Koele bemiddelaar met
een 9 voor scheikunde
Kok overweegt
extra subsidie
minimumloon
Cao-overleg
ziekenhuiswezen
afgebroken
CEES VAN LEDE VERRUILT VNO VOOR AKZO
ABOP-voorzitter hekelt grijze hoofden in Kamer
INNENLAND
ËaidóaSowumt
DONDERDAG 11 APRIL 1991 PAGINA 3
^lales voor openbare
eëdiging kabinet
N HAAG Minister Dales van binnenlandse
en staat positief tegenover het VVD-voorstel de
diging van ministers en staatssecretarissen bij
aantreden van een nieuw kabinet voortaan in
openbaar te laten plaatsvinden. Zij beloofde
,e' leren in de Kamer het voorstel binnenkort te
lai len voorleggen aan koningin Beatrix, omdat
e immers degene is tegenover wie nieuwe be-
idslieden hun eed of belofte afleggen. De uit-
r ring van het idee zou dan ook betekenen dat
«visiecamera's de beëdiging van een kabinet in
eis Huis ten Bosch mogen registreren. De
jeei D'er Wiebenga had zijn voorstel gedaan omdat
irk beëdiging van de koning(in) en van kamerleden
P in het openbaar plaatsvindt. De woordvoer-
5yr s van de overige fracties ondersteunden het
irstel van Wiebenga.
Verkeersboetes
niet extra omhoog
DEN HAAG De verkeersboetes
zullen volgend jaar niet extra worden
verhoogd. Minister Kok van finan
ciën had vorige week die indruk ge
wekt. Hij wil in 1992 totaal 3,5 mil
jard gulden bezuinigen, waarvan 200
miljoen door hogere boetes. Dit laat
ste bedrag is echter de opbrengst van
de al aangekondigde verhoging die
per 1 november ingaat. Vanaf die da
tum worden de boetes voor diverse
verkeersovertredingen aanzienlijk
duurder. Voor ten onrechte parkeren
op een invalidenparkeerplaats zal 100
gulden moeten worden betaald, nu is
dat nog 35 gulden. Rijden door rood
licht gaat 150 gulden kosten in plaats
van 100 gulden.
Gezondheidstoestand
Hofstede verbeterd
UTRECHT De gezond-
heidstoestand van de zaterdag
door een hartaanval getroffen
CNV-voorzitter H. Hofstede is
verbeterd, zo heeft een CNV-
woordvoerder gisteren meege
deeld. Hofstede heeft in het
Sint Antonius-ziekenhuis in
Nieuwegein inmiddels een
dotterbehandeling en een aan
tal onderzoeken ondergaan.
De behandelende artsen ver
wachten dat Hofstede binnen
kort kan worden overgeplaatst
van de intensive care naar een
verpleegafdeling van het Sint
Antonius-ziekenhuis in Nieu
wegein.
Actie fietshelm
Leerlingen van de
Jacintaschool in
Breda hebben
gisteren van twee
bedrijven een
fietshelm gekregen.
De presentjes zijn
onderdeel van een
actie om de
fietshelm
ingeburgerd te
krijgen. Volgens één
van de bedrijven,
Schietecat
Tweewielers, is de
kans op hoofd- of
hersenletsel 6,5 tot
8,5 keer zo klein als
een fietshelm wordt
gedragen.
FOTO: ANP
AFTREK LIJFRENTE VERDEELT
CDA EN STAATSSECRETARIS
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De CD A-fractie en staatssecretaris Van Amels-
voort van financiën hebben ruzie over het bedrag aan lijfrente
dat maximaal aftrekbaar mag zijn van de belasting. Het CDA, ge
steund door coalitiepartner PvdA, vindt een bedrag van 5000 gul
den per persoon voldoende. Van Amelsvoort denkt aan 10.000
gulden. Tot 1 juli dit jaar is 18.000 gulden aftrekbaar. De CDA'er
Vreugdenhil stelt dat er naast de 5000 gulden nog een aantal extra
aftrekmogelijkheden zijn voor mensen die kunnen aantonen pen
sioenbreuk te hebben gehad of die pas op latere leeftijd een baan
hebben gekregen. „Er blijven genoeg mogelijkheden over voor
mensen die extra pensioenopbouw echt nodig hebben", zegt
Vreugdenhil. De PvdA-woord voerder Vermeend is dat met hem
eens. Staatssecretaris Van Amelsvoort is bang dat bij een grens
van 5000 gulden veel meer mensen gaan proberen van de ruimere
mogelijkheden gebruik te maken. In dat geval heeft de overheid
volgens hem nog geen baat bij een lagere aftrek. Volgende week
wordt het onderwerp in de Tweede Kamer behandeld.
lders wil
ïinder
achtvluchten
chiphol
'OUM
ko g HAAG Schiphol mag
1993 slechts maximaal
DO nachtvluchten verwer-
in plaats van de 15.000
/an tot nu toe is uitge-
in het concept-Plan van
jak voor de luchthaven
ctaV'hol. Dit heeft minister
Aórs (VROM) gisteren ge-
tóin mondeling overleg met
draste kamercommissie voor
een ïers ze dat het aantal
chtvluchten het afgelopen
ir lag op 9.000. Al eerder was
[esproken dat het huidige
ntal tot en met 1993 met niet
r eer dan duizend per jaar
tj groeien zodat het maxi-
«n vooralsnog komt te lig-
nop 12.000.
nsdag wordt het zogenoem-
beleidsconvenant onderte-
1 waarmee de bij het Plan
Aanpak betrokken partij-
(rijk, provincie Noord-Hol-
plei d, gemeenten Haarlemmer-
Z er en Amsterdam, Schiphol
ge de KLM) hun onderlinge
n dl ereenstemming bezegelen
zoor er de voorwaarden waaron-
Schiphol mag uitgroeien
een zogenoemde 'main-
jaa li', een belangrijk vervoers-
Haa ooppunt in de wereldlucht-
toeftft-
kamercommissie voelde
ders aan de tand over het
jiti t dat in de laatste versie van
taai I plan nog steeds niet duide-
is hoe een veel belangrij-
rol weggelegd moet wor-
eei n voor het openbaar vervoer
ui de aan- en afvoer van pas-
-ee [iers. Uitgaande van de
d elstellingen die in het plan
opgenomen zou de capaci-
van het openbaar vervoer
en naar Schiphol moeten
oteirtienvoudigen.
Ker touit de commissie werd er
ïoui het kabinet ook op aange
val ongen dat er snel een nor
ia di fring komt voor de toelaat-
re geluidhinder 's nachts en
t de geluidisolatie van wo
ngen rondom Schiphol snel
nand wordt genomen,
n meerderheid van Amster-
mse gemeenteraad heeft
udag zijn goedkeuring gege-
n aan ae aangepaste versie
n het Plan van Aanpak. De
meenteraad van Haarlem-
trmeer heeft gisteravond in
Krderheid alsnog ingestemd
het plan.
DEN HAAG Minister Kok van financiën wil de
loonkosten verlagen voor werkgevers die het mini
mumloon moeten betalen. Hij overweegt dit te doen
door bedrijven een extra loonsubsidie te geven als zij
ongeschoolden en laaggeschoolden in dienst nemen te
gen het minimumloon.
Het is echter raog niet zeker of Kok tot deze maatregel zal over
gaan. De minister zei dit gisteren op een spreekbeurt in Eindho
ven.
Van alle jongeren die een baan zoeken heeft 75 procent een lage
opleiding. Bedrijven kunnen die mensen wel goed gebruiken,
maar vinden dat ze daarvoor niet het minimumloon zouden
moeten betalen, omdat dit te duur is. Daardoor dreigt de werk
loosheid snel te stijgen en dat kan het kabinet in problemen
brengen. Kok stelt dat een extra subsidie op de loonkosten, bij
voorbeeld verlaging van werkgeverspremies, het voor bedrijven
wel interessant kan maken laaggeschoolden in dienst te nemen.
Verlaging van het minimumloon is volgens de minister absoluut
niet aan de orde.
DEN HAAG Dezer da
gen heeft mr. C.J.A. van
Lede zijn scheikundeboe
ken maar weer eens te
voorschijn gehaald. Op
het gymnasium (bèta) was
hij er een kei in; op de
eindlijst prijkt een 9. Hij
heeft er daarna niets meer
mee gedaan, want Cees
van Lede is voor alles on
dernemer, zoals zijn hele
familie.
Na zes jaar VNO gaat Van
Lede vanaf volgende maand
weer als ondernemer door het
leven. Bij Akzo wordt hij ver
antwoordelijk voor de divisie
geneesmiddelen en chemie.
„Ik denk dat ik daarvoor wei
nig aan die boeken zal heb
ben". Van Lede verheugt zich
op zijn nieuwe baan, die hem
geregeld dezelfde woordspe
ling ontlokt: „Akzo om me
heen kijk zal ik het daar best
naar mijn zin hebben".
Een grapje op z'n tijd kan er
wel af. De lach siert ook vaak
zijn mond, maar dan vooral als
er fotografen in de buurt zijn.
Verder hebben we hier toch te
maken met een koele techno
craat, een beetje onopvallende
middenvelder in een hockey
team, die zorgt dat alles goed
loopt. Maar zelden staat er na
afloop iemand klaar met de
opmerking: „Jeetje, wat speel
de die Van Lede vandaag toch
weer de sterren van de he-
Hij is meer iemand van de
achtergrond. Een doorzetter,
die graag dingen gedaan wil
krijgen zonder dat het nou
meteen opvalt. Een voormalig
huisgenoot uit zijn Leidse stu
dietijd, nu topman bij het soft
warebedrijf BSO, herinnert
zich nog heel goed hoe Van
lede de kroegcommissie runde.
Terwijl alle andere voorzitters
ervoor zorgden dat er zoveel
mogelijk bier voorradig was,
wilde Van Lede de kroeg bo
venal goed laten draaien. Het
moest bij hem allemaal econo
misch verantwoord.
Jeneverbedrijf
Cornelus Josephus Antonius
Van Lede:
„Zonder
economische
groei en
zonder winst
kan geen
sociaal beleid
worden
gevoerd".
FOTO: SP
van Lede werd op 21 novem
ber 1942 geboren in Wasse
naar. Zijn vader had er een je
neverbedrijf, Blankenheim en
Molet. Het gezin was groot,
twee jongens en drie meisjes,
en katholiek. Het verklaart,
zegt hij zelf, voor een belang
rijk deel waarom hij lid is van
het CDA.
Ceesje kon goed leren en ging
na het gymnasium wis- en na
tuurkunde studeren in Leiden.
Dat beviel hem niet en hij
stapte over naar de studie
rechten. „Dat was de snelste
manier om van de universtitel
af te komen", zegt hij.
Als jurist vertrok hij spoor
slags naar Fontainebleau, waar
hij aan het management-insti-
tuut Insead een opleiding
volgde die garant staat voor
een flitstende loopbaan in het
bedrijfsleven.
Zo geschiedde. Via Shell
kwam hij bij het organisatie
bureau McKinsey, waarvoor
hij werd uitgezonden naar di
verse landen. In 1977 werd hij
door Ogem gevraagd presi
dent-directeur te worden bij
Nederhorst Bouw. De ontman
teling van deze Ogem-dochter
was op dat moment in volle
gang, het bedrijf werd opge
splitst in diverse onderdelen.
Op zijn 33e kon Van Lede aan
de slag bij een failliete tak van
dit bedrijf. Hij genoot er van.
Hij ontsloeg in één keer 115
van de 600 werknemers, die
volgens hem goed terecht zijn
gekomen. Nederhorst Bouw
werd daarna onderdeel van de
Hollandse Betongroep (HBG).
Het VNO was onder de indruk
van dit staaltje ondernemer
schap en vroeg Van Lede
voorzitter te worden. In 1984
maakte hij de overstap en
volgde Chris van Veen op, de
voormalige minister van on
derwijs, die faam had gemaakt
als een zeepkistredenaar. Door
zijn manier van optreden be
geesterde hij grote groepen
werkgevers, maar tegelijker
tijd joeg hij werknemers tegen
zich in het harnas.
Tijdgeest
Een lastige erfenis voor Van
Lede, die veeleer een koele
technocraat is en liever de rol
van bemiddelaar speelt. Maar
de nieuwe VNO-baas had de
tijdgeest mee. De grote tegen
stellingen in sociaal-eonomisch
Nederland verdwenen; het
tijdperk Den Uyl werd inge
ruild voor de periode Lubbers.
Werkgevers, werknemers en
overheid kwamen almaar
minder scherp tegenover el
kaar te staan. Men zocht veel
meer naar compromissen, de
kampen waren bereid in te le
veren en keuzes te maken.
In die sfeer kon Van Lede uit
stekend gedijen. Johan Steke
lenburg, voorzitter van de
grootste vakcentrale FNV, kan
het zelfs goed met hem vin
den. „Het is weliswaar geen
ouwejongens krentebrood,
maar hij heeft me nooit bela
zerd. Afspraak is afspraak bij
hem. Natuurlijk worden er in
onderhandelingen altijd tacti
sche spelletjes gespeeld en
daar deed hij gretig aan mee.
Maar we hebben alletwee al
tijd heel goed beseft dat je el
kaar nooit zodanig moet be
schadigen dat je de volgende
keer geen zaken meer met el
kaar kunt doen. Op dit niveau
kun je alleen maar goed on
derhandelen als je een redelij
ke verstandhouding hebt. Dat
heeft Van Lede ook altijd be
seft".
Na afloop van een tv-pro-
gramma stapte Stekelenburg
onlangs zelfs bij Van Lede in
diens meer dan modale auto.
Dat werd niet door iedereen
gewaardeerd. „Mensen riepen
dat dit het beste bewijs was dat
de klassestrijd niet meer be
stond", zegt Stekelenburg.
„Historisch gezien is dat na
tuurlijk zo, maar het zou onzin
zijn om te stellen dat we de
zelfde belangen hebben. Soms
merk je dat er een wereld van
verschil is. Van Lede blijkt in
dat soort gevallen weer een
echte werkgever, die andere
afwegingen maakt dan ik. Als
een bedrijf een goede winst
maakt, maar mensen wil ont
slaan om nog meer winst te
maken, zeg ik: dat kun je niet
maken. Maar Van Lede is het
daar dan volstrekt mee on
eens". Van Lede: „Zonder eco
nomische groei en zonder
winst kan geen sociaal beleid
worden gevoerd".
DICK HOFLAND
Hoofdredacteur
HP/De Tijd stapt op
AMSTERDAM De
hoofdredacteur van het
opinieweekblad HP/De
Tijd, Ad 's Gravesande,
heeft zijn ontslag inge
diend.
's Gravesande werd vorig jaar
aangesteld als hoofdredacteur
om de fusie tussen de Haagse
Post en De Tijd te begeleiden.
Dat fusie-proces beschouwt hij
als beëindigd, 's Gravesande
heeft gisteravond in de post
vakjes van de redacteuren zijn
ontslagbrief gedeponeerd. In
die brief stelt de ex-directeur
van het Holland Festival en
oud-VPRO programmamaker
dat gebrek aan ervaring in de
weekbladjournalistiek hem is
opgebroken. Het functioneren
van 's Gravesande stond al vrij
snel na zijn benoeming ter dis
cussie in de redactie van HP/
De Tijd. Hem werd vooral ge
brek aan initiatief en journa
listieke visie verweten. Direc
teur Marianne Verhoeven zei
vanmorgen dat directie en re
dactieraad zich nog moeten
buigen over de opvolging van
's Gravesande.
Campagne en
alarmnummer tegen
kindermishandeling
DEN HAAG Komende zo
mer beginnen de ministeries
van WVC en justitie een grote
nationale voorlichtingscampag
ne ter voorkoming en bestrij
ding van kindermishandeling.
Alle fracties in de Tweede Ka
mer die zich gisteren over dit
onderwerp bogen, hopen dat
hierdoor meer kinderen in
nood de weg weten te vinden
naar de hulpverlenende instan
ties. Voor kinderen die slacht
offer van mishandeling zijn en
voor volwassenen die kinderen
gewelddadig behandelen komt
er een 06-nummer.
Onderzoeken wijzen uit dat 1
op de 600 kinderen in Neder
land herhaaldelijk het slachtof
fer is van lichamelijk, psy
chisch en seksueel geweld.
Jaarlijks sterven gemiddeld 40
kinderen ten gevolge van mis
handeling. Het aantal meldin
gen van kindermishandeling
bedraagt per jaar circa 8000,
maar dat is volgens de onder
zoekers slechts het topje van de
ijsberg.
Politici
St. Maarten
verdacht van
miljoenenfraude
DEN HAAG De politieke
leiders van het Antilliaanse
eiland St. Maarten zijn vermoe
delijk betrokken bij een miljoe
nenfraude. Het gaat om een
contract ter waarde van veertig
miljoen dollar voor de uitbrei
ding van het vliegveld Prinses
Juliana.
Het contract is afgesloten met
Italiaanse aannemers en is gefi
nancierd door de nationale Ita
liaanse kredietverzekerings
maatschappij. Het geld zou ech
ter zijn doorgesluisd naar de
maffia, met name naar de
steenrijke Siciliaan Don Saro.
De politieke leiders op het
eiland zouden geen enkele be
slissing meer kunnen nemen
zonder eerst deze maffialeider
te raadplegen. Dit blijkt uit een
onderzoek van de Nederlandse
landsadvocaat mr. D. Wubs, die
een aantal verdachten heeft ge
hoord.
Het schandaal zal naar ver
wachting het einde betekenen
van de politieke loopbaan van
Claude Wathey, die het al
veertig jaar voor het zeggen
heeft op het eiland. Verwacht
wordt dat Vance James jr., lei
der van de grootste oppositie
partij, bij minister Hirsch Bal-
lin van justitie en Antilliaanse
zaken het vertrek van Wathey
zal eisen.
Een
medewerkster
van de
„Negen
maanden
beurs" in de
Amsterdamse
RAI
demonstreert
een nieuwe
luier die
hergebruikt
kan worden.
De luier,
gemaakt van
katoenen
flanel, is
goedkoper en
beter voor het
milieu.
Volgens de
fabrikant
vervormt de
luier niet na
het wassen.
FOTO: ANP
BONDEN WILLEN CONCREET LOONBOD
UTRECHT De vakbonden in de gezondheidszorg
hebben gisteren de eerste oriënterende onderhande
lingsronde voor de cao-ziekenhuiswezen (200.000 werk
nemers) na zeven uur afgebroken.
De bonden willen van werkgeversorganisatie de Nationale Zie
kenhuisraad (NZR) een concreet loonbod. De NZR kan dit ech
ter nog niet geven,' zolang het ministerie van WVC niet is inge
gaan op zijn verzoek de loonruimte te vergroten, zo heeft een
NZR-woord voerster na afloop meegedeeld.
De CFO (Christelijke Federatie Overheidspersoneel) noemt dat
„besluiteloosheid". Deze CNV-bond verwacht nu snel een con
creet bod voor de loonruimte. „Na twee actiejaren hebben de
werknemers in de gezondheidszorg er recht op te weten hoe de
stand van zaken is'aldus een CFO-woordvoerder. De partijen
praten verder op 24 april. De NZR hoopt dan van WVC een gro
tere loonruimte te hebben gekregen dan de 2,75 procent voor dit
jaar die in december al was toebedeeld voor onder meer verbe
tering van de arbeidsvoorwaarden.
DOOR BILL WATERSON
UTRECHT De fracties van
verschillende partijen in de
Tweede Kamer tellen teveel
grijze hoofden. Een deel van de
immobiliteit op onderwijsge
bied van bijvoorbeeld het CDA
is te verklaren uit de hardnek
kigheid waarmee politici uit
het verleden zich vastklampen
aan het pluche van het heden.
Dit zei voorzitter Ella Vogelaar
gisteren bij de officiële opening
van het driejaarlijks congres
van de Algemene Bond voor
Onderwijspersoneel (ABOP) in
Utrecht. Vogelaar noemde geen
namen, maar voor ingewijden
was duidelijk dat zij met name
de oud-staatssecretarissen van
onderwijs Hermes en Van Leij-
enhorst bedoelde. Hermes
(staatssecretaris van onderwijs
van 1978 tot 1982) is voorzitter
van de CDA-fractiecommissie
onderwijs in de Tweede Ka
mer. Van Leijenhorst (staatsse
cretaris van onderwijs van 1982
tot 1986) leidt de onderwijscom
missie van de Tweede Kamer
zelf.
De weerstand tegen vernieu
wingen in het onderwijs bij
deze CDA'ers is vaak zo groot
dat zij in de wandelgangen van
het kantoor van de ABOP in
Amsterdam wel eens zijn aan
geduid als „oude lijken
Vogelaar ontwaart ook teveel
grijze hoofden bij de PvdA en
bij de andere partijen, maar zij
richtte haar pijlen in Utrecht
toch nadrukkelijk op het CDA.
Het teveel aan grijze hoofden is
volgens haar immers maar één
van de oorzaken van het ge
brek aan dynamiek op het poli
tieke onderwijsfront. De ande
re oorzaak is volgens haar de
aanwezigheid, in elke rege
ringscoalitie, van deze partij.
„Ik zeg daarmee niet dat het
CDA niet deugt of niet in staat
is tot iets goeds", aldus Voge
laar. „Maar met deze partij ke
ren in elke coalitie dezelfde be
perkingen, zelfs taboes, ook op
onderwijsgebied, terug".
Vogelaar stak in Utrecht de
hand overigens ook in eigen
boezem. Niet alleen de politiek,
maar ook de (onderwijs-)vak-
beweging vindt zij geen toon
beeld van dynamiek. Zij wees
op het optreden van de Na-hos-
sers, jonge leraren die meer sa
laris eisen. Volgens de voorzit
ter hebben die ook de ABOP
ruw met de neus op de feiten
gedrukt.
