Jozef Franik gekweld
door snelle polsslag
en vergadercultuur
Bekkers symbool van kerkvernieuwing
Aartsbisdom zet experiment
met Poolse priesters voort
COMMENTAAR
Joegoslavië
mjr £eidóe@oma/nt
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
EcidócSouocmt
WOENSDAG 8 MEI 1991 PAGI1
Ik kan beloven
openhartig te zijn
maar ik kan niet
beloven
onpartijdig te
zijn
Bijna alle Roemeense joden
vertrokken naar Israël
BUKAREST Bijna alle Roemeense joden die de
Tweede Wereloorlog hebben overleefd, zijn inmiddels
geëmigreerd naar Israël. Van de 18.000 leden die de
joodse gemeenschap ruim veertig jaar geleden telde,
is 97 procent naar het Heilige Land vertrokken, aldus
opperrabbijn Moses Rosen van Bukarest.
Voor de Tweede Wereldoorlog woonden er in de Bal-
kanstaat ongeveer 820.000 joden. In een interview
met het Duitse persbureau EPD noemt Rosen het
„ongelooflijk" dat de moord op de Roemeense joden
tot nu toe door de meeste Roemenen ontkend of be
streden wordt.
Er zijn deze eeuw twee pogingen gedaan om het Roe
meense jodendom te vernietigen, zegt Rosen. Eerst de
„fysieke vernietiging" door de nazi's, en daarna de
„geestelijke vernietiging" door de communistische au
toriteiten, die de Roemeense joden niet toestonden
hun eigen identiteit te beleven.
Hervormden: De Klerk moet beleid veranderen
LEIDSCHENDAM De
Zuidafrikaanse president
F.W. de Klerk moet ni«t lan
ger het idee versterken dat
zijn regering „alleen maar ge
ïnteresseerd is in het uit el
kaar spelen van verschillende
bevolkingsgroepen die een
belangrijke rol spelen in het
streven naar vrede", vindt de
Nederlandse Hervormde
Kerk.
De Zuidafrikaanse regering lijkt er
de laatste tijd vooral op uit „haar
dominante rol voor de toekomst"
veilig te stellen, schrijft het her
vormde synodebestuur dinsdag in
een brief aan De Klerk. Het be
stuur roept de president op de ge
loofwaardigheid van zijn regering
niet uit het oog te verliezen.
Het proces op weg naar gerechtig
heid en democratie, is op dit mo
ment „ernstig gestagneerd" door
het bestaan van enkele obstakels,
die De Klerks regering zou moeten
wegnemen. Het synodebestuur
wijst onder meer op de trage vrij
lating van politieke gevangenen.
De regering zou tevens een dam
moeten opwerpen tegen het ge
weld tussen rivaliserende groepe
ringen, dat „volgens betrouwbare
ooggetuigen vaak op instigatie of
met actieve deelname van (delen
van) leger en politie" wordt ge
pleegd. Zij moet een onafhankelij
ke commissie instellen die deze be
trokkenheid onderzoekt.
Baptisten lijden
ledenverlies
DEN HAAG In 1990 heeft de
Unie van Baptistengemeenten
voor het eerst 22 leden verloren.
In 1989 was winst en verlies bij
de baptisten in evenwicht, ter
wijl daarvoor sprake was van
groei.
Er gingen in 1990 163 baptisten
over naar andere kerkgenoot
schappen. Dat waren er in 1989
89. Door de doop kwamen er in
1990 373 nieuwe baptisten bij (in
1989: 407). Er onttrokken zich
221 leden aan de gemeenten
(1989: 278), terwijl 8 leden uitge
stoten werden (1989: 6). In Ne
derland zijn bij de Unie 83 bap
tistengemeenten aangesloten.
LEMELERVELD
Vooropgesteld, de positie
ve ervaringen overheer
sen. Maar achteraf beke
ken voelen ze zich in Ne
derland in het diepe ge
gooid. De introductiepe
riode was tekort, meent
de Poolse priester Jozef
Franik (39). „De Brazili
aanse voetballer Romario
kan in Nederland zo bij
PSV aan de slag maar die
hoeft alleen maar doel
punten te maken. Pasto
raal werk is toch wel even
wat anders, dat vergt inle
ving in de mentaliteit van
de mensen en dat kost
tijd." Vrij vertaald vraagt
hij beleefd nog enig respijt
om goed te kunnen sco
ren.
Hij en z'n collega's Joachim
Wietrzniok en Joachim Skiba
wensen de korte voorberei
ding door hun werkgever, het
bisdom Utrecht, niet onge
noemd te laten. Andere Poolse
priesters, die bijvoorbeeld naar
Joegoslavië en Duitsland wer
den uitgezonden, kregen al
leen al aan taaiopleiding acht
maanden de tijd. Het bisdom
Utrecht trok er niet meer dan
2,5 maand voor uit. „Alles
moet hier toch al zo snel gaan.
De polsslag in Nederland is
een geheel andere dan in Po
len."
Franik bekent dat het hem
moeite kost tijd vrij te houden
voor theologische verdieping.
Met name het laatste jaar be
heerst een overvolle agenda
z'n werk als pastor van de
Overijsselse parochie Lemeler-
veld. De Nederlandse verga
dercultuur slaat toe. Hij zegt
tussen alle beraadslagingen in
werkgroepen en commissies
nauwelijks toe te komen aan
contacten met de gewone
mensen in de parochie. „Met
name het praten met jongeren
vind -ik belangrijk, die ge
sprekken vormen voor mij
vaak een inspiratiebron, ook al
omdat ik me zelf nog jong
voel."
Maart 1989 trad hij in de paro
chie aan en sprak toen reeds
de verwachting uit dat het een
langzaam opbouwproces zou
worden. „Die twee jaren zijn
omgevlogen, de tijd is tekort
om voor honderd procent blij
te zijn met de resultaten. Daar
is het nog te vroeg voor. Maar
ik wil ze wel als positief beti
telen."
V erantwoordelijk
Pluspunt van de Nederlandse
parochianen vindt hij ook dat
ze zich samen verantwoorde
lijk voelen voor de kerk en dat
niet aan de pastoor overlaten.
Dat leidt wel tot reeksen ver
gaderingen waarin hij de pas
torale vorming mist „terwijl
een pastor juist behoefte heeft
aan goede communicatie met
z'n parochianen." Franik sig
naleert als wezenlijk verschil
tussen de Nederlandse en
Poolse kerk dat de eerste meer
rationeel met het geloof bezig
is en dat bij de Polen 'meer
spontaan en van binnenuit' ge
beurt.
Met name voor de christen in
de westerse wereld is de steeds
terugkerende vraag wat zij het
belangrijkste vinden: als mens
meer te hebben, te bezitten, of
meer te zijn, te geloven. De
snelle polsslag van de Neder
landse samenleving maakt het
Franik al moeilijk genoeg als
pastor naar z'n parochianen
toe inhoud te geven aan dat
mèèr zijn. „Het vergt veel
energie en tijd om aan je eigen
spiritualiteit te werken, dat je
niet met lege handen tegen
over parochianen komt te
staan en iets voof hen kunt
betekenen."
Hij wil het niet uit zijn mond
laten komen maar heeft wel
iets van Nederlandse pastores
en predikanten opgevangen
over dat ze zich in hun paro
chie en gemeente de rol van
'manager' opgedrongen voe
len, iets waar hij bepaald niet
blij mee is. Franik citeert de
Belgische kardinaal Danneels:
dat het er voor een pastor
meer op aankomt herder te
zijn dan bestuurder, preker in
plaats van spreker en liturg in
plaats van animator.
Fanmail
Volstrekt onvoorzien in z'n
werkzaamheden in de paro
chie Lemelerveld zijn de vele
brieven en telefoontjes die hij
van elders krijgt. Legio ver
zoeken krijgt hij, bijvoorbeeld
van allerlei stichtingen in ons
land die Polen materieel wil
len helpen en om advies vra
gen, om als Poolse tolk op te
Jozef Franik
treden, als pastor een huwelijk
tussen een Poolse en een Ne
derlander te willen sluiten,
mee te werken aan enkele va
kantieweken van Poolse jon
gens en meisjes door Pax
Christi Kinderhulp enzovoort
en zovoort. En dan zijn er,
toch bijna elke dag, wel brie
ven van Poolse gelovigen uit
z'n vroegere parochie, die hem
hun levens- en geloofservarin
gen van thuis toevertrouwen,
verhalen die, zo bekent hij,
niet graag zou willen missen.
Maar dit bijkomende werk
heeft hem wel paal en perk
doen stellen aan nieuwe ver
zoeken. Hoe graag hij ook zou
willen, „ik wil m'n werk in de
parochie het zwaarst laten we
ten en daar heb ik m'n handen
al vol genoeg aan," legt Franik
uit. Hij wekt overigens niet de
indruk onder dat werk gebukt
te gaan. Er moet ruimte blij-
UTRECHT Het aarts
bisdom geeft uiteindelijk
de kwalificatie 'succesvol'
aan het nationale experi
ment met de Poolse pries
ters in de parochies van
Lemelerveld, Denekamp
en Borne. Maar in de
overwegingen zijn wel
terdege kritische kantte
keningen betrokken. Ze
komen uit een adviserend
rapport van de rector van
het Ariënskonvikt in
Utrecht, de priesteroplei
ding van het aartsbisdom.
De termijn van drie jaar blijkt
te kort te zijn: het aanleren
van de Nederlandse taal en
het ingroeien in de cultuur
van de Nederlandse kerk kost
zeer veel energie aan de pries
ters en aan de parochies.
De ervaringen met de drie uit
het bisdom Opole afkomstige
priesters zijn wisselend. Bij
hun selectie moet het bisdom
er op blijven mikken „dat het
open mensen zijn, bereid om te
luisteren en te leren", aldus
Rentinck. De Polen zijn niet
altijd enthousiast verwelkomd.
Men had in de parochies kriti
sche vragen en keek de kat uit
de boom. Men voelde zich be
keken door de' buitenlanders.
Duidelijk is d.at de taalbarrière
een van de grootste problemen
is geweest. De Polen hadden
vaak de grote onzekerheid of
zij wel goed begrepen werden.
Het viel voor hen niet mee om
in de communicatie met de pa
rochianen de juiste woorden te
vinden, zich in dé liturgie ver
staanbaar te maken. Maar ze
werden gewaardeerd om hun
leergierighied en openheid.
Het aantal Poolse priesters zal
van drie naar vijf worden uit-
rgebreid, zo besliste kardinaal
Simonis in maart.
foto: gerard vrakking
ven voor de lachende kerk, zo
vindt hij. Het hoeft niet alle
maal zo zwaar te zijn en strak
volgens de regels. Twee jaar
Nederland heeft hem al zo
wijs gemaakt dat het overdrag
dragen van een priesterboord
bij hem meer uitzondering dan
regel is geworden. Zo 'zonder'
durft hij ook best voor de foto
graaf te poseren, staande op de
brug over het Overijsselse Ka
naal. De kerk moet durven ex
perimenteren. Franik licht op
als hij in dit verband vertelt
over de voorbereiding van een
Mariaviering die deze maand
in de parochietuin plaats zal
hebben. Hij toont zich optimis
tisch over de toekomst waarin
hij zich bereid heeft getoond
in Lemelerveld een tweede
periode van drie jaar aan te
gaan. Hij wil tijd krijgen om
zich waar te maken en vooral
ook om jongeren mee te krij
gen. Met 25 mensen uit zijn
parochie hoopt hij binnenkort
aan de 6e Wereld Jongeren
Dag in Czestochowa in zijn ge
boorteland deel te nemen.
Graag wil hij hen kennis laten
maken met Poolse leeftijdge
noten. Franik onderstreept het
belang van internationale con
tacten tussen christenen. „Het
Europa-zonder-grenzen moet
ook kerkelijk inhoud krijgen
en een band scheppen tussen
christenen. Ik voel me hier in
Nederland ook niet zozeer een
priester uit Polen als wel een
priester van Christus."
DEN BOSCH Het beeld
was tekenend. Toen in de
serie 'Tot de orde geroe
pen', die vier jaar geleden
door de IKON werd uitge
zonden, de figuur van
mgr. W.M. Bekkers ter
sprake kwam, begon een
van de vijf ondervraagde
jezuïeten te huilen. De
dood van Bekkers in- 1966
was voor hem het einde
van de vernieuwing van
de Rooms-Katholieke
Kerk in Nederland.
Morgen, Hemelvaartsdag,
wordt in zijn geboorteplaats St.
Oedenrode herdacht, dat Bek
kers, bisschop van Den Bosch,
25 jaar geleden aan een her
sentumor overleed. Katholie
ken en niet-katholieken had
den wekenlang in spanning
het verloop van zijn ziekte ge
volgd.
Bekkers was vooral bekend
geworden door zijn praatjes
voor Brandpunt, de actualitei
tenrubriek van de KRO. Voor
al twee toespraken baarden
opzien: die van 21 maart 1963
over geboortenbeperking en
die van 31 juli 1964 over het
geweten.
Hierin onderstreepte de bis
schop het primaat van het ei
gen geweten. Gehuwden
moesten op grond van hun ei
gen geweten de vraag beant
woorden, wat Gods roeping en
levensopdracht voor hen bete
kende en welke de grootte van
hun gezin en hoe de opeenvol
ging van de kinderen moest
zijn. Bekkers erkende dat elke
wijze van geboortenregeling
het gevaar inhoudt dat de goe
de christelijke visie op het hu
welijk verloren gaat, maar hij
meende dat geboortenregeling
een zaak van de gehuwden
zelf moest zijn.
Dat gebeurde op een moment
dat vele katholieken nog her
inneringen hadden aan de tijd
dat bepaalde parochiepriesters
het hun taak achtten het ge-
boortencijfer van de gezinnen
nauwgezet in de gaten te hou
den. Abt.Ton Baeten uit Hees-
wijk-Dinther - oudste in een
gezin van dertien kinderen -
beschrijft in een boek over de
Norbertijnen, hoe kwaad hij
was, toen hij vernam, dat zijn
moeder door de pastoor was
aangespoord om meer kinde
ren te krijgen op straffe van
uitsluiting van absolutie in de
biecht.
Ook door zijn verschijning in
andere televisieprogramma's,
zoals bij Mies Bouwman in
'Mies en scène' enkele maan
den voor zijn, dood, raakte
Bekkers zeer bekend. Hij is
vermoedelijk de enige bis
schop in ons land van wie ooit
(een maand na zijn dood) een
grammofoonplaat met toespra
ken verscheen. Somrayge ka
tholieken konden zijn optre
den bij de VARA minder
waarderen; de herinnering
aan Beeldrelegie in het satiri
sche tv-programma 'Zo is
het...' was nog vers. Het is be
kend dat ook kardinaal Al-
frink niet tot de bewonderaars
van Bekkers' optreden in de
media kon worden gerekend.
Ervaring
Wilhelmus Marinus (Rinie)
Bekkers werd op 20 april 1908
in St. Oedenrode geboren. Zijn
afkomst (boerenzoon) had hij
gemeen met een andere ver
nieuwer van de kerk: paus Jo-
Dën Bosch en Breda.
In 1956 leek aan het 'ambulan
te' leven van Bekkers een ein
de te komen. Hij werd pastoor
van de parochie 't Heike in
Tilburg. Maar de woorden van
zijn moeder: „Goed, jongen,
nou hedde ge Uw bestemming
gekregen", werden niet be
waarheid: tien maanden later
werd Bekkers hulpbischop
van Den Bosch. In juni 1960
volgde hij mgr. Mutsaerts als
bisschop op.
Bekkers, die eind 1961 drs. J.
Bluyssen als hulpbisschop
naast zich kreeg, liet in zijn
eerste optreden als bisschop de
gelovigen weten, dat hij wilde
werken aan vernieuwing van
het kerkbesef. Hij besteedde
veel tijd aan de oecumene en
de kerkenbouw: in de zes jaar
dat hij bisschop was, kwamen
in het bisdom 53 kerken ge
reed. De toenemende kosten
van de kerkenbouw noodzaak
ten hem in 1965 flink te snoei
en in de omvang en aankle
ding van kerken. Als een der
eersten opperde hij het idee
om kerken ook voor andere
dan liturgische doeleinden te
gebruiken.
zijn bis<
[ebruik
Archiefopname uit 1961 van bisschop Bekkers. In dat jaar werd
Bluyssen hulpbisschop. foto: anp
hannes XXIII.
Bekkers had voor hij in 1956
tot hulpbisschop met recht van
opvolging in het bisdom Den
Bosch werd benoemd, allerlei
functies in de zielzorg vervuld.
Hij was onder meer kapelaan
geweest in een arbeidersparo
chie in Den Bosch, rector van
een jongenspensionaat en van
twee zusterkloosters en gods
dienstleraar aan een Bossche
kweekschool. Van groot be
lang is de ervaring geweest die
hij tussen 1939 en 1946 opdeed
als leider van huwelijksweken,
retraites voor (jong-)gehuw-
den. In 1949 werd Bekkers
geestelijk adviseur van de
Noordbrabantse Christelijke
Boerenbond, waardoor hij zeer
bekend werd in de bisdommen
Bekkers gebruik van zijn com
municatieve vaardigheid. Hij
organiseerde de 'Bossche ge
sprekken' waar tienduizenden
leken, priesters en religieuzen
aan hebben deelgenomen.
In maart 1966 openbaarde zich
een hersentumor bij de bis
schop. Hij overleed op 9 mei
van dat jaar en werd vijf da
gen later na een uitvaartdienst
in de St. Janskathedraal op
het kerkhof van de Martmus-
parochie in St. Oedenrode be
graven. Het graf werd in de
maanden erna een soort bede
vaartsoord. Honderdduizenden
trotseerden files om een laatste
groet aan de bisschop te bren
gen. Ook de boerderij waar
Bekkers werd geboren, kwam
in de belangstelling te staan.
Gelovigen rukten strosprietjes
van het dak om een herinne
ring aan Bekkers te hebben.
Herdenking
Bisschop Bekkers wordt mor
gen herdacht tijdens een eu
charistieviering in de Marti-
nuskerk. Voorganger is bis
schop J.G. ter Schure van Den
Bosch; de preek wordt ver
zorgd door oud-bisschop
Bluyssen, die Bekkers in okto
ber 1966 opvolgde, 's Avonds is
er in de Goede Herderkerk,
gebouwd nagenoeg op de
plaats waar Bekkers het le
venslicht aanschouwde, een
herdenkingsbijeenkomst waar
onder anderen prof.dr. E.
Schillebeeckx en Bekkers' se
cretaris drs. J. Brouwers het
woord voeren.
Op dezelfde dag wordt in het
kasteel-raadhuis Dommelrode
in Bekkers' geboorteplaats een
expositie over de bisschop geo
pend. Belangstellenden kun
nen daar onder meer de laat
ste tocht van Bekkers naar St.
Oedenrode nog eens zien.
Ter Schure, die Bekkers niet
persoonlijk heeft gekend, wil
de volgens bronnen binnen
het bisdom aanvankelijk zelf
de preek verzorgen, maar zag
daar uiteindelijk van af. Tot
grote blijdschap van de pasto-
raatsgroep die de herdenkings
dienst organiseert en er niets
voor voelt dat Bekkers pos
tuum een element wordt in de
conflicten die het bisdom sinds
Ter Schures benoeming teiste
ren. De pastoraatsgroep wil
volgens mevr. B. van Iersel-
Swinkels juist duidelijk maken
dat „er ondanks alle verschil
len een doorlopende lijn in het
bisdom is".
JOEGOSLAVIË gold altijd als het land met een verrs
communistisch gezicht. Het voer een eigen koers, onafh
lijk van Moskou. De eigenzinnigheid stond garant vooi
trouwen en verwachting. Maar van die hoogdravende
len is inmiddels weinig over. Het land staat op de ran*
een burgeroorlog. Het federale leger is gisteren begc
met het oproepen van reservisten en in het hele lan<
troepenbewegingen waargenomen. Joegoslavië is daa
het zoveelste land, dat democratie zaait maar interne co
ten oogst. Eerder was er een wisseling van de wacht in
re Oosteuropese landen en er zijn voorzichtige tekener
verandering in de Sovjetunie en in Zuid-Afrika; maar o
blijken interne tegenstellingen het democratisch za£
overwoekeren. De introductie van meer vrijheden
blijkbaar niet automatisch tot meer democratie of tot
economische bloei. Het oude bewind heeft zoveel nega
gevoelens opgeroepen, dat de bevolking niet toe is aar
nieuwe federale overheid. Eerst moeten kennelijk oud
keningen worden vereffend.
HeT conflict in Joegoslavië is begonnen in Kosovo. He
bied aan de grens met, Albanië kreeg in 1974 van de toei
lige president Tito een grote mate van zelfstandigheid
Serviërs waren daar fel op tegen. Zij beschouwden Kc
als het hart van hun republiek, met zijn schitterende k
ters en roemrucht verleden. De huidige president Slobi
Milosevic heeft de klok teruggedraaid maar de lont in
kruitvat van nationalisme bleek niet meer te doven. Al:
actie op het Servische optreden in Kosovo, stak ook hef
tionalisme in de noordelijker gelegen republieken Slov
en Kroatië de kop op. Vooral de problemen in Kroatië
den steeds nijpender, te meer omdat er een niet onaanzie
ke minderheid van Serviërs woont, in totaal onge'
700.000 mensen. Zij hebben in de oorlog enorm geledei
koesteren een diep wantrouwen tegen de Kroaten.
De afgelopen dagen vonden tientallen mensen de d
voor het merendeel Kroatische politieagenten. Actiegroe
van Kroaten en Serviërs betrekken nog steeds nieuwe bf
caden. De federale regering probeerde de partijen uit ell
te houden en besloot pantsereenheden naar Kroatië te.
ren. De Kroaten willen een dergelijk ingrijpen van het k
ook niet. Ze zien het leger als een verlengstuk van de Se
sche macht en beschouwen het optreden ervan als inn:
ging in hun binnenlandse aangelegenheden.
De tegenstellingen in Joegoslavië komen zo steeds scher
te liggen, met als resultaat dat het federale leger heeft v(
gesteld de noodtoestand uit te roepen. Het federale preside
schap en de leiders van de zes republieken zijn het vanna
opnieuw niet eens kunnen worden over een antwoord
het leger. Dat heeft overigens al verklaard zelf tot acti«
zullen overgaan als de vertegenwoordigers van de repub
ken en provincies er niet in slagen het geweld te stopp
Intussen klinkt de roep om met hulp van buitenaf de par
en uit elkaar te houden steeds luider. De Oostenrijkse mii
ter van buitenlandse zaken Mock heeft voorgesteld een 1
ropese vredesmacht te naar Joegoslavië te sturen. Dat li
op het eerste gezicht een onmogelijke suggestie, maar als i
de enige manier is om een regelrechte oorlog met niet
overziene gevolgen te voorkomen, zou het idee niet zont
meer van tafel geveegd moeten worden.
(ADVERTENTIE)
Vogelopvangcentrum
Ruim 200 vogels kwamen er d>t |aar in ons asiel
terecht. Ziek, gewond ot uit het nest gevallen.
200 vogels dat zijn 200 lege magen en dat en
kele dagen lang. 200 maal een tientje dat maakt
al gauw een heel bedrag.
Met 200 tientjes kan het vogelasiel weer
vooruit Steun ons stort uw bijdrage voor
natuur en vogels op:
giro 550.30.20
Stichting Natuur- en Vogelwacht
Weerdestein 41, 3328 MK Dordrecht, tel. 078-174983
Secretariaat directie/hoofdredactie
Uitgave: Westerpers bv (behorende tot Sijthoff Pers bv).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Telefax: 071 - 134 941.
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Lelden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, 2288 BC Rijswijk.
Telefoon: 070 - 3190 933.
Telefax: 070-3906 717.
Postadres: Postbus 9, 2501 CA Den Haag
Directeur/hoofdredacteur: J. Leune.
Adjunct-hoofdredacteur: J. Timmers.
Chef-redacteur G.- J. Onvlee.
n Herpen (chef), F. Buurman,
Sport Leiden e.o. (tel. 071 - 144 049): K. van Kesteren.
Binnen- en buitenland, financiën en economie (tel: 070 - 3190 815):
A, van Rijn (chef), W. Bunschoten, drs. C. van Haersma Buma, A. van Holsteln,
E. Huisman, H. Jansen, drs. J. van Leeuwen - Voorbij, R. de Roo, drs. K. Veraart
Kunst/rtv (tel. 070 - 3190 834): K. van Wees (chef), G. Ansems, B. Jansma,
H. Piët.
Geestelijk leven (tel. 070 - 3190 835): L. Koolstra, drs. P van Velthoven.
Foto (tel. 070 - 3190 838): M. Konvalinka (chef), S. Evenhuis, S. Pieterse.
Redactie-secretaresse (tel. 070 - 3190 819): T. Kors.
De Leidse Courant maakt verder gebruik van de diensten v
Nederland
België. De algemene verslaggevers van Pers Unie zijn drs. K. Swiers en
M. van de Ven. De parlementaire redactie bestaat uit R. in 't Hout (chef), H. Bij-
leveld, D. Hofland, P. Koopman en D. van Rietschoten.
- het Algemeen Nederlands Persbureau en buitenlandse persbureaus;
- de volgende correspondenten in het buitenland: S. Akkerman (Praag),
drs. D. J. van den Bergh (Peking), drs. H. Botje (Tunis), A. Courant (Athene),
R. Hasselerharm (Johannesburg), T. Heard (Kaapstad), drs. A. Heering (Rome),
B van Huët (Parijs), M. de Koninck (Washington), H. Kuitert (Nieuw Delhi),
F- Llndenkamp (Sao Paulo), R. Simons (Londen), drs. R. Vunderink (Moskou),
W. Werkman (Jeruzalem), E. Winkels (Barcelona), G. van Wljland (Belgrado),
F. Wijnands (Bonn), J. Wijnen (Brussel).
De Leidse Courant heeft als lid v
en publicatierechten van The Times e
ster: M. de Cocq.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 op n
tot 15.00 uur.
i 08.30 tot 17.00 u
1 18.00 tot 19.00 u
25,70
76,60
294,30
maand
per kwartaal
per jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702.
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
