Rhinopneumonie momenteel
de ernstigste paardeziekte
Kok: „Overheidsfinanciën
worden niet onbeheersbaar"
Acht jaar geëist vooig
wraak na ontvoering;
Afspraken gezondheidszoit
na jaar al weer achterhaal
Kamer alsnog akkoord met wijziging lessenformi
BINNENLAND
CetdócSouaunt
WOENSDAG 24 APRIL 1991 I£NL.
„Nederland nog niet toe
aan vrouwelijke premier"
HILVERSUM Nederland is nog niet toe
aan een vrouwelijke premier, vindt minis
ter Hanja Maij-Weggen van verkeer en
waterstaat.
„Als ik zie wat een heisa er gemaakt wordt
over drie vrouwelijke ministers.... Moet u
eens zien hoe wij beschreven worden in de
pers. Voor journalisten is het kennelijk
nog heel erg wennen. Zij zijn nog niet in
staat vrouwelijke ministers gewoon objec
tief en zakelijk te beschrijven en te bena
deren. Dat proces moet eerst maar 'ns zijn
weg vinden en dan zal er vroeg of laat nog
wel eens een vrouw opstaan die geschikt is
als premier", aldus mevrouw Maij-Weggen
gisteravond in het programma In 't
Nieuws van de VARA-televisie.
HAAGSE ADVOCAAT SCHRIJFT OPEN BRIEF
„Koningin moet verkeerszondaars tot de orde roepen'
DEN HAAG De Haagse advocaat mr. B.
Schwanebeck vindt het de hoogste tijd dat
koningin Beatrix de verkeersovertreders uit
haar familie op het matje roept. In een open
brief vraagt hij de koningin haar gezag zoda
nig aan te wenden dat de leden van het Ko
ninklijke Huis „zich niet gaan ontwikkelen
als habituele verkeerszondaars".
Schwanebeck ergert zich al jaren groen en
geel aan de verkeersovertredingen van de
koninklijke familie. De recentelijke „wegpi-
raterij" in Apeldoorn (hofauto's die met 110
kilometer per uur binnen de bebouwde kom
rijden), was voor Schwanebeck de druppel
die de emmer deed overlopen.
„Ik voel me al veel langer geroepen te pro
testeren tegen het verkeersgedrag van het
Koninklijke Huis. Aan de lopende band wor
den de verkeersregels overtreden: door prins
Bernhard, althans diens chauffeur, prins
Willem-Alexander, prins Johan Friso en dan
nu prinsjes in Apeldoorn, waarvan de vader
nota bene voorzitter is van Veilig Verkeer
Nederland, wat dat dan ook mag voorstel
len", klaagt Schwanebeck. Volgens de advo
caat gaat er bepaald geen voorbeeldfunctie
uit van het Koninklijke Huis.
„Beatrix doet zelf altijd veel oproepen voor
het milieu en zo. Prachtige, ontroerende re
devoeringen houdt ze. Maar laat ze eerst eens
bij zichzelf beginnen. Op deze wijze wordt
het gehele Koninklijke Huis te schande ge
maakt".
Bewoners vervuilde buurt
weigeren huur te betalen
TILBURG Bewoners van veertien woningen in
een wijk in Tilburg weigeren huur te betalen totdat
de gemeente en de woningbouwvereniging hen dui
delijkheid geven over de datum waarop wordt be
gonnen met de noodzakelijke sanering van de grond
onder hun huizen. Dat heeft de advocaat van de
buurtbewoners, mr. J.L. van Os, gisteren meege
deeld. Uit onderzoek is gebleken dat de grond onder"
de huizen, waarop vroeger een garage-, annex sloop
bedrijf was gevestigd, is verontreinigd met olie, to
lueen en benzeen. De bewoners klagen daar al drie
jaar over en kampen bovendien met gezondheids
klachten. Over de saneringsdatum hadden zij deze
week uitsluitsel willen hebben. De gemeente en wo
ningbouwvereniging lieten hen echter per brief we
ten niet op bewonerseisen in te willen gaan. Over de
noodzaak van de sanering verschillen de bewoners
en de gemeente niet van mening.
Kalvermesters betrokken bij mest* j
ZWOLLE Bij de Veluwse mestfraude waarbij nfV0
mengd met afvalstoffen, is in ieder geval een aantal,
ders betrokken, zo heeft persofficier mr. D. Veurink
rondissement Zwolle gisteren bekendgemaakt. Deskui
Volgens Veurink werd mest van kalveren vermengdêen r0)
stoffen, waaronder zuiveringsslib. De persofficier slP vo<?r
dat ook ander chemisch afval met de mest is vermeriover
volgens is afgezet in akkerbouwgebieden. decer
Justitie liet gisteren op dertien plaatsen op de Velu)Fban.ëe
king verrichten, waarbij de administratie in beslag pgezier
men. waarr
Jusititie verdenkt een aantal kalvermesters, loonwerfeiten 5
handelaren en hun financiële adviseurs ervan betrok'rees v
bij de mestfraude. Ook een rioolwaterzuiveringsinstaPe" 01
mogelijk een rol in het geheel. Volgens Veurink mof*e"J 1
ken welke schakel in het netwerk de grootste schuldfate
persofficier verwacht dat het nog enige maanden duu> df.fr
gerechtelijk vooronderzoek is afgerond en er tot straf!®,
kan worden overgegaan. lungi 1
HENGELO Besmette
lijke paardenbaarmoede-
rontsteking (CEM, Conta
gious Equine Metrites) is
als dé gevreesde paarde-
ziekte 'verslagen' door
rhinopneumonie. De ziek
te zorgt tegenwoordig in
toenemende mate voor
problemen, die nu groter
zijn dan die CEM veroor
zaakt.
Onafhankelijk van elkaar zijn
de dierenartsen Gerard Berg
huis uit Den Ham en Jan Gre-
ve uit Haaksbergen, stellig in
hun mening. „CEM is een in
fectieziekte, die zich met anti
biotica goed laat behandelen
en het is met kunstmatige in
seminatie te voorkomen. Het
virus dat rhinopneumonie ver
oorzaakt laat zich veel moeilij
ker uitbannen". Berghuis
schat dat de virus-ziekte mo
menteel verantwoordelijk is
voor een verdubbeling van het
aantal abortusgevallen bij
paarden. Greve meldt „dat het
nooit eerder zo erg is geweest".
CEM, dat bij het dekken wordt
overgebracht door een besmet
te hengst, is een infectieziekte
aan de baarmoeder van mer
ries. Jan Greve, zelf actief in
de fokkerij en in Haaksbergen
werkzaam in een paardenkli-
niek, stelt onomwonden dat
CEM in Nederland meer goeds
dan slechts voor de paardesta-
pel heeft gedaan. „In het ver
leden dekte en rotzooide men
maar wat aan. Dekken werd
vaak geprevaleerd boven
kunstmatige inseminatie (ki).
Door CEM wordt ki nu alge
meen beschouwd als de beste
'manier om de voortplanting te
regelen. CEM trof de fokkers
zelf, je hoeft nu niet meer zo te
vechten om ze ervan te over
tuigen dat bij elke merrie die
de dracht niet succesvol afsluit
er een oorzaak moet zijn"
Verkouden
De virusziekte rhinopneumo
nie komt voor in drie types.
Jan Greve (rechts): „CEM heeft voor de paardestapel meer goeds c
Het type dat tegenwoordig
steeds meer van zich doet
spreken, is dat waarbij drach
tige merries na een maand of
zes a zeven het veulen wer
pen. Paarden kunnen door
contact met soortgenoten be
smet raken. Ze krijgen de vi
russen via de luchtwegen bin
nen. Via de neus en keelaman-
delen nestelen ze zich in de
witte bloedlichaampjes, gaan
zo het hele lichaam van het
dier door en bereiken de baar
moeder. Een foetus wordt dan
aangetast met abortus als ge
volg.
De lichtste vorm van rhinop
neumonie is een virus waarbij
het paard alleen maar verkou
den wordt. De zwaarste vorm
(ataxie) kan funest zijn voor
het dier. Berghuis: „Acht jaar
geleden hebben we hier een
uitbraak van de zwaarste
vorm gehad. Kortgeleden
heeft zich iets soortgelijks
voorgedaan in Sleeswijk-Hol-
stein. Dat brengt de ziekte ook
voor ons land weer dichtbij,
want er zijn nogal wat fokkers
die hun hengstige merries in
Sleeswijk Holstein laten dek
ken".
De Hammer dierenarts wijt de
toename van het aantal rhi-
nopneumonie-gevallen voor
namelijk aan de toenemende
paardenpopulatie, terwijl de
dieren via allerlei concoursen
en andere hippische evene
menten veelvuldig met elkaar
in contact komen. Greve: „Het
virus steekt elk jaar de kop op,'
vooral na de hengstenkeurin-
gen. Dan komen paarden uit
het hele land bij elkaar en
hoesten ze elkaar aan. Het
heerst als griep. Momenteel is
niet zo dat de zondvloed over
ons komt. Maar het is dit keer
wel heviger dan ooit".
Wat betreft de bestrijding van
rhinopneumonie kunnen die
renartsen eigenlijk alleen
maar preventief vaccineren.
„Tegenwoordig weten we de
ziekte in circa zeventig pro
cent van de gevallen te voor
komen. Dat percentage zou
negentig procent kunnen be
dragen wanneer alle paarden-
houders hun dieren, ook de
sportpaarden, regelmatig zou
den laten inënten. In mijn
ogen moet dat van bovenaf
verplicht worden gesteld",
zegt Berghuis.
Stal Roelofs in Den Ham heeft
de afgelopen tijd met rhinop
neumonie onder zijn dieren te
maken gehad. Chef-fokkerij
Oosterlaar verklaart dat zeven
merries hun dracht halverwe
ge afbraken. Op een totaal
aantal van 86 merries is de
schade beperkt gebleven-
.„Maar elk veulen is er één en
er zijn er die voor 10.000 gul
den onze stal niet verlaten".
Volgens Berghuis, die de Ham
mer stoeterij tot zijn cliënten
mag rekenen, is de beperkte
schade wel degelijk te danken
aan het regelmatig inënten
van de dieren. Zelf had Greve
in zijn kliniek al vorig jaar
drie gevallen van veulens, die
het niet haalden. „Omdat er
bij ons veel paarden over de
vloer komen, loop je meestal
wat voor op dergelijke ontwik
kelingen. Dit jaar hebben we
geen gevallen van rhinopneu
monie gehad. Misschien ook
wel, omdat de paarden toen
zelf veel antistoffen hebben
kunnen opbouwen. Hoe verve
lend dat misschien ook klinkt,
de paardestapel ent zichzelf in
zo'n situatie desastreus en ri
goureus. Paarden die op na
tuurlijk wijze een infectie
doorstaan hebben al meer
weerstand tegen het virus op
gebouwd. Maar je kunt wat
dat betreft geen risico's ne
men."
JOS OUDE NIJHUIS
WILLEM PFEIFFER
(Van onze
parlementaire redactie)
AMSTERDAM Minister
Kok van financiën is het on
eens met president-directeur
Duisenberg van De Neder-
landsche Bank over een toene
mend financieringstekort. Vol
gens Kok dreigen de over
heidsuitgaven helemaal niet
onbeheersbaar te worden en
zal dit kabinet voor het eerst
sinds de zeventiger jaren een
echte sanering van staatsuitga
ven doorvoeren.
De minister van financiën
blijft erbij, dat het tekort in
1994 aan het eind van de kabi
netsperiode teruggebracht zal
zijn tot 3,25 procent. Volgens
Kok moet naast de zeventien
miljard aan ombuigingen in de
Tussenbalans ten hoogste nog
3,5 miljard extra bezuinigd
worden. De negen miljard gul
den aan bezuinigingen die
Duisenberg gisteren voorstelde
is overdreven, aldus de be
windsman.
Duisenberg signaleerde echter
dat de minister van financiën
de zaken te optimistisch voor
stelt. Kok gaf toe dat het rege
ringstekort over de eerste
maanden van dit jaar uitkomt
op ongeveer 6,75 procent. Hij
meent echter, dat dit werd
veroorzaakt door incidentele
inkomsten verminderingen.
Aan het eind van dit jaar moet
het oveheidstekort uitkomen
op ongeveer 4,75 procent. De
bewindsman verwacht dat dit
haalbaar is. Op het congres
van de Algemene Werkgevers
Vereniging herhaalde de vice-
premier dat de extra bezuini
gingen van 3,5 miljard gulden
niet tot lastenverzwaringen
zullen leiden.
Kok vergeleek de Nederlandse
economie gisteren met een
„welvarend, goed uitgerust
zeewaardig schip dat op de
goede koers ligt. Maar aange
zien een deel van de beman
ning onderdeks in de zieken
boeg ligt en degenen die wil
len aanmonsteren geen zeebe
nen hebben, kan het schip niet
op volle kracht varen". Daar
mee doelde hij op het grote
aantal arbeidsongeschikten, de
geregistreerde werklozen en
vrouwen die op zoek zijn naar
een baan.
Kok pleitte voor loonmatiging
nu de arbeidskosten in Neder
land oplopen. Hij doelde daar
bij op de huidige cao-onder
handelingen. Volgens de mi
nister van financiën moeten
werkgevers niet te snel door
de bocht gaan, nu in verschil
lende bedrijfssectoren met sta
king wordt gedreigd.
De CDA-fractiewoordvoerder
Gerrit Terpstra ziet in het
jaarverslag van Dé Nederland-
sche Bank een aansporing
voor het kabinet om de bezui
nigen voortvarend ter hand te
nemen. De financieel expert
van de PvdA-fractie, Ad Mel-
kert, vindt De Nederlandsche
Bank te negatief en steunt
Kok volledig bij zijn bezuini
gingsvoorstellen. De VVD-
fractie liet eerder al merken
dat er meer bezuinigd moet
worden. De liberalen zijn het
dan ook volledig met Duisen
berg eens. Datzelfde geldt voor
de werkgevers. Het Neder
lands Christelijk Werkgevers
verbond meent dat de ombui
gingsoperatie geen lastenver
zwaring mag betekenen voor
de burger en het bedrijfsleven.
De werknemersorganisaties
zijn daarentegen fel tegen ex
tra bezuinigingen. Zij vinden
de pessimistische profetieën
van de president-directeur van
De Nederlandsche Bank „het
opzetten van een versleten
plaat".
SUSKE EN WISKE
DE MYSTERIEUZE MIJN
(c) Standaard Uitgeverl|/Wav®ry Productions
Ontsnapping uit Huis van Bewaring Rotterdam
ROTTERDAM Een dertigjarige verdachte van een gewelds
delict is gistermiddag tijdens een overplaatsing ontsnapt uit het
Huis van Bewaring in Rotterdam. De man kon bij aankomst op
de binnenplaats van het complex de benen nemen doordat de
kooi waar binnenkomende gevangenen uit de wagen worden
gelaten, open stond, zo heeft de Rotterdamse parketpolitie mee
gedeeld. Kort na dé ontsnapping heeft de Rotterdamse politie
een klopjacht ingezet, evenwel zonder resultaat. De man is nog
steeds voortvluchtig.
Inkoi
Mere
nistei
DEN HAAG Alle af
spraken die vorig jaar zijn
gemaakt om de knelpun
ten op de arbeidsmarkt in
de gezondheidszorg op te
lossen, onder meer over
extra geld om de werk
druk te verlichten, zijn al
weer te niet gedaan door
nominale ontwikkelingen.
P. Bottelier van de Nationale
Ziekenhuisraad zei dit gisteren
tijdens de discussie over het
Financieel Overzicht Zorg
1992 in de Nationale Raad
voor de Volksgezondheid.
De raad besprak een advies
waarin de raad voor de perio
de tot en met 1994 een tekort
van zes miljard in de zorgsec
tor voorspelt. Van dit bedrag
ligt 1,4 miljard in de nominale
sfeer (prijsstijgingen, inciden
teel loon), bijna evenveel als er
extra nodig is voor het oplos
sen van knelpunten op de ar
beidsmarkt. De NZR vindt
overleg met staatssecretaris Si
mons nodig, zei Bottelier. Hij
noemde het advies „een goede
inventarisatie van de noden"
en constateerde dat het tekort
neerkomt op 12 procent van
de totale kosten.
Vanwege het enorme financië
le gat heeft de NRV besloten
dit jaar, bij wijze van uitzonde
ring, geen keuzes te maken en
geen prioriteiten vo.or het be
leid aan te geven. De particu
liere verzekeraars noemden
het niet kiezen een zwaktebod
en ook de ziekenfondsen zei
den dat het wel erg makkelijk
is om alle problemen op het
bordje van de politiek te depo-
msti
d va
Na de stelselwijziging. Da
zondheidszorg zullen erdai
keraars en de aanbilowa
zorg er ook zelf uit n n.
men. In dit verband
verschillende leden
tekort van zes mi| "v»
zware hypotheek lelJ.
start van het nieuwe
De werkgeversor
distantieerden zich lonzi
van mr. H. Klamerichi)
bedrag van zes miljai
deel van het advies,/Z/
drong wel aan op
zoek naar de relatie 'van
soms lange wachttijd
gezondheidszorg en hfnie
verzuim. Uit onderzóTt I
bleken dat twintig prirks
het ziekteverzuim bef
wachttijden te wijtende
met verkorting daai| j
wat zou kunnen wo
spaard.
ONSCHULDIGEN GEDOOD EN GEWOND
DEN HAAG Officier
van justitie mr. C. van der
Voort heeft gisteren bij de
rechtbank in Den Haag
acht jaar gevangenisstraf
geëist tegen de 36-jarige
Hagenaar M.B. De man
wordt verdacht van dood
slag en het toebrengen
van ernstig lichamelijk
letsel.
De man schoot 19 januari in
een café aan de Vaillantlaan
in Den Haag S. Aras en M.
Akyol neer, in de veronder
stelling dat zij achter de ont
voering van zijn broer hadden
gezeten. Aras werd in zijn hart
getrofffen en overleed. Akyol
werd in zijn knieën geraakt.
De ontvoering en gijzeling had
begin januari plaatsgevonden
en kostte de familie van B.
81.000 gulden en voor 23.000
gulden goud aan losgeld.
Volgens Van der Voort was B.,
die het gerucht had opgevan
gen dat het tweetal met de
ontvoeringszaak van zijn broer
te maken had gehad, met de
duidelijke bedoeling hen om
het leven te brengen naar het
café gegaan. Hij droeg immers
een pistool in zijn broekband.
Het richten op de knieën
noemde de officier van justitie
een ware maffiamethode. „De
dader wil het slachtoffer niet
doden, maar wel bewerkstelli
gen dat hij iedere dag aan hem
wordt herinnerd", aldus Van
der Voort.
Advocaat mr. B. Moszkovicz
betoogde dat zijn cliënt bang
was geweest en uit een veron
dersteld noodweer heeft ge
handeld. B. zou de mannen
voorafgaand aan de schietpar
tij in het café nog een drankje
hebben aangeboden, de
hen in het achterkam*ani
hebben gevraagd of zipvei
de ontvoering te malêe2
den gehad, zou Akjg
zijn zak hebben gegrepg s'
gens Moszkovisz leiina
cliënt daaruit af dat A^ d
pistool zou pakken. B^ et
daarop zelf en richtt I
knieën. Doordat Arafa^'
in elkaar was gezakt,loe5
in het hart geraakt, vdied
de advocaat. laki
non
Van der Voort, di^e€
week tegen de ontvo^\ar
gijzelaars van de broede
straffen van twee tot£e/"'
heeft geëist, stelde til b
zitting dat hij de wraal
op de veronderstelde j
ders, gelijkelijk wild el
fen en eiste daarom vl\
acht jaar cel.
Uitspraak 7 mei.
DEN HAAG De Twee
de Kamer stemt toch in
met een aantal wijzigin
gen van de lessenformules
voor het voortgezet onder
wijs. Een meerderheid
van CDA en VVD bleef
gisteren bij de vorige
week geuite bezwaren te
gen een aantal van de wij
zigingen, maar staakte het
verzet toen staatssecretaris
Wallage (onderwijs) toe
zegde dat hij de nieuwe
formules over een jaar op
nieuw zal bezien.
CDA en VVD gaven vooral
toe om Wallage niet verder in
tijdnood te brengen. De wijzi
gingen van de formules
moeten nog deze week aan de
scholen worden gemeld.
De lessenformules geven aan
hoeveel lessen de scholen voor
mavo, havo, vwo en lbo bij een
bepaald aantal leerlingen in de
verschillende vakken mogen
geven. Naast een uitbreiding
van het totaal aantal lessen bij
de invoering van de basisvor
ming en de verrekening van
een oude bezuiniging (de zoge
heten „kleine scholen maatre
gel") heeft Wallage ook een
vereenvoudiging van het stel
sel van formules voorgesteld.
CDA en VVD blijven grote
problemen houden met een
korting van drie miljoen gul
den op de budgetten voor de
categorale vwo-scholen die on
derdeel uitmaakt van deze
vereenvoudiging. De toezeg
ging van Wallage dat hij die
korting volgend jaar opnieuw
wil bekijken, bleek gisteren
echter voorlopig genoeg.
Brugklas
Wallage moest PvdA-woord-
voerster Netelenbos beloven
dat hij dan ook nog eens kijkt
naar stimulering van scholen
gemeenschappen die hun leer
lingen in de brugklas nog niet
naar schooltype indelen. De
voorgestelde vereenvoudiging
betekent, zeer tegen de zin
van de PvdA, dat deze stimu
lering wordt afgeschaft.
De instemming van de Twee
de Kamer met het pakket wij
zigingen betekent dat nu al
duidelijk is hoe een groot deel
van de extra middelen die in
het regeerakkoord zijn uitge
trokken voor de invoering van
de basisvorming in het voort
gezet onderwijs, vanaf 1 au
gustus over de schol)
mavo, havo, vwo en IB
verdeeld.
CDA-woordvoerder
heeft wel duidelijk
dat dit niet betekent fl
fractie instemt met t
ring van de basisvorni
De christen-democratl
ben op een aantal pulp
grote moeite met de i"
die Wallage aan deze 1
wing van de eerste ja
het voortgezet onderwt-C
gegeven. |6r
i n
De behandeling van fa
vorming door de Twe\ a
mer is voorzien voor ^jj.
