Positie van bedrijfspastoraat verslechtert
kerk
wereld
Kwetsbaar
DISK ergert zich aan proefballonnen van politici
Carlos Mesters: ons project
wordt nog steeds gesteund
Stichting Vrouw, kerk wordt opgeheven
beroepingen
fieidócSoota'
ii
De woonwagenbew(g
CcidócGomont
K
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CcidócSowuvnt
ZATERDAG 27 APRIL 1991 PaE
Poolse bisschoppen willen meer invloed krijgen
WARSCHAU De Poolse rooms-katholieke bisschoppen wil
len dat de scheiding van kerk en staat uit de grondwet wordt
geschrapt. Dit blijkt uit een verklaring die zij gisteren hebben
gepubliceerd. De eis maakt deel uit van de campagne van de
bisschoppen om de rol van de RK Kerk te vergroten in Polen,
waar volgens een recente opiniepeiling 97 procent van de be
volking zich katholiek noemt. Een parlementaire commissie
bereidt op dit moment een herziening van de door het commu
nistische regime opgestelde grondwet voor. De bisschoppen
willen niet alleen dat volgens de grondwet het rooms-katholi-
cisme de staatsgodsdienst in Polen is, maar ook dat „het recht
op leven vanaf de conceptie wordt gegarandeerd". Al eerder
spraken zij zich uit voor het wetsontwerp dat elke abortus in
Polen verbiedt. Dit wordt volgende maand in het parlement
behandeld. De RK Kerk, in vroegere dagen de krachtigste
bondgenoot van de vakbond Solidariteit, heeft sinds de val van
het communistische bewind in 1989 haar politieke invloed stel
selmatig proberen te vergroten. Een commissie van de Kerk en
de regering besloot vorig jaar met voorbijgaan aan het parle
ment het godsdienstonderwijs op openbare scholen opnieuw in
te voeren ondanks het verzet van de andere kerken. Een re
cent opinie-onderzoek toonde aan dat 59 procent van de Polen
voorstander is van legalisering van abortus of abortus onder
zekere voorwaarden wil toestaan. Slechts 12 procent van de be
volking vindt dat abortus nooit is toegestaan.
De menselijke geest
gelooft het liefst
onbegrijpelijke dingen.
Blaise Pascal
door Marinus van der Berg
Sommige mensen maken een
bijzondere indruk op je. Niet
omdat ze rap van de tong zijn.
Niet omdat ze je het gevoel
geven alles in handen te
hebben en alles te overzien."
Niet omdat ze de indruk
wekken alles aan te kunnen.
Ze maken indruk op je
vanwege de wijze waarop ze
kwetsbaar zijn. Je eerste
indruk is er die van iemand die
zich haast stuntelig
presenteert. De zinnen komen
niet vlot uit zijn mond. Bij
sollicitaties waar er meerdere
kandidaten zijn, loopt zo
iemand al gauw de kans af te
vallen. Maar bij nader
luisteren en toezien, voel je
een kwetsbaarheid waarvan
een genezende werking
uitgaat. Je wordt niet
overweldigd. Je voelt dat je
niet wordt opgedrongen. De
ander laat je jezelf zijn. Het is
alsof zijn woorden en heel zijn
gestalte je thuis brengt bij
jezelf. Zijn woorden en vooral
wat hij niet zegt, maar
uitstraalt, zijn warme
betrokkenheid, ontroeren je.
Zo iemand mocht ik onlangs
ontmoeten. Hij erkende dat hij
geen groot spreker was. Niet
iemand voor grote groepen in
grote kerken. Hij was zich heel
bewust van zijn grenzen. Hij
had er voor gekozen om
predikant, pastor te zijn in een
verpleeghuis. Ergens in het
midden van het land. In zijn
wijze van zijn en spreken die
middag liet hij mij iets zien van
een verlangen dat zo groot is
in onze tijd. Het verlangen
naar mensen en naar plaatsen
waar je je ziel kunt openen, het
kwetsbare van jezelf, het
intieme van jezelf, zonder dat
je je overweldigd voelt. Hij
inspireerde me tot deze
woorden over roeping kort
voor roepingenzondag. Hij
bracht me dichter bij de
Gestalte van die Ene Pastor.
Roeping
Iemand die hart voor jou heeft.
Iemand die je niet overweldigt.
Iemand die jou eerbiedigt.
Iemand die zich niet opdringt.
Iemand die jou een warm hart
toedraagt.
Iemand die jou aanvaardt.
Iemand die weet heeft van
vergeven.
Iemand die je nieuwe kansen
geeft.
Iemand die een mild hart
heeft.
Iemand die niet lichtzinnig
oordeelt.
Iemand die je thuisbrengt bij
jezelf.
Iemand die het vertrouwen
niet snel opgeeft.
Iemand die een ruim hart
heeft.
Iemand die plaats heeft voor
velen.
Iemand die de vreemdeling
ontvangt.
Iemand die jou erbij laat
horen.
Die geneest de wonden in je
hart
Die geeft je nieuwe moed en
kracht
Die schept hoop en
verbondenheid
Die bindt bijéén en sticht
gemeenschap.
Die bouwt op
Die zoekt op wie verloren loopt
Die wordt bemind en gekend
Die behoedt en beschermt.
Die heeft om zorg om jou
Die heeft zorg om elke mens
Die tilt je op
Die ziet naar jou om.
Die roept ons op
eikaars hoeder te zijn
eikaars zusters en broeders
opdat niemand meer verloren
loopt.
AMSTERDAM „Het is
voor DISK heel erg moei
lijk om aan te geven welk
economisch nut het be
drijfspastoraat heeft voor
een bedrijf. Terwijl de
bedrijfsleiding juist daar
in geïnteresseerd is," ver
zucht de Beverwijkse be-
drijfspastor S. Zuidema.
Steeds meer bedrijven
sluiten de poorten voor
het DISK of houden de
deur slechts op een kier
tje open.
Voorzitter ir. W.E.R. van Her
wijnen van het CIBB gaf on
langs bij het 25-jarig bestaan
van deze protestantse poot
van DISK (Dienst in de In
dustriële Samenleving van
wege de Kerken) aan somber
gestemd te zijn over de be
reidheid van bedrijven om
het bedrijfspastoraat toe te la
ten. „Ik constateer dat steeds
minder bedrijven de nood
zaak van ons werk inzien. Dat
blijkt uit het feit dat bedrijven
hun subsidie aan ons werk te
rugdraaien tot een symbolisch
bedragje of helemaal tot nul.
Daarnaast komt het ook
steeds vaker voor dat we al
leen toegang kunnen krijgen
op basis van een uitnodiging
of via allerlei pasjes. Het vrij
in en uit lopen van bedrijven
is er meestal niet meer bij."
Zuidema kan slechts gedeelte
lijk met Herwijnen instem
men. Het bedrijfspastoraat IJ-
mond, gevormd door een
protestantse en twee rooms-
katholieke bedrijfspastores, is
momenteel werkzaam bij
Hoogovens (16.000 werkne
mers) en Crown Van Gelder
(300 werknemers). „Met deze
bedrijven hebben we vrij goe
de contacten, hoewel deze bij
Hoogovens enige tijd door we
derzijds onbegrip wat koeler
Bedrijfspastores krijgen steeds minder toegang tot idustriële bedrijven.
FOTO: SP
zijn geweest. Het is inderdaad
wel moeilijk om bij nieuwe
bedrijven binnen te komen",
weet hij uit ervaring.
Zuidema heeft lijdelijk
moeten toezien hoe Hoogo
vens een subsidie van „enkele
tienduizenden guldens" in
vier jaar terugbracht tot niets,
als onderdeel van een bezui
niging op alle subsidies van
Hoogovens in de IJmond. Tot
voor enkele jaren financierde
Hoogovens de totale organisa
tiekosten van het bedrijfspas
toraat. De kerken betaalden
hier enkel de salarissen van
de pastores.
Volgens Zuidema is het eco
nomisch belang van DISK
voor Hoogovens verdwenen.
„Het bedrijfsleven vraagt al
lereerst: Wat kopen we er
voor? Voor het bedrijfspasto
raat is dat moeilijk aan te ge
ven. Wij zijn niet vanuit een
economische achtergrond be
zig, maar stellen vanuit theo-
logisch-ethische hoek vragen
bij ontwikkelingen in het
bedrijfsleven. Vakbonden let
ten bijvoorbeeld bij een over
name altijd op arbeidsvoor
waarden en dergelijke. Wij
hebben oog voor de emotione
le kant van de zaak: Wat be
tekent het voor mensen? De
vraag is alleen: Hoe vertaal je
zoiets in economisch nut?"
Wat DISK in de IJmond tot
nu toe heeft bereikt, kan
Zuidema moeilijk aangeven.
„Je probeert mensen na te la
ten denken over de dingen.
Maar waar en hoe... nee, dat
kun je zo niet zeggen. Wij
hebben niet een spectaculaire
succes-story."
Vanuit Gelderland komen
wat minder negatieve gelui
den. Een team van zes be-
drijfspastorale werkers - de
helft protestant en de helft
rooms-katholiek - onderhoudt
met zo'n vijftien bedrijven
meer of minder intensieve
contacten.
Woordvoerder dr. J. Plasman
geeft eveneens aan dat het
moeilijk is om bij nieuwe be
drijven binnen te komen. Bij
bedrijven waar zij al enige ja
ren komen, ondervindt hij
echter „geen belemmerin
gen". Sommige bezoekt hij
wekelijks, andere incidente-
ler.
DISK-directeur dr. H. Koet
sier is van mening dat het be
drijfspastoraat moet proberen
via ondernemingsraden be
drijven binnen te komen, als
het management niet bereid is
om DISK toe te laten. Hij is
overigens van mening dat het
werk van DISK juist de afge
lopen tijd binnen de kerken
meer goodwill heeft ge
kweekt.
CIBB-voorzitter Herwijnen
ziet als een van de oorzaken
van de afnemende bereidheid
bij bedrijven om het bedrijfs
pastoraat toe te laten, de toe
nemende kritiek van DISK
op het economische systeem,
waarbij „de beteren het steeds
beter krijgen". Herwijnen is
van mening dat er iets „fun
damenteels en structureels"
gedaan moet worden aan de
economische structuur.
Volgens Zuidema moet bij
vragen rond het economisch
systeem wel in het oog wor
den gehouden dat een bedrijf
in dat systeem moet functio
neren. „Je kunt natuurlijk
niet één bedrijf aanspreken
op het hele systeem. Doe je
dat wel, dan kun je het wel
vergeten."
Belangstelling
De Nederlandse Christelijke
Werkgeversorganisatie
(NCW) zegt „nauwelijks iets
te vernemen" van bedrijfspas
toraat. Hoewel het NCW
slechts eens in de twee jaar
contact heeft met DISK, heeft
het werk, aldus NCW-mede-
werker Klep, „onze warme
belangstelling". Hij onthoudt
zich van een oordeel over het
werk van DISK, omdat het
NCW zich hierover momen
teel intern aan het beraden is.
Het VNO heeft geen contact
met DISK.
AMSTERDAM DISK
(Dienst in de Industriële
Samenleving vanwege de
Kerken) ergert zich aan
de stortvloed van ideeën
van politici om het finan
cieringstekort terug te
dringen.
Die ideeën hebben „helaas"
bijna altijd betrekking op
mensen die van een uitkering
of een minimaal inkomen af
hankelijk zijn, zoals arbeids
ongeschikten, minimumlo
ners, werklozen, bejaarden en
vrouwen, constateert het in
dustriepastoraat. Deze mensen
zijn „volledig afhankelijk van
overheidsmaatregelen en re
delijk weerloos". Niet hun so
ciale problemen zijn uitgangs
punt, maar het bedrag dat bij
hen kan worden bespaard.
Een voorbeeld daarvan was
volgens DISK het interview
met CDA-fractievoorzïtter
Brinkman in de Volkskrant.
Hij stelde invoering van
maatregelen die de beter gesi
tueerden treffen (de verho
ging van het huurwaardefor
fait en de benzine-accijns) af
hankelijk van een ingreep in
de WAO.
Van christelijke politici mag
toch worden verwacht dat bij
hen de zorg om de mensen en
dan vooral de kwetsbaarste
mensen voorop staat, meent
DISK. Maar zelden wordt be
seft dat niet alleen de proef
ballonnen, maar ook de ge-
dachtenwereld erachter veel
betrokkenen slapeloze nach
ten en gevoelens van diepe
vernederingen bezorgen.
UTRECHT „Natuurlijk
verandert die bevrij
dingstheologie. Als jon
gen van vijf was u toch
ook anders dan toen u
achttien jaar was? En dat
is ook begrijpelijk, want
die theologie komt voort
uit de werkelijkheid".
De Nederlandse bevrijdings
theoloog, de karmeliet Carlos
Mesters (59) is de voornaam
ste bezieler van het bijbelpro-
S'ect Palabra y Vida (woord en
even) waarin de bijbel met de
ogen van de arme gelezen
wordt, een typisch staaltje
van bevrijdingstheologie. Na
dat het eerste deel was uitge
komen, kwam er forse kritiek
van het Vaticaan dat de op
stellers ervan marxistische
sympathieën toedichtte.
Mesters lijkt op het eerste ge
zicht aangeslagen door die
kritiek, maar er niet door van
zijn stuk gebracht. „Onze ide
alen worden kapot geslagen,
maar er komen steeds nieuwe
op", zegt hij, Nederlands spre
kend met een Portugees ac
cent. Uit zijn ogen spreekt een
geweldige Ausdauer, hij is
niet kapot te krijgen, ook al
oogt hij heel fragiel.
Mesters ziet zich als een van
de velen die aan dit project
deelnemen dat is voorbereid
met het oog op 1992 wanneer
herdacht wordt dat Latijns
Ammerika vijfhonderd jaar
geleden werd gekerstend. Met
name de indianen en andere
inheemse volken van Latijns
Amerika werden daarvan
slachtoffer. In het project
worden hun belangen vanuit
een evangelische inspiratie
verdedigd. Onder druk van
het Vaticaan werd het project
in 1989 stopgezet. Mesters:
„We zijn een verdieping lager
gaan zitten. Eerst werd het
project ondersteund door de
Latijnsamerikaanse bisschop
penconferentie, nu zoeken we
(en krijgen we ook) de steun
van de nationale bisschoppen
conferenties. En op dat ni
veau gaat ons project door.
Van de zeven geplande delen
zijn er nu twee verschenen.
Elk jaar zal er een nieuw deel
verschijnen".
„Er werd van ons project ge
zegd dat het te modernistisch
was, te maatschappijkritisch,
maar de kritici hebben onze
tekst niet goed gelezen. Wij
hebben dat ook duidelijk naar
voren gebracht, maar dat lost
de zaak niet echt op. Iemand
die een stok zoekt om een
hond te slaan kan er gauw
een vinden. Het heeft dan ook
geen zin iedere keer op die
kritiek te reageren".
Veel meer wil hij er niet over
zeggen. Theologen als hij
•staan bij de officiële kerkelij
ke overheid onder verden
king en als ze zich te veel in
de openbaarheid mengen,
dreigt hun speelruimte alleen
maar kleiner te worden.
De Braziliaanse kerk waar
voor deze oorspronkelijk uit
Limburg afkomstige Neder
lander al bijna veertig jaar
werkt is volgens hem aan het
verhollandsen: de tegenstel
lingen tussen progressieve en
behoudende bisschoppen zijn
enorm toegenomen door de
benoeming door het Vaticaan
van orthodoxe bisschoppen.
Door die groeiende tegenstel
lingen kan de Braziliaanse
rooms-katholieke kerk niet
langer slagvaardig reageren
en verlaten vele armen de
kerk om hun heil te zoeken
bij de vele sekten die ook in
Brazilië explosief groeien.
Toch kunnen Mesters en zijn
medestanders hoop putten uit
het standpunt van de Brazili
aanse bisschoppenconferentie.
Na langdurige discussies be
vestigde zij deze week in een
concept-slotdocument haar
keuze voor de armen. Letter
lijk staat er dat de kerk „het
evangelie met nieuwe missio
naire ijver onder het evange
lisch licht van de keuze voor
de armen" móet verkondigen.
PAUL VAN VELTHOVEN
Rabbijn L. van de Kamp
Rabbijn hekelt Zandvoort
over dodenherdenking
AMSTERDAM Als er op 4
mei een diepe stilte over Ne
derland daalt, wordt op de
terrasjes in Zandvoort het glas
geheven. Dit schrijft rabbijn
L.B. van de Kamp van de
Joodse Gemeente in Amster
dam in een open brief aan
burgemeester M.R. van der
Heijden van Zandvoort. Van
de Kamp is verontwaardigd
over het besluit van de ge
meente Zandvoort om de Stil
le Tocht ter herdenking van
de slachtoffers van de Tweede
Wereldoorlog niet door te la
ten gaan wegens opmerkin
gen van terrasbezoekers tij
dens de Stille Tocht van vorig
jaar.
Zandvoort heeft volgens de
rabbijn weinig reden om trots
te zijn op haar verleden. Zij
was op 16 mei 1941 een van
de eerste gemeenten in ons
land die „de moed konden op
brengen" zich 'vrij van joden'
te verklaren. „Niet lang na de
oorlog heeft ze ook de moed
op kunnen brengen om het de
Duitsers, nu als toeristen, op
nieuw naar de zin te maken".
Terwijl veel plaatsen in ons
land moeite deden om de vijf
jaar oorlog te verwerken,
tooide de badplaats zich op
nieuw met de bordjes 'Zim-
mer Frei'.
Van de Kamp vindt het diep
te betreuren dat een nationale
badplaats niet in staat is even
haar commerciële belangen
opzij te zetten om stil te staan
bij het verleden. Al was het
alleen maar om gedurende de
Stille Tocht na te denken
over de vraag waar al die
joodse vaders, moeders en
kindertjes zijn gebleven, die
voor 16 mei 1941 op het
strand te vinden waren.
UTRECHT De Stich
ting Vrouw, Kerk, 2/3
Wereld (VKW) wordt per
31 december 1991 opge
heven. Het kantoor in
Utrecht, waar vier betaal
de part-time krachten
werken, gaat al vier
maanden eerder dicht,
heeft het algemeen be
stuur besloten.
De stichting werd in 1976 op
gericht door vrouwen uit
christelijke vrouwenorganisa
ties en kerken om voorlich
ting te geven over de rol en
positie van vrouwen in ont
wikkelingslanden en om de
samenwerking met vrouwen
groepen in deze landen
('tweederde van de wereld') te
bevorderen. De stichting be
steedde veel aandacht aan
Zpid-Afrika, Latijns-Amerika
en de Filipijnen. Ze werd on
der meer bekend door de 'stil
le tochten' in Den Haag als te
ken van solidariteit met de
Dwaze Moeders op het Plaza
de Mayo in de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires.
Het bestuur constateert dat
VKW een wezenlijke bijdrage
heeft geleverd aan een brede
belangstelling voor het thema
'vrouwen en ontwikkeling' in
christelijke vrouwenorganisa
ties. Andere organisaties heb
ben anno 1991 echter een deel
van het werk van VKW over
genomen. Het bestuur meent
dat VKW onder de huidige
omstandigheden alleen le
vensvatbaar is, als de organi
satie drastisch zou veranderen
en er een duidelijke koers
voor de toekomst zou worden
bepaald. Dit zou echter een
krachtsinspanning vragen
waaraan met de beschikbare
menskracht en financiën niet
kan worden voldaan.
Gedelegeerde Mgr. R. Bër van
Rotterdam heeft per 1 september
pater C.J.J. Hillenaar s.j. benoemd
tot bisschoppelijk gedelegeerde voor
de religieuzen en leden van de reli
gieuze instituten In het bisdom Rot
terdam. Pater Hillenaar die daarvoor
komende maand zijn functie van de
ken van Delft na twaalf jaar zal neer
leggen, is de opvolger van pater drs.
B. G. Kroese o.c.d. Deze werd eind
vorig jaar gekozen tot provinciaal
overste van de Orde der Onge
schoeide Karmelieten. Ruim 21 jaar
behartigde hij als bisschoppelijk ge
delegeerde de belangen van de (op
dit ogenblik) ruim 1000) leden - zus
ters, broeders en fraters - van orden,
congregaties en seculiere instituten
in het bisdom Rotterdam.
i h
ij*
De Nederlandse wet maakt geen onderscheid naie i
ming. Iemand kan uit een geslacht van predikaif'i
men of uit een notoire boevenfamilie, iemand kan vor
of van katholieke afkomst zijn voor de wet maalË!
uit. Uitzondering op deze regel vormen edellieden ;n'
woners van woonwagens. Alleen Nederlanders vaizie
de ouders tot deze groepen behoorden, zo staat in dgta
gen zich tot de adel dan wel tot 'het kamp' rekeiar'
gewone mensen die zich de adellijke waardigheid t?
verwerven of in een woonwagen willen wonen, bilr^,
het huwelijk een begaanbare weg. ki
De uitzonderingspositie die de adel in dezen innee
nig omstreden. Of we het afstammingsbeginsel t
woonwagenbewoners in stand moeten houden, br1
punt van discussie te worden. Op een studiedag ovt
wagenbeleid en Discriminatie' afgelopen week in
stadhuis stelde bijvoorbeeld de christen-democral
houder N. Dijkhuizen van volkshuisvesting dat de
om door het begrip 'woonwagenbewoner' als juridi
gorie een streep te halen.
„Iedereen mag in een molen, in een villa (Jar
woonschip gaan wonen", constateerde de Haagse
„maar een woonwagen reserveren we exclusief vo:
landers van wie ook de ouders woonwagenbewoi^n
waren. Hier zit de wortel van de discriminatie
woonwagenbewoners ontegenzeggenlijk te lijden h:er]
De rijksoverheid handhaaft de uitzonderingspositi v
beroep op het beperkte aantal standplaatsen.
heeft, aldus het officiële standpunt, te weinig f
woonwagens en daarom is het rechtvaardig het sch;
bod te reserveren voor wie traditioneel in deze j^.
zijn grootgebracht. te
DiT is allicht een praatje voor de vaak. Ons land'ie*
overvloed aan terreinen voor 'burgers' die hun wf^
en vakanties doorbrengen in hetzelfde soort stacareei
waarin de woonwagenbewoners permanent leveiitgi
voor de laatsten te weinig voorzieningen zijn, vloeiter
een bewuste keuze. hu
ACHTERGROND van deze keuze, en de werkel^f
van het tekort aan standplaatsen, is dat onze saqdb
woonwagenwbewoners sinds het begin van dezepl
1918 werden de eerste wettelijke beperkingen van ls
'probleem' heeft gedefinieerd. Beperking van de yj
gen, met de hieruit voortvloeiende stimulans om ik i
huizen te gaan wonen, moest en moet dit probleenf
baar houden. Het is deze houding die in de loop dei
een specifieke woonwagen-wetgeving heeft geleid
het afstammingsbeginsel als criterium voor de to&|-
woonwagencentra.
GEVOLG hiervan is geweest dat de woonwagen
zich hebben ontwikkeld tot een kaste-achtige mir.
groep. Een onbedoeld en inmiddels betreurd gevolt.
lement waarin woonwagenbewoners zich bevind^,
daarmee verband houdende discriminatie die zij j
den, wordt algemeen als onwenselijk ervaren.
De remedie die Dijkhuizen en anderen nu voorst^ v
woonwagenbewoners hun exclusieve juridische stat;
nemen. Door het afstammingsbeginsel te schrappen^/
tingseis voor de bewoning van woonwagens, keert|n
vorm terug in de rijen van andere afwijkende wo&E
als de eerder genoemde molen, het woonschip of hit
Een voldoende voorwaarde voor het voorkomen vbr
minatie van woonwagenbewoners biedt deze ingri 5
aard niet. Maar een noodzakelijke voorwaarde is he1"1
zeker biedt deze principiële breuk een beter persj^
het doorbreken van het isolement van de 22.000 fg*
ders over wie we het hebben, dan de hun than£n
rijksoverheid opgelegde spreiding over kleinere kanc
(ADVERTENTIE)
Mededeling voor niJ
lezers en adverteerders
aoi
Onze vestiging in Den Haag, Spuistraat 71/hoek S|ee
op Koninginnedag van 12.00 tot 17.00 uur geopenPbl
Ons Bespreekbureau is gesloten.
Onze kantoren in
Rijswijk, Koopmansstraat 9 dl
Delft, Verwersdijk 6-8 |ahi
Zoetermeer, le Stationsstraat 148
Gouda, Markt 26 ^e\
Leiden, Apothekersdijk 34 de
zijn de gehele dag gesloten. ent
Advertenties: ,"d
Het advertentie-materiaal voor de dagkrant van h
woensdag 1 mei, dient door een wijziging in het ofd
productie-proces uiterlijk maandag 29 april 1991 oaa'
16.00 uur ingeleverd te zijn op een van onze vestitde
Bezorging: u
Wanneer u onverhoopt de krant niet mocht hebberigt
ontvangen, dan kunt u hiervoor op het gebruikelijï
tijdstip kontakt opnemen. anc
lev
DIRECTIE lz°
HAAGSCHE COURANT dagblad HET BINNENHr v
GOUDSCHE COURANT LEIDSE COURANT
Uitgave. Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers)
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres: Postbus 11, 2300 AA Leiden
,nd
vijl
ger
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 uu(
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248.
van ma. t/m vr. van 18 00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15'
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling:
per maand f. 25,70
per kwartaal f. 76,60
per jaar f 294,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel.: 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rij
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050