„Iedereen wil er normaal uitzien"
HK1N GIN AL PLUS
EN TOCH
/VI IN 2000 GULDEN.
PLASTISCH CHIRURGEN: GEEN WONDERDOKTERS:
Medische
rekenmeesters
JSEZONDEN WEL
Seid^aQowumt
DONDERDAG 2 MEI 1991 PAGINA 6
^Aanbieding van de
week: een nieuwe neus,
Iin precies de juiste kleur
en vorm. Sommigen dro
men van zo'n aanbod,
jmaar neuzen, oren, bor-
jsten en billen zijn niet in
reen winkel te koop. Jij
gmoet het doen met je ei-
fcgen exemplaren. En de
rplastisch chirurg dan?
IHeeft die geen handeltje
(jin fraaie lichaamsdelen?
fOf is dat alleen voor rij-
kelui's kindertjes wegge
legd?
-Plastische chirurgie is beslist
-■geen luxe. Dat zal iedere arts
'je meteen duidelijk maken.
Het is dan ook niet alleen
voor bekende Nederlanders
uitgevonden. „Het gaat om
"normale mensen, met norma
le wensen. De patiënten wil
len niet mooi zijn, ze willen
er normaal uitzien, net als
-anderen", legt dr. A. Mole
naar, plastisch chirurg met
een privékliniek in Arnhem,
Iuit. Hij en nog twee andere
collega's die op dit terrein
werkzaam zijn denken daar
nagenoeg hetzelfde over. Aan
rdeze chirurgie zijn fraaie
naamkaartjes gehangen als
^plastisch, cosmetisch, recon-
1 struerend en esthetisch. „Het
/is moeilijk om het verschil
■\uit te leggen", zegt zijn colle-
vga dr. R. Dijkstra uit Zwolle.
j,,Een reconstruerende opera
tie is bijvoorbeeld de hazelip.
eJë helpt iemand van een aan-
Sgeboren afwijking af". Hij
dgeeft ter verduidelijking nog
deen voorbeeldje. „Grote bor-
(Sten verkleinen kun je een
icosmetische operatie noemen,
^rnaar het meisje kan er ook
blast en pijn van hebben, met
\)sporten bijvoorbeeld. Dan
g,kan opereren noodzakelijk
li blijken. Door je uiterlijk kun
d je in een uitzonderingspositie
gkomen. Dat je wordt nagest-
s^aard en niet meer op straat
ndurft".
ziBaby
hWie bepaalt of een operatie
sinodig is? Dijkstra: „De pa-
(Itiënt zelf moet aangeven of
vhij last heeft van zijn uiter-
Plijk. De chirurg kan daarna
h zeggen of opereren zinvol is.
sl Ouders die met een baby met
v flaporen komen, sturen we
n terug, totdat het kind zelf
nkan bepalen of het er last
dvan heeft. Wat de één vrese-
plijke flaporen vindt, vindt de
gander beschaafde oortjes. En
b een operatie is toch even ver-
De wijze
waarop de
Amerikaanse
popster Cher
in de loop der
jaren recon
struerend en
cosmetisch
onder het mes
is geweest,
heeft destijds
het nodige
opzien
gebaard. Links
een
1976,er
velend. Het kind moet er ge
woon zelf achter staan, het
moet dit voor z'n 'nieuwe ui
terlijk' over hebben".
„De mensen moeten geen
wonderen van ons verwach
ten', legt de derde chirurg dr.
J.B. Storm van Leeuwen uit.
„Er wordt vaak gedacht dat
wij een litteken kunnen weg
halen. Maar het enige dat wij
doen, is het onopvallend ma
ken: het lelijke litteken ver
vangen door een minder le
lijk exemplaar. Wij moeten
immers altijd een nieuw litte
ken maken. Mensen die te
veel verwachten, helpen we
meteen uit de droom, dan
valt het eindresultaat nooit
tegen. Goed voorlichten is
heel belangrijk. Twijfelaars
moeten eerst maar eens goed
nadenken. Je moet het echt
zelf willen en niet je omge
ving.'
Plastisch chirurgen kunnen
weigeren een operatie uit te
voeren.
Dijkstra: „Als een meisje per
fecte borsten kleiner of gro
ter wil hebben, gaat ze maar
naar een andere arts. Het ge
beurt weieens dat iemand
verontwaardigd weggaat,
maar opereren is nooit zon
der risico en ik wil aardig
heid aan dit vak houden. Bij
een puur cosmetische opera
tie voel ik me niet zo nuttig".
Molenaar weigert ook 'vrij
veel': „Ongeveer vijftig pro
cent. Inderdaad mensen met
te hoge verwachtingen of
met meer problemen dan een
bobbeltje op de neus. Met dat
bobbeltje komen ze bij mij.
Maar als ik merk dat er een
ander probleem achter zit,
moet dat eerst maar eens
worden uitgezocht. Anders
staan ze zo voor een volgende
operatie op de stoep, want
het probleem is namelijk niet
weg".
Plastische chirurgie is de
laatste tijd nogal in. Mole
naar: „Vroeger wist men niet
dat het bestond of men vond
zo'n operatie overdreven".
Dijkstra: „Ons vak is veel in
de publiciteit en dan zie je
ook dat de vraag toeneemt.
Ik doe dit werk al twintig
jaar en in die tijd is het aan
tal plastisch chirurgen meer
dan verdubbeld. Aangeboren
afwijkingen zijn er altijd al
geweest natuurlijk, dus de
operaties daarvan ook, maar
de puur cosmetische behan
delingen nemen toe".
„Toch vertellen sommige pa
tiënten nog steeds niet dat ze
naar een plastisch chirurg
taan", is de ervaring van
torm van Leeuwen. „En
deze reactie is eveneens heel
typerend: niemand ziet dat ik
geopereerd ben, maar ik wel
en dat is precies wat ik be
doelde!'
Hazelippen
Voorbeelden van plastische
chirurgie zijn: het corrigeren
van aangeboren afwijkingen
als hazelippen en flaporen en
de gevolgen van een ongeluk
(littekens en brandwonden)
'wegwerken'. De nieuwe
technieken hebben deze me
dische tak enorm geholpen.
Door microchirurgie (opere
ren onder een microscoop)
kunnen zenuwen, bloedvaten
en spieren aan elkaar wor
den gehecht. Huid of spieren
kunnen zo worden verplaatst
en een (afgerukte) hand kan
aan de arm worden terugge
zet. De meest voorkomende
operaties in de leeftijdsgroep
tot 20 jaar zijn: hazelippen
sluiten, flaporen recht zetten
en borstverkleiningen. Een
klein deel van deze operaties
gebeurt in de polikliniek, de
gemiddelde ziekenhuisop
name duurt een weekje.
De ziekenfondsen en verze
keringen helpen bij het beta
len van de rekening van een
plastisch chirurg. Om een
idee te krijgen wat dergelijke
operaties kosten twee voor
beelden: voor dik tweedui
zend gulden ben je van ie fla
poren af en voor een borst-
verkleining ben je zesdui
zend gulden kwijt. Deze prij
zen zijn inclusief ziekenhuis
opname en narcose.
Sinds 1 januari willen zie
kenfondsen niet meer op
draaien voor de kosten van
puur cosmetische operaties.
Borstvergrotingen, facelifts
en het weghalen van tatoea
ges moeten uit eigen zak
worden betaald. Patiënten en
plastisch chirurgen betreuren
dat.
Dr. Molenaar: „De mensen
met een laag inkomen wor
den er weer de dupe van. Zo
wordt plastische chirurgie
wèl iets voor rijke mensen en
dat is het beslist niet. Ik vind
het jammer dat er zo weinig
begrip voor is".
JACQUELINE VISSER
Voor de Peugeot 309 Plus
vragen we u even met ons mee te
rekenen. Er valt namelijk nogal wat
op te tellen bij deze auto.
Allemaal plussen die u straks op
de weg, maar ook daarnaast, heel wat
plezier zullen bezorgen.
De grootste plus zit 'm in het
totaal. Want u krijgt 2000 gulden
voordeel op een nogal complete
reeks aan accessoires.
309 XL 1.4 (3-drs)
cat.prijs 24.995,-
M
^ruitewisser/sproeicr achter
M
^handgrepen achter met
klcdinghaak
M
uitklapbare
achterzijruiten (3-drs)
opbergvakken
achterpanelen (3-drs)
M
f in lendenen verstelbare
bestuurdersstoel
M
y complete bedrading naar luid-
sprekersinbouwruimte achter
M
f intervalschakeling op
ruitewissers vóór
M
^verlichting bagageruimte
ymjff elektronische toerentcller
Cat .prijs extra's 27.275
309 Plus (3-drs)
tijdelijk
egelbare
astrumentenbordverlichting
met de wielkasten toe
beklede bagageruimte
uxe stof beklede
portierpanelcn
tchterspoiler (dieselversie)
De Peugeot 309 Plus (3- of 5-
deurs) is voorzien van een pittige
1.4 injectiemotor met 3-weg kata
lysator en lambda-sonde of een
1.9 dieselmotor.
Beide uiterst zuinig en stil.
Bovendien kunt u rekenen op 'n 5-
vcrsnellingsbak, gelaagde voorruit,
diagonaal gescheiden remsysteem
en een kooiconstructie.
Een fantastische aanbieding
dus, waarbij haast is geboden. Want
het voordeel is groot, maar de voor
raad is beperkt. Kom dus snel bij ons
langs in de showroom voor een
proefrit. U bent van harte welkom.
PEUGEOT 3Q9
Ongehoord goed.
Uw voordeel
/crlichting dashboardkastje
HAZERSWOUDE-DORP, AUTOBEDRIJF BOS HAZERSW0UDE B.V., DORPSSTRAAT 13, TEL: 01728-9234. HILLEGOM, B.V. SCH00NDERBEEK, OLIVIER VAN NOORDSTRAAT 8, TEL: 02520-18253.
LEIDEN, AUTO LEITH0N, OEGSTGEESTERWEG175, TEL.: 071-212911. NOORDWIJKERHOUT, B.V. SCH00NDERBEEK, HERENWEG 236, TEL: 02523-72859.
BU| SASSENHEIM, AUTOMOBIELBEDRIJF J. FAAS B.V., OUDE HAVEN 7, TEL: 02522-12922.
I PEUGEOT. DYNAMISCH OP WEG.
Broadstreet in Londen werd hon
derdvijftig jaar geleden geteisterd
door een cholera-epidemie. Dat was
niets bijzonders, want cholera
kwam vaak voor. Wel bijzonder
was, dat een arts, John Snow, op
toen tamelijk originele wijze achter
de oorzaak van die epidemie kwam
en een methode vond om de epide
mie letterlijk in de kiem te smoren.
Hij bestudeerde de watervoorzie
ning van de wijk door huis aan
huis de herkomst van het drinkwa
ter vast te leggen. Wat bleek? De
meeste slachtoffers dronken water
uit de pomp van een waterleiding
bedrijf dat het water uit de Theems
betrok. Omdat toen heel Londen
onbekommerd zijn behoefte recht
streeks in de Theems loosde, lag de
conclusie voor de hand. Snow deed
het voorstel om voortaan het
drinkwater te halen uit het stroom-
opwaartse gebied van de Theems.
Dat hielp.
Snow's ontdekking was om meer
redenen heel bijzonder. Op de eer
ste plaats bewees hij als eerste dat
de ziekte verband hield met ver
ontreinigd drinkwater. De onont
koombare conclusie uit die ontdek
king was dat schoon drinkwater de
ziekte effectief kon voorkomen.
Dat was des te opmerkelijker om
dat de ziektekiem zelf de 'vibrio
cholerae asiaticae' pas dertig jaar
later, in 1883, door Robert Koch
zou worden ontdekt. Maar het al
leropmerkelijkst nog was de me
thode. Snow's ontdekking was een
medische vondst van de eerste
orde. Snow geldt als de aartsvader
van de epidemiologie, de leer die
bestudeert hoe een ziekte zich on
der de mensen verspreidt.
Cijfertjes
Een merkwaardig vak. Epidemiolo
gen proberen de medische werke
lijkheid in cijfertjes te vangen en
krijgen nooit en patiënt te zien.
Wat heeft dat voor nut?
Neem nu de hevige debatten die de
afgelopen vijftien jaar binnen en
buiten de medische vakbladen zijn
uitgevochten. Om maar wat te noe
men. Lopen mensen die in de buurt
van kerncentrales wonen meer
kans op kanker? Krijg je hartin
farct door te veel stress, te weinig
beweging of te veel en te vet eten?
Krijg je van passief roken longkan
ker?
De gewone arts moet daar het ant
woord op schuldig blijven, want hij
ziet te weinig patiënten om een
conclusie te kunnen trekken. Per
soonlijke ervaring is weinig be
trouwbaar. Iedereen weet dat ro
ken en overmatig drinken slecht is.
Maar hoe vaak hoor je niet het ver
haal over die oudoom, die rokend
een schoorsteen en drinkend als
een heel café moeiteloos de leeftijd
der sterken haalde? Nou dan.
Een epidemioloog is van dat soort
verhalen niet onder de indruk. Hij
bekijkt niet het lot van die ene pa
tiënt, maar gaat het lot na van soms
wel honderdduizenden mensen te
gelijk. Dan blijkt ineens dat onder
de duizenden slachtoffers aan long
kanker 90 procent bij leven een ta
melijk zware pijp heeft gerookt.
Die rokende en hevig drinkende
oudoom bestaat, maar dat zegt niks.
Zo had je jaren geleden in Amster
dam een 'fietsfreak' die 'voor de
kick' vanuit een zijstraat plotseling
en blindelings een drukke ver
keersader placht over te steken. Uit
het feit dat die man het in de Haag
se Post kon navertellen, zal nie
mand de conclusie trekken dat dit
een veilige manier van oversteken
is. En zo is het met roken ook. Je
hoeft als roker geen longkanker te
krijgen, maar èls je rookt, dan trek
je uit de Loterij van Leven en
Dood negen maal zoveel dodelijke
lootjes als een niet-roker. Dit is een
typische epidemiologische conclu
sie.
Verkeerde conclusies
Een gewone arts kan uit individue
le behandeling wellicht de verkeer
de conclusies trekken. Een epide
mioloog heeft een ander standpunt.
Hij doet vanachter zijn bureau als
het ware een stapje achteruit. Hij
bekijkt het hele medische bos,
maar is niet geïnteresseerd in de
bomen. Hij is de boekhouder van
het medische bedrijf.
Borstvoeding, zo blijkt uit onder
zoek bij tweehonderd vrouwen,
feeft geen bescherming tegen
orstkanker. Beweging blijkt wel
degelijk te beschermen tegen hart
en vaatziekten. Een aardige conclu
sie uit een recent onderzoek is dat
het nooit te laat is om wat aan je
gezondheid te doen. Als ie na een
medisch lui leven op pakweg het
vijftigste levensjaar 'gezond' gaat
doen, dan heb je na een paar jaar
net zoveel kans op leven als wie
dan ook. En zo is er meer. Veel
door Joke Forceville-Van Rossum
ONMACHT
Blijf maar roepen! Niemand
geeft antwoord. Is er één uit de
hemel je toevlucht...
Job, 5,1
De afgelopen weken werd mij
nogal eens de vraag gesteld
waarom ik op mijn plekje in de
krant niet eens mijn zegje heb
gedaan over het afschuwelijk
probleem van de op de vlucht
gejaagde ontheemde Koerden.
Soms hadden die vragen een
ondertoon van verwondering,
vaker van een zekere
verontwaardiging. Was ik te lal
om standpunt te bepalen en
daarvan te getuigen? Nee, dat
moet men mij toch maar niet
van betichten. Ik heb eerst
afgewacht. Toegegeven, dat was
dan wel met groeiend ongeduld
en steeds sterker wordende
gevoelens van boosheid. Toch
ben ik, eerlijk gezegd, het meest
vervuld geweest van onmacht.
Wie onder ons trouwens niet?
In het eigenlijke Golfconflict en
zeker gedurende de korte
periode van de grondoorlog, heb
•ik met bewondering de
beheersing van de Amerikaanse
president gadegeslagen. Een
beheersing waar blijkbaar zo'n
uitstraling van uitging, dat hij
erin is geslaagd haar over te
dragen op de bewoners van
Israël. Voor ons was het nogal
gemakkelijk toekijken hoe de
bewoners van dat kleine land
hun kalmte niet verloren onder
alle scudaanvallen en het
verdriet en de angst bleven
dulden zonder te reageren met
tegenactie. Maar toen een week
of wat geleden door de pers
werd gemeld dat de Koerden de
grote zorg en aandacht van Bush
weliswaar bléven gevangen
houden, maar erbij stond dat de
president een weekend naar zijn
buitenverblijf was vertrokken
om daar te gaan vissen, kreeg ik
het gevoel mijn vertrouwen in
de man te verliezen.
Natuurlijk, ook hij moest onder
alle druk op de been blijven en
enige afstand nemen van de
problemen kon ook betekenen
dat er nieuwe oplossingen
zouden komen bovendrijven. En
ik begon ook te beseffen dat we
niet alles tot de verantwoording
van één man kunnen rekenen.
Hij handelt in opdracht van vele
anderen. Hij alleen kan de
wereld, ook de Koerden niet
redden. Wij dragen collectief
schuld. Wij, die onszelf
beschaafde volkeren noemen.
Die landen en volken in cultuur
hebben gebracht, die
economische systemen hebben
uitgedacht om onze landen op
een hoog peil van welvaart te
brengen. Maar, als onze broeders
en zusters elders vluchten voor
een allesvernietigende vijand,
als ze met vele kleine kinderen
en oude mensen van honger en
kou, omkomen in een
onherbergzaam gebied staan wij
er handenwrijvend bij. vegen
onze tranen weg, pakken ons
chequeboek om een flink bedrag
over te maken en gaan over tot
de orde van de dag.
Wij, beschaafde volkeren,
blijken met zijn allen nog niet
eens in staat om op
verantwoorde wijzen onze
hulpverlening te doen verlopen.
Ik weet ook niet zomaar hoe het 1
beter georganiseerd had kunnen
worden. Maar ik kon wel op i
mijn tien vingers natellen dat
voedseldropping voor j
uitgehongerde vluchtelingen i
niet de meest verstandige
manier van helpen zou zijn.
Welke moeder, vader zou niet
vechtend met zijn naasten
trachten iets te bemachtigen
voor de hongerende kinderen?
Het is zeer ten onrechte als wij
ons daarover verontwaardigd
tonen. Is zoiets niet een gevecht 1
op leven en dood? Uit
lijfsbehoud.
Beschaamd, wanhopig voel ik
me onder zulke taferelen.
Vervuld van onvoorstelbaar
onmachtsgevoel. Ik weel wel dat
er niets verandert als ik er van
wakker lig. Nog niet als alle f
Nederlanders er niet meer van
slapen kunnen. Maar als Job
klaagt, dat niemand antwoord
geeft, roept hij om mensen die
hem nabij willen zijn in zijn
smart. En als de Koerden
tevergeefs smeken om hulp is
dat wèl onze collectieve
verantwoordelijkheid. Voor mi]
is het althans duidelijk
geworden, dat de algemene l
politiek van 'geen-immenging-
met-andermans-zakenhaar 1
grenzen heeft. Ten koste van
zulk verschrikkelijk menselijk
leed mag een dergelijk principe
niet worden gehandhaafd. I
Als vogels bij een olieramp 1
liefdevol worden opgespoord en a
verzorgd, als we met velen zoif, r
ervoor hebben dat bepaalde
diersoorten niet uitsterven en
we daarvoor maatregelen v
nemen, dan zijn we er toch f
zeker ook gezamenlijk fc
verantwoordelijk voor dat g
effectieve hulp wordt geboden h
aan diegenen die als minder dan g
vee de vernietiging worden g
ingedreven. Ik voel me g
onmachtig, en schaam mij s
behorend tot een 'beschaafd' b
volk.
