activiteiten
'inheide groepen elkaar zo-
/ali overlappen dat bij een
lirwele overneming de posi-
utin KH-Electronics en de
(gelegenheid in de toe-
worden ondergraven,
bedrijven blijven van
dat verzelfstandiging
,jte waarborgen inhoudt
,Qttie toekomst. Onderhan
den daarover met de raad
acibestuur van Internatio-
id r liepen echter al spaak
le overnamesom aan bod
ïmin zeggen de de onder-
Bgsraden dat zij ook be-
Jzijn „andere mogelijke
i ®mcties te beoordelen".
>mierde partij moet dan wel
ende aanvullende activi-
07 bieden om de positie
oCH-Electronis te verster-
lij ^En Getronics voldoet in
degeval niet aan deze voor
gelen", aldus de onderne-
raden, die hierover dan
.jien negatief advies aan
Internatio zullen uitbrengen.
Een onvriendelijke overne
ming is voor KH-Electronics
niet aanvaardbaar. De onder
nemingsraden laten zich in
deze zaak verder extern advi
seren.
Het standpunt van de raden
staat haaks op de uitlatingen
van drs. M. van Alphen, lid
van de raad van bestuur van
Internatio, dat uit gesprekken
met de drie bedrijven was ge
bleken dat hun afwijzend
standpunt minder hard was
geworden. Van Alphen zegt
dat nu de gesprekken zover
zijn gevorderd, dat de onder
handelingen met Getronics
consequent moeten worden
voortgezet. Wat Internatio be
treft moet de zaak nog deze
maand worden afgerond. Vol
gens Van Alphen kunnen de
ondernemingsraden met hun
negatief advies de verkoop aan
Getronics weliswaar vertra
gen, maar niet tegenhouden.
Hij wil niet ingaan op „andere
partijen" die belangstelling
hebben voor KH-Electronics,
waarvan de ondernemningsra-
den gewag maken. In dat ver
band wil Van Alphen bevesti
gen noch ontkennen dat het
automatiseringsbedrijf Raet
belangstelling heeft getoond.
Een woordvoerder van KH-
Electronics zei desgevraagd
dat Raet in ieder geval voldoet
aan de voorwaarde van aan
vullende activiteiten, die de
positie van KH-Electronics
zouden kunnen versterken.
Bedreigd
Werknemers van een fabriek in Copsa Mica in Roemenië zetten filters in elkaar waarmee vervuiling gemeten kan worden. De fabriek
wordt bedreigd met sluiting. In dat geval is werkloosheid het voorland van een groot deel van de bevolking van Copsa Mica.
FOTO: EPA
2 compromis btw in zicht
D
IJNEN
iSEL De EG-ministers
inanciën storten zich dit
™inde in Luxemburg tij-
informeel overleg op een
le moeilijkste vraagstuk
je voor de invoering van
nterne markt in 1992
worden opgelost: de
I tarieven Ofschoon de mi-
geen definitieve beslui-
ullen nemen, wordt toch
als een doorbraak over
fastreden onderwerp ver-
IG-lidstaten zijn het er
A^ens dat voor de invoe-
Van de interne markt in.
de btw-tarieven moeten
en geharmoniseerd. Voor
efnisters van financiën is
g Jen zeer moeilijk onder-
omdat de tarieven in de
Jiillende lidstaten aan-
Mk uiteenlopen. Zo liggen
middelde BTW-tarieven
jxemburg en Spanje rond
tigiö procent. In landen als
narken en Ierland na-
let gemiddelde tarief de
ent, maar zijn er uit-
lijke tarieven die in een
geval tot 38 procent op-
Scussie wordt nog verder
eilijkt omdat de btw in
■J-lidstaten een zeer ver
schillend percentage van de
totale belastingopbrengsten
uitmaakt. In Frankrijk en
Portugal komt 20,9 procent
van alle belastingopbrengsten
uit de btw. In Nederland is dat
16,4 en in- Luxemburg 13,5
procent.
Onder Luxemburgs voorzitter
schap is een plan op tafel ge
legd waarin een minimum
btw-tarief van 14 procent op
de meeste goederen wordt
voorgesteld. Luxemburg heeft
zich niet gewaagd aan voor
stellen over de maximumtarie
ven.
Het voorzitterschap wil voor
een aantal zeer uitzonderlijke
goederen uiteenlopend van
voedsel, theaterkaartjes, be
grafenissen, boeken en kinder
kleding naar een tarief van
5 procent toe. De discussie
daarover is zeer moeilijk om
dat een aantal landen onder
meer Engeland nul-tarie
ven kent voor een zeer be
perkt aantal goederen. Zo
wordt in Engeland geen btw
geheven op voedingswaar en
kinderkleding. Luxemburg wil
die uitzonderlijke nul-tarieven
voor een zeer beperkte duur
blijven toestaan. Verwacht
wordt dat uiteindelijk een mi
nimum btw-tarief van om en
nabij de 15 procent uit de bus
zal komen.
Britse econoom
prijst Nederlands
milieubeleidsplan
AMSTERDAM Nederland
levert het bewijs dat industrie
landen kunnen streven naar
duurzaamheid in plaats van
naar economische groei. Deze
loftuiting kwam gisteren uit
de mond van de Britse eco
noom P. Ekins tijdens de fo
rumdiscussie Eco '92 in Am
sterdam.
Ekins doelde op het Nationaal
Milieubeleidsplan (NMP),
waarin de economische groei
tot een half procent terugge
bracht wordt ten gunste van
een ambitieus scenario van
milieumaatregelen. De forum
discussie Eco '92 dient ter
voorbereiding van de VN-con-
ferentie over milieu en ont
wikkeling (UNCED) die in
juni 1992 in Brazilië plaats
vindt. De bedoeling van UN
CED is de ontwikkelingslan
den mee te krijgen in het in
ternationale milieubeleid. De
boodschap van de voorvech
ters van het milieu is afzien
van economische groei, een
voor de meeste ontwikkelings
landen onverteerbaar advies.
Volgens Novib-directeur M.
van den Berg moeten de rijke
landen tot een bescheidener
levensstijl komen en de arme
landen meer gelegenheid bie
den tot ontwikkeling te ko
men. Zo moet het Noorden de
overproduktie van landbouw
staken, een eind maken aan
oneerlijke handelsprotectie, de
import van tropisch hardhout
stoppen en de schulden van
ontwikkelingslanden kwijt
schelden.
SKEENWISKE
\n dan doe ih dat, maar er
't mei gebarricadeerd i
tie moeddoorlicht en held-
weid run eigenschappen
w in oi/eruloed bent
R i/A duidelijk Ihial die
imvnmfe eens te pakken nemen*
HET WITTE WIEF
Op het toneel van het Neder
landse bedrijfsleven wisselen
drama en komedie elkaar af.
■Kijk maar naar het plotselin
ge einde van de jarenlange
rel tussen de grote aanne
mingsconcerns HBG en Vol-
ker Stevin. Dat is een kome
die. De plannen voor een sa
mengaan van Hagemeyer en
Internatio-Müller lijken ech
ter meer op een drama. En
de ontwikkelingen bij Macin
tosh zijn een drama met een
'happy end'.
Boeiend op dit toneel is een
koor, dat te pas ep te onpas
de kreet 'onvoorziene om
standigheden voorbehouden'
aanheft. Het moet voor iede
re niet stevig in zijn schoe
nen staande manager heer
lijk zijn dat koor achter de
hand te houden om zijn ge
brek aan visie op het gebied
van financien, economie en
bedrijfskunde enigszins te
verhullen.
In slechts één van de hierna
ter sprake komende jaarver
slagen ben ik 'onvoorziene
omstandigheden' tegengeko
men. Gelukkig is de man die
deze stoplap met zijn handte
kening heeft bekrachtigd
dermate zeker van zijn zaak,
dat hem geen blaam treft.
Toch valt het me een beetje
van hem tegen.
Maar ter zake. Vooral tussen
tijdse berichten bevatten ver
rassende zaken, die zelfs op
de vloer van de Amsterdam
se effectenbeurs voor heel
wat sensatie zorgen.
Neem bijvoorbeeld het Maas
trichtse detailhandelsconcern
Macintosh (Superconfex,
Kwantumhallen. Piet Klerkx
en Halfords). Medio 1990 trad
dit concern, dat (nog) voor 56
procent eigendom is van
DSM, op twee manieren op
de voorgrond. Beide malen
was het echter meer drama
dan komedie.
Sensationeel
Allereerst was daar de mis
lukte poging van directie en
beleggers om het gehele aan
delenkapitaal van Macintosh
met geleend geld op te ko
pen. Partijen in deze misluk
te transactie waren Reiss en
Co. van drs. Jan Jurgen
Kuyten en HAL.Holding, die
over forse kasmiddelen be
schikt sinds de verkoop van
de vloot der oude oude Hol-
land-Amerika Lijn en die
'dus' het bod van Kuyten c.s.
overtroefde (beide pogingen
leidden tot niets en thans
blijkt Macintosh zich,te gaan
beschermen tegen overval
lers omdat DSM zijn belang
op korte termijn wil afsto
ten). Vervolgens kwam Ma
cintosh volkomen onver
wacht op de proppen met een
halfjaarverlies-1990 van
1.905.000 door een tijdelijk
hoger voorraadniveau bij en
kele werkmaatschappijen,
terwijl de belastingdruk één
miljoen gulden hoger lag dan
in 1989. Sensationeler was
deze toevoeging: door de nor
malisering van het voorraad
niveau, een betere gang van
zaken bij Maconde Portugal,
het oplossen van de verhui-
zingsproblematiek bij Kwan
tum, alsmede een lagere be
lastingdruk handhaven wij
de verwachting dat het resul
taat over geheel 1990 niet zal
achterblijven bij dat over
1989 ad 12,8 miljoen gulden.
Dat wekte ongeloof in de
kringen van analisten en be
leggers. Hun argwaan bleek
gelukkig misplaatst.
Het uiteindelijke resultaat
was een nettowinst in 1990
van nota bene 18,3 miljoen
gulden of 5,5 miljoen gulden
méér dan de winst in 1989.
De winst per aandeel steeg
van 2,36 gulden tot 3,38 gul
den, terwijl het dividend
wordt verhoogd van 1,40 gul
den of 3.5 procent in aande
len tot 1,45 gulden of 4 pro
cent in aandelen.
De buitengewoon fraaie ont
wikkeling in de tweede helft
van 1990 is vooral te danken
geweest aan de verder toege
nomen vraag naar duurzame
consumptiegoederen. Mede
hierdoor was bij de kledin-
gactiviteiten sprake van een
aanmerkelijke betere gang
van zaken. De marktgroei in
meubels kon ruimschoots
worden gevolgd maar die in
de woninginrichtingsbranche
minder. De automotivesector
(Halfords) weerspiegelde
meer het verloop van het
consumentenvertrouwen: de
bestedingen vlakten gedu
rende het tweede halfjaar
enigszins af. Zo'n schitteren
de ontwikkeling mag ronduit
sensationeel worden ge
noemd. Happy end van dit
drama.
Zout in de pap
Uitgaande van de overwe
ging, dat grote transacties
doorgaans niet in enkele
uren tot stand worden ge
bracht moeten de hoofdrol
spelers bij HBG en Volker
Stevin wekenlang een bril
jante komedie hebben opge
voerd. Het nieuws dat de
HBG Groep in Rijswijk het
baggerbedrijf van Volker
Stevin in Rotterdam over
neemt is ronduit sensationeel
en vormt de apotheose van
de al genoemde komedie. De
laatste jaren wilden de Rot
terdammers namelijk niets
met HBG te maken hebben
vanwege hardnekkige pogin
gen om Volker Stevin ten
koste van alles over te ne
men een onvriendelijke
overnamepoging dus.
Het nieuwe baggerbedrijf
wordt met een omzet van een
half miljard gulden een van
de grootste ter wereld. De
strijdbijlen zijn thans begra
ven en als je de hoogste func
tionarissen van beide con
cerns mag geloven, heerst er
op de wederzijdse chefs-eta
ges weer een sfeer van 'ouwe
jongens, krentenbrood'.
Het is op zijn zachtst gezegd
een merkwaardige ontwikke
ling, omdat er nog een derde
grote partij in de Nederland
se baggerwereld bestaat, Bos
Kalis Westminster. Boskalis
schrijft in haar verlag over
1990, dat de wereldbagger-
markt grillig is en geen dui
delijke tekenen van langdu
rig herstel vertoont. De inter
nationale baggerindustrie, die
wordt gedomineerd door Ne
derlandse en Belgische bag
gerbedrijven, is in de kern
nog steeds niet gezond. Het
surplus aan produktiecapaci-
teit werd in 1990 niet ver
minderd.
HBG's baggerbedrijf HAM
(Hollandsche Aanneming
Maatschappij) klaagt over
een laag prijsniveau door
overcapaciteit in de bedrijfs
tak. En dan: „De verwach
ting. dat door een concentra
tie van marktpartijen een be
perking van capaciteit zal op
treden, is nog niet merk
baar". Sinds de afsluiting van
de tekst van het verslag op
13 maart is er heel wat ge
beurd.
Aardig is dat er een joint
venture Boskalis Internatio-
nal/Volker Stevin Dredging
heeft bestaan, die in 1990 in
Irak in moeilijke omstandig
heden is geraakt. Hoe wordt
nu de concurrentiepositie
van de relatief kleine Boska
lis in de barre en boze bag
gerwereld?
In tegenstelling tot onvoor
ziene omstandigheden zijn
onvoorziene ontwikkelingen
zoals u ziet het zout in de
pap. Te hopen valt nu alleen
dat er niet al te veel zout in
die pap terecht komt. Vol
gende week Internatio-Mul-
ler-Hagemeyer.
GOUD Ni*uw Vorig* ZILVER
onbewerkt 22080 - 22680 21950 - 22550 onbewerkt 215 - 285 210 - 280
bewerkt 24280 24150 bewerkt 330 320
Opgave Drijfhout. A dam
Internationals
vast
AMSTERDAM Hoewel
er weinig werd gehandeld
was de ondertoon op de
Amsterdamse effecten
beurs gisteren goed. Voor
al Philips en Unilever wa
ren geliefd. De stem
mingsindex sloot 0,7 pro
cent hoger op 94,9, terwijl
de koersindex 1,2 toevoeg
de op 202,80.
In totaal werd er gisteren op
het Damrak voor 1,38 mil
jard in effecten gehandeld
Daarvan nam de obligatiehan-
del ƒ839 miljoen voor zijn re
kening. De aandelen moesten
het doen met een bescheiden
omzet van 499 miljoen.
BEURS
De vriendelijke stemming in
Amsterdam was grotendeels
het logische gevolg van de for
se koersstijging op Wall Street
donderdag. Op de Newyorkse
beurs ging de Dow Jones-in-
dex woensdag èn donderdag
bij elkaar 54 punten omhoog,
een stijging van circa 2 pro
cent. In Londen daarentegen
was de stemming aanzienlijk
slechter. De FTSE-index voor
100 aandelen sloot 17,5 punten
lager op 2524,3.
Vooral Philips en Unilever de
den het goed Philips dikte 1
aan op ƒ30, een stijging van
3,5 procent Ook Unilever was
in trek. Het Brits-Nederlandse
concern maakte op een slot
van 159,20 het slotdividend
van 3,83, op drie dubbeltjes
na, goed.
GEEF VOOR MEDISCHE HL LP IN ONTWIKKELINGSLANDEN
Simavi steunt vele gezondheidsprojecten in 35 ontwik
kelingslanden Zonder uw steun
kunnen wij echter niets doen. ^,PO
^OSIMAVI 300100
