Enorme zwendel
met giftig afval
in Italië ontdekt
Militaire structuur Warschau Pact ontbonden
Thaise koning legitimeert staatsgreep
Gorbatsjo
ziet af
van klein
kabinet
'Zes van Birmingham' waarschijnlijk vrij
BUITENLAND
CcidócSommvt
DINSDAG 26 FEBRUARI 1991 PAGINA )L
Zuidafrikaans
stamhoofd vermoord
PIETERMARITZBURG De
voorzitter van het Congres van
Traditionele Leiders van Zuid-
Afrika (Contralesa) is gisteren
door onbekenden doodgescho
ten.
Stamhoofd Mhlabuncima Map-
humulo had goede banden met
Nelson Mandela's ANC. Hij
werd vermoord toen hij zijn
auto voor zijn huis parkeerde in
Pietermaritzburg, in de provin
cie Natal. De Contralesa-bewe-
ging vocht tegen het systeem
van de thuislanden. In 1989
werd Maphumulo tot voorzitter
van de beweging gekozen.
Grieken vrezen toevloed
Albanese vluchtelingen
IOANNINA Het Griekse leger heeft de
patrouillering aan de grens met Albanië ver
hoogd, nadat het afgelopen weekeinde 200
Albanezen de grens naar Griekenland waren
overgestoken. Met de maatregel willen de
Griekse autoriteiten voorkomen dat opnieuw
een stroom Albanese vluchtelingen Grieken
land binnentrekt. Sinds begin dit jaar zijn
ongeveer 15.000 Albanezen naar Grieken
land uitgeweken.
Een nieuwe toevloed zou kunnen ontstaan
als gevolg van de recente onlusten in Alba
nië. Volgens Griekse kranten sturen de mili
taire patrouilles regelmatig Albanezen terug
hun land in. Alleen etnische Grieken uit Al
banië mogen in Griekenland blijven en krij
gen er asiel.
Doden bij rellen
op La Réunion
PARIJS Bij rellen op La Réunion, een Frans eiland
in de Indische Oceaan ten westen van Madagascar, zijn
vannacht acht doden gevallen. Zeven slachtoffers zijn
omgekomen toen brand uitbrak bij de plundering van
een grote meubelzaak in de hoofdstad Saint-Denis. De
ongeregeldheden braken dit weekeinde uit, nadat de
Franse autoriteiten een illegale televisiezender uit de
lucht hadden gehaald. De eigenaar van Televisie 'Free-
Dom', tevens links gemeenteraadslid van Saint-Denis,
voerde actie voor gelijke rechten. Het einde van de zen
der leidde tot geweld uit protest tegen de chronische so
ciale problemen op het eiland, waar veertig procent van
de jongeren werkloos is. Een andere reden voor de lo
kale frustraties is dat het minimumloon en de sociale
uitkeringen op La Réunion twintig procent lager liggen
dan in het Franse moederland.
Solidariteit dreigt
met staking in Polen
WARSCHAU De Poolse vakbond Soli
dariteit heeft gisteren besloten te gaan sta
ken als verdere loononderhandelingen met
de regering niets opleveren. De vakbond
vreest dat de hervormingspolitiek van de
regering zal uitlopen op een gewelddadige
catastrofe. De Poolse premier Jan Krzysz-
tof Bielecki kondigde zondag aan dat de re
gering verder gaat met bezuinigen en niet
zal toegeven aan looneisen. De maatregel
van de regering om bedrijven die hun
werknemers toch loonsverhoging geven te
straffen met extra belasting, heeft in Polen
al tot een stakingsgolf geleid. Zo rijden er
sinds vorige week donderdag geen bussen
Bouterse mist
herdenking revolutie
DEN HAAG In de Surinaamse hoofd
stad Paramaribo zijn gisteren kransen
gelegd bij het monument van de revolu
tie. Legerleider Desi Bouterse, de be
langrijkste couppleger in 1980, liet echter
verstek gaan. Hij brak zondag zijn been
tijdens een voetbalwedstrijd, een van de
vele evenementen die voor de viering op
touw zijn gezet. De kranslegging aan de
Suriname-rivier gebeurde ter gelegen
heid van de elfde verjaardag van „de re
volutie" waartoe de staatsgreep van 25
februari 1980 de aanzet gaf. Van groot
scheepse deelname van het volk is geen
sprake. Het zijn voor het merendeel mi
litairen en hun gezinnen die de straat op
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME In Italië is een
grootscheepse zwendel
met giftig afval aan het
licht gekomen. Door tallo
ze illegale stortingen is in
de streek rond Napels de
bodem zo sterk verontrei
nigd, dat ook de drinkwa
tervoorziening wordt be
dreigd.
Op 4 februari werd zich in een
Napolitaans ziekenhuis een
man opgenomen met zware
vergiftigingsverschijnselen. De
38-jarige vrachtwagenchauf
feur Michele Tamburrino ver
klaarde dat hij in aanraking
was gekomen met een vloei
stof, die hij in opdracht van
het vuilverwerkingsbedrijf
Ecomovil uit het Noorditali-
aanse Cuneo naar een officiële
stortplaats bij Napels had ver
voerd. Bij controle bleken de
bewuste 300 vaten, waarvan
de inhoud zo gevaarlijk was,
dat Tamburrino inmiddels
blind is en half verlamd, daar
echter nooit te zijn aangeko
men. Niettemin was de chauf
feur in het bezit van een gel
dig bewijs van afgifte. Op zijn
aanwijzingen werd vervolgens
bij het plaatsje Qualiano de
ware, illegale stortplaats ont
dekt, waar nog duizenden an
dere vaten met gevaarlijk af
val gedeponeerd bleken.
Luchtzoekacties brachten
daarop het bestaan van hon
derden andere clandestiene
stortplaatsen aan het licht,
evenals dat van een levendige
handel in gifstoffen tussen
Noord- en Zuid-Italië. Het
blijkt dat bedrijven uit het in
dustriële noorden, waar nor
male Europese milieucontroles
worden gehanteerd, hun ge
vaarlijke afval af plegen te ge
ven aan ondernemingen uit
het zuiden, waar het vervol
gens illegaal wordt gedumpt.
'Relaties" verschaffen daarbij
de benodigde documenten en
controle is er praktisch niet.
Metaaldetector
Jaarlijks wordt zo circa 150.000
ton giftig afval vanuit Noord-
Italië naar de streek rond Na
pels vervoerd, een kolossale
handel waarbij meer dan 2
miljard gulden wordt omgezet.
meer van Fiat, met een ver-
zendbewijs voor een reguliere
vuilverwerker, die echter van
niets bleek te weten. De illega
le stortplaatsen bevinden zich
alle in het door de camorra ge
domineerde Napolitaanse ach
terland. Minister Ruffolo van
milieuzaken heeft daarom ge
zegd, dat er geen twijfel moge
lijk is aan het bestaan van een
illegale handel in giftig afval.
Het is hoogst waarschijnlijk,
dat dit terechtkomt in gebie
den die door de georganiseer
de misdaad zijn aangetast en
waar de controle het zwakste
is. Ruffolo heeft daarom voor
gesteld om de controle op af-
vallozingen niet langer meer
aan de plaatselijke autoriteiten
alleen over te laten, maar deze
te combineren met een toet
sing door de centrale overheid.
Alleen zo is het mogelijk om
corruptie of incompetentie van
locale functionarissen te ont-
Het is moeilijk vast te stellen, dekken. In Napels ten slotte, is
welk deel daarvan uiteindelijk
illegaal wordt gedumpt, omdat
de gifvaten goed verborgen
zijn onder de grond en boven
dien met metaalplaten worden
bedekt waardoor ook de iden
tificatie door een metaaldetec
tor onmogelijk wordt. De clan
destiene lozing lijkt echter
eerder regel dan uitzondering.
Zo is vorige week nog een hele
trein in beslag genomen met
2500 ton bijzonder afval, onder
men met recht ongerust over
de her en der rond de stad be
graven „ecologische bommen".
Afgelopen zomer heeft een
deel van Napels al weken zon
der water gezeten, doordat de
onderaardse rivier, waar het
water uit werd opgepompt,
verontreinigd bleek door een
illegale stortplaats. Een flinke
aardschok zou in dit seismi
sche gebied daarom tevens een
milieuramp kunnen inluiden.
Sovjetminister van defensie Dmitry Jazov ondertekent de verklaring over de formele opheffing van het Warschau Pact. Rechts van
Jazov zit Sovjetminister van buitenlanse zaken Alexandr Bessmertnych.
FOTO: EPA
BUDAPEST De minis
ters van buitenlandse za
ken en defensie van het
eens machtige Warschau
Pact hebben gisteren een
verklaring ondertekend
die de ontbinding van de
militaire structuren van
het pact per 31 maart for
maliseert.
Tevens werd overeengekomen
elkaar op 1 juli opnieuw te
treffen in de Tsjechoslo waakse
hoofdstad Praag om dan ook
de politieke structuur van het
pact op te heffen.
Bij de ondertekening van de
documenten keken de Sovjet
ministers van defensie en bui
tenlandse zaken, maarschalk
Dmitri Jazov en Alexander
Bessmertnych, mistroostig.
Hun Tsjechoslowaakse ambt
genoten, Lubos Dobrovsky en
Jiri Dienstbier, lachten breed
uit toen zij de pen ter hand na
men. Beiden hebben als dissi
dent de communistische over
heersing in Tsjechoslowakije
jarenlang bestreden. De Hon
gaarse minister van buiten
landse zaken, Geza Jeszensky,
sprak over een historisch mo-
De ontbinding van de militaire
structuur van het pact bete
kent een verdere breuk tussen
Oost-Europa en de Sovjetunie.
Tot op het laatste moment was
er een verschil van mening
over de openbaarmaking van
de best bewaarde geheimen
van het pact: de documenten
waarin de verplichtingen van
de leden van het pact zijn
vastgelegd. Oost-Europa boog
echter het hoofd voor de wen
sen van Moskou deze geheim
te houden, zo verklaarde het
Hongaarse delegatielid Istvan
Koermendi.
Het pact, dat in 1955 werd op
gericht op instigatie van de
Sovjetunie, heeft zich immer
fel tegen West-Europa gekeerd
en is ook ingezet voor het
neerslaan van anti-communis
tische opstanden in Oost-Euro
pa zelf. In 1956 trokken War-
schau-pacttroepen op naar de
Hongaarse hoofdstad Budapest
en in 1968 werd hardhandig
opgetreden tegen de Praagse
lente. Toen het pact werd op
gericht was ook Albanië nog
lid, maar dat land stapte na
meningsverschillen met Mos
kou in 1968 geheel uit het pact
na al eerder de samenwerking
gestaakt te hebben.
Door in te stemmen met de
Oosteuropese wensen over
ontbinding van de militaire
structuur van het pact heeft
Moskou toegegeven aan de ei
sen van de Oosteuropeanen
die vrezen voor hun fragiele
democratieën als in de Sovjet
unie een conservatief bewind
zou terugkeren.
Georgië wil
onderhandelen
met opstandige
Zuid-Osseten
MOSKOU De president van
de naar onafhankelijkheid
strevende Sovjet-republiek
Georgië, Zviad Gamsachurdia,
wil vredesonderhandelingen
met de opstandige Zuid-Osse
ten. Gamsachurdia heeft dit
gisteren duidelijk gemaakt aan
Anatoly Loekjanov, de voor
zitter van het Sovjetparlement.
Gamsachurdia heeft als voor
waarde aan de gesprekken
verbonden dat de Osseetse re
bellen hun wapens inleveren.
Loekjanov dreigde vorige
week met de staat van beleg in
Zuid-Ossetië, het noordelijk
deel van Georgië, als het
bloedvergieten aldaar geen
halt zou worden toegeroepen.
Zuid-Ossetië streeft naar aan
sluiting bij Noord-Ossetië. Ge
orgië, dat zelf verwikkeld is in
een gevecht met Moskou om
onafhankelijkheid, weigert dit
Osseetse verlangen te honore
ren. Volgens de nationalisti
sche leiders in Tbilisi worden
de Osseetse rebellen gesteund
door het centrale gezag in
Moskou. Minister van binnen
landse zaken Boris Pugo
maakte gisteren bekend dat bij
de ongeregeldheden in de af
gelopen weken zeker 33 men
sen zijn gedood en 145 ge-
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MAXICAANSE AFGODSBEELD
QN833 Grootvader Diaz kan aan de hand van de codex zo
ongeveer de plaats bepalen waar het afgodsbeeld moet zijn be
graven. Hij laat er geen gras over groeien en neemt een aantal
Indianen in dienst die hij met het graafwerk belast. Twee gau-
cho's stelt hij aan om toezicht te houden. Dagenlang echter gra
ven de Indianen vruchteloos, maar op een avond steken de gau-
cho's de koppen bij elkaar. „Ik heb het beeld gevonden, Juan",
zegt de één fluisterend, „het is van zuiver goud!" De ander
schrikt. „Dan is signor Diaz een schatrijk man!" stottert hij. „Ha,
ha!" lacht zijn kameraad. „Diaz schatrijk? Kom, dat meen je
niet". Ze praten nog uren en de volgende morgen sturen ze de
inboorlingen weg. Dan graven ze samen verder en tegen de
avond haalt Juan een sterke wagen: daar zullen ze het beeld op
laden om er mee vandoor te gaan...
BAGKOK Koning Bhumi-
bol van Thailand heeft de lei
der van de staatsgreep, gene
raal Sunthorn, gisteren be
noemd tot hoofd van het Na
tionale Vredeshandhaving
Commando dat in het week
einde de macht overnam.
De koning verklaarde dat de
regering van de gekozen pre
mier Chatichai Choonhaven
het vertrouwen van het volk
had verloren en niet in staat
was gebleken om orde en wet
te handhaven. De belangrijk
ste kritiek van de militairen
was de corruptie in de Thaise
regering. Generaal Sunthorn
Kongsompong, die de staats
greep leidde, heeft gisteren ge
zegd dat binnen vijf dagen tot
een week in Thailand een
voorlopige regering wordt ge
vormd die niet zal worden ge
domineerd door militairen.
Sunthorn zegt de democratie
zo snel mogelijk te willen her
stellen.
Koning Bhumibol vroeg de be
volking rustig te blijven en gaf
ambtenaren en regeringsfunc
tionarissen instructies de op
drachten van Sunthorn en zijn
militaire staf uit te voeren.
Niettemin heeft de Thaise po
litie gisteren op de universiteit
van Bangkok vijftien studen
ten gearresteerd die meededen
aan de eerste openlijke pro
testdemonstratie tegen de mili
taire staatsgreep.
De toestand in de hoofdstad
Bangkok leek gisteren nor
maal, op de protestdemonstra
tie op de universiteit en de pa
niek die uitbrak op de beurs
na. Op de eerste handelsdag na
de coup verkochten veel in
vesteerders hun aandelen,
waardoor de index beduidend
lager uitkwam dan afgelopen
vrijdag.
Ofschoon de Verenigde Staten
inmiddels de meeste hulp aan
Thailand hebben opgeschort
komt het hulpprogramma van
de Wereldbank niet in gevaar,
zo verklaarde een woordvoer
der van de Wereldbank giste
ren. De Wereldbank leende
Thailand vorig jaar 80 miljoen
dollar (134 miljoen gulden) en
overweegt een nieuwe lening
voor verbeteringen aan de wa
tervoorzieningen.
MOSKOU Sovjetpre te
dent Gorbatsjov is afg lo
weken van het oorsproilh
kelijke plan om een kalJ|
net van vijftien ministe g
te vormen. Dat wordt o ve
gevat als een teken d
Gorbatsjov onder drif^
staat van conservatie^
krachten.
Gorbatsjov loodste dit plan -
december vorig jaar door h f
Congres van Volksafgevaa
digden. De vijftien moestem
89 leden tellende Raad v
Ministers vervangen. Een kl(
ner kabinet had onder me
tot doel de invloed van de b
reaucratie terug te dringen.
Met een vertraging van tw
maanden heeft Gorbatsjov g
teren echter 23 leden genon
neerd voor een nieuw kabin
Zeventien van hen haddi
ook zitting in de vorige reg
ring. aP
De regerende communistiscl
partij van Mongolië heeft i
tussen besloten haar basispri H
cipes, de leer van Marx en Ifd
nin te wijzigen. De partij z
later deze week een nieu 0)
partijplatform en -regleme
aanvaarden. Het is voor h
eerst sinds de oprichting v;0r
de partij 70 jaar geleden d
het marxisme-leninisme ni st
voorkomt in het partijpr n
gramma. „De partij is op et
keerpunt in haar geschieden
aangeland. Zij staat nu plur a?
formiteit van gedachten toe, W
plaats van één enkel theor ru:
tisch dogma. De partij zal d el
mocratischer zijn en op<
staan voor kritiek", zo zei
Mongoolse partijleider Gomb
javyn Ochirbat. Hij voegi
daar echter aan toe dat de r
geringspartij zal vasthoud!
aan socialistische principes.
Akkoord ove
afschaffing
apartheid
in onderwijs
,d>
Ju
KAAPSTAD Delegaties o'
der leiding van de Zuidaf.
kaanse president F.W. £1
Klerk en ANC-voorzitter Nt
son Mandela hebben gisten
na onderhandelingen in Kaa
stad een principe-akkoord b
reikt over verbetering van
onderwijs voor zwarten en
schaffing van de aparthe!r'
binnen het onderwijs.
Mandela noemde de onde
handelingen over het Zuid e,
braak, omdat de regering
voor het eerst tot belangrij
veranderingen in het onde
wijs bereid verklaarde. Mini
ter van onderwijs Stoffel va Ar
der Merwe verklaarde d
„scheiding naar ras en ongelit
ke behandeling in de toekom ve
niet kan blijven bestaan". Z< rj,
wel de ANC-delegatie als dja
regering zeiden echter d;j
voor vergaande veranderinge e
in het onderwijs veel tijd ni ju
dig is.
Onder het huidige systeem b<
steedt de Zuidafrikaanse reg!
ring vijf maal zoveel geld aa"1
het blanke als aan het zwarf*n
onderwijs. Het afgelopen j;
slaagde 97 procent van
blanke leerlingen voor
eindexamen. Voor zwarte leer Ie
lingen bedroeg dat percentage
36 procent. De 'zwarte schoo Dli
gebouwen' zijn vaak in erbar vj
melijke staat en er is een ge mi
brek aan schoolboeken.
LONDEN Een Britse
openbare aanklager heeft
gisteren voor het Hof van
Beroep verklaard dat hij
geen argumenten meer
kan aanvoeren om de zes
van Birmingham zoals
de in 1975 wegens bom
aanslagen tot levenslang
veroordeelde Ieren be
kend staan nog langer
vast te houden.
De zes van Birmingham, zoals
ze algemeen bekend staan,
werden in 1975 veroordeeld
voor twee bloedige bomaansla
gen in Birmingham in 1974
waarbij 21 mensen om het le
ven kwamen en 162 personen
gewond raakten. De zes ver
oordeelden hebben steeds ge
zegd onschuldig te zijn en hun
bekentenissen onder druk van
de politie te hebben afgelegd.
Hoewel het Hof van Beroep
uiteindelijk het laatste woord
heeft over vrijlating, betekent
de regeringsbeslissing het door
de politie verzamelde bewijs
niet te gebruiken hoogstwaar
schijnlijk de invrijheidstelling
van de zes. Eerder al liet de
regering het wetenschappelij
ke bewijs voor de bomaansla
gen varen.
Volgens een verklaring van
Graham Boal van het open
baar ministerie zal de Britse
regering geen verweer indie
nen tegen de beroepen die de
zes tegen hun levenslange ge
vangenisstraffen hebben inge
diend. Boal liet weten dat de
directeur van het openbaar
ministerie „na overweging van
het aangedragen materiaal
niet kan onderschrijven dat de
veroordelingen zowel be
trouwbaar als bevredigend
zijn".
Hugh Callaghan, één van de
zes, zei in een interview voor
de Ierse radio: „Dit had al een
hele tijd geleden moeten ge
beuren". En de Ierse premier
Charles Haughey zei: „We zijn
nu getuige van de beëindiging
van onrecht".
Boek
Een jaar geleden had het Brit
se ministerie van binnenland
se zaken een nieuwe hoorzit
ting bevolen omdat nieuw be
wijsmateriaal vragen opwierp
omtrent de juistheid van de
veroordeling van een van de
zes mannen.
Het parlementslid Chris Mul-
lin hij schreef in een boek
dat de zes onschuldig zijn
verklaarde dat het nu geen
twijfel meer lijdt dat de man
nen vrij komen. „Alleen wan
neer blijft nog een open
vraag", aldus Mullin. Roy Hat-
tersley, plaatsvervangend frac
tievoorzitter van de Labour
Partij, meende dat de zes
„vanmiddag nog" vrij zouden
moeten komen. Labour-parle-
mentslid en voormalig staats-
hi er
De 'Zes van Birmingham' worden waarschijnlijk spoedig vrijgela
ten. De veroordeelden, Patrick Hill, Hugh Callaghan, Jonh Wal
ker, Richard Mc lllkenny, Gerard Hunter en William Powe L
(v.l.n.r.), zou „groot onrecht" zijn aangedaan. v
secretaris voor Noord-Ierland
Merlyn Rees zei: „De strijd te
gen de IRA wordt geen steek
verder geholpen door de ver
keerde personen op te sluiten".
Het nieuws riep enthousiaste
reacties op bij familieleden en
aanhangers van de zes. Zij
voeren al jaren campagne voor
de vrijlating. Ook Amnesty In
ternational, de Ierse regering
en de inmiddels overleden
rooms-katholieke primaat van
Ierland, kardinaal Thomas O'
Fiaich, ijverden voor vrijla
ting.
Het is de derde keer in minder
dan twee jaar dat de Britse jus-
FOTO: EP/
titie vonnissen tegen vermeen 2
de IRA-leden heeft moete
herzien wegens gebrek aan be
wijs. In oktober 1989 sprak he
Hof van Beroep vier mense 'r
vrij die vijftien jaar hadde
vastgezeten wegens een aantx^
bomaanslagen óp cafe's, waai
bij zeven doden vielen. In jul
vorig jaar gaf de regering tol
dat zeven personen die een ex
plosievenfabriek van de IR/
zouden hebben gerund ten on
rechte waren veroordeeld. Z« i-
van de zeven hadden hun stra
reeds uitgezeten, de zevend
was in de gevangenis overle
