Dag van de Arbeidsongeschiktheid
„PvdA is een partij zonder doel"
ELSEVIER
WAO VERDEELT PVDA
„Vrouwen profiteren niet
van arbeidstijdverkorting
UIT DE WEEKBLADEN
Afscheid van de oorlog
d0ENE
BINNENLAND
£eidóc6ou/umt
DONDERDAG 2 MEI 1991 PAGINA
ONTEVREDEN PARTIJLEDEN KOMEN MET EIGEN BLAD:
DEN HAAG Een groep van
Pvda'ers die ontevreden zijn
met de huidige partijkoers heeft
gisteren, op de dag van de ar
beid, een eigen blad uitgebracht
met de naam 'Stuitende tafere
len'. De uitgevers van het blad,
de werkgroep 'socialisten in de
PvdA' (SIP), wil hiermee de
„algehele malaise in de PvdA
bestrijden".
De werkgroep is nu nog klein, maar
denkt wel de meerderheid van de
PvdA-achterban te vertegenwoordi
gen „Heel veel mensen in Nederland
zitten immers tot hun nek in de pro
blemen en verwachten dat de PvdA
iets voor hen doet", zegt Sander Hup-
kes van de SIP. „Zij verwachten dus
niet dat een regering met de PvdA de
uitkeringen verlaagt, over afschaf
fing van de wao praat en weinig doet
aan werkgelegenheid. Zo jaagt de
PvdA de kiezers weg".
De PvdA-ministers en -kamerleden
kunnen weinig goeds doen in de ogen
van de SIP. Het blad spreekt van
„vergrijsde heren (en ook enkele da
mes) die zich erop beroepen ooit wil
de haren te hebben gehad, maar on
dertussen burgerlijke regenten zijn
geworden: saai, degelijk, conservatief
en hooguit nog creatief in het boek
houden. Onder hun beziel,ende in
vloed lopen de leden bij bosjes bij de
PvdA weg en blijven de kiezers jan
kend thuis".
Vooral de verrechtsing van de PvdA
stuit de SIP'ers tegen de borst. „Het
verschil tussen Sint (voorzitster van
de PvdA) en Bolkestein (VVD-frac-
tievoorzitter) is wel erg klein gewor
den", zegt Sander Hupkes. In het
blad 'Stuitende taferelen' wordt ge
sproken over „het automatisme om
op het verkeerde moment met recht
se uitspraken in het defensief te
gaan, in plaats van met fatsoenlijke
linkse standpunten in de aanval te
gaan. Of het nu over arbeidsplicht of
over wegenbelasting gaat, telkens
weer moet het linkse sentiment wor
den gekrenkt door een uitgesproken
rechts standpunt".
Ook het gebrek aan idealistische be
vlogenheid van de PvdA is de werk
groep een doorn in het oog. „De
PvdA is groot geworden met het na
streven van idealen. Nu is het een
partij zonder politiek geworden, een
slachtoffer van de gedachte dat idea
len nutteloos zijn. De PvdA lijkt een
partij zonder doel geworden. Wat de
PvdA nodig heeft zijn idealisten die
de realiteit niet uit het oog verliezen,
geen technocraten die al zwalkend de
PvdA tot een non-partij degraderen".
Overigens zijn de werkgroep-leden
niet van plan over te lopen naar een
andere partij. „Wij blijven loyale
PvdA-leden", zegt Sander Hupkes.
„Alle andere partijen zijn nog slech
ter dan onze PvdA. Ook Groen Links
is dat".
DEN HAAG De Dag
van de Arbeid was eigen
lijk meer de Dag van de
Arbeidsongeschiktheid.
Vooraanstaande PvdA'ers
voerden gisteren her en
der in het land het woord
en hadden het daarbij
steevast over de wao en
de dreigende afbraak van
deze sociale regeling, zoals
CD A-minister De Vries
die onlangs in het geheim
had voorgesteld.
Vanaf 1992 zou voor nieuwe
gevallen geen wao meer moge
lijk zijn. De minister nam
daarvan gisteren in de Tweede
Kamer overigens weer af
stand; het is niet meer dan een
mogelijkheid en allesbehalve
een besluit. Bij de PvdA weten
ze wel beter. Voor de partii is
het onderwerp inmiddels be
spreekbaar, maar voor de één
(Kok) een beetje meer dan
voor de ander (Sint, Ter Veld).
Partijleider (en minister) Kok
herhaalde in Almere zijn voor
stellen van vorige week. Een
werkgever van wie veel werk
nemers worden afgekeurd zou
meer premie moeten betalen
dan een collega met gezonder
personeel. Ook zou die werk
gever de kosten van de ar
beidsongeschiktheid, die nu
geheel gedragen worden door
de werknemers, „een tijd voor
eigen rekening kunnen ne
men". De PvdA-leider meent
dat het bij uitstek „het recht
en de plicht" is van zijn partij
om de herziening van het soci
ale stelsel ter hand te nemen.
„Ons récht omdat het goed
deels onze erfenis betreft: de
uitkomst van de strijd en inzet
van onze voorgangers. Onze
plicht omdat de kiezers het
ons in 1989 hebben mogelijk
gemaakt de jaren negentig in
te gaan als regeringspartij. Om
te herstellen en te vernieuwen
van wat ons zo na aan het hart
ligt".
I FOTO: DIJKSTRA
Thijs Wöltgens
Elske ter Veld.
Miljoenen mensen hebben
dank zij de sociale zekerheid
een bescherming tegen de lot
gevallen van het bestaan.
Maar deze medaille heeft ook
een keerzijde, meent Kok.
„Dat schild wordt ook door
ondernemers en instellingen
gebruikt om er werknemers
achter te parkeren die ogen
schijnlijk minder bruikbaar
zijn geworden maar die wel
degelijk zinnige arbeid zouden
kunnen verrichten als ze daar
voor maar de kans kregen".
Kok is niet te vinden voor een
forse algemene verlaging van
de wao-uitkering. Het gevolg
daarvan zou zijn dat ook „bo
nafide mensen die volledig op
de wao zijn aangewezen en
geen enkele uitweg hebben"
gedupeerd worden.
Sint
Partijvoorzitter Marianne Sint
vertelde in Zoetermeer een
heel ander verhaal. Een beetje
onverwacht was dat wel, want
eerder had ze nog laten weten
dat ze wel iets voelde voor het
voorstel van Qe Vries. Dit
keer sprak ze zich echter on
dubbelzinnig uit voor handha
ving van de wao. „Arbeidson
geschikten moeten een uitke
ring op redelijk niveau behou
den", zei Sint, die haar erger
nis uitsprak ov^r de opmer
king van CDA-fractievoorzit-
ter Brinkman dat veel arbeids
ongeschikten zich aanstellen.
„Zo praat je niet over men
sen", aldus Sint. „De hele dis
cussie rond de wao staat in een
verkeerd licht. Er wordt ge
spraat vanuit het perspectief
dat er geldgebrek is en de wao
maar lastig en duur is. Voor
mij gaat het om de vraag hoe
de wao'ers weer terug in het
arbeidsproces gebracht kun
nen worden".
Overigens sloot Sint niet uit
dat er maatregelen genomen
worden om de aanwas van
nieuwe wao'ers te remmen.
„De PvdA mag niet accepte
ren dat mensen te gemakkelijk
FOTO: DIJKSTRA
in de wao terecht komen;
maar mensen die terecht een
wao-uitkering hebben, dienen
beschermd te worden".
Sint erkende dat de PvdA
moeilijke tijden beleeft. „Sinds
we in de regering zijn gestapt
is onze positie bij de kiezers
weggegleden. Misschien komt
dat omdat we steeds te kam
pen hebben gehad met finan
ciële tegenvallers. Het regeren
heeft tot nu toe in het teken
gestaan van geldgebrek en dus
bezuinigingen. Als men het
heeft over bezuinigingen kijkt
men al snel naar de mensen
die afhankelijk zijn van over
heidsgeld. Maar de discussie
gaat veel te weinig over de
vraag hoe het komt dat de
mensen met hoge inkomens
zoveel aftrekposten vinden,
zodat de belastingopbrengsten
tegenvallen. Ook de vraag
waarom de hoge inkomens zo
veel hebben geprofiteerd van
de Oort-belastinghervorming
wordt te weinig gesteld. Wat
mij betreft mag die discussie
FOTO: ANP
nog wel eens opnieuw gevoerd
worden".
Staatssecretaris Ter Veld had
vorige week gezegd dat als het
kabinet de wao wil afschaffen,
ze eerst haar moeten afschaf
fen. Dat was niet zo'n verstan
dige uitspraak, zei ze later vol
berouw tegen premier Lub
bers. Ook gisteren werd ze er
in de Tweede Kamer door de
VVD op aangevallen en op
nieuw boog zij het hoofd. Gis
teravond tijdens haar bezoe
ken aan bijeenkomsten in
Amersfoort en Rhenen sprak
ze er met geen woord over.
Wel zei ze dat de wao geen af
koopsom mag zijn om mensen
op een makkelijke manier aan
de kant te zetten en dat een
sociale zekerheid mensen een
financiële zekerheid hoort te
bieden. Maar veel belangrijker
is dat alle moeite wordt ge
daan om mensen aan het werk
te houden of weer aan het
werk te krijgen, eventueel in
part-time banen. „Dat is een
kwestie van solidariteit", aldus
Ter Veld, die nog maar eens
herinnerde aan waar het alle
maal om gaat op 1 mei: ,,'t te
ken dat ons schraagt, dat ar
beid heel de wereld draagt".
Fractievoorzitter Wöltgens zei
in Amsterdam dat het kabinet
komst van de wao. De wao'ers
die geen uitzicht hebben op
een baan, moeten garanties
krijgen voor het behoud van
hun inkomen. In het dr. Wil
lem Drees Verzorgingstehuis
vertelde Wöltgens de proble
men rond wao niet te willen
oplossen door de uitkeringen
te verlagen. „De fóut uit de ja
ren tachtig om het wao-pro-
bleem te zien als een finan
cieel probleem moet niet op
nieuw gemaakt worden". Hij
wil bedrijven die minder met
arbeidsongeschikte werkne
mers te kampen hebben belo
nen, terwijl werkgevers die te
gemakkelijk medewerkers met
een handicap laten vertrekken
een extra premie moeten beta
len.
Fractievoorzitter Ria Beckers
van Groen Links verweet in
Zwolle het kabinet de wao'ers
als boosdoeners te beschouwen
zodra er financiële problemen
zijn. „Zo wordt het verschil
tussen het kabinet Lubbers 1
met de VVD en Lubbers 3 met
de PvdA steeds kleiner", zei
ze. „De PvdA moet onderhand
niet langer afwachten waar
het CDA nu weer mee aan
komt; de PvdA moet weigeren
zich nog als speelbal te laten
gebruiken. Als ik de PvdA
was, zou ik alles doen om de
werkgelegenheid te verbete
ren. Mensen moeten ook veel
meer gestimuleerd worden
korter te werken, bijvoorbeeld
24 a 30 uur. Daardoor neemt
niet alleen de werkloosheid af,
maar ook de kans op arbeids
ongeschiktheid omdat het
werk minder stress en ziekte
verzuim veroorzaakt".
(Met medewerking van: HIL-
DEBRAND BIJLEVELD
STAN VAN HAASTEREN
RIK IN T HOUT)
"I1"'
an l|s ,K l0t
•c uu nu cn
n d.> dan n<
De Burcht
Koningin Beatrix in gesprek met conservator W. van Achtmaal (rechts) en directeur W. van der
Stokker van het Nationaal Vakbondsmuseum in Amsterdam. De koningin opende het museum, dat
is gevestigd in 'de Burcht' van de Algemene Nederlandse Diamantwerkersbond aan de Henri Po
laklaan
FOTO: ANP
STAATSSECRETARIS TER VELD:
SUSKEENWISKE
HET WITTE WIEF
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
DEN HAAG Hebben
de vakbonden, de politiek
en de emancipatiebewe
ging het toch jarenlang bij
het verkeerde eind gehad?
Arbeidstijdverkorting
heeft namelijk niet geleid'
tot een eerlijker verdeling
van werk en verzorgende
taken over vrouwen en
mannen. Integendeel, ar
beidsplaatsen die er al
voor vrouwen waren wor
den nu door méér vrou
wen gedeeld. Intussen ge
bruikten de mannen de
extra vrije tijd om hun po
sitie op de arbeidsmarkt
en in de samenleving ver
der te verstevigen.
Tot deze wrange conclusie
kwamen voorvechtsters van
vrouwenemancipatie
staatssecretaris Elske ter Veld
van sociale zaken incluis
gisteren bij de presentatie van
het Handboek Herverdeling in
Den Haag, een uitgave van 22
vrouwenorganisaties die zich
verenigd hebben in de Associ
atie Herverdeling.
In het Handboek wordt het op
verscheidene plaatsen uiteen
gezet: het bevorderen van de
arbeidsparticipatie van vrou
wen is maar zeer ten dele ge
lukt. Bovendien wordt het on
betaalde werk (het huishou
den, verzorgende taken, vrij
willigerswerk) nog steeds voor
het overgrote deel door vrou
wen verricht.
Staatssecretaris Elske ter Veld
wond er geen doekjes om: „De
arbeidstijdverkorting heeft
vrouwen meer kwaad dan
goed gedaan. De meeste man
nen werden óf maatschappe
lijk actiever óf gingen stude
ren. Met andere woorden: ze
werkten aan hun carrière of
grepen de kans om de samen
leving meer invulling te ge
ven. Vrouwen konden hun po
sitie op de arbeidsmarkt niet
verstevigen en nemen nog
steeds het overgrote deel van
de onbetaalde arbeid voor hun
rekening. Herverdeling van
deze onbetaalde arbeid zou
daarom eigenlijk prioriteit
moeten krijgen. Maar ik geef
toe: dat is voor het grootste
deel zaak van onderhandelin
gen aan de keukentafel".
Uit arbeidsmarktstudies blijkt
dat de deelneming van vrou
wen aan betaald werk is ver
dubbeld van ruwweg 25 naar
50 procent. Maar omdat zeer
veel vrouwen deeltijdbanen
bezetten van minder dan 25
uur, is het totale aandeel van
vrouwen op de arbeidsmarkt
min of meer gelijk gebleven.
Voorzitter Loes Steensma van
de Associatie Herverdeling:
„De koek wordt nu eenvou
digweg over meer vrouwen
verdeeld. Gezamenlijk gingen
vrouwen er dan ook financieel
niet op vooruit".
Ziektewet
Tot teleurstelling van de Asso
ciatie is de belangstelling voor
verdergaande arbeidstijdver
korting de laatste twee jaar
aanzienlijk verflauwd. In de
arbeidsconflicten van dit voor
jaar speelt atv bijvoorbeeld
nauwelijks een rol. De Associ
atie heeft niettemin het geloof
in het nut van arbeidstijdver
korting niet verloren. In het
handboek wordt voorgerekend
dat het halen van een 25-urige
werkweek binnen tien jaar
nog steeds financieel en prak-
werkweek
i bovendien lei-
den tot een kleiner beroep op
de ziektewet en wao.
De overheid moet, zo stelt de
Associatie verder, terugkeren
van haar pleidooi voor een
'verantwoordelijke samenle
ving'. Vooral vrouwen zouden
gevoelig zijn voor zo'n morele
oproep, waardoor nóg meer
zorgarbeid door vrouwen on
betaald verricht wordt. De lee-
souders op school, de hulp
krachten in de gezondheids
zorg, de vrijwilligers in de
wijkverpleging en de oppasou
ders voor de kinderen van de
buren: het betreft hier vrijwel
altijd vrouwen.
Schone droom
Een grotere deelneming van
mannen in het huishouden
blijkt in de praktijk een scho
ne droom, zo wordt in het
handboek tot slot geconsta
teerd. Ook in de Scandinavi
sche landen is het aandeel van
mannen in huishoudelijke en
verzorgende taken niet over
tuigend toegenomen. En de
traditionele rolverdeling zit er
al vroeg in. Uit tijdbestedings-
onderzoek in Nederland blijkt
dat meisjes van 12 jaar al twee
keer zoveel huishoudelijke ar
beid verrichten als jongens
van die leeftijd. Vrouwen die
het geluk hebben een volledi
ge baan op de arbeidsmarkt te
veroveren mogen het huishou
den er meestal gewoon bij blij
ven doen. Het handboek:
„Doorbreking van dit patroon
is een zaak van lange adem".
Ter Veld was het daar van
harte mee eens. Toch zag zij
ook positieve kanten aan de
combinatie van carrière en
huishouden. „De keukenvloer
boenend ben ik op mijn beste
ideeën gekomen". Met die we
tenschap zouden, aldus Ter
Veld, ook mannen nog wel
eens hun voordeel kunnen
doen.
Idoor
CLARISSE BUMA
„Genoeg!", schreeuwt de
cover van Elsevier deze
week in blauwe kapitalen.
Voor de jonge generatie
hoeft het niet meer. De
Tweede Wereldoorlog is
niet langer de lakmoes
proef voor goed of fout, al
dus drie verslaggevers
(eind twintig/begin dertig)
die op zoek gaan naar het
oorlogsgevoel onder leef
tijdgenoten. Maar is de be
langstelling voor de oorlog
dan werkelijk voorbij? Niet
voor iedereen, moeten toch
ook de auteurs hier en daar
constateren. ,,Ik voorspel
zelfs een De Jong-revival",
aldus de 34-jarige histori
cus Johannes Hou wink ten
Cate. En kennelijk is er
ook voor Elsevier zélf nog
reden genoeg om in deze
meidagen aandacht aan
WO II te besteden. Zoals
overigens ook De Groene
doet en HP/De Tijd, die de
crash bij Oudekerk recon
strueert van een in 1944
neergeschoten Britse bom
menwerper.
Vrij Nederland, dat nota
bene zijn ontstaansgeschie
denis aan de oorlog ontleent,
besteedt geen letter aan de
vierde en de vijfde mei. Het
is vooral 'lifestyle' dat deze
week de aandacht opëist. Zo
als: de grand cafés, die met
hun lichte, ruim bemeten en
open interieurs een heel be
paald publiek trekken. De
gens VN gaat het om „de
nieuwe drenkplaatsen voor
de generatie van de jaren
negentig". Zou dat soms die
generatie zijn voor wie de
oorlog nu definitief voorbij
is?
Aan filmverhalen geen ge
brek deze week. Elma Ver-
hey bekeek 'In naam der
wet' over kraker Hans Kok,
die vijf jaar geleden in een
Amsterdamse politiecel
overleed. Maakster is de ci-
neaste Barbara den Uyl ('de
dochter van'), met wie HP/
De Tijd overigens deze week
een interview publiceert.
De legendarische Doors-zan-
ger Jim Morrison (de Lizard
King), die twintig jaar gele
den overleed onder onduide
lijke omstandigheden, her
leeft in de film 'The Doors'
van regisseur Oliver Stone.
Stone over zijn idool Morri
son: „Hij was nooit ergens
tevreden mee. Niet met suc
ces, niet met alleen maar
één vrouw".
Voetreiziger Gerard van
Westerloo brengt deze week
verslag uit van zijn 'etappe'
van Dokkum naar Gronin
gen via de Waddeneilan
den. Heengaand steekt hij
overigens per veerboot over,
maar terug naar het vaste
land kiest hii voor de benen
wagen. Onderweg ontmoet
Van Westerloo onder meer
de vuurtorenwachter van
Ameland en een bakkers
echtpaar in ruste (zij 72 en
hij 76) op Schiermonnikoog.
HI>DETIJD
Onder de kop 'Fraude bewe
zen' gaat HP/De Tijd met
een sociaal rechercheur op
onderzoek uit. Want sinds de
Nieuwe Flinksheid mag uit
keringsfraude weer bestre
den worden, aldus het week
blad. Voor hun controle
werkzaamheden zijn de soci
aal rechercheurs onder an
dere afhankelijk van tips,
'kliks' in het jargon. De Ne
derlander blijkt niet te be
roerd om via een anoniem
telefoontje zijn buurman of
buurvrouw te verlinken.
Maar veel mensen weigeren
hun medewerking aan ver
der onderzoek als ze ontdek
ken dat ze met naam en toe
naam in de processtukken
terechtkomen. „Klikken
hoort nu eenmaal niet in
Nederland", verzucht een
medewerker van de afdeling
Bijzondere Controle van de
sociale dienst in Amsterdam.
„Als ik getuigen hoor, moet
ik ze vaak duidelijk maken
dat zij ook de sociale premies
opbrengen waarmee de ver
dachte fraudeert. Dat helpt
ze dan over het dode punt
heen. Soms".
PvdA-voorzitter Marjanne
Sint richt zich naar aanlei
ding van de malaise in haar
partij tot vice-premier Wim
Kok. „Wim moet tijd steken
in het opnieuw inspireren
van zijn partij. Het is nodig
dat hij daar tijd voor vrij
maakt. Onze mensen hebben
enorme behoefte aan een
verhaal, aan uitleg van de
partijleider". Zelf zegt ze
„niks" verkeerds te doen.
„Fundamenteel althans niet.
Ik ben in ieder geval strijd
lustiger dan ooit'
Henri de By schetst de min
der aantrekkelijke kanten
van vuilnisbakkensnuffe-
laarster Kitty Kelly, die on
langs heel Amerika in rep:
en roer bracht met een
spraakmakende biografie'
van Nancy Reagan mrs.
President. Het wachten is nu
nog op een biografie over
Kitty Kelly zelf. Een uitge
ver is er al en aan vijanden-
met andere woorden
zegslieden evenals een
getroubleerd verleden geen
gebrek.
Zanger Jim Morrison staal
centraal in een film over de
legendarische Doors.
FOTO: ANP;
Voor zijn markant verdedi
gen van de waardigheid van
het individu krijgt beeldend
kunstenaar Constant Nieu-
wenhuys zaterdag de Ver-
zetsprijs 1991. Elsevier ont
moet de kunstenaar in zijn
atelier in Amsterdam. Con
stant, die ooit als Cobra-1
schilder de kunstwereldi
schokte en daarna met zijn[
utopische stad New Babyion
het idool werd van de Pro
vo's, „ligt nog steeds dwars.
Maar de felheid van toen is
verdwenen", typeert het
weekblad. Voor Constant le
ven we nu in een tijd van
grote volgzaamheid. Ook in
de kunst. Zijn ogen lichten
op en hij zegt: „Eigenlijk zou
er weer iets als Cobra
moeten komen. Kunstenaars
die iets teweegbrengen, die
aan het denken zetten".
Verslaggever Arendo Jou-
stra en fotograaf Roel Ro
zenburg gingen als eerste
westerse journalisten op
zoek naar het oude Pruisen
in de Russische stad Kali
ningrad het voormalige
Königsberg, de hoofdstad
van Oost-Pruisen. Vijf en
veertig jaar lang was Kali
ningrad een verboden stad.
Nu is de deur weer op een
kiertje gezet. Veel blijkt er
helaas niet meer van de
oude Hanzestad over. Alleen
de ruïne van de Dom staat
nog overeind.
Dat Nederlanders waar
schijnlijk wel van harte be
reid zijn voor geld tips over
criminelen te verschaffen,
bleek onlangs nog toen
Ahold een miljoen gulden
uitloofde voor inlichtingen
die tot de oplossing van de
overval op het Oosterbeekse
AH-filiaal kunnen leiden.
Informanten worden steeds
vaker voor hun diensten be
taald, zo blijkt. Dit tot grote
ergernis van advocaten, al
dus Elsevier, die menen dat
tipgeld juist de harde crimi
naliteit in de hand werkt.
Als er trouwens ergens geld
valt te verdienen, dan is dat
wel op de Paravisiemanifes-
tatie die afgelopen zaterdag
al weer zijn 27e editie be
leefde sinds 1986. Deze keer
streek de kermis in de Am
sterdamse RAI neer. Vol
gens redacteur René Zwaap,
die ter plekke een kijkje
ging nemen, is het paranor
male hard op weg 's lands
belangrijkste religie te wor
den. Maar of dat terecht is
betwijfelt hij ten zeerste.
Want waarom krijgt hij op
de happening wel de stem
men uit het hiernamaals te
horen van Willem Ruis en
paragnost Gerard Croiset en
niet van Joop den Uyl? Ook
de 'show' van Anton Pauwe
en André Groote („Je straalt
veel energie uit" beiden
van Veronica's Zwarte
Gat neemt hij met een
korreltje zout.
Volgens De Groene zijn de
beschouwingen in het Ame
rikaanse tijdschrift Collier's
(27 oktober 1951) over een
eventuele Derde Wereldoor
log nog altijd verrassend ac
tueel. In dit blad wierpen 34
auteurs destijds een blik
vooruit op de oorlog die we
niet willen. „The war we do
nog want", aldus de cover
Het zou allemaal beginnen
met een mislukte aan
slag op de Joegoslavische
president Tito en niet lang
daarna vlogen de bommen
heen en weer over de
oceaan. Althans in de ver
beelding van de schrijvers.
Want het liep heel anders
WO III kwam er niet. Wat
wel uitkwam was de door
slaggevende rol van de VS
bij internationale conflicten,
terwijl voor de Sovjetunie
een veel bescheidener rol is
weggelegd.