'Verjongingskuur voor lichaam en geest'
O
MAHARISHI AYUR VEDA GEZONDHEIDSCENTRUM ZOEKT HET EVENWICHT
In geuren en kleuren
Het volledig,lichameli jkonderzoek
GEZOND EN WEL
QeidwQowuvnt
MAANDAG 25 MAART 1991 PAG1N
Het Maharishi Ayur-Veda Gezondheidscentrum in de bossen
bij Laag-Soeren behandelt mensen met allerlei chronische en
neurotische klachten. Daarnaast geeft het preventieve thera
pieën. Onder de twintig soorten behandelingen vallen onder
meer massage, zweetbaden, kruidenkuren en Transcendente
Meditatie (TM). Uitgangspunten zijn voornamelijk oosterse
zienswijzen die zich baseren op het evenwicht en samenhang
tussen lichaam en geest (zogeheten holistische benadering) en
het verborgen levensbewustzijn in de mens. Het Ayur-Veda-
centrum streeft naar algehele verjonging van het menselijk le
ven. Of zoals de informatiebrochure het zegt: 'de wetenschap
van een lang leven'.
Grofweg deelt de Ayur-
Veda, een van de oudste ge
neeswijzen van de wereld, de
mensen in naar drie typen:
vata, pitta en kapha. Deze
bepalen de geaardheid en de
'zwakke' lichamelijke plek
ken waarin psychische en fy
sieke aandoeningen zich het
eerst manifesteren. Maharis
hi Ayur-Veda beoogt een
verstoord bioritme te herstel
len waardoor latente levens
kracht wordt aangesproken.
De twee belangrijkste medi
sche 'vertalingen' van deze
levensbeschouwing zijn: een
preventieve zuiveringskuur
(panchakarma) en een cura
tieve behandeling met krui
denpreparaten. De eerste
kuur dient om het lichaam te
reinigen van afvalstoffen
door middel van zweetbaden,
massages en diëten.
Bij de curatieve behandeling
worden op basis van een
pols-diagnose kruidenprepa-
Bojan Majdandzic: „Vitaliteit patiënten wordt een stuk beter."
FOTO: RON NAGTZAAM
raten toegediend aan patiën
ten met astma, reuma, sui
kerziekte, hoofdpijn, etcetera.
Hierop aansluitend dienen
versterkende middelen (ra-
sayana's) de conditie te ver
beteren. Mensen die voor een
van beide therapieën kiezen
verblijven gemiddeld vijf tot
veertien dagen in het ge
zondheidscentrum.
Volgens Bojan Majdandzic
(31), arts van het Maharishi
Ayur-Vedacentrum in Lely
stad en eveneens verbonden
aan het centrum in Laag-
Soeren, zijn de resultaten van
beide behandelingen ook na
een langere periode goed.
„De vitaliteit van de patiën
ten wordt een stuk beter,
mensen voelen zich niet al
leen lichamelijk maar ook
geestelijk gelukkiger". Ook
neemt volgens Majdandzic de
biologische leeftijd (gemeten
naar bloeddruk gehoor- en
gezichtsvermogen) toe.
„Ayur-Veda is de meest com
plete behandeling om via een
verjongingskuur een perfecte
gezondheid te bewerken.
Daaronder verstaat de Ayur-
Veda dan het optimaal func
tioneren van spijsvertering,
weefsels en geluksgevoe-
lens".
De Indiase goeroe Maharishi
Mahesh Yogi zijn portret
ten hangen her en der ver
spreid in het gezondheidscen
trum zorgde voor een op
leving van de Ayur-Veda en
legde de nadruk op de heel
heid van geest en lichaam.
De Yogi is een van initiato-
ren van Transcedente Medi
tatie. Dit is een op oosterse fi
losofieën berustende medita
tietechniek met als doel te
komen in hogere niveaus van
kosmisch bewustzijn. Volgens
TM-leraren is hierdoor voor
degene die mediteert een
'voller' leven weggelegd. Ge
zien de belangstelling die de
Ayur-Veda-arts, in navolging
van de Maharishi, heeft voor
harmonie tussen lichaam en
geest raadt de Ayur-Veda-
arts zijn patiënt bijna altijd
Transcendente Meditatie aan.
Mensen die relationeel of an
derszins psychisch in de
knoop zitten, gaan in Laag-
SoeTen niet 'in therapie'. „Op
de problemen als zodanig
gaan we niet rechtstreeks
in", vertelt Majdandzic. „Wij
richten ons hier op de basis
balans die bij deze mensen is
verstoord. Zodra die is her
steld en de mensen een even
wichtig leven leiden hervin-
Een 'zweetbehandeling' in het Ayur-Veda centrum in Laag Soeren.
den ze hun kracht om de
problemen te lijf te gaan. De
pressies hebben minder vat
op hen. We overkappen de
patiënt als het ware met een
'paraplu van geluk'. Onze er
varing is dat het levensbe
wustzijn en de vitaliteit blij
vend zijn als mensen onze
voorschriften met betrekking
tot voeding en levensritme
nakomen". In een voorstudie
naar de effectiviteit van
Ayur-Veda bij chronische
ziekten staat dat behalve de
preparaten en voorschriften
ook „andere aspecten van de
Maharishi Ayur-Veda, met
name de beoefening van de
Transcendente Meditatie
techniek, de resultaten ver
sterken".
Ayur-Veda (Sanskriet voor
'wetenschap van het leven')
is neergelegd in de uit India
afkomstige Vedische ge
schriften daterend van ver
vóór Christus. Hierin hebben
hun beschouwingen
van bepaalde 'wetmatighe
den' in de natuur beschre
ven. „Deze oeroude subjectie
ve 'taal van de natuur' wordt
tegenwoordig steeds meer in
de moderne fysica beves
tigd", aldus Majdandzic.
In 1987 en '88 voerde het
centrum een onderzoek uit
naar de resultaten van Ayur-
Veda bij tien chronische
ziekten. Het experiment, dat
volgens het rapport zeer ge-
FOTO: RON NAGTZAAM
slaagd is, werd financieel
mogelijk gemaakt door ziek
tekostenverzekeraar Zilveren
Kruis en het Regionaal Zie
kenfonds Rijn/IJselland.
Voor meer informatie en af
spraken voor Maharishi
Ayur-Veda-consulten: Maha
rishi Ayur-Veda Gezond
heidscentrum, Prof. Stokvis
laan 1, Laag-Soeren, telefoon:
08337-9641.
ANNE MARIE VAN DER
KOLK
De beroemde 'Rode Deur' van de Arden
salons stond model voor het nieuwe par
fum van die naam.
FOTO: PR
„Red Door" van Arden in fraaie flacon.
Als een man van vijfendertig met zijn
vriendin in de opera zit en hij bespeurt
de geur van Chanel 5, denkt hij onher
roepelijk aan de maannacht dat hij met
zijn eerste liefde op 18-jarige leeftijd op
het strand naar de Melkweg keek. Zij
gebruike óók Chanel no. 5! Het is nu
eenmaal zo dat geuren herinneringen
oproepen. Aan nare en prettige dingen.
Dit weten de 'neuzen' uit het vak ofte
wel de 'geurmakerszeer goed. Ze creër
en parfums die emoties losmaken. Geu
ren willen ook bepaalde beelden oproe
pen: lief meisje, he-man, de vrouwelijke
belichaming van het principe 'dressed to
kill' oftewel de 'verleidster'. Er zijn vei
lige parfums en uitdagende, verlegen en
provocerende. Primitieve stammen ken
nen zelfs geurtjes die mensen opzwepen
zich hals over kop in de liefde te stor
ten. Nu staat niet vast dat de nieuwste
parfums dergelijke 'plannenmet de ge-
bruiksters hebben, maar in haar alge
meenheid worden geuren en bijbeho
rende kleuren van de verpakking wel
steeds geraffineerder en op de persoon
lijkheid samengesteld.
Neem de nieuwe lentegeur 'Escada', ge
ïnspireerd op de luxe kleding van dit
merk. Ze is 'floriëntal' met een kopnoot
van bergamot, Franse hyacinth en een
bouquet van perziken en kokos. Het fe
minine van dit in als een juweel gesle
pen flacon gegoten geurwater, wordt af
gerond met kostbare wortels van viool
tjes. Verder Indiaas sandelhout en van
ille uit Madagaskar en het wat dierlijk
muskus en apercus. De Escada-vrouw?
Zoekt u het maar uit! Bedacht door
Margaretha Ley, ontwerpster van de
Escada-kleren, wordt het parfum gepre
senteerd door Lancaster in april en ver
wezenlijkt door 'Creations Aromatiques'
in Genève. Iets voor moederdag?
Zeven en een halve milliliter kost ech
ter wel 140 gulden maar een eau de par
fum Vaporisateur komt voor 25 millili
ter op maar 75 gulden. Dan introduce
ren we nog de verrukkelijke gloednieu
we geurlijn van Arden: 'Red Door' in
bekroonde verpakking. De halfronde
dop met gouden bandeau is een ver
kleinde copie van de marmeren boog
boven de entree van Arden's Red Doo;
Salon' in Fifth Avenue.
'Bevrijd' uit de fles omspoelt Me ge-
bruikster een wolk van rozengeur, yang
yang met een hartnoot van orchideeën,
jasmijn, lelietjes van dalen, oranjebloe
sem, fresia's en bloeiende violen. Wie
het ruikt waant zich in een bloemenpa-
radijs met een mooie rol voor de eerste
vrouw ter wereld: Eva. Red Door' is
deze maand nog in de handel gekomen
voor 115 gulden per 7.5 milliliter. (Eau
de toilette spray: 75,- voor 25 milliliter).
Moschino gaf zijn nieuw parfum accen
ten van marjolein, koriander, galbanum
en houtachtig hart mee. De animale ba
sis is muskus, amber en vanille. Vanaf
11 mei (wegens moederdag) te verkopen
met een cadeautje in de vorm van een
gesigneerd foulard. De flacon, waarin
het nieuwe 'Rose Cardin' geurt is een
klein kunstwerk... Een pennestreek be
paalde het silhouet: lange, lichtgebogen
lijnen, ruimtelijke cirkels en schuine
kegelvormen dragen de signatuur van
Cardin. „De kleuren zijn doorschijnend.
We treden een fosforescerend tijdperk
binnen", zegt de meester ervan. De tin
ten zijn opgebouwd uit rood, paars en
tig, fruitig, kruidig met chypre en am-
bernoten. Prijs eau de toilette 100 milli
liter: 85 gulden. Eind maart, begin april
te koop bij parfumerie en drogisterij.
TINY FRANCIS
Soms doet de huisdokter een
'volledig lichamelijk onder
zoek. Dat is een merkwaardi
ge combinatie van voor de
hand liggende handgrepen
en onbegrijpelijke hocus po-
cus. Dat hij de pols voelt, de
bloeddruk meet of naar het
hart luistert, dat is nog wel te
begrijpen. Maar waarom
vindt hij het zo belangrijk om
naar de nagels te kijken of
onder de voetzool te krabben
en waarom moet er zo nodig
op de borst worden geklopt?
Dat alles is onderdeel van het
zogeheten 'fysisch diagnos
tisch onderzoek', het klassie
ke handwerk om met de zin
tuigen als meetinstrument
een indruk te krijgen van de
lichamelijke gesteldheid van
de patiënt.
Dat gaat altijd volgens een ij
zeren schema: eerst kijken,
dan met de stethoscoop luis
teren, dan kloppen en dan
pas voelen. Van de eerste
stap, de 'inspectie' merkt de
patiënt meestal weinig. In
spectie houdt meer in dan
het kijken naar de zieke
plek. De dokter zal zich ook
een algemeen beeld van de
patiënt proberen te vormen:
maakt hij een zieke indruk,
hoe is zijn stemming, ziet hij
er oud of jong uit voor zijn
leeftijd, hoe is de huidskleur?
Enzovoort. Bij spoed- en on
gevallen is dat kijken naar de
patiënt zo mogelijk nog be
langrijker. Beginnelingen in
het medische vak hebben de
neiging zich op het meest
spectaculaire letsel te storten
zonder de algemene conditie
van de patiënt in ogen
schouw te nemen. „Steek bij
spoedgevallen eerst tien se
conden je handen in je zak,
en kijk!" placht een oude
prof altijd te zeggen. En dan
dat kijken naar de nagels. De
nagels zijn als het ware ven
stertjes waardoor je direct
zicht hebt op de daaronder
liggende bloedvaten. Zijn ze
bleek dan kan dat op bloe
darmoede wijzen. Het naar
beneden trekken van de on
derste oogleden gebeurt om
de zelfde reden: de kleur van
het slijmvlies is bij bloedar
moede bleek (zo zeggen de
leerboeken) als „blank eiken
hout".
Met de volgende stappen
luisteren, kloppen en tasten
zit het wat ingewikkelder.
In feite is de dokter dan een
soort automonteur die met de
motorkap dicht er achter
probeert te komen wat er
met de motor mis is. Een oud
handwerk. Vroeger, zo'n
honderdvijftig jaar geleden,
legde de dokter zijn oor op de
borstkas van de patiënt te
luisteren. Dat werd in die
preutse tijden nogal onwel-
voegelijk gevonden, vandaar
dat men bij vrouwen nogal
eens gebruik maakte van een
opgerolde krant. Dat was de
eerste stethoscoop. Veel orga
nen maken geluid, en abnor
male geluiden maken abnor
maal geluid. Normaal maken
de longen bij zuchten een
mooi hoog suizend geluid, het
zogeheten vesiculaire geruis.
Maar zitten de longen bij een
ontsteking vol slijm, dan
piept, fluit en reutelt de long
als een versleten huisorgel.
De kunst is natuurlijk om te
weten wat al die piepjes en
fluitjes betekenen. Bij een in
geklapte long hoor je natuur
lijk niets, net zo min als bij
een long die massief vol zit.
Ook de darmen hebben hun
eigen muziek. Al te grof ge
rommel is soms niet best,
maar helemaal geen geluid is
een heel slecht teken. Dat
laatste geval is een spoedge
val, want een stille buik wijst
op een levensgevaarlijke
buikvliesontsteking.
Klop je op een doosje, dan
kun je zonder dat je dat doos
je openmaakt toch horen of
het vol is of niet. Op dit prin
cipe berust het kloppen, de
percussie. Het hart maakt als
je er op klopt een dof geluid,
de longen een hol geluid. Dus
daar waar op de borstkas het
holle geluid overgaat in het
matte geluid, daar is de grens
tussen hart en long. Men kan
zo al kloppend precies de
hartgrenzen uitkloppen en op
het spoor komen van een te
groot hart. Longen die vol
zitten met een ontsteking of
wat anders maken ook een
mat geluid en al kloppend
kan men precies nagaan hoe
groot dat aangetaste gebied
is. Hetzelfde geldt voor de
grens tussen lever en dar
men. Door na te gaan waar
de holle darmtoon overgaat
in een mat geluid kan men
tamelijk nauwkeurig vast
stellen hoe groot (te groot?)
de lever is. Als laatste komt
dan het voelen, betasten of
wel palperen; een onderzoek
waar veel ervaring voor no
dig is, maar waarbij geen bij
zondere truken worden ge
bruikt.
Dat is bij het neurologisch
onderzoek met dat gedoe met
hamertje en lampje wel het
geval. Hoe ingewikkeld ook,
het principe ervan is tamelijk
eenvoudig. Wie zijn hand aan
de kachel brand trekt die
hand zonder er bij na te den
ken in een reflex terug. De
gevoelszenuw heeft dan sig
nalen naar het ruggemerg
gezonden en die heeft op zijn
beurt de armspieren op
dracht gegeven om de hand
snel weg te trekken. Zo zijn
er nog honderden andere ref
lexen. Welnu. Bij het neuro
logisch onderzoek wekt de
dokter opzettelijk een aantal
reflexen op en als die inder
daad optreden dan weet hij
dat de zenuwen die dat reflex
bedienen intact zijn. Bijvoor
beeld. Bij fel licht worden de
pupillen nauwer. Zenuwen
hebben dan de overmaat aan
licht waargenomen en dit
aan de hersenen vertelt,
waarna de hersenen de pupil
de opdracht geven om zich te
vernauwen. Door met een
lampje in het oog te schijnen
kun je dit reflex opwekken.
Blijven de pupillen dan toch
open, de zogeheten lichtstijve
pupil, dan kan dat duiden op
ernstige beschadiging van de
hersenen. Dat krabben onder
de voetzool doet men om na
te gaan of de hersenen nog
steeds de baas zijn over de
spieren van de voet. Bij
dwarslaesie, beslag of ver
lamming bewegen de tenen
zich op een abnormale ma
nier. Het kniepeesreflex
dat 'hamertje tik' onder de
knieschijf geeft ongeveer
dezelfde informatie. Blijft de
beweging van het onderbeen
uit, of volgt er een soort
doodschop, dan wil dat zeg
gen dat er iets mis is met de
hersenen, de zenuwen of de
spieren van het onderbeen.
Dit alles is nog een hele be
perkte greep uit de overvolle
trukendoos van het neurolo
gisch onderzoek.
Dan volgt de diagnose. Of
niet. Het kan heel goed zijn
dat de dokter aan meer dan
een afwijking denkt. Die zet
hij dan op een rijtje in volg
orde van waarschijnlijkheid.
door Joke Forceville-Van Roi
GEMOEDSRl
De krant kwam niet me. h<
de dichters konden zwiKaa
want alles kwam op tijg
rijm tot stand.
Guillaume van der[
en\
Wie zichzelf niet in
bescherming neemt tegef
razendsnelle tempo waai]
leven en zich door allerll
hectische toestanden laat
overrompelen, berokkent
veel leed. Doet bovendiei
lichamelijke en geestelijk
gezondheid tekort.
Soms zijn het gewoon de
omstandigheden die een j
bijzonder goede leerschol
vormen. Zo ben ik onlang
weekje afwezig geweest.
ik was niet op winterspel
heb me niet aan een of a
training voor mijn
welbevinden onderworpf
had geen studieweek. Mi
door een samenloop van\
omstandigheden was ik rn
aangewezen op een best&ei
zonder krant. Voor iemat\ g
zelf journalistiek actief ifl
een-twee-drie iets waarof°
wacht. Ik heb het over7fj6S(
en meer dan dat, ik ben frd
gerijpt. Ik heb de enerzijar
ontstellende, anderzijds j^
geruststellende ervaring Ljj
opgedaan dat een week I
krant niet lezen niets he,0
van een aardbeving of ige
aanverwante schokken, fch
ik terug kwam, de kranle
keurig op volgorde van zc
had gelegd en me tot mi
inhaalmanoeuvre had ge.
kwam ik tot de bevindiiï0'
een aantal berichten faesbi
overgeslagen kon worde&r,
omdat ze in die week, wek.
ik, binnen enkele dagen,_]a
achterhaald bleken. Ze J
werden met evengrote
stelligheid waarmee ze Pe
aanvankelijk waren
de loop van de week
tegengesproken, sterker
weerlegd. Het meisje da
maandag bij de politie ai
had gedaan van aanranq
bracht de Hermandad dPr<
dagen later op de hoogte sl
het feit dat ze de hele zêpl,
had verzonnen. De
imponerende mededeling a
er een grieppil was ri
uitgevonden die de nu ,nt
gebruikelijke injecties >ts
overbodig zou maken, w0rs
binnen de kortste keren
de man die de ontdekkii
gedaan, met de meest gnrcj
stelligheid weerlegd. Wa^n
geslaagde proeven op mi b<
garanderen nog geen sue irr
mensen. De doctorandus cei
doctor wilde worden vrt irj
ongetwijfeld een 'Buck-eÈZi
(Weet U nog, die wilde 'ie
geruchten over het defii d
redmiddel tegen aids?). ct<
Dit alles doet me denkei eu
de functionaris van wie >t
man eens vertelde dat hi ei
iedereen die hem nodig t
tijd voor een gesprek hai
hij dan niet van alles aa
hoofd als leidinggevende
een groot concern? Ja, u
zeker. Maar hij had mééi r|
niet aan zijn hoofd, maar
zijn bureau. Daar stonde jj-
flinke bakken. Elke moi'
als hem de post was geb
begon hij die te sorteren. 'E
eerste bak deponeerde h ?.0
stukken die werkelijk h,l!c
hadden, die dus een sne.
afwerking vereisten. In i
ernaast kwamen die brit
terecht, waarvan hij bes. 'n
dat ze geen brandende
problemen bevatten en t
konden wachten en in dUc
derde bak legde hij de n n
onaanzienlijke stapel, wa
hij met aan zekerheid 02
grenzende waarschijnlijk'
kon vaststellen (door de el
had hij hiervoor een feil c
aan voelings verm ogen e
gekweekt) dat er misschP0
later, mogelijk ooit nog v°
eens iemand op terug zo e'
komen. e
De gemoedsrust die 's mpe
persoonlijk kenmerk we. r
werkte weldadig. In de <Je
plaats natuurlijk om hen
(En ongetwijfeld daardoi
's avonds en in zijn vrijêi{
op vrouw en kinderen),
verder ook op al zijn 1
medewerkers die er noo.
probleem mee hadden al
hem om raad wilden vn
wanneer ze met een of a
netelige kwestie zaten.
Ons niet laten opjagen dla
anderen, ons realiseren i
vrij vaak dingen inderdi n
'vanzelf' tot een oplossing
blijken te komen, dat dü
onze gemoedsrust. We k^,
maar het best nog eens n
dichter Guillaume van dj
Graft luisteren en diens e
in praktijk brengen: We
dromender moeten leven
verdrevener, minder me [Q
hand en tand! ,0(
h
