Kuwayti's willen emir kwijt
Wederopbouw Ira
kost 370 miljard
Regering Kuwayt bereidt zich voor op terugkee
OPPOSITIE VERWACHT WEINIG GOEDS VAN TERUGKEER FAMILIE AL-SABAH
Washington moet uitleg geven voor censuur
GOLFOORLOG
foidóeOowumt
DINSDAG 26 FEBRUARI 1991
PAG)N
Mijnenveld
De vlammen
schieten vele
meter hoog de
lucht in als
Egyptische
troepen in
Kuwayt mijnen
onschadelijk
maken.
FOTO: AFP
DHAHRAN Leden van
de Kuwaytse regering in
ballingschap zullen bin
nenkort tijdelijk een aan
tal kantoren betrekken in
de Saudische stad Dhah-
ran in afwachting van het
moment waarop ze naar
hun vaderland terug kun
nen keren, zo heeft de
plaatsvervangend direc
teur van het Kuwaytse
ministerie van informatie,
Hassan al-Sanad, gisteren
meegedeeld.
In een interview met het
Amerikaanse televisiestation
CBS zei de Kuwaytse kroon
prins en premier sjeik Saad al-
Abdulla al-Sabah dat het in
1986 ontbonden Kuwaytse par
lement „op een geschikt mo
ment" in functie zal worden
gesteld. „Dit is een van de
vraagstukken die ter sprake
gebracht kunnen worden", na
dat de monarchie in het land
is hersteld, zo zei al-Sabah.
Hij voegde eraan toe dat een
uitbreiding van het kiesrecht
ook mogelijk kan zijn, maar
dat wat betreft het vraagstuk
van het vrouwenkiesrecht nog
niets was besloten. Voor de
Iraakse inval in Kuwayt op 2
augustus mochten alleen man
nen uit families die al in 1920
in het land waren stemmen.
Al-Sabah zei dat de Kuwaytse
regering nog steeds geld bin
nenkrijgt nu de Kuwaytse
staatsoliemaatschappij stil ligt,
maar niet zoveel als voor de
invasie. De zakelijk adviseur
van de kroonprins, Abdul Ra-
man Al-Awadi, zei dat Ku
wayt de Verenigde Staten en
andere landen om financiële
hulp zal vragen voor de we
deropbouw van het land. In
ruil daarvoor zullen Ameri
kaanse en andere buitenlandse
bedrijven „zeker" bouwcon
tracten krijgen, zo voegde Al-
Awadi eraan toe.
Volgens CBS heeft Kuwayt al
meer dan 150 van dergelijke
contracten met een totale
waarde van 500 miljoen dollar
(ongeveer 825 miljoen gulden)
afgesloten. Zeventig procent
van de opdrachten is naar
Amerikaanse bedrijven ge
gaan.
Tegoeden
Het Amerikaanse ministerie
van financiën heeft
bekendgemaakt dat ze'
waytse banken in de Vi
de Staten vanaf 18 maar
kunnen beschikken ov
goeden die na de Iraaksi
sie van Kuwayt waren
g ade
ie
Door het vrijgeven vanjller
goeden kunnen de
voldoen aan betalingsvei st.
tingen die nog stammegevi
voor de invasie van Ki
De gelden komen vrij
verzoek van de central*^
van Kuwayt.
een
KUWAYT-STAD Het
doel dat de internationale
coalitie zich heeft gesteld
is het machtsherstel van
de 'wettige regering' van
Kuwayt. Daarmee wordt
de al-Sabah familie be
doeld, de erfelijke heer
sers van Kuwayt.
Bezorgdheid over de exacte
aard van die regering lijkt
wellicht een luxe die men zich
niet kan permitteren, gezien
de grootschalige verwoestin
gen in het land en de nood
zaak van de wederopbouw van
Kuwayt. Toch wordt de legiti
miteit van het al-Sabah
bewind door veel Kuwayti's
aangevochten. Waarschijnlijk
zal de discussie over hun aan
spraken op de politieke macht
en de controle over de buiten
landse investeringen van Ku
wayt in de nasleep van de be
vrijding in volle hevigheid los
barsten. De contracten voor de
wederopbouw van het land
zijn aan controverse onderhe
vig. De vraag is niet alleen of
Amerikaanse bedrijven recht
hebben op het leeuwedeel van
de contracten, maar ook of de
genen die de contracten toe
wijzen het legale r^cht hebben
om dat te doen en wat de poli
tieke prijs is die zij vragen
voor hun keuze.
Een van Saddam Husayns
voorwaarden voor de terug
trekking uit Kuwayt was het
vertrek van de al-Sabahs. Er
was een tijd, vlak na de inva
sie van Kuwayt in augustus
vorig jaar, dat talrijke Arabi
sche staten, waaronder Saudi-
Arabië, bereid waren hierin
mee te gaan.
Dat Saddam het recht meent
te hebben zich te bemoeien
met de interne politiek van
Kuwayt is iets wat geen enke
le Kuwayti kan aanvaarden.
De Kuwayti's zouden het
bewind van de al-Sabah fami
lie prefereren boven bezetting
door Irak. In Kuwayt viel ech
ter de kritiek te beluisteren
dat de al-Sabahs al geruime
tijd voor de Iraakse invasie in
strijd met de grondwet gehan
deld zouden hebben, zowel
wat betreft beleidszaken als de
staatsfinanciën, en dat zij de
invasie hebben gebruikt om
protesten binnen het land de
kop in te drukken.
Volmachten
Het politieke stelsel van Ku
wayt berust op de grondwet
van 1962. Artikel zes van deze
grondwet luidt als volgt: „Het
regeringssysteem in Kuwayt
dient democratisch te zijn,
waarbij de soevereiniteit be
rust bij het volk, de bron van
alle machten". De heerser
heeft een aantal nader gespeci
ficeerde volmachten, maar de
taak het land te besturen be
rust volgens de grondwet bij
de 50-koppige Nationale Ver
gadering. Deze wordt gekozen
op basis van het beperkte
stemrecht van 62.000 manne
lijke Kuwaytse burgers. Vol
gens artikel 107 heeft de heer
ser de macht om de Vergade
ring te ontbinden, maar moet
hij wanneer hij dat doet bin
nen twee maanden algemene
verkiezingen uitschrijven voor
een nieuwe vergadering.
De heersende familie in Ku
wayt trachtte echter, hiertoe
aangemoedigd door bezorgde
oligarchische buren in Saudi-
Arabië, de politieke oppositie
de kop in te drukken en haar
toegang tot het staatskapitaal
te vergroten. De laatste Verga
dering, waarin ongeveer dertig
leden oppositie voerden tegen
het regeringsbeleid, werd kort
na de verkiezingen van 1985
weer ontbonden: de oppositie
had getracht een onderzoek in
te stellen naar de betrokken
heid van ministers in het
schandaal rond de ineenstor
ting in 1982 van de Suk al-Ma-
nakh, de Kuwaytse aandelen
markt en naar de bedrijfsvoe
ring van de centrale bank.
Er kwamen geen nieuwe ver
kiezingen en in 1989 diende de
oppositie een petitie in voor de
terugkeer van het constitutio
nele leven. Het conflict sud
derde door van 1989 tot 1990
en oppositieleiders werden ge
arresteerd, de pers werd on
derworpen aan censuur en er
werden aanvallen gepleegd op
bijeenkomsten.
Zorgeloos
Veel Kuwayti's zijn van me
ning dat de zorgeloze instelling
van de al-Sabahs ten aanzien
van de Iraakse dreiging ge
deeltelijk verklaard kan wor
den door hun wens de opposi
tie te intimideren: de heersers
dachten dat zij door de Iraakse
bedreiging in stand te houden
hun eigen oppositie beter kon
den beteugelen. Hoewel geen
enkele Kuwayti de Iraakse in
vasie van vorig jaar augustius
goedkeurt, geven velen toe dat
Baghdad wat betreft een aan
tal zaken, waaronder de ma
nier waarop Kuwayt gebruik
maakte van overproduktie om
de olieprijzen omlaag te krij
gen, geen ongelijk had.
De heersende familie riep na
de invasie politieke kopstuk
ken bijeen in Jeddah. Tijdens
de bijeenkomst werd geëist dat
de al-Sabah's uitleg moesten
geven over hun wanbeleid wat
betreft de buitenlandse betrek
kingen van Kuwayt tot de dag
van de invasie. Ook werd ge
ëist dat zij verantwoording
moesten afleggen over het feit
dat zij, zonder ook maar enige
vorm van verzet, zonder enige
waarschuwing, hadden toege
laten dat hun land onder de
voet werd gelopen door Irak.
De al-Sabahs beloofden twee
concessies te zullen doen.
Sheik Saad-al Dabah, premier
en een van de architecten van
de eerdere veronachtzaming
van de grondwet, zei dat Ku
wayt in de toekomst een meer
democratisch bewind zou krij
gen en zinspeelde er zelfs op
dat vrouwen kiesrecht zouden
kunnen krijgen, iets waar de
opposie al heel lang om had
gevraagd.
De regering in ballingschap
kwam echter, wederom aange
moedigd door de Saudi's, terug
op haar beloften. De sheik riep
pas op 7 januari de beloofde
commissie van overleg bijeen,
aan de vooravond van de af
loop van de deadline van de
Verenigde Naties. Politici van
de Saudische oppositie ontdek
ten dat zij in hun bewegings
vrijheid werden beperkt en
sommigen werden vanaf begin
vorige maand in hun hotelka
mers vastgehouden.
Wederopbouw
Toen begonnen Kuwaytse mi
nisters te zeggen dat in Ku
wayt een maandenlange staat
van beleg zal worden uitgeroe
pen. Ook maakten zij toespe
lingen dat Kuwayti's die niet
loyaal geacht worden niet naar
het land zouden mogen terug-
De politieke noodsituatie is
nog vergroot door de discussie
over de controle en het beheer
van de Kuwaytse activa. Sinds
augustus vorig jaar hebben de
al-Sabahs hun greep op de
overzeese activa van Kuwayt,
geschat op zo'n honderd mil
jard dollar, geconsolideerd. Zij
hebben het geld gebruikt om
de aannemers van hun keuze
aan te stellen voor de toekom
stige wederopbouw.
Dit kan een middel zijn ge
weest om de coalitiepartners
die door hen zijn ingehuurd
ertoe te brengen hen te accep
teren als de enige legitieme re
gering van het land. Het ver
trek onlangs van vier hoge
functionarissen, onder wie Fa-
had al-Sashid, directeur-gene
raal van de Kuwayti Invest
ment Authority in Londen,
een organisatie die toezicht
houdt op de overzeese investe
ringen van Kuwayt, illustreert
dit.
Het standpunt dat het perso
neel van de KIA innam weer
spiegelde dat van de handels
families van Kuwayt. Ook
binnen de KIA heerste be
zorgdheid over de praktijken
van de al-Sabahs en niet op de
laatste plaats die van Sheik
Ali-al-Khalifa al-Sabah, de
minister van financiën.
De ongerustheid groeit in Ku
waytse ballingenkringen over
wat er zal gebeuren wanneer
de Irakezen zijn vertrokken.
Wat voor politiek stelsel zal
Kuwayt worden opgelegd?
Een hoog politicus in balling
schap: „De dieven van al-Ma-
nakh zijn terug".
De goocheltruc van de weder-
opbouwcontracten waardoor
in de meeste verklaringen van
de coalitie de „legitieme heer
sers" en de „legitieme rege
ring" worden gelijkgescha
keld, kan het herstel van de
Kuwaytse soevereiniteit niet
overleven. In de laatste stadia
van de tweede wereldoorlog
waren er gevallen waar de
Sovjet-, Amerikaanse, Franse
en Britse bezettingslegers hun
klanten aan de macht brach
ten ten koste van andere, aan-
Gevluchte Kuwayti's in Egypte
vierden vannacht de aanstaande
bevrijding van hun land.
FOTO: AP
toonbaar meer legitieme, in
terne politieke krachten. Veel
mensen in Kuwayt en elders
in het Midden-Oosten zullen
zich afvragen hoe ver de steun
van de coalitie voor dei 190 i
tie en legitimiteit in K an
De auteur is als hooglerLp
ternationale betrekkinger
de
KLM hervat
vluchten
op Dubayy
en Masqat
AMSTERDAM De
KLM hervat op woensdag
6 maart de diensten tussen
Schiphol en de Omaanse
hoofdstad Masqat en op
zaterdag 9 maart op Du
bayy in de Verenigde
Arabische Emiraten. De
vluchten worden uitge
voerd met een Boeing 747.
De bestemmingen zullen
voorlopig éénmaal per
week worden aangedaan,
in combinatie met de
Egyptische hoofdstad Caï-
Hierdoor wordt het aantal re
tourdiensten op Cairo van één
naar twee per week gebracht.
Er zullen in Dubayy en Mas
qat geen nachtstops worden
gemaakt. Het toestel zal kort
na de landing alweer aan de
retourvlucht naar Amsterdam
beginnen. De bemanningen
worden gewisseld in Cairo. De
KLM zal de diensten naar Tel
Aviv, Dahran, Jeddah, Bah-
rayn, Abu Dhaby, Doha en
Damascus voorlopig niet her
vatten. Deze maatregel geldt
tot en met eind maart. De
diensten naar Istanbul blijven
beperkt van zes tot vier per
week. Europese maatschappij
en als Air France, British Air
ways en Lufthansa vliegen
ook weer op Dubayy, dat nor
maal een van de drukste door-
voerluchthavens ter wereld is.
Dode en gewonden
bij demonstratie
CAIRO/RABAT De Egypti
sche politie heeft gisteren de
wapenstok en traangas ingezet
om duizenden woedende stu
denten te verspreiden die in
Cairo demonstreerden tegen
de Golfoorlog. Volgens het
persbureau MENA werd daar
bij één student gedood en
raakten 21 mensen gewond,
onder wie acht politieagenten.
MENA meldde dat twaalf stu
denten werden gearresteerd.
De politie noemde een getal
van 200 arrestanten. Bij de
grootste universiteit van Cairo
hadden zich 3000 studenten
verzameld. „Irak zal niet ster
ven", „Schande, schande, we
hebben Egypte voor dollars
verkocht", en „Het geliefde
Irak heeft Tel Aviv getroffen"
waren leuzen die daar werden
gehoord.
Overgave
Onder schot gehouden vanuit een Kuwaytse helikopter lopen Iraakse krijgsgevangenen naar de plaats waar worden opgepikt
voor vervoer naar de opvangkampen in Saudi-Arabië. foto: ap
NEW YORK Een fede
rale rechter heeft gisteren
het Amerikaanse ministe
rie van defensie om tekst
en uitleg gevraagd met
betrekking tot de relatie
tussen het grondoffensief
en de beperkingen die zijn
opgelegd aan de nieuws
media die het offensief
verslaan.
Minister van defensie Dick
Cheney verordende zaterdag
een totale nieuwsstop voor de
informatieverstrekking over
de oorlog. De maatregel werd
zondag enigszins versoepeld
toen Amerikaanse functiona
rissen een ruwe indruk gaven
van de successen die in de eer
ste uren waren geboekt.
gedingen waarin de grondwet
tigheid van de beperkingen
wordt betwist. Er wordt met
name aangevoerd dat de regels
de vrijheid van informatiever
werving beperken zoals die in
de grondwet wordt beschermd.
De zaken zijn aanhangig ge
maakt door The Nation, Har
per's, In These Times, Pacific
News Service, The Guardian,
The Progressive Magazine,
Mother Jones Magazine, The
L.A. Weekly en The Village
Voice.
Een tweede geding is aange
spannen door het Franse pers
bureau Agence France Presse,
dat toegang tot de pools eist-
.Sand gaf het ministerie van
defensie tot donderdagmiddag
de tijd om met een schriftelij
ke verklaring te komen.
WASHINGTON On
geacht de afloop van de
Golfoorlog blijft Irak de
komende jaren econo
misch gezien een invali
de. Deskundigen verkla
ren dat de wederopbouw
van Irak meer dan 200
miljard dollar (ongeveer
370 miljard gulden) gaat
kosten en dat het land
wellicht pas na 30 jaar is
hersteld van de gevolgen
van de oorlog.
Ooggetuigenverslagen geven
aan dat door geallieerde
luchtaanvallen praktisch alle
energiecentrales, communi
catiecentra en raffinaderijen
in Irak zijn verwoest. Daar
naast is ernstige schade toe
gebracht aan- de Iraakse olie
installaties. Irak was voor de
afkondiging van het VN-
handelsembargo in augustus
na Saudi-Arabië de tweede
olie-exporterende natie ter
wereld.
Geallieerde bommen en ra
ketten hebben voorts onge
veer dertig belangrijke brug
gen over de rivieren de
Eufraat en de Tigris ver
woest. Het grootste deel van
Iraaks industriële capaciteit
is door de geallieerde aanval
len in puin geschoten.
De Iraakse vice-premier
Saadun Hammadi heeft ver
klaard dat de totale schade
ongeveer 200 miljard dollar
bedraagd. Deskundigen rea
geerden daarop door te zeg
gen dat dat bedrag hoog doch
niet onrealistisch is. Ter ver
gelijking; Iraakse troepen
hebben in Kuwayt voor het
uitbreken van de grondoor
log voor zeker 60 miljard dol
lar schade aangericht.
„Irak heeft in de jaren '80 ze
ker 160 miljard dollar uitge
geven aan projecten om de
infrastructuur van het land
te verbeteren", zo verklaart
een Amerikaanse functiona
ris. „Als je ervan uitgaat dat
het merendeel van die pro
jecten de afgelopen weken is
verwoest, dan kun je uitreke
nen dat het herstel van de
schade rekening houdend'
met de dollarkoers van
1991 aanzienlijk meer gaat
kosten". Volgens hem kost
het Irak zeker zeven jaar om
de schade te herstellen, zelfs
als zou Baghdad net als in de
afgelopen jaren op grote
schaal financiële en materië
le steun krijgen van het Wes
ten.
Olie-export
„Als Irak niet over de beno
digde financiële middelen be
schikt kan het wel twintig tot
dertig jaar duren voordat het
zich enigzins heeft hersteld",
aldus de functionaris.
De economisch deskundige
Yahia Sadovski van de Ame
rikaanse Brookings Institu
tion schat dat „ongeveer
tachtig procent van de Iraak
se olieraffinagecapaciteit en
een groot deel van de Iraakse
olieproduktie-installaties bui
ten werking zijn gesteld".
Hierdoor onstaat voor Irak
na afloop van de oorlog een
groot probleem. Door de ver
nietiging van de olie-installa
ties is het land niet in staat
olie uit te voeren. Baghdad
krijgt daardoor geen finan
ciële middelen binnen terwijl
Irak juist voor negentig pro
cent afhankelijk is van in
komsten uit de olie-export.
Daarnaast moet Irak maar
afwachten of het net zoals
voorheen in aanmerking
komt voor buitenlandse kre
dieten. „Het kan wel vijf jaar
duren voordat Irak kan pro
fiteren van de eerste kredie
ten waarmee zij de schade
kunnen herstellen", aldus Sa
dovski. „Het duurt waar
schijnlijk een generatie voor
dat de Iraakse economie
weer op vooroorlogs niveau
is gebracht".
Bij de wederopbouw van
Irak moet het herstel van de
energiecentrales, die de rug-
gegraat vormen voor een mo
derne industriële samenle
ving, voorrang krijgen, zo
menen deskundigen. In feite
hebben de geallieerde bom
bardementen Irak terugge
worpen in de negentiende
eeuw, een tijdperk waarin
nog geen sprake was van
elektriciteit- en telefooncen
trales en een ontwikkelde in
frastructuur.
Verdwijnen
Met behulp van kleine en
snel inzetbare gasturbine-
centrales kan Irak wellicht
in zijn eerste energiebehoef
ten voorzien. „De bouw van
door waterkracht aangedre
ven centrales die noodzake-
mil
mrt]
lijk zijn om de Iraakse in ran
trie weer op vooroorlogs kw
te brengen vergt daarent üjai
zeker 2,5 jaar", aldus Tht Vc
Stauffer, een Amerika ^erv
adviseur voor olieprod te
rende en -verwerkende )jng
drijven. Volgens Stai >or
kost het in het ongunst teni
geval zeker twee jaar voc ^39
de getroffen olietermina 0m
Irak weer volledig zijn van
steld. mi]
Westerse en Saudische d Vai
maten laten doorschem
dat het voor het econon f
herstel van Irak beter i I J-
na beëindiging van de oc
Saddam Husayn verdw
„Zolang Saddam aan
macht blijft hoeft Irak b 111
wederopbouw niet te rSEL
nen op Westerse krediet jzen
zo verklaart een van chaj
Maar zelfs als zou Sad ialf
verdwijnen is het nog ekei
vraag of Baghdad kan r 1 pr
nen op de financiële s zo
die nodig is voor de wedejl v<
bouw. at,
„Voor de wederopbouw tistie
Irak en Kuwayt is een s nje
Marshall-plan voor het ei
den-Oosten nodig", zo gev
een Saudische diplomaat roce
ten. „Maar ik denk dat 1en
hington weinig intei (0,6
heeft voor zo'n plan, zi ïark
als dat gepaard moet f De
met belastingverhogii da
voor de Amerikaanse mpe
ger". uor
Functionarissen laten w pen
dat in Washington plan de
circuleren voor de event .8 pi
oprichting van een ont Ver
kelingsbank voor het !tevc
den-Oosten, naar het m
van de Oost-Europa Ont'
kelingsbank. Het An
kaanse ministerie van
tenlandse zaken zou Sa 1
Arabië en de rijke Golfst
al hebben laten weten ds
zestig procent van het be
kapitaal van de bank 1
hun rekening moeten net
Met name Egypte, Turde
Jordanië en Syrië de in
den die economisch ernst t jj
lijden hebben onder de j
volgen van de Golfoorloj
zouden een beroep kun ,et
doen op de fondsen vat 0
bank. >0r
„Het probleem is dat het ig
momenteel niet aanwezig 5
aldus Sadovski. „Er bes
grote onduidelijkheid rr
het geldbedrag dat besc
baar is om de regio nallsat
oorlog weer op te bouwe pO'