Leerzame kanttekeningen bij de
naamgeving nieuwe gemeenten
Bezwaren tegen
brug Leimuiden
waren gegrond
Jelenia Gora enthousiast over stedeband met Alphen
WIDENS OMGEVING
Ccidóc Commit
DINSDAG 9 APRIL 1991 PAGINA 11
j
LANG S
O M W E G E N
Op mijn omwegen door
stad en land kom ik
graag mensen tegen. U
kunt mij telefonisch of
schriftelijk vertellen wie
u graag in deze rubriek
zou willen tegenkomen.
Ik ben bereikbaar via
071-122244.
waarde en spelling. Bloemen-
daal en Schoonhoven klin
ken beter dan Moddergat en
Kudelstaart; voor de laatste
plaats probeerden al middel
eeuwse (toch niet voor een
estetisch kleintje vervaarde)
grondbezitters vergeefs de
fantasienaam Schoondorp in
gang te doen vinden. De pol-
dernaam Hoerenwaard, de
veldnaam Hondennest en de
waternaam Stinkevuil zullen
het nauwelijks tot gemeente
namen brengen".
In de nieuwe gemeente Zede-
rik (1986) schreef het ge
meentebestuur al na enkele
maanden een prijsvraag uit
naar een betere naam. Zede-
rik, ofschoon een plaatselijke
riviernaam, heeft voor velen
een negatieve bijklank. Huis
man: „Je hebt nare afleidin
gen met betrekking op perso
nen: viezeriken, bangeriken,
luieriken, gemeneriken, val
seriken, stommeriken en zo
verder. De eenzame leeuwe
rik kan daar in z'n eentje
niets aan doen. Om de ver
koop van huizen in Maars-
senbroek te stimuleren be
sloot men voortaan de naam
van het moederdorp Maars-
sen te gebruiken. Dat
„broek" een voormalig laag
gelegen moerasland aanduid
de was niet doorslaggevend.
Dat had je evenzeer met Ab-
benbroek, dat niettemin een
middeleeuwse bermuda (de
broek van Abbo) in zijn wa
pen voert".
De auteur liet zijn gedachten
verder spelen: „Stede Broec
(1979) in Westfriesland lijkt
een geschikte naam om de
appartementenprijs in een
luxe residence nog wat op te
stuwen. De vorm Stedebroek
zou zowel de historische ver-
worteling als de tijd, waarin
de gemeente werd gesticht en
moet functioneren, tot uit
drukking hebben gebracht".
Je hebt ook „positief klin
kende toevoegingen" die de
attractiviteit van een be
staande naam kunnen verho
gen. In Duitsland mogen al
meer dan 150 plaatsen offi
cieel het attribuut Bad in hun
naam voeren: Bad Godes-
berg, Bad Bentheim, Bad
Ems. Huisman: „Een frisse
boel. maar een carthografi-
sche vervuiling".
Statusverhoging
Zeer gewild is ook de ver
melding van de rivier waar
aan de plaats ligt. Oorspron
kelijk diende dit ter onder
scheiding van naamgenoten.
Alphen a.d.Rijn werd in 1918
gevormd uit drie gemeenten
Alphen (ZH), Oudshoorn en
Aarlanderveen. Valkenburg
aan de Geul (1982, tot dan toe
Valkenburg L.) was een goe
de vondst voor een bolwerk
van toerisme. De in Duits
land zeer geliefde toevoeging
van het adjectief Groot (we
kennen ook een Greater
London; hoewel dit hoofdza
kelijk de uitgestrektheid be
treft), beoogt statusverhoging
ter onderscheiding van een
kleiner, gelijknamig dorp.
Toen in 1964 de Utrechtse ge
meenten Werkhoven en
Odijk bij Bunnik werden ge
voegd, kwam de naam
„Groot-Bunnik" op tafel". En
zelfs de voorstanders van die
naam moesten een beetje
grinniken.
Dan nog iets praktisch bij het
gebruik van afkortingen:
„Men zou in de zogenaamde
hagiofore namen als Sint
Pancras, Sint Maarten de af
korting St. kunnen gebrui
ken. Dat levert weliswaar
maar één plaats op maar
heeft het voordeel van aan
sluiting bij het Engelse, Bel
gische, Franse en Duitse sy
steem. Al deze aspecten en
nog meer, moeten telkens
zorgvuldig tegen elkaar wor
den afgewogen. Het is verlei
delijk zich vrolijk te maken
over de soms komische situa
ties die zich bij de „strijd om
de naam" voordoen. Maar
het uitgangspunt moet blij
ven, dat het belang van de
betrokken gemeenschap
vooropstaat. De inpassing in
het aardrijkskundig namen-
veld van het Nederlands
taalgebied laat daartoe ruim
te te over".
ipeer
I);
stra, Jweer zo'n boef", was het
nblc rste commentaar van
chter R. Th. van Leeuwen
EU] m het kantongerecht op
aat t dossier van de snel-
snd eidsovertreder die voor
sok m aan de balie stond.
Jog 'at ma£ natuurlijk zo
ping et zeggen, maar honderd-
15. i jf kilometer per uur op de
E unmenschansweg, is toch
rol» ga] wat. Kunt u zich her
neren wat de omstandig
iden waren die tot zo'n
17- ote haast leidden op die
do man-dag?"
it kon de boomlange ver-
chte, gehuld in een iets te
ein licht-grijs jack, maar
(Sp te goed. „Mijn vrouw bel-
Mh me op mijn werk in
aardingen volledig in pa-
"ek op. Ze was 37 weken
fro langer en leed hevige
1.30 jn. En als u dan weet dat
E alleen thuis was met mijn
|jQtri ie kinderen van twee,
45' ie en vier jaar, begrijpt u
inga t ik als een speer naar
45, is wilde." Zijn vrouw,
3- >ek achteraf, had last van
- qi' rmklachten. Gelukkig
37)- ader al te ernstige gevol-
Ji); i.
oo.
3 n Leeuwen kon zich de
>1.30 tatie van de verdachte
J voorstellen, maar wees
bij de herinnering op-
^j,l| iuw nerveus wordende
der wel op de risico's van
45, i n racepartij. „Bovendien
5 u door die aanhouding
d0°g niet snel thuis. U had
H ter mensen in Leiden
1 nnen inschakelen."
Ki)k officier van justitie
2^'j'C- J- Ekelmans kon zich
on de mans haast verplaat-
1.301- ..Maar uw rijgedrag
OOacht wel andere wegge-
5- l uikers in gevaar, heeft u
ar wel eens aan gedacht?"
ch halveerde ze haar eis
e; tweehonderd gulden,
an I t ontdekking van Van
c°i euwen maakte ieder
/fao !rwoord overbodig. Het
irid, sier bleek onduidelijkhe-
lo. 11 te bevatten omtrent de
o waarin de man zou
iben gereden. Een Ford
een Audi, Van Leeuwen
e«P de onvolkomenheid
v eder geval met beide
rtl« ilen aan. „Ik spreek ver-
Itóte vrij. Niet vanwege
verhaal, hoe roerend
maar omdat justitie
y l duidelijk genoeg is ge-
est De verdachte, in-
enn ddels voor de vierde keer
in i der, sprak hem niet te-
'jj nsen
Lammenschansweg was
de plaats waar een 26-
^"Jige, man op te hard rij-
was betrapt. De bode
z'n uiterste best, maar
bij zijn aankondiging
de grootste moeite met
niet erg autochtone ach-
»am van de jongen. Van
iwen kon er wel om la-
en: „U moet ons maar
'fj* rgeven dat Jansen ons
s gemakkelijker van de
pen rolt", verontschul-
e [de hij zich bij de in een
era' paars jack gestoken jon-
man.
SC
lidelijk was wel de over
riding. Tachtig kilometer
uur, terwijl vijftig op
weg het maximum is.
Tijki aartoe door Van Leeuwen
nodigd en met zijn on-
Idige blik als belang-
^fkste wapen, bouwde de
igeman zijn verdediging
„Ik moest in die tijd
nwege een ernstige ziekte
i maal in de week naar
AZL. Die dag was ik la-
dan normaal door files,
ik had haast, want u
rijpt dat ik mijn af-
ik niet wilde missen."
Leeuwen toonde zich
erg onder de indruk en
tes erop dat hij dan maar
p n half uurtje eerder had
groeten vertrekken. Begrij-
A "de dat de gekozen route
Gd zou lopen, probeerde
knaap een andere tak-
„Mijn naam was ook
_oed geschreven en er
toch een heel verschil
sen Jansen of Jensen."
'een slecht voorbeeld ge-
mijn eerdere opmer-
gaf Van Leeuwen
Maar Ekelmans vond
excuus maar magertjes,
vind het erg kinderach-
een zaak als deze te la-
voorkomen vanwege
lettertje. Ik eis daarom
0 froon honderdvijfenze-
3n nt'g gulden boete."
BUr0 schrokken verzocht de
Oo rdachte om clementie bij
i Leeuwen. Tevergeefs,
denk dat het wel mee-
Twee volle tanks zijn
zo duur. Wel vind ik dat
'tie in staat moet zijn
moeilijke namen fout-
te spellen. Ik matig de
'te dus tot honderdveer-
ilden," had de rechter
laatste woord.
RENS KOLDENHOF
Bezwaren tegen sloop van
steiger Langeraarse Plas
TER AAR Bewoners
van het Kuiperserf in
Langeraar maken be
zwaar tegen de mogelijke
sloop van een aanlegstei
ger in de Langeraarse
Plas. De steiger is in de
winter van 1987-1988 ge
bouwd,.
De heer Voortman maakte in
dertijd bezwaar tegen de bouw
van de steiger omdat hij zich
in zijn privacy bedreigd voel
de. Vlakbij de steiger bevindt
zich een kasje, waar hij de ei
genaar van is. Nadat Voort
man tot aan de Raad van State
heeft geprocedeerd werd zijn
bezwaar na twee keer afgewe
zen te zijn, toch gegrond ver
klaard op 27 september 1990.
Maar dat had geen betrekking
op Voortman's bezwaren van
privacy, maar op het feit dat
op de plaats waar de woningen
van het Kuiperserf gebouwd
zijn, nog steeds het bestem
mingsplan industrieterrein
geldt. En daar past geen stei
ger bij voor pleziervaart.
De vereniging voor Aanlegha-
ven Aptito waarin de Kuiper-
serfbewoners de krachten ge
bundeld hebben kwam gister
avond in de vergadering van
de commissie beroep- en be
zwaarschriften in het geweer
tegen de Vernietiging van de
in '87 afgegeven bouwvergun
ning. Zij eist van de gemeente
voor het gebied Kuiperserf
waar al zes jaar woningen
staan, zo snel mogelijk een wij
ziging van het bestemmings
plan. De vereniging is van me
ning dat de gemeente laks is
geweest in het realiseren van
de bestemmingswijzigingen.
Zij vindt het voorshands
vreemd dat hun woningen nog
steeds op bedrijfsterrein staan
en dientengevolge de aanleg
steiger om deze reden zou
moeten verdwijnen, terwijl het
gemeentebestuur kleinschalige
waterrecreatie hoog in het
Vaandel heeft.
DEN HAAG/LEIMUIDEN
De bezwaren die omwonenden
bij de toenmalige gemeente
Leimuiden maakten, tegen de
bouw van een brug door hun
buurman R. Bolhuis, zijn ge
grond. Zo oordeelde de Raad
van State.
In december verklaarde Lei
muiden, die in augustus een
bouwvergunning had afgege
ven, de bezwaren dat stukken
groen die door de buurtbewo
ners werden onderhouden,
moesten wijken voor de aanleg
van die brug, nog ongegrond.
Inmiddels ligt de brug er. Vol
gens Bolhuis is die brug nood
zakelijk, omdat de al bestaan
de brug die uitkomt op de
Nokweg, als gevolg van recon
structie van die weg verkeers-
onveilig is. De Raad van State
ziet die noodzaak niet in, te
meer omdat door het verbre
den van de bestaande brug aan
de verkeersveiligheid tege
moet kan worden gekomen.
Bovendien heeft de gemeente
het nagelaten om het bouw
plan aan de welstandscommis
sie voor te leggen voordat de
vergunning werd afgegeven.
Toch vindt de staatsraad de
bezwaren van de omwonen
den niet zo zwaarwegend dat
de brug onmiddellijk moet
worden verwijderd. Mogelijk
kan de brug via een anticipa
tieprocedure toch nog worden
gelegaliseerd.
Filmavond Oud Alkemade
ALKEMADE De Stichting Oud Alkemade houdt vanavond
een filmavond in Dorpshuis De Alkenburcht op de Noordhoek
in Roelofarendsveen. Vertoond worden oude films over Oude en
Nieuwe Wetering en Roelofarendsveen in de periode 1954-1968.
De voorstelling begint om 20.00 uur.
KUDELSTAART HAD BETER SCHOONDORP KUNNEN HETEN
INITIATIEFGROEP STEDEBAND BEZOCHT POLEN
Op 1 januari zoefde de ge
meentelijke kogel door de
kerk en verloor een aantal
Nederlandse gemeenten hun
zelfstandigheid omdat ze het
slachtoffer waren geworden
van de algemene, werkzame
norm van „tienduizend inwo
ners als benedengrens". Zo
ontstonden in onze omgeving
nieuwe gemeenten die, ter
vaststelling, fantasienamen
kregen toebedeeld. Rijneveld
was daar een van; onder luid
boegeroep van veel oorspron
kelijke Hazerswoudenaren
die gewoon onder „Hazers-
woude" willen thuishoren.
Daar was ook Jacobswoude
bij, een beetje aartsvaderlijk,
in de naamgeving, aandoen
de overkoepeling van Wou-
brugge en Hoogmade, Rijnsa-
terwoude en Leimuiden.
Overigens koren op de molen
van het kwartaalblad van de
Woubrugse Historische Vere
niging Otto van Hemessen,
dat al tien jaar lang „de Ja-
cobsladder" heet.
In het jongste nummer, eer
ste kwartaal 1991, heeft de
Jacobsladder een (elders
reeds eerder verschenen) bij
drage van prof. dr. J.A. Huis
man opgenomen, aangaande
„Een nieuwe gemeente, een
nieuwe naam?" Huisman is
voorzitter van de Adviescom
missie van Nederlandse aard
rijkskundige namen en hem
kan dus een zekere kennis
van zaken op dit terrein niet
ontzegd worden. In elk geval
meent de heer Huisman, dat
de keuze van een gemeente
naam „met grote zorgvuldig
heid dient te geschieden".
We zullen zijn gedachten een
eindweegs volgen.
Het gaat in beginsel over
„plaatsnamen" van gemeen
ten waarvan er sinds de
Franse tijd meer dan twaalf
honderd waren. Dat aantal is
inmiddels, via allerlei herin
delingen en samenvoegingen
geslonken tot zevenhonderd.
Nu was dat aantal van
twaalfhonderd eigenlijk een
wassen .feodale neus, want er
waren gemeenten bij die
slechts uit een landgoed be
stonden en daarom al, tussen
1830 en 1865, van de land
kaart werden geveegd. Maar
alla, wat overbleef en dat
was nogal watwas goed
genoeg om een eigen naam te
Het raadhuis van de voormalige gemeente Woubrugge. Wat was het een feest, jaren geleden, toen het in gebruik genomen werd.
Nu is het, in het nieuwe gemeentelijk bestel van Jacobswoude, nog goed voor „bruiloften en partijen" en commissievergaderingen.
FOTO: WIM VAN NOORT
hebben. En dat kostte soms al
moeite genoeg.
Prof. Huisman ging heel wat
mogelijkheden na en „viel"
niet zelden over de naamge
ving van heel wat combina
ties van nieuwe gemeenten
die onder meer door annexa
tie ontstonden. De namen
van de nieuw ontstane „part
ners" werden niet zelden
naar grootte vastgesteld en
opgeteld: Driebergen-Rijsen-
burg, Mook en Middelaar. In
Duitsland, Denemarken en^
België komen ook drie naam-
componenten voor. Kijk
maar naar België. Waar
woont u?: in Zichen-Zussen-
Bolder mijnheer. Maar zoiets
kan omslachtig zijn. Ten on
zent werden Oude en Nieu
we Niedorp samen gewoon
Niedorp. Huisman: „Typisch
Nederlands is de reanimatie
van de namen van verdron
ken steden en dorpen: Rei-
merswaal, bijvoorbeeld, eens
(1632) aan de golven prijsge
geven".
Middeleeuwen her
leefden
De naamgeving in het jonge
Flevoland is eigenlijk koste
lijk nietwaar? Wat eens in de
bodem van de Zuiderzee ver
zonken is, werd er bij naam
weer boven aarde gebracht:
Dronten, Zeewolde, Swifter-
band, Biddinghuize, Espel,
Tollebeek, namen van teloor
gegane middeleeuwse plaat
sen. Almere, zo heette het
oude kernmeer van de Zui
derzee; Flevoland neemt de
Romeinse naam daarvoor
weer op. Huisman: „Deze na
men dragen bij aan de cou
leur nationale en de her
nieuwde bewustwording van
het verleden". Ook rivieren
zijn actieve naamdonors: Ber-
nisse, Graafstroom, Zederik.
Liesveld (1986) is de naam
van een voormalige baronie
aan de Lek. „Liesveld als
naamgeving is heftig bestre
den door de Nieuwpoorters,
die zich beriepen op de stads
rechten en de historische be
tekenis van hun gemeente.
Zij wendden zich zelfs tot de
Kroon om hulp. Daarmee
klopten zij aan de verkeerde
deur: Hare Majesteit de Ko
ningin der Nederlanden
voert vele titels, waaronder
die van Baronesse van Lies
veld. De Nieuwpoorters had
den dus pech".
Je hebt echter ook nieuw ge
vormde samenstellingen: de
naam Willemstad werd door
de Zwijger als stichter zelf
gegeven; dan is er Zaanstad,
Rijnwaarden, Giessenlanden.
Huisman: „Persoonsnamen
komen bij ons in dit type
weinig voor, wat wel met een
ingeboren schrik voor per
soonlijkheidsverheerlijking
waterman dr. Lely (met z'n
stad) kon daar doorheen bre
ken". In België heb je nog al
tijd een Leopoldsburg. De au
teur graaft verder en diep.
Hij behandelde in zijn bijdra
ge ook „de knutselnamen",
samengesteld uit het taalma
teriaal van de deelgemeen
ten: Bellingwolde en Wedde
vormen Bellingwedde, Uit
huizen en Uithuizermeeden
werd Hefswal, Aldeboarn en
Raarderhim werd Boarnster-
him (1984).
Goodwill
Prof.Huisman: „Een bepaald
aspect is de goodwill van een
algemeen bekende naam: een
minpunt van Liesveld tegen
over Nieuwpoort". Ik zou
willen aanvullen: Rijneveld
als minpunt tegenover Ha-
zerswoude. Huisman weer:
„Medebepalend voor de
goodwill is de positieve uit
straling door klank, gevoels-
ALPHEN AAN DEN
RIJN Burgemeester
Zawila van het Poolse
stadje Jelenia Gora is
graag bereid om naar Al
phen te komen. Dat heeft
hij aangekondigd in een
brief aan Alphens' burge
meester Paats. Deze brief
is meegegeven aan drie
leden van de Initiatief
groep Stedeband die vori
ge week een bezoek
brachten aan de Poolse
plaats Jelenia Gora om
daar de mogelijkheden
van een stedeband tussen
Alphen en deze plaats te
onderzoeken. De reis is
een succes geweest.
„Het was een geweldige reis",
vertelt één van de reizigers,
Wil Klaassen. „We zijn in Po
len als vorsten behandeld, we
kregen lunches en een diner
aangeboden, bezochten tal van
bezienswaardigheden, maak
ten kennis met de stadsbe
stuurders en verkenden de
omgeving van de Poolse stad".
Duidelijk was het volgens hem
dat Jelenia Gora graag contact
wil met Alphen. Klaassen:
„Het gaat daarbij om contacten
met de diverse verenigingen
en instellingen, het gemeente
bestuur en ze willen ook heel
graag contacten met Alphense
ondernemers. Een hartewens
van burgemeester Zawila is
dan ook dat een delegatie on
dernemers naar zijn stad komt
om daar gegevens uit te wisse
len met de Poolse collega's".
De initiatiefgroep gaat er alles
aan doen om dat te realiseren.
Laura
Inmiddels is al bekend dat een
groep Polen in juli mee komt
doen met de Laura, de Al
phense fietsvierdaagse. Klaas
sen heeft intussen ook brieven
gemaakt voor de verenigingen
in Alphen met het verzoek
contacten aan te knopen met
de verenigingen in Jelenia
Gora. Ook zijn er brieven uit
gegaan naar de drie Alphense
scholen met een VWO afde
ling voor een uitwisseling met
leerlingen van het lyceum in
Cieplice bij Jelenia Gora.
In Jelenia Gora zelf hebben de
Alphense bezoekers een druk
programma afgewerkt. Na hun
aankomst op zaterdag 23
maaj-t namen Jan Nagelkerke
Wil Klaassen en Jan Nagelkerk&van de Initiatiefgroep Stedeband: „Het wachten is nu nog op het bezoek
Jelenia Gora en het tegenbezoek van burgemeester Paats, waardoor de stedenband officieel wordt".
en Wil Klaassen van de Inita-
titiefgroep hun intrek in hotel
Cieplice. Later kwamen daar
ook Ria en Peter Knopperts en
het gemeenteraadslid Joop
Bosman aan.
Op zondag bezocht het gezel
schap onder leiding van Jurek
Przybysz, de contactpersoon in
Jelenia Gora, de toeristische
attractieve omgeving van de
Poolse plaats tot aan de,grens
met Tsjechoslowakije. Maan
dagmorgen begon het eigenlij
ke werk met een ontmoeting
met senator Andrzej Piesiak,
lid van Solidarnose. Na deze
ontmoeting werden twee
sportcentra in de stad bezocht
waar voetbal, handbal, worste
len, basketbal, tennis, schaken
en bridge wordt beoefend. De
tocht ging verder via het cul
tureel centrum van de stad en
na Museum Okregowe met
haar glasexpositie. Het dagpro
gramma sloot af met een be
zoek aan de lokale televisies
tudio. en een diner met de bur
gemeester in het hotel Orbis.
De dinsdag was gereserveerd
voor een ontmoeting met de
burgemeester, enkele wethou
ders en de regionale gouver
neur Jerzy Nalichowski. Ook
was er een ontmoeting met de
lokale voorzitter van Solidar
nose en drie van zijn mede
werkers die het gezelschap in
lichtten over het vakbonds- en
politieke werk. Het gezelschap
kreeg daarna de gelegenheid
Jelenia Gora vanuit de lucht
te bezichtigen en had een ont
moeting met lokale journalis
ten. Woensdag werden het ly
ceum in Cieplice en twee mid
delbare technische schoien be
zocht. Ook bezocht men het in
aanbouwzijnde ecologische
centrum aan de rand van de
stad.
Kuuroord
Donderdagochtend keerde een
deel van het gezelschap weer
terug naar Nederland. Jah Na
gelkerke, Joop Bosman en Wil
Klaassen bleven en bezochten
de post ambulancevervoer, het
gebrekkige ziekenhuis in Jele
nia Gora en het kuuroord van
Cieplice. Later werd gespro
ken met de commandanten
van de lokale en regionale
brandweer en van de Moun
tain Rescue Service. Vrijdag
kwamen de twee grote fabrie
ken aan de beurt. Jelenia Gora
heeft farmacheutische indus
trie en een fabriek voor opti
sche glazen die beiden werden
bezichtigd. Ook werd het kan
toor van de Stadsverwarming
en de politie bezocht. Daarmee
was het officiële bezoek ten
einde.
Jan Nagelkerkde reisde af
naar het Duitse Lubenau ter
wijl Wil Klaasen en Joop Bos
man zondag weer met de bus
terug gingen naar Nederland.
Zo hadden zij nog de tijd om
zaterdag naar het Reuzenge
bergte te gaan voor een lange
wandeling in de sneeuw en
het bekijken van de twee
van de burgemeester van
FOTO: WIM VAN NOORT
sneeuwliften die een half jaar
lang skiërs naar de pistes
brengen.
De reizigers zijn thuis geko
men met de vaste overtuiging
dat het een goede zaak is een
stedeband aan te gaan met
deze toch wel op Alphen gelij
kende stad in Zuid-west Polen.
Een stad ook die per auto bin
nen twaalf uur te bereiken is,
zodat intensieve contacten mo
gelijk zijn. Klaassen en Bos
man zijn ook al bezig om een
groep atleten te interesseren
voor een bezoek aan Jelenia
Gora in september waar dan
een grote loop, vergelijkbaar
met de twintig van Alphen,
wordt georganiseerd en waar
voor de Alphenaren zijn uitge
nodigd.
Het wachten is nu op het offi
ciële bezoek van burgemeester
Zawila aan Alphen en een te
genbezoek van burgemeester
Paats waarmee de stedeband
dan een officieel karakter
krijgt.
i HANNEKE GUNTHER
