Zuidafrikaanse Raad Kerken
beschuldigd van fraude
kerk
wereld
Meer contact tussen verontruste
hervormden en gereformeerden
ficidocSoutai
Jezuïeten
herdenken
450-jarig
bestaan
Raad van Kerken komt met bezinningstuk
beroepingen
Amerikaanse hulp
jeugdwerk geen su
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
Eetdóe Sou/tont
DINSDAG 23 APRIL 19911
-ENI
Studenten Evangelische Hogeschool fietsen voor school
AMERSFOORT Twintig studenten van de Evangelische
Hogeschool beginnen 10 juni aan een fietstocht van Wittenberg
in het oosten van Duitsland naar Amersfoort om sponsorgeld
bijeen te brengen voor hun school. De financiële situatie van
de Evangelische Hogeschool in Amersfoort is weliswaar verbe
terd, nadat begin dit jaar het conflict tussen het bestuur en drie
van de vier directeuren was opgelost, maar christelijk Neder
land heeft volgens de studenten „over het algemeen" nog „een
twijfelachtige houding" tegenover de school. De studenten wil
len met hun fietstocht laten zien dat de school bezig is weer
„van de berm op de weg" te komen en dat niets royale geldelij
ke steun van de orthodox-christelijke achterban in de weg
staat.
De studenten beginnen hun fietstocht bij de kapel in Witten
berg waar Luther in 1517 zijn 95 stellingen zou hebben aange
slagen. Dat was het begin van de Hervorming, die ook in een
ommekeer in het christelijk onderwijs teweegbracht. De stu
denten brengen de stellingen, die voor hen het redmiddel voor
hun school symboliseren, mee naar Amersfoort.
De fietsende studenten leggen, vergezeld van onder anderen
een fysiotherapeut en fietsenmaker, per dag 150 kilometer af
en keren vrijdag 14 juni terug in Amersfoort. Hun actie wordt
ondersteund door een aantal medestudenten, die hen bij de
grens bij Dinxperlo opwachten en van daar af de tocht naar
Amersfoort meelopen.
O God, groot opperhoofd
ontsteek een kaarsvlam
in m'n hart
zodat ik zie wat ik er in
bewaar
en de rommel van m 'n
erf kan vegen.
Gebed v
i Afrikaans schoolkind
VATICAANSTAD/
UTRECHT De jezuïe
ten hebben gisteren de
stichting van hun orde
450 jaar geleden door Ig
natius van Loyola her
dacht. In Utrecht had
voor de Nederlandse le
den in het Catharijnecon-
vent een besloten bijeen
komst plaats, terwijl er in
de St. Pieter in Rome on
der leiding van paus Jo
hannes Paulus II een
plechtige viering plaats
had.
De paus riep de 24.500 jezuïe
ten in de wereld op „de teke
nen van de tijd" goed waar te
nemen en krachtig mee te
werken aan een nieuwe evan
gelisatie van de wereld.
Hij prees de „weldadige ar
beid" van de jezuïeten en be
klemtoonde dat het de orde
nooit heeft ontbroken aan
„onvermoeibare stichters"
van solidariteit en „echte
leermeesters". „Houdt van de
kerk; jullie kinderlijk vast
houden aan haar leergezag is
zonder schaduwzijden, ook al
is er durf nodig om in te gaan
tegen een tijdgeest die vaak
de door Christus onderwezen
waarden van het leven en de
gerechtigheid, de vrede en de
liefde afwijst", hield de paus
de jezuïeten voor. Hij riep hen
op het „echte charisma" van
de stichter van hun orde, Ig
natius van Loyola, te heront
dekken en vast te houden aan
een leven in armoede.
De jezuïetenorde is de groot
ste religieuze orde in de we
reld. Bij de eucharistieviering
in de St. Pieter waren onge
veer 350 ordeleden aanwezig,
onder wie de generaal-over-
ste, de in Nederland geboren
pater Peter-Hans Kolven-
bach.
Katholiek
persbureau
in Sovjetunie
ROME De Sovjetunie is
binnenkort een katholiek
persbureau rijk, bericht de
Vaticaanse congregatie voor
de evangelisatie van de volke
ren. Initiatiefnemer is de pa
ter dominicaan Aleksandr
Chmelnitski. Het persbureau
'Pravda i schisn' (Waarheid
en leven) wil volgens Chmel
nitski de media in de Sovjetu
nie en de katholieken in
vooral de Russische federatie
bedienen van „correcte infor
matie" over wat er zich in de
wereldkerk, vooral in het Va-
ticaan, afspeelt. Het persbu
reau levert niet alleen berich
ten aan kranten, maar geeft
ook onder dezelfde naam een
tijdschrift uit. Bovendien wil
het religieuze geschriften,
misboeken, catechismussen en
Vaticaanse documenten uitge-
Chrnelnitski hoopt met zijn
persbureau de vooroordelen
tegen de Rooms-Katholieke
Kerk onder de bevolking te
bestrijden. Hij ziet ook een be
langrijke taak voor het bu
reau weggelegd bij de voorbe
reiding van het bezoek van
paus Johannes Paulus II aan
de Sovjetunie, dat op zijn
vroegst eind volgend jaar
plaatsheeft.
Zaligverklaring Paus Jo
hannes Paulus II heeft zondag
drie vrouwen zalig verklaard,
onder wie de Belgische Jo
hanna Haze (1782 - 1876). Zij
had in 1833 de orde van de
Dochters van het Heilige
Kruis opgericht, die zich toe
legde op onderwijs aan arme
kinderen en ziekenverzor
ging. In zijn preek stelde de
paus de drie vrouwen (behal
ve de Belgische ook twee Ita
liaanse) de huidige gelovigen
ten voorbeeld. In deze tijd, die
zo arm aan hoop is, verwijzen
zij naar de idealen van naas
tenliefde en solidariteit. Zij
herinneren ons eraan dat het
leven ook in situaties van gro
te armoede gerespecteerd
moet worden, aldus de paus.
Verder waarschuwde hij voor
het gevaar dat de geseculari
seerde wereld ten onder gaat
in een „zee van egoïsme".
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse Raad van
Kerken (SACC) spreekt
met grote stelligheid te
gen, dat hij zich schuldig
heeft gemaakt aan frau
de, diefstal en racisme.
De beschuldigingen ko
men van Jabu Sithole, die
een proefperiode heeft
gewerkt op de financiële
afdeling van de raad. Na
de publikatie van een
pamflet waarin hij het
beleid van de SACC fel
aanvalt, heeft hij ontslag
genomen.
Sithole beschuldigt de SACC
ervan dat er in het kantoor in
Johannesburg cheques en
geld zijn gestolen en dat een
rapport waarin op deze dief
stallen wordt ingegaan, op on
verklaarbare
dwenen.
Sithole beschuldigt de SACC
ook van „ondemocratisch, au
toritair, dictatoriaal en racis
tisch" optreden bij het recente
ontslag van een aantal mede
werkers. Grote financiële
problemen dwongen de raad
24 mensen te ontslaan.
Het hoofd van de financiële
afdeling van de raad, Fran
cois Bill, erkent dat er geld is
gestolen, maar hij wijt dat aan
de ligging van het SACC-kan-
toor. In kantoren in het cen
trum van Johannesburg
wordt voortdurend ingebro
ken. Een rapport van een on
afhankelijke onderzoeker
heeft volgens Bill uitgewezen
dat er geen sprake is van
fraude binnen de SACC.
Bill erkent dat de raad op een
weinig fijngevoelige wijze me
dewerkers ontslag heeft aan
gezegd. Maar van racistisch
handelen was geen sprake.
Hij beschuldigt op zijn beurt
Sithole van fraude. Bill zegt
over documenten te beschik
ken waaruit blijkt dat Sithole
450 gulden heeft verduisterd.
Volgens Bill komen de be
schuldigingen op een onge
lukkig moment, omdat de
raad een grondige verande
ring doormaakt als gevolg
van de veranderde politieke
situatie in Zuid-Afrika. Bo
vendien is er de precaire fi
nanciële situatie van de raad,
een van de steunpilaren in de
strijd tegen de apartheid.
Chileense president bij paus
ZEIST Verontruste
groeperingen in de Her
vormde Kerk en de Ge
reformeerde Kerken
moeten meer contact met
elkaar hebben. Tot die
gezamenlijke conclusie
kwamen vertegenwoordi
gers van de Gereformeer
de Bond, de hervormde
Confessionele Vereniging
en het Confessioneel Ge
reformeerd Beraad (CGB)
maandag in Zeist.
„We moeten elkaar niet aan
vallen, maar aanvullen", al
dus dr W. Verboom, hoofdbe
stuurslid van de Gerefor
meerde Bond, op de jaarver
gadering van de Confessione
le Vereniging.
De twee hervormde modali
teiten, beide 'uit de nood ge
boren', delen hun liefde voor
de gereformeerde belijdenis
en moeten gezamenlijk probe
ren deze liefde uit te dragen
in de Hervormde Kerk, zo be
toogde de predikant uit Hier-
den.
Voorzitter ds. J.P. van Roon
van de Confessionele Vereni
ging nam zijn suggestie „voor
meer contact op bestuursni
veau" gaarne aan. Hij noemde
de Bond „wel eens een klein
beetje lastig", maar sprak toch
van een redelijk goede ver
houding.
Op jaarvergaderingen van de
Confessionele Vereniging
wordt geregeld met enige ja
loerse blikken gekeken naar
de invloed die de Bonders op
het beleid van de generale sy
node weten uit te oefenen.
„Zij hebben macht, wij niet",
zei vorig jaar een van de deel
nemers.
Vertegenwoordigers van de
Bond en de Vereniging tref
fen elkaar samen met die van
de gereformeerde evenknie
CGB alleen geregeld in een
commissie die het Samen op
Weg-proces met de nodige
argwaan volgt. Twee jaar ge
leden lanceerden de drie ver
ontruste groeperingen voor
het eerst een gezamenlijke op
roep, waarin werd gepleit
voor een belijdende Samen op
Weg-kerk.
Ook ds. J. Staat, voorzitter
van het gereformeerde CGB,
toonde zich groot voorstander
van meer contact. Het CGB
heeft wel geregeld contact
met de Confessionele Vereni
ging, maar komt de Bond zel
den tegen in vergaderkamer
tjes. Meer onderling contact is
wenselijk, aldus Staat, „om
het ideaal van de belijdende
kerk gezamenlijk gestalte te
kunnen geven".
Staat heeft de indruk dat in
de toekomstige Samen op
Weg-kerk zeker rekening zal
worden gehouden met de con
fessionele wensen van de drie
organisaties. „Niet omdat we
een zekere macht vertegen
woordigen", maar omdat de
kerkelijke beleidsmakers ge
voelig zullen zijn „voor de
geestelijke invloed van onze
visie".
Van Roon zei in zijn jaarrede
dat „de christelijke kerk een
probleem is geworden". Dat
geldt met name voor de twee
grootste protestantse kerken
in Nederland, waar sprake is
van „ondelinge strijd en ver
wijdering, vervlakking en
verstarring". Het ledental
kalft af en het besef van zon
de en schuld is nauwelijks
meer aanwezig. Het werk van
de Confessionele Vereniging
en aanverwante organisaties
is dus zeer nodig.
ENSCHEDE De Raad
van Kerken in Nederland
zal naar aanleiding van
de Golfoorlog een bezin-
ningsstuk publiceren om
de discussie over oorlog
en vrede binnen de ker
ken een nieuwe impuls te
geven. Het wordt geen
officiële uitspraak of
standpunt van de Raad
van Kerken, maar een
notitie ter overdenking
die aan politici en de ker
ken wordt aangeboden.
Dat voornemen kon de politi
coloog Koos van der Bruggen,
lid van de sectie Internationa
le Zaken van de Nederlandse
Raad van Kerken, gister
avond meedelen tijdens een
forumdiscussie op de Univer
siteit Twente over militair on
derzoek en de produktie van
wapens. Volgens Van der
Bruggen is het zaak dat er
binnen de kerken verder na
gedacht wordt over de oorza
ken en gevolgen van de Golf
oorlog. „Westerse landen heb
ben boter op hun hoofd gehad
door tot vlak voor augustus
vorig jaar wapensystemen aan
Irak te leveren. De internatio
nale wapenhandel heeft na de
Koude Oorlog een nieuwe
markt in het Midden-Oosten
gevonden. Daar moet iets aan
gedaan worden."
De notitie van de Raad van
Kerken zal onder meer een
pleidooi bevatten voor de in
stelling van een internatio
naal orgaan onder auspiciën
van de Verenigde Naties, dat
de internationale wapenhan
del moet gaan controleren.
Ook zullen voorstellen gedaan
worden om de „criminele sec
tor" binnen de wapenhandel
actief aan te pakken. Verder
bevat de notitie een overzicht
van het kerkelijke denken
over oorlog en vrede en een
analyse van de oorzaken van
het Golfconflict.
Wim Smit, wetenschappelijk
medewerker aan de Universi
teit Twente, merkte tijdens de
discussie op dat er aan de UT
geen direct militair onderzoek
ten behoeve van wapensyste
men verricht wordt. „Wape
nontwikkeling vindt niet
plaats aan de Universiteit
Twente. Dat hoort ook niet
aan een academische onder
wijsinstelling. Directe militai
re research aan de Nederland
se universiteiten is nihil of
buitengewoon gering. Wel
wordt er militair relevant on
derzoek gedaan waar defensie
belangstelling voor heeft. Het
probleem is dat de wapen
technologie een steeds sterke
re verstrengeling te zien geeft
met civiele technologie. Wa
pens zijn zo gigantisch duur
geworden, dat het onderzoek
ernaar ook vruchten moet af
werpen voor civiel gebruik."
Smit pleitte ervoor bij de wa-
penproduktie het uitgangs
punt te nemen in het her-
structureringsbeleid van de
defensie, waarin het offensie
ve potentieel omgebouwd
wordt naar een defensief po
tentieel. „Zo'n proces moet
onderstreund worden door de
te gebruiken wapens. De re
search zal dan gericht moeten
worden op het ontwikkelen
van defensieve wapens in
plaats van op offensieve wa
pens. Wat offensieve of de
fensieve wapens zijn, zal niet
door landen zelf vastgesteld
moeten worden, maar door
een internationaal forum, die
de research van wapens in
een veel vroeger stadium dan
nu het geval is beoordeelt."
Forumleider Paul van Dijk
riep in herinnering het aan
bod dat een brede groep van
wetenschappers aan de Uni
versiteit Twente vijf jaar gele
den gedaan heeft aan Hol
landse Signaal Apparaten om
onderzoek te doen naar de
mogelijkheden van omscha
keling van de militaire pro
duktie naar civiele produktie
in dit Hengelose wapenbe-
drijf. „Dat voorstel is niet
eens besproken op directieni
veau. Het is toen blijven ste
ken bij de directiewoordvoer
der. Nu hebben ze daar spijt
Pro Life-
organisaties eisen
betere rapportage
toepassing
abortuswet
AMERSFOORT De
anti-abortusorganisaties,
verenigd in het Pro-Life
Overleg Platform
(PLOP), eisen een betere
rapportage van de Ge
neeskundig Hoofdinspec
teur van de Volksgezond
heid over de naleving
van de abortuswet.
Uit de rapportages over 1987
en 1988 - de laatste die be
schikbaar zijn - blijkt dat de
vermelding van het aantal
abortussen gedeeltelijk op
vrijwillige basis geschiedt. Het
is onterecht dat over de uit
voering van een zo politiek
gevoelige wet geen exacte ge
gevens beschikbaar zijn, aldus
de organisaties in een notitie
die zij gisteren aan staatsse
cretaris drs. H.J. Simons van
volksgezondheid hebben aan
geboden.
De organisaties menen dat de
huidige wijze van registratie
tot allerlei speculaties aanlei
ding geeft. Bovendien be
schouwen zij de overtijdbe
handeling ook als het afbre
ken van een zwangerschap.
De gegevens daarover moeten
eveneens in de registratie
worden opgenomen.
De organisaties vinden het
ook onjuist dat niets wordt
meegedeeld over de redenen
waarom vrouwen tot een
abortus overgaan. „Zeker ook
uit beleidsmatig oogpunt is
het noodzakelijk te weten om
welke redenen de vrouw de
wens heeft geuit tot een abor
tus provocatus en in hoeverre
het gaat om een noodsituatie
of om een andere reden waar
om zij de zwangerschap wil
afbreken". Als de overheid,
schrijven de organisaties, de
tendens tot vervaging van
normen en waarden op aller
lei gebied wil bestrijden, moet
zij ook in de wijze waarop zij
met haar eigen wetten omgaat
een voorbeeldfunctie vervul
len.
In het platform werken onder
meer samen het Nederlands
Artsen Verbond, de Neder
landse Patiëntenvereniging,
de Stichting Rainbow en de
Vereniging tot Bescherming
van het Ongeboren Kind.
Vluchtelingenzorg
werkzaam in Iran
APELDOORN De autori
teiten in Iran hebben de
christelijke hulpverleningsor
ganisatie ZOA-Vluchtelingen-
zorg alle medewerking toege
zegd bij de hulpverlening aan
de Kurdische vluchtelingen
in dat land. Een ZOA-mede-
werker is vandaag met een
eerste zending hulpgoederen
naar het grensgebied van Iran
en Irak vertrokken om ter
plaatse onderzoek te doen.
ZOA stuurde vorige week, in
samenwerking met enkele
andere christelijke organisa
ties, een vliegtuig met tenten
en dekens naar Turkiie. De
hulpverlening in dat gebied is
goed op gang gekomen. An
ders is het met de hulp aan de
vluchtelingen in Iran. Daar
om heeft ZOA, in samenwer
king met haar Amerikaanse
partnerorganisatie Venture
Middle East, besloten zich ook
op hen te richten.
Nederlandse Hervormde kerk
Aangenomen naar Nieuwer ter Aa
(toez.) J.P.J. Voets, kandidaats te
Hazerswoude die bedankte voor
Moordrecht (deelgem. Bethel).
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Andijk drs. J. Verschoof
te Veenwoudsterwal.
_rin:
Burenoverlast
KG
s in 1
nde c
!entra<
BLAFFENDE honden, knetterende radio's en prcf^^
de auto's. Dat zijn drie ingrediënten die de sfeer in, voig,
behoorlijk kunnen verzieken. Met de zomer voor c maar
het verschijnsel burengerucht nog wel extra toenefveau
de thermostaat van de verwarming kan omlaag err^ej^e^
kunnen open. De Nationale Woningraad heeft be^^
25 procent van de Nederlandse huishoudens lastyoor y
z'n buren. Die stijging is opvallend. Begin jareier spr
klaagde slechts acht procent van de Nederlanders (Dndar
opvallende aanwezigheid van buren. P* van
tomen
t~\ ij F
DE cijfers wijzen of op naïviteit van mensen, daai,
dat buren net zo genieten van hun huisdier of vaipn
ziekkeuze als zij zelf doen; of en dat is aannenf i
ze denken zo aan zichzelf, dat het helemaal niet (hra.
komt dat een ander soms net met iets anders bezi|
iets anders behoefte heeft dan de geluidstrillingen (AG -
duceren. Dat is asociaal. Wanneer een luchtmach(n^e
vluchten op bepaalde momenten moet concent
mensen hun rust niet te ontnemen en wanneer gar
bouw steeds vaker een geluidswal tegen verkent j3c
moet opwerpen ter bescherming van de woonwijktn bij
men ook van afzonderlijke burgers mogen verwachde v:
de gemaakte decibels beperken. kilo^
HAARLEM Twee van
de vier leden van het
Youth Evangelism Servi
ceteam (YES) uit Ameri
ka houden hun werk
zaamheden in de Doops
gezinde Gemeente van
Haarlem voor gezien. De
vier hadden opdracht het
kerkelijke jeugdwerk
nieuw leven in te blazen.
De vier doopsgezinden beste
den naar Amerikaans gebruik
op basis van vrijwilligheid
twee jaar van hun leven in
dienst van de naaste. Tijdens
een training van drie maan
den in Baltimore zijn zij ver
trouwd gemaakt met de Ne
derlandse wijze van denken
en werken. Het Amerikaanse
team was welkom als ze maar
„niet te vroom" en „niet te
Billy Graham-achtig" te werk
zouden gaan, aldus H. Vogele-
sang, voorzitter van de kerke-
raad.
De vier teamleden blijken
echter niet of nauwelijks op
elkaar te zijn ingespeeld. Een
van de vier is om privé-rede-
nen reeds vertrokken. Een
tweede haakt na de zomerva
kantie af. Ds. S. van der
Meer, die de jongeren bege
leidt, weigert vooralsnog ech
ter te spreken van een fiasco.
„Het is juist heel succesvol. Ik
vind het resultaat tot nu toe
positief, als je bedenkt wat we
vanaf punt nul tot nu toe heb
ben opgebouwd".
De vier Amerikanen, drie van
20 en een van 25 jaar, hebben
samen met een Nederlandse
part-time jeugdwerker een
(m zijl
elijk.
Ie aar
jeugdhonk', een jofegroe
moetingscentrum p gar
Doopsgezinde Gemaler
Haarlem opgezet. „iplant
bezoekers varieert t doo:
tot twaalf", zegt \fcbod.
„Het loopt niet stonde ze
is wel belangstelliir fosf
naast leiden de vieidie fc
nen het vervoer varon v
capte kinderen, wi woo
gemeente speciaal ijcent
Transit-busje heebemt
schaft. (e en
De Haarlemse gens nog
besloten het Ailok te
team uit te nodigen/oerd
dere methoden omroer i
werk op te zetten oftuurl
ren uitgelopen. Hetan w
kelijke plan was, aidat
landse jongeren op de
zouden worden oveïrten.
van de Amerikan«
van hen zouden ol pe
Haarlem zou ee
moeten worden v<r
gemeenten in Ned^ een
Haarlem begint dëtrech
meldde het Algemen de
gezind Weekblad tirige
den geleden. elden
Ds. Van der Meervond
huidige problemeifcht v
hebben voorzien, jke m
wachtte er een maf beste
zullen krijgen. Defoonk
zouden ruim tweMgerr
aanzienlijk deel 25 n
werkzaamheden c&n d(
De begeleiding is (r eens
zwaar. De jongerenvone
wennig. Het maak'oerde
onzeker, dat ze zici
zo kunnen gedrageiii-
Verenigde Staten,
hun heel zwaar ds
sen hier niet op i
loofsverhalen zittei
ten."
Onwetendheid
Stelt u zich eens voor. daar ligt u dan.
Overgeleverd aan het oordeel van anderen.
Epilepsiebestrijding: jj
stoot of valt met uw steun!
giro;
£eidóe(2owumt
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers)
Kantoor Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres. Postbus 11, 2300 AA Leiden
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr van 8.30 tot 17.00
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248
van ma t/m vr. van 18.00 tot 19 00 u. op za van 14 00 tot
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW
Bij automatische betaling
per maand f 25.70
per kwartaal f 76,60
per jaar f 294,30
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 24^)
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor f
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
e c;
verk
akkc
ar in
isvei
B prt
plus
neer
tRE
TIJi
.CAS
"X