Nieuwe toekomst voor Irakezen
Sleutelrol voor Kuwayts verzet
Amerikanen verslinden onthullingen over rijke, beroemde landgenoten
HOGE MILITAIREN NEGEERDEN
ORDERS VAN SADDAM HUSAYN
BUITENLAND fteidwOowicunt zaterdag 2 maart 1991 pagina 1
President Kroatië
boycot topoverleg
BELGRADO Leiders van de ruziënde Joe
goslavische republieken zijn vrijdag bijeenge
komen in een poging de onderlinge politieke
geschillen bij te leggen en besluiten te nemen
over de toekomst van de uiteenvallende fede
ratie. De bijeenkomst werd geboycot door pre
sident Franjo Tudjman van Kroatië, de op een
na grootste republiek van het land.
Tudjman wil met zijn wegblijven protesteren
tegen de veroordeling door het collectieve pre
sidentschap van Joegoslavië van een brief van
de Kroatische leider aan de Amerikaanse pre
sident George Bush, zo zei Slaven Letica, een
van de adviseurs van Tudjman. In de brief had
Tudjman om Amerikaanse steun gevraagd
voor het geval het federale leger ingrijpt tegen
de jonge, naar onafhankelijkheid strevende
Kroatische democratie.
Verpleegster spoot
gewonde Irakezen dood
LONDEN/KUWAYT-STAD Een 24-
jarige vrouw die zichzelf een Kuwaytse
verpleegster noemt heeft gezegd 22 ge
wonde Iraakse soldaten om het leven te
hebben gebracht door ze een dodelijke in
jectie toe te dienen. De vrouw deed haar
verslag tijdens een interview met de Brit
se televisiezender ITN.
,,Ik gaf ze injectie. Dood gemaakt", zei de
met een zwarte hoofddoek getooide
vrouw in het Engels met een zwaar ac
cent. Ze vertelde in een Kuwayts zieken
huis te hebben gewerkt waar Iraakse sol
daten werden opgenomen die gewond
raakten tijdens gevechten met het Ku
waytse verzet. De dodelijke injecties wa
ren haar bijdrage aan de strijd tegen de
vijand.
Rechtsgeldigheid
Golfoorlog voor
Hof in Den Haag
DEN HAAG De Groenen in
het Europese Parlement zijn voor
nemens om de vraag van de
rechtsgeldigheid van de Golfoor
log voor te leggen aan het Inter
nationale Gerechtshof in Den
Haag. Volgens een verklaring in
Brussel wordt een delegatie van
de groep onder leiding van haar
voorzitter, de Belg Paul Lannoye,
dinsdag ontvangen bij het Hof. De
Groenen willen tevens een aantal
leden-landen van de VN verzoe
ken het Hof formeel te vragen na
te gaan of de Golfoorlog in over
eenstemming is met
tionale recht.
Vrouw
voorop
Benzine is
schaars in het
door
oliebranden
geteisterde
Kuwayt. Half
jaloers en half
geamuseerd
kijken enkele
Kuwayti's hoe
een
landgenote al
een volle
jerrycan voor
ligt op hen.
foto: ap
EG steunt Israël
en Palestijnen
BRUSSEL De Europese Gemeen
schap trekt een bedrag van 250 mil
joen ecu (582 miljoen gulden) uit om
Israël en de Palestijnse bevolking in
de bezette gebieden te helpen bij het
opvangen van de gevolgen van het
'Golfeonfliet. Ook zal de toegang van
Palestijnse landbouwprodukten tot de
Europese markt worden vergemak
kelijkt. De ministers van buitenland
se zaken, die er maandag voor het
eerst over praten, moeten er nog hun
fiat aan geven. Daarna zal worden
uitgemaakt hoe het geld verdeeld zal
worden. Israël wordt daarmee in ze
kere zin beloond voor zijn terughou
dende opstelling in de oorlog tegen
Irak ter wille van het behoud van de
anti-Iraakse coalitie.
Irakese soldaten hebben in Kuwayt-Stad een puinhoop achtergelaten. foto-, afi
KUWAYT-STAD Vanaf
het begin van de Iraakse be
zetting stond het verzet in Ku
wayt in contact met de Ameri
kaanse militaire inlichtingen
diensten en leverde het waar
devolle informatie over doel
witten en
Irakezen i
telden Amerikaanse militairen
gisteren in Riyad. „Als ik wou
kon ik letterlijk de telefoon
grijpen en een Kuwaytse ver
zetsleider in Kuwayt-Stad bel
len", zei een Amerikaanse mi
litair. Sommige informatie van
het Kuwaytse verzet was ge
kleurd door de Kuwaytse er-
sche zaken, zoals welke doelen
geallieerde vliegtuigen moes
ten vermijden, leverde het
verzet een belangrijke bijdra-
KADHIMIYA De
Iraakse bevolking beleef
de gisteren de eerste bom-
bardementloze dag in zes
weken en begon een blik
vooruit te werpen op het
naoorlogse leven in het
geruïneerde land.
Radio Baghdad beloofde dat
het land in record tempo her
bouwd zal worden en de Britse
minister van handel Peter Li-
ley zei dat Britse bedrijven
mogelijk kunnen helpen bij de
wederopbouw van het land als
er „een verandering in Bagh
dad" plaatsvindt. Volgens de
minister is de klus die in Ku
wayt geklaard moet worden
„een dwerg" vergeleken bij
het ""werk dat in Irak ligt te
wachten; de kosten van de we
deropbouw in Kuwayt worden
geschat op 100 miljard dollar
(170 miljard gulden).
Een gezamelijke missie van
UNICEF en de Wereldgezond
heidsorganisatie van de Vere
nigde Naties nam half februari
de schade op in Irak en kwam
tot de slotsom dat de situat
toen al desastreus was.
De Irakezen ontwaakten giste
ren na een nacht die af en toe
werd verstoord door geweer
schoten die werden gelost om
de feestvreugde luister bij te
zetten; de sirenes van het
luchtalarm die sinds het begin
van de oorlog om de andere
nacht loeiden bleven stil.
Een menigte dringt zich langs
de stallen en kramen waar
van alles, van antiek tot
scheermesjes, wordt verkocht.
De markt ligt bij de moskee
met de gouden koepel, de laat
ste rustplaats van twee belang
rijke sji'itische geestelijke lei
ders. In de moskee zelf is het
ook druk, maar de drukte is
minder groot dan voor de oor
log. De mensen hebben geen
benzine meer om naar het hei
ligdom te rijden, zegt de aan
de moskee verbonden geeste
lijke Muslim Al-Mousawi.
Eigenaren van winkels zeggen
dat de zaken beter beginnen te
lopen, maar dat de omzet nog
steeds onder het vooroorlogse
niveau is. Doordat de elektrici
teitscentrales werden uitge
schakeld door de bombarde
menten van de geallieerden
deden winkeliers goede zaken
met de verkoop van batterijen,
gaslantaarns, petroleumstellen
en draagbare radio's.
Winkelier Balasim Mahmoud
zegt dat hij sinds het begin van
de oorlog ongeveer 300 draag
bare radio's heeft verkocht in
zijn kleine winkel en dat hij
door zijn voorraad heen is;
elektrische apparaten die hun
energie van het net betrekken
zijn echter blijven liggen.
De 47-jarige Abdul-Aadhim
Hamad die twee weken gele
den uit het leger in Kuwayt
werd ontslagen zegt dat hij da
gelijks 10 tot 12 lantarens ver
koopt in zijn kraampje met
tweedehands goederen. Lanta
rens die eerst 25 dinar (vol
gens de officiële koers bijna
140 gulden) kostten gaan nu
weg voor 110 dinar. Hamad is
blij. „Nu de oorlog voorbij is
kan ik een toekomst opbou
wen, het leven van mijn gezin
verbeteren, een auto kopen".
Recordtempo
Radio Baghdad beloofde giste
ren dat de wederopbouw van
het land in recordtempo zal
plaatsvinden. Het station prees
de historische verworvenhe
den van het land dat „de
mensheid de eerste letter...van
het schrift en de eerste wet in
het wetboek leerde" „Omdat
Irak zo is, is het in staat te
herbouwen wat de vijanden
vernietigen, in recordtijd op te
bouwen wat de agressors ruï
neerden en nogmaals het ver
mogen...te herwinnen om keer
op keer offers te brengen".
Het radiostation prees de Ira
kezen zoals gewoonlijk voor
hun standvastigheid, omdat ze
het 42 dagen lang hadden vol
gehouden tegenover „de bit
terheid, gemeenheid en haat".
„Hun huizen, moskeeën, bom
bardementsschuilkelders,
scholen, ziekenhuizen en eco
nomische en civiele installaties
waren blootgesteld aan meer
dan 100.000 luchtaanvallen",
aldus Radio Baghdad.
Het voedsel in het land is
schaars, bomen in de stad wor
den gebruikt als brandstof en
de vervuilde rivier de Tigris is
de enige drinkwaterbron ge
worden. Energiecentrales,
communicatievoorzieningen
en waterzuiveringsinstallaties
zijn vernietigd. Brood is er
niet te koop en een kilo vlees
kost ruim zestig gulden in een
land waar het gemiddelde
maandloon tussen de 800 en
900 gulden ligt. Het einde van
de stijging van de vleesprijs is
overigens nog niet in zicht.
De VN-functionarissen brach
ten het grootste deel van hun
tijd in Baghdad door, maar de
Iraakse autoriteiten zeiden
hun dat de omstandigheden el
ders in het land even slecht
waren. Vooral voor de zuide
lijke havenstad Basra, die he
vig gebombardeerd is door de
geallieerden, moet de oorlog
een hard gelag zijn geweest.
De inwoners van Baghdad
brengen hun tijd grotendeels
door met het zoeken naar
voedsel, water en brandstof.
Toiletten worden meestal niet
doorgetrokken en het rioolwa
ter overstroomt woongebieden.
Gasflessen voor verwarming
en koken zijn nauwelijks te
krijgen en als ze er zijn zorgt
de verkoop ervan voor op
stootjes.
Volgens de functionarissen
wordt de belangrijkste bedrei
ging voor de volksgezondheid
gevormd door het betrekken
van drinkwater uit de rivier
de Tigris, waardoor tyfus- en
cholera-epidemieën kunnen
uitbreken. De waarschuwin
gen over de radio om het wa
ter voor gebruik te koken heb
ben weinig effect, omdat de
bevolking de schaarse brand
stof voor andere zaken wil ge
bruiken. Het aantal gevallen
van diarree bij kinderen was
de afgelopen maand vier keer
zo groot als in februari vorig
Voorraden medicijnen, vaccins
en chemicaliën voor het zuive
ren van water zijn al van tevo
ren door de VN in de regio
aangelegd, zodat ze snel Irak
en Kuwayt binnengebracht
kunnen worden.
i NEW YORK De vlotte
j overwinning in de Golf
j zou volgens de hoeders
van de tijdsgeest van de
Verenigde Staten een
i i heilzame werking hebben
1 op het Amerikaanse le-
ven. De Amerikanen zou
den het cynisme dat is
ontstaan als gevolg van
het Watergateschandaal
en de Vietnamoorlog nu
achter zich kunnen laten.
Maar als het waar is dat
Amerika hunkert naar
morele zekerheden, dan
moet de uitgeverswereld
daar nog van horen.
Nooit tevoren in de geschiede
nis is er zoveel verdiend aan
het onthullen van de lusten en
lasten van de rijken en be
roemden. De winkels liggen
vol smadelijke, venijnige en
smeuïge ontmaskeringen. Nu
maakt de boekenwereld zich
op voor dé lasteraanval van
dit jaar - Kitty Kelley's bio
grafie van Nancy Reagan. Me
vrouw Kelley, miljonaire na
haar bestsellers over Frank Si
natra en Jackie Kennedy, zegt
dat als gevolg van de „angs
tfactor" veel van haar duizend
informanten dichtklapten bij
de voormalige der
„Toen ik over Frank Sinatra
schreef, kostte het me moeite
om de mensen aan het praten
te krijgen omdat sommigen
van hen letterlijk bang waren
het leven erbij in te schieten...
maar Nancy Reagan kan je
zwartmaken, ze kan zorgen
dat je belastingen worden ge
controleerd, ze kan zorgen dat
je je baan kwijtraakt of je di
rectieplaats",,
De Nancy van mevrouw Kel
ley is nog wreder en bereken-
der dan haar grootste critici
beweerden. Kelley komt on
schok
kende onthullingen over de
Californische astroloog die
zich bemoeid zou hebben met
de zaken van het Witte Huis.
Klappen
Niet alleen worden er klappen
uitgedeeld in het wereldje van
de Amerikaanse bovenlaag,
ook in de filmwereld is in rep
en roer. De grote filmstudio's
in Hollywood boycotten New
York als filmlokatie omdat de
plaatselijke vakbonden te veel
geld vragen.
Het duidelijkste teken dat
New York heeft afgedaan als
culturele hoofdstad zijn twee
nieuwe films waarin de ver
rukkingen van Los Angeles
breed uitgemeten worden. De
ene film, de komedie 'L.A.
Story' van Steve Martin, toont
Los Angeles als een plaats om
van te houden. Martin pro
beert de charme te laten zien
achter de oppervlakkige reali
teit die de Newyorkers alleen
maar opmerken, zoals de mon
sterlijke verkeersopstoppin
gen.
In de andere film, 'Scenes
from a Mall' van Paul Mazur-
sky, speelt de verstokte Newy-
orker Woody Allen de hoofd
rol. Hij speelt een sympathieke
advocaat in de amusements
wereld van Los Angeles, die
alles verafschuwt wat maar
met New York te maken
heeft.
Militante lesbiennes
Sommige mensen die Woody
Allen door dik en dun trouw
blijven, zien zijn anti-New
York film als de ultieme
Woody Allen-grap, maar an
deren zijn daar niet zo zeker
van. Hij lijkt te zeer op zijn ge
mak wanneer hij met zijn
paardestaart en zijn surfboard
aan de zijde van Bette Midler,
die zijn vrouw speelt, het win
kelcentrum doorkruist.
Woody Allen had Amerika's
nier om de pro-
duktiviteit op het werk te ver
groten bedacht kunnen heb
ben - „stemming-verande
rende geuren". Onderzoek
heeft aangetoond dat een
vleugje pepermint op een
snufje lavendel door de aircon
ditioning de stemming van de
werknemers verbetert en hen
produktiever en actiever
houdt.
In verschillende groepen
klinkt protest tegen de nieuw
ste rage om tijdschriften met
geurproeven te doordrenken.
groep militante lesbiennes uit
Boston maakt zich sterk voor
geurvrije zones.
Het gerechtshof heeft deze
week voor het eerst uitspraak
gedaan over het dragen van
parfum. Een vrouw uit Man
hattan mag voortaan thuis
geen parfum meer opdoen tot
haar scheiding een feit is.
Haar parfum had volgens haar
advocaat een dermate ernstige
allergische reactie veroorzaakt
bij haar echtgenoot dat hij
door het hoesten verwondin
gen aan zijn keel had opgelo
pen.
CHARLES BREMNER
(c) The Times
Israël wil
vernietiging
van Iraakse
raketten
ROME Israël streeft
naar de vernieting van
alle Iraakse raketten,
lanceerinrichtingen en
niet-conventionele
wapens en dringt er
bij de geallieerden op
aan hierover bepalin
gen op te nemen in de
bestandsovereenkomst
met Irak.
De Israëlische minis
ter van buitenlandse
zaken, David Levy,
heeft aan Italië en an
dere landen van de
coalitie een brief ge
schreven met dit ver
zoek. Ariel Sharon, de
Israëlische minister
van volkshuisvesting,
zei gisteren dat de
Arabische landen, en
in het bijzonder Syrië,
hun wapenarsenaal
moeten inkrimpen.
Premier Yitzhak Sha
mir van de rechtse Li-
kud-regering deelde
mee dat Israel een
door de Arabische lan
den gewenste interna
tionale vredesconfe
rentie over het Mid
den-Oosten afwijst.
Hooikoorts
door strak
ondergoed
TOKYO Vrouwen
die strakke bh's en on
dergoed dragen heb
ben meer kans hooi
koorts te krijgen. Prof.
Bunkichi Wakasugi
van de medische uni
versiteit Jikeikai in
Japan zei te verwach
ten dat het aantal ern
stige gevallen van
hooikoorts dit jaar met
50 procent zal stijgen.
Een van de oorzaken
is strakke kleding. „De
zaken werden pas echt
slecht omstreeks de ja
ren zestig, toen steeds
meer elastiek werd ge
bruikt. Bh's en panty's
sluiten het onderli
chaam af en zijn zeer
ongezond", aldus Wa
kasugi.
BAGHDAD In tegenstelling tot
wat het opperbevel van de geal
lieerde strijdkrachten in Kuwayt
geloofden bij het begin van het
grondoffensief, hebben Iraakse
militairen massaal bevelen van
Saddam Husayn genegeerd door
al te gaan terugtrekken voordat
Baghdad daartoe het sein gaf. Dat
is onder meer de mening van
Franse militaire bronnen. Als ge
volg daarvan waren al 32 van de
geschatte 60 a 70 Iraakse divisies
in Kuwayt en het zuiden van Irak
door hun eigen leiding buiten
gevecht gesteld, terwijl meer dan
tien divisies ontbonden werden.
Ook hoge officieren zouden gede
moraliseerd zijn toen de junta in
Baghdad - korte tijd na de invasie
in Kuwayt - de „verworvenhe
den" van de oorlog tegen Iran op
gaf en toegaf aan praktisch alle
eisen van Iran. De frustratie zou
nog groter zijn geworden toen de
terugtrekking uit Kuwayt vorige
week werd aangekondigd.
Als de informatie juist is, betekent
dit ook dat de executie-pelotons -
waarvan er verscheidene waren
in elke Iraakse divisie en die on
der controle staan van de Ba'ath-
partij - ofwel meededen met de
ongehoorzaamheid ofwel op de
een of andere manier onschadelijk
gemaakt werden. Iraakse soldaten
en officieren - tot aan de rang van
kolonel - gaven na hun overgave
tot Franse troepen variaties op
„verlos ons van deze tiran" zei de
Franse staf-chef Tanguy Le Pi-
chon. Hij bevestigde ook dat het
Iraakse leger, met uitzondering
van de Republikeinse Garde, wei
gerde met hun tanks en artillerie
in actie te komen.
Albanezen
De vissersboot Hero-
nite met 142 Albane
se vluchtelingen is
gisteren veilig aange
komen in de Italiaan
se havenstad Brindi-
si. Het vrachtschip
Kaninau, dat donder
dag met Albanese
vluchtelingen de Itali
aanse haven Otranto
bereikte, kwam on
der vuur van Albane
se patrouilleboten.
Volgens passagiers
was de Kaninau twee
uur lang in internatio
nale wateren bescho
ten. Daarbij kwam
een vluchteling om
het leven.
foto: ap
Delft Instruments
leverde illegaal
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB het maxicaanse afgodsbeeld
DELFT Delft Instruments
heeft in 1989 en in 1990 appara
tuur aan Irak geleverd zonder
dat het bedrijf de nodige ver
gunningen had aangevraagd. In
december 1990, toen het embar
go van de Verenigde Naties te
gen Irak al maanden van
kracht was, is nog apparatuur
naar Jordanië verscheept. Dat
is gebleken uit een intern on
derzoek van het bedrijf, zo
heeft de directie gisteren be
kendgemaakt. De leveringen
aan Irak zijn geschied via de
Belgische dochteronderneming
OIP Instrubel. In december
1989 en april 1990 is telkens één
warmtebeeld dag/nachtzicht-
systeem naar Irak verscheept.
Dat zijn systemen waarmee op
basis van uitgestraalde warmte
's nachts waarnemingen kun
nen worden gedaan. Op 7 de
cember 1990 is een prototype
van dezelfde apparatuur ver
scheept naar Jordanië voor
eindgebruik aldaar. OIP Instru
bel had wel de benodigde ver
gunningen van de Belgische
overheid. De dochteronderne
ming van Delft miste echter de
noodzakelijke herexportver
gunning uit de Verenigde Sta
ten. In de nachtzichtsystemen
zijn Amerikaanse onderdelen
verwerkt, waardoor Ameri
kaanse toestemming is vereist
om de systemen te exporteren.
Slim verzet
Meer dan 4000 Roemenen hebben gisteren in Bukarest gedemonstreerd tegen de onderdrukking
van intellectuelen door de regering. foto: epa
extra goed vast. Maar de pampero neemt in hevigheid toe; kra
kend gaan de masten overboord en het schip begint water te
maken. Als het eind nabij schijnt, komt een driemastvolschip in
zicht, lenzende op zijn ondermarszeilen door de storm. De kapi
tein van de „Maggie Lee" ontsteekt een stakellicht en het drie
mastvolschip draait bij. En het lijkt ook of de storm nu iets be
daart.
QN837 Als de kapitein van de „Maggie Lee" had geweten
welk een gevaarlijke lading die onschuldig uitziende kist van de
twee passagiers bevatte, zou hij zich wel tweemaal bedacht heb
ben. Maar hij heeft nog nooit van Huitzllopochtli gehoord... Ter
hoogte van Antofagasta wordt de „Maggie Lee" echter belopen
door een zware storm, een pampero. De gaucho's zijn bang dat
hun kist over boord zal slaan en zij sjorren het ding nog eens
