Van de natuur
s weinig over
MENS DURF
TE LEVEN?
Grote kans op cao
overheidspersoneel
Akkoord over functie
waardering politie
Jackpotclub
Informatielijn
06-550.510.50
Bankovervaller vrij
na procedure-fout
Nieuwe bijstandswet maakt
verplicht afkicken mogelijk
<1
1INNENLAND
CcidócSomotit
DONDERDAG 7 MAART 1991 PAGINA 3
|)olle stier kost
_;utomobilist leven
JIDWOLDE De capriolen
n een dolle stier hebben gis-
v avond het leven gekost aan
[e i man. Dat gebeurde in het
entse Linde (gemeente
w idwolde) waar de stier even
?nrder was losgebroken. Zeker
k ftien mensen maakten jacht
ill het beest. Zij konden niet
Bp jrkomen dat de stier de N48
u oogeveen-Ommen) oprende,
ar een auto frontaal op hem
r" eed. Een van de inzittenden
spn de auto werd op slag ge-
jd. De stier overleefde de
nrijding evenmin. De be
urder van de auto werd ge-
22 nd naar het ziekenhuis in
v< ogeveen overgebracht.
Joggen leidt tot minder depressie
AMSTERDAM Joggen kan effectiever zijn tegen depressies
dan praten. De lichaamsbeweging werkt vooral beter bij mensen
met een acuut optredende depressie. Een loopprogramma leidt
bij mensen met chronische klachen slechts tot een beperkte ver
betering. Die conclusie trekt R.J. Bosscher uit een onderzoek
waarop hij op 15 maart promoveert aan de faculteit der bewe
gingswetenschappen van de Vrije Universiteit (VU) in Amster
dam.
Aan het onderzoek werkten dertig mensen met lichte tot matig
ernstige depressieve klachten mee. Een deel van hen koos voor
de looptherapie, de anderen voor gesprekken. Na drie maanden
bleken de lopers, behalve dat ze een betere lichamelijke conditie
hadden, aanzienlijk minder depressief te zijn dan de mensen die
met praten de oplossing hadden gezocht. Dat beeld kwam iets
minder duidelijk naar voren bij mensen met chronische klach
ten. Twee weken geleden werden de resultaten gepresenteerd
van een onderzoek van de vakgroep Psychonomie van de Vrije
Universiteit. Daaruit bleek dat in tegenstelling tot depressies,
stress en de gevolgen van die psychische spanningen niet wor
den teniet gedaan door regelmatige conditietraining.
Gebruik loodhagel
bij jacht verboden
DEN HAAG Het gebruik
van loodhagel bij de jacht
wordt met ingang van 1 febru
ari 1993 verboden. Jaarlijks
komt daardoor circa 200 ton
lood in het milieu bodem-
veruiling terecht. Doordat
vooral watervogels het lood
inslikken, worden die daar het
slachtoffer van. IJzerhagel is
volgens het ministerie van
landbouw, natuurbeheer en
visserij een geschikt alterna
tief. De Koninklijke Neder
landse Jagers Vereniging
(KNJV) wijst er in een eerste
reactie op dat niet alle gewe
ren geschikt zijn voor alterna
tieve hagel.
Verdachte liet
strafdossiers stelen
ALKMAAR Een 28-jarige man
uit Alkmaar, die dacht aan straf
vervolging te ontkomen door een
inmiddels ontslagen parket-ambte
naar ertoe te verleiden zijn straf
dossiers te stelen, is bedrogen uit
gekomen. De Alkmaarse recht
bank veroordeelde de man tot een
boete van 2500 gulden en twee
honderd uur dienstverlening. De
Alkmaarder liet tegen betaling
van circa duizend gulden, gratis
drankjes en snuifjes cocaine zijn
eigen proces-verbaal voor het rij
den onder invloed verduisteren.
Van de verdwenen dossiers waren
echter voldoende kopieën op poli-
tiebureau's achtergebleven om de
vervolging te kunnen voortzetten.
Wachtlijsten voor
hartoperaties te lang
UTRECHT Dertig procent van de men
sen die vorig jaar een hartoperatie moest
ondergaan, heeft daar langer dan drie
maanden op moeten wachten. Medio 1989
was dat nog 23 procent. Een wachttijd van
drie maanden geldt algemeen als onaan
vaardbaar lang. Dat blijkt uit cijferwerk
van de Begeleidingscommissie Hartchirurgie
Nederland (BHN). De commissie is „zeer be
zorgd" en heeft in een brief aan staatssecre
taris Simons (volksgezondheid) laten weten,
dat tot 1994 het budget jaarlijks met tien
procent (zeventig miljoen gulden per jaar)
omhoog moet. Simons heeft slechts ruimte
voor 25 tot 40 miljoen per jaar voor de hele
topklinische zorg. „Totaal inadequaat", stelt
de BHN die dan ook een „verdere achteruit
gang van de zorg" vreest.
Meisje elf keer door
dezelfde man verkracht
UTRECHT Een 16-jarig meisje uit
Utrecht is de afgelopen twee jaar elf keer
door dezelfde man verkracht. De verdachte,
een 24-jarige man uit Utrecht, is eergisteren
aangehouden en heeft een gedeeltelijke be
kentenis afgelegd, zo deelde een woordvoer
der van politie gisteren mee. Van de eerste
tien verkrachtingen had het slachtoffer, uit
angst voor represailles door verkrachter,
geen aangifte gedaan. Eergisteren kwamen
de zaken aan het licht. Het meisje stond te
wachten bij een bushalte. Daar dwong de
verdachte haar met geweld in zijn auto.
Omstanders deden niets, maar een trambe
stuurder, die had gezien dat de man het
slachtoffer opnieuw zijn auto insleepte na
dat zij had geprobeerd te ontkomen, waar
schuwde de politie.
IN HAAG Uitgever
iieme en z'n collega's
innen hun gidsen over
Nederlandse flora en
ina uit de boekenwin-
hu ls terughalen. De infor-
ttie is achterhaald. Koe
eken, leeuweriken,
iszwaluwen, kieviten...
waren vogels die vol-
ns de gidsen algemeen
orkomen. Fout. Ze
irémen algemeen voor.
da
ibi
Nederlandse natuur «o
lck onder slecht aan toe. Wat
jr de vogels geldt, geldt ook
g|or zoogdieren, reptielen, in-
Et ten, planten, vissen en pad-
toelen. „Bij 3000 soorten is
sprake van ernstige achter
lang", zegt Dolf Logemann
mn de Stichting Natuur en
lieu (SNM): „Paddestoelen
hogere planten zijn er het
st aan toe. Maar ook bij an-
soorten is een achteruit-
'Ihg van veertig tot vijftig
icent waar te nemen",
danks de grote aandacht
>r de toestand van de na-
r, bestaat er geen systeem
regelmatig een overzicht
de stand van zaken ver-
aft. Af en toe maken gespe-
iseerde groepen cijfers be
id over het beest of plant
ze tot onderwerp van stu-
hebben gekozen. Loge-
in heeft een poging ge-
'6d aan de hand van
dafe deelrapportages een vol
ks ff
ledig overzicht te verschaffen;
het resultaat is gepubliceerd in
de laatste aflevering van het
maandblad van SNM.
Inventarisatie
De feiten over de achteruit
gang van afzonderlijke soorten
en hun leefomgeving waren
vaak al aanleiding tot grote
bezorgdheid. Het beeld dat nu
uit Logemanns inventarisatie
(van zowel soorten als ecosys
temen) naar voren komt, zal
degene die de natuur ook
maar een beetje koestert slape
loze nachten bezorgen.
Het overzicht van de inheemse
soorten laat het volgende zien:
Alle zeven soorten reptielen
worden (ernstig) bedreigd;
Van de 46 soorten zoetwater
vissen is 78 procent uitgestor
ven of wordt (ernstig) be
dreigd;
Van de 15 soorten amfibieën
is 67 procent (ernstig) be
dreigd;
Van de 71 soorten dagvlin
ders is 62 procent uitgestorven
of wordt ernstig bedreigd;
Van de circa 3400 paddestoe
len is 52 procent uitgestorven
of wordt ernstig bedreigd;
Van de 59 soorten zoogdie
ren is 49 procent uitgestorven
of wordt (ernstig) bedreigd;
Van de 39 soorten sprinkha
nen is 49 procent uitgestorven
of wordt (ernstig) bedreigd;
Van de circa 1400 soorten
hogere planten is 34 tot 54 pro
cent uitgestorven of wordt
(ernstig) bedreigd;
Van de 665 soorten kors
tmossen is 40 procent uitge
storven of wordt (ernstig) be
dreigd;
Van de 535 soorten blad- en
levermossen is 36 procent uit
gestorven of wordt (ernstig)
bedreigd;
Van de 263 soorten insekten
in stromend water is 28 pro
cent sterk achteruitgegeaan;
Van de 155 soorten broedvo-
gels is 26 procent uiterst zeld
zaam geworden.
Hectares
De toestand bij de natuurge
bieden stemt al evenmin vro
lijk. „Het idee bestaat dat er
vooral in de jaren '20 en '30
door de werkverschaffingspro
jecten veel natuurgebieden
verloren zijn gegaan", zegt Lo
gemann, „Maar sinds de Twee
de Wereldoorlog is ruim een
derde van de toen aanwezige
natuurgebieden verdwenen;
en sinds 1970 is een kwart ver
dwenen".
Opvallend is dat de natuurge
bieden ook de laatste jaren nog
steeds talloze hectares moeten
prijsgeven, verwoede pogingen
van overhedën en natuurbe
schermingsorganisaties ten
spijt. Logemann: „Het is mo
menteel een sluipend proces.
Er worden voortdurend kleine
stukjes afgepakt. Maar het zijn
wel heel veel kleine stukjes".
Stromende beken en zoetwa-
tergetijdegebieden zijn zeld
zaam geworden.
Dergelijke stukjes natuurgebied worden steeds zeldzamer in ons land.
De oorzaken van deze enorme
verarming van de natuur zijn
menselijke activiteiten. Sleu
telbegrippen daarbij zijn ver
zuring, vermesting, verdro
ging. verstoring, versnippe
ring, verspreiding van milieu
vervuilende stoffen en afval.
De sector die de meeste schade
heeft aangericht is volgens Lo
gemann de landbouw. „Er is
vooral sprake van achteruit
gang na 1970. Dat loopt paral
lel met de intensivering van
de landbouw. Begin jaren '70
begon het scheuren van gras
land, ging men vaker maaien
in verband met stalvoedering
en ontstond het mestover
schot".
Logemann gaat hier wat al te
gemakkelijk voorbij aan de
sterke verstedelijking (tussen
1970 en 1980 nam het stedelijk
gebied toe met dertig procent).
Verder heeft voortdurend uit
dijende autopark ertoe geleid
dat de paar natuurgebieden
die er nog zijn doorsneden
worden door stroken asfalt;
het voor voortplanting noodza
kelijke contact van planten en
dieren is daardoor bijvoor
beeld onmogelijk.
Overigens is er enige reden
voor optimisme. „In de Rand
stad zie je weer een toename
van de korstmossen sinds de
uitstoot van zwaveldioxide is
verminderd. Doordat er min
der bestrijdingsmiddelen in te
recht komen, is de groene kik
ker teruggekeerd in de sloten,
en neemt ook het aantal roof
vogels weer toe. Daaruit blijkt
dat de natuur het vermogen
heeft zich te herstellen".
FRANS BOSSCHER
DEN HAAG De kans is
groot dat minister Dales
en de vier centrales van
overheidspersoneel over
twee weken een cao af
sluiten voor de periode 1
april 1991 tot 1 april 1992.
Keiharde voorwaarde
voor de bonden is dat de
vut-rechten in de looptijd
van de cao (voor 700.000
ambtenaren) niet worden
aangetast.
Ook willen ze nog een kwart
procent meer op de salaris-
strook dan de 3,25 procent die
Dales gisteren in het ambtena-
renoverleg in Den Haag bood.
De twee grootste centrales,
ACOP (FNV) en CCOOP
(CNV), repten na afloop van
het overleg over 'begin van
overeenstemming'. De kleine
re bonden, Ambtenarencen-
trum en CMHF. wilden nog
niet zover gaan. Alle vier heb
ben fors moeten slikken. De
geboden ruimte is maar net
voldoende om de loonontwik
keling in de bedrijven te vol
gen, waardoor de opzet om
geld voor decentraal overleg
in overheidssectoren als on
derwijs, gemeenten, defensie
en dergelijke te reserveren
lijkt te mislukken. Het Ambte-
narencentrum en de CMHF
wilden bovendien nog een
deel van de ruimte opzij zetten
om de salarisachterstanden
van het middelbaar en hoger
personeel enigszins weg te
kunnen werken. Maar dat
kunnen ze wel vergeten, ook
omdat de FNV- en CNV-amb-
tenaren daar niets voor voe
len. Ophoging van de ruimte
zit er volgens topambtenaar
Pont van overheidspersoneels
beleid niet in. De oplossing
moet gevonden worden in een
aanvaardbaar totaal-pakket,
met daarin een afweging tus
sen inkomens en de vut.
DEN HAAG De ministers van binnenlandse zaken en justitie
hebben gisteren alsnog met de vier politiebonden overeenstem
ming bereikt over de invoering van functiewaardering voor de
gehele Nederlandse politie met terugwerkende kracht tot janua
ri 1991. De omstreden doorstroming naar salarisschaal 8 (maxi
mum 4.258 gulden per maand) is naar tevredenheid geregeld.
Iedere politieambtenaar met voldoende kwalificaties en dienstja
ren kan nu na verloop van tijd schaal 8 bereiken, aldus de voorT
zitters van de Nederlandse Politiebond en de Algemeen Christe
lijke Politiebond, L. van der Linden en M. Blijleven, na afloop
van het overleg. Het ministerie van binnenlandse zaken spreekt
van een reëel vooruitzicht op schaal 8.
Twee weken geleden stelden Dales en Hirsch Ballin nog dat
schaal 8 maar een beperkt aantal plaatsen biedt en dat collectie
ve doorstroming niet zou passen in de bedrijfsvoering van de
regiokorpsen.
•rand
Verwoest
erkel's
ttr; >r nog
dekkende oorzaak i
inacht het
iekspand van
igschalenfabriek
vo kel's Patent-
land aan de
eweg in
erdam door
hd verloren
Inkaan. Er deden
s oil geen
soonlijke
iPPJ B,ukken voorï
8 whade loopt in
miljoenen. De
id kon zich
vankelijk zo snel
reiden, omdat
-invoer van
e (water tijdelijk
bij erde.
FOTO: ANP
aan irdhout overbodig
teelt Robinia
lnei
ïECHT Het in Neder-
e 1 telen van de snelgroeien-
iaaI boomsoort Robinia pseu-
zoi cacia kan voorkomen, dat
Ie toekomst tropisch hard-
moet worden geimpor-
Volgens de Bosbouw-
rlichtingsraad in Utrecht,
staatssecretaris Gabor van
lurbeheer adviseert,
:ten bosbouwkundigen in
Ierland beginnen met een
etie- en veredelingsonder-
'i hiernaar. In West-Europa
lobinia alleen in Frankrijk
betekenis. Nederland
ft al circa 325 hectare met
linia-bomen. Omdat vooral
igarije veel ervaring heeft
de teelt stelt de raad voor
aan samenwerken met dit
op het gebied van de bos-
(ADVERTENTIE)
Bel voor de actu
ele Jackpotstanden en
voor informatie over
acties in de Holland
Casino's voor 50 ct. p.m.
-Holland
Casino's
LEEUWARDEN Het gerechtshof van Leeuwarden heeft eer
gisteren vanwege een procedurefout de voorlopige hechtenis op
geheven van een 28-jarige man. De man is onmiddelijk in vrij
heid gesteld, zo heeft zijn advocaat, J. Anker, gisteren bekend
gemaakt.
De man werd op 7 februari door de Groningse rechtbank ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van acht iaar voor het plegen
van zes bankovervallen, onder meer in Hillegom en Noordwij-
kerhout, en vuurwapenbezit.
Eergisteren behandelde het gerechtshof de vordering van het
openbaar ministerie tot verlenging van het voorarrest van ver
dachte met dertig dagen. De raadsman voerde aan dat er een
procedurefout was gemaakt bij de verlengingen van het voorar
rest, waarbij het gerechtshof had verwezen naar een eerdere uit
spraak. De advocaat bevond deze echter ongeldig voor huidige
situatie.
DOOR BILL WATERSON
DEN HAAG Mensen
die verslaafd zijn aan al
cohol of drugs kunnen
door de ambtenaar aan
het loket van de sociale
dienst worden verplicht
onder toezicht af te kic
ken. De verplichting kan
worden opgelegd als een
verslaafde aanklopt voor
een bijstandsuitkering.
De commissie toetsing wetge
vingsprojecten (commissie-
Kortmann) schrijft dat in een
nog niet gepubliceerd rapport
aan minister Hirsch Ballin van
justitie en staatssecretaris Ter
Veld van sociale zaken.
De verplichting kan worden
opgelegd krachtens de nieuwe
bijstandswet, die aan de com
missie ter toetsing is voorge
legd. Het college van burge
meesters en wethouders heeft
volgens de nieuwe bijstands
wet daarin de vrije hand. Wei
gering om een therapie te on
dergaan kan leiden tot sanc
ties, zoals weigering van de
uitkering.
De commissie-Kortmann, die
de regering adviseert over uit
voerbaarheid en mogelijkhe
den van handhaving van nieu
we wetten, meent echter dat
de regering dit alleen maar
zou moeten toestaan mits die
bedoeling ook uitdrukkelijk in
de nieuwe wet wordt vastge
legd. De geest van artikel 10
van de Grondwet eerbiedi
ging van de persoonlijke le
venssfeer schrijft voor dat
verplicht afkicken onder me
dische begeleiding uitdrukke
lijk in de wet moet worden
vermeld.
Staatssecretaris Ter Veld vindt
een algemene afkick-verplich-
tig thans te ver gaan. Het is
derhalve minister Hirsch Bal
lin van justitie die na de be
vindingen van de commissie-
Kortmann thans kleur moet
bekennen.
(ADVERTENTIE)
Koop dan snel een staatslot en wie weet moet u straks oppassen
dat u niet overmoedig wordt. U heeft nog 3 dagen voor de
verkoop sluit. U vindt de verkoopadressen in de Gouden Gids.
Wacht niet. Er is immers geen mooier lot dan een staatslot.
GELUK IS NOG 3 DAGEN TE KOOP.
Kakkerlakken-
plaag houdt aan
DEN HAAG De bewoners
van de Haagse Schilderswijk
eisen een onderzoek naar de
voortdurende kakkerlakken
besmetting in hun wijk. De
grootscheepse spuitacties van
de gemeentelijke ongedierte-
bestrijding van afgelopen zo
mer hebben niet kunnen voor
komen dat de wijk nog steeds
wordt geteisterd door het on
gedierte. De beschuldigende
vinger van de bewoners gaat
daarbij uit naar de vele win
keltjes met tropische produk-
ten in de buurt.
Diefstal zeer
giftige slangen
EINDHOVEN Uit een die
renwinkel in Eindhoven zijn
zes zeer giftige Mexicaanse ra
telslangen gestolen.
Een beet van zo'n slang is, na
een ziekbed van dertig dagen,
dodelijk. Uit de winkel wer
den verder drie dwergkroko
dillen en zes zeldzame Austra
lische waterschildpadden weg
gehaald. De dieren zijn alles
bij elkaar een kleine 100.000
gulden waard.
Toelage voor
studentenleiders
ZOETERMEER Studenten
leiders die deelnemen aan het
officiële overleg met minister
Ritzen (onderwijs), krijgen
voortaan eeri toelage ter hoog
te van de maximale studie
beurs. Alleen vertegenwoordi
gers van de door Ritzen offi
cieel als gesprekspartners er
kende bonden LSVb en ISO
komen voor de toelage van
1045 gulden per maand in aan
merking. Beide bonden kun
nen maximaal vijf vertegen
woordigers voordragen. De
toelage moet eventuele drem
pels om deel te nemen aan het
overleg wegnemen, aldus Rit
zen. De toelage maakt het de
vertegenwoordigers van de
bonden mogelijk om hun recht
op studiefinanciering op te
sparen. De tijd die zij aan het
bondswerk besteden, gaat
daarmee niet te koste van het
studieresultaat.
Opvanghuis
vrouwen hoeft
geen inzage
dossiers
te geven
BREDA Het opvanghuis
voor vrouwen Valkenhorst in
Breda is niet verplicht vijf
mensen die in het huis des
tijds Moederheil geheten
zijn geboren, inzage te geven
in de dossiers van hun moe
ders, waaruit de identiteit van
hun vader zou kunnen blijken.
Dat heeft de Bredase recht
bank bepaald in de rechtszaak
die het vijftal tegen Valken
horst had aangespannen.
Evenals in een eerdere rechts
zaak in 1989, die een ex-be-
woonster uit Eindhoven had
aangespannen, vindt de Breda
se rechtbank dat Valkenhorst
zich als rechtsopvolger van
Moerderheil mag beroepen op
haar geheimhoudingsplicht.
Als enige concessie aan de ei
sers heeft de Bredase recht
bank bepaald dat Valkenhorst
verplicht is informatie te ver
strekken over de biologische
moeder. Dat gaat de eisers
echter niet ver genoeg. Zij wil
len juist weten wie hun onbe
kend gebleven vader is. Na
mens hun raadsvrouw mr. A.
Philips laten ze weten in ho
ger beroep te gaan. Inzage
recht zou middels deze rechts
gang alsnog toegekend kunnen
worden, wanneer mensen in
dividueel te kennen geven dat
de onwetendheid over hun va
der hen in geestelijke proble
men brengt, aldus de advocaat.
Woordvoerder mr. T. van der
Dussen van Valkenhorst is te
vreden over de uitspraak.
„Ons beleid blijft overeind.
Ons is onrechtmatig handelen
en onzorgvuldigheid verwe
ten. Daar heeft de rechtbank
zich duidelijk van gedistan
tieerd".
(ADVERTENTIE)
DIENSTENBOND FNV
THUISWERKSTERS
Alles in orde met uw betaling?
Bel gratis voor informatie;
telefoon 06 - 0991 299
uitsluitend op 8 maart
INTERNATIONALE VROUWENDAG
