Bisschop Tökes
onderscheiden
met Geuzenpenning
CcicLcSomai
Moderne Mozes tegen wil en dank
kerk
wereld
beroepingen
„Geen plaats voor chantage in
synode, wel voor argumenten"
Pastorale werkers
steeds vaker buiten
bisdom om aangesteld
n
"Kon ik mijn kind
maar zien.
£eidóe6ou/ia/nt
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CfiidaeGouacwit
WOENSDAG 13 MAART 1991 PAGI
-EN
Mgr. Bar: kwestie van vrouw in ambt voor kerk „tragedie'
AMSTERDAM Bisschop R. Bör van Rotterdam weet niet
goed raad met de kwestie van de vrouw in het ambt. Hij noem
de het een tragedie dat „we daar niet verder mee komen". Bis
schop Bar werd gisteren door Huub Oosterhuis in het Amster
damse centrum voor religieuze cultuur de Rode Hoed onder
vraagd naar zijn levensbeschouwing. Daarbij kwam ook zijn
overgang op jeugdige leeftijd ter sprake naar de RK Kerk. Bar
werd als oudste zoon geboren in een hervormd domineesgezin.
Tijdens zijn studie theologie in Utrecht kwam zijn interesse op
voor de katholieke kerk. Voordat hij officieel toetrad tot de
RK kerk was hij nog een tijd lid van de Oud-katholieke Kerk.
Over zijn motieven om tot de RK kerk toe te treden zei hij
gisteren dat de Reformatie naar zijn mening niet af is. Hij
meende dat daarin te veel ontbrak dat in de traditie van de RK
kerk wel wordt bewaard. Daartoe rekende hij onder meer het
sacrament van de biecht, de verhalen over heiligen en marte
laren. Verder zijn predikanten volgens hem niet in die mate
verbonden met Christus zoals dat het geval is met de priesters
in de RK Kerk. Daar had hij nu juist wel behoefte aan.
De Rotterdamse bisschop zei ook dat ondanks de kritiek die er
vaak op het Vaticaan en in het bijzonder op de paus wordt uit
geoefend hij zich niet kan en wil verzetten tegen Rome. „Ik
heb voor het geloof gekozen en wil van de stedehouder niet
weg".
De Rotterdamse bisschop zei er niets voor te voelen het geloof
op te dringen als daar niet om wordt gevraagd.
Is niet alles illusie en
is illusie niet alles?
Marcellus Emants
VLAARDINGEN De
Roemeense bisschop van
Hongaarse afkomst Las-
zlo Tökes (38) is vandaag
door premier R. Lubbers
onderscheiden met de
Geuzenpenning. De uit
reiking vond vanmiddag
plaats in Vlaardingen.
Tökes krijgt de prijs van
wege zijn principiële hou
ding tegenover het regi
me van Ceaucescu die de
stoot gaf tot de revolutie
van december 1989.
Tökes kreeg gisteren ook een
onderscheiding van de Hon
gaarse stichting „voor stand
vastigheid en tegen de dicta
tuur".
Zelf uitte Tökes zich gisteren
uitermate somber over de ont
wikkelingen in zijn land dat
opnieuw is afgezakt naar een
dictatuur. Dat gebeurde giste
ren bij de uitreiking van een
autobiografie geschreven door
de Britse journalist David
Porter waarvan het eerste
exemplaar hem ter hand
werd gesteld door de her
vormde synodevoorzitter ds.
B. Wallet. Tökes zegt zich
misbruikt te hebben gevoeld
door het Front van Nationale
Redding dat hem een zetel gaf
in het parlement. Maar dat
was volgens hem slechts om
de buitenwereld de indruk te
geven dat Roemenië een de
mocratie was geworden. Toen
hij zich naderhand kandidaat
stelde voor de Hongaarse
minderheid in zijn land bleek
de Roemeense menigte die
hem eerst op handen had ge
dragen zich tegen hem te ke
ren, „een verschrikkelijke er
varing".
Om de problemen in zijn land
op te lossen, moet Roemenië
alsnog een democratie wor
den. De kerken kunnen vol
gens hem een grote rol spelen
in een nationale
DEN HAAG In zijn
boek over Tökes schrijft
de Britse journalist David
Porter dat de held van de
revolutie in Roemenië,
naar menselijke maatsta
ven van erkenning en
succes gerekend in toene
mende mate gedoemd is
naar de rand van de
maatschappij te worden
gedrukt.
Laszlo Tökes werd op 1 april
1952 geboren in Transsylva-
nië, dat voor 1919 een deel
van Hongarije was. Zijn vader
was ook predikant in de Hon-
gaarstalige Hervormde Kerk.
„In zekere zin was de keuze
om predikant te worden een
beslissing die niet bij me pas
te", zegt Tökes. „Ik haatte de
'predikantsgeslachten', waarin
kinderen van predikanten
zelf ook het geestelijk ambt
gingen bekleden, omdat hun
ouders druk op hen uitoefe
nen." Laszlo twijfelde sterk
tussen het beroep van leraar
en predikant. De jonge Roe
meen hield veel van litera
tuur en de aantrekkings
kracht om te gaan lesgeven
was groot.
Tijdens het laatste jaar op
school hield hij ondanks
openlijke tegenwerking vast
aan zijn roeping om predikant
te worden. In het officiële at
heïstische onderwijsbeleid
werd het geestelijk ambt niet
als een nuttige loopbaan er
kend. „De directeur van mijn
school lachte me in mijn ge
zicht uit, toen hij van mijn
plan hoorde". Uiteindelijk
ging de jonge Tökes studeren
op de enige theologische aca
demie van Roemenië, het
Theologisch Instituut in Ko-
lozsvar.
Vanaf zijn studententijd raak
te Tökes betrokken bij con
flicten met het communisti
sche regime. Schorsingen,
vernederingen, beschuldigin
gen, huiszoekingen en schijn
processen volgden elkaar in
de daaropvolgende jaren re
gelmatig op. In juni 1986 ver
huisde Tökes gedwongen naar
de gemeente in Timisoara.
Vanaf deze plaats zette hij z'n
protest tegen het regime
voort. Bijvoorbeeld tegen het
plan van Ceausescu om in
twaalf jaar tijd 8.000 dorpen te
slopen.
Samen met enkele anderen
besloot Tökes een protest te
organiseren om de kerkelijke
autoriteiten te dwingen zich
tegen dit plan te keren. „We
maakten ons geen illusies
over de vraag aan welke kant
de bisschoppen stonden", ver
telt hij. „De staat was van
plan de kerkelijke gemeenten
fysiek te vernietigen door de
gebouwen plat te walsen." De
protesten van Tökes werden
hem niet in dank afgenomen.
Vele malen werd hij bij de re
geringsgezinde bisschop Papp
ontboden. Deze deelde ten
slotte mee dat Tökes overge
plaatst zou worden.
De menigte die zich uit pro
test hiertegen voor het huis
van Tökes had verzameld,
riep dat de hervormde predi
kant een demonstratie naar
het stadscentrum moest aan
voeren. Tökes weigerde. Hij
wilde geen leider van een po
litieke kruistocht zijn, maar
herder in zijn gemeente. „Ik
werd heen en weer geslingerd
tussen twee verlangens. Als
christelijke predikant wilde ik
de gemeente beschermen te
gen het geweld dat volgens
mij onvermijdelijk was. Tege
lijkertijd wilde ik echter hun
medestander zijn in de protes
ten tegen de onwettigheid van
dit regime. Ik geloofde dat het
mijn plicht was net als Mozes
een door God gegeven op
dracht tegen een onderdruk
kend regime te vervullen."
De onrechtmatige overplaat
sing van de predikant uit Ti
misoara naar een kleine plat
telandsgemeente vormde het
begin van de revolutie in
Roemenië. Op 16 december
1989 deed de Securitate een
inval in de pastorie van Tö
kes. Geüniformeerde Securi-
tate-agenten sloegen er met
gerichte klappen hard en ge
meen op los. Ze fouilleerden
hardhandig. Tökes werd ge
dwongen een blanco papier te
tekenen, waarvan de Securi
tate later de tekst wel zou in
vullen. De opstand sloeg van
Timisoara over naar Boeka
rest en had korte tijd later
heel Roemenie in z'n greep.
Na de revolutie stond Tökes
enige tijd bekend als 'de held
van Roemenië'. Het verhaal
van de onbekende predikant
en zijn vastberaden gemeente
sprak tot de verbeelding van
de hele wereld. Eer is echter
vergankelijk. Hij kreeg na en
kele maanden alleen nog
steun van betekenis van zijn
eigen Hongaarse minderheid.
Korte tijd later werden be
schuldigingen geuit dat hij
agent van de CIA was. Ande
ren meenden dat Tökes ge
heim agent van de Securitate
was. De felle campagne van
beschuldigingen tegen hem
werd des te bitterder, omdat
hij het middelpunt vormde
van de etnische spanningen
die Roemenië al eèn halve
eeuw verdeeld houden. De
anti-Hongaarse gevoelens en
de kritiek op Tökes namen
vorig jaar nog verder toe.
„We leven in angst, net als in
de dagen van Ceausescu".
In een interview met een Ita
liaanse krant zou Tökes ge
zegd hebben dat hij bereid zou
zijn een tweede gewapende
revolutie te leiden. Tökes liet
echter onmiddellijk weten dat
hij de beschuldiging vierkant
van de hand wees. Roemenië
kan zijn tweede revolutie niet
ontlopen, schrijft hij in de au
tobiografie, maar deze om
wenteling zal geweldloos zijn.
„Daar vertrouw ik vast op en
ik bid ervoor."
Laszlo Tökes; een autobiogra
fie onder redactie van David
Porter. Uitgave J.J. Groen
Leiden. Prijs: J29,95
Prins Bernhard
Fonds geeft 3 ton
voor restauratie
synagoge
AMSTERDAM Het bestuur
van het Prins Bernhard
Fonds heeft 300.000 gulden
beschikbaar gesteld voor de
restauratie van de Portugees-
Israëlietische synagoge in
Amsterdam. De ruim drie
honderd jaar oude synagoge
aan het Jonas Daniël Meijer-
plein wordt beschouwd als het
grootste monument van de
1'oodse gemeenschap in ons
and. Het gebouw is sterk ver
vallen. De pilaren kunnen het
gewicht niet veel langer dra
gen, de gewelven verzakken,
in de muren zitten scheuren
en het gebouw is op vele
plaatsen aangetast door vocht.
De restauratie van het ge
bouw kost ongeveer 7,5 mil
joen gulden. Aan overheids
subsidies is een bedrag toege
zegd van 4 miljoen gulden. De
rest moet komen van particu
lieren. Eind vorige maand
was 1,5 miljoen gulden bin-
Nederlandse Hervormde Kerk
Benoemd tot functionaris voor het
kontakt tussen Molukse en Neder
landse Kerken J.M. van 't Kruis, 1.1.
zendingspredikant te Midden Sula
wesi (Ind.), wonende te Oegstgeest,
die deze benoeming heeft aangeno
men. Beroepen te Hilvarenbeek
mevr. G. Houtman-Heslinga, kand. te
Tervuren (België). Beroepen te Ex-
morra en Allingawier (SOW) M.J. de
Berg, kand. te Exmorra die dit
beroep heeft aangenomen. Bedankt
voor Apeldoorn (buitengew. wijk-
gem.) H. Harkema te Onstwedde.
Benoemd tot scriba van de prov.
kerkvergadering Gronlngen-Drenthe
L.O. Giethoorn, pred. voor buiten
gew. werkz. (consulent voor gemeen
tebeleid en gemeenteopbouw P.K.V.
Groningen-Drenthe), wonende te
Groningen, die deze benoeming
heeft aangenomen. Beroepen te Lek-
kerkerk N.C. Smit te Beverwijk-
Heemskerk (buitengew. wfjkgem.); te
Zwaagwesteinde U. Tjallingil, kand.
te Groningen. Aangenomen naar He-
teren W. van den Brink te TwIJzeler-
helde. Beroepen te Capelle aan den
IJssel A.F. Troost te Ermelo; te As-
peren(toez) C.J. Mantel te Lopiker-
kapel.
Gereformeerde Kerken
Aangenomen naar Ermelo H.J. de
Groot te Dussen en Meeuwen. Be
noemd tot geestelijk verzorger voor
het Canisius-Wilhelmina ziekenhuis
te Nijmegen drs. F.W. Jlmmink te
Nijmegen die deze benoeming heeft
aangenomen. Beroepen te Nljverdal-
(part-time) J.P. ten Klelj, kand. al
daar die dit beroep heeft aangeno-
GESCHIL OVER BEHEER HERVORMD GELD EN GOED
LOOPT HOOG OP
LEIDSCHENDAM In
de synode is geen plaats
voor chantagepogingen,
wel voor argumenten. Zo
reageert de praeses van
de hervormde synode, ds.
B. Wallet, op dreigemen
ten van sommige kerk
voogdijen om uit de Her
vormde Kerk te stappen
als wordt doorgezet dat
de kerkelijke begroting
niet langer door de kerk
voogdij kan worden vast-
gestgeld maar dat die
vaststelling door de ker-
keraad moet geschieden.
De kwestie van het kerkelijk
beheer die deze week op de
agenda van de synode staat,
roept al enkele jaren heftige
emoties op. Er zijn momenteel
drie vormen in de Hervormde
Kerk waarin de zaken van
geld en goed worden gere
geld. De synode wil met de
voorgestelde regeling eenvor
mig beleid maken: de kerke-
raad stelt de begroting vast.
In de raadpleging van de clas
ses (regionale vergadering) is
veel weerstand gebleken te
gen de voorstellen; slechts 15
van de 48 reagerende classes
zijn het eens met het voorstel.
Bijna de helft kan er mee in
stemmen, als er (op soms es
sentiële punten) wijzigingen
worden aangebracht en zeven
classes wijzen de regeling zon
der meer van de hand.
Volgens ds. Wallet wordt de
kerkeraad eindelijk volwas
sen, als hij de begroting vast
stelt. De praeses maakt een
vergelijking met de Tweede
Kamer. Deze zou nauwelijks
macht kunnen uitoefenen, als
hij niet de bevoegdheid had
de begroting goed te keuren.
De Commissie voor Kerkor-
delijke Aangelegenheden
(KOA) heeft een compromis
geformuleerd waarin de
kerkvoogdij de mogelijkheid
heeft een naar haar mening
ondeskundig vastgestelde be
groting tegen te houden. Als
de kerkeraad wijzigingen in
de door de kerkvoogdij opge- Ir. De Graaf FOTO: PERS UNIE
stelde begroting wil aanbren
gen, kan dat alleen in overleg
met de kerkvoogdij. Komen
beide partijen er niet uit, dan
moet de provinciale kerk
voogdijcommissie uitspraak
Het compromisvoorstel is vol
gens synodevoorzitter ds. B.
Wallet de uiterste grens. Als
de synode deze week zou uit
spreken, dat de kerkvoogdij
de begroting van de plaatselij
ke gemeente moet blijven
vaststellen, zal het modera-
men (bestuur) van de her
vormde synode het voorstel
tot wijziging van de regeling
voor het beheer van de ker
kelijke goederen intrekken,
aldus de synodepraeses.
De bezwaren tegen het voor
stel komen voor een groot
deel van kerkvoogdijen in
Gereformeerde Bondsge-
meenten.
Kerkvoogdijen in zulke ge
meenten die werken met de
zogeheten 'vrij beheer-rege-
ling' hebben gedreigd hun be
zittingen te zullen onderbren
gen in een vereniging of
stichting, waardoor de kerke
raad geen enkele greep op het
geld heeft.
Ir. J. van der Graaf, secretaris
van de Gereformeerde Bond
in de Nederlandse Hervormde
Kerk, acht dat dreigement
onjuist. Het is onjuist geld als
machtsfactor te gebruiken om
synode voorstellen te blokke
ren, aldus Van der Graaf.
UTRECHT In de bis
dommen Den Bosch en
Roermond worden steeds
vaker pastorale werkers
aangesteld buiten het bis
dom om. Officieel kent
het bisdom Roermond
geen pastorale werk-
(st)ers, maar speciaal op
gerichte stichtingen gaan
er steeds vaker toe over
deze mensen te betalen.
Ook in het bisdom Den
Bosch gaat het die kant
op, nu bisschop Ter Schu-
re het aantal pastorale
werkers aan een maxi
mum heeft gebonden.
Dit zegt Nico Bulter, beleids
medewerker van de Vereni
ging van pastoraal Werken
den. De vereniging presen
teerde gisteren een brochure
waarin het toenemend belang
van pastorale werkers wordt
onderstreept.
Bij die gelegenheid zei dr.
A.J.M. van den Hoogen, hoog
leraar dogmatische theologie
aan de Universiteit voor The
ologie en Pastoraat te Heer
len, dat de rol van de bis
schoppen in de discussie over
de positie van pastorale wer
kers - die niet de bevoegdhe
den kunnen krijgen van de
priester - in de Rooms-Katho-
lieke Kerk niet meer van pri
mair belang is. Er komt een
keer een moment waarop de
minachting over hun beleid
wordt omgezet in een revolte:
dit pik ik niet langer van m'n
kerk. Bisschoppen hebben
volgens hem met het perso
neelsbeleid een machtsmiddel
in handen, waarmee ze de si
tuatie naar hun hand kunnen
zetten. Ze kunnen echter de
toenemende vraag naar pro
fessionele pastoraal werkers
niet veranderen", aldus Van
den Hoogen.
Door de problemen die de
pastorale werkers in het paro
chie-pastoraat ervaren heb
ben zij de neiging steeds va
ker in het zogenaamde cate
goriale pastoraat (ziekenhuis,
leger, gevangenis) te vluch
ten. Maar dit gebeurt ook om
dat dit categoriale pastoraat
aanzienlijk beter betaalt dan
een baan als pastor in de pa
rochie.
De problemen voor de paro
chies worden alleen maar gro
ter doordat het aantal pries
ters -zeer snel blijkt terug te
lopen. In alle bisdommen ge
zamenlijk zijn nog 2.243 pries
ters beschikbaar (1.251 „we-
reldheren"en 992 van ordes
en congregaties afkomstige
priesters). Daarnaast zijn er
866 emeriti van wie velen bij
tijd en wijle nog in de paro
chies assisteren. Door de bis
schoppen zijn benoemd 504
pastorale werkers (355 man
nen en 149 vrouwen). Het to
tale aantal pastorale werkers
dat al dan niet door de bis
schoppen is benoemd wordt
door de VPW geschat op zo'n
550. Van de vereniging zijn
1.400 priesters of pastorale
werkers lid, ruim de helft dus
van degenen die in de paro
chie-pastoraal actief zijn.
Uit de brochure van de VPW
blijkt dat de kerk op lokaal
niveau steeds meer het karak
ter van een vrijwilligerskerk
krijgt. Parochianen voelen
zich zelf verantwoordelijk
voor de gang van zaken in
hun parochie en haar overle
ven. Daarbij trekken zij steeds
vaker hun eigen plan onaf
hankelijk van het bisdom.
Als gevolg van de spanning
tussen het beleid van de kerk
leiding en de praktijk in de
parochies wordt het risico dat
een priester een „sacramen
tenboer" wordt steeds groter,
zo meent Bulter. Priesters
hebben de neiging zich uit de
parochies terug te trekken
omdat zij de werkdruk te
groot vinden worden.
De brochure „De pastoraal
werk(st)er in het parochiepas
toraat" kan aangevraagd wor
den bij de Federatie VPW,
Kanaalstraat 200, 3531 CR
Utrecht. Tel. 030 - 93 33.15.
ze
Polarisatie in voordeel D6(£;
Aanscherping van de eigen identiteit. Daarvoorjevere
steeds luidere stemmen op zowel binnen de PvdA a Re
CDA. Bij de sociaal-democraten betekent dat onder mei
streven naar verkleining van de inkomensverschillen
noods met een verhoging van de collectieve lasten als r
taat. Bij het CDA denkt men aan een verdere profiler
zaken als gelijke behandeling, abortus en euthanasie. b enzei
het CDA is al een werkgroep gevormd die zich gaat
over deze nieuwe koers en de mogelijke gevolgen da
bij de behandeling van deze kwesties in het parlement
rdeli
De effecten van een en ander voor de verhoudingen b ichse
het kabinet laten zich makkelijk raden: de coalitiepai
zullen zich in gevoelige kwestie harder tegenover elka;
stellen. En als ze het al samen eens worden, dan krijgen
nog een zwaardere dobber aan om hun voorstellen dot
parlement te loodsen. Gevreesd moet worden dat het
gemakkelijker op wordt het land te regeren.
De voorgestelde koerswijzigingen van PvdA en CDA 1
den ingegeven door het verlies dat beide partijen hebbe
leden tijdens de jongste verkiezingen voor de Provii
Staten. Het is echter voorspelbaar dat de remedie waa n-p-p
beide partijen nu lijken te kiezen, zich straks tegen hej
keren. De PvdA zal nog meer kiezers uit de middengri
van zich vervreemden. Het CDA zal wellicht enkele
men terugwinnen in de zogeheten 'bijbelgordel' (het
stantse gebied langs de diagonaal Tholen-Staphorst). De
tij zal echter volop stemmen verliezen van mensen dien^ -
het CDA stemmen omdat het een middenpartij is, die
sociaal mogelijk beleid voert zonder de economische w
lijkheid uit het oog te verliezen, maar die zich niet v
aangetrokken tot een CDA die de C op een wel zeer spe
ke manier invult. Er is alle reden voor D66 zich in de
den te wrijven.
cU
in 1
esct
ruit
wba
lat,
k\
ze b
mis
Het einde van Kalkar
jrato
of d<
Een van de erfenissen die oud-PvdA-leider Den UyLgei
land heeft nagelaten is de kwestie-Kalkar. Als ministe i ove
economische zaken was hij in de jaren zestig verantwo
lijk voor de Nederlandse deelneming in het Kalkar-pi 001
de bouw van een snelle kweekreactor vlak over de
met Duitsland. Nederland heeft ruim 1,2 miljard guldet' p
gedragen aan de bouw van deze kerncentrale, waarin t
toe ruim acht miljard gulden is geïnvesteerd. Officieel
beslissing nog steeds niet genomen, maar steeds duide ;hng
wordt dat de centrale nooit operationeel zal worden. En ,an
hoeft niemand rouwig om te, zijn.
Na de ramp met de kerncentrale in Tsjernobyl he#ar-
Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen de veiligheidseis
hoog opgeschroefd dat er nog vele miljarden in het j
gepompt zouden moeten worden om de inmiddels al
verouderde kweekreactor alsnog in bedrijf te stellen,
geen zinnig mens die dat verantwoord acht. Beter ten yj
gekeerd dan ten hele gedwaald, is nu terecht het motto,
dus afbraak.
WlE denkt dat daarmee de kous af is, komt bedrogei
Immers de sloop van het monstrueuze bouwwerk gaatv i
eens honderden miljoenen guldens kosten. De strijdvra r
nu wie dat moet gaan betalen. Hoe zuur het ook is, er -L
slechts één redelijk antwoord in het verschiet: Duitslaw
derland en België zouden ieder in dezelfde verhau y jp
moeten bijdragen aan de kosten van de sloop als zij h
gedaan bij de bouw. Een akkoord daarover kan beter
daag worden bereikt dan morgen, want elke dag
brengt nog hogere kosten met zich mee.
ug;st
te|
be
sC
Sea
vera
de
alisi
Leprapatiënten kunnen at met weinig geld
worden geholpen. Met 25 gulden voor een
ooglidoperatie kan het gezichtsvermogen van
een leprapatiënt voorjaren gered worden!
Stort op giro 50500
Nederlandse Stichting voor Leprabestrijding
Wibautstraat 135,1079 DN Amsterdam, tel. 020-938973.
Lepra :al ons zéker een zor» zijn!
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor- Apothekersdijk 34, Leiden
Telefoon 071-122 244
Postadres: Postbus 11. 2300 AA Leiden
tl 8.30 tot 17.00 uur.
chte
conc
lenli
ies b
gehi
ig r
n dr
afk
SP
"m
Oi
G
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr.
Nabezorging
Telefoon 071 - 122 248.
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za van 14 00 tot 15.00 ui
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betalingBij betaling per acceptgiroka^JD 0,
per maand f. 25,70 per maand
per kwartaal f. 76,60 per kwartaal
per jaar f. 294,30 per jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertentie^
Informatie en tarieven over advertenties tel071 -122 244
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijs'
070 - 3902 702
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050