erplichte taalles voor
jstand goed voorbeeld"
ƒ2,- RETOUR
SIJ TWEE ZAKJES.
Milieubeleid stuit op
serieuze tegenvallers
Onderzoek Interpol naar
misleidende briefkaarten
V\
Kamer tegen schrappen
subsidie gehandicapten
„Verzetsman Miki meer dan plaatsvervanger Max"
Koeien Culemborg
krijgen magneten
in maag gesplitst
PA< ENLAND
CfiidócSouoant
vrijdag 22 maart 1991 pagina 3
ZONDAG 24 MAART 21.il UUR NED.I. MIS 'T NIET.
Simons erkent evangelisch
hulpverleningscentrum
DORDRECHT Evangelisch hulpverle
ningscentrum voor verslaafden De Hoop is
door staatssecretaris Simons erkend als 'in
stelling voor de gezondheidszorg'. De Hoop
vangt al 15 jaar op particuliere basis ver
slaafden op.
De hulp omvat arbeidstraining en -gewen
ning, opvang van kinderen van verslaafden
en voorlichtings- en preventiewerk. Vol
gens Simons is er aan een instelling als De
Hoop „duidelijk behoefte omdat het een
landelijk functionerende instelling is". Aan
de erkenning ging twee jaar van overleg
vooraf.
Directeur Stortenbeker is erg verheugd
met de erkenning. „Er is voor De Hoop als
evangelische hulpverleningsinstelling een
plaats gevonden in de Nederlandse gezond
heidszorg".
Zes jaar cel geëist
na verdrinking feestganger
DEN HAAG Officier van justitie mr. J. de Waardt heeft gis
teren bij de rechtbank in Den Haag zes jaar gevangenisstraf ge
ëist tegen de 24-jarige R.W. en de 23-jarige R.W. uit Den Haag
wegens doodslag op hun 25-jarige stadgenoot P. van der Lee op
8 augustus vorig jaar in Den Haag. De twee verdachten en het
slachtoffer waren die avond op een verjaardagsfeest in Den
Haag. Van der Lee zou wegens overmatig alcoholgebruik ziek
naar huis zijn gestuurd. Hij keerde echter terug en urineerde in
het portiek van de buren. De verdachten besloten dat af te straf
fen door Van der Lee omver te duwen en in het water te gooien,
waarin hij vervolgens verdronk.
DEN HAAG Een aantal uit
gangspunten voor het te voe
ren milieubeleid is verslech
terd. Het energieverbruik, met
daaraan gekoppeld de uitstoot
van schadelijke stoffen,' stijgt
meer dan gewenst, het auto-
verbruik daalt minder dan ge
pland en de bevolkingsgroei
pakt op dit moment hoger uit
dan werd verwacht.
Dat zei R. van Noort, direc
teur-generaal van het Rijksin
stituut voor Volksgezondheid
en Milieuhygiëne (RIVM) gis
teren op een symposium in
Den Haag. Het RIVM werkt
momenteel aan een evaluatie
van het Nederlandse milieube
leid. De studie wordt een ver
volg op het bekende RIVM-
rapport Zorgen voor Morgen,
dat in 1988 verscheen.
Hoewel Van Noort aan het
hoofd staat van een weten
schappelijk instituut kunnen
zijn uitspraken van grote poli
tieke betekenis zijn. Zorgen
voor Morgen, dat destijds de
nodige opschudding veroor
zaakte, stond aan de basis van
het Nationaal Milieubeleids
plan, dat het tweede kabinet-
Lubbers in 1989 liet verschij
nen.
Bij de vraag 'Waar staan we
nu?' noemde Van Noort het
verslechteren van een aantal
uitgangspunten voor het mi
lieubeleid als eerste punt.
Daarnaast wees hij erop dat
schone technieken momenteel
onvoldoende ingang vinden.
De RIVM-directeur gaf aan
dat zijn boodschap milieumi
nister Alders mogelijk onpret
tig in de oren zal klinken. Om
de toestand van het milieu
daadwerkelijk te verbeteren is
volgens Van Noort een ge-'
dragsverandering bij produ->
centen en consumenten onont
beerlijk.
SPER EN HOBBES
Ifg MSlöTEM W WU WEL
S„C00LEI?" CTWWEN ZIJN
/MENSEN PlEflWiZ/JN
PEASEk) ZONNEWIELEN
ïtiegeld op lege wijnfles
(TEN De levensmiddelenhandel Unigro gaat 50 cent sta
id heffen op wijnflessen. Na Pasen komen de eerste flessen
e markt. Het bedrijf wil hiermee inspelen op het groeiend
lubewustzijn van de consument. Het statiegeld zal volgens
■dvoerder Dekker van Unigro worden ingevoerd op acht
ilaire soorten wijn, elk in de prijsklasse rond de vijf gulden.
AMSTERDAM De politie in Zaanstad en Interpol zijn een on
derzoek begonnen naar vier firma's in Amsterdam, Zaanstad en
Purmerend die mogelijk fraude plegen. Het „BV-netwerk" be
nadert met een briefkaart inwoners van Groot-Brittannië, Por
tugal, Frankrijk, Duitsland en Spanje met de mededeling dat zij
een prijs hebben gewonnen en deze kunnen ontvangen als zij
geld of een chèque opsturen naar Nederland. Volgens een
woordvoerder van de politie in Zaanstad worden op dit moment
vooral inwoners uit het voormalige Oost-Duitsland bestookt met
misleidende briefkaarten. De Duitsers wordt gevraagd een biljet
van 20 mark (ruim 22 gulden) of een chèque van 25 mark (ruim
28*gulden) op te sturen in ruil voor een mooie prijs. In het gun
stigste geval ontvangen de „prijswinnaars" een horloge of ring
ter waarde van ongeveer vijf gulden maar meestal helemaal
niets, aldus de politie.
,v
loor
met
isschroef
DEN HAAG De Tweede
Kamer wil dat staatssecretaris
Heerma zijn maatregel van ta
fel haalt om de subsidies tot
2.000 gulden schrappen voor
woningaanpassing ten behoeve
van gehandicapten.
Een ruime meerderheid van
D66, Groen Links, PvdA,
VVD en SGP heeft zich giste
ren zeer tegen de zin van de
staatssecretaris van volkshuis
vesting geschaard achter een
motie van die strekking. Heer-
ma kondigde daarop aan voor
nader overleg bij het kabinet
te rade te gaan.
Het kabinet besloot bij de Tus
senbalans te bezuinigen op de
subsidieregeling voor wonin
gaanpassing van gehandicap
ten omdat de uitgaven daar
voor de afgelopen jaren zijn
verdubbeld. Daardoor dreigen
tekorten van rond de 50 mil
joen per jaar. Heerma had om
die tekorten terug te brengen
per circulaire reeds besloten
het bedrag waarover geen ver
goedingen worden betaald op
getrokken van 250 naar 2.000
gulden. Daarmee zou hij dit
jaar 5 en volgend jaar 25 mil
joen gulden binnenhalen.
Onderzoek naar
sanering vissersvloot
DEN HAAG Minister Bukman (visserij)
gaat een onderzoek instellen naar de moge
lijkheden van verplichte sanering van de
Nederlandse vissersvloot. Vanmorgen instal
leerde Bukman een „commissie van wijze
mannen". De commissie moet uitzoeken of
verplichte sanering een oplossing is voor de
structurele overbevissing door de Neder
landse vissers. Volgens de minister is de
commissie aan het werk gezet omdat de
overcapaciteit in de visserij niet lijkt te kun
nen worden aangepakt zonder een structu
rele inkrimping van de vissersvloot. De
commissie van wijze mannen bestaat uit drie
personen. De voorzitter is mr. M.R. Mok. De
overige twee leden zijn mr. J.P.H. Donner
en prof. mr. P.J. Slot.
UTRECHT Oud-verzets
man W. Schoemaker, bijnaam
Miki, kan wel degelijk worden
beschouwd als leider sinds
1943 van de Geheime Dienst
Nederland (GDN). Dat blijkt
uit het uitvoerig gedocumen
teerde pleidooi van zijn advo
caat, mr. P. Russell, gisteren
voor de president van de
rechtbank in Utrecht. Miki
was in kort geding gedagvaard
d^or J. Jansen, bijnaam Max,
die vindt dat hij de echte lei
der was tot in 1944 en Miki na
dien slechts plaatsvervanger.
Max zegt in juli 1943 de leiding
over de toenmalige Inlichtin
gendienst te hebben overgeno
men. Hij zou die hebben gewij
zigd in de GDN en daardoor
dus oprichter zijn geweest en
hoofd tot zijn vertrek naar En
geland in 1944.
Volgens Russell is Max in au
gustus 1943 echter verdwenen.
„De onzekerheid omtrent de
positie van Jansen noodzaakte
een aanpassing van de organi
satie. Schoemaker werd ver
zocht de leiding van de GDN
op zich te nemen en onder zijn
leiding is de GDN uitgebouwd.
Shoemaker heeft de organisa
tie geheel nieuw opgezet en
maakte op een enkele uitzon
dering na geen gebruik van de
vroegere contacten". Volgens
Russell heeft Jansen de GDN
ook niet als zodanig opgericht.
De naam stak pas in oktober
1943 de kop op.
Hij noemde het triest dat twee
personen die zich voor ons
land hebben ingezet met alle
risico's van dien elkaar voor
de rechter moeten ontmoeten
over een vraag betreffende
hun 'verdiensten".
De rechter doet op 4 april uit
spraak.
ds ii] (via bank of giro)
te 1
n poiBlJ aankoop van één zakje Graino's en één zakje Petato's
krijgt u nu f 2retour op uw bank- of girorekening,
^kjk Stuur de volledig ingevulde bon samen met twee streepjes-
codes voor 13 apnl naar: Smiths Food Group B.V.,
Antwoordnummer 10035, 4870 VB
'Zer Ettl,,.Uur. Postzegel „iet nod,g.
f~Naam:71
Adres:I
Postcode:Woonplaats:
j^Bank- of Gironummer: --S2J
SMITHS GRAINO S EN PETATO'S.
DE ENE IS NOG LEKKERDER DAN DE ANDERE.
LANGDURIGE NASLEEP EXPLOSIE VUURWERKFABRIEK
CULEMBORG Het uit
elkaar spatten van de
vuurwerkfabriek in Cu
lemborg was een kwestie
van seconden. De nasleep
zal maanden, misschien
wel jaren duren.
„De militairen hebben de wei
landen mooi opgeruimd,
hoor", zegt veehouder Chris
de Raad (41) in zijn boerderij
op negenhonderd meter van
de ruïne van de vuurwerkfa
briek. „Maar er liggen nog on
voorstelbaar veel kleine meta
len dingen die je met het blote
oog eigenlijk niet kunt zien,
vooral niet nu ze aan het roes
ten zijn". Hij noemt de duizen
den spijkers en schroeven die
in het rond schoten toen de fa
briek ontplofte. „En wat te
denken van die schietnietjes,
ook daarvan moeten er dui
zenden in de weilanden lig
gen. Als onze koeien die in
groten getale binnenkrijgen,
kan dat heel vervelende ge
volgen hebben".
Om die koeien te beschermen
wordt overwogen, voordat zij
half april naar buiten gaan,
magneetjes in hun magen aan
te brengen. Daarmee worden
dan alle metalen ongerechtig
heden 'gebundeld' en voorko
men dat de rest van het spijs
verteringskanaal wordt aange
tast.
Chris de Raad zegt dat die
magneten, die in een klein
plastic houdertje ingebracht
worden, geen nieuwe vinding
zijn en al veertig jaar gebruikt
worden. Hij herinnert aan de
demonstraties in het begin van
de jaren tachtig bij de kern
centrale in Dodewaard. Actie
voerders maakten er toen een
spel van om de prikkeldraad
versperringen in duizenden
kleine stukjes te knippen. „De
boeren lieten hun koeien ook
magneetjes slikken om al die
rommel vast te houden in de
maag van het dier, zodat het
niet verder kon".
Voordat de koeien de wei in
gaan zal echter eerst een rups
voertuig met grote magneten
door de weilanden rijden. Het
gaat daarbij om in totaal zo'n
twaalf hectare weiland waarop
normaal 250 koeien lopen.
Een probleem vormen de kos
ten van de schoonmaakopera-
tie. De gedupeerde boeren
hebben daarvoor de Utrechtse
advocaat mr. E. Vilé die in de
arm genomen is. Volgens hem
is het evenwel heel moeilijk de
schade aan de weilanden ver
goed te krijgen. Chris de Raad
ziet het ook somber in: „De
weilanden, die waren niet ver
zekerd, die kun je volgens mij
niet eens verzekeren. Die
branden niet, die waaien ook
niet weg".
Chris de Raad wil magneten in de magen van zijn koeien aan
brengen.
FOTO: WILLIAM HOOGTEIJLING
eeft
jarige inwoner
wgein is giste-
let leven geko-
ien ongeval op
bij Zaltbommel.
ichtwagen die
epsschroef met
leter van 3,5
ervoerde, ver-
aaj lading toen de
de brugcon-
omjraakte en loss-
slachtoffer, die
lag dood.
en p
ITSSECRETARIS STAAT ACHTER VOORSTEL HARDERWUK
°Pgd.
oij
EG
ntk<a:
dr i:
kou
Verwijk Bui
iers die weigeren
lerlandse taal te le-
ij unnen in de ge-
Harderwijk een
op de bijstandsuit-
tegemoet zien. Vol-
ivethouder Jan ter
:it in deze maatre-
•an de gemeente
oneerbaars of on-
s". Gisteren kreeg
:eeg via de NCRV-
il gelijk van staats-
is e. ter Veld van
zaken. Wat haar
verdient het Har-
kse voorstel navol-
kanj
zijn wij een ge-
u die het durft", aldus
ag Veeg. Ook de welzijns-
ag brs die zich in Harder-
rk ipg houden met buiten-
s regeerden deze week
"tij zien de plicht vooral
2n' ^fnulans voor de buiten-
d h% om te streven naar een
oet mkelijke positie. Wel
vall^°lgens hen het cursus-
en 1 geschikt zijn, moet
h overlegd met de orga-
ts van buitenlanders en
liet volgen van cursussen
wor^en met een haan.
steiïgch gevolg
®ev1e Harderwijkse wethou-
nês^treft is de gedachte om
pes op te leggen aan ie-
lie zi die een bijstandsuitke
ring ontvangt en weigert Ne
derlands te leren een logisch
gevolg van het gemeentelijk
beleid dat sinds vorig jaar is
geënt op de sociaal economi
sche invalshoek. „We moeten
alle mogelijkheden aangrijpen
om de maatschappelijke positie
van de buitenlanders te verbe
teren. Arbeid is daarin de hef
boom."
Met een eenmalige subsidie
van 80.000 gulden voor het
bouwen van onderkomens
voor de Turkse en de Marok
kaanse gemeenschap in Har
derwijk maakt de gemeente
dit jaar een eind aan het fi
nancieel steunen van sociaal
culturele activiteiten voor bui
tenlanders. Van hen wordt
verwacht dat ze zich aanslui
ten bij de al bestaande activi
teiten op dit terrein.
„Het beleid van de gemeente
is er op gericht mensen min
der afhankelijk te laten zijn
van de uitkering. Als het even
kan moeten we proberen ze
uit de bijstand te krijgen. Na
tuurlijk hebben de mensen
daarin zelf een grote verant
woordelijkheid, maar de ge
meente kan wel randvoor
waarden scheppen. De ge
meente heeft een taak in het
leiden van mensen naar de ar
beidsmarkt. Een voorwaarde
daarvoor is kennis van de Ne
derlandse taal. Dat vergroot de
kans op werk en verdere scho
ling. De taal is een probleem
dat algemeen wordt onder
kend en voor de meeste bui-
Artikel drie
Het college kwam bij de over
peinzingen over de buitenlan
ders en de arbeidsmarkt op de
gedachte of het volgen van de
Nederlandse les verplicht zou
kunnen worden gesteld en of
de gemeente sancties op kan
leggen. De Algemene Bij
standswet biedt in artikel drie
gemeenten de mogelijkheid
voorwaarden op te leggen die
leiden tot een baan. Een Ne
derlandse cursus vergroot de
kansen op een baan en de ver
plichting aan zo'n cursus deel
te namen kan dus worden op
gelegd, meent het college.
„A's iemand nee blijft zeggen
heb je de mogelijkheid van
dwang", aldus Ter Steeg. „Dat
begint bij een gesprek, dan
volgt een brief met het advies
toch mee te doen aan de cur
sus en dan kan worden gekort
op de uitkering". Die korting
kan maximaal tien procent
van de bijstandsuitkering be
dragen.
Sollicitatie
Ter Steeg vergelijkt de ver
plichting met de sollicitatie
plicht. „Wij vragen de mensen
die een werkloosheidsuitke
ring krijgen ook of ze sollicite
ren. Als ze dat niet doen kan
op de uitkering worden ge
kort". Hetzelfde geldt voor de
plicht bij- en omscholingscur
sussen te volgen via het ar
beidsbureau. Waar zo'n cursus
echter direct tot een baan kan
leiden is dat bij de taallessen
die de gemeente op wil leggen
niet het geval. De garantie op
een baan kan de gemeente
volgens de wethouder niet ge
ven. „Zover reiken de moge
lijkheden van de gemeente
niet. De gemeente kan daar
niet in bemiddelen".
Aanvankelijk had het college
vorig jaar al de gedachte naar
voren geschoven werkgevers
te verplichten een bepaald
percentage buitenlanders aan
te nemen. Die gedachte werd
echter weer los gelaten. Zowel
uit het bedrijfsleven als uit de
politiek kwamen bezwaren te
gen een dergelijke verplich
ting. In het gemeentehuis
wordt wel gewerkt aan een in
ventarisatie van mogelijkhe
den om buitenlanders aan te
Van discriminatie is volgens
de welzijnswethouder geen
sprake. „We proberen de men
sen juist gelijke kansen te ge
ven". Hij benadrukt bij herha
ling dat veruit de meeste bui
tenlanders zelf stappen onder
nemen in de richting van de
arbeidsmarkt. „Maar het gaat
om de groep onwilligen. Ieder
een is het er wel over eens dat
iemand die Nederlands kent
meer kans op een baan heeft.
Er schijnen meer gemeenten
te zijn die er over denken een
cursus Nederlands te verplich
ten", aldus Ter Steeg. „Har
derwijk komt er nu recht voor
uit."
TEAKE DIJKSTRA
Export bedreigt
spleetschildpadden
VLISSINGEN Door de ver-
zending van ruim vijfhonderd
spleetschildpadden en met
name door de manier waarop
dit is gebeurd, is het voortbe
staan van deze soort ernstig
bedreigd. Dit zegt Ad Bom van
Reptielen Zoo Iguana in Vlis-
singen, waar in totaal ruim.
achthonderd in beslaggeno-'
men dieren zijn onderge-
bracht. De Algemene Inspec
tiedienst nam maandag op
Schiphol zes kisten met schild
padden in beslag die van
thuisland Tanzania onderweg
waren naar hobbyisten in de
VS. In vijf kisten waren meer
dan 300 pantserschildpadden
gestapeld. De 500 spleet- of
pannekoekschildpadden wa
ren in een kist van eenvijfde
kubieke meter geperst. De die
ren waren sterk vermagerd en
hadden veelal verwondingen
aan kop of poten. De in beslag
genomen spleetschildpadden
maken volgens Bom 90 tot 95
procent van de wereldpopula
tie uit. Inmiddels hebben al
enkele tientallen schildpadden
het leven gelaten en volgens
Bom sterven er nog dagelijks
dieren.
Ad Bom toont enkele van d€
spleetschildpadden, die in zijr
Reptielen Zoo Inguana zijn on
dergebracht.
FOTO: ANf
er is (ADVERTENTIE)
inl
onoi
IET VOORDEEL VAN DE TWIJFEL: