Deep Purple
blijft uniek
in samenspel
u
Alternatief plan omroepen
voor nieuwe zenderindeling
De nieuwe
nieuwe vrouw
heet Madonna
Leidse Courant: voor meer dan nieuws alleen. Een krant voor u!
ART AGENCIES
INTERNATIONAL
verkooptentoonstelling
BRUNO VEKEMANS
8 maart t/m 24 maart
1991
van 10.00 tot 17 00 uur
Zaterdag en zondag
van 12 00 tot 17.00 uur
STADSGEZICHTEN
CAFÉ-INTERIEURS
ART AGENCIES
INTERNATIONAL
fine painting
and art books
'Noordeinde 111
2514 GE Den Haag
Tel 070-364.51 23
Fax 070-363 29.26
Informatie over deze
ruoriek kunt u
verkrijgen onder
telefoonnummer
070-3190792
FILM/KUNST/RTV CckUcComatlt vrijdag 8 maart 1991 pagina
Uitstel première
'Ivanov' wegen ziekte
Josée de Ruiter
DEN HAAG Wegens ziekte van
één van de medespeelsters, de actrice
Josée de Ruiter, heeft het Nationale
Toneel de première van het toneel
stuk 'Ivanov' in de Koninklijke
Schouwburg verschoven naar 30
Aanvankelijk zou de eerste voorstel
ling van het stuk van Anton Tsje-
chov, geregisseerd door Luk Perceval
op 18 maart plaatsvinden. De rol van
Josée de Ruiter is inmiddels overge
nomen door Leontien Nelissen. Voor
afgaande aan de première houdt het
Nationale Toneel twee try-outs, op 20
en 21 maart.
Gainsbourg
begraven
Johnny Halliday en zijn
vrouw Adeline leggen
bloemen op de kist van
de deze week overleden
zanger en acteur Serge
Gainsbourg op het
kerkhof van Montpar-
nasse in Parijs. Er was
grote belangstelling
voor de begrafenis, on
der meer van vele ex-
vriendinnen en echtge
notes van Gainsbourg,
die vooral bekend werd
met het erotisch getinte
nummer 'Je t'aime, moi
non plus". F0T0; EPA
Kevin Costner
speelt rol in
film Kennedy
HOLLYWOOD Kevin Costner,
momenteel zowel als regisseur als ac
teur zo succesvol in 'Dances with
wolves', gaat binnenkort de hoofdrol
vervullen in een film over de moord
op John F. Kennedy. Costner speelt
de rol van de officier van justitie die
na de moord op de Amerikaanse pre
sident trachtte aan te tonen dat Ken
nedy het slachtoffer was van een
complot van CIA en FBI. De opna
men beginnen volgende maand in
Dallas. Omdat de film vooral over de
nasleep van de moord gaat is nie
mand aangetrokken voor de rol van
Kennedy.
Voorloper Poetry International in Den Haag
DEN HAAG Als voorloper op het Poetry International wordt
vrijdag 12 en zaterdag 13 april in de Koninklijke Schouwburg in
Den Haag 'Poetry in Den Haag' georganiseerd. Een gecombi
neerd optreden van Remco Campert en Maarten Altena en 'De
Magie Box', een poëzie en beeldende-kunstproject, vormen het
uitgangspunt voor dit weekeinde. Voor 'Poetry in Den Haag'
zijn onder anderen Gust Gils, Neeltje Maria Min, Juul Deelder
en Willem Wilmink uitgenodigd. Poetry International zelf
wordt dit jaar van zaterdag 22 juni tot zaterdag 29 juni in de
Rotterdamse Doelen gehouden. Poetry staat dan voor een deel
in het teken van Afrikaanse poëzie. Er komen zeven of acht
dichters uit verscheidene landen in Afrika en het Caribische ge
bied naar Nederland. Een selectie wordt gemaakt door de Zuid-
Afrikaanse dichter Breyten Breytenbach en andere deskundi
gen. Daarnaast zijn er meer dan twintig deelnemers uit vele lan
den, waaronder Nederland en Vlaanderen. De vroegere Liver
pool School, Adrian Henri, Roger McCough en Brian Patten,
komt met een eigen muziekgroep naar Rotterdam. Ook worden
er Chinese, Arabische en Israëlische dichters verwacht op Poe
try. Nederlandse dichters op de lijst van deelnemers zijn Elly de
Waard, Toon Teilegen en Luuk Gruwez.
Kunst van kinderen
galerie 'Galerie aan zee' gec
pend, die uitsluitend tek«0™-
ningen van kinderen expi '8 r
seert. Ook kan er gekocl
worden tegen een 'niet con?"
merciële' prijs. Initiatief
neemster is Cocki Vink, ee.^
Amsterdamse academica
beeldend kunstenares. E
plan is voorts dat de galer o_
een ontmoetingsplaats wonaart
voor jongeren en professiii vt
nele kunstenaars. Zij hoo|uk
op een vruchtbare wisse jn"
werking die beide groepi n
inspireert. Werk van kind rV
ren wordt volgens Vin»10
vaak niet serieus genomen."
arb
VARA EN EO WIJZEN NIEUW PLAN AF
NOS zendt
portret over
Veterman uit
HILVERSUM De NOS
zendt 19 maart de documentai
re „De man die geen miljoen
bezat" uit, een portret van de
schrijver Eduard Veterman. In
1929 schreef de 28-jarige Ve
terman de roman „De man die
geen miljoen bezat". Het boek
gaat over een schrijver die een
andere identiteit aanneemt en
omkomt bij een mysterieus
auto-ongeluk. De roman is, zo
blijkt uit de documentaire, een
bijna macabere afspiegeling
van Vetermans eigen leven en
dood. In de Tweede Wereld
oorlog nam hij de identiteit
aan van prof.dr. Edouard Nec-
ker, kunsthistoricus, en spil
van een verzetsgroep. Zelf
wordt hij opgepakt en ter dood
veroordeeld. Zijn ware joodse
identiteit wordt niet ontmas
kerd. Het doodvonnis wordt
echter niet ten uitvoer ge
bracht. Vlak na de oorlog
wordt hij doodgereden
Concert Deep Purple. Met lan Paice
(drums), Ritchie Blackmore (gitaar),
Joe Lynn Turner (zang), Jon Lord
(toetsen), Roger Glover (bas).
Ahoy', Rotterdam. Voorprogramma:
Vixen. Gisteravond.
Deep Purple blijft een unieke
groep. En dat is vooral te dan
ken aan het samenspel tussen
toetsenman Jon Lord en gita
rist Ritchie Blackmore. Twee
inmiddels, in rocktermen, be
hoorlijk bejaarde wonderkin
deren die hun instrumenten zo
tot in de perfectie beheersen,
dat het geluid wat ze voort
brengen een niet te versmaden
reis op de notenbalk wordt.
Een genot dus om naar te luis-
Dat bewezen de Engelse musi
ci gisteravond in een volge
pakt Ahoy', dat na de eerste
minuten al door de knieën
ging. Even leek het erop dat
het een avondje grootste hits
zou worden. De sterke opening
met het nog altijd groteske
'Burn' en opvolger 'Black
Nights' deden dat vermoeden,
maar niets was minder waar.
Tenslotte verscheen vorig jaar
de uiterst sterke elpee 'Slaves
and Masters' en die composi
ties bleken op het podium al
leen nog maar te groeien. De
strak gespeelde rock roller
'Fire In The Basement', deed
de vlammen van het podium
slaan, hoewel die hitte in de
compositie meer met de liefde
heeft te maken. Voorzien van
een indrukwekkende laser
show ontpopte het concert zich
tot een spektakelstuk zoals ze
nog zelden worden opgevoerd.
Jon Lord mag dan met zijn
grijzende lange haar tot op zijn
schouders de vijftig naderen,
zijn toetseninstrumenten en
dan met name zijn orgel
swingde, bijna letterlijk, het
podium af. Op een onnavolg
bare wijze versmolt hij de rock
van Purple met de grootste (of
waren het de bekendste) klas
sieke deuntjes, terwijl Beetho
ven (in laser uitgevoerd) op
een gegeven moment vanaf de
achterwand toekeek. Zijn sa
menwerking met gitarist Rit
chie Blackmore geeft Deep
Purple zijn wat bombastische
status, hoewel het geluid van
de groep tegelijkertijd zo hel
der is als glas. Blackmore blijft
ondertussen een sublieme sna-
„>c
renbezweerder die, als een 1
de weinigen, in staat blijkt t
.de passie in zijn spel te con
neren met perfectie. Zijn
gervlugheid vormt daarbij
schril contrast met zijn rus
uitstraling.
Ritchie beweegt nauweli
maar doordat hij zijn sna
supersnel beroert, blijkt hike;
staat de uiterst strak getim
rockakkoorden op subt|e 1
wijze te verweven met
Oosterse klanken. Nerj aai
neemt de gitarist gas teruj ïw,
hij moet dan ook wel heel 1
druivensuiker tot zich neits
om het moordend tempo he,
kunnen volhouden. Hoewe iste
veelal de schijnwerpers op )1
is het concert geen ster n_
voor Ritchie. Daarvoor isl
rest van het legendarische P
zeischap te veel door de
geverfd. Waarschijnlijk om
zie te voorkomen, krijgt i
van de musici zijn eigen s
minuten. En eerlijk is eeiten
bassist Roger Glover en
Lord laten de meeste intfr i
achter.
De groep leek overigens in
jollige bui, want behalve d;
tussen de nummers wat
sieke thema's aansneden,
men ook delen van 'Stan<
Me' en Jimi Hendrix's
Joe' over het voetlicht. Di
les tot groot ongenoegen
zanger Joe Lynn Turner!
de teksten niet kende. Hofjiï
Turner geen Ian Gillan is,
ren z'n vocalen krachtig eg(
emotioneel genoeg
te maken.
De speelse show, 1
generaties Deep Purple-
werden bediend, eindigdi
een uur een vijftig minute
een net zo vitale manier al 1
was begonnen. Voor de to I
kwam nog even 'Smoke
The Water', een Purple-'
sieker, met de nodige dec k'
len uit de luidsprekerboxt
Vixen, die het voorprograi
verzorgde, is dan al bijna
iedereen vergeten, hoeweler!
vrouwengroep een per an
rookmachine op het po< [rs.
bracht. Ook hier bleek de
gie van het grote volumt
uitwerking niet te m:
Vixen versmolt sex met
roll (of andersom), maai
nog net niet genoeg variat irs:
huis om een uur lang te
en.
HANS I
ETHEL PORTNOY WIL AF
VAN VROUW ALS MUSEUMSTUK
LEIDEN Een man Is.
Een vrouw wordt ge
maakt. De maatschappij
spiegelt de vrouw een mo
del voor en zij zal alles
doen om in die mal te pas
sen. De schrijfster Ethel
Portnoy kan er een mu
seum mee vullen. Zij ver
langt naar de tijd dat de
vrouw niet langer een
kunstvoorwerp is, maar
vrij om te doen en te laten
wat ze wil. Zoals de pop
ster Madonna. „Zij is crea
tief, ambitieus, intelligent
en sterk". Zij is de mal
van Portnoy.
In een afgeladen auditorium
van de Rijksuniversiteit Lei
den hield Ethel Portnoy gis
teravond de tweede Leidse
Annie Romein-Verschoorle
zing. Meer dan vierhonderd
mensen, voornamelijk vrou
wen, waren aan de vooravond
van Internationale Vrouwen
dag naar de gehoorzaal geko
men voor de lezing 'Van Ma
donna tot Madonna... een me
ditatie over de vrouw en haar
voorbeelden". Met een licht
Amerikaans accent vertelde
de schrijfster dat de vrouw al
eeuwenlang wordt gevormd
en geboetseerd door anderen:
godsdienst, literatuur, denk
beelden, etiketten, geldende
schoonheidsidealen. „Die nor
men worden niet alleen opge
legd, meisjes zélf willen er ook
aan voldoen. Zij zoeken een
model dat de goedkeuring van
de maatschappij kan wegdra
gen. Jongens zoeken ook goed
keuring, maar meisjes zijn er
meer afhankelijk van".
Portnoy zelf, had als meisje
geen ideaal. „Eenvoudigweg
omdat alle vrouwen op het
witte doek zo mooi waren': ik
was niet blond, slank en lang.
Ik voelde alleen enige ver
wantschap met Bette Davis
omdat die bekend stond als
dwarsligger en kreng. Dat
'mooie-meid-idee' had ik er
dus al vroeg uit gegooid. Mis
schien is dat m'n redding ge
weest. Wie een model kiest of
wordt, denkt indirect aan een
triomf. Maar het is nooit een
maatschappelijke overwin
ning, maar een overwinning
op jezelf: een betere moeder,
beter in bed, mooier om te
Terreur
Maar of Portnoy wilde of niet,
overal werd zij geconfronteerd
met het 'mooie-meid-idee'. Op
school leerde zij dat de Griek
se held niet koos voor de slim
me Athene of de huiselijke
Hera, maar voor de mooie He
lena. In de warenhuizen van
New York zag ze meterslange
toonbanken met make-up
spullen en thuis verschenen
opgedirkte en ingesnoerde
tantes als er feest was. „Het
soort vrouw Ethel kreeg pas
ruimte in de tweede feministi
sche golf". Portnoy studeerde
toen antropologie in Parijs en
vond de vrouwenmanifesten
een verademing na alle „broei
erige marxistische-leninisti-
sche proza". Maar de vreugde
was van korte duur. Het corset
was nog maar net uit of een
nieuw soort terreur diende
zich aan: iedereen moest eruit
zien alsof het corset nooit was
uit geweest: slank, mooi en
jong. „En mannen ook! Zij wa
ren in de kuil gevallen die zij
zelf hadden gegraven".
Vrouwen hebben volgens
Portnoy vooral te lijden gehad
onder „de sociale terreur van
het overgewicht". Zij moesten
aan volstrekt onnatuurlijke
maatstaven voldoen. Terwijl
medische boeken de vrouw af
beeldden als klein en gevuld,
met smalle schouders en bre
de, ietwat vette heupen, was
mager en lang het schoonheid
sideaal in de jaren '60. „Model
magere lat, ontwikkeld voor
het oog van de camera. Wij
zien eruit alsof we elke mi
nuut voor zo'n camera moeten
verschijnen". Met Nancy
Reagan en andere röntchenfo-
to's als symbool, bleef de ma
gere lat tot ver in de jaren '80
het schoonheidsideaal. De
vrouw hongerde en de farma
ceutische industrie spekte.
Omdat de natuurlijke vetlaag
tussen vel en been was opge
brand, kwamen er vochtin-
brengende cremes tegen rim
pels en ouderdom. Plastisch
chirurgen kwamen op het idee
om vellen in de nek op te
trekken en weg te werken
achter de oren. „Er kwamen
weliswaar meer vrouwen op
De nieuwe nieuwe vrouw volgens Ethel Portnoy, Madonna: zelfverzekerd, commanderend, sexueel
onafhankelijk. foto: ap
de arbeidsmarkt maar hun
zelfvertrouwen werd onder
mijnd door een duistere onder
stroom van zelfhaat en onte
vredenheid over hun lichaam.
Vrouwen moesten niet alleen
onafhankelijk zijn, maar ook
mooi. We kunnen ze nu zien
als fossielen in de vorm van de
presentatrices van CNN: intel
ligente vrouwen die zijn opge
smukt als Barbiepoppen".
Madonna
Maar er is hoop. Portnoy ziet
een derde feministische golf
aankomen, aangevoerd door
trendsetters als de Amerikaan
se popster Madonna, de Engel
se dichteres Fiona Pitt-Ketley
en comediëne Ruby Wax.
„Madonna is door haar Itali
aanse ouders genoemd naar de
Madonna die in heel Italië
aanbeden wordt. Maar zij pie
kerde er niet over het beeld
van zachtmoedigheid en rein
heid te imiteren. Madonna is
de hedendaagse Elvis Presley
geworden. In podiumoptre
dens is zij seksueel net zo pro
vocerend. Maar daarmee
houdt de gelijkenis ook op.
Madonna zal zichzelf niet naar
de bliksem helpen. Zij is het
toonbeeld van (zelf)discipline".
Met bewondering heeft Port
noy op televisie de shows van
Madonna gade geslagen. „Zij is
lenig, atletisch en probeert
niemand te behagen. Geen
meisje dat jengelt om liefde,
maar beveelt: you've got to
prove you're love". Madonna
is de baas op het podium. Zij
weet zich omringd door dan
sende 'meermannen' met half
ontbloot lichaam. „Zij is de
nieuwe nieuwe vrouw. Zoals
ook Ruby Wax en Fiona Pitt-
Ketley dat zijn. Fiona is de Ca
sanova van de twintigste
eeuw. Zij is geen mannenhaat-
ster, maar een mannengeniet-
ster, zoals mannen vrouwen-
genietsters zijn geweest. In in
terviews zegt zij frank en vrij:
ik heb geen man nodig, maar
heb af en toe wel zin in een
man, zoals je zin kunt hebben
in chocola of een ijsje".
De romantische liefde is vol
gens Pitt en Portnoy een illu
sie. Vrouwen die daarvan dro
men, verdoen hun tijd. Het is
het verschil tussen de behaag
zieke Monroe en de ambitieuze
Madonna. „Monroe werd ge
maakt door anderen, Madonna
is een vechter, heeft zichzelf
gemaakt".
Het tragische van Portnoys re
laas is, dat haar heldinnen uit
eindelijk ten onder zullen
gaan. „Zij leven een gevaarlijk
leven en kunnen in de toe
komst rekenen op narigheid.
Want een vrouw móet falen.
Zij zal op een dag moeten boe
ten voor haar maatschappelij
ke overwinning. We zien dat
maar al te goed in de boule
vardbladen, geschreven door
seksueel impotenten voor
maatschappelijk impotenten.
Aasgieren zijn het, die hopen
dat Fiona Aids krijgt en Ma
donna ten onder gaat aan
drugs. Onze vijanden zijn niet
de mannen maar de starre
maatschappelijke verhoudin
gen die we gezamenlijk heb
ben geschapen. Vrouwen staan
zichzelf daarbij in de weg. Een
vrouw is vrij, maar alleen als
ze zelf in die vrijheid geloofd".
MONIQUE VAN DE VEN
ce", de VARA spreekt van
„een slecht plan".
De AVRO, KRO en NCRV
zelf willen (net als in het
plan van De Jong) op Neder
land 1 gaan uitzenden. De
drie omroepen sommen in de
brief aan de NOS-voorzitter
de voordelen van hun voor
stel op. Zo blijft in hun ogen
de eigen positie van de NOS
onverkort gehandhaafd, „on
afhankelijk en ongedeeld,
met een eigen thuishaven".
Verder krijgen alle A-omroe
pen evenveel programmati
sche en financiële mogelijk
heden om uitzendingen te
verzorgen. Bovendien is het
voortbestaan van de publieke
omroep dan niet meer zo
sterk afhankelijk van twee
omroepen (TROS en Veroni
ca) op Nederland 2. In het
plan van De Jong was dit wel
het geval, aldus de AVRO,
KRO en NCRV.
Uit de brief valt af te leiden
dat de drie omroepen vrezen
voor hun concurrentie-posi-
tie als het plan van De Jong
wordt uitgevoerd. Volgens de
HILVERSUM De
AVRO, KRO en NCRV
hebben gisteren een al
ternatief voorstel inge
diend voor de indeling
van televisiezenders om
de impasse te doorbre
ken die vorige week is
ontstaan toen een voor
stel van NOS-voorzitter
M. de Jong werd ver
worpen.
In het alternatief van de drie
omroepen verhuist de VARA
naar Nederland 2 en komt
daar samen met de TROS en
Veronica. De EO verhuist
volgens het voorstel naar Ne
derland 3. Deze omroep krijgt
daar gezelschap van de NOS
en de VPRO. In het plan van
De Jong was de VARA op
het derde net ingedeeld en de
EO op Nederland 2. De
VARA en de EO hebben al
laten weten dat zij niets voe
len voor het alternatief. De
EO noemt het plan een „far
briefschrijvers wordt de con
currentie tussen de verschil
lende zenders in hun alterna
tieve plan „afgezwakt". Dat
komt doordat iedere zender
„een eigen kleur" krijgt, wat
„mogelijkheden biedt voor
een gevarieerder program-
ma-aanbod en een betere co
ördinatie", aldus de drie om-
voorstel is het volgens de
AVRO, KRO en NCRV mo
gelijk na te gaan of er een
aantal afwijkende voorschrif
ten voor Nederland 2 moet
komen. Daarbij wordt ge
dacht aan meer reclamemo
gelijkheden tussen de pro
gramma's en een afwijking
van de huidige wettelijke
verplichtingen voor het leve
ren van een totaalprogram
ma. Dit zou het mogelijk
kunnen maken dat het twee
de net meer amusement kan
brengen ten koste van ande
re soorten programma's. De
drie hebben berekend dat op
grond van hun voorstel noch
het marktaandeel voor de
publieke omroep, noch de fi
nanciële resultaten in wezen
verschillen van het vorige
week ingediende plan.
Zat
„We zijn het echt zat, dat ge-
smijt met ons van 1 naar 2
naar 3. De EO is niet de
Haarlemmerolie van de an
dere omroepen". Zo reageer
de een uiterst verontwaardig
de woordvoerder van de EO
op het alternatief. Hij bena
drukte dat de EO zich tot nu
„uiterst constructief" heeft
opgesteld, maar nu „verban
nen" dreigt te worden naar
Nederland 3. Ook de VARA
wijst zoals gezegd het plan
van de drie omroepen van de
hand. Volgens een woord
voerder van de socialistische
omroep leidt het alternatieve
plan tot een verzwakking
van Nederland 3, terwijl het
rapport Mckinsey juist uit
gaat van de versterking van
alle zenders. Bovendien, al
dus de VAR A-zegsman, moet
volgens het rapport de sa
menwerking worden ver-
NOS-voorziter
M. de Jong
kijkt wat
verstoord om
tijdens het
omroep-
overleg in
Noordwijker-
hout. Variant
nummer zoveel
voor een
nieuwe
zenderindeling
ligt inmiddels
op tafel.
FOTO: DIJKSTRA
sterkt. „Dat kan alleen als je
gelijkgerichte omroepen bij
elkaar zet. TROS en Veroni
ca hebben commerciële am
bities, terwijl de VARA juist
een publieke omroep wil blij-
TROS-directeur C. Wolzak
ziet eveneens problemen in
de deelname van de VARA
op het tweede net, omdat dit
later problemen kan geven
als TROS en of Veronica
commercieel willen worden.
Als de VARA of een andere
omroep die niet commercieel
wil, op het net zit, kan dat
leiden tot een knellende om
helzing". Wolzak zei te ver
wachten dat er met de EO
alsnog tot overeenstemming
kan worden gekomen als de
EO op enkele punten „water
in de wijn doet". Hij onder
streepte nog eens dat de
TROS het plan van De Jong
„in grote lijnen omhelst". De
NOS gaat er vanuit dat de
omroepen nog enige tijd is
gegund door minister D'An-
cona van WVC om zelf tot
een oplossing te komen voor
de nu ontstane impasse. Af
gelopen dinsdag zei de be
windsvrouwe in de Tweede
Kamer dat de omroepen er
zelf wel snel uit moeten ko
men, omdat ze anders zelf
een beslissing zal forceren.
