„Altijd al gedroomd
de ruimte in te gaan
eroef
Invoering van basisvorming onder druk van eisen
„Lubbers heel ernstige
kandidaat voor Brussel"
Reorganisatie kadaster
kost arbeidsplaatsen
Kennis over
milieu en natui
samengebrachte
nieuw instituur*
BINNENLAND
foidócGotfumt
DINSDAG 23 APRIL 1991 P'EN
Hogere straffen voor
smokkelen van cocaïne
AMSTERDAM Aan twee verdachten van het
smokkelen van ruim 2700 kilo cocaïne zijn gisteren
door het Gerechtshof in Amsterdam hogere straffen
opgelegd. Het ging om de grootste cocaïnesmokkel die
ooit in Europa is ontdekt. De drugs werden vorig jaar
februari in vaten diepgevroren vruchtensap via de
haven van IJmuiden ingevoerd. Een 39-jarige Colom
biaan kreeg van het Hof de maximale gevangenis
straf van zestien jaar opgelegd. De rechtbank in
Haarlem had hem eerder tot vijfien jaar veroordeeld.
Het Hof vond een zwaardere straf op zijn plaats ge
zien de leidinggevende rol die de man heeft gespeeld.
Een twee jaar jongere Haarlemmer kreeg om de
zelfde redenen van het Hof veertien jaar cel opge
legd. De rechtbank had hem eerder tot dertien jaar
veroordeeld. De derde verdachte, een 47-jarige vrouw
kreeg een jaar minder opgelegd dan de elf jaar die zij
in eerste instantie van de rechtbank kreeg.
Akkoord over samenwerking
basis- en speciaal onderwijs
UTRECHT Staatssecretaris Wallage (onderwijs)
en de onderwijsorganisaties hebben in Utrecht over
eenstemming bereikt over samenwerking tussen ba
sisscholen en scholen voor speciaal onderwijs.
De organisaties van schoolbesturen, leraren en ou
ders steunen het plan van de bewindsman om basis
scholen in groepjes van ongeveer vijftien te laten sa
menwerken met één LOM- of MLK-school. De
scholen zullen zich inspannen om het aantal leerlin
gen in het speciaal onderwijs te stabiliseren op het
niveau van dit schooljaar. Wallage stimuleert de
nieuw op te richten samenwerkingsverbanden met
een bedrag van in totaal 112 miljoen.
De gemaakte afspraken bestrijken de periode tot
1995. Blijft de omvang van het speciaal onderwijs
toch groeien, dan komt Wallage met wettelijke
maatregelen.
Kwart Nederlanders
heeft last van buren
AMSTERDAM Een kwart van de Neder
landse bevolking ondervindt 'in vrij ernstige
mate' overlast van omwonenden. In de helft
van de gevallen gaat het daarbij om geluids
overlast. Een zesde van de klachten heeft
betrekking op rommel en vervuiling. Ook
stank, criminaliteit, vandalisme en schade
aan persoonlijke eigendommen scoren hoog,
zo blijkt uit een onderzoek van de Nationale
Woningraad (NWR, de grootste koepelorga
nisatie van corporaties), onder 1.600 huishou
dens en driehonderd corporaties. Het resul
taat ervan werd gepresenteerd tijdens een
congres over burenoverlast in Amsterdam.
Bij huishoudens die last hebben van burenla-
waai zegt 36 procent meteen te willen ver
huizen als dat mogelijk is.
Jaarlijkse barbecue
Binnenhof afgeschaft
DEN HAAG De traditionele barbecue die
sinds 1975 jaarlijks aan het eind van juni op het
Binnenhof is gehouden, zal vanaf dit jaar komen
te vervallen. Het Voorlichtingsbureau Vlees, dat
de barbecues organiseerde, heeft hiertoe na over
leg met de 'Binnenhofbewoners' (Tweede Ka
mer, Eerste Kamer, Rijksvoorlichtingsdienst en
het ministerie van Algemene Zaken) besloten.
Diverse redenen hebben aanleiding gegeven tot
het besluit. De belangstelling voor de barbecue
was tanende, het weer werkte vaak niet mee en
bovendien werd de maaltijd de laatste jaren in
steeds heviger mate verstoord door actievoer
ders, onder meer van de Actiegroep Lekker
Dier. Bovendien vond het Voorlichtingsbureau
Vlees dat er maar weer eens wat anders moet
worden verzonnen om de vleesconsumptie natio
naal in de belangstelling te zetten.
Gedrag wegpiraat op video va^g
ZWOLLE Wegpiraten direct confro^^
hun wangedrag in de hoop dat ze hun,^*-*
ren. Met dat doel is de Rijkspolitie in Ov
een nieuwe vorm van surveillance be^M
aanpak komt er op neer dat zich misdrasP^ei
gebruikers met videocamera's worden
dat de politie hen heeft laten stoppen, j*01-
overtreders op een monitor hun escap Zp,
ken. Bovendien wordt hen mondeling oLAyj
gedrag gewezen en vanzelfsprekend kri;örner
een bekeuring. Het betreft een klein dee)or^0p
deelnemers, een hardleerse groep die l|at j
in groot gevaar kan brengen, aldus su,et g'a
van de verkeersgroep. Met de gangban Du
bereik je hen nauwelijks, zo menen zij. 2 gaai
raten een opvallende surveillance of rad gron
opmerken rijden ze beheerst, maar na h troep
ervan lappen ze de regels weer aan hun|ed v
een bekeuring zijn ze vaak ook niet ge?orgai
KANDIDAAT ASTRONAUT MARIËT HOFSTEE:
NOORDWIJK „Mijn
droom wordt werkelijk
heid. Een hele uitdaging.
Het is toch fantastisch dat
ik na zo'n grondige selec
tieprocedure als één van
de vijf Nederlandse kan
didaten ben uitgekozen
om mee te dingen naar
een plaats in een groep
van tien Europese weten
schappers die tot astronaut
worden opgeleid. Mocht
ik onverhoopt' niet tot die
laatste tien doordringen
dan blijft ruimtevaart
voor mij toch een aantrek
kelijk en boeiend werk
terrein".
De 26-jarige Groningse kern
fysicus Mariët A. Hofstee zei
dit gisteren in het Noordwijkse
tentoonstellingscentrum Space
Expo. Mariët is één van de vijf
kandidaat-astronauten die
door ons land na een uitge
breide testprocedure met on
der meer een centrifugeproef
zijn uitgekozen om deel te ne
men aan een selectieprocedure
van de Europese Ruimtevaart
organisatie ESA.
Het begon voor Mariët al op de
lagere school. Ze is al vijftien
jaar amateur-astronoom. Als
kind had ze al interesse in de
sterrenhemel en ook als ta
lentvol leerling van het Gro
ninger Praediniusgymnasium
verdiepte ze zich in haar vrije
uren in astronomie en de
ruimtevaart. Ze werd dan ook
voorzitter van de Jongeren-
werkgroep Nederlandse Vere
niging voor Weer- en Sterren
kunde (JWG) en ook nu nog is
ze in astronomiekringen actief.
Na haar opleiding gymnasium-
B begon ze in 1982 aan een
studie natuurkunde aan de
Rijksuniversiteit Groningen
en thans is ze in het Kernfy
sisch Versneller Instituut
(Paddepoelcomplex) te Gro
ningen onderzoeker (experi
menteel kernfysicus). Straling
is haar specialiteit.
Kandidaten
Samen met testpiloot Peter
Donkerbroek (38) uit Sneek,
mineraloog Peter van Aken
(30) uit Amsterdam en de art
sen Bengt Erik Jan Kayser
(34) uit Utrecht en André Kui
pers (33) uit Amsterdam werd
Mariët uit 400 kandidaten ge
selecteerd. Het vijftal zal met
ongeveer 50 andere kandida
ten uit dertien bij de ESA aan
gesloten landen moeten con
curreren om later dit jaar te
kunnen toetreden tot een
groep van tien wetenschappers
die het opleidingsprogramma
voor astronaut zullen gaan
volgen.
Uit dat team kiest ESA in de
tweede helft van de jaren ne
gentig astronauten voor het
maken van vluchten met de
ruimtelaboratoria Spacelab,
Columbus en het ruimteveer
Hermes. Astronaut Wubbo Oc-
kels die bij de vorige ESA-se-
lectie in 1978 werd uitverko
ren voor een astronautenoplei
ding en later ook de ruimte
verkende, presenteerde de
kandidaten gisteren samen
met minister Andriessen van
economische zaken in het
Noordwijkse tentoonstellings
centrum Space Expo.
„Ruimtevaart", aldus minister
Andriessen, „is voor kandi
daat-astronauten de ultieme
vorm van exploreren. Overal
geweest te zijn en alles te wil
len weten. Juist daarom - het
verleggen van grenzen van
kennis en techniek - is ook de
overheid betrokken bij Euro
pese ruimtevaartprojecten. De
regering trékt daar jaarlijks
200 miljoen gulden voor uit,
terwijl de 13 ESA-landen voor
dit doel met elkaar jaarlijks
bijna 2 miljard besteden.
Andriessen noemde het Euro
pese ruimtevaartproject niet
eenvoudig. „Het vergt niet al
leen grote deskundigheid en
veel geld, maar ook grote inzet
De vijf
kandidaat
astronauten
poseren in
Noordwijk bij
enkele
raketmodellen.
Links Wubbo
Ockels.
FOTO:STEPHEN
EVENHUIS
van het personeel. Een toe
komstige astronaut is een ma-
nus van alJes: bioloog, fysicus,
elektrotechnicus, manager,
computerdeskundige en pi
loot". Een vervolgopleiding
vergt dan ook minstens vijf tot
zeven jaar. Mariët Hofstee ziet
er niet tegenop: „Ik heb er al
tijd van gedroomd om de
ruimte in te gaan".
ALEX SNELLEMAN
Animo voor
automarkt
Kopers en verkopers onder
handelen op de wekelijkse Am
sterdamse automarkt over de
prijs van een voertuig. De
markt op het Stadionplein trok
gisteren veel meer bezoekers
dan voorheen. Vermoedelijk is
de extra drukte ontstaan door
de tijdelijke sluiting van de au
tomarkt in Utrecht. Onder de
2500 tot 3000 bezoekers wa
ren veel potentiële kopers uit
Polen. De politie zegt met veel
inspanning een verkeerschaos
te hebben kunnen voorkomen.
FOTO: ANP
(Van onze parlementaire redactie)
HILVERSUM Europees commissaris Karei van Miert be
schouwt premier Lubbers als „een heel ernstige kandidaat" voor
het voorzitterschap van de Europese Commissie. Van Miert, zelf
een Belg, zei dit gisteren in een gesprek met de NCRV-radio. De
huidige Europese Commissie, het in Brussel zetelende dagelijks
bestuur van de Europese Gemeenschap, is nog ongeveer ander
half jaar in functie. In juni 1992 zal op een topconferentie in Por
tugal de opvolger van de Fransman Jacques Delors worden geko
zen. „Er is geen twijfel over mogelijk, denk ik, dat de heer Lub
bers, mocht hij verder belangstelling hebben, tot één van de heel
ernstige kandidaten gerekend moet worden", aldus Van Miert,
die Europees commissaris is voor transportzaken. Hoe is deze uit
spraak te rijmen met de uitspraak van Lubbers dat hij, zoals het
behoort, de rit van zijn derde kabinet volledig, dus tot in 1994, zal
uitzitten? De minister-president heeft daarover vorig jaar, nadat
hij door oud-premier Van Agt was aangewezen als de nieuwe 'Mr.
Europe', het volgende gezegd: In Nederland gebeurt het niet zo
vaak dat kabinetten de volle vier jaar uitzitten. Met andere
woorden: als het kabinet-Lubbers/Kok voortijdig verdwijnt, is
Lubbérs beschikbaar voor de hoogste functie in de EG.
ARNHEM De Katholieke
Onderwijsvakorganisatie
(KOV) overweegt acties wan-
neer de overheid niet ingaat
op de eisen die de personeel
sorganisatie stelt aan invoe
ring van de basisvorming. Dat
bleek op een bijeenkomst in
Anrhem over de voorgenomen
herziening van de eerste fase
van het voortgezet onderwijs.
De KOV maakt zich zorgen
over de toekomst van ruim
vierhonderd scholen. Vooral
veel mavo's en scholen voor
lager beroeps onderwijs (lbo)
zullen moeten fuseren of slui
ten. De voorstellen van staats
secretaris Wallage bieden te
weinig garanties voor deze
vaak kleine scholen om als
zelfstandige scholen de basis
vorming te kunnen aanbieden,
vindt de KOV.
In de basisvorming moeten
mavo en lbo-scholen minimaal
240 leerlingen tellen; ruim de
helft van die scholen kan niet
aan die norm voldoen. Boven
dien daalt het percentage ba
sisschoolkinderen dat naar het
lager beroepsonderwijs gaat,
behoorlijk. Dp daling van het
aantal lbo-leerlingen is dit jaar
ruim drie keer zo groot als die
van de leerlingen in het alge
meen voortgezet onderwijs
(respectievelijk 7,4 en 2,1 pro
cent). Het voorgestane fusiebe-
leid zal lang niet alle scholen
soelaas bieden, denkt de KOV.
De pogingen van staatssecreta
ris Wallage om duidelijk te
maken dat het wel meevalt
met die bedreigde scholen
dank zij impulsen van de
overheid voor het vormen van
scholengemeenschappen, wer
ken niet. Integendeel: „Alle
mooie woorden ten spijt laten
de concrete voorstellen zien
dat deze veronderstelling ner
gens op gebaseerd is. Er wordt
slechts een losse flodder afge
schoten", aldus Joke Roovers
van de KOV.
Fusie- wetgeving
Met name lbo-scholen dreigen
buiten de fusie-boot te vallen:
in het algemeen willen scho
len voor bijvoorbeeld havo/v-
wo niet met een lbo-school fu
seren en laten ze die school
„stikken" in ëen proces van
„koude sanering". De KOV
wil dat er brede scholenge
meenschappen tot stand ko
men zonder uitsluiting dus
van lbo en mavo desnoods
afgedwongen via wetgeving.
Het Koninklijk Nederlands
Ondernemers Verbond
(KNOV) bepleitte bij monde
van drs.'A. Renique de zaak
van het lager beroeps onder
wijs nog eens. Ten onrechte
denken velen, onder wie mi
nister Ritzen, dat een lbo-di-
ploma in het bedrijfsleven niet
wordt gewaardeerd, aldus Re
nique. „In de technische sector
ontstaat er zelfs al weer een
tekort een lbo-gediplomeer-
den". Het VNO wil met de
lbo-scholen proberen minimu
meisen (kerndoelen) te formu
leren voor de lbo-vakken zoals
de overheid die ook wil vast
stellen voor vakken als wis
kunde, geschiedenis en econo
mie. Met zulke kerndoelen
hoopt het VNO mee te werken
aan een beter profiel van het
lager beroepsonderwijs.
SUSKEENWISKE
VOLL3KE J
DE MYSTERIEUZE MIJN
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions
DEN HAAG De reor
ganisatie bij het kadaster,
die moet leiden tot een
verzelfstandiging en een
meer bedrijfsmatige opzet
van deze rijksdienst voor
het openbaar register van
onroerende goederen, zal
gepaard gaan met het ver
dwijnen van „een paar
honderd" arbeidsplaatsen.
Een concept-ondernemings
plan, dat de komende weken
binnen het kadaster wordt
besproken, bevat een sociaal
plan. Daarin wordt voorge
steld een Bureau Arbeidsbe
middeling in te stellen. Dat
krijgt als taak herplaatsings
mogelijkheden te vinden
voor het personeel dat moet
verdwijnen. Die zullen wor
den gezocht bij VROM, de
rijksdienst en de marktsec
tor. In het plan wordt aange
geven hoe het kadaster zich
in de komende vijf jaar moet
ontwikkelen tot een finan
cieel gezond bedrijf. Het hui
dige structurele tekort van
40 miljoen gulden moet wor
den weggewerkt door de
kosten te verminderen en de
prijzen voor de produkten
„concurrerend" te maken.
Dat laatste houdt in dat de
tarieven omhoog zullen gaan.
Bij het kadaster werken mo
menteel 2700 mensen. Het is
nog niet bekend hoeveel ar
beidsplaatsen precies ver
dwijnen bij elk van de vijf
tien kantoren in het land.
Het kadaster heeft in Zuid-
Holland vestigingen in Den
Haag en Rotterdam.
Prostaatoperaties
vaak overbodig
MAASTRICHT Jaarliiks
worden in Nederland 150.000
prostaatoperaties uitgevoerd
waarvan de kosten meer
dan honderd miljoen gulden
bedragen terwijl een kwart
daarvan gewoonweg overbo
dig is. De betrokken patiënten
blijken vaak geen last van
prostaatvergroting te hebben
maar te lijden aan blaasafwij-
kingen. Die kunnen ook door
niet-operatief ingrijpen wor
den verholpen. Met het terug
dringen van een kwart van de
prostaatoperaties kan een kos
tenbesparing worden bereikt
van ruim 25 miljoen gulden,
aldus de Maastrichtse uroloog
dr. H.J. Rollema gisteren tij
dens een presentatie van ver
schillende nieuwe diagnose
technieken.
Zij worden momenteel uitge
test door de staf van de afde
ling neuro-urologie van het
Academisch Ziekenhuis Maas
tricht waarvan prof. dr. R.A.
Janknegt hoofd is.
O gre
ruin:
AMSTERDAM De lief
de voor de natuur bindt
de bewoners van het
Hugo de Vries Centrum in
Amsterdam. In het voor
malige laboratorium aan
de Plantage Middenlaan is
een natuur- en milieucen
trum ingericht. Het is ge
vuld met een bont lokaal,
nationaal en mondiaal ge
zelschap. Dat varieert van
de Stichting Amsterdamse
Schoolwerktuinen tot en
met de stichting Milieu-
kontakt Oost-Europa.
De aangesloten organisaties,
veertien in totaal, willen als
vraagbaak voor het publiek
fungeren. Trefwoorden zijn
voorlichting, educatie, advise
ring, actie en ondersteuning.
Volgens woordvoerder R. de
Vringer is het grootste natuur-
en milieucentrum in Neder
land met ingang van vandaag
een feit.
De kennis op natuur- en mi
lieugebied was vroeger over
de hoofdstad verspreid. Nu is
zij samengebald in één cen
trum vlakbij Artis en de Am
sterdamse Hortus Botanicus.
Vóór de vier miljoen gul
den kostende renovatie van
het laboratorium kampten
veel organisaties met ruimte
gebrek. Ook nu is in het Hugo
de Vries Centrum al bijna elk
plekje in gebruik.
Zo zijn onder de balken op zol
der het Milieu- Advies- en On
derzoeksbureau CREM en de
Milieurechtswinkel Amster
dam gehuisvest. CREM werkt
in opdracht van bedrijven,
overheid of maatschappelijke
organisaties aan praktische op
lossingen voor milieuproble-
men. Onderzoek wordt onder
meer verricht naar het ver
minderen, gescheiden inzame
len of hergebruik van afval.
Het groentje onder de recht
swinkels pakt alle juridische
zaken aan die het milieube
lang dienen. Gehoopt wordt
dat meer universiteitssteden
dit Amsterdamse voorbeeld
volgen. Want de vrijwilligers
hebben het druk, zo wordt op
gemerkt.
Palmenkas
Nu de ontspanning tussen Oost
en West een feit is, is er voor
de Stichting Milieukontakt
Oost-Europa genoeg te doen.
Opgelucht ademhalen kan
daar namelijk nog steeds al
leen in de smog. De conditie
van het milieu in het voorma
lige Oostblok is rampzalig.
Daarom steunen Nederlandse
organisaties via Milieukontakt
milieugroepen in bijvoorbeeld
Polen en Hongarije. De Stich
ting Heimans en Thijssebiblio-
theek en -archief, het bedrijf
K M dat gegevens over het
aardoppervlak omzet in helde
re informatie, en de gespeciali
seerde boekhandel Milieuboek
zijn eveneens een bezoek
waard. Vrijdag houdt het In
stituut voor Natuurbescher
mingseducatie open huis. Na-
tuurgidsen verzorgen een
hulj
en t<
stadswandeling doojelen
Plantage-buurt. n en;
Een betere naamge^ tuss
centrum overigensïtaire
ben. Hugo de Vriesfen
is een van Nederlarof en
ste biologen van he; de 8'
deze eeuw. Na zijn kt ge'
logie in Leiden wI gan
noemd tot buitengemeen
leraar botanie aan lerwi;
siteit van Amsteiral 1
meest succesvolle Igren
was gericht op de (ilppi
genschappen van pben
noemde de dragers janse
ke eigenschappen a lux
tegenwoordig beter naai
genen. Uit onvredeNog i
ciliteiten van de bijaans-
teit was hij in 1911 noo
naar de Verenigde fische
reizen. Hij werd ec| in 1
belofte van de bou
nieuwe palmenkas zegl
torium overgehaalcfeen
Het nieuwe onderkjer a
in 1915 geopend, rt ga
renc
ks te
Artsenijhof e.vei
All A eken
Alleen de naam Ljat
boven de hoofdinfentap
nert nog aan de vro ^ar
tie van het gebouUj c
en apothekers wer<Cgen
geleid in het gebrtj)enar
neeskrachtige planjjs jn
dicijnen. Onderwijsk.
steeds een belang(jiu^
het centrum. Bij hevercj,
Milieu Educatie Cq^j,
sterdam staan kaste^ 0',
zette vogels, paddels v
ren, schelpen en ziai
scholen hebben higens
voor de biologieles
daan. Het onderwegen
met dia's of de vidier j,
Maar dat is toch ni,s v
beesten moet je kilor
daar komen de s;
weer langzaam aci
nen het materiaal
een woordvoerster
deze organisatie iSpl-.
deren van natuur-"--!
onderwijs. Daarbij
de dertien schAUr
plexen in Amsterdrace
ken. De schooltuirOse:
laatste stukken VOni
grond in AmsterdL. rp
moeten worden gei
Evenals de Hortus sc!
Deze botanische tu?en
voorbeeld een bek hal
heeft gespeeld bij <bour
tie van koffie. Ee[aar]
stammend koffiestr j
Amsterdamse Horf
1714 aan de Franse
dewijk XIV aangëi st
werd de stamhouè he
koffiecultuur in al
ka. br e
De Vereniging vaian t
van de Amsterdaienre
in de Plantage stélten
werk om de ruiip nr
oude tuin nieuw f
blazen. Onderdeel"
een ruimte in he'1UC
Vries Centrum. Oi v
venduizend leden !oter
mensen die nooit iour€
•komen kijken. Zijl wo
Amsterdam zijn £er
daarmee zijn gesch
mag opdoeken,
woordvoerder van
ging. erbri
KARIreco
5 mil
aiscl
Zaterdag 4 mei verschijnt de Leidse Coul
met de bijlage 'beroepskeuze',
Informatie over de adverteermogelijkhei
in deze bijlage wordt u graag verstrekt j
Marco Hogeboom, bereikbaar onder tel{
foonnummer 071-122 244
