erendumoorlog in slotfase
rORBATSJOV DOET BEROEP OP STEMMENDE BEVOLKING
[inister Baker loopt na autopech
Israël wil met
meer Arabische
landen tegelijk
in bespreking
Franse docent ontmaskerd
als kampbeul Vietminh
Moskou handelt uit eer
voor 'marionet' Honecker
paIuITENLAND
EcidócSoiruMit
ZATERDAG 16 MAART 1991 PAGINA 7
Eredoctoraat voor
tfos van Kemenade
jjtUSSEL De vroegere minister van on
twijs Jos van Kemenade heeft gisteren
u de rijksuniversiteit van Gent een ere-
toraat in de psychologische en pedagogi-
wetenschappen ontvangen. Hij kreeg
eredoctoraat vanwege zijn verdiensten
bet gebied van de algemene en vergelij-
ide onderwijskunde. De 54-jarige Van
inenade, nu burgemeester van Eindho-
i, vervult nog altijd een leeropdracht aan
^Nederlandse Open Universiteit. In België
leeft hij nog steeds bekendheid als de Ne-
ferlandse minister die voor talrijke onder-
ijsvernieuwingen zorgde,
et van Kemenade ontvingen vrijdag in
ent nog vijf andere wetenschappers een
«doctoraat.
George Bush lijkt
zich prima te
vermaken op
Bermuda. De
Amerikaanse
president gooit
een hengel uit
samen met zijn
gastheer, premier
John Swan.
Vandaag treft
Bush de Britse
premier John
Major tijdens de
Bermuda-top.
Rijkswachters gegijzeld
BRUSSEL Drie Belgische rijkswach
ters hebben gisteren enkele benauwde
uren doorgemaakt nadat zij in het West-
vlaamse leper door twee jongemannen
werden gegijzeld. De rijkswachters hiel
den de twee op straat aan om hun identi
teit te controleren. Een van hen trok
toen een wapen en vuurde vijf kogels af,
waardoor een rijkswachter een schamp
schot opliep. Daarna werden de drie
agenten in hun wagen meegenomen, die
onderweg naar Frankrijk werd ingewis
seld voor een Mercedes. Vlak bij de
grens werden twee gijzelaars vrijgelaten.
In het Noordfranse Lille werd ae derde
rijkswachter uit de auto gegooid. Daarbij
werd hij in de rug geschoten. De man
ligt ernstig maar niet levensgevaarlijk
gewond in een plaatselijk ziekenhuis. De
daders zijn
Bangladesh
gaf kwart
hulp uit
DHAKA De regering
van de afgezette Eenga-
lese president Hussain
Muhammad Ershad
heeft slechts een kwart
van de ongeveer 12,5
miljard gulden die ze
ontving aan hulp uit het
buitenland uitgegeven.
In Bangladesh gebruikte
de regering nog eens
twaalf procent van het
geld voor afbetaling van
goederen en om deskun
digen en bestuurders om
te kopen.
Surinaams Front werkt
samen met vakbondspartij
PARAMARIBO Het Front voor Demo
cratie en Ontwikkeling gaat de verkiezin
gen in met de Surinaamse Partij van de
Arbeid (SPA), een aan de vakbeweging
gelieerde partij. Volgens Jagernath Lach-
mon, een van de Frontleiders, hebben de
twee nog geen detailafspraken gemaakt
maar hun samenwerking is „honderd pro
cent zeker". Lachmon zegt dat de Front
partijen enkele zetels aan de SPA ter be
schikking zouden stellen. „In deze verkie
zingsstrijd gaat het echter niet zo zeer om
zetels als wel om durf", aldus Lachmon.
t gesprek in Moskou tussen Sovjetpresident Gorbatsjov (links) en de Amerikaanse minister Ba-
r (rechts) is allervriendelijkst van aard. FOTO: epa
MOSKOU De Amerikaanse
jninister van buitenlandse za-
James Baker, heeft het
ïatste deel van zijn tocht naar
Sovjetministerie van bui
tenlandse zaken lopend
afleggen, omdat zijn li-
nousine het had begeven. De
auto was voor de duur van zijn
driedaagse bezoek aan Moskou
aan Baker uitgeleend door de
Amerikaanse ambassadeur
Jack - Matlock. Sovjetminister
van buitenlandse zaken
Alexander Bessmertnych bood
Baker naderhand voor de grap
een ZIL-limousine aan een
zeer luxe auto waarin uitslui
tend hoge Sovjetfunctionaris
sen zich verplaatsen. „We ge
ven hem een ZIL", zo zei Bess
mertnych. „Misschien omdat
er zo weinig van zijn kunnen
we ze allemaal onderhouden".
MOSKOU In een bij
zonder gematigd en keu
rig slotoffensief heeft Sov
jetpresident Gorbatsjov de
bevolking via het hoofd
journaal van de Sovjette
levisie opgeroepen mor
gen toch vooral voor het
behoud van de Unie te
stemmen.
Gorbatsjov onthield zich van
kritiek op de Russische leider
Jeltsin, die enkele uren tevo
ren via de radio had opgeroe
pen tegen de Unie te stemmen.
Het Kremlin lijkt zijn lesje te
hebben geleerd, nadat vorige
aanvallen op Gorbatsjovs
aartsrivaal Jeltsin een ave
rechts effect bleken te hebben:
diens populariteit groeide er
alleen maar door. Gorbatsjov
negeerde in zijn toespraak de
vraag die de- republiek Rus
land heeft toegevoegd: wilt U
rechtstreekse presidentsver
kiezingen voor de Russische
federatie?
Gorbatsjov liet er geen twijfel
over bestaan dat de uitslag van
het referendum van beslissend
belang zal zijn voor het leven
en welzijn van de bevolking.
Hier is de vraag gerechtvaar
digd, waarom de president een
referendum heeft gelast als
een van de twee antwoorden
het land in het verderf kan
storten. 'Stem zondag nee',
luidde de boodschap van de
Russische leider Jeltsin aan de
bevolking van zijn republiek.
In zijn slotactie in de propa
gandacampagne rond het refe
rendum riep Jeltsin de men
sen op tegen het behoud van
de Unie te stemmen om zo
Gorbatsjov te laten voelen dat
diens politiek niet langer ac
ceptabel is.
Tot grote ergernis van de Bal-
tische leiders is in hun gebied
al met het referendum een
aanvang gemaakt. Mensen die
willen stemmen, kunnen dat
doen in stemlokalen op mili
taire bases. De Litouwse leider
Landsbergis heeft gewaar
schuwd dat er bij deze gang
van zaken grote kans is op
fraude en dat de uitslag van
Gorbatsjovs officiële referen
dum daarom bij voorbaat
waardeloos is.
In de Roemeense Sovjet-repu
bliek Moldova hebben jonge
nationalisten gisteren een
stemlokaal aan gruzelementen
geslagen en klappen uitge
deeld aan het aanwezige pu
bliek in hun protestactie tegen
het door Moskou opgedrongen
referendum.
Het Sovjetleger heeft al laten
weten morgen massaal aan de
stemming mee te doen. Zo'n 90
procent van de officieren zal
zich naar verluidt uitspreken
voor het behoud van de unie,
wat alvast neerkomt op 63.000
stemmen voor Gorbatsjov.
Eigenlijk staat van te voren
vast dat Gorbatsjov een meer
derheid gaat krijgen voor het
behoud van de Unie. Zijn poli
tieke tegenstanders voeren
aan dat hij die uitslag zal uit
leggen als een vertrouwensvo
tum voor zijn politiek in het
algemeen.
Overdadig
Een model
toont tijdens
de herfst- en
wintershow
van Karl
Lagerfeld een
korte jurk met
ronde nek In
zwart en zilver
en overdadig
gedecoreerd
met
rechthoekige
figuren.
Eronder zit een
plastic overall.
foto: ap
Israël koopt
geen Patriots
van Nederland
JERUZALEM Ofschoon Is
raël over onvoldoende Patriots
beschikt, heeft minister Arens
geen verzoek gedaan om de
Nederlandse Patriots in zijn
land aan te kopen. De Neder
landse Patriot-eenheid die tij-
'dens de Golfoorlog in Israël
werd gestationeerd, komt bin-
enkele weken „naar
zo heeft minister Ter
Beek van defensie gisteren in
Jeruzalem bekendgemaakt. De
Israëlische minister van de
fensie, Moshe Arens, heeft zijn
Nederlandse ambtgenoot Ter
laten weten dat er geen
reële dreiging voor Scud-aan-
vallen meer bestaat.
Süssmuth overleeft
dienstwagen-affaire
BONN De voorzitster van
de Duitse bondsdag, Rita SuSs-
muth, kan voorlopig opgelucht
ademhalen. De begrotingscom
missie van het bondsdagbe-
stuur had een onderzoek inge
steld naar het gebruik van een
dienstwagen door de echtge
noot van de 'Frau Bundestag-
spraSidentin'. Mits men de
voorschriften 'ruim' interpre
teert konden de commissiele
den geen overtredingen op de
voorschriften vaststellen.
Daarmee lijkt de voorzitster
van de bondsdag de zogenaam
de 'dienstwagenaffaire' over
leefd te hebben. De leden van
de Bondsdagcommissie ver
klaarden wel dat de richtlijnen
voor het gebruik van dienst
wagens herzien moeten wor
den.
BONN Israël is bereid
vredesonderhandelingen
te voeren met een aantal
Arabische landen tegelijk
en dringt niet meer aan
op afzonderlijke bespre
kingen, zo zegt minister
van buitenlandse zaken
David Levy in het Duitse
blad Frankfurter Rund
schau van vandaag.
PLO-leider Yasser Arafat
heeft verklaard dat de „enige
oplossing" voor het Palestijnse
vraagstuk een onafhankelijke
Palestijnse staat kan zijn met
Jeruzalem als hoofdstad. On
geveer 30.000 Palestijnen uit
de bezette gebieden mogen
met ingang van volgende
week weer naar hun werk in
Tel Aviv en Haifa. De steden
werden uitgeroepen tot verbo
den gebied voor de Palestijnen
uit de Gazastrook en de West
oever direct na het begin van
de Golfoorlog op 17 januari.
De Amerikaanse troepen in
Zuid-Irak worden steeds ver
plaatst om „onze aanwezigheid
te demonstreren". Generaal
Collin Powell waarschuwde
hiermee tegen speculaties over
mogelijke militaire operaties
van de geallieerde troepen in
Irak. „Zoek er niets achter. De
demarcatielijn die twee weken
geleden is vastgesteld is nog
intact", aldus de voorzitter van
de gezamenlijke chef van sta
ven. Powell reageerde met zijn
uitspraken op een artikel in de
Los Angeles Times. Hierin
werd gemeld dat de Ameri
kaanse troepen vijftig kilome
ter dieper in Irak zouden zijn
opgerukt.
Sovjetpresident Michail Gor
batsjov heeft gisteren duidelijk
gemaakt dat de Iraakse presi
dent Saddam Husayn bij zijn
strijd tegen opstandige bewe
gingen niet hoeft te rekenen
op steun van de Sovjetunie.
„Laat de Iraakse bevolking
dat zelf maar uitzoeken", zei
Gorbatsjov voorafgaand. De
Iraakse leider heeft zijn oor
logsmachine grotendeels met
Sovjethulp opgebouwd, maar
toen hij Kuwayt binnenviel
keerde de Sovjet-regering zich
tegen hem en leende zij diplo
matieke steun aan de coalitie
die Irak de 'oorlog verklaarde.
De Iraakse ambassade in Ma
drid heeft tijdens de Golfoor
log wapens ontvangen die aan
terroristische groepen moesten
worden uitgereikt. Dat heeft
de Iraakse ambassadeur die in
De Israëlische minister van buitenlandse zaken, David Levy, re-
gaeert geëmotioneerd op zijn bezoek aan het voormalige con
centratiekamp Buchenwald. foto-, epa
Spanje politiek asiel heeft ge
vraagd, verklaard tegenover
de Spaanse politie, zo meldde
het Spaanse dagblad ABC.
Terroristen die in 1983 bom-
Staten en Frankrijk in Ku
wayt hopen op kwijtschelding
van hun straffen wegens hun
aandeel in het verzet tegen de
Iraakse bezetter. Een Kuwayt-
se verzetsleider die zich Abu
Mohammed noemt, zei giste
ren: „Kuwayt is deze zoge
naamde schuldigen veel schul
dig".
Saudi-Arabië vindt dat Irak
een tiende van zijn olie-in
komsten in de toekomst moet
afstaan aan Kuwayt. Het voor
stel zou inmiddels worden be
sproken binnen de anti-Irak-
coalitie, zo meldt het Franse
dagblad Le Monde vandaag.
(Van onze correspondent
Bob van Huët)
PARIJS De dramati
sche confrontatie had een
paar weken geleden plaats
in de Franse Senaat. Tij
dens een conferentie over
de Frans-Vietnamese be
trekkingen neemt een an
dere spreker ongevraagd
het woord wanneer we
tenschappelijk hoofdme
dewerker Georges Bouda-
rel aan zijn lezing wil be
ginnen.
Hij richt zich tot de expert en
vraagt: „Was u in Indochina
tussen 1950 en 1954? Bent u
gedeserteerd om u aan te slui
ten bij de Vietminh? Diende u
in kamp 122?" De toehoorders
zijn met stomheid geslagen. De
vragensteller, Jean-Jacques
Beucler ex-staatssecretaris
van oud-strijders en krijgsge
vangene van de communisti
sche onafhankelijkheidsbewe
ging Vietminh eist een ant
woord. Dat komt in de vorm
van een hakkelende uiteenzet
ting. Georges Boudarel was in
derdaad 'politiek-commissaris'
in gevangenenkamp 113, waar
twee op de drie Franse gevan
genen niet levend uitkwamen.
Omgeven met veel emoties is
de affaire Boudarel uit de
schaduw van de Golfoorlog
gebarsten. De rechtse krant Le
Figaro en de linkse Humanité
zijn in een hevige polemiek
verwikkeld over de houding
van een, destijds, jonge leraar
Frans in Hanoi, die met de vij
and heulde. Terwijl een groep
linkse academici een solidari-
teitspetitie heeft ondertekend,
eist een rechtse oppositieleider
onmiddellijk ontslag. Overle
venden van wat achteraf niet
kamp 122, maar kamp 113
bleek eisen „net als voor Klaus
Barbie" een proces wegens
misdaden tegen de mensheid.
Volgens hen valt Boudarel
niet onder de collectieve am
nestie van na de koloniale oor
logen.
De rel rond overloper Bouda
rel is de posthume wraak van
een oud-gevangene. Op zijn
sterfbed vroeg deze in 1986
aan zijn strijdmakker Beucler
na te gaan of de eminente
Vietnam-specialist aan de uni
versiteit van Jussieu dezelfde
was als de folteraar van kamp
122. Vijf jaar later, in de Se
naat, wordt dé beul met zijn
verleden geconfronteerd.
Na lang zwijgen gaf Boudarel
gisterochtend een exclusief in
terview aan het radiostation
Europe 1. Ja, als overtuigd
communist had hij de zijde
van de Vietminh gekozen.
Nee, hij was niet gedeserteerd
„omdat Frankrijk nooit de
oorlog aan Vietnam had ver
klaard". „Ik heb de leiding ge
had over kamp 113, maar ik
hqb niemand aangeraakt. Mijn
taak was de morele heropvoe
ding van de Franse krijgsge
vangenen", aldus Boudarel. In
dat kader verplichtte hij uitge
mergelde en zieke gevangenen
de marxistische dogma's van
dat moment in het hoofd te
stampen en propagandistische
brieven naar hun familie te
schrijven. Rode Kruis-voedsel-
pakketten verdeelde hij even
eens onder Vietminh-kamera-
den, die „net zo hongerig wa
ren als de gevangenen".
In zijn functie van commissa
ris beschikte Boudarel wie
vrijgelaten kon worden en wie
niet. Omdat een ei was gesto
len in een Vietnamees dorp
stuurde hij een gevangene te
rug naar kamp 113. Boudarel
erkent het drama. „Het was
een heel andere tijd. Het zijn
voor mij pijnlijke herinnerin
gen. Maar ik acht me niet ver
antwoordelijk voor degenen
die zijn omgekomen. Ik heb
destijds gekozen voor het Viet
namese volk en tegen de kolo
nisator. Ik denk dat het ach
teraf positief is geweest voor
de Frans-Vietnamese betrek
kingen. Ik ben een slachtoffer
van de revisionisten. Net als
bij het nazisme proberen ze de
koloniale geschiedenis te her
schrijven en mij de schuld te
geven".
Na een verblijf in Hanoi en
Praag, waar hij het communis
me afzwoor, keerde de geam-
nestieerde terug naar zijn va
derland. Aan ae Parijse uni
versiteit promoveerde hij op
zijn specialiteit: Vietnam. On
der de toenmalige rechtse re
gering maakte niemand be
zwaar tegen zijn aanstelling als
universitair medewerker. Vol
gens zijn studenten worden
zijn colleges gekenmerkt door
grote objectiviteit. Een voor
malig- Vietminhgevangene is
dat te veel. In een brief aan Le
Figaro schrijft hij: „Zelfs als
hij niet meer berecht kan wor
den, zorg er voor, alstublieft,
dat de mensen uit zijn buurt
van stoep veranderen als ze
hem tegenkomen".
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MAXICAANSE AFGODSBEELD
QN849 Voor een uitgebreid onderzoek in het onmetelijke ge
bied van de Zuidpool is de „Vrijheid II" natuurlijk niet geschikt,
maar dank zij de goede relaties, die Diaz onderhoudt met de
Amerikaanse ambassade, gelukt het hem toestemming te krijgen
om aan boord van het vliegkampschip „Metropolis" mee te va
ren. Het vliegkampschip vertrekt echter pas over twee maanden
en Rob stelt Diaz voor, om dan maar met de „Vrijheid II" zee te
kiezen. De „Metropolis" zal de Falklandeilanden aandoen en
daar kunnen ze dan aan boord gaan. De Mexicaan is enthousiast
over dit plan en enkele dagen later aanvaarden zij de reis. Het
weer houdt zich goed en Rob is blij de gezonde zeelucht weer te
kunnen inademen. Skip is ook in zijn nopjes, want al dat gepraat
van de baas bevalt hem niets. Diaz voelt zich direct thuis aan
boord. Van de zeilkunst heeft hij wel geen verstand, maar Rob
zal hem er wel Iets van leren.
MOSKOU De brutale af
voer van de voormalige Oost-
duitse leider Honecker naar de
Sovjet-Unie is een eerbewijs
van de Sovjetleiders aan hun
vroegere communistische ma
rionet, zo heeft woordvoerder
Tsjoerkin van buitenlandse za
ken gisteren in Moskou indi
rect toegegeven.
Hij verklaarde dat het over
brengen van Honecker inder
daad een overtreding van de
Sovjet-Duitse overeenkomst
was waarin de terugtrekking
van de Sovjettroepen van
Duits grondgebied is geregeld.
Dat gedeelte van het verdrag
is echter nog niet door het
Sovietparlement geratificeerd
en het gaat hier dus om een
technische overtreding, aldus
Tsjoerkin, die verder zei dat
Moskou had gehandeld uit
'humanitaire overwegingen'
en erop vertrouwde dat Duits
land niet te zwaar aan het in
cident zou tillen. Tsjoerkin gaf
verder te verstaan dat .Honec
ker nooit zou worden uitgele
verd. Honecker zou volgens
militaire artsen in voormalig
Oost-Duitsland last hebben
van hart- en nierklachten. Bij
de Russische bewering dat Ho
necker zou zijn overgebracht
om hem beter te kunnen ver
plegen past de kanttekening
dat Duitse ziekenhuizen tot de
beste en Sovjetziekenhuizen
tot de slechtste ter wereld be
horen.
Over de Duitse dreigementen,
aan de vooravond van het be
zoek van de Duitse minister
van buitenlandse zaken Gen-
scher aan Moskou, dat de ver
beterde verstandhouding met
de Sovjetunie nu weer op een
laag pitje komt te staan, maakt
Moskou zich ongetwijfeld niet
al te ongerust. De Duitse
dankbaarheid jegens Gorbats
jov vanwege de Duitse hereni
ging is nog lang niet weggeëbd
en de nieuwe Sovjet-Duitse
vriendschap kan best tegen
een stootje.
(ADVERTENTIE)
VASTENAKTIE
steunt jaarlijks
±450 kleinschalige
sociale projekten in
de Derde Wereld.
GIRO 5850
te amersfoort.
banknr. 70.70.70.147
