luziektheater en opera
J jlers Holland Festival
C-
Chris Isaak jongleert met romantiek
amer wil BKR-werken
kunstenaars teruggeven
De Belastinglelefoon is
elke werkdag bereikbaar,
3
al zal't vandaag
wat moeilijker zijn.
-Belastingdienst
'NST/RTY
£eictae Sou/toni
WOENSDAG 20 MAART 1991 PAGINA 13
!RDAM Muziekthea-
opera zullen de komende
de spil vormen van het
d Festival. Daaromheen
n andere programma-on-
en, zoals muziek en dans,
teel als tweede kern ge-
ird.
an Vlijmen, die Ad 's
>ande als directeur van
olland Festival is opge-
ontvouwde gisteren zijn
isies en plannen. Het is
latste Holland Festival
een gastland centraal
Spanje vormt de afslui-
Van Vlijmen achte het
enselijk elke keer vanuit
'iema het festival op te
Hij geeft de voorkeur
lerlei varianten,
n gekozen worden voor
clische aanpak. Hij denkt
en Janacek-cyclus, een
Verdi-opera's of een serie
uit de jaren twintig en
Een bepaald stijlmiddel
componist kan eveneens
tgangspunt dienen voor
irdere invulling. Zo koes-
ij het plan in 1993 het
ld Festival samen te stel-
nd een nieuw werk van
Reich. Voorbeelden van
sche en recente ontwik-
en in de Amerikaanse
k en het theater kunnen
In gekoppeld worden,
[olland Festival vol te-
jdigheden en confronta-
jkt hem ook bijzonder
sant. Hoofdzaak is de
ht te vestigen op belang-
ieuwe ontwikkelingen in
binnen- en buitenland. Het
Holland Festival wil hierin een
voortrekkersrol vervullen en
zonodig zal het als producent
fungeren. Aan kwaliteitseisen
worden daarbij hele hoge eisen
gesteld en het Holland Festival
moet een meerwaarde hebben
ten aanzien van het veelzijdig
en hoogstaand aanbod in de
Randstad. Er wordt gezocht
naar een verdere samenwer
king met andere instellingen,
gezelschappen, orkesten, co
producenten en met festivals
buiten Nederland.
Belangrijke, mondiale ontwik
kelingen op toneelgebied
moeten hun weerslag vinden in
het Holland Festival. Van Vlij
men streeft ernaar de 'Neder
landse toneelmanifestatie' van
vroeger weer tot leven te wek
ken. In opdracht van het Hol
land Festival gaan Nederlandse
en Vlaamse acteurs onder lei
ding van een toonaangevende
regisseur een stuk instuderen
en uitbrengen.
Dit jaar is cinema, bestaande
uit Spaanse films aan het Hol
land Festival toegevoegd. Een
vast onderdeel is een serie
jeugdprogramma's met de na
druk op theater. Off Holland
wordt volledig geïntregeerd in
het Holland Festival. Dat ge
beurt dit jaar al in 'Fresh Tra-
ces' in de Meervaart in Amster-
Het kunnen beschikken over
de gewenste zaalruimte is een
steeds weerkerend probleem.
Van Vlijmen wil graag over
een theater-accommodatie be
schikken. Na de verbouwing
zou hij in Carré tijdens de duur
van het Holland Festival een
soort van 'Royal Festival Hall'
willen bespelen. Hij is daarover
in gesprek met de betrokke
nen.
Geen Den Haag
Het Holland Festival 1991
vindt uitsluitend in Amsterdam
plaats. Den Haag geeft geen
subsidie meer voor HF-evene-
menten in de hofstad. Het bud
get van dit jaar is zes miljoen.
Structurele subsidies van de
ministeries van WVC en Eco
nomische Zaken en de gemeen
te Amsterdam staan garant
voor 59 procent van dit bedrag.
Het resterende komt onder
meer via sponsoring. Dit jaar is
een overgangsjaar. Het zal on
geveer twee jaar duren voordat
de nieuwe beleidsplannen zich
min of meer hebben uitgekris
talliseerd.
Dit keer zijn er zes opera's. Na
het succes van 'La Vera Storia'
in 1986 is Luciano Berio op
nieuw als dirigent te gast. Hij
dirigeert zijn eigen opera 'Un
re in ascolto'. Edo de Waart di
rigeert de concertante uitvoe
ring van 'Oorlog en Vrede' van
Prokofjev. Van Mozart worden
vertolkt 'Idomeneo, re di Creta'
en 'Die Entfürung aus dem Se
rail'.
Jan van Vlijmen.
het gastland Spanje. Ondr de
noemer 'Muziek uit Spanje'
musiceren de Spaanse ensem
bles Barcelona 216 en Grupa
Koan. Onder meer het Schön-
berg Ensemble vertolkt wer
ken van Roberto Gerhard. Ver
scheidene andere Nederlandse
formaties vertolken muziek
werken van hedendaagse com
ponisten als Manuel de Falla en
Luis de Pablo.
Het Residentie-Orkest brengt
een aantal concerten met com
posities van onder andere Peter
Schat en Jan Boerman. Het
jaarlijkse optreden van het Ko
ninklijk Concertgebouworkest
staat in het teken van de Fran
se muziek.
Theater
De theaterprogrammering is
kwantitatief wat aan de be
scheiden kant. Het grootste
deel van het budget is opge-
FOTO: SP
gaan aan de peperdure serie-
vertolkingen van de uit drie
delen bestaande Griekse trage
die-cyclus 'Les Atrides' in een
regie van Ariane Mnouchkine.
Vijf jaar geleden was dit we
reldvermaarde Franse gezel
schap in het Holland Festival
te gast met 'L'Histoire terrible
mais inachevé de Norodom Si
hanouk, Roi du Cambodge'.
'Het Trio in mi-bémol' door het
Kaaitheater in een regie van
Jan Ritsema vormt het reste
rende theater-aanbod.
Jiri Kylian viert dit seizoen
zijn vijftienjarig jubileum als
artistiek leider van het Neder
lands dans Theater. In het ka
der van het Holland Festival
biedt dit Haagse balletgezel
schap zowel in het Amsterdam
se Muziektheater als in het ei
gen theater in Den Haag een
'Jiri Kylian Retrospectief'. Het
Nationale Ballet biedt 'Homma
ge aan Rudi van Dantzig'.
Concert Chris Isaak. Mat Chris
Isaak (gitaar, zang), James Calvin
Wilsey (gitaar), Kenney Dale John
son (drums), Rowland Salley (basgi
taar) en Johnny Leonore (saxofoon).
Vredenburg, Utrecht. Gisteravond.
De melancholie van Chris
Isaak wint steeds meer
terrein. Met de hulp van
regisseur David Lynch,
die Isaaks 'Wicked Game'
voor zijn film 'Wild at He-
art' gebruikte, is zijn luis-
terschare fors toegeno
men. Toch is het te hopen
dat Chris nooit een echt
heel grote ster wordt. Niet
omdat iemand hem dat
misgunt. Zeker niet. Maar
dan is hij aangewezen op
de grote zalen en zal een
fors deel van de intimiteit,
die in zijn werk is terug te
horen, verloren gaan.
Chris Isaak was gisteravond,
in een volgepakt Vredenburg,
in een mallotige bui. Dat stem
de hem niet alleen ongekend
vrolijk, maar zorgde ook voor
de nodige uitbundigheid. Hij
ging daarbij zelfs zover dat hij
wat meisjes op het podium uit
nodigde om mee te dansen op
de muziek. Maar hij was dan
ook in Utrecht, de stad waar al
zijn dromen waren uitgeko
men en waar de liefde bloeide
als nergens anders.
Toch stemden zijn composities
minder vrolijk, dan de uitbun
digheid op het toneel, dat met
een paar simpele, kleurrijke
lampjes het uiterlijk had aan
genomen van een Amerikaan
se feesttent in de jaren vijftig.
Chris greep terug naar zijn
gouden combinatie van gitaar
en stem, leek James Wilsey
opdracht te hebben gegeven
zijn gitaar extra te laten jan
ken, en straalde zelf in de
meest droevige liefdesliedjes
die een mens kan bedenken.
Hoewel... Er zat weliswaar
echte treurnis in het materiaal
verpakt, maar voor de eerste
tien minuten van het ruim an
derhalf uur durende concert
waren verstreken, waren die
lampjes boven het podium niet
langer een symbolisch teken
aan de wand. Het optreden
was uitgegroeid tot een ouder
wets feest. „We horen hier
thuis", merkte Chris in zijn
onschuld nog op, maar toen
had het publiek hem al bijna
in zijn armen fijngeknepen.
In een combinatie van balla
des, rockabilly, country en ste
vige rock roll maakte hij de
liefde als een speelbal tussen
zijn snaren. Zonder het up
tempo-werk te kort te willen
doen, straalde hij het meest in
die heerlijke, langzame num
mers, waarin alle emoties van
een relatie tot ontlading ko
men. Daarbij heeft hij alles
mee. Chris jongleert als geen
ander met de romantiek op
zijn soepele stembanden, ter
wijl de tragiek van de een
zaamheid in de liefde in zijn
uiterlijk zit verweven. Daarom
past de 34-jarige zanger, gita
rist misschien zo goed bij Da
vid Lynch. Hij ademt de film
noir-sfeer van een 'Twin Pe
aks' en draagt dat ook uit in
zijn praatjes tussendoor.
Muzikaal stond er een uiterst
sterk team op het podium, dat
door Isaak nog wat extra werd
opgezweept ('Dit is Utrecht,
Kenney. Je bent niet in Lon
den'). Er was ruimte voor de
nieuwe compositie 'Beautiful
Homes', een up-tempo num
mer over de liefde, en voor de
cover 'Wild Thing', waarbij gi
tarist James Calvin Wilsey, die
met zijn spel respect afdwong,
een hoofdrol vervulde en als
Roy Orbison ooit deed, kreu
nend zuchtte.
Wat Chris Isaak voor het voet
licht bracht, was niet nieuw.
Wie hem ooit eerder zag, zou
misschien zelfs van een herha
lingsoefening spreken. Maar
het was allemaal zoveel geïn-
spireerder, verfijnder en meer
doortrokken van passie, dat
zo'n terugkeer op het podium
alleen maar applaus verdient.
En dat kreeg hij... in een over
donderende hoeveelheid.
HANS PIËT
Don McLean schrijft musical 'Till Tomorrow'
DEN HAAG De Amerikaanse zanger en krijgt, is gebaseerd op een verhaal van Julian
componist Don McLean werkt momenteel aan Barry en handelt over een rockster en zijn ver
een musical, die op 20 mei in première moet loren liefde. Veel van McLeans grootste hits als
gaan op het Engelse Chichester Festival. 'American Pie' en 'Vincent' zullen in de musi-
De musical, die de titel 'Till Tomorrow' mee- cal worden verwerkt.
HAAG De Tweede Ka-
is het met minister D'Anco-
an WVC eens dat het rijk
jdeel van het museaal erf-
i van de hand moet doen.
gaat daarbij vooral om ruim
100 kunstwerken die de
Ëieid in de jaren tachtig vol
de BKR-regeling heeft ge-
t van veelal jonge kunste
een enorme achterstand in het
,'rveren en registreren van deze
^jumstukken en de financiële
Hplen zijn beperkt, dus moet er
|f5cteerd worden. De af te stoten
gMumstukken zouden moeten wor-
^^ernietigd danwel verkocht of in
leen gegeven aan de kunste-
of hun nabestaanden.
e i
f*o]
,;ns D66-woordvoerder Nuis
er worden geselecteerd, want
£n we doorgaan met alleen maar
"Imelen en conserveren zullen we
Sjken onder het zich almaar uit-
lend cultureel erfgoed uit het
den", aldus Nuis. Kamerlid
van de PvdA vond het rigide
e roepen dat er niets weg kan uit
Collecties. „Museum-directeuren
en hun eigen collectie eens kri-
moeten bekijken", aldus Valk.
Ier D'Ancona vindt dat er ook
kritischer moet worden gekeken
naar het aanbod van nieuwe mu
seumstukken. Anders zou er opnieuw
een achterstand kunnen ontstaan bij
het conserveren en dat is volgens
haar water naar de zee dragen.
Nuis stelde dat er door middel
een ruilbeurs, waarbij musea, onder
ling kunstwerken zouden kunnen
ruilen, bijgedragen zou kunnen wor
den tot een betere collectievorming.
Verder pleitte de D66'er voor het in
stellen van een 'reservedepot' om
museumstukken in te bewaren die
nu niet in de tijdgeest passen maar
waarnaar in de toekomst misschien
nog vraag zal zijn.
Verder stemde de Kamer in met het
plan de musea voortaan zelfstandiger
te laten opereren. Museum-directeu
ren zouden meer vrijheid moeten
krijgen als zelfstandig ondernemer op
te treden. Zo zouden zij het imago
van 'stoffigheid' van zich af kunnen
werpen door creatiever naar buiten
treden, bijvoorbeeld door expositieis
meer bekendheid te geven.
CDA-woordvoerster Mulder-van
Dam vindt dat de overheid wel moet
zorgen voor een goede controle op de
besteding van overheidsgelden door
musea. Valk van de PVDA was
mening dat de overheid de hoofdlij
nen van het beleid moet blijven be
palen. Hij pleitte voor het invoeren
van een 'gedragscode' voor musea.
Misschien heeft u gisteravond het
programma over belastingen op de t.v.
gezien. En misschien dat er bij u wat
vragen zijn opgekomen. Hoogst
waarschijnlijk niet bij u alleen. We ver
wachten dan ook overvolle lijnen.
Als u slim bent, bewaart u uw
vragen tot later in de week.
U wordt dan beslist sneller geholpen.
De BelastingTelefoon is elke werkdag
te bereiken tussen 8 en 5 uur.
Het nummer is 06 - 0543 en 't is gratis.
