Literatuuronderzoeker vindt
jeugdbrieven van Ter Braak
CcidócSoiMCMit
/I
laad voor de Kunst weigert
aedewerking bezuinigingen
AUTO KOEN LEIDERDORP
Weversbaan 12, Leiderdorp
071-417493
BURGERJON AUTO'S
Hoofdstraat 349, Sassenheim
02522-10450 (sub-deaier)
li CUNST/RTV
DONDERDAG 11 APRIL 1991 PAGINA IS
Prins Bernhard presenteert
natuurprogramma Veronica
HILVERSUM Prins Bernhard heeft een nieuwe stap in zijn car
rière gezet. In de maanden juni en juli presenteert hij voor Veronica
de zeven-delige televisieserie 'Hart voor de Natuur'. De koninklijke
televisiepresentator die 29 juni zijn tachtigste verjaardag viert,
neemt de kijker om de veertien dagen mee naar de meest afgelegen
gebieden ter wereld waar hij als ambassadeur van het Wereld Na
tuur Fonds heeft vertoeft. Elke aflevering wordt vanuit zijn privé
vertrekken in Soestdijk ingeleid. De regie van de natuurserie is ir
handen van de Hilversumse producer Gideon van Aartsen. Hoofd
bestanddeel van de serie zijn filmfragmenten die Niels Halbertsma
(bekend van Luipaard op schoot) maakte in bedreigde natuurgebie
den van China, Madagascar, Maleisië, Indonesië, Zambia, Mexico.
Halbertsma filmde de prins ondermeer in korte broek op avontuur
in de jungle, met een bezem in de hand om een walvis te schrobben
en in gesprek met Afrikaanse presidenten om de ivoorhandel een
halt toe te roepen.
Leeuw van Venetië na
na zes jaar weer terug
AMSTERDAM De burgemees
ter van Amsterdam E. van Thijn
en zijn Venetiaanse collega
Bergamo begeleiden zondag de
Leeuw van Venetië bij de feeste
lijke intocht door het Canal Gran
de van Venetië. Het dier, bijna
vijf meter lang en drieduizend
kilo zwaar, verlaat deze week
Amsterdam om zijn oude plaats
weer in te nemen op de 15 meter
hoge zuil op het San Marco-plein
in Venetië. De afgelopen weken
hebben meer dan 40.000 bezoekers
de bronzen leeuw in het Konink
lijk Paleis op de Dam in Amster
dam bezocht, aldus woensdag de
stichting Amsterdam-Venetië.
UTPHEN De Amster-
amse historicus Léon
anssen heeft bij zijn on-
erzoek ten behoeve van
en te schrijven biografie
ver de schrijver Menno
ir Braak in Zutphen een
akket jeugdbrieven ge-
onden. De brieven zijn
fkomstig uit de nalaten-
:hap van de in december
orig jaar in Zutphen
verleden oud-rechter mr.
[J.W. Holleman.
ij het ordenen van de biblio-
leek van haar vader, ontdek-
zijn dochter, mevrouw Boij-
n-Holleman, tussen de boe-
en een mapje met de brieven,
iefkaarten en ansichtkaar-
n die Ter Braak aan haar va
ir had geschreven. En omdat
êon Hanssen kort voor het
'erlijden van mr. Holleman
nog telefonisch contact met
hem had gehad, was dat voor
mevrouw Boijsen-Holleman
aanleiding om hem de brieven
ten behoeve van zijn onder
zoek in bruikleen te geven.
Léon Hanssen werkt aan de
katholieke universiteit Bra
bant in Tilburg. Zijn Ter
Braak-biografie zal de eerste
zijn die aan de in Eibergen ge
boren schrijver wordt gewijd.
Hanssen verwacht dat hij het
werk over ruim een jaar klaar
zal hebben. De biografie is te
gelijk zijp proefschrift.
Het onderzoek brengt Hanssen
regelmatig in Gelderland, in
welke provincie Menno ter
Braak veel banden had. Om
dat er in de omgeving van zijn
geboorteplaats Eibergen geen
gymnasium was, bezocht Ter
Braak het gymnasium in Tiel,
waar hij voor de duur van de
studie bij een oom kon loge
ren. Ter Braak trouwde later
met Ans Faber, dominees
dochter uit Zutphen.
Op het gymnasium in Tiel al
leerde hij Holleman kennen,
met wie hij in de jaren
1920/1924 een briefwisseling
zou hebben. Holleman ging in
Amsterdam rechten studeren
en Ter Braak letterkunde.
Holleman werkte van 1946 tot
zijn pensionering in 1970 aan
de rechtbank in Zutphen, de
laatste jaren als rechter. Mr.
Holleman overleed in decem
ber vorig jaar.
Veel brieven
Het onderzoek van Hanssen
brengt een aantal onbekende
zaken aan het licht. Zo is het
verzameld werk van Ter
Braak in zeven delen gepubli
ceerd, maar volgens Hanssen
is daarmee geen compleet
overzicht van Ter Braaks
werk gegeven. Zeker éénderde
van zijn totale oeuvre is nog
ongepubliceerd. Ook zijn er
rond de drieduizend brieven
van Ter Braak aan derden, die
nog bestudeerd moeten wor
den. Hansen: „Een deel van
die immense brievenschat be
rust in het Letterkundig Mu
seum. Een ander deel is in
handen van particulieren en
van de in Gelderland wonende
weduwe van Ter Braak".
Hanssen is bijzonder blij met
de jeugdbrieven van Ter
Braak aan Holleman. Vooral
ook omdat ze een aardig tijds
beeld geven. Hij zegt:„Als je
foto's van studenten uit die tijd
(1920) ziet, zou je niet zeggen
dat die keurige heren in drie
delig grijs pas 17 of 18 jaar wa
ren. Ook de toon in de brieven
is opvallend volwassen voor
jongens van die leeftijd".
Het 'corps'
Als aankomend student heeft
Ter Braak geprobeerd lid te
worden van het Amsterdams
Studentencorps. Zijn aanmel
ding voor deze toen uitermate
reactionaire organisatie mag,
gezien zijn latere politieke
stellingname, verwondering
wekken. Mogelijk zal het ge
voel 'er bij te willen horen'
hem tot die poging hebben ge
dreven.
Ter Braak werd niet tot het
'corps' toegelaten en over die
afwijzing is door literatuuron
derzoekers wel eens gespecu
leerd. Nu blijkt dat hij gewoon
fysiek niet in staat was om de
destijds gebruikelijke intensie
ve ontgroening te kunnen
doorstaan. Wel werd hij lid
van de redactie van het stu
dentenblad Propria Cures,
waarin hij met ongekende fel
heid tegen de theologen van
leer trok. En ook dat was in
zijn tijd op z'n zachtst gezegd
ongebruikelijk.
In 1940 trok Ter Braak zoals
bekend, uit zijn principiële
stellingname tegen in het bij
zonder het fascisme de uiterste
consequentie: hij nam afscheid
van het leven en koos voor de
dood in de wetenschap dat hij
tot de eerste slachtoffers van
Hitier en zijn beulen zou beho
ren.
ini en Maxi sprakeloos
zeven jaar 'Sprakeloos' te hebben gebracht in de theaters, ongetwijfeld een Nederlands record,
i Mini en Maxi nu bezig met de laatste reeks voorstellingen onder deze naam. Karei de Rooij en
ter de Jong hebben met 'Sprakeloos' alle grote theaters in Europa bespeeld, en een groot aan-
concertzalen. De foto werd gisteravond gemaakt in het Circustheater in Scheveningen, waar het
o ook vanavond nog is te bewonderen. foto: anp
EN HAAG De Raad
Dor de Kunst weigert
tee te werken aan de
lannen van minister
'Ancona (wvc) om te be-
linigen op incidentele
ibsidies voor podium-
unsten en amateuristi-
:he kunstbeoefening/
unstzinnige vorming. Dit
eeft de Raad in een brief
an de bewindsvrouw la
in weten.
'e minister wil nog dit jaar 4,7
liljoen gulden op de kunsten
ezuinigen, waarvan 2,1 mil-
•en op de budgetten voor ad
öc-projecten. Volgens de
Raad heeft het snoeien in deze
subsidies ingrijpende gevolgen,
omdat er voor deze projecten
verhoudingsgewijs maar wei
nig geld is. De weigering om
mee te werken houdt in dat
minister D'Ancona de advie
zen van de Raad hoe zij 2,1
miljoen gulden kan snoeien,
moet ontberen.
Volgens de Raad worden de
bezuinigingsplannen van de
minister door geen enkel in
houdelijk argument onder
bouwd. „Als gevolg van het
feit dat de regering nu pas de
bezuinigingen voor het lopen
de jaar heeft vastgesteld, is de
vraag waar nog 'vrij geld' be
schikbaar is, kennelijk bepa
lend is", aldus de brief.
Van het totale bedrag dat de
rijksoverheid uitgeeft aan cul
tuur, gaat slechts een vijfde
naar de kunst. De maatregelen
van D'Ancona leiden er toe
dat ondanks deze verhouding
de kunstsector 90 procent van
het totaal te bezuinigen bedrag
op de cultuurbegroting moet
ophoesten. De Raad roept al
jaren dat de ad hoc-projecten
financieel zijn onderbedeeld.
Dit terwijl die projecten vaak
van een hoge kwaliteit zijn en
een belangrijke rol spelen in
de ontwikkeling en innovatie
van de verschillende kunstdis
ciplines. „Daarop bezuinigen
zonder een inhoudelijke dis
cussie is ondenkbaar", aldus de
reen zesde reeks 'De Octopus'
ILVERSUM Er komt geen vervolg op de vijfde reeks van
i Italiaanse misdaadreeks 'De Octopus'. Volgens de makers, de
aatstelevisie-maatschappij RAI, zijn alle mogelijkheden van
•a Piovra', die momenteel in ons land door de VARA wordt
itgezonden, benut. Directeur Carlo Fuscagni: „We willen niet
i herhalingen vallen". De Italiaanse kijker heeft een heel an-
er idee waarom de serie stopt, namelijk politieke druk. In Italië
het een publiek geheim dat de christen-democraten al sinds de
irste reeks op het scherm verscheen, pogingen ondernemen
in vervolg tegen te houden. In 'De Octopus' wordt namelijk op
idubbelzinnige wijze een link gelegd tussen de Italiaanse poli-
ek en de mafia.
SEIZOEN 91/92
Nieuwe Wereld
Dvorak
Uit de
Taalunie vindt
afzien Buchmesse
„onaanvaardbaar"
DEN HAAG Het is onaan
vaardbaar als Nederland en
Vlaanderen de kans om
'Schwerpunkt' te worden op
de Frankfurter Buchmesse
1993 laten lopen. Dat vindt de
Nederlandse Taalunie. Bij niet
doorgaan van het Nederlands-
Vlaamse 'Schwerpunkt' geeft
de Nederlandse regering blijk
van geringe waardering voor
de eigen cultuur. „Ons imago
in het buitenland zou daarmee
worden geschaad". De Neder
landse en Belgische ministers
van cultuur en onderwijs, die
het Comité van Ministers van
de Taalunie vormen, worden
opgeroepen om „voortvarend"
naar financiële middelen te
zoeken.
Hogelijk fusie tussen
oonkunstenaarsbonden
MSTERDAM De beide belangenorga-
isaties voor toonkunstenaars in Neder-
ïnd gaan mogelijk fuseren. Er is een on-
erzoek gestart naar de wenselijkheid van
en fusie tussen de Nederlandse Toonkun-
enaarsbond en de Koninklijke Neder-
jndse Toonkunstenaarsvereniging. De
esturen hebben vastgesteld dat ze niet
an mening verschillen over de belangen-
ehartiging. Daarnaast zijn ze al van plan
e al bestaande samenwerking te intensi-
eren. De organisaties hebben samen on-
eveer 4000 leden, waaronder uitvoeren-
en, docenten en werknemers van kunst
veilingen en amusementsbedrijven. Een
lonkunstenaarsbond met zoveel leden
ju ongekend zijn voor Nederland, aldus
e organisaties.
New Kids-
zanger geeft
stichten van
brand toe
LOUISVILLE Donnie
Wahlberg, de zanger van
de Amerikaanse popgroep
New Kids on the Block,
heeft vandaag bekend
schuldig te zijn aan brand
stichting.
Hij deed dat als onderdeel van
een regeling, waarbij in ruil
voor zijn bekentenis de aan
klacht werd afgezwakt. Op
brandstichting staat in de VS
maximaal 20 jaar gevangenis
straf. De 21-jarige Wahlberg
stak op 27 maart het tapijt op
de gang van de achtste verdie
ping van een historisch hotel
in Louisville in brand. De re
geling die met de rechter werd
gestroffen, houdt voor Wahl
berg onder meer in, dat hij zijn
medewerking verleend aan
een voorlichtingsfilmpje over
brandpreventie en filmpjes
waarin wordt gewaarschuwd
tegen drugmisbruik eh het rij
den onder invloed van alcohol.
De Alfo 33 geeft het rijden weer dyna
miek. Zijn frooie lijnen stralen kracht,
sportiviteit en stijl uit. Leverbaar in vijf
verschillende uitvoeringen. Met als topmo
del de Quadrifoglio die is uitgerust
met de 1.716-kleppen boxermotor. Moor
ook met de 1.3 motor levert de Alfa 33
het hoogste vermogen in zijn klasse. De
vloeiende lijnen van de corrosserie zetten
zich voort in het schitterende interieur.
HJH ALLE RECHTEN VOOR WIE ALFA ROMEO KIEST
fn standoardvoorzieningen ols getint glas,
elekttische tarnen vóór, neerklopbore ach
terbank, in hoogte verstelbaar sportstuur,
toerenteller en close-ratio 5-versnellings-
bak bevestigen de bijzondere klasse van
de Alfa 33. De uitvoeringen met 1.7 mo-
toi zijn levetbaar met ABS en zijn stan
daard uitgerust met stuurbekrachtiging en
centrole deurvergrendeling. Bovendien zijn
afwerking en kwaliteit - onder meer door
Componist 'La Vie en rose' overleden
de toepossing van elektroverzinkt plaat
stool - van hetzelfde hoge niveau als de
techniek, kom kennismaken met het nieu
we genieten en ontdek dot het kiezen
van een auto eenvoudiger is don ooit:
de nieuwe Alfa 33.
Affo 33 v.a. Fl. 25.790.-
ind. BTW af importeur.
Ctyiz
maaA/ </t
PARIJS Louis Guglielmi, die onder het pseudoniem Louiguy
de muziek voor het door Edith Piaf onvergetelijk vertolkte lied
'La Vie en rose' schreef, is vorige week op 75-jarige leeftijd
overleden. Louiguy, die afkomstig was uit Barcelona, schreef
talloze hits die voor en na de oorlog over de hele wereld bekend
werden. Ze werden uitgevoerd door artiesten als Andre Cla-
veau, Maurice Chevalier en Edith Piaf. 'La Vie en rose', waar
voor Piaf de tekst schreef, werd ook door talloze andere arties
ten uitgevoerd als Marlène Dietrich, Josephine Baker, Mireille
Mathieu en laatstelijk Grace Jones.
Weduwe van Vladimir Nabokov overleden
MONTREUX Vera Nabokov, de weduwe van de Ameri
kaans-Russische schrijver Vladimir Nabokov, is zondag op 89-
jarige leeftijd overleden in Montreux in Zwitserland, de plaats
waar het echtpaar zich vestigde nadat Nabokov met 'Lolita'
voorgoed naam had gemaakt. Vera Nabokov leed aan de ziekte
van Parkinson en was twee dagen voor haar dood in een zieken
huis opgenomen. Nabokov overleed in 1977.
(yin +Srtc/£rxt/
