/erbazing over nominaties
oor AKO-Literatuurprijs
i, - kg
Klant weer koning bij
het Residentie Orkest
Het elan van Nieuw Sinfonietta
3 iblieksprijs richt
j§Jh op kinderboeken
Muzikale poëzie in
Vaders en Zonen9
AG1*JST/RTV
QeidóaQowumt
DONDERDAG 28 MAART 1991 PAGINA 7
IRDAM Thea Beekman, Paul Biegel, Dick Bru-
iep Diekmann, Evert Hartman, Guus Kuijer, Joke
eeuwen, H. de Roos, Annie M.G. Schmidt en Jan
iw zijn voorgedragen voor de Publieksprijs voor het
rlandse Boek. Deze keer worden de schijnwerpers
it op Nederlandse kinder- en jeugdboeken. De
jksprijs bestaat uit een geldbedrag van 15.000 gul-
n een bronzen beeld van de hand van Jeroen Hen-
n. Van 3 september tot en met 22 oktober kunnen
via een deelnameformulier, verkrijgaar in boek-
>ls en bibliotheken, hun keuze kenbaar maken. In
jeden ruim 50.000 lezers mee, aldus de stichting Col-
i ve Propaganda voor het Nederlandse Boek (CPNB),
isator van de Publieksprijs. De prijs wordt sinds
uitgereikt. De eerste winnaar was Kees van Kooten,
jd door Annie M.G. Schmidt (1988), Maijolein Bas
en Jean M. Auel (1990).
Julio Iglesias
treedt in najaar
op in Ahoy'
ROTTERDAM Julio Iglesi
as gaat in september op toer-
nee door heel Europa. Tijdens
zijn toernee zal hij ook Neder
land aandoen. Op 12 septem
ber zal hij in de Rotterdamse
Ahoy' een concert geven. Voor
het concert treedt hij nog twee
keer elders in het land op. Op
6 september treedt hij op in de
Frieslandhal in Leeuwarden
en op 10 september in de Rijn
hal in Arnhem. Kaartverkoop
voor het concert in Ahoy' be
gint op zaterdag 6 april.
Vlaamse partijen willen
RTL4 voorlopig niet op kabel
BRUSSEL De grootste Vlaamse partijen willen
„om culturele redenen" RTL4 voorlopig niet op de
kabel. Ze zijn desnoods bereid het tot een proces
voor het Europese Hof van Justitie in Luxemburg
te laten aankomen, aldus de Belgische krant Fi-
nancieel-Economische Tijd gisteren.
Daarmee botsen de christen-democraten (CVP), de
socialisten (SP) en de Volksunie (VU) met hun mi
nister van cultuur, Patrick Dewael, die onlangs zei
geen kans meer te zien RTL4 van de Vlaamse ka
bel te weren. De liberale bewindsman heeft te ma
ken met een EG-mediawet uit 1989 waaraan het
Vlaamse kabeldecreet, dat RTL4 nu nog in de weg
zit, moet worden aangepast. RTL4 kan hoe dan
ook via de rechter zijn zin krijgen. RTL4 aast al
geruime tijd op de Vlaamse (reclame)markt, en
lijkt nu succes te boeken. De omroep verwacht nog
voor de zomer op de Vlaamse kabel te worden toe
gelaten.
'Les Misérables' drie maanden langer
AMSTERDAM Door de overweldigende belangstelling is de
speelperiode van de musical 'Les Misérables' met drie maanden
verlengd. In plaats van tot en met 21 juli zal de musical tot en
met zondag 27 oktober elke dag te zien zijn in theater Carré in
Amsterdam, behalve op maandag. Kaarten voor deze extra
speelperiode kunnen vanaf 3 april gereserveerd worden aan de
kassa van Carré.
Tentoonstelling Karei Appel verlengd
DEN HAAG De tentoonstelling van Karei Appel onder de
titel 'Ik wou dat ik een vogel was in het Haags Gemeentemu
seum is met twee weken verlengd. De tentoonstelling zal in
plaats van tot 1 april tot 14 april duren. De directie van het
Haags Gemeentemuseum besloot hiertoe vanwege het grote suc
ces en de te verwachten belangstelling tijdens de paasvakantie.
Tot nu toe hebben 80.000 mensen de expositie gezien. Het Ge
meentemuseum verwacht dat het aantal de 100.000 zal passeren.
RTL4 zendt 'Match' in
voor de Gouden Roos
AMSTERDAM Het commerciële station
RTL4 stuurt een aflevering van het sport
programma 'Match Barend en Van Dorp' in
naar het jaarlijkse Gouden Roos-festival in
Montreux in Zwitserland. Het festival vindf
plaats van 5 tot en met 11 mei. De publieke
omroepen hadden eerder al besloten een af-'
levering van het VAR A-programma 'Der
schreeuw van de leeuw' van Paul de Leeuw
naar Montreux te sturen. Het gaat om de
uitzending van 16 maart, waarin De Leeuw
zijn eigen kijk geeft op Nederland. De in
zending van RTL! is een aflevering van 27
december vorig jaar van 'Match Barend en
Van Dorp' waarin werd teruggeblikt op
1990. In deze uitzending zaten enkele be
kenden als Ruud Gullit, Marco van Basten
en Ajax-voorzitter Michael van Praag.
ii 5TERDAM Adriaan
Dis, goed, dat gaat
Patricia de Martelae-
j >ké, die had een goede
Maar Geerten Meij-
die had hem toch al?
van der Plas geno-
mperd? Er wordt nu
t gelachen. En van
i4Thomèse en Anne
J [ter hebben slechts en-
ej en gehoord, de laatste
2i rijft zelfs jeugdboeken.
4S1 bazing alom gisteren bij de
3i endmaking van de nomi-
79. es voor de AKO-Litera-
4,i prijs, de prijs die mede
j'j k zij de forse aandacht van
18! hiervoor ruim vergoede
17251 S-televisie binnen enkele
5ii n is uitgegroeid tot een be-
511
verbazing gold niet alleen
44] namen, maar ook het genre
91 ken dat de jury voor de on-
83 scheiding heeft voorgedra-
Die wijken namelijk wat
67ï iran voorgaande jaren, toen
i6oi roman de boventoon voer-
Nu zijn er twee romans,
9' biografie, een reisverslag,
1 verhalenbundel en een
73 gdboek genomineerd. En
6.I is toch andere koek.
3811 mdaar dat gisteren de verza-
16 elde lite uurcritici, die ove-
gens voor een deel weer zelf
79 lal van andere jury's zitten,
12 orden en mompelden. Waar
67 ras 'De advocaat van de ha-
242 n'van A.F.Th, van der Heij-
24.in1 vond Rudi Wester, criti-
941 s van Vrij Nederland en
80i el gevraagd jurylid. En waar
210.(1 s 'De Wetten' van Connie
38" lmen, nog beroemder door
t interview dat een duidelijk
rliefde Volkskrantjournalist
it Palmen maakte dan door
t boek zelf. Die ziin dus niet
nomineerd. En de kritiek,
had de jury al voorzien,
juryvoorzitter Frits
HjBlkestein, die voorlas: „De
Geerten Meijsing.
FOTO: SP
jury is bewust voorbijgegaan
aan eventueel opzien dat de
boeken hebben gebaard in het
verleden. Zo kon het gebeuren
dat een naam waar iedereen
over spreekt moest wijken
voor een naam waar haast nie
mand het over heeft". Bolke-
stein wees er verder op dat er
197 boeken werden gelezen,
meer dan ooit tevoren.
De naam die momenteel de
meeste bekendheid geniet,
Adriaan van Dis, kreeg de no
minatie voor 'Het beloofde
land', zijn verslag van een reis
door Zuid-Afrika, in het spoor
van Eva Landman. Helder,
licht en direct van stijl, aldus
de jury.
Patricia de Martelaere, een
Belgische, werd genomineerd
voor 'Littekens', een roman
over twee studenten wier rela
tie wordt getekend door ge
beurtenissen uit het verleden,
Patricia de Martelaere
FOTO: STEYE RAVIEZ
waar de lezer overigens nooit
achter komt.
De winnaar van de AKO-Lite-
ratuurprijs 1988, Geerten Meij
sing, staat nu opnieuw op de
lijst genomineerden. Dit keer
met het tweede deel van de
toenmalige prijswinnaar „Ver
anderlijk en wisselvallig", „Al
tijd de vrouw" geheten. „Een
hoogtepunt in zijn oeuvre èn
in de prozaliteratuur van de
afgelopen periode", aldus het
juryrapport in een voorschot
op de uiteindelijke uitreiking.
Enthousiast is de jury ook over
Michel van der Plas' biografie
„Mijnheer Gezelle, biografie
van een priester-dichter". Zij
prijst het inlevingsvermogen
van de schrijver, die zich op
de rand van vereenzelviging
begeeft in zijn essay over de
priester-dichter Guido Gezelle.
Bovendien kan het boek een
aansporing vormen voor men
sen die zich eens willen ver
diepen in het werk van Gezel
le.
P.F. Thomése, heeft een histo
rische verhalenbundel ge
schreven, „Zuidland", met
verhalen die zich afspelen in
de zestiende en achttiende
eeuw. De debutant doet dat zo
goed dat de jury nu zit te
wachten op een voldragen ro
man, aldus het juryrapport.
Het laatste genomineerde
boek, „Verse bekken!" van
Anne Vegter, is een jeugdboek
met een bijzonder eigen taal
gebruik. Het zijn twaalf verha
len over de rat Heel Kort, en
Vegter bewijst daarmee (ook
al) „een aanzienlijke verrij
king van de prozaliteratuur"
te zijn.
Wie van deze schrijvers de
50.000 gulden die bij de prijs
hoort mee naar huis mag ne
men, wordt op 21 mei bekend
gemaakt in een rechtstreekse
uitzending van NOS Laat.
Naast Bolkestein hebben Louis
Ferron (winnaar van de AKO
Literatuur Prijs 1990), Prof. dr.
M. Janssens (criticus, auteur
en onder meer doctor in de
Germaanse Filologie en hoog
leraar aan de Katholieke Uni
versiteit van Leusden), dr.
W.A.M. de Moor (docent lite-
ratuurdidactiek aan de Katho
lieke Universiteit van Nijme
gen, criticus en auteur) en dr.
J.J. Peereboom (auteur en lite
rair criticus voor NRC/Han-
p Tijd: 'Vaders en Zonen' van Iwan
rgenjev. Bewerking en regie Lu-
Vandervost. Vormgeving en
I: Eric Lagrain met Guy Van Den
Met o.a. Dirk Tuypens, Dirk
.ie, Bob de Moor, Rita Wouters
b Wim Danckaert. Gezien op 12
irt, morgenavond in de Konink-
Schouwburg Den Haag, 11 mei
'1 Leidse Schouwburg.
Ie bewerking van een roman
it een toneelstuk slaagt niet
tijd, maar Lucas Vandervost
7"1 ikte het wel. Iwan Toergen-
vs 'Vaders en Zonen' is mooi
eworden, een verstild, thea-
473/t rwerk met dezelfde kern, die
boek tot klassieker maakt,
oergenjev laat zijn roman
raaien rond de filosofie van
et nihilisme, die kritisch staat
ver alles. Die levens-
ouding haalt volgens de
hrijver slechts bakzeil, waar
Ie liefde hem confronteert. In
Vaders en Zonen' keren de
ludenten Arkadi en Bazarow
erug op het platteland. Hun
tadse mentaliteit botst met de
ndolente, traditionele levens-
op «nadering van Arkadi's va
der en diens broer. Vooral Ba
zarow is onbuigzaam. Als me
dicus treedt hij streng op,
neemt alle normen en waar
den op de hak, maar weet in
zijn ontmoeting met Odintso-
wa op wie hij verliefd wordt,
geen houding te vinden. Zijn
credo „op het ogenblik is het
nuttig alles te loochenen" laat
het afweten. In verwarring
rest hem weinig anders dan te
vertrekken.
Lucas Vandervost toont het
rustige platteland door weinig
beweging op het toneel te la
ten plaatsvinden. De spelers
blijven tegen het achterdoek
zitten, als zij geen rol spelen,
luisterend naar de tekst van
de anderen. Het toneel bevat
behalve wat stoelen en tafel
tjes slechts een amorfe kroon
luchter, die als een grote doe
delzak met gekleurde lampjes
het beeld domineert. Daar, als
in een zachtgetint schilderij,
speelt zich 'Vaders en Zonen'
af.
In deze voorstelling valt de
prachtige tekstbehandeling,
die als welluidende muziek de
zaal inzingt, op. En of het nu
Scène uit 'Vaders en Zonen' van De Tijd.
een lieflijk sopraantje van An-
tje De Boeck of Brit Alen of
een sterke alt van Rita Wou
ters als Odintsowa is, of een
mooie bariton van Dirk Tuy
pens, het neemt op betoveren
de wijze mee in het gegeven.
Zulke musische voorstellingen
zijn zeldzaam en doen vanuit
hun lyriek de harde inhoud
zeker geen tekort. Het maakt
zelfs niet uit, dat Dirk Buyse
ineens een gedicht in het Rus
sisch voordraagt, dat is dan ge
lijk een hoogtepunt in het
stuk.
Dat Lucas Vandervost met het
oprakelen van de nihilistische
FOTO: GUIDO SAEYS
filosofie een misschien wel
oude koe uit de sloot haalt, is
in zo'n mooie 'Vaders en Zo
nen' geen bezwaar. Zijn be
werking kleedt die in in ro
mantische poëzie, die verder
gaat dan zomaar een levens
houding.
PETER SNEL
Dirigent Hans Vonk gaat af via de zijdeur.
DEN HAAG Het Resi
dentie Orkest gaat in posi
tieve zin de klok terug
draaien. Niet de leiding
van het orkest maakt uit
wat het publiek mooi
moet vinden, het wordt
met ingang van het ko
mende seizoen weer als
vroeger: de klant wordt
koning. Om tot dat besluit
te komen hebben bestuur
en directie lesgeld moeten
betalen, het aantal van
2700 minder verkochte
abonnementen in dit lo
pende seizoen ligt zwaar
op de maag.
Algemeen directeur Bert van
den Akker wond er tijdens de
gistermiddag gehouden pers
conferentie geen doekjes om.
Een enquête heeft uitgewezen
dat het publiek twee redenen
had om het te laten afweten:
de uiterst beperkte foyerruim
te en de dwangmatige rang
schikking van de gekozen
werken in de diverse series.
Zoals reeds eerder in deze
krant gemeld zullen foyers en
toegangsruimten worden ver
groot en zal het Muziekthea
tercomplex in de toekomst
kunnen beschikken over een
restaurant.
Chefdirigent Hans Vonk, tot
mei 1992 onder contract bij het
Residentie Orkest, gaat in feite
door de zijdeur af. Hij dirigeert
in juni 1991 nog een concert in
de basisserie, maar in het sei
zoen 1991-1992 zal hij zich niet
meer op het podium van de
Anton Philipszaal laten zien.
Bij het orkest passeert in het
komende seizoen nog een aan
tal „sollicitanten" met als ver
wachte uitkomst, dat in mei
1992 de opvolger van Vonk
benoemd kan worden.
Series
De twee A-series zijn in het
komende seizoen traditioneel
van opzet met werken van on
der anderen Tsjaikowski,
Wagner, Beethoven, Mahler
en onder leiding van Peter
Schreier Mozarts 'Mis in C'
met als solisten Sylvia McNair,
Anne-Sophie von Otter, John-
Mark Ainsley, Cornelius
Hauptmann en met medewer
king van het Nederlands Ka
merkoor. In deze serie diri
geert de voortreffelijke Grae
me Jenkins de 'Symphonie
fantastique' van Berlioz.
Het Koninklijk Concert
gebouworkest komt driemaal
naar Den Haag, de dirigenten
Wolfgang Sawallisch, Carlo
Maria Giulini en Riccardo
Chailly nemen deze concerten
voor hun rekening.
Overige dirigenten in het ko
mende seizoen zijn onder an
deren: Janos Fürst, Jiri Beloh-
lavek, Ivan Fischer, Jevgeni
Svetlanov, Aldo Ceccato en
Jonas Alexa.
In de serie Coro 2 zit een op
merkelijk optreden van de 18-
jarige Amerikaan Corey Ce-
rovsek die Mozarts vijfde vi
oolconcert én het Rondo voor
piano speelt.
Grigorian
In de Promenadeserie is on
dermeer een optreden van de
Russische tenor Gegam Grigo
rian in een programma met
Borodin, Rossini, Mascagni,
Verdi, Puccini en Tsjaikowski
opgenomen. Het Rotterdamse
publiek heeft onlangs voor
deze tenor De Doelen „afge
broken".
In de serie Romantisch piano
concert werken van Beetho
ven, Tsjaikowski, Brahms,
Saint- Saëns en Chopin en in
de populaire I-series (de i van
informatie) premières, klassie
kers en zes Nederlanders: Ba-
dings, Van Gilse, Hendrik An-
driessen, Diepenbrock, Verbey
en De Leeuw. In serie 1-3 ko
men de muzikale controverses
aan bod, concerten met een
extra lang programma.
De Kamermuziekserie presen
teert een galerij van zes fami
lieportretten met onder ande
ren de familie's Mozart, Bach,
Schumann en Andriessen.
De muziekliefhebbers die één
of meer abonnementen bestel
len kunnen voor de geredu
ceerde prijs van twintig gul
den in het bezit komen van de
dubbel-CD van een digitale
live-registratie van 'La Dam
nation de Faust' van Berlioz,
een opname van een concert
dat in april 1989 onder leiding,
van Alain Lombard werd ge-,
geven.
Ashkenazy
Günther Herbig vaste gastdirigent
DEN HAAG De Duitser Günther Herbig wordt met ingang
van 1992 voor een periode van twee jaar de vaste gastdirigent
van het Residentie Orkest, met daaropvolgend een optie van
nog eens twee jaar. Het komende seizoen zal Herbig reeds enke
le malen het Residentie Orkest dirigeren, te beginnen met Sym
fonie nr.8 'Unvollendete' van Schubert en Symfonie nr. 5 van
Mahler op 21 februari 1992.
Los van het Residentie Orkest,
komt de Anton Philipszaal BV
met een eigen programma met'
als klapstuk een eenmalig op
treden in Nederland op 11 ja
nuari 1,992 door het Royal
Philharmonic Orchestra onder
leiding van Vladimir Ashke
nazy en cellist Mischa Maisky.
Op het programma 'Leonore
nr. 3' van Beethoven, 'Sinfonia
da Requiem' van Britten en
'Don Quichotte' van Richard
Strauss. Verder in deze pro
grammering oude muziek op
authentieke instrumenten met
onder anderen Ton Koopman,
een internationale pianistense
rie met Marc Laforet, Rafael
Orozco en Ingrid Haebler, een
familieserie met onder ande
ren Louis van Dijk, een inter
nationale orkestenserie (Stutt
gart, Vlaanderen, Budapest en
Pardubice), een serie met ze
ven proms en concerten door
het Nederlands Kamerorkest'
en het Schönberg Ensemble.
ADRIAAN HAGER
van Haydn, Mozart en Sjoatakowitsj.
Gehoord in de Stadsgehoorzaal in
Leiden op 27 maart.
Hoe Joseph Haydns symfonie
nr. 83 in g aan haar bijnaam
„La poule" komt, is onduide
lijk, maar bij gebrek aan een
aannemelijke verklaring kan
vermoed worden dat de kir
rende Parijse chic uit het laatst
van het Ancien Régime des
tijds in de enkele speelse ma
ten uit het allegro spirituoso
•iets meende te horen tokken,
zichzelf daarin herkende en
het werk vervolgens bezwe
rend „De kip" doopte.
Wie er gisteravond in de
Stadsgehoorzaal ook kakelde,
de leden van het Nieuw Sinfo
nietta Amsterdam kon slechts
zingen in de schoenen gescho
ven worden. Daar leek hun
voortreffelijke spel althans het
meeste op. De hele symfonie
door werd de vormentaal van
Hay dn ten volle en op oor
spronkelijke wijze benut,
waardoor de spanning en dy
namiek die de muzikale ge
dachten van dit stuk dragen,
zich prachtig ontplooiden. Zo
wel het allegro, het subtiele
andante, het lieflijke menuet
als de levendig vertolkte fina
le waren doordrongen van een
stralende energie, geleid door
vakmanschap en betrokken
heid.
Niet minder aangenaam was
het optreden samen met Ro
nald Brautigam in Wolfgang
Amadeus Mozarts eigenzinnige
pianoconcert in Es (KV 449).
Bij een meer dan adequate be
geleiding spreidde deze solist
een onbekommerd speelgenot
ten toon. De toets was overal
licht, ook in het ernstigere,
ontroerende andantino.
Dmitri Sjostakowitsj' tiende
strijkwartet (opus 118) werd
gegeven in ae transcriptie
voor strijkorkest van Rudolf
Barsjai. Opnieuw bewees het
ensemble tot veel in staat te
zijn. De talloze unisono's in
liggende akkoorden waren
steeds zwierig en zuiver tege
lijk. De vele harmonische en
ritmische valkuilen die deze
uitzonderlijk lyrische partituur
herbergt, werden alle als ge
makkelijke hindernissen geno
men. Het boeiendste waren
hierbij wel het vurige allegro
furioso dat gespeeld werd met
een onalledaagse inzet, en het
adagio, waarvan de diepe ernst
in de uitvoering de gedachte
dat het leven van elk van de
orkestleden er van afhing op
riep. Dirigent Lev Markiz
weet blijkbaar verdraaid goed
waar hij zijn energie en talent
aan besteedt.
TOM STRENGERS
ADVERTENTIE
NEDERLANDSE
KÜNST- EN
ANTIEKBEURS
BREDA
Jubileum Tentoonstelling
LUISTERRIJK MILLENNIUM
Ontmoetingen in topstukken uit heel Europa
23 maart t/m 1 april 1991
Openingstijden:
Dagelijks 14-22 uur, Zondag.
Goede Vrijdag, Paaszaterdag
en beide Paasdagen 11 -18 uur.
Het Turfschip, Chasséveld. Breda
