Internationale industrie-top
buigt zich over het milieu
Stork in sterk expansieve fase
Beurs uan Amsterdam
Sigarettenfabriek BAT bezet
ECONOMIE
CeidócSouAont
WOENSDAG 10 APRIL 1991 PAGINA 7
Spinst HCS plotseling omlaag door extra lasten
•Plai
DEN BOSCH Het automatiserings
bedrijf HCS Technology heeft vorig
aar slechts 15,7 miljoen aan winst
reboekt, circa 40 miljoen minder
eerder werd verwacht, zo heeft
ie jemaakt. Medio december ging HCS
- uit van een winststijging over
met 22 procent. In 1989 behaalde
een nettowinst van f 45,1 mil-
n. De winstdaling houdt verband
iet herstructurerings- en reorganisa-
iekosten van 41,3 miljoen, die HCS
en laste van de resultaten van 1990
leeft gebracht. „De resultaten wer-
beïnvloed door de overneming
sen aantal bedrijven in de laatste
aren en een aantal verplichtingen,
jie grote lasten voor de toekomst met
'jch brachten", aldus J.J.G.M. San-
jers, bestuurslid van HCS. Om welke
k°8 tt
19.»
!n b ICS
»hï Kl
ebl* n(
edie d,
acquisities het precies gaat wil San
ders niet kwijt. Over de contracten
zei hij dat het overeenkomsten betrof
die langdurig negatief resultaat laten
zien, onder meer op het terrein van
facility-management (management
van rekencentra). „Die lasten zijn nu
eens en voor altijd verrekend", aldus
Sanders. HCS is teleurgesteld over de
gang van zaken vorig jaar. Die werd
mede negatief beïnvloed door de te
genvallende algemene economische
situatie. Na een slecht derde kwartaal
heeft er in het vierde kwartaal licht
herstel plaatsgehad. Ook in het eerste
kwartaal van 1991 is er nog sprake
van „terughoudendheid in de voor
HCS relevante markten". Onzeker
heid is troef en daarom waagt de on
derneming zich niet aan prognoses.
Resultaat IHC Caland
met 60 procent omhoog
ROTTERDAM IHC Caland (ener-
giewinning en toelevering aan de
olie-industrie) heeft vorig jaar aan
zienlijk beter gedraaid dan in 1989.
De winst uit gewone bedrijfsuitoefe
ning steeg met 60 procent tot ƒ27
miljoen.
Voorgesteld wordt het dividend te
bepalen op 3 (v.j. 2,90). Positief is
volgens het bestuur dat met de fiscus
overeenstemming is bereikt over de
hoogte van het fiscaal erkende agio
dat belastingvrij kan worden uitge
keerd in de vorm van bonusaande
len. IHC Caland is thans in het bezit
van 70 procent van IHC Holland,
welk bedrijf over 1990 voor het eerst
is geconsolideerd.
Geweigerde
luchtreizigers krijgen
hun geld terug
BRUSSEL Luchtreizigers die in
EG-landen om wat voor reden ook
worden geweigerd voor een gereser
veerde vlucht kunnen voortaan aan
spraak maken op een vast bedrag
aan schadeloosstelling door de be
trokken vliegmaatschappij.
Het terug te betalen bedrag varieert
van 75 ecu (fl. 174) tot 300 ecu (fl.
696) voor een vlucht van meer dan
vier uur. Karei Van Miert, Europees
Commissaris voor verkeer, noemde
de maatregel een „bescherming van
de consument en een duidelijke om
schrijving van diens minimumrech-
Nederlandse uitvoer
naar Duitsland flink
gestegen
DEN HAAG Nederland leverde de
Bondsrepubliek vorig jaar voor 56
miljard D-Mark (bijna 64 miljard)
gulden aan goederen. Dat is 7,6 pro
cent meer dan in 1989 en komt over
een met 28 procent van de totale Ne
derlandse uitvoer, aldus de Neder
lands-Duitse Kamer van Koophan
del. De stijging vloeit voort uit de
Duitse eenwording en de hoogcon
junctuur bij onze oosterburen, waar
de economische groei vorig jaar 4,6
procent bedroeg. Nederland impor
teerde voor 54 miljard DM aan goe
deren uit de Bondsrepubliek, een da
ling van 0,3 procent ten opzichte van
Noteringen van woensdag 10 april 1991 (tot 10:45 uur)
-landel redelijk en prijzen gelijk. Kalf-
2e soort 1100-1600.
lijk. Graskalveren 600-1200. Handel
redelijk en prijzen gelijk.
660, 1e kwaliteit 370-460 en 2e k
VEEMARKT LEIDEN Prijzen
slachtrunderen per kg geslacht ge
wicht zonder nier en slotvet, Inklusiel
'BTW (Volgens PW): Aanvoer slacht-
mnderen 100, waarvan mannelijk 10.
Mannelijk 2e kwal. 6,70-7,50, 3e kwal.
5,95-6,70. Handel redelijk en prijzen
gelijk. Vrouwelijk 2e kwal. 4,85-5,50,
3e kwal. 4,50-4,85 en worstkwalltelt
4,40-5,10. Handel redelijk en prijzen
waarvan 45 grasklaveren. Melk-
jrijzen gelijk. Melkvaarzen 1e soort
1600-2100
160-230, 1e kwaliteit 100-
2e kwaliteit 40-85. Handel
en prijzen lager. Aanvoer
matig en prijzen lager.
Varkens per kg levend gewicht. Aan-
slachtvarkens 655. Prijzen
slachtvarkens 2,80-2,90, zeugen 1e
2,45-2,55 en 2e kwal. 2,30-2,45.
el goed en prijzen hoger.
Slachtschapen en lammeren per kg.
geslacht gewicht Inklusief BTW: Aan-
700.
550.
iHam "uien uuvou tu rvy
ja er» 150-9,50. Rammen tot 22 kg 9,50-
,1,00, 22-25 kg 9,00-10,50. Rammen
ven 25 kg 8,00-9,50. Zulglammeren
,00-13,50. Handel goed en prijzen
iiklusief BTW: Slachtschapen 100-
80. Ooien tot 20 kg 170-200, boven
kg 175-210. Rammen tot 22 kg
i-250, 22-25 kg 225-265, boven 25
Vg?50-300. Zuiglammeren 150-190.
inklusief BTW: Aanvoer 97.
Stfiaap met 2 lammeren 250-375.
Schaap met 1 lam 200-265. Handel
i belangstelling geen notering op-
Elsevier en IHC
blikvangers
AMSTERDAM Hoewel een
krachtig herstel in de ochtend-
later zo ongeveer werd
gehalveerd, was het Damrak
gisteren toch vrij vriendelijk
gestemd. Vast in de markt la
gen onder meer Elsevier,
KLM, Amev en Grolsch, ter
wijl daarentegen Ahold in re-
Ook HCS, Grasso, Koppel
poort en Wegener Tijl lieten
het hoofd hangen. De obliga-
tiemarkt was overwegend wat
hoger De omzetten bleven
met 1,4 miljard ongeveer ge
lijk aan maandag met voor
aandelen een tikkeltje hogere
score 640 miljoen).
Uitgever Elsevier werd door
beleggers goedkoop geacht. De
aandelen werden 2 duurder
op ƒ86,60. Op de omzetrang-
lijst eindigde Elsevier op de
vierde plaats met bijna 450.000
rltuks of f 38,9 miljoen. Op de
optiebeurs was Elsevier goed
voor een opvallend hoge om
zet van 2800 contracten. In to
taal kwam het Rokin op 51.000
verhandelde contracten te
staan
Van de internationale fondsen
kwam KLM 0,70 hoger uit op
ƒ28,30. Philips was ƒ0,40 in
herstel op 28,50 en DAF
steeg nog 0,30 tot 26,40. Ha
venfonds Pakhoed klom 3,80
ƒ196,80. Het onverander-
1 ƒ0,30
de dividend van VOC
zaakte een verliesje
op 44.
Ahold werd eerst nog wat ho
ger uit de markt genomen
maar gaandeweg moest de
grootgrutter terrein afstaan.
Het slot kwam op 83,70 bijna
een rijksdaalder onder de laat
ste afdoening van maandag.
HCS Technology, die later in
de week met jaarcijfers zal ko
men, moest twee dubbeltjes af
staan op 8,50. Collega-auto
matiseerder DOCdata mocht
nog zes dubbeltjes omhoog
naar 12,60.
Bierbrouwer Grolsch schuim
de
naai J
ken deed het een stuk kalmer
aan met 0,90 winst
ROTTERDAM Zo'n 700
top-industriëlen uit de ge
hele wereld zijn vanaf
vandaag tot en met vrij
dag in Rotterdam bijeen
om te praten over onder
nemen en de zorg voor
het milieu. De conferen
tie, Wereld Industrie Con
ferentie over Milieumana
gement (WICEM II) gehe
ten, is een vervolg op de
eerste WICEM-bijeen-
komst, die in 1984 te Ver
sailles werd gehouden.
WICEM II wordt georgani
seerd door de Internationale
Kamer van Koophandel (ICC).
Tijdens de bijeenkomst vindt
onder meer de presentatie
plaats van een ICC-handvest
voor duurzame ontwikkeling.
De bijeenkomst bouwt voort
op de internationale milieu
conferentie van vorig jaar mei
in het Noorse Bergen, waar de
industrie een 'agenda voor ac
tie' opstelde.
In Rotterdam worden ook di
verse industriële onderzoeken
over het milieu worden gepre
senteerd. In het algemeen
geldt dat het internationale
bedrijfsleven bij de bescher
ming van de menselijke leef
omgeving nauwgezet let op de
gevolgen van milieu-maatre
gelen voor de economische
groei. Dat die groei doorgang
moet vinden, staat daarbij
voorop.
Eén van de WICEM-studies
behandelt de als 'gigantisch'
bestempelde economische en
sociale gevolgen van de strijd
tegen het broeikaseffect, de
klimaatverandering die kan
ontstaan door opwarming van
de atmosfeer. Zoals bekend
draagt de uitstoot van stoffen
als kooldioxyde (C02) door
onder meer de industrie bij
aan het broeikaseffect.
De studie erkent, ondanks de
wetenschappelijke onzeker
heid, de mogelijk ernstige ge
volgen van het broeikaseffect
voor het klimaat, de stijgende
zeespiegel en de landbouw.
Daarbij zou echter tegelijk gel-
Noorse premier Gro Harlem Brundtland, bekend van het naar
haar genoemde VN-rapport over milieu en ontwikkeling is één
van de sprekers op de WICEM-conferentie in Rotterdam.
den dat alternatieven voor fos
siele brandstoffen waarbij C02
vrijkomt nog 'vele tientallen
jaren' op zich laten wachten.
Duurzame energie
Bij de ontwikkeling van duur
zame energiebronnen als zon-
ne- en windenergie wordt gro
te vooruitgang geboekt, aldus
het rapport. Niettemin zou niet
te verwachten zijn dat één van
deze alternatieven op korte
termijn in staat is het gebruik
van fossiele brandstoffen als
olie, steenkool en aardgas, te
vervangen.
De WICEM-conferentie kent
een aantal gerenommeerde
sprekers. Onder hen is de
Noorse premier Gro Harlem
Brundtland, bekend van
naar haar genoemde VN-rap-
port over milieu en ontwikke
ling, 'Our common future'. De
Nederlandse milieuminister
Alders zal de internationale
top van het bedrijfsleven
eveneens toespreken.
Behalve het broeikaseffect
staan in het Rotterdamse
World Trade Center onder
werpen als efficiënt energie
verbruik, ontwikkeling van
technologie, en milieu-infor
matie en -communicatie op de
agenda. Ook wordt gepraat
over de uitwisseling van
lieukennis, onder meer
doeld om een „gelijkwaardige
uitgangspositie" voor rijke 1
arme landen te scheppen.
De Internationale Kamer van
Koophandel werkt aan een in
tegraal milieu-normenstelsel.
Het is bedoeld als een stan
daard voor de industriële we
reld om het milieugedrag te
beteren. In Rotterdam zullen
de jongste ontwikkelingen bij
het ontwerpen van het milieu-
normenstelsel worden gepre
senteerd.
38 30 28/2
133.90 3/4
87.30 4/4
116.70 4/4
178.90 10/4
61.40 9/4
81.90 5/4
199.20 9/4
89.50 4/4
64.50 22/3
26.509/4
140.7027/3
118.70 4/4
86.90 9/4
35.0026/3
36.30 9/4
10.401/3
157.00 4/4
51.00
151.20 28/3
63.70 9/4
60.00 2/4
49.609/4
54.50 4/4
199.20 4/4
30.40 4/4
29.50 4/4
38.60 5/4
102.508/4
57.50 19/2
100.50 8/4
65.10 9/4
53.70 4/4
16620 4/4
99.70 27/3
46.30 3/4
33.104/4
83.80 3/4
55.00 25/2
129.10 12820 128.70
26.40 2620
153.90 153.90 154.30
5320 53.10
kon ofio 146.80 146.00 146.10
196.80 196.60 196.60
165.60 164.70 164.70
Slotkoers dinsdag
ahrend gr c 196.00 199.50
AMSTERDAM Stork (on
der meer machinebouw) be
vindt zich in een sterk expan
sieve fase. Deze expansie uit
zich in regelmatige overne
mingen. De afgelopen twee
jaar 'kocht' het concern via
zo'n zestien acquisities rond de
ƒ750 miljoen aan jaaromzet.
Daarbij lag het zwaartepunt op
Nederland. Nu richt Stork zijn
blik wat meer op het buiten
land, aldus topman dr. J.C.M.
Hovers gisteren bij de presen
tatie van het jaarverslag in
Amsterdam.
De taakstelling die Stork in
1988 naar buiten bracht, een
volumegroei voor vijf jaar van
gemiddeld 15 procent per jaar
en een groei van de winst zijn
tot nu toe alleszins haalbaar
gebleken. 1
Het jaar 1990 is voor Stork
goed verlopen, zo drukte Ho-
vers zich met gevoel voor un
derstatement uit. De omzet
steeg van 2527 miljoen naar
3267 miljoen en de netto
winst van 92 miljoen naar
ƒ113 miljoen. Aan opdrachten
werd 3324 miljoen ontvangen
tegen 2963 miljoen in 1989.
Voor dit jaar heeft Stork een
goede uitgangspositie, zo
meende bestuurslid H. van
den Boogaard. Het
ging het nieuwe jaar i
een orderportefeuille
ƒ2185 miljoen tegen 2019
miljoen een jaar eerder. De be
zetting zal opnieuw goed zijn.
Enkele verliesgevende activi
teiten zijn inmiddels beëindigd
of gesaneerd. Van den Boo
gaard rekent op een verdere
stijging van de winst.
In de eerste twaalf weken van
1991 heeft Stork voor 750
miljoen aan orders binnenge
haald (v.j. 868 miljoen). Er is
volgens Hovers sprake ge
weest van een zeker Golfcri
sis-effect. Bedacht ook moet
worden dat de betreffende pe
riode van 1990 een hoge orde
rontvangst kende, in 1989 was
het 685 miljoen. Het bestuur
verwacht overigens, dat het
Golf-effect voor een belang
rijk deel weer kan worden
weggewerkt. De flinke offer-
teportefuille bewijst dat de
kansen nog genoeg aanwezig
zijn.
Na de vele overnemingen in
Nederland richt Stork nu de
blik meer over de grenzen
heen. Overigens denkt Hovers,
dat het tempo van de overne
mingen wat kan afnemen. Er
zijn contacten met de Treu-
handanstalt, de instelling die
zich bezig houdt met het sane
ren en privatiseren van het
bedrijfsleven in de voormalige
DDR, maar Stork heeft daar
van geen spectaculaire ver
wachtingen.
Bloemisterij komt
te postief over
AMSTERDAM De bloemis
terij heeft een te postief imago.
Dat leidt er volgens ir. J. van
Doesburg, voorzitter van de
Vereniging van Bloemenvei
lingen in Nederland (VBN) toe
dat politici gaan denken, dat
'deze sector best een stootje
kan verdragen'. Met onder
werpen als btw-verhoging
(„dat hobbeltje nemen jullie
toch wel even") heeft de bloe
misterij dat al aan den lijve
ondervonden.
Volgens Van Doesburg, die
zijn uitlatingen vanmiddag
deed tijdens de algemene ver
gadering van de VBN in het
World Center in Amsterdam,
wordt er veel te veel alleen
maar'gekeken naar de stijgen
de veilingomzetten en export
ven. Deze was in het jaar 1990
voor potplanten juist positief,
maar voor snijbloemen sterk
negatief. Tegen 100 gulden
kosten stond gemiddeld 91 gul
den aan opbrengsten", toonde
de voorzitter aan met cijfers
van het Landbouw Econo
misch Instituut in de hand. Hij
wilde met zijn opmerkingen
reageren op de gedachten die
leven om btw-verhoging toe te
passen op siergewassen. Ook
dacht hij aan de opstapeling
van milieueisen en handelspo
litieke maatregelen.
Overigens wordt de komende
tien jaar wereldwijd toch ze
ker een verdubbeling ver
wacht van de afzet van bloe
men en planten. In Europa
groeit de consumptie volgens
de voorzitter met vier procent,
in Japan met zes procent, en
in de Verenigde Staten met
acht procent. In Europa wor
den Frankrijk, Italië en Spanje
als sterke groeiers gezien. In
Oost-Europa als geheel ziet
men nog een grote onbekende.
De vroegere DDR laat wel een
goede groei zien.
Op de verre markten blijft de
Nederlandse positie kwetsbaar
als vindt de VBN het onver
draaglijk dat Nederland op de
sterk groeiende Amerikaanse
markt alleen maar een aavul-
lende rol zou mogen vervul
len.
AMSTERDAM De Voe
dingsbond FNV en de In
dustrie- en voedingsbond
CNV hebben de sigaret
tenfabriek BAT in Am
sterdam gisteravond voor
onbepaalde tijd bezet uit
protest tegen de sluiting.
De directie wordt niet meer
tot het bedrijf toegelaten. De
produktie gaat vandaag ge
woon door. Aan de bezetting
nemen in eerste instantie zo'n
dertig werknemers deel, maar
volgens een woordvoerster
van de Voedingsbond FNV
heeft de actie de instemming
van het gehele produktieper-
soneel.
De sigarettenfabriek (123
werknemers in de produktie)
moet volgens de directie uiter
lijk in januari 1993 sluiten. De
tussenliggende tijd wordt be
nutten om voor zoveel moge
lijk werknemers ander werk
te vinden, zo liet BAT-direc-
teur F. van Vliet gisteren we
ten na afloop van de vergade
ring 1
terste inspanning' getroosten
om hierover met de vakbon
den overeenstemming te be
reiken. Blijft zo'n akkoord uit,
dan zal de sluitingsprocedure
onmiddellijk in gang worden
gezet, aldus de raad van com-
1 de raad
De
blijven er 'na ampele
gingen' bij dat sluiting van de
fabriek uit kostenoverwegin
gen noodzakelijk is', maar zijn
bereid de termijn te verlengen
om de sociale gevolgen be
perkt te houden. Tot januari
1993 wordt gepoogd werkne
mers via outplacement aan an
der werk te helpen. De pro
duktie zal tegelijkertijd in fa
ses naar de fabriek in Brussel
worden overgeplaatst.
De directie moet zich een 'ui-
Volgens directeur Van Vliet
heeft het geen zin om een be
slissing twee jaar uit te stellen
en in de tussentijd te studeren
op alternatieven om de fabriek
open te houden. „De kosten
verlaging is noodzakelijk; op
alternatieven studeren heeft
dus geen zin". Concentratie
van de produktie in Brussel le
vert volgens de directie een
jaarlijkse besparing van 10
miljoen gulden op. De fabriek
in Amsterdam is te klein om
op termijn winstgevend te blij-
Opnieuw tegenvaller voor Eurotunnel
LONDEN De Kanaaltunnel, die Groot-Brittannië verbindt
met het Europese continent, zal pas in december 1993 volledig
operationeel zijn en niet zoals eerder gemeld in juli van dat jaar.
Oorzaak van de vertraging is de verlate levering van treinstel
len, zo heeft de directie van Eurotunnel maandag bekendge
maakt. De bouw van de tunnel zelf ligt op schema. De vertra
ging zal de inkomsten van Eurotunnel in 1993 met honderd mil-
pond y"336 miljoen) verminderen. Dat is ongeveer
geraamde inkomsten.
ndo c 356.00 356.00
H beh 25.80 26.00
em ba 235.00 235.00
eriks 102.00 102.50
flexovil 86.50 86.00
gamma hold 10120 10220
Hagemeyer
verwacht
voortzetting van
winstverbetering
NA ARDEN Onder normale
omstandigheden zal Hagemey
er de opgaande lijn van de re
sultaten van de laatste jaren
doortrekken. Die verwachting
spreekt het handelsconcern uit
in het gisteren verschenen
jaarverslag over 1990.
Vorig jaar steeg de nettowinst
met ruim 24 procent van
ƒ54,41 miljoen tot 67,58 mil
joen of per aandeel van 10,64
tot 12,59. Het dividend wordt
verhoogd van f 4 tot 4,52.
Gezien de onzekerheid in de
politieke en daarmee ook in de
economische situatie in de we-
reld meent Hagemeyer terug- Bron. GWK/CDK-8ank
houdendheid te moeten be
trachten bij het uitspreken van
een verwachting voor het lo
pende jaar.
Voor 1991 verwacht zij de be
nodigde investeringen voor de
normale bedrijfsuitoefening en
kleinere overnemingen te
kunnen financieren uit de in
terne middelen.
Korter wachten
bij nachtelijke
containeroverslag
x ms 33.70 33.40
mend gans 3900.00 3900.00
stfttreek 18.50 18.50
staal bank c 12.50
aux 41.60 41.20 nbm-amstel 10.30 10.50
groep 48.50 50.00 nedap 380.00L 2
36.90 35.00 wyers
0,4000 0.6500
29,70 3220
129,75 13425
ROTTERDAM De twee
grootste overslagbedrijven
voor containers in de Rotter
damse haven, ECT en Unit-
centre, zijn na Pinksteren ook
's nachts open. De containers
kunnen dan worden in- en
uitgeklaard, want ook de dou
ane is aanwezig.
Het gaat nog om een proef van
een jaar. Doel is de wachttij
den voor vrachtauto's te be
korten. Overdag tijdens de
spits lopen deze nu namelijk
nog op tot soms enkele ui
De terminals die aan de proef
meedoen, de Home- en Delta-
terminal van ECT en die op
Pier 6 en 7 en de Heyplaat van
Unitcentre, zullen het komend
jaar alleen nog van zaterdag
middag tot zondagavond dicht
zijn.
Er wordt naar gestreefd de
wachttijden bij ae terminals
terug te brengen tot gemiddeld
een half uur. Nu is dat nog ze
ker anderhalf uur. Spreiding
van het wegvervoer is bittere
noodzaak, omdat naar a
wachting de stroom containers
van en naar de haven nog
flink zal toenemen. Spoor
binnenvaart kunnen die groei
niet alleen aan.
38 1/2 371/2 mobicorp
ADVERTENTIE
Miele inbouwapparaten voor
optimaal komfort ia uw keukea
Geen cao voor Hoogovens, wel actievergaderingen
UTRECHT Het overleg over een nieuwe cao bij Hoogovens
(16.000 werknemers) is op niets uitgelopen. De Industriebond
FNV sprak na afloop, om half zes vanmorgen, van een breuk.
De CNV-collega's leggen het laatste bod van Hoogovens negatief
aan hun leden voor.
Morgen staan actievergaderingen op het programma.
Knelpunten in het - overigens al eerder vastgelopen - cao-ovi
leg waren weer de loonparagraaf en arbeidsduurverkorting.
Miele-Keuken-Centrum "Leiden"
Korevaarstraat 11tel. 071 -149859.
