•Kennis over oorlog moet
evend worden gehouden*"
7,
ermindering scholen met 1600 voor bonden nog te veel
■G'NNENLAND
;j£VRI JDINGSFESTIVALS TREKKEN VEEL BEZOEK
ustriebond
V wil
xibele vut
Gasbidingen caravans
blijden vaak verouderd
Drie gewonden bij aanrijding
iteidóa Sourmit
MAANDAG 6 MEI 1991 PAGINA 3
der 'ontvoert' eenjarig kind
KENISSE Ruim zeven uur nadat de
fcrige Geraldo in Spijkenisse gistermiddag
[ontvoerdheeft de politie hem weer bij
noeder afgeleverd. Het jongetje werd zon-
liddag omstreeks twaalf uur door zijn 23-
natuurlijke vader, ook wonend in Spij-
uit de woning van zijn moeder meege-
omdat hij het kind te onverzorgd vond
middags in de Felicitas-kerk in Spijke-
te worden gedoopt. Daarover ontstond
;nallende ruzie tussen de man en de fami-
n de moeder, waarna hij er met het kind
foor ging. Het kind heeft de zondagmiddag
;n Haag bij familie van de man doorge
it Toen de man in de loop van de avond
in zijn eigen woning in Spijkenisse arri-
le, werd hij door de politie meegenomen.
:ind is later in Den Haag opgehaald en bij
foeder terugbezorgd. De vader is inmiddels
op vrije voeten gesteld omdat er geen
ifte is gedaan.
Op Pederland 1 weer
'Einlexamenjournaal'
HILVEISUM De omroepen op Nederland 1
(KRO. 1CRV, EO en VARA) brengen ook dit jaar
weer ht „Eindexamenjournaal" op het scherm.
Elke da? waarop het centraal schriftelijk eindexa
men op de middelbare scholen wordt gehouden,
zendente na het half-zes-journaal een aflevering
van eei kwartier (van tien over half zes tot vijf
voor ze) uit gepresenteerd door Pieter Jan Ha-
gens. Net alleen wordt aandacht besteed aan de
examen maar ook aan scholen waar ze worden
gehoudti. Intomart levert een overzicht van hoe
moeilijk de leerlingen de examens vonden. Met
een valdocent worden de inhoud en knelpunten
van hei examen beproken, waarbij telkens twee
vakkencentraal staan. Ook wordt er gekeken naar
het exanen van de volgende dag. In de periode
van 13 ot 27 mei doen weer ruim 200.000 middel
bare sclolieren hun centraal schriftelijk examen
op mav-, havo- en vwo-niveau.
Verontruste leden ANWB
tegen actie accijnsverhoging
NIJMEGEN Verontruste ANWB-leden verzetten
zich tegen de deelname van de ANWB aan de pro-
zij dit kenbaar gemaakt.
De actie die de ANWB in samenwerking met de
BOVAG en de RAI uitvoert roept automobilisten op
te protesteren tegen de geplande accijnsverhoging.
De ANWB werpt zich met haar deelname aan deze
actie wederom op als de beschermer van de beurs
van de automobilist, vinden de verontruste ANWB-
leden. Ten onrechte suggereren ANWB, BOVAG en
RAI dat het kwartje accijnsverhoging slechts be
doeld is als bezuiniging. „Daarmee misleidt de
ANWB haar leden.
Een aanzienlijk deel van de opbrengst wordt name
lijk besteed aan de financiering van mobiliteitsver
betering", aldus de briefschrijvers.
Oud-Kamerlid G. Mik
(D66) overleden
DEN HAAG Het voormalige Tweede-Kamerlid
voor D66 en psychiater prof. dr. G. Mik is vrijdag in
Groningen op 68-jarige leeftijd overleden. Mik die
van 1981 tot 1986 voor D66 in de Tweede Kamer zat
stelde als jeugdpsychiater eind jaren zestig in Gronin
gen een open spreekuur in voor probleemjongeren. Dat
was de voorloper van het door hem opgerichte Jonge
ren Advies Centrum (JAC). In 1987 kwam Mik in de
publiciteit toen hij op last van de officier van justitie
kinderen in Oude Pekela onderzocht die op grote
schaal seksueel zouden zijn misbruikt. Na gesprekken
met ongeveer vijftig kinderen kwam hij tot de conclu
sie dat er sprake was van massale ontucht. De daders
zijn overigens nooit gevonden. De jeugdpsychiater
Gerrit Mik heeft als Kamerlid voor D66 en ook nog
daarna een belangrijke rol gespeeld bij de totstandko
ming van de wet op de jeugdhulpverlening.
Schevenings casino bij
drie meest winstgevende
SCHEVENINGEN Van de acht Holland Casi
no's die ons land telt is Scheveningen samen
met Rotterdam en Amsterdam de meest
winstgevende. De casino's in Groningen en
Zandvoort draaien nog met verlies. Dat blijkt
uit het jaarverslag over 1990, dat een winst
meldt van 88,1 miljoen gulden, een stijging van
36,5 procent vergeleken met 1989. De hogere
winst is onder meer het gevolg van een stijgend
bezoek (11,4 procent, tot 3,2 miljoen) en een ho
gere besteding (met zeven gulden tot gemiddeld
136 gulden) van de spelers. De stijging van het
bezoekcijfer is volgens het verslag mede een ge
volg van de sluiting door justitie van een aantal
Golden Ten-gelegenheden. Ook de staatskas
profiteert van de goede resultaten van de casi
no's. Ze droegen vorig jaar ruim 90 miljoen gul
den af aan kansspelbelasting en btw; dat is bijna
15 miljoen meer dan in 1989.
oken in het uniform van een 4-sterrengeneral van de Ko-
lijke Landmacht, garde regiment Grenadier: neemt prins
ihard het defilè af van militaire veteranen en od-verzetsstrij-
foto: anp
AMSTERDAM Konin
gin Beatrix en prins Claus
hebben gisteren de vie
ring van bevrijdingsdag
bijgewoond in de RAI in
Amsterdam. Ze keken
daar naar het feestelijke
programma 'Wat heet vrij
heid', dat in het teken
stond van de grondrech
ten zoals die zijn vastge
legd in onze Grondwet.
De grondrechten (in totaal zijn
er 23) zijn door het Nationaal
comité 4 en 5 mei tot centraal
thema gekozen voor de ko
mende vijf jaar. Dit jaar staat
de vrijheid van godsdienst en
levensovertuiging centraal.
Volgend jaar is dat de vrijheid
van meningsuiting. De schei
dend voorzitter van het Natio
naal comité, Judith Belinfante.
merkte op dat inmiddels twee
derde van de Nederlandse be
volking geen eigen oorlogser
varing meer heeft, maar dat
het belangrijk is de kennis
daarover te behouden.
„Het is heel erg nodig om in
elk geval de kennis te houden
dat een maatschappij zo kan
worden dat volkerenmoord
mogelijk is, dat de democratie
aan zijn eind geholpen kan
worden ep dat wij zelf daar
voor een deel ook aan mee
doen".
In het programma in de RAI
werd in een mengeling van
journalistieke benadering en
amusement aandacht besteed
aan de grondrechten. Daarbij
werd ingegaan op de haken en
ogen die aan grondrechten zit
ten.
Festivals
Bijna 250.000 mensen hebben
gisteren acht bevrijdingsfesti
vals in Nederland bezocht. Het
nationaal comité 4 en 5 mei
was daarmee erg in zijn nop
jes. „Een opmerkelijke op
komst, zeker gezien het weer".
Voorzichtig was rekening ge
houden met 200.000 bezoekers.
Bij Bevrijdingspop in Haarlem
en het bevrijdingsfestival in
Amsterdam, festivals die al
enkele jaren worden gehou
den, kwamen net zoveel men
sen als vorig jaar: respectieve
lijk 65.000 en 40.000 mensen.
Bij de nieuwere festivals in
Maastricht, Groningen, Zwolle
kwamen 8.000, 10.000 en 25.000
bezoekers. In Assen, Den
Bosch en Wageningen, waar
voor het eerst bevrijdingsfees
ten werden georganiseerd,
kwamen 20.000, 25.000 en
40.000 bezoekers.
Het nationaal comité probeert
volgend jaar ook festivals op te
zetten in Zeeland, Friesland
en Flevoland.
Krans gelegd
Prins Bernhard heeft gister
middag in Wageningen een
krans gelegd bij het Bevrij
dingsmonument. Na deze
plechtigheid nam de prins een
défilé af van voornamelijk mi
litaire veteranen en oud-ver
zetsstrijders. Op 5 mei 1945
werd in Wageningen de capi
tulatie-overeenkomst gete
kend. Prins Bernhard ver
scheen in het uniform van de
landmacht (fusilliers, 4 ster
ren-generaal). Dit tot grote
vreugde van de veteranen, die
in het verleden de regering
herhaalde malen hebben ver
zocht de prins weer een uni
form te laten dragen. Onlangs
heeft minister-president Lub
bers dit gehonoreerd. Ook mr.
Pieter van Vollenhoven was
in uniform (luchtmacht, res.
luitenant-kolonel).
Voorafgaand aan de kransleg-
ging waren de prins en zijn
schoonzoon aanwezig bij een
herdenkingsdienst in de r.k.-
kerk te Wageningen. Ook de
gehele Nederlandse militaire
In de stromende regen wachten koningin Bestrix, prins Willem-Alexander en prins Claus op het
moment waarop zij een krans zullen leggen bij het Nationaal Monument op de Dam. foto: anp
top, alsmede minister van de
fensie Ter Beek waren bij deze
herdenkingsdienst aanwezig.
De voorzitter van het Natio
naal Comité Herdenking Capi
tulaties 1945 Wageningen, drs.
G.H.J.M. Peijnenburg, vroeg
een ogenblik stilte voor de
overleden oud-voorzitter, H.
Teengs Gerritsen.
Prof. mr. J.F. Glastra van
Loon, lid van de Eerste Kamer
voor D66, deed een oproep om
te strijden voor waardigheid
en rechten van de mens en te
streven naar een maatschappij
waarin mensen gelijkwaardig
zijn.
Herdenking
In het kader van de Nationale
Herdenking woonden konin
gin Beatrix, prins Claus en
prins Wilem-Alexander daags
tevoren de herdenkingsbijeen
komst bij in de Nieuwe Kerk
in Amsterdam. De herdenking
werd geopend door het Fervo-
re Strijkkwartet, bestaande uit
leerlingen van het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag.
Ze speelden de introductie uit
het strijkkwartet „De zeven
laatste woorden van Christus
aan het Kruis". Verder werd
het gedicht „Dodenherden
king" van Gerrit Achterberg
voorgedragen door Joop Ad
miraal.
In zijn toespraak ging G. Peij-
enburg (oud verzetsman en
oud militair) in op het verzet
tijdens de Tweede Oorlog. Hij
memoreerde de wijze waarop
de jodenvervolging plaatsvond
en het verzet dat daartegen
rees via onder meer de februa
ri staking in Amsterdam.
Na de bijeenkomst in de kerk
ging het koninklijk gezelschap
naar de Dam waar inmiddels
de jaarlijkse „Stille Stoet" was
aangekomen. Koningin en
prins legden voor acht uur een
krans voor het Nationaal Mo
nument. Om acht uur werden
twee minuten stilte in acht ge
nomen ter nagedachtenis van
hen die zijn gevallen tijdens de
oorlog. Na twee minuten stilte
hield ook de burgemeester van
Amsterdam E. van Thijn een
korte toespraak waarin hij stil
stond bij de gruweldaden in de
oorlog.
Tot slot werden kransen ge
legd door leden van de minis
terraad van het koninkrijk,
het comité van chefs van sta
ven, de burgemeesteren loco
burgemeester van Amsterdam
en tal van organisaties en per
sonen. Namens de minister
raad werd een krans gelegd
door de minister-president R.
Lubbers, minister van wvc H.
d'Ancona, minister van defen
sie R. ter Beek en de gevol
machtigde ministers van Aru
ba en de Nederlandse Antillen.
Persvrijheid
Minister H. d'Ancona van
WVC zei 's morgens in Den
Haag bereid te zijn steun te
verlenen aan een nieuw actie
programma van de Internatio
nale Federatie van Journalis
ten om de veiligheid van jour
nalisten te vergroten. Zij deed
ijdens een herdenkings
bijeenkomst in het Internatio
naal Perscentrum Nieuws
poort.
Pagina 11: Veel belangstel
ling voor stille tochten in
Den Haag en omgeving.
Pagina 13: Gezeligheid troef
in Transvaal (5 mei viering).
Pagina 7: Meidagen herleven
in Leiden en omgeving
LLEBRAND BIJLEVELD
I HAAG De onderwijs-
len zijn redelijk tevreden
I het voornemen van
psecretaris Wallage van
erwijs om minder basis-
üen op te heffen dan hij
Iplan was. Wallage wilde
i ongeveer 2500 basisscho-
aten verdwijnen, maar hij
t vandaag de onderwijs
bonden en bstuursorganisa-
ties voorgestel' om ten hoog
ste 1600 scholn op te heffen.
Overigens is iet volgens een
woordvoerdervan de staatsse
cretaris alleo mogelijk om
minder scholn te sluiten als
er zich niet veel uitzonde
ringsgevallen voordoen. Vol
gens voorzittr Ella Vogelaar
van de Algeiene Bond voor
Onderwijzen Personeel
(ABOP) is ht voorstel van de
staatssecretaris een stap op de
goede weg. Aanvankelijk wa
ren de onderwijsbonden
ABOP,KOV,PCO en NGL erg
negatief over het eerste voor
stel van de staatssecretaris.
Vogelaar meent echter dat de
minister de bonden met het
nieuwe plan een heel eind te
gemoet komt: „Alleen ver
wachten wij nu wél dat hij ook
onze voorstellen ten aanzien
van samenwerkingsscholen en
streekeenheden wil overne
men. De schaalvergrotting
hoeft wat ons betreft niet al
leen plaats te vinden door op
heffingen, maar samenwer
king van verschillende platte-
landsscholen onder één be
stuur is ook een goede-moge
lijkheid".
De onderwijsbonden zullen
overigens bij de staatssecreta
ris aandringen op het verder
terugbrengen van het aantal
op te heffen scholen. De
ABOP-voorzitter wil niet zeg
gen welk maximum-aantal de
bonden zullen voorstellen.
Daarover wordt deze week
met de minister onderhandeld.
Vogelaar verwacht dat deze
besprekingen moeizaam zullen
verlopen. De bonden willen
namelijk de garantie hebben
dat de voorgenomen schaal
vergroting van het basisonder
wijs niet een verkapte bezuini-
ECHT De Industrie-
FNV wil in de toekomst
uittredingsleeftijd van
cnemers koppelen aan de
irte van het beroep en het
al gewerkte jaren. Zo'n
bele vut-regeling kan een
age leveren aan het terug-
9ii gen van de arbeidsonge-
ctheid. De huidige cao's in
idustrie voorzien in uittre-
op gemiddeld 60-jarige
ijd of op 59 jaar met veer-
lienstjaren in de bedrijfs-
Deze op zichzelf goed
regelingen
len geen rekening met
ïfieke omstandigheden. De
wil in zijn middellange
-beleid, dat wordt vast-
ïld op het congres in 1993,
vut als doelstelling
gingsvorm is. In de nota Toe
rusting en Bereikbaarheid zegt
de staatssecretaris van plan te
zijn om het geld dat vrijkomt
door de schaalvergroting op
nieuw voor het basisonderwijs
te gebruiken.
De organisaties steunen wel
het voornemen van de staats
secretaris om de na opheffing
van scholen vrijkomende mid
delen aan te wenden voor
kwaliteitsverbetering. Zij vin
den dat dit doel van de opera
tie in verhouding met de ge
bruikte middelen moet blijven.
Opheffing van 1600 van de
ruim 8400 basisscholen bete
kent immers dat een dubbel zo
groot aantal betrokken raakt
in fusieprocessen. Volgens de
organisaties wegen de kwali
teitsverbeteringen niet op te
gen de enorme onrust die
daardoor in het basisonderwijs
ontstaat.
LISSE De gasleidingen van een groot aantal cara
vans zijn 'erouderd.
Dat bleek aterdag op een keuring van caravancombinaties in
de Hobaholallen in Lisse, die door de plaatselijke afdeling van
Veilig Vereer Nederland werd gehouden. Volgens de organisa
toren was et aantal mensen dat aan de oproep gevolg had gege
ven om hn caravan te laten nakijken, boven verwachting. Bij
de in tota< 35 gekeurde caravans werden enkele kleine gebre
ken gecontateerd
NOORDVIJKERHOUT Bij een aanrijding in de buurt van
de spoor\egovergang Piet Gijs in Noordwijkerhout, zijn zater
dagavonddrie mensen gewond geraakt. De gewonden zijn twee
mannen an 25 en 22 jaar uit Noordwijkerhout en een 27-jarige
Lissenaai Ze zijn allen afgevoerd naar het AZL. Over de ernst
van hun^erwondingen kon de politie nog geen mededelingen
doen. Og de oorzaak van de aanrijding is nog onduidelijk.
Dronken
automobilisten in
Alphen aan den Rijn
ALPHEN AAN DEN RIJN
Drie automobilisten zijn in de
nacht van zaterdag op zondag
wegens rijden onder invloed
aangehouden op de Oranje
Nassausingel in Alphen.
Rond half drie kreeg de Al-
phense politie de tip van de
politie van Nieuwkoop over de
eerste bestuurder in kennelij
ke staat. De 25-jarige Nieuw-
koper had bij zijn verplaatsin
gen de volle breedte van de
weg nodig. Kort voor half vijf
reed een auto op de Oranje
Nassausingel tegen een lan
taarnpaal. Ook deze bestuur
der, een 38-jarige Reeuwijker,
had behoorlijk diep in het
glaasje gekeken. Een 49-jarige
Alphenaar viel rond vijf over
half zeven bij een „normale"
controle door de mand. Hij
kwam er met een bekeuring
ASPER en hobbes
DOOR BILL WATERSON
Staking Fokker Ypenburg verloopt rustig
(Vervolg van voorpagina)
RIJSWIJK Districtsbe
stuurder G. Frielink van
de Industriebond FNV
was vanochtend tevreden
over de actie bij Fokker
Ypenburg.
„Het is een goed verlopen ac
tie, die volgens plan is verlo
pen. Zowel naar het aantal sta
kers gemeten als naar de ma
nier waarop het gegaan is".
Vanochtend vroeg konden de
stakers zich inschrijven in Mo
tel Hoornwijck, waar zowel de
Industriebond FNV als de In
dustrie- en Voedingsbond
CNV hun inschrijfbureau had
den ingericht. Dat gebeurde in
een gemoedelijke sfeer. Bij de
poort van het bedrijf probeer
de een veertigtal stakers in de
stromende regen werkwilligen
van de ochtendploeg te bewe
gen niet naar het werk te
gaan. Dat leverde geen grote
problemen op afgezien van
wat geërgerde reacties bij
luchtmacht-militairen die op
hetzelfde terrein werken.
In totaal hadden ongeveer 150
FN V-leden zich vanochtend
als staker ingeschreven. Het
CNV noteerde twintig stakers
onder zijn leden. Volgens de
Industriebond FNV verklaar
den ongeveer 100 tot 150
werknemers zich vandaag soli
dair met de staking door een
vrije dag te nemen. In totaal
werken circa duizend mensen
bij Fokker Ypenburg.
Ook bij de Gazelle Rijwielfabrieken wordt vandaag gestaakt. Actievoerende FNV- en CNV-leden
delen pamfletten uit. foto pers unie
Gevecht over
koppeling
gaat door
Idoor
RIK IN 'T HOUT
DEN HAAG Het kabinet
heeft het afgelopen weekeinde
niet alleen over extra bezuini
gingen gepraat. Er werd ook
keihard onderhandeld over de
vraag wat er per 1 januari
aanstaande moet gebeuren met
de koppeling van de sociale
uitkeringen aan de lonen in
het bedrijfsleven.
Onder grote druk van de
PvdA-ministers, die zelfs be
reid waren tot een breuk in de
coalitie, besloot het kabinet
zich te houden aan de afspraak
in het regeerakkoord dat er in
beginsel wordt gekoppeld.
„Maar we kunnen van die re
gel afwijken", haastte CDA-
premier Lubbers zich zaterdag
na afloop van het kabinetsbe
raad te verklaren.
Ontkoppeling komt volgens
Lubbers aan de orde wanneer
met name de verhouding tus
sen het aantal werkenden en
het aantal niet-werkenden
verder verslechtert. Zo komen
er per dag gemiddeld 66 men
sen bij die een uitkering we
gens arbeidsongeschiktheid
ontvangen. Daarom was van
CD A-zijde voorgesteld om nü
alvast maar te besluiten dat er
in 1992 niet gekoppeld kan
worden.
Maar PvdA-minister Kok wil
de daar niets van weten. Vol
gens hem is er nog tijd om
verbetering te brengen in de
situatie. Kok wil dat het kabi
net alles op alles zet om de
werkgelegenheid volgend jaar
fors te doen groeien. Daarbij
denkt hij onder meer aan het
verlagen van de loonkosten op
minimumniveau en het doen
van grote overheidsinvesterin
gen (Betuwe-spoorlijn en
TG V-lijn).
De CDA-bewindslieden gaven
uiteindelijk toe. Lubbers: „Per
1 juli gaan we kijken of we op
de punten van het scheppen
van meer werkgelegenheid en
van de terugdringing van het
ziekteverzuim en de arbeids
ongeschiktheid de pas hebben
kunnen versnellen. Lukt dat,
dan hebben we weer gewoon
de koppeling. Lukt dat niet,
dan zullen we helaas moeten
afwijken".
Maar wat gebeurt er nu pre
cies met de uitkeringen als er
niet wordt gekoppeld? Worden
ze dan bevroren of worden ze
toch nog met één of twee pro
cent verhoogd? En wat ge
beurt er dan met de inkomens
van de werkenden? Kunnen
die gewoon doorstijgen, zodat
er verschil ontstaat tussen
werkenden en niet-werken-
den? Of komen er maatregelen
om de inkomensstijging of -da
ling voor iedereen gelijk te
houden?
Op al deze vragen zal CDA-
minister de Vries van sociale
zaken antwoord geven in zijn
Memorie van Antwoord aan
de Tweede Kamer over vra
gen met betrekking tot het
wetsvoorstel koppeling met af-
wijkingsgronden. Premier
Lubbers weigerde zaterdag om
daarop vooruit te lopen.
Deze zaak is vooral van belang
voor de kleinste regeringspar
tij PvdA. Die kan na haar ver
kiezingsbeloften en -nederla
gen vrijwel onmogelijk akk-
koord gaan met een ongelijke
inkomensontwikkeling. Als de
mensen met een sociale uitke
ring moeten inleveren, dan
moet dat ook gelden voor de
mensen met een baan, vinden
de sociaal-democraten. De
PvdA heeft de indruk dat nu
ook Lubbers op die lijn zit.
Extraatje
CDA-fractieleider Brinkman
zei gisteren in het nieuwe tv-
programma 'De 4e Kamer' van
RTL4 dat er hoe dan ook ver
schil moet komen in de ont
wikkeling van lonen en uitke
ringen. Het CDA wil de wer
kenden vanaf volgend jaar een
extraatje geven, bijvoorbeeld
door ae belastingaftrek we
gens arbeidskosten te verrui
men. Volgens Brinkman levert
dat bovendien een extra prik
kel op voor werklozen en ge
deeltelijk arbeidsongeschikten
om naar een baan te zoeken.
De PvdA is niet tegen een ver
ruiming van het arbeidskos
tenforfait. „Wie is daar te-
?;en?" zei de voorlichter van de
ractie. Volgens hem moet
Brinkman echter ook eens
aangeven hoe hij zo'n maatre
gel wil betalen. Is hij het eens
met CD A-minister De Vries
dat daarvoor de vennoot
schapsbelasting wat verhoogd
zou kunnen worden? Of wil
hij het restant van de reiskos
tenaftrek afschaffen, zoals de
PvdA in het belang van het
milieu graag zou zien?
