W
lidden- en kleinbedrijf
aat exportkansen liggen
hl
ma
lüE&TÖEfiW®
VStSfiMEEL
Vluchteling uit Iran
at twaalf dagen niet
«te,
Lubbers: volgend jaar geen extra bezuiniging
M| (NËTNLAND
Eetdócöornxmt
ZATERDAG 16 MAART 1991 PAGINA 3
IAJt°gas
/Ijandag
:nt
jcfedkoper
[ERDAM De
van een liter au-
wordt komende
Kjag 3 cent lager.
.6,9 cent
[iter. Marktleider
§ror Cas heeft dat gis-
ganj bekendgemaakt,
ge r prijsverlaging is
ievolg van prijsda-
n op de interna-
produkten-
drei t.
Akkoord over krasloten
DEN HAAG Mogelijk nog dit jaar
komt er een instantloterij. De koper
van een lot kan dan direct zien of hij
een prijs heeft gewonnen door een be-
schermlaagje weg te krassen. Het kabi
net is gisteren akkoord gegaan met dit
voorstel van minister D'Ancona van
WVC en staatssecretaris Kosto van jus
titie. Bij de instantloterij staan de prij
zen van winnende loten vast voordat
ze worden verkocht. Omdat direct na
het kopen van zo'n lot te zien is of er
een prijs aan vast zit, is deze loterij-
vorm volgens het kabinet zeer aan
trekkelijk.
De netto opbrengst van de loterij zal
ten goede komen aan instellingen op
het gebied van sport en lichamelijke
vorming, cultuur, maatschappelijk
welzijn en de volksgezondheid.
Pianofabriek
Rippen gered
EDE Pianofabriek Rippen uit Ede,
de enige fabrikant van piano's en
vleugels in de Benelux, kan in afge
slankte vorm de produktie hervatten.
Een maand geleden werd het faillise-
ment aangevraagd en leek het bedrijf
niet meer te redden. Gisteravond
heeft een nieuwe financier de con
tracten met de fabriek ondertekend.
Aan alle honderd werknemers werd
13 februari ontslag aangezegd. Pas na
het faillissement kwam een Neder
landse financier, die verder onbe
kend wenst te blijven, opdagen die
nog toekomst ziet in het meer dan
vijftig jaar oude bedrijf. Voorlopig
zullen twintig tot 25 oud-werknemers
van Rippen weer aan de slag kunnen.
Betere techniek voor
opsporen hartklachten
UTRECHT In het Academisch Ziekenhuis Nij
megen is een techniek ontwikkeld om de ernst van
hartklachten vast te stellen. Daarbij wordt de
maximale doorbloeding van de hartspier bepaald.
Deze methode is vooral bij gecompliceerde geval
len betrouwbaarder dan de gebruikelijke röntgen-
film van de kransslagaders. Cardioloog drs. N. Pijls
promoveert aanstaande donderdag op een onder
zoek naar de methode, die ook het dotteren verge
makkelijkt.
Bij veertig patiënten is nu de doorbloeding van de
hartspier gemeten. Dat bewees dat deze methode
betrouwbaarder is dan de klassieke röntgenfilm.
De klassieke methode komt nog steeds goed van
pas, maar vooral in moeilijke gevallen (1.200 pa
tiënten per jaar) is het lastig op basis van röntgen-
films een conclusie te trekken.
Werkgevers ontvluchten hun verantwoordelijkheid'
T)
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG FNV-woord-
voerder Paul van Tongeren
sprak, naar aanleiding van de
beslissing van de werkgevers
het overleg met het kabinet te
staken, van een inbreuk in de
arbeidsverhoudingen. Van
Tongeren: „Dit is een makke
lijke manier om je verant
woordelijkheid te ontvluchten.
De werkgevers zijn de afgelo
pen acht jaar danig verwend
en nu het bij de Tussenbalans
niet precies is gegaan zoals zij
wilden, lopen ze boos weg".
CN V-woordvoerder Anton
Westerlaken vindt dat de
werkgeversorganisaties een
blokkade opwerpen door nu
'pas op de plaats' te willen ma
ken.
De RCO, waarin onder meer
het VNO, NCW, KNOV,
NCOV samenwerken, heeft
zich blijkens de brief nog het
meest gestoord aan de dreiging
van het kabinet extra heffin
gen op te leggen als de lonen
in bepaalde bedrijfssectoren te
fors stijgen. Ook is de RCO het
niet eens met het inzetten van
aardgasbaten voor tegenval
lers, de 'halfzachte' bezuini
gingsmaatregelen en lasten
verzwaringen. Geconcludeerd
wordt dat het kabinet zélf ge
maakte afspraken schendt.
RCO-woord voerder Nico
Beemsterboer: „Het centraal
akkoord van kabinet, werkge
vers en werknemers is in feite
door het kabinet opgezegd.
Eerst moeten de maatregelen
uit de Tussenbalans, zoals de
strafpremies, van tafel. Dan
praten we verder".
De werkgeversorganisaties la
ten in hun brief aan het kabi
net nog wel de mogelijkheid
open voor 'bilateraal' overleg
met de werknemersorganisa
ties. Ook wordt opgemerkt dat
men zich vooralsnog zal hou
den aan de eerder gemaakte
afspraken op het punt van te
rugdringing van de arbeidson
geschiktheid, het ziektever
zuim en de werkloosheid on
der etnische minderheden.
(h(
ite
'J
'Jüff HAAG Het mid-
en kleinbedrijf (tot
werknemers) kan bij
pen kwart meer expor-
n dan het nu doet. Dat
4t uit het rapport 'Met
em cht naar het buiten-
N d' dat gisteren is aan-
eeó oden aan staatssecreta-
l0°g Van Rooy van econo-
°4ehe zaken,
jen
och
ma Economisch Instituut voor
)r.j Midden- en Kleinbedrijf
e jchtte dit onderzoek in op-
d w :ht van ABN Amro Bank
lts de Exportraad Midden- en
iklfl inbedrijf. Het midden- en
nbedrijf exporteerde in
voor 73 miljard gulden,
theoretisch mogelijke ex-
dvan de niet-exporterende
memingen liet zich becij-
n op 50 miljard gulden.
te bekijken in hoeverre
potentieel is om te zetten
litelijke export werd nader
erzoek gedaan in negen
rijfstakken die samen goed
voor de helft van de ex-
van het midden- en
ibedrijf. Daaruit werd ge-
Kamminga: Opmerkingen
Ritzen zijn dodelijk
FOTO: SP
concludeerd dat het midden-
en kleinbedrijf 17 miljard gul
den meer had kunnen expor
teren op een bedrag van 73
miljard gulden.
De niet-exporterende onder
nemingen deinzen terug voor
uitvoer door gebrek aan ken
nis en ervaring over de bui
tenlandse markt en handelsge
bruiken. Uit het onderzoek
DEN HAAG Voorzitter
Kamminga van het Koninklij
ke Nederlands Ondernemers-
verbond (KNOV) noemt de
opmerkingen die minister Rit
zen van onderwijs maandag in
een vergadering van een com
missie van de Tweede Kamer
maakte over het lager be
roepsonderwijs „dodelijk".
„Minister Ritzen, die het mid
den- en kleinbedrijf eerder al
een slechte dienst bewees in
de discussie over het leerling
wezen, meent het lager be
roepsonderwijs in de hoek te
moeten trappen", aldus Kam
minga gisteren bij het aanbie
den van het rapport „Met
Kracht naar het Buitenland".
Ritzen zei dat als hij een ouder
zou moeten adviseren over een
schoolkeuze erop te zullen wij
zen dat een diploma in het lbo
belangrijk is op de arbeids
markt, maar dat iemand met
een LBO-diploma minder zal
gaan verdienen dan iemand
met een MAVO-opleiding.
Kamminga beschouwt dit als
„een misser van de eerste
orde" en het trieste bewijs van
de grote afstand die is gegroeid
tussen de politiek en de dage
lijkse werkelijkheid.
bleek dat een eerste exportor
der in 60 procent van de ge
vallen tot stand kwam door
wat genoemd wordt een „ex
terne impuls" en niet door ei
gen initiatieven van de onder
nemer.
De helft van de niet-exporte
rende bedrijven verwacht een
stimulans van maatregelen zo
als meer en betere praktische
voor kredietverzekering
minder paperassen. Staatsse
cretaris Van Rooy wees al op
voorhand een suggestie van de
hand dat nu meer geld moet
worden uitgetrokken voor be
vordering van de export door
het midden- en kleinbedrijf.
ntslag door
ergie en
k gebouw
STERDAM De kan-
pchter in Amsterdam
gisteren de arbeids-
senkomst ontbonden
ssen een aan allergiën
ende werknemer en de
nl N-bank. Volgens de
chter is sprake van een
rstoorde arbeidsverhou-
ng tussen de partijen die
ontstaan door de ge-
the|ndheidsproblemen van
man.
man kreeg last van zijn ge-
10el ïdheid toen de klimaatbe-
ersing van het ABN-gebouw
1 allergie activeerde, waar-
»r hij veel verzuimde. De
chter kende de werknemer
een vergoeding van 83.600
len toe. In de ontbindings-
sy ocedure heeft advocaat M.
ornstra van de werknemer,
ontslag te voorkomen, een
mep gedaan op het zogehe-
Sick Building Syndrome
1). Dit is een verschijnsel
zofarbij mensen ziek kunnen
crden (hoofdpijn, overver-
ia® oeidheid, keel-, neus- en
'aac irklachten) onder invloed
het slechte klimaat in ge-
aan uwen. Het is voor zover be-
dat nd de eerste keer dat een
•knemer in een dergelijke
ocedure een beroep doet op
ati :n:
^ktebeeld" in de risicosfeer
de werkgever ligt. In de
:hikking wordt gesteld dat
brede kring wordt onder-
id dat een situatie waarbij
werknemer niet zelf een
i am kan openzetten of de
mperatuur kan regelen, na-
j kan Zijn voor de gezond-
ABN heeft volgens de
chter niet voldoende haar
om de man een
ndere werkplek te bieden. De
'crknemer was sinds 1973 in
ienst bij de bank. Zijn advo-
iat beraadt zich over de uit-
iraak. „Ik vind dat in de ge-
allen van SBS een andere op
ging gezocht moet worden
an het ontslaan van perso-
«1".
Recht
schapen
Een Friese
arbeids
ongeschikte
laat er geen
twijfel over
bestaan dat
vooral
rechtschapen
mensen zijn
veroordeeld
tot 'profiteren'
van de WAO.
Hij
protesteerde
gisteren met
het Fries WAO-
beraad tegen
,,de niet
aflatende
stroom
vooroordelen
en
onzinverhalen
over
WAO'ers".
ASPER EN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
MAAK Ik Wh NU TKK
IKWIU
EENPOOTf-ftSCHeU- L-
vjng me pe usraruEue
MOOR!
Alleen personeel
LANGE WACHTTIJD BIJ ASIELPROCEDURE LEIDT TOT FRUSTRATIES:
DEN HAAG Twee
maanden geleden had hij
een brief naar het minis
terie van justitie gestuurd.
Hij smeekte binnen twee
maanden positief te reage
ren op zijn verzoek om in
Nederland te mogen blij
ven. Anders zou hij ge
noodzaakt zijn om in hon
gerstaking te gaan. Zijn
dreigement maakte hij
waar. Nu, bijna drie
maanden later, is de hon
gerstaking achter de rug.
Ziek ziet hij er niet uit,
maar toch heeft hij twaalf
dagen niet gegeten.
Y.S., een Kurdische vluchte
ling uit Iran, die om veilig
heidsredenen zijn naam niet
bekend wil maken en ook niet
op de foto wil, besloot afgelo
pen dinsdag weer voedsel tot
zich te nemen. Maar pas nadat
een ambtenaar van Justitie
langs was gekomen met de
mededeling dat hij binnen een
maand de beslissing van het
ministerie zou horen.
Y.S. kwam zeventien maan
den geleden in Nederland aan,
nadat hij in Iran drie jaar in
de gevangenis had gezeten,
omdat hij een Kurd is. De Ne
derlandse overheid besliste
echter negatief over zijn asiel
verzoek, maar Y.S. liet zich
niet uit het veld slaan en dien
de een verzoek tot herziening
in. Het antwoord daarop laat
al veertien maanden op zich
wachten. Nu hoort hij hoogst
waarschijnlijk volgend maand
wat zijn lot zal zijn.
De lange procedure die asiel
zoekers te wachten staat is ze
nuwslopend. Bij aankomst in
Nederland volgt een zoge
naamde korte procedure waar
in bepaald wordt of de aan
vraag enig kans van slagen
heeft. Binnen enkele dagen
beslist Justitie op grond van
deze toetsing of een asielzoe
ker door mag naar de eigenlij
ke procedure. Wanneer de
asielzoeker wordt toegelaten
wat meestal gebeurt
volgt een nauwgezet verhoor
naar de sociale achtergrond,
de motieven en de vluchtrou
te.
Gezinsleven
„Het wachten, het niets doen
heeft mijn totale gezinsleven
ontwricht. Mijn vrouw woont
met onze twee kinderen in
Roosendaal. Ik zie ze nauwe
lijks meer". Zelf zit S. in Den
Haag in een van de 'voorop
vangcentra' een tijdelijk
opvanghuis omdat de opvang
centra vol zitten in een
klein kamertje. Hij dood zijn
tijd voornamelijk met televi
siekijken. „Ik verveel me te
pletter. Ik wil graag weer wer
ken. In Iran heb ik twintig
jaar zware arbeid verricht als
vrachtwagenchauffeur. Ik wil
een werkvergunning om hier
te kunnen werken".
Maar asielzoekers mogen niet
werken, komen niet in aan
merking voor reguliere woon
ruimte of voor onderwijs.
„Liever ga ik terug naar Kur
distan en leef ik een korter le
ven dan dat ik in Nederland
blijf en niets mag doen. Psy
chisch kan ik het niet meer
aan. Alleen weigert de over
heid mij te helpen om naar
Kurdistan te vluchten".
S. legt uit dat hij via sluipwe
gen naar Turkije wil vluchten.
Aan de grens tussen Iran en
Turkije wonen veel Kurden in
de bergen, daar kan hij ook
gaan wonen. Maar de kans dat
de overheid hem helpt wegko
men, lijkt miniem. Recht
streeks via Iran naar dat ge
bied gaan, is uitgesloten. „Op
het vliegveld in Teheran zou
ik direct opgepakt worden".
Maar terugsturen naar Iran zal
de Nederlandse overheid
waarschijnlijk ook niet doen.
Mensen uit Iran worden bij
een negatieve beslissing ge
doogd. Dat wil zeggen dat ze
in afwachting van verbetering
van de toestand in hun vader
land in Nederland mogen blij
ven. Maar hun positie blijft die
van een vluchteling: ze krijgen
geen extra rechten.
Ook in Kurdistan ziet de situa
tie er voor hem niet rooskleu
rig uit. De Kurden wonen ver
spreid over Iran, Irak, Syrië
en Turkije. In al deze landen
worden zij onderdrukt. „We
hoeven geen enkele steun te
verwachten van de Arabische
landen noch van de rest van
de wereld. Zowel Irak als Iran
hebben gifgassen tegen de
Kurden gebruikt. De wereld
deed niets maar keek slechts
toe".
BIENDOE RAMDHANI
Aga Khan verlaat VN
NEW YORK Prins Saddru-
din Aga Khan is gisteren afge
treden als speciale vertegen
woordiger van de Verenigde
Naties. Aga Khan was eind vo
rig jaar door VN-secretaris-ge-
neraal Javier Perez de Cuellar
belast met de humanitaire
kwesties als gevolg van de cri
sis en later van de oorlog in de
Golf, met name het vluchte
lingenprobleem. De prins stap
te op nadat hij de benoeming
niet had willen aanvaarden
van plaatsvervangend secreta
ris-generaal Martti Ahtisaari
Massaal te hard over snelweg
UTRECHT Ruim 2500 auto
mobilisten reden gisteren te
hard op de snelweg A2 tussen
Utrecht en Amsterdam. Dat
bleek tijdens een grootscheep
se verkeerscontrole bij Utrecht
en Breukelen. Elf automobilis
ten die de maximum snelheid
met meer dan 30 kilometer
overschreden kregen een ac
cept-girokaart met een boete
mee naar huis. Er werden
30.000 voertuigen gecontro
leerd. Driehonderd bestuur
ders werden staande gehou
den. Een stuk ten zuiden van
het controlegebied, bij Maas-
driel, snapte de politie een
Franse vrachtauto die met 138
kilometer per uur over de weg
scheurde. De officier van justi
tie, die toch op de rijksweg
aanwezig was, rekende met de
chauffeur gelijk een bedrag
van 750 gulden af.
Geboorten en
immigratie
stijgen sterk
VOORBURG Het aantal in
woners van Nederland is in
1990 met 117.000 toegenomen.
Deze groei was 34 procent ho
ger dan in 1989. De groei was
hoog doordat zowel het aantal
geboortes als de immigratie
fors toenam. Het aantal gebo
renen vertoonde vorig jaar de
sterkste stijging sinds 1969. Het
aantal immigranten in 1990
was het hoogste sinds 1975. Op
1 januari 1991 bedroeg het
aantal inwoners 15,01 miljoen.
Dit blijkt uit cijfers van het
Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
In 1990 werden 198.000 kinde
ren geboren, 9.000 meer dan in
1989. De geboortestijging kent
in grote lijnen twee oorzaken.
Ten eerste zijn er in de jaren
vijftig en zestig per jaar grote
aantallen kinderen geboren.
Deze mensen krijgen nu zelf
kinderen. In de tweede plaats
worden veel vrouwen van
rond de dertig, die het krijgen
van kinderen enkele jaren
hebben uitgesteld, nu alsnog
voor het eerst moeder. Bijna
twee derde van de totale stij
ging van het aantal geboortes
in 1990 bestaat uit eerste kin
deren.
Het aantal immigranten in
1990 bedroeg 117.000, van wie
één op de drie de Nederlandse
nationaliteit had. Sinds 1975
vestigden zich niet meer zo
veel immigranten in één jaar
in ons land. Destijds leidde de
onafhankelijkheid van Surina
me tot een forse immigratie.
De immigratie in 1990 was 18
procent hoger dan in 1989.
De immigratie uit andere EG-
landen nam met 15 procent toe
tot 32.000. De gezinsherenigen-
de en gezinsvormende immi
gratie uit Turkije en Marokko
steeg met respectievelijk 16 en
13 procent (tot 13.000 en
10.000). Verder groeide de im
migratie uit Suriname met bij
na de helft tot achtduizend. In
dezelfde orde van grootte lag
het stijgingspercentage voor
het aantal asielzoekers.
De totale bevolkingsgroei was
in 1990 hoger dan in 1989
doordat tegenover meer ge
boortes en immigratie geen
stijging van sterfte en emigra
tie stond. Het aantal sterfge
vallen was in 1990 gelijk aan
dat in 1989: 129.000. De emi
gratie nam licht af tot 58.000.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Premier
Lubbers ontkent dat het
kabinet volgend jaar zes a
zeven miljard extra zal
moeten bezuinigen om de
overheidsfinanciën op peil
te houden.
Minister De Vries van sociale
zaken zei eerder deze week
dat een dergelijk bedrag nodig
is naast de 17 miljard die ko
mende jaren al moeten wor
den bezuinigd in het kader
van de Tussenbalans. Volgens
hem zou er daarom in 1992 ex
tra moeten worden gesnoeid
op onderwijs, volksgezond
heid, rechtshulp en mogelijk
ook op subsidies.
Premier Lubbers vertelde gis
teren na afloop van het weke
lijkse kabinetsberaad dat er
niet over het voorstel van De
Vries is gesproken. Lubbers
vindt dat er eerst moet worden
gewacht op de cijfers van het
Centraal Planbureau (CPB)
die aangeven hoeveel geld de
overheid in 1992 kan besteden
of tekort komt.
„Los daarvan moeten er vol
gend jaar al veel maatregelen
uit de Tussenbalans worden
doorgevoerd", zei Lubbers.
Daarbij zal het vermoedelijk al
snel gaan om een bedrag van
zes zeven miljard. Lubbers
zou dat bedrag uit de Tussen
balans 'naar voren willen
schuiven'. Minister De Vries
vreest dat in dat geval de re
kening alsnog in 1993 of 1994
zal moeten worden betaald.
