En de winnaar heet Kevin Costner
rk plot in
jordspel
Mn (Bloemen
Wje
lloemén
ZEVEN OSCARS VOOR DANCES WITH WOLVES'
ieuwe bezems vegen schoon bij Rotterdams Philharmonisch
IST/RTV
CeULeSouoo/nt
DINSDAG 26 MAART 1991 PAGINA 13
-3
jn onderscheiding al
revers kijkt Frank
toe hoe NOS-ra-
:teur Willem van
de Gouden
opspeldt bij Corry
s. Naast deze twee
in kregen Jan Boer-
Eric van der Wurff
trp. De speciale Ex-
ging naar Candy
die zo succesvol
rerkte met Prince
'e Stewart.
FOTO: ANP
Rushdie scheidt van
Marianne Wiggins
LONDEN De Britse schrijver Salman
Rushdie gaat scheiden van zijn Ameri
kaanse echtgenote Marianne Wiggins,
van wie hij overigens al enige tijd ge
scheiden leefde. Rushdie zit al twee jaar
ondergedoken om te ontkomen aan de
doodstraf die de inmiddels gestorven
Iraanse ayatollah Ruhollah Khomeini
over hem uitsprak na het verschijnen
van het boek 'Satanic Verses'. Khomeini
vond het boek van Rushdie een beledi
ging van de islam. De echtgenote van
Rushdie zegt in de Times dat haar man
„zeer, zeer depressief" is. „Hij heeft zijn
vrienden volledig van zich vervreemd
en kan geen kritiek meer verdragen", al
dus Marianne Wiggins die op het ogen
blik weer in de Verenigde Staten woont.
Ets Rembrandt ontdekt in tv-programma
BROEK OP LANGEDIJK Bij de opnamen van het
AVRO televisie-programma 'Tussen kunst en kitsch' is
gisteren een ets ontdekt van Rembrandt, die dateert uit
1633. Dat gebeurde in Broek op Langedijk. De vondst
werd tijdens de opnamen door Th. Laurentius (kunsthan
delaar uit Voorschoten) getaxeerd op 8000 gulden. „Het is
jammer, maar dit exemplaar is te kort afgesneden, langs
alle randen en binnen de tekening. Anders was het wel
40.000 gulden waard geweest. Niettemin is het een echte
Rembrandt", aldus Laurentius. Volgens Laurentius is het
één van de weinige boekillustraties die Rembrandt heeft
gemaakt. Het is getiteld 'Schip van fortuin' en was be
doeld als illustratie voor een boek van Herckmans over
de zeevaart. De ets is gemaakt in de periode dat de schil
der pas was verhuisd van Leiden naar Amsterdam.
Vorig jaar februari werd in Leiden ook al een ets van
Rembrandt ontdekt tijdens de opnamen van het AVRO-
programma. Toen ging het om een ets uit 1631, die een
bebaarde man met bontmuts voorstelt. De waarde van die
ets werd geschat op 40.000 gulden.
|nsink en Huub Stapel in
an Anthony Shaffer,
i: Coot van Doesburgh. Re-
i. Decor/licht: Harry Wish,
■sj-i-.-. Yan Tax. Koninklijke
A Jburg, Den Haag, maandag
r1. Herhaling vanavond.
spel' van de Engelse
er Anthony Shaffer is
in die stukken die als
tdern avant-la-lettre de
idenis in kan gaan.
schreef het in 1970,
succes en werd in 1972
id. Joseph Mankiewicz
•rde Michael Caine en
ice Olivier en ook de
Jleuth' was spannend
,ge zijn intrige vol spel-
0
i Huub Stapel heeft het
van zijn aantrekkings-
;eva verloren. De omgeving
„leen uit de gemiddelde
liét i Christie: een Brits he-
valls vol prullaria, de wo-
g k an de bejaarde detecti
ve jhrijver Andrew Wyke.
ilkirat de confrontatie aan
iet |e jeugdige Milo Tindie
m met Wykes vrouw van-
t dibl. Hoe Wyke Tindie te
;t eif wil zijn en vice versa
dij in het theater worden
ok het zou flauw zijn de
rijs te geven. Meer is er
is niet in 'Moordspel',
zichzelf een bewijs is
/or<^lanSrijk plot kan zijn'
ieur Jo Dua laat het ver-
;de hoofdzaak zijn en
•fowel Stapel als Lensink
ineifimte SeSeven- De laatste
Wokkig speels doen en
h jendingen van zijn raspe-
imbre aanwenden om de
Ie üP£r^ke vertaling van
p|van Doesburgh te doen
Ten, Zij laat Wyke bij-
weid zeggen, dat Tindie
ad is geworden op een
,7 die de liefde bedrijft als
1 jelgische sanseferia'. Sta-
°°neelt een helder naturel
rdient de sympathie van
ibliek en zo loopt dit spel
H graafschap Wiltshire op
vikP PETER SNEL
gelijk acties
int loonsverhoging
jjjfoncertgebouw
t OfERDAM De suppoos-
rogrammaverkopers, ho-
XCj en vestiaire-medewer-
jVa'n het Concertgebouw
psterdam gaan mogelijk
r Loeren voor loonsverho-
OOlbit heeft de Horecabond
gelj bekendgemaakt. Zo
votfeegt het personeel de
Dekrtbezoekers *e vragen
idhesie te betuigen voor
11 ^ineisen.
rovbnen van de medewer-
r Oproepkrachten die wer-
eetpet elf-maands-contrac-
5 5pjn al sinds 1988 niet
p |verhoogd.
ADVERTENTIE
lanCi
ir b
(Vervolg van de voorpagina)
HOLLYWOOD/DEN
HAAG Presentator Bil
ly Crystal kwam vannacht
rond drie uur onze tijd
niet voor niets op een
paard het toneel van het
Shrine Auditorium in Los
Angeles op. Want wat
verwacht werd gebeurde:
Kevin Costners western
'Dances with wolves' ging
tijdens de 63e Oscar-cere
monie met de meeste en
belangrijkste prijzen strij
ken: Maar liefst zeven van
de twaalf nominaties voor
de film werden geconver
teerd in een Oscar. Waar
onder die voor Beste Re
gie en Beste Film. En dat
voor het regiedebuut van
een acteur.
Grote verliezer werd Francis
Coppola's laatste deel van 'The
Godfather'-saga. Geen enkele
van de zeven nominaties werd
een echte Oscar. Nog meer
verrassingen: géén prijs voor
Gerard Depardieu, die ook
niet aanwezig was in Los An
geles, uit protest over de publi
catie in Time dat hij in zijn
jonge jaren vrouwen ver
kracht zou hebben. Zelfs de
Franse minister van cultuur
Jack Lang vermoedde dat de
door de Fransen aangevochten
publicatie onderdeel zou zijn
van een campagne om Depar
dieu van een Oscar af te hou
den. Depardieu was genomi
neerd in de categorie Beste
Acteur voor zijn rol in een
niet-Amerikaanse produktie,
'Cyrano de Bergerac'.
Kevin Costner toont vol trots twee van de zeven Oscars die hem gisteravond wer
den uitgereikt voor "Dances with Wolves'.
Sophia Loren, in gezelschap van Gregory Peck, met in haar hand de speciale Ere-
Oscar die ze ontving voor haar gehele filmcarrière.
Sophia Loren
Een zeldzaamheid overigens
wanneer acteurs in een
'vreemde' film die nominatie
krijgen. Het overkwam tot nu
toe alleen Sophia Loren dertig
jaar geleden voor haar rol in
de Italiaanse Moravia-verfil-
ming 'La Ciociara' (Twee
vrouwen). Zij kreeg de Oscar
toen wél. Ze was in 1961 bang
'en plein public' flauw te val
len en kwam maar niet naar
Amerika. Vannacht was ze er
in vol ornaat om een ere-Oscar
voor haar hele filmcarrière te
ontvangen uit handen van
Gregory Peck. Een omgekeer
de versie van wat er op 8 april
1963 elders in Hollywood
plaatsvond: toen reikte Sophia
een jonge Peck zijn eerste Os
car uit voor zijn rol in 'To kill
a mocking bird'. Vannacht zei
La Loren „Grazie America"
en droeg de Ere-Oscar op aan
de drie mannen in haar leven,
echtgenoot Carlo Ponti, en
hun twee zoons Carlo jr. en
Eduardo, die haar geleerd had
den 'het werkwoord liefheb
ben te vervoegen'.
De Oscar voor de rol van Bes
te Acteur ging wel naar een
niet-Amerikaan, Engelsman
Jeremy Irons, voor zijn rol in
de Amerikaanse film 'Reversal
of fortune'. Hij speelt er Claus
von Btllow in, de Europese
aristocraat die ervan beschul
digd wordt zijn vrouw in coma
gebracht te hebben. Het was
de enige belangrijke Oscar die
aan Kevin Costner, ook al ge
nomineerd voor zijn hoofdrol
in 'Dances with wolves', voor
bij ging. Verrassend ook dat de
Oscar voor Beste Actrice niet
naar vedetten ging als Julia
Roberts ('Pretty woman'), Me
ryl Streep ('Postcards from the
edge') of Joanne Woodward
('Mr Mrs Bridge') maar naar
de veel minder bekende Cathy
Bates. Zij speelt een - zacht ge-
Kathy Bates in 'Misery', waarin ze een wat al te fanatieke fan s
won er gisteravond een Oscar mee.
zegd - wat al te opdringerige
bewonderaarster van een
schrijver die haar idool aan
het bed kluistert en gijzelt in
de Stephen King-verfilming
'Misery' (deze week in ons
land in première in een aantal
steden).
Tweede van Whoopi
Het valt elk jaar op in de Os
car-nominaties: in de catego
rieën voor film en acteurs
wordt, niet zozeer gekeken
naar kassuccessen. Dat gebeurt
wél in de categorie 'Beste
Film'. Daar stond het populai
re, maar zeker niet grootse,
'Ghost' op de nominatie. Die
verschillen vinden hun oor
zaak in het feit dat het in elke
categorie vakgenoten zijn die
voor de beste van het jaar
stemmen. Manlijke acteurs op
manlijke acteurs, vrouwen op
vrouwen. Alleen in de catego
rie 'Beste Film' mag iederéén
uit het filmvak - mits lid van
een Union - stemmen. Voor
'Ghost' kreeg Whoopi Gold
berg - volgens verwachting -
de Oscar voor de beste bijrol
(de film kreeg ook een Oscar
voor het beste scénario).
Whoopi's tweede na 'The color
purple'.
Marlon Brando liet in 1973 zijn
Oscar (voor 'The Godfather')
in ontvangst nemen door een
Indiaanse, Sacheen Little Fea
ther. Michael Blake - Oscar
voor Beste Scenario naar een
ander medium, zijn eigen boek
'Dances with wolves' - deed
het zinvoller: hij had een Indi
aanse tolk naast zich, die zijn
van een beroemd schrijver. Ze
complete dankwoord in een
Indiaanse taal - welke werd
niet duidelijk - vertaalde. Een
hommage aan 'the original
Americans', zoals zijn boek en
Costners film een 'Wiedergut-
machung' zijn voor een Holly-
wood-historie waarin de rood
huiden de boemannen waren.
Zwitser
In de categorie Beste Acteurs
was Al Pacino ('The Godfa
ther III') dit jaar vergeten. Al
leen voor zijn satirische gang
ster in 'Dick Tracy' stond hij
op de lijst. Maar ook daar luk
te het niet. De prijs voor Beste
Bijrol ging naar een andere
'gangster', Joe Pesci, v.oor
diens beangstigende crimineel
in Martin Scorsese's 'Goodfel-
Complete lijst van Oscars:
1. Film: Dances With Wolves, Kevin Costner en Jim Wilson,
producers.
2. Acteur: Jeremy Irons, Reversal of Fortune.
3. Actrice: Kathy Bates, Misery.
4. Vrouwelijke bijrol: Whoopi Goldberg, Ghost.
5. Manlijke bijrol: Joe Pesci, GoodFellas.
6. Regisseur: Kevin Costner, Dances With Wolves.
7. Origineel scenario: Bruce Joel Rubin, Ghost.
8. Scenario-adaptie: Michael Blake, Dances With Wolves.
9. Buitenlandse film: Journey of Hope, Zwitserland.
10. Montage: Neil Travis, Dances With Wolves.
11. Decor/Aankleding: Richard Sylbert en Rick Simpson,
Dick Tracy.
12. Fotografie: Dean Semler, 'Dances With Wolves.'
13. Kostuumontwerp: Franca Squarciapino, Cyrano de Ber
gerac.
14. Lange documentaire: American Dream, Barbara Kopple
and Arthur Cohn, producers.
15. Korte documentaire: Days of Waiting, Steven Okazaki,
producer.
16. Opmaak: John Caglione Jr. and Doug Drexler, Dick Tra
cy-
17. Originele muziek: John Barry, Dances With Wolves.
18. Originele song: Sooner or Later (I Always Get My Man),
muziek en tekst Stephen Sondheim, Dick Tracy.
19. Korte animatie: Creature Comforts, Nick Park, producer.
20. Korte speelfilm: The Lunch Date, Adam Davison, produ
cer.
21. Geluid: Russell Williams II, Jeffrey Perkins, Bill W.
Benton and Greg Watkins, Dances With Wolves.
22. Geluidseffecten: Cecelia Hall and George Watters II, The
Hunt for Red October.
Eerder bekend gemaakte Oscars:
Ere-Oscar: Myrna Loy en Sophia Loren.
Irving J.Thalberg Award: Producers Richard Zanuck en
David Brown.
Bijzondere verdienste voor speciale effecten: Total Recall.
las' dat verder buiten de prij
zen bleef. Nog een verrassing:
de winnaar van de beste bui
tenlandse film was een Zwit
ser, Xavier Koller: dus geen
'Ju Dou', geen 'Cyrano', maar
'Reise der Hoffnung' (Journey
of Hope). Een speelfilm over
de Turkse Mehmet Ali die met
zijn familie zijn land ontvlucht
en over de Alpen naar Zwit
serland trekt.
Er bleven troostprijsjes over
voor 'Total Recall' - beste vi
suele effecten, met een be
dankje van de winnende
heren aan Paul Verhoeven -
'Dick Tracy' (drie 'kleine' Os
cars o.m. voor Stephen Sond-
heims door Madonna gebrach
te song 'Sooner or later') en
'The hunt for Red October'
(geluidseffecten).
Het was de nacht van regie
debutant Kevin Costner met
z'n zeven Oscars - een alleen
door 'Gone with the wind'
(acht Oscars) overtroffen aan
tal. Costner had voor z'n
dankwoord spiekbriefjes bij
zich: „Sorry, maar ook als ik
regisseer moet ik alles op een
papiertje krabbelen". Komiek
presentator Billy Crystal
bouwde (evenals de luid toege-
juichde Bob Hope even later)
nog al wat verwijzingen naar
de Golf-oorlog in zn tekst.
Niet allemaal even fijntjes.
Een ervan bleef overeind in
de prijzenregen van vannacht.
Crystal: „Het maakt eigenlijk
helemaal niet uit wie de win
naar is. Want Saddam zegt
toch dat hij gewonnen heeft".
BERT JANSMA
'ERDAM Het
l0|rdams Philharmo-
Orkest sluit het tijd-
van chefdirigent Ja-
onlon af op 11, 12
april met uitvoerin-
an de derde symfo-
an Mahler. Het or-
ntroduceert de nieu-
ièhefdirigent Jeffrey
met zijn eerste offi-
concert op 5 septem-
ding van het orkest is
tkelijk van plan een an
dere, een meer vooruitstreven
de koers te gaan varen. „Een
koers die past bij de nieuwe
sky-lines van Rotterdam", al
dus de kersverse directeur
Wendela Sandberg tijdens een
gistermiddag gehouden strikt
zakelijke en kille persconfe
rentie.
Dirigent Jeffrey Tate, direc
teur mevrouw Sandberg en ar
tistiek leider Kees Hillen zien
met vertrouwen de toekomst
tegemoet, de financiële positie
van het orkest is florissant te
noemen. De sponsoring groeit
en de overheid heeft er voor
lopig van afgeizien een norme
ring door te voeren. Diezelfde
overheid heeft met zoveel
woorden gezegd, dat Neder
land niet meer één nationaal
orkest telt (het Koninklijk
Concertgebouworkest), maar
dat het Rotterdams Philhar
monisch en het Residentie Or
kest met het Amsterdamse or
kest gelijk geschakeld moeten
worden. Volgens mevrouw
Sandberg kan hieruit de con
clusie worden getrokken, dat
bij het Rotterdamse en het
Haagse orkest ook de salarië
ring op hetzelfde niveau als
het Concertgebouworkest
moet komen. De Amsterdamse
orkestleden krijgen nog altijd
tien procent meer salaris dan
hun collega's in Rotterdam en
Den Haag.
Series geschrapt
In Rotterdam is de Z-serie, de
série met hedendaagse muziek,
nooit van de grond gekomen.
Er is aan de opzet vele jaren
gesleuteld, maar het grote pu
bliek bleef weg. „Nieuwe
mensen willen iets nieuws",
aldus Kees Hillen, „en ik ben
begonnen de Z-serie en de
promenade-serie te schrap-
Hedendaagse muziek is nu op
genomen in de normale series,
maar de Nederlandse compo
nisten komen er bijzonder be
kaaid vanaf, alleen Keuris,
Escher en Hendrik Andriessen
staan geprogrammeerd. De
promenade-serie wordt een
Amerikaanse serie met wer
ken van Menotti, Dankworth,
Bernstein, Lukas Foss, Stra-
winsky en Gershwin. Chef-di
rigent Jeffrey Tate is van plan
na het komende seizoen aan
dacht te schenken aan Bruck
ner, ook Haydn kan zich in
zijn belangstelling verheugen.
Eveneens op lange termijn
heeft Tate het voornemen ora
toria van Schumann en Men
delssohn te gaan uitvoeren, al
dan niet in samenwerking met
het Philharmonisch Koor
Toonkunst.
In het komende seizoen leidt
Tate twee concert- uitvoerin
gen van opera's: 'Zaide' van
Mozart en 'Hertog Blauwb-
aard's burcht' van Bartok. Be
halve Tate zullen in Rotter
dam onder anderen dirigeren:
Valery Gergjev, Frans Brug
gen, Gennadi Rozdjestvenski,
Simon Rattle en Hans Vonk.
De chefdirigent van het Resi
dentie Orkest, Hans Vonk,
heeft een nieuwe liefde: het
Rotterdams Philharmonisch
Orkest met in zijn gevolg de
Engelse platenmaatschappij
Chandos. Vonk, die deze week
in De Doelen uitvoeringen van
Bachs Matthaus Passion leidt,
gaat werken van Varèse, Stra-
winsky en Schönberg op CD
vastleggen. De leiding van het
orkest wil duidelijk af van de
verplichting de Matthaus Pas
sion te begeleiden, met ingang
van volgend jaar is het werk
in de programmering ge
schrapt. Bij- vernieuwing blijkt
ook het uitbannen van waar
devolle tradities te behoren.
Een experiment wordt een
concert op 24 mei in de Ahoy-
hal. Door middel van stembil
jetten kan de Rotterdamse be
volking uit een lijst met com
posities een keuze maken en
de meeste stemmen gelden. De
dirigent is tot nu toe onbekend
en ook de eventuele solisten.
ADRIAAN HAGER
door René de Cocq
'Bij nader inzien
Opschudding in televisieland:
er is een goeie Nederlandse
serie! Eindelijk is het dan toch
gelukt een dramaserie in elkaar
te zetten die niet alleen op een
zinnige en intelligente manier
ergens over gaat, maar waarin
ook nog eens goed en
geloofwaardig wordt geacteerd
en die er bovendien
beeldschoon uitziet.
We hebben het over 'Bij nader
inzien', een film van Frans
Weisz naar een scenario van
Leon de Winter op basis van
het gelijknamige boek van
Voskuil. Zes uur drama met
zowaar enige BBC-achtige
allure, waarop we getrakteerd
worden door de VPRO op
zondagavond, en waarover zelfs
collega's van TROS, VARA en
RTL4 (respectievelijk Niehe,
Barend en Pauw) al met nauw-
verholen afgunst hun
enthousiasme hebben getoond.
tWat is er aan de hand
Eigenlijk niks: een team van
filmers, schrijvers en acteurs
heeft zijn werk gedaan,
gewoon, niks meer of minder.
Met zorg, vakmanschap (het is
er dus toch), liefde, een
behoorlijk budget en veel tijd.
En het heeft nu eens gewérkt,
alles klopte nu eens een keer,
en het resultaat mag er zijn: 'Bij
nader inzienis tegelijk poëtisch
en realistisch, meeslepend in
zijn dramatische gelaagdheid,
fascinerend In zijn beeldtaal.
Zoals de subtiele manier
waarop de beelden uit 1946 een
nuance anders zijn ingekleurd,
en de vondst om de
'tegenwoordige tijd' en de
'verleden tijd' door
verschillende cameralieden te
laten filmen, die elk een eigen
stempel zetten op 'hun
periode). En dat prachtige licht.'
Een voltreffer. Maar het is
tegelijk een treurigstemmend
kenmerk van de inhoudelijke
armoede van de gemiddelde
Nederlandse televisie dat we
over deze ene keer dat het
allemaal nu eens wél gelukt is
met een dramaproduktie, de
sterren van de hemel juichen.
De filmserie van Weisz is een
juweeltje, dat we qua niveau
ergens tussen Bergman en
Brideshead kunnen zetten. Een
sieraad voor de Nederlandse
televisie, een vlag op de Gooise
modderschuit.
Wat ook een hele opluchting is:
Coen Flink, die toch echt en
wezenlijk blijkt te kunnen
acteren. De laatste jaren
kennen we hem eigenlijk alleen
als die gruwelijke buurman
Buijs in Zeg 'ns Aaa, onlangs
'verdubbeld' met zijn
vertolking van de minstens zo
gruwelijke opa Buijs in
'Oppassen!', een tweede
humorserie van Pola Van
Houweninge Van
Houweninge.
Die series op zichzelf zijn nog
niet zo erg, al zijn de grappen
wat mager en worden ze te lang
uitgerekt. Maar de manier
waarop Flink in beide
produkties niet leuk is, maar
leuk dóet, en op alle momenten
dat hij in beeld is opzichtig
probeert de show te stelen,
brengt mij persoonlijk het
zweet in de handen.
Maar in Bij nader inzien
ontwaren we ineens een Coen
Flink die ingetogen speelt, die
met het optrekken van een
wenkbrauw en het schrapen
van z'n keel doeltreffend een
emotie overbrengt. Hij heeft
zichzelf geprofileerd als een
man die bij uitstek een wat
bekakt, heerachtig personage
kan neerzetten, en dat doet hij
zowel in de komedies als hier.
Maar hij toont een wereld van
verschil in de manier van
spelen. Als Buijs is hij een
irritant brallende patser, hier
een wat onhandig
directeurstype dat geen raad
Xveet met de gevoeligheden van
het leven. Knap gedaan, en ook
knap van Weisz om hem uit de
popi-sfeet van Zeg 'ns Aqa te
halen.
Astrid Joosten is geen Joop
Koopman. Dat kon je al zien
natuurlijk, maar via het
presenteren van 'Twee voor
twaalf' toont ze dat nog eens
extra aan. Ze heeft de formule
uit het hoofd geleerd, ze heeft
wat standaardzinnetjes uit het
hoofd geleerd, en ze heeft
onmiskenbaar een soort
beeldbuischarme. Maar daar
blijft het bij: je krijgt niet de
indruk dat ze echt weet
waarover ze het heeft.
Het verschil is des te
duidelijker nu we Koopman
zelf wekelijks bij de NOS
doende zien met 'De
connaisseur'. Het was even
wennen, maar dit spelletje voor
échte deskundigen wint per
aflevering aan aardigheid. En
Koopman zelf weet ook
waarover het garat, en vanuit
die kennis is hij zelf tegelijk
spelleider en jurylid en
betrokkene. Heel wat anders
dan het afstandelijke
vraagjesstellen waartoe Joosten
zichzelf heeft veroordeeld.
Vraagies over zaken waar ze
duidelijk zelf ook nog nooit van
gehoord heeft.
