Camer bevreesd voor forse
nkrimping krijgsmacht
Schrijnende
situatie voor
thuiswerksters"
ln
„Zelfmoord is de perfecte oplossing"
it WNENLAND
£eidóe,Qowiant
ZATERDAG 9 MAART 1991 PAGINA 3
jvaKabo dreigt met
11 ties openbaar vervoer
'ERDAM De AbvaKabo dreigt met acties
Ie door het kabinet voorgestelde bezuinigingen
iet openbaar vervoer worden doorgezet. Dat
ien kaderleden van de vakbond gisteren in
terdam besloten. De plannen van het kabinet
en er volgens de AbvaKabo op neer dat passa-
straks beduidend meer moeten gaan betalen
slechter openbaar vervoer. Dat zal tot gevolg
n v' ien dat mensen tram, bus en metro de rug toe-
ruik i), terwijl Den Haag nog maar kort geleden
poli besloten dat het aantal reizigers de komende
riott1 moet verdubbelen. De efficiëntiemaatregelen
stads- en streekvervoer komen volgens de
"abo, ten laste van het personeel, terwijl de
jers voor de hogere tarieven opdraaien. Vol-
ëen berekening van de bond dreigt het tram-
tje in enkele jaren tijd 70 procent duurder te
vaa
len
Vrouw verzint
verkrachting
HARDENBERG Een 19-jarige
vrouw uit Hardenberg, die aangifte
had gedaan van verkrachting, blijkt
dit misdrijf te hebben verzonnen. Zij
wilde wraak nemen toen ze bemerk
te dat haar 'minnaar' een portemon
nee met een inhoud van 190 gulden
had gestolen. De 34-jarige inwoner
van Apeldoorn, die met haar in con
tact was gekomen via de Babbelbox,
krijgt hiervoor een proces verbaal.
Tegen de Hardenbergse is proces ver
baal opgemaakt in verband met het
doen van een valse aangifte. De ver
dachte is inmiddels vrijgelaten. Vol
gens de politie heeft de gemeen
schapsdaad met wederzijds goedvin
den plaatsgevonden.
Militairen ingezet bij
ontplofte vuurwerkfabriek
CULEMBORG Minister Ter Beek (defensie)
heeft toestemming gegeven om 120 dienstplichti
ge militairen in te zetten bij de schoonmaak van
het terrein rond de ontplofte vuurwerkfabriek
MS Vuurwerk in Culemborg. De militairen zul
len niet in de directe omgeving van de fabriek
opereren. Zij worden ingezet in de zogenoemde
,,zone 4". De Arbeidsinspectie en TNO hebben
het terrein rond de fabriek ingedeeld in zones,
afhankelijk van de mate van gevaar voor de ge
zondheid. Het werk in de zones 3 en 4 is onge
vaarlijk, aldus defensie. De dienstplichtigen zul
len vijf tot zeven dagen bezig zijn met puinrui
men. Bij de ontploffing van de vuurwerkfabriek
op 14 februari kwamen twee mensen om het le
ven. Daarnaast werd grote materiele schade aan
gericht aan panden in de wijde omgeving.
Tweehonderd biggen
prooi virusziekte
MUSSEL/ZEVENHUIZEN De nieuwe var
kensziekte abortus blauw is ook opgedoken in
het noorden van Nederland. De virusziekte is
vastgesteld bij varkensfokbedrijven in Mussel
en Zevenhuizen. Op beide bedrijven zijn in
middels in totaal ongeveer 250 biggen dood ge
boren. Beide fokkerijen zijn geïsoleerd. Dat be
tekent onder meer dat de afvoer van varkens
en biggen is gestopt. Over de oorzaak van de
besmetting is niets met zekerheid te zeggen.
De Groningse afdeling van de Dierenbescher
ming denkt dat er een verband bestaat met de
mesttransporten vanuit Brabant naar de pro
vincie Groningen en wil daarom dat die trans
porten worden stilgelegd. Volgens de Dieren
bescherming kan het virus zich via de lucht
verspreiden.
RAAD VOLKSHUISVESTING
KRAAKT TUSSENBALANS
DEN HAAG De Raad voor de Volkshuisvesting vindt dat de
volkshuisvesting in de Tussenbalans een onevenredig grote bij
drage levert aan het wegwerken van het begrotingstekort.
De Raad vindt dat het kabinet het belang van goede huisvesting
en het effect daarvan op het welzijn van de bevolking schrome
lijk onderschat. Door maatregelen als een verhoging van de jaar
lijkse huurtrend naar 5,5 procent zal het wonen in korte tijd fors
duurder worden. Voortzetting van het beleid uit de Tussenbalans
heeft ernstige gevolgen voor de volkshuisvesting, stelt de Raad in
een advies dat gisteren is aangeboden aan staatssecretaris Heer-
ma. De raad wijst er op dat de effecten van een voortgaande stij
ging van de woonkosten van jaar tot jaar sterker zullen worden.
In de periode tot 1994 zullen de huren 24 proccent stijgen. Dat is
10 procent meer dan was voorzien. De huurtrend van 5,5 procent
is evenwel voor onbepaalde tijd vastgesteld. De effecten zijn een
toename van betalingsproblemen en executies, vraaguitval, stag
natie van de woningverbetering en de stadsvernieuwing, alsmede
toeneming van het woningtekort, voorspelt het adviesorgaan.
2t
:o<
ie, T| 1 1
emi larlementaire redactie)
eei
da N HAAG Een ruime
'a rderheid van de
ïste Kamer is niet ge-
kig met de drastische
tiet ioneelsinkrimping bij
ui ;nsie (40.000 personen
did. tien jaar) die minister
Beek en staatssecreta-
Van Voorst tot Voorst
eren in hun Defensie
hebben aangekon-
i. De PvdA is de enige
tie die ronduit tevre-
is over de plannen.
rootste regeringspartij, het
q kan weliswaar in begin-
kkoord gaan met inkrim-
van het leger, maar
Hu gt zich af of de verant-
in g rdelijke bewindslieden
daarbij niet te ver doorschie
ten. Het CDA vindt dan ook
dat de Defensienota niet moet
worden gezien als een blauw
druk waarin voor de komende
tien jaar alles vastligt. Afhan
kelijk van de internationale
ontwikkelingen moet de nota
elke twee jaar kunnen worden
bijgesteld, zo meent de fractie.
„De onzekere politieke situatie
in Europa en daarbuiten zul
len nopen tot voortdurende
evaluatie en aanpassing van de
defensieplannen. Ook de les
sen uit de Golfoorlog moeten
worden verwerkt", zei CDA-
defensiewoordvoerder Frin-
king gisteren.
De PvdA-fractie vindt dat de
Defensienota goed aansluit bij
de toegenomen ontspanning
tussen oost en west. Óndanks
de onzekerheden die nog in de
oost-westrelatie bestaan acht
de PvdA het gerechtvaardigd
dat de Nederlandse krijgs
macht goedkoper, kleiner,
flexibeler en mobieler wordt.
Op den duur zou volgens de
PvdA de dienstplichttijd ver
der kunnen worden verkort.
D66 vreest dat de recente in
ternationale ontwikkelingen,
zoals de dreigende omkering
van het hervormingsproces in
de Sovjetunie en de problemen
over de ratificatie van het
CSE-verdrag (vermindering
van kernwapens in Europa) de
in de Defensienota neergeleg
de plannen zullen ondermij-
De Democraten vinden het
vreemd dat enerzijds in de
nota veel nadruk wordt gelegd
op het belang van multinatio
nale samenwerking maar dat
anderzijds concrete initiatie
ven daartoe vrijwel ontbreken.
„Dat is ronduit terleurstel-
lend", aldus D66. „Zelfs de
luchtmobiele brigade het
boegbeeld van het nieuwe be
leid wordt louter in natio
naal verband gerealiseerd.
Waarom is niet geprobeerd
deze brigade met andere Euro
pese landen, bijvoorbeeld Bel
gië en Duitsland, van de grond
te krijgen? Dat zou forse be
sparingen kunnen opleveren,
die hadden kunnen worden
aangewend om bijvoorbeeld de
marine meer te ontzien dat nu
het geval is".
Boterzicht
De VVD laat in haar commen
taar weinig heel van de De
fensienota. „Ter Beek gaat uit
van een te rooskleurige in
schatting van de internationa
le verhoudingen en toont zich
opgewekt naïef ten opzichte
van de financiering van alle
plannen", aldus de liberale
fractie. „Vooral de financie-
ringsvoorstellen voor na 1995
zijn boterzacht", meent VVD-
woordvoerster Van Heems-
kerck Pillis.
De VVD erkent dat een zeke
re verkleining van de krijgs
macht gezien de sterk verbe
terde oost-westverhoudingen
te billijken is, maar de wijze
waarop Ter Beek daaraan ge
stalte geeft gaat de liberalen
veel te ver. Van Heemskerck
vreest dat de plannen een te
zware hypotheek leggen op
het personeel, hetgeen ten kos
te kan gaan van de motivatie
en de gevechtskracht.
Voor de bezuinigingen op de
marine heeft de VVD geen
goed woord over en ook de in
krimping van de munitie kan
de liberale goedkeuring niet
wegdragen. De VVD stemt
wel in met het onderzoek naar
eventuele afschaffing van de
dienstplicht.
Voor Groen Links gaan de be
zuinigingsplannen uit de De
fensienota lang niet ver ge
noeg. De fractie betreurt het
dat minister Ter Beek het de
fensieve karakter van het Ne
derlandse leger wil ombuigen
tot een offensief karakter. „De
De pas van zijn ziekte herstelde minister van defensie Ter Beek maakt de plannen voor drastische
inkrimping van het leger bekend.
krijgsmacht wordt klaarge
maakt voor een stevige rol,
waar ook ter wereld. Als vitale
belangen van de westerse we
reld in gevaar komen, dient er
zo snel mogelijk ten strijde te
worden getrokken", aldus het
Groen-Linkse kamerlid Leo-
nie Sipkes.
Groen Links meent dat de
Golfoorlog defensie een extra
argument heeft gegeven om
zich te richten op mogelijke
brandhaarden buiten het
NAVO-verdragsgebied en om
de geplande herstructurering
in volle vaart door te voeren.
De kleine christelijke fracties
(SGP, GPV en RPF) hebben
weinig fiducie in de financiële
onderbouwing van de defen
sieplannen en zijn allerminst
gerust op de personele gevol
gen. Het GPV noemt de aan
gekondigde afslanking van
marine en luchtmacht te fors.
Volgens RPF en SGP zal de
reorganisatie veel meer geld
gaan kosten dan minister Ter
Beek heeft voorgerekend.
erl
nonstratief hangen
vrouwen op de
kledingstukken aan
waslijn. Zij maken
uit van een groep
mgeveer dertig, zich
pralonoom" noemende
ie wen, die in
lerdam
jsteerde tegen
liting van
idsters in de
eenlectie-industrie.
esp:
nla
FOTO: ANP
(ADVERTENTIE)
Ie Nederlandse krijgsmacht wordt kleiner, mobieler
hatn flexibeler. De plannen voor dit veranderingsproces
rak taan in de Defensienota 1991Veel informatie over
Ie inhoud van deze nota vindt u in een brochure, die
ikunt aanvragen bij:
Ministerie van Defensie
lirectie Voorlichting
tntwoordnummer35
,501 XA Den Haag
aostzegel niet nodig)
ituur mij de brochure over de Defensienota.
NAAM:
IDRES.
'OSTCODE/
'LAATS:
UTRECHT De arbeids
voorwaarden voor thuis
werksters zijn in sommige
gevallen schrijnend. Bo
vendien hebben ze vaak
grote moeite om hun loon
te krijgen en staan er on
voldoende inkomsten te
genover investeringen in
machines.
Deze conclusies trekt bestuur
der G. van Betten van de
Dienstenbond FNV uit de cir
ca honderd reacties van thuis
werksters die gisteren zijn bin
nengekomen op de speciale in
formatielijn. De telefoonlijn is
ingesteld ter gelegenheid van
de Internationale Vrouwen
dag. Nederland telt naar schat
ting honderd- tot honderdvijf
tigduizend thuiswerkers. Dat
de arbeidsvoorwaarden voor
deze groep slecht zijn, was be
kend, „maar we zijn toch be
hoorlijk geschrokken". Zo
krijgt een vrouw 4 cent voor
het typen van tien brieven en
beschildert iemand anders
beeldjes voor een uurloon van
1,50 gulden. Ook het ontvan
gen van loon blijkt problema
tisch. „De meeste thuiswerkers
kunnen per saldo naar hun
centen fluiten", aldus Van
Betten. Zo zijn er gevallen
waarbij eerst een naaimachine
voor duizend gulden moet
worden gekocht en vervolgens
na een week de opdrachten al
wegvallen. De Dienstenbond
FNV wil de positie van thuis
werkers verbeteren door on
der meer het minimumloon in
te voeren, extra betaling voor
spoedopdrachten en het recht
op uitkering bij ziekte of ar
beidsongeschiktheid.
DOOR BILL WATERSON
Wat vol oio hite&uitêu
im of py:m\a'.?moh-
MwmuKmztmW'
PROF. DIEKSTRA SCHREEF HULPGIDS VOOR JONGEREN:
DEN HAAG „Een ge-
zond-verstandgids over
zelfmoord" noemt psycho
loog prof. dr. René Diek-
stra zijn jongste boek. An
deren, onder wie het
CDA-kamerlid Laning-
Boersema, vinden dat het
boek eigenlijk verboden
zou moeten worden, om
dat het in psychische nood
verkerende jongeren te
weinig van zelfdoding af
zou houden.
Vorige week nog bleek uit het
Scholierenonderzoek dat
Diekstra presenteerde dat de
gedachte aan zelfmoord bij
veel jongeren opkomt. Twintig
procent van de scholieren zei
in enquêtes wel eens serieus te
hebben overwogen een einde
te maken aan hun leven. Vijf
procent zou zelfs ooit een po
ging hebben ondernomen.
Problemen hebben jongeren te
over, en zelfmoord is daar vol
gens Diekstra „de perfecte op
lossing" voor. „Niet alleen ben
je in een klap van al je ellende
van het moment af, maar ook
van alle problemen die zich
ooit nog eens zouden kunnen
voordoen. Het is volmaakt,
omdat het zo definitief is".
Wie dit citaat leest zal al snel
geneigd zijn, net als kamerlid
Laning-Boersema, dat de
„hulpgids" van prof. Diekstra
me^r weg heeft van een hand
leiding tot zelfmoord.
Zo heeft de schrijver van 'Je
verdriet voorbij' het echter
niet bedoeld. Aan het voor
noemde citaat voegt hij dan
ook onmiddellijk toe: „Het is
alleen jammer dat het om
dat het zo volmaakt is alles
uit de weg ruimt, niet alleen je
problemen. Ook de leuke din
gen Zelfmoord is een ern
stige zaak, omdat het zo vol
maakt is, zo definitief!"
'Je verdriet voorbij' is volgens
de schrijver geen pleidooi voor
zelfmoord. Een van de jonge
mensen met wie Diekstra de
tekst van het boek voor publi-
katie doorwerkte schreef hem
later dan ook: „Ik weet nu dat
ik niet uit HET leven hoef te
stappen om uit DIT leven te
stappen".
Slap*
>en
Het boekje heeft Diekstra ge-
schreven voor jonge mensen
die serieus nadenken over de
zin van hun leven, over wat ze
met hun leven (nog) willen,
over de vraag of ze daarmee
nog wel door willen gaan".
Wie zich dat soort vragen stelt,
moet daar onder optimale om
standigheden over nadenken,
zo meldt de zlefmoord-deskun-
dige in 'Je verdriet voorbij'.
Rust is .daarbij van groot be
lang: „Je moet lang genoeg
slapen en je moet goed slapen.
Een nacht overslaan is slecht
voor je rust en helderheid. Het
gaat om regelmaat. Het is ook
van belang dat je opstaat zodra
je wakker wordt. Niet blijven
liggen. Niet indommelen. Niet
af en toe wakker worden en
dan weer inslapen. Door een
paar nachten achter elkaar op
een goede, rustgevende manier
te slapen heb je pas de energie
beschikbaar om helder te kun
nen denken".
Ook het gebruik van alcohol
en drugs bevorderen niet een
afgewogen uitslag van „de al
lerbelangrijkste beslissing die
je kunt nemen". „THC, de
chemische stof in marihuana
die je high maakt, verdwijnt
pas na weken uit je lichaam.
Dat wil niet zeggen dat je al
die tijd niet behoorlijk kunt
denken, maar het is veiliger
een hele tijd geen stickie te ro
ken of andere middelen te ge
bruiken voordat je over zelf
moord gaat denken", aldus een
tip van Diekstra.
Diekstra geeft de tips en aan
wijzingen in het besef dat goed
nadenken over levensbeëindi
ging kan leiden tot positievere
gedachten. „In mijn ervaring,
hebben de jonge mensen die
serieus over zelfmoord hebben
nagedacht meestal besloten er
van af te zien in plaats van het
te doen", meldt de schrijver.
Daarnaast kan ondoordacht
handelen dramatische gevol
gen hebben, niet alleen voor
de jongere zelf: „Zelfmoord is
eigenlijk iets geheimzinnigs.
De mensen begrijpen het niet
goed. Mensen die goed voor je
zijn geweest, zouden wel eens
de onschuldige slachtoffers
van jouw dood kunnen wor
den. Ze zullen zich gaan afvra
gen in hoeverre ze er zelf aan
meegewerkt hebben. Het is
daarom belangrijk dat je hen
nooit zomaar met de gevolgen
van jouw beslissing confron
teert. Iemand van wie je
houdt, wil je meestal niet on
nodig pijn doen. Als je alleen
maar wraak wilt nemen, dan
is zelfmoord geen goed middel.
Er is geen probleem tussen
mensen dat het offer van jouw
dood waard is".
Daarnaast komt de potentiële
zelfmoordenaar voor proble
men te staan over de te ge
bruiken methode. Geen enkele
methode garadeert „succes",
zegt Diekstra. Sommige sorte
ren zelfs bijzonder weinig ef
fect. Het doorsnijden van de
polsen bijvoorbeeld heeft
„slechts" bij 23 van de 561
mensen die het probeerden tot
de dood geleid. Ook het naar
beneden springen van gebou
wen of voor voertuigen is geen
garantie voor de zelfmoorde
naar. Diekstra: „Ik heb eens
van een geval gehoord waarbij
iemand aan het einde van een
perron ging staan en'sprong op
het moment dat de trein op
trok. Zijn benen werden eraf
gereden, maar hij leefde daar
na nog lang en ongelukkig. En
dan hebben we het nog niet
eens over het effect op de
mensen die hem van de rails
moesten halen". Dergelijke
gruwelverhalen zijn voor elke
methode van toepassing, of het
nu gaat om ophangen met een
touw, het gebruik van een
vuurwapen, gas of vuur of met
een auto ergens tegenaan rij
den.
Er is volgens Diekstra een
aantal handleidingen in om
loop over hoe je op de slimste,
effectiefste manier met medi
cijnen een eind aan je leven
kunt maken. „Maar ga daar
niet zomaar op af. Vaak zijn
het adviezen van mensen die
het goed menen, maar die het
ook niet altijd zeker weten".
Het beste advies is te verkrij
gen bij een deskundige, zegt de
psycholoog. „Als je daar niet
om durft te vragen, bij een
arts of hulpverlener, dan ben
je nog niet aan zelfmoord toe.
Doe-het-zelf-geknoei en zo'n
'perfecte' daad als zelfmoord
horen niet bij elkaar".
Fantasie
Wie zelfmoord overweegt
dient niet impulsief te hande
len, maar eerst eens een aantal
dingen op een rijtje te zetten.
Je hoeft geen hoogleraar psy
chologie te zijn om een boek
met die strekking te schrijven.
Toch kan de fantasie-oefening
uit 'Je verdriet voorbij' de suï
cidale puber van dienst zijn:
„Stel dat je nog een tijdje blijft
leven, wat zou je dan graag
willen meemaken?", luidt de
vraag die de lezer moet beant
woorden. Wie gedwongen
wordt zulke dingen op een rij
tje te zetten, komt misschien
op andere gedachten, denkt
Diekstra. Hij kan het weten,
want van de suïcidale jonge
ren die hij behandelt, heeft nij
naar eigen zeggen 95 procent
van de ultieme daad weten te
weerhouden.
JEAN-PIERRE GEELEN
Walter Kamp,
voorzitter van Fight
for Life', is druk In de
weer met de
inrichting van de
experimenteer
kliniek voor
aidspatidnten in
Amsterdam. De
patiënten krijgen op
de ligstoelen per
infuus het middel
Kemron toegediend.
FOTO: ANP