n
li
inal
Ie 1
Nr. 10
Cryptogram
m
ffl
m
m
w
m m
m
I
ZATERDAG 9 MAART 1991 PAGINA 3
Oplossing vorige puzzel
E)e winnaars van puzzel nr. 9 zijn:
Mevr. A. Martens-Borst, Europaplant
soen 20, 2355 AR Hoogmade.
M. Caspers, Dreefkant 17, 2203 NX
Noordwijk.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 10 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LE1DSE COURANT.
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
HORIZONTAAL:
1. Geestelijke die ook al pater is
geweest? (7).
4. Kom, u zult er best genoeg van
hebben! (7).
7. Ondeugende hond (5).
9. Nu maats: is het grappig of niet? (7).
11. Ook al is hij nu niet dronken: een
drinkebroer is het in elk geval! (7).
12. Zulk een kippeprodukt is niet te
eten! (5).
13. Gedragsregel voor pas gevangen vis?
(7).
15. Dit dier jaagt in een fabriek beslist
niet op muizen (7).
17. Tel maar na; er zitten 24 balletjes
aan (7).
19. Het loopt erg in de'gaten dat hij zo
bescheiden is (7).
21Met één van de tien komt u aan bod
(5).
23. We konden bij het verkeersplein nog
net door groen rijden (7).
25. Kip die geen eieren legt (7).
26. Op die markt staat vaders
paardeslee (5).
27. Na 't koor uitgeleide te hebben
gedaan, spoedde de directeur zich
weer naar zijn bureau (7).
28. Afdruk op een steunbalk (7).
VERTICAAL:
1. Voor deze vis krijgt u drank (7).
2. Ook de bewoners van die stad in
Belgiè zijn beslist niet van staal! (5).
3. Wat? 'n Knaagdier als begeleider?
(7).
4. De roem van deze stad wordt meer
gegeten dan bezongen (7).
5. El en Tom besloten om in die
gelegenheid te overnachten (5).
6. Met Riet ben ik van mening dat dit
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
insekt hoofdzakelijk in de tropen1»
voorkomt (7).
8. Deze drank kan voordeel geven (6).
10. Als u aan de rand hiervan staat is de
ellende bijna compleet (7).
14. Het is vervelend voor die boom in 't
Gooi (7).
16. Projectiel dat een wagen klef maakt?
(7).
17. Merkteken voor een soort steen (7).
18. Is dit stuk geschut in staat om Trier
te beschieten? (7).
19. Is 't Nora ontgaan dat er bij hem op
kantoor een vacature is? (7).
20. Slechts een koe kan hierin als
toneelspeelster uitblinken (7).
22. Dat dit dier verstand bezit lijdt geen
twijfel (5).
24. Dronk Napoleon daaruit in zijn
kinderjaren? (5).
Litouwen's postzegeluitgifte van eind
vorig jaar is officieel goedgekeurd door
de Sovjet-regering in Moskou. De partij
door de KGB in beslag genomen zegels
is teruggegeven. Tevens is bekend ge
worden dat de oplage van de zegels geen
18 miljoen stuks bedraagt maar 22 mil
joen.
Volgens het Duitse postzegelblad DBZ is
de kans groot dat het land de nieuwste
telg wordt in de gelederen van de We
reldpostvereniging, een soort Verenigde
Naties op het gebied van het uitgeven
van postzegels.
Met de nu tot officieel verklaarde uitgif
te van vorig jaar is opnieuw een hoofd
stuk toegevoegd aan de uiterst interes
sante (filatelistische) geschiedenis van
het land. Eigenlijk is het de laatste twee
honderd jaar een speelbal van omliggen
de landen. Polen, Rusland, Duitsland en
een eigen regering hadden er de afgelo
pen twee decennia de macht.
Dat betekent voor de filatelie een uiterst
interessant gebied omdat er veel gebeur
de op het gebied van de post. Nieuwe ta
rieven, nieuwe postzegels en tijdelijke
regelingen. Plus de daarbij natuurlijk ho
rende protest post die menig bezet gebied
typeren.
Het lijkt erop dat de oplage bewust aan
de hoge kant is gehouden om ook
vreemde valute in het land te krijgen.
Die 22 miljoen series postzegels op de
naar schatting vijf miljoen mensen is
veel. De regering kan dat geld van bui
tenlandse verzamelaars prima gebruiken
om de grote problemen in het land de
hoofd te bieden.
Toch kunnen de zegels snel schaars wor
den. Verzamelaars uit de andere Sovjet
staten zullen het land waarschijnlijk ook
in de collectie willen opnemen.
DOKWERKER
Kortgeleden hebben de Israëlische post-
autoriteiten een bijzonder stempel uitge
geven ter gelegenheid van de vijftigste
Een zegel uit de serie zoals die vorig jan
door Litouwen is uitgegeven.
e i
herdenking van de Februari-staking i|"P£
1941. Er is door de posterijen van Israi 'et
een speciale envelop uitgebracht met h< e's
stempel op de Israëlische zegel van Ann 'on
Frank. Tijdens de presentatie van d en
Nederlandse herdenkingszegel van <j an
Fcbruari-zegel is meegedeeld dat de PT a01
de komende vijf jaar ieder jaar een he
dcnkingszegel van de Tweede Werel<
oorlog zal gaan uitgeven. Tot dusver
beurde dat eenmaal in de vijf jaar.
CE PI
Verder komt Hongarije toch met haa1"01
eerste echte Cept-serie. De uitgiftedatui 'ee
is hoogstwaarschijnlijk begin maart.
De twee zegels zitten in een velletje va
20 stuks. De rand bevat de tekst met c nle
woorden: „De Hongaarse PTT is lid va an
de CEPT" Overigens staat die blije }^c
boodschap er in twintig talen op, waa
onder in het Nederlands.
.He
:de
Vraag en aanbod
In veel situaties moet je als bridger een
keuze maken. Bijvoorbeeld: openen of
niet, volgen of niet, een manchepoging
of niet, forcing bieden of een limit ge
ven. Het dilemma kan ook liggen in het
vragen naar iets of de eigen kleur(en)
aanbieden. Vooral tegenover SA-openin-
gen komt dat regelmatig voor. Tijdens
een cursus voor lichtgevorderden kregen
de zuidspelers de volgende hand toebe
deeld:
V B 8
H 10 1
4 3
6
en partner noord opende de vijandelijk
heden met 2 SA (20-22).
Een aantal zuidspelers gebruikte (lees:
misbruikte) nu de naam van Sam Stay-
man:
NOORD OOST
ZUID WEST
Veel paren eindigden hierna in 3 SA en
dat ging 1 of 2 down.
De keuze tussen vraag en aanbod is hier
in feite niet moeilijk. Zuid moet gewoon
vertellen wat-ie heeft: een 5/5 hoog zon
der slemaspiraties en dan kan de 2 SA-
openaar het eindcontract wel bepalen.
NOORD OOST
Of, wanneer er transfers worden ge
bruikt:
NOORD OOST
Tussen twee haakjes, paren die Nie-
meyer spelen i.p.v. Stayman bieden
exact hetzelfde. Deze biedserie geeft
exact een 5/5 hoog aan; met vijf schop
pens en vier hartens wordt na een 2 SA-
opening 3 SA geboden, een conventio
neel bod dus.
Niet vragen dus naar partners bezit,
maar vertellen wat je zelf te bieden hebt.
Dit spel lag zo:
NOORD
H 2
f AB9
A V B 10
H V 8 3
WEST
A 10 7 5
V V 7 5
9 6 2
7 5 4
OOST
9 4
6 3
H 8 7 5
A B 10 9 2
ZUID
V B 8 6 3
H 10 8 4 2
4 3
6
Na een klaverstart van oost (de boer of
de 10) heeft 3 SA geen kans, terwijl 4
mede afhankelijk van de start, kansen
heeft.
Nog een voorbeeld, uit het CGP-toer-
nooi 1991. Partner opent 1 SA en je be-
H 10 8 4
8 5
H B 10 8 7 3
Bij het CGP-toernooi wordt de butlertel
ling gehanteerd. Wat te doen met deze
'geachte' hand? Passen, iets vragen of
iets aanbieden?
Wanneer er transfers voor de lage kleu
ren in het biedpakket zitten, zou je de
verdeling zo kunnen aangeven:
NOORD OOST
Transfer voor ruiten.
Daar is deze hand wel qua verdeling
maar niet qua kracht geschikt voor. Zo
iets wordt over het algemeen met sterke
re handen gedaan. Een oplossing is eerst
Stayman en daarna een limit, in schop
pen of in SA.
NOORD OOST
Noord kan nog een 4/4 hoog hebben en
dan biedt hij in deze situatie 3 met
een minimum en 4 met een maxi
mum, tenminste... wanneer 2 een ech
te Stayman is en geen pseudo-Stayman.
In de praktijk nam noord de manche-in-
"vite met beide handen (noord en zuid)
N/-
NOORD
7 3
A H B 10
A 6 4
A B 5 3
WEST
OOST
A V 6
B952
V 7 4 2
9 6 3
9 2
V 5
V 9 6 2
H 10 7 4
ZUID
H 10 8 4
8 5
H B 10 8 7 3
8
3 SA is een beter eindcontract dan 54,
want als 9V zich misdraagt, is 54 vol
strekt kansloos, terwijl 3 SA dan, afhan
kelijk van de start, nog niet down is.
De topspelers die aan het CGP-toernooi
meededen, boden en maakten allemaal
de manche en dat houdt in dat een man
chepoging met de zuidhand vanwege het
slagenpotentieel alleszins gerechtvaar
digd is.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10,
2162 AC Lisse.
Overbelasting
Een goed combinatiespeler worden is,
tot op zekere hoogte, te leren. De kunst
van het combineren is het herkennen
van motieven in een bepaalde stelling.
Voor een natuurtalent is zoiets een klei
ne moeite; op onverklaarbare wijze voelt
hij aan dat er 'iets' in de stelling zit.
Maar de gewone schaker kan met enige
studie ook een eind komen.
We zullen vandaag eens een veel voor
komend combinatiemotief bekijken: 'De
overbelasting'. De naam zegt eigenlijk al
genoeg, een vijandelijk stuk moet meer
dere velden tegelijk verdedigen en wordt
d.m.v. een offer weggelokt. Met twee re
cente voorbeelden zal ik dit demonstre
ren, waarna u het geleerde kunt testen.
In het zeer sterk bezette toernooi te Li
nares is onze landgenoot Timman goed
gestart. Hij dankte dit mede aan de vol
gende overbelastingscombinatie:
M. GOEREVITSJ-J. TIMMAN
Stelling na de 26ste zet van zwart.
Materieel gezien is de stelling gelijk,
maar zwart's stukken staan aktiever.
Met zijn volgende zet wil wit een stel to
rens ruilen, maar overziet dat PO dan
overbelast wordt.
27.Tgl? Pd2! 28.Txg2 Pxf3+ 29,Kfl
Pxe5.
En zwart won zonder veel problemen.
Een van de grote Russische talenten van
dit moment. Alexei Schirov, speelde vo
rige maand een match tegen de Franse
grootmeester Olivier Renet. De Frans
man verloor kansloos met 5,5-0,5. In de
derde partij deed zich een klassiek voor
beeld voor van een overbelast stuk.
1
i
1
I
t
w
s
a
N
H
A. SCHIROV-O. RENET
Stelling na de 24e zet van zwart.
Op het moment dat het overbelaste stuk,
de loper op g8, wordt gezien, is de vol
gende combinatie eenvoudig:
25.Txe8 Txe8 26.Dxh7+! Lxh7 27.Pf7+
Kg8 28.Pxd6.
Zwart gaf het op.
Probeer bij de volgende problemen eerst
het stuk te vinden dat overbelast is en
daarna de beslissende combinatie.
Opgave 1. Wit speelt en wint.
OPLOSSINGEN
1). l.Te8! Zowel de dame als het paard zijn overbelast, zwart is verloren.
2). l.Dh5+! en mat op de volgende zet. De toren op h6 moest de matdreigingen op g
en h5 dekken.
3). 1 ...Tel+! Weer zijn dame en paard overbelast, de dame dekt g2 en el en het paar
dekt el en het mat op hl.
4). 1. De7ü De moeilijkste. Er dreigt 2.Df8+ Txf8 3.Txf8 mat. De loper kan niet wi
ken vanwege 2.Dxf7+ en de toren op f7 mag niet spelen vanwege Tf8 mat of Dg
mat.
Leo Hofland, C. Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
Be
Halve finales
De halve finales 1991 zitten er, behou
dens een enkele herkamppartij om de
derde en vierde plaats op, en alle finalis
ten zijn bekend. In groep 1 drongen
Scholma en Hoopman (respectievelijk
met 13 en 12 punten) tot de eindstrijd
door, in groep 2 Van der Zee (14) en
Meijer (13), in groep 3 Van der Pal (14)
en Dollekamp (13) en in groep 4 ten
slotte Jansen (14) en Oudshoorn (13).
Dit achttal, met als debutanten de Gel
derse speler Hoopman en de Fries Van
der Pal, zal samen met de eerste zes van
vorig jaar, Clerc, Van der Wal, Van Aal
ten, H. Jansen, A. van Leuwen en Van
der Tak, het deelnemersveld vormen
van de uiteindelijke strijd om de landsti
tel, die eind maart in Drachten op het
programma staat.
Hoewel u de afgelopen weken op deze
plaats al diverse partijen uit deze selec
tiewedstrijden hebt gezien, zijn toch een
aantal spelers 'onderbelicht' gebleven.
Daarom in deze afsluitende rubriek over
de halve finales nog een viertal partijen
van geplaatste spelers. Om te beginnen
de mooie winst die Hoopman in de
tweede ronde op Heusdens boekte:
R. HEUSDENS-P. HOOPMAN
HF 1991 tweede ronde.
I.33-28 18-23; 2.39-33 17-21; 3.31-26
11-17; 4.35-30 12-18; 5.30-25 17-22;
6.26x17 22x11; 7.36-31 20-24; 8.44-39
16-21; 9.31-27 21-26; 10.37-31 26x37;
II.42x31 14-20; 12.25x14 9x20; 13.41-
37 4-9: 14.46-41 10-14; 15.41-36 8-12;
16.34-29 23x34; 17.40x29 18-23;
18.29x18 12x23; 19.49-44 5-10; 20.47-42
2-8; 21.31-26 24-29; 22.33x24 19x30;
23.28x19 14x23. Na een klassieke la-
veeropening komt er nu meer tekening
in de strijd: beide spelers gaan een vleu
geloffensief starten. 24.27-21 10-14;
25.21-16 11-17; 26.37-31 14-19; 27.39-33
20-25; 28.31-27 15-20; 29.42-37 20-24;
30.37-31 30-35; 31.33-28 24-29; 32.27-21
8-12! Een belangrijk moment. Door zich
zo op te stellen laat zwart het witte initi
atief volledig vastlopen. Zijn eigen aan
val tegen wits korte vleugel zal daarente
gen gewoon door blijven gaan, en dat zal
dan ook uiteindelijk de beslissing bren
gen. Overigens, na 32. 27-22 zou zwart
de aanval wellicht met 6-11 hebben afge
stopt. 33.48-42 25-30; 34.31-27 9-14;
35.42-37 3-9; 36.36-31 6-11! Nu komt
wit links geen stap verder meer. 37.44-
39 29-33; 38.38x18 13x44; 39.50x39.
Ongetwijfeld staat zwart hier gewonnen,
en hij maakte het karwei even rustig als
fraai af: 30-34; 40.39x30 35x24; 41.32-28
9-13; 42.27-22 24-29!; 43.43-38 19-24;
44.31-27 24-30; 45.37-32 30-34; 46.38-33
29x38; 47.32x43 14-20; 48.43-38 34-39;
49.45-40 20-25. Zwart heeft het precies
voor elkaar.
Er volgde nog: 50.40-35 39-44; 51.38-33
44-50; 52.33-29 13-18 en wit gaf op.
1.34-29 18-22; 2.40-34 12-18; 3.45-40 7-
12; 4.50-45 1-7; 5.31-27. Wil kennelijk
niet op de Keiler-variant (5.31-26 16-21
enz.) ingaan, en past een vaker gespeelde
ruil toe. 22x31; 6.37x26 20-25. Scherper
is 6... 19-23; 7.35-30 20-25; 8.30-24. De
tekstzet lijkt echter de nieuwste trend te
zijn want ook in de competitiepartij
Vermin-Wiersma werd enige maanden
geleden zo gespeeld. 7.29-24 19x30;
8.35x24 18-22; 9.41-37 14-19; 10.40-35
19x30; 11.35x24 10-14; 12.24-20 15x24;
13.33-28 22x33; 14.38x20. Zo krijgt wit
een opgedrongen randschijf op 15 en dat
geeft het spel automatisch een interes
sant karakter. Uit taktisch oogpunt zou
men echter de vraag kunnen stellen hoe
verstandig Van Dijks openingskeus is
geweest, want Van der Zee lijkt in het
ontstane speltype goed thuis. In de ron
de ervoor had hij er tegen Kloosterman
immers een overtuigende zege in ge
boekt! 14-19; 15.20-15 9-14. Verhindert
de natuurlijke zet 16.39-33. 16.46-41.
Nu pas wordt afgeweken van het ge
noemde duel Vermin-Wiersma, waarin
met 16.42-38 werd gevolgd. (Die partij is
later overigens in remise geëindigd). 12-
18; 17.42-38 7-12; 18.44-40 5-10; 19.47-
42 19-23; 20.39-33 14-19; 21.32-27 17-
21; 22.26x17 11x31; 23.36x27 12-17;
24.43-39 8-12; 25.41-36 10-14; 26.49-43
23-29; 27.34x23 18x29; 28.33x24 19x30;
29.38-33 17-21; 30.37-32 12-18; 31.40-34
3-9; 32.43-38 6-11; 33.33-28 11-17;
34.38-33 18-22; 35.27x18 13x22. Voert
met deze omsingelende aktie de druk op
de witte positie op. 36.42-38 2-8; 37.48-
42 8-12; 38.42-37 21-26; 39.37-31 26x37;
40.32x41 9-13; 41.41-37 14-19; 42.34-29
16-21; 43.37-31 21-27; 44.29-23 19-24;
45.23-19 12-18; 46.19x8 18-23; 47.28x19
24x2; 48.33-28? Ongetwijfeld tijdnood.
'Na 48.33-29 zou zwart zeker niet meer
gewonnen hebben. 22x42; 49.31x11 42-
48; 50.39-33 48-34; 51.11-6 34-1; 52.36-
31 30-34 en wit gaf op.
1.33-28 17-21; 2.39-33 21-26; 3.43-39
11-17; 4.33-29 7-11; 5.39-33 1-7; 6.44-39
19-23; 7.28x19 14x23; 8.35-30 10-14;
9.49-43 5-10; 10.30-24, 20-25; 11.24-20
15x24; 12.29x20 14-1$; 13.20-15 9-14;
14.34-30 25x34; 15.39x30 17-22. Ook de
opstoot 23-28 viel te overwegen. 16.31-
27 22x31; 17.36x27 11-17; 18.40-34 7-
11; 19.45-40 17-21; 20.33-29 12-17? Een
ernstige fout; de aktie 23-28 enz. was
aangewezen. 21.37-31! 26x28; 22.27-22
18x27; 23.29x20 3-9; 24.20-14 9x20;
25.15x13 8x19; 26.34-29. Wit heeft nu
door de onevenwichtige zwarte stelling
prachtig spel. En als volgt koerste Dolle
kamp, die ook al in 1984 de finale had
bereikt, op winst af: 10-14; 27.29-24 19-
23; 28.38-33 28x39; 29.43x34 17-22;
30.30-25 2-8; 31.24-20 14-19; 32.40-35
11-17; 33.34-30 22-28; 34.30-24 19x30;
35.35x24 17-22; 36.20-15 en zwart staak
te de hopeloze strijd.
Van de laatste partij, de aanvalsoverwii
ning van de Amsterdammer Oudshoor
op Spanjer alleen de notatie:
H. SPANJER-P. OUDSHOORN
HF 1991, eerste ronde.
I.34-29 17-22; 2.32-28 11-17; 3.37-32
11; 4.41-37 19-23; 5.28x19 14x3
6.40x29 10-14; 7.32-28 16-21; 8.31
11-16; 9.37-31 14-19; 10.38-32 5-lI
II.45-40 10-14; 12.43-38 1-6; 13.46-4
4-10; 14.40-34 21-27; 15.32x21 16x2'
16.38-32 27x38; 17.48-43 18-2!
18.29x27 38x40; 19.50-45 12-4j
20.45x34 7-11; 21.27-21 8-12; 22.42-!
3-8; 23.41-37 19-23; 24.28x19 14x2ÏJ(
25.34-29 23x34; 26.39x30 10-14; 27.31
25 20-24; 28.37-32 14-19; 29.43-39 9-1
30.47-42 19-23; 31.44-40 13-19; 32.42-3
8-13; 33.21-16 17-22; 34.16x7 2x1
35.32-27 11-17; 36.27-21 6-11; 37.21-1
22-28; 38.16x7 12x1; 39.38-32 18-2'
40.32-27 13-18; 41.37-32 28x3'
42.31x42 22x31; 43.36x27 24-29; 44.40
34 29x40; 45.35x44 17-22; 46.49-4
22x31; 47.26x37 18-22; 48.37-31 1-
49.43-38 7-11; 50.42-37 11-16; 51.39-3
16-21; 52.44-39 21-27; 53.31-26 23-2
54.26-21 27x16; 55.33-29 16-21; 56.3»
33 15-20; 57.29-23 21-26; 58.23x32 19
23; 59.39-34 20-24; 60.34-29 23x3-,
61.32-28 22-27; 62.28-23 34-40; 63.23-1
40-44; 64.37-32 27x29; 65.18-12 en wi
gaf op.
£eidóe<3omemt
