Inbreng ouderen onderschat
Onderzoek naar
nieuw kiesstelsel
CDA'er Eversdi jk
kampioen bijbanen
Coco geboeid
door jeans denim
Verdedigers IRA-proces: bewijzen deugen niet
Alleen mi jnenjagers
blijven in Golfgebied
Milieufilm voor onderwijs
bij Provincie in première
BINNENLAND
CeidócGotrtmit
WOENSDAG 20 MAART 1991 PAG1
iTE
DEN HAAG De CDA'er Eversdijk heeft de meeste bijbanen
van alle kamerleden: achttien. Voor vier daarvan wordt hij be
taald. Zijn partijgenoten Gerritse en Vreugdenhil zijn op dat
punt beter af; beiden krijgen geld voor vijf bijbanen, maar onbe
taald hebben ze minder 'schnabbels'.
Kamervoorzitter Deetman, eveneens CDA, doet er ook veel
werk bij. Hij is voorzitter danwel lid van veertien organisaties.
PvdA-kamerleden hebben aanzienlijk minder bijbanen dan hun
coalitiegenoten. Jürgens spant in die partij de kroon met negen
bijbanen, maar alleen voor zijn deeltijd-hoogleraarschap aan de
VU in Amsterdam krijgt hij een salaris.
Bij de VVD scoren oud-minister Korthals Altes (9 bijbanen, vier
betaald) en oud-staatssecretaris Koning (15 bijbanen, één be
taald) het hoogst.
Luchtvaartondernemingen
dreigen Maij met geding
AMJSTERDAM De Vereniging van Nederlandse Luchtvaart
ondernemingen (VNLO) en het International Aviation Centre
(IAC) eisen van minister Maij-Weggen van verkeer en water
staat inzage in het contract dat het rijk heeft gesloten met de
KLM met betrekking tot de Rijksluchtvaartschool. Gaat de be
windsvrouwe niet in op die eis, dan spannen de organisaties een
kort geding aan. Bovendien onderzoeken ze de mogelijkheid om
- via de Europese Commissie - de overdracht van de school te
gen te houden. De VNLO en IAC hebben pas gisteravond van
de landsadvocaat vernomen dat er reeds op 25 februari met de
KLM een overeenkomst is gesloten over de overname. De lucht
vaartmaatschappij zou de school voor het symbolische bedrag
van een gulden hebben gekocht, terwijl de activa volgens de
VNLO een waarde vertegenwoordigen van tenminste 49 miljoen
gulden. De KLM dreigt op die manier te worden bevoordeeld
ten koste van de leden van de VNLO, hetgeen neerkomt op con
currentievervalsing, meent de vereniging.
Geen heksenjacht
op abortustoeristen
DEN HAAG Er is geen sprake van een
gerichte opsporing aan de Duits-Nederland-
se grens van vrouwen van wie wordt ver
moed dat zij in Nederland een abortus heb
ben ondergaan. Minister Hirsch Ballin (jus
titie) heeft gisteren in de Tweede Kamer be
weringen naar het rijk der fabelen verwe
zen dat dergelijke vrouwen een verplicht
gynaecologisch onderzoek zouden moeten
ondergaan. De minister liet in antwoord op
mondelinge vragen van de PvdA-Kamerle-
den Van Traa en Haas weten dat naar Duit
se informatie de afgelopen vijf jaar slechts
in één geval op aanwijzing van de grenspoli
tie een aanhouding is verricht. Dat ging
evenwel in eerste instantie om een onder
zoek naar drugssmokkel, waarop vervolgens
een abortuskwestie uit de bus rolde.
Padden gedood
door roofvogels
LELYSTAD De honderden padden
die afgelopen weekeinde dood bij Lely
stad zijn aangetroffen zijn aangevallen
door roofvogels zoals eksters of meeu
wen. Die conclusie trekt patholoog dr.
J.E. van Dijk van het Centraal Dierge
neeskundig Instituut (CDI) in Lelystad,
nadat hij enkele dieren heeft onder
zocht. Volgens Van Dijk zijn de dieren
aangevallen toen ze zich tijdens de pad-
dentrek in open veld begaven. Van Dijk
sluit eerdere vermoedens over vergifti
ging of een onbekende bacteriologische
ziekte volledig uit. „De padden die ik
heb gezien hebben opengereten buiken
en missen enkele organen zoals de le
ver. Ook zijn sommige spieren van de
achterpoten afgerukt".
Straatroof neeifd
af in Amsterdate
AMSTERDAM Het aantal
roven in Amsterdam vertoo
duidelijk dalende lijn. De
die het politiekorps in de ho
geeft aan het voorkomen en o
van dit soort misdrijven wei
vruchten af. In januari van i
telde de politie in de hele stad
rovingen op straat, tegenover
dezelfde maand in 1990. In f
was de daling nog sterker; van
1990 tot 254 dit jaar. In totaal
er tot nu toe dit jaar 178 zakeiL,
lost en 158 mensen aangehoude
aantal overvallen op winkelier
in december en januari we
sterk, maar in februari dee
weer een daling voor.
PROJECT VROUWENBOND OM ACHTERSTANDPOSITIE TE VERBETEREN
UTRECHT „De beeld
vorming die men heeft
van ouderen, maar ook
die ouderen van zichzelf
hebben, klopt vaak niet.
Ouderen onderschatten
zichzelf en worden niet
naar waarde geschat, zij
worden als uitgerangeerd
bestempeld. Ondanks de
toenemende vergrijzing
wordt er nog teveel over
ouderen gesproken en nog
weinig gedaan, om hen,
en specifiek de oudere
vrouwen, mee te laten be
slissen over hun eigen po
sitie".
Dit zei Coby van Riel, project
leidster bij de Vrouwenbond
FNV, gisteren tijdens de lan
delijke presentatie van het
Voorzitter Maria van Veen van
de Vrouwenbond FNV.
FOTO: DIJKSTRA
project '50+ vrouwen nemen
de ruimte'. Het project, dat
drie jaar gaat duren, heeft als
doel om de achterstandspositie
van 50+ vrouwen op het ge
bied van inkomen, betaalde
arbeid, wonen en onderwijs te
verbeteren. Tegelijkertijd
moet de overbelasting van ou
dere vrouwen in de onbetaalde
arbeidssector, met name in de
thuiszorg, drastisch worden te
ruggedrongen.
De leefsituatie van oudere
vrouwen verschilt aanzienlijk
met die van de mannen. Uit
allerlei onderzoeken blijkt dat
naast de eenoudergezinnen
met name alleenstaande vrou
wen met een inkomen van net
op of net onder het minimum
een arm bestaan leiden.
De vrouw is de aangewezen
persoon om een verandering
in haar situatie te brengen.
Daarom wil de FNV Vrou
wenbond dat 50+ vrouwen po
sities gaan veroveren in senio
renraden, woningbouwvere
nigingen, pensioenfondsen en
diverse adviescommissies.
„Vrouwen moeten zelf het ini
tiatief nemen om in raden en
besturen te gaan zitten", zegt
Teuni van Soelen. Ze zit zelf
in het ziekenfondsbestuur en
zorgt ervoor dat specifieke
vrouwenzaken ook aan bod
komen. Samen met drie ande
re vrouwen vertelt ze over
haar ervaringen om als vijftig
plusser weer werkzaam te zijn.
Alle vier zijn er verbaasd over
steeds weer voornamelijk
mannen aan te treffen. „Toen
ik bij de Detam in het Alge
meen Bestuur kwam te zitten,
bleek dat alleen uit mannen te
bestaan", vertelt Albertje Feij-
en. „Daar heb ik spoedig ver
andering in gebracht".
De Vrouwenbond is veront
waardigd over het feit dat het
kabinet nog steeds geen maat
regelen heeft getroffen om de
positie van de huidige genera
tie vijftigplussers te verbete
ren. „De opvatting van het ka
binet groot belang te hechten
aan de zelfstandigheid en
maatschappelijke participatie
van oudere vrouwen, ver
wordt tot een lachertje", zegt
Maria van Veen, voorzitter
van de Vrouwenbond.
De FNV pleit onder andere
voor een aanvulling op de aow
voor alleenstaande vrouwen.
De hoogte van de aow dient
gekoppeld te blijven aan de
welvaarts- en prijsstijgingen.
Tevens moet leeftijdsdiscrimi
natie in bijvoorbeeld arbeids
organisaties aangepakt wor
den. „Hoe kwaaier de 50+
vrouwen worden en zich laten
gelden, hoe minder kans de
overheid krijgt om de belan
gen van oudere vrouwen links
te laten liggen", aldus Maria
van Veen.
PARIJS Eerst was er Coco
Chanel, dan Coco Flanel. Nu
introduceerde Karl Lagerfeld
Coco bij jeans denim. En het
klikte. De Chanel-klant
draagt bijgevolg volgende
winter tailleurs waarin tweed
en denim samengaan. De
boeiendste accessoires daarbij
zijn... vergulde handboeien
met lange Chanel-schakel-
kettingen ertussen. Een col
lectie die bruist van de idee
ën en grapjes.
Karl Lagerfeld blijft ze maar
uit zijn mouw schudden, alsof
het kinderspel is om vier
keer per jaar een hele garde
robe op te bouwen rond het
thema: jasje met biezen en
vier opgestikte zakjes, ver
gulde knopen en kettingen.
Het geruchtmakende huwe
lijk tussen (stretch)tweed en
(stretch)jeans wordt bezegeld
in op het lijf gegoten tailleurs
van felroze spikkeltweed met
jeans-biezen en daaronder
een jeans-rokje met tweed-
bies. Over een roze-blauw
tweedjasje, trekt mademoisel
le Chanel zonder schroom
een mouwloos jeans-vest aan
en daarbij een kort jeans-
rokje met nonchalante rafel-
zoom.
Naast de rafelrokjes brengt
Chanel de schakelrokjes. Bij
de eerste kennismaking,
blijkt onder een zwarte met
lak gebiesde trench niets an
ders schuil te gaan dan een
zwarte netbloes met een
schakelrokje als een luxe-uit
voering van Josephine Ba
ker's bananen-rokje.
Lagerfeld mag dan geen
slanke den zijn, Dior's Itali
aanse huisontwerper Gian-
franco Ferré heeft ook meer
het figuur van een parasol
den. Toevallig showen de
rondborstige twee op dezelf
de dag. Toevallig geeft bij
Dior dennegroen de toon aan.
Dennegroen voor een trape
ziumvormige regenjas van
faille over bijkleurend rib
beltruitje en korte rechte rok
van suède of van donker
groen fluweel met vlecht
werk-stiksels. En een groen
fluwelen kraagje voor een
grijze pandjesjas op een dito
skibroek. Ook de grijze ski
broek is weer van de partij,
evenals afneembare imposan
te kragen van groen geverfde
opossum. Dan is er de korte
omkeerbare jas met beige en
rose zijde over een bruin
broekpak met vergulde rit
sen en daarbij een afneemba-
Uit de Christian Diorcollectie een wollen oranje
trui met een zwarte puntkraag, gesierd met
oranje stippen. Op het hoofd een in dezelfde
kleuren geverfde struisvederdos. Het geheel
wordt gecompleteerd met zwarte kousen en
dito handschoenen.
Chanel brengt een blue jeans rok met een van
dezelfde stof vervaardigde bijpassende hoed.
Het jasje is van wol in de kleuren donkerblauw
en fel roze.
FOTO: AP
re wollen kraag, ook al om
keerbaar beige-rose.
Om de welgevormde, maar
kouwelijke schouders dra
peert de Dior-dame 's avonds
een gewatteerde en doorstik
te stola van zwart satijn als
een slaapzak (bij een zwart
FOTO: AP
Piaf-jurkje) of eentje met
rode veertjes (bij een rood
pailletten-topje met rode Sa
tijnen potloodpijpjes). En
voor ze zich naar het bal of
de opera laat rijden, voorziet
Ferré met zijn architecten
opleiding haar van reusachti
ge constructies, zoals roze su-
perstrikken of abrikooskleu-
rige dubbele Capes, opbollend
als montgolfieres (die als een
baljurk om de taille kunnen
worden geknoopt).
LILY ARMON
ROERMOND De officier
van justitie is in zijn weer
woord te veel blijven hangen
in de sfeer van pure suggestie.
Dat betoogde mr. W. van Ben-
nekom, een van de verdedi
gers gisteren op de laatste zit
tingsdag van het IRA-proces
in Roermond.
De officier heeft naar de me
ning van Van Bennekom bij
herhaling nagelaten te bewij
zen welke individuele rol de
verdachten volgens hem heb
ben gespeeld. „De officier
neemt in tegendeel zijn toe
vlucht tot een zijpad door te
wijzen op leugenachtige ver
klaringen, zo die er al zijn", al
dus mr. Van Bennekom.
Volgens Van Bennekom kan
het niet zo zijn dat mogelijke
leugens echt bewijsmateriaal
kunnen vervangen. „Het feit
dat de officier van justitie niet
is ingegaan op onze kritiek op
de geloofwaardigheid van de
getuigenverklaringen beves
tigt in feite ons gelijk", aldus
Van Bennkom.
De verdediging van de vier
verdachten blijft van mening
dat officier van justitie Lau-
men onvoldoende heeft aange
geven waarom hij de Amstel-
veense studente Ingrid H. nog
niet strafrechtelijk vervolgt.
„Alle betrokkenen hebben er
recht op om de achterliggende
motieven te vernemen", aldus
mr. R. Bom, een van de ande
re verdedigers. „Het vervol
gingsbeleid van de officier van
justitie biedt nu alleen maar
een voedingsbodem voor spe
culaties, in die zin dat Ingrid
H. een speciale behandeling
krijgt. Voor de rest blijft het
raadselachtig en onbevredi
gend", meent de raadsman.
De verdedigster van verdachte
Harte, mr. J. Dubois, bleef vol
houden dat haar cliënt op 26
mei van het vliegveld Charles
de Gaulle bij Parijs naar Dub
lin is gevlogen. Harte houdt
ook staande dat hij daarbij ge
bruik heeft gemaakt van zijn
eigen paspoort.
De verdachten maakten giste
ren alle vier nadrukkelijk ge
bruik van hun recht op een
laatste woord. Ze bedankten
de rechtbank voor het „eerlij
ke" proces en wezen vervol
gens alle beschuldigingen van
de hand. Met name Paul Hug
hes legde een uitvoerige ver
klaring af. Volgens hem ba
seert de officier van justitie
zich bij de bewijsvoering enkel
en alleen „op dingen van ho
ren zeggen en speculaties". „Ik
ben nooit geïnteresseerd ge
weest in politiek. Pas na mijn
aanhouding heb ik er belang
stelling voor gekregen. Ik ben
een voorstander van een vere
nigd Ierland", aldus Hughes.
Hij voegde er aan toe in een
gebied te wonen waar de men
sen doodsbang zijn voor het
Britse leger en de geheime
Hughes zei verder oprechte
sympathie te betuigen aan de
nabestaanden en de vrienden
van de slachtoffers die zo tra
gisch om het leven zijn geko
men in Roermond. „Geen en
kele oorlog rechtvaardigt de
dood van burgers", aldus Hug
hes.
De rechtbank doet 2 april uit
spraak.
SUSKE EN WISKE
DE MYSTERIEUZE MIJN
mnomt/ssen drihger mms cn
scHRtivum tti mrie steeds
verder in de tiruwe (tl
h16est0rte 6rr6 door
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
DEN HAAG Met uit
zondering van de drie mij-
nenjagers zal binnen en-,
kele weken een einde ko
men aan de Nederlandse
militaire aanwezigheid in
het Golfgebied. Dit heb
ben de ministers Ter Beek
van defensie en Van den
Broek van buitenlandse
zaken gisteren in een
brief aan de Tweede Ka
mer meegedeeld.
De twee fregatten, de Jacob
van Heemskerck en de Philips
van Almonde, en het bevoor
radingsschip de Zuiderkruis,
die nu in de Perzische Golf
verblijven, zullen naar Neder
land terugkeren zodra de drie
Nederlandse mijnenjagers daar
zijn aangekomen. Dat zal iets
eerder zijn dan verwacht
werd, namelijk rond 1 april.
Het marine-noodhospitaal in
de Verenigde Arabische Emi
raten en het medische team in
Bahrayn worden met onmid
dellijke ingang opgeheven. Op
de luchthaven van Hannover
zijn gisteravond 280 Neder-
•landse militairen teruggekeerd
uit Turkije. Momenteel zijn
nog 60 luchtmachtmilitairen in
Israël voor luchtverdediging
met Patriot-raketsystemen. Zij
worden binnen twee tot vier
weken terug verwacht.
Gisteravond keerden ook drie
Nederlandse vogelkenners te
rug uit Saudi-Arabië. Zij zijn
werkzaam geweest in een vo
gelhospitaal. Van de 1068 met
oliebesmeurde vogels die in
hun aanwezigheid werden
binnengebracht zijn nu 307 in
leven. Het totale aantal ge
schatte slachtoffers tot nu toe
bedraagt 20.000.
De commissie-Deetman achter de regeringstafel. Tijdens het debat gisteren bleek dat een i
derheid van de Kamer een onderzoek wil naar wijzigingen van het huidige kiesstelsel.
FOTO)
KAMER WIL IMAGO POLITIEK OPPOETSEN
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Om de
verstoorde relatie tussen
burgers en politiek te her
stellen overweegt een
meerderheid van de
Tweede Kamer het kies
stelsel te veranderen.
Er moet een onderzoek komen
naar de invoering van een
stelsel naar Duits model, waar
bij kiezers voor het parlement
twee stemmen uitbrengen: één
op een landelijke en één op
een regionale kandidaat. Alle
grote kamerfracties pleitten
daar gisteren voor op de eerste
dag van het debat over staat
kundige vernieuwing.
Met uitzondering van de klei
ne christelijke partijen, onder
schreven alle partijen de nood
zaak van hervormingen in het
politieke stelsel, zoals die door
de commissie-Deetman is ver
woord. „Het moet gewoon
weer leuk worden om een ver
gadering van de Tweede Ka
mer te volgen", zei kamerlid
Willems (Groen Links).
Hoewel CDA-woordvoerder
Mateman wel wat relativerin
gen aanvoerde („de kiezers
zijn tevreden over de invloed
die ze hebben"), onderschreef
de Kamer grotendeels de con
clusie van de commissie-Deet
man dat er sprake is van een
„legitimiteits- en kwaliteitscri
sis" in de politiek.
Stoffelen (PvdA): „Wie van
ons kent niet de opmerking
van mensen: Ach, politiek is
toch een en al vuiligheid. Als
er verkiezingen zijn komen ze
aan je deur en beloven je van
alles. Maar daarna hebben de
politici lak aan ons. Dan spe
len ze elkaar de bal toe. Het
maakt niks uit of je door de
kat of door de hond gebeten
wordt". Om dergelijke onvre
de weg te nemen, geeft de
commissie-Deetman (waarin
alle fractievoorzitters zitting
hebben) maar liefst 98 'vraag
punten' aan, zonder keuzes te
maken: dat is aan de Kamer,
aldus de commissie. Gisteren
gaf de Kamer daartoe een eer
ste inzet, zich concentrerend
op twee zaken: de relatie kie
zer-gekozene en de relatie
burger-overheid.
Negentiende eeuw
Wolffensperger (D66), wiens
fractie aan de wieg heeft ge
staan van de commissie-Deet
man, stelde dat waar de bur
ger mondiger is geworden, het
politieke systeem is blijven
steken in de negentiende
eeuw. „In plaats van te kiezen
voor iemand die hem in de po
litiek vertegenwoordigt en die
daarop aanspreekbaar is, geeft
hij met zijn stem een blanco
volmacht aan een machtscen
trum, een politieke partij. In
plaats van invloed te hebben
op wie de macht zal uitoefe
nen en hoe het beleid zal zijn,
moet hij maar afwachten wat
de uitkomst zal zijn". Wolffen
sperger pleitte daarom voor de
invoering van de gekozen bur
gemeester, de gekozen com
missaris der koningin, de ge
kozen formateur en de geko
zen minister-president. De
PvdA kon zich daar gedeelte
lijk in vinden, maar hield met
name grote twijfels over de
wenselijkheid de minister-pre
sident rechtstreeks te laten
kiezen: „Dat leidt tot mannet
jesmakerij". CDA en VVD
voelden niets voor de demo-
cratiseringsvoorstellen van
D66. „In 1989 heeft het parle
ment deze zaken voor het
laatst afgewezen", zei CDA-
woordvoerder Mateman. „La
ten we het zelfrespect opbren
gen hierin consistent te zijn".
Meer steun vond de suggestie
het kiesstelsel te wijzigen naar
Duits model en het parlement
te laten bestaan uit zowel lan
delijk als regionaal gekozen
kandidaten. Door de kiezers
twee stemmen uit te laten
brengen (één voor de landelij
ke en één voor de regionale
kandidaat), zou hij meer dan
nu in staat zijn zich te laten
vertegenwoordiger door ie
mand die hij kent. Een onder
zoek in deze richting kreeg de
instemming van CDA, I
VVD en D66. V.
Verkokering
Het voorstel van de coii^
sie-Deetman om teneinc 1
verkokering bij de ove
(het langs elkaar heen w<
van de departementen)
te gaan een 'algemene
dienst' in te stellen, werd^J
alle fracties omarmd. Er Cl
naar Engels voorbeeld eej
vil service' komen, zo a
Kamer, die bestaat uit
)ambtenaren die niet vel
den zijn aan één specifie|f1K'
partement. De PvdA en (p£ 1
Links voegd/sn daaraan ta-St;
het aantal ministeries het
worden teruggebracht eit
de overheid moet gaan
ken met kleinere, flexi:.
organen, al dan niet
door staatssecretarissen,
De afstand tussen burge
overheid moet daarnaast
den verkleind door decen
satie, het overhevelen va
ken van de landelijke r
heid naar de provinciale j "t
kale overheden, zo stelcL
Kamer in navolging va
commissie-Deetman.
ga (VVD): „Het is belan
dat alle fractievoorzitters
achter staan, ook die
PvdA en CDA, want dit
bijvoorbeeld nogal stroef
sociale vernieuwing".
Dat de kwaliteit van de w
ving, die al herhaaldelijk
kritiseerd door de rechte)
macht, dringend moet wol^
verbeterd, werd door alle J
ties onderschreven. Ji-^
(PvdA) stelde voor de
van State eerder in te sch
len en een vaste kamer
missie voor wetgeving
stellen. Mateman daarent
wees op de rol van de
Kamer, die volgens hem o
punt bij uitstek een taak h
PvdA, CDA en D66 spr
zich uit voor een 'teru£
drecht' voor de Eerste Kal
hetgeen zou inhouden dq
Senaat wetsvoorstellen ka
rugsturen «aar de Tweede
mer als hij gebreken coi
teert.
Irik;
s de
,in s(
ijke
wor
il,ger
acht
i [ebb
hun
lege
ings.
e m
veili
ayti'
zuil
„M
DEN HAAG Op het Pro
vinciehuis in Den Haag is gis
teren de videofilm „De stand
van zaken" in première ge
gaan. De film is in opdracht
van de twaalf provincies en
het ministerie van VROM ge
maakt in samenwerking met
de Stichting Milieu Educatie.
De milieufilm is bedoeld voor
het voortgezet onderwijs.
Bij de film hoort het jongeren
magazine 'Stand by en een
docentenhandleiding. Magazi
ne en film vormen één pakket
en kunnen gebruikt worden in
de lessen maatschappijleer,
aardrijkskunde en biologie
vanaf de tweede klassen
mavo, havo en VWO. Met het
pakket moeten scholieren
bewsut worden van het feit
dat zij een eigen verantwoor
delijkheid hebben bij het ver
oorzaken en oplossen van mi
lieuproblemen.
De film laat een stukje van het
leven van meisje Laura (15)
zien. Zij spaart geld voor een
brommer door met een doos
enquêteformulieren langs de
huizen te gaan. De overheid
onderzoekt daarmee het mi
lieubewustzijn. De meeste
mensen verklaren zonder aar
zelen zich volledig voork
milieu te willen inzeil
maar ja, je moet eens
ken naar al die 'anderen^
vervuilen veel meer,
waarom zou ik Laural
gint zich langzaam maar zf;
steeds kwader te amken
dit afschuifgedrag.
Het lespakket kan worden
steld bij de Stichting Mil5
boek, Plantage Middenl
2H, 1018 DD Amsterdam,
020-244989. Eén pakket bei
uit de videofilm, een han<
ding en dertig magazines,
kosten bedragen ƒ39,50.
