w
Amerikanen willen absolute
vernedering Saddam Husayn
room krijgsgevangenen
hrmt groot probleem
nl
GEALLIEERDEN BEGINNEN GRONDOFFENSIEF
remlin veroordeelt landoffensief niet
YS-plan nog niet van tafel
Beurs van Amsterdam
Grondoorlog met meer
dan 1 miljoen soldaten
■GWJOORLOG
Qeid^aQowumt
MAANDAG 25 FEBRUARI 1991 PAGINA 3
ndt \p,
oor
e dij
Wi
sale demonstraties
S/MADRID Franse groepen hebben
anavond in Parijs tot een massale de-
atie tegen het geallieerde grondoffensief
epen. In Madrid en Barcelona demon
en gisteren bij elkaar zo'n 70.000 mensen
je oorlog in de Golf. „Tegen de oorlog,
•ede en het Sovjetvredesplan", zo meldde
w^anse radio. In Madrid werden slogans als
nee" en „Weg met de bazen" geroe-
betoging verliep vreedzaam. Ook bij de
.meter lange menselijke keten die ver-
ïde delen van Barcelona met elkaar ver
eden zich geen incidenten voor. De naar
onlng 30.000 mensen die de keten vormden
ïwden „Nee tegen de oorlog". In Yemen
gisteren honderdduizenden mensen de
op om te betogen tegen het grondoffen-
n de geallieerden tegen Irak. In Egypte
de oproerpolitie traangasgranaten af op
gooiende studenten.
Eerste gewonden behandeld
RIYAD Alhoewel de geallieerde autoriteiten nog geen offi
ciële verliescijfers bekend hebben gemaakt, zijn in de hospita
len in de Golf reeds de eerste gewonden binnengebracht. Vol
gens de geallieerde commandanten zijn de verliezen tot nu toe
zeer beperkt. Korporaal Martin Wilcox van het Amerikaanse
korps mariniers en een andere militair waren waarschijnlijk
de eerste gewonden die gisteravond werden binnengebracht in
het marinehospitaal, dat zich ergens achter de frontlijn be
vindt. De 24-jarige Wilcox, die in zijn bovenarm geschoten
werd toen hij voor de doorbraak van een Iraaks mijnenveld
zijn mitrailleur wilde afvuren, werd met een Blackhawk heli
copter bij het hospitaal afgeleverd. De verwondingen van ze
ven andere soldaten varieerden van verzwikte enkels tot
schotwonden; een van hen had een brandwond in het gezicht.
Korporaal der mariniers Anthony Muskus liep alweer voor
zichtig door het ziekenhuis nadat hij vrijdag gewond was ge
raakt door splinters van een ontploffende landmijn die de
man voor hem had gedood. „Ik dacht dat ik dood was", zo
verklaarde de 21-jarige Muskus, „maar enkele seconden later
hoorde ik stemmen en wist ik dat ik okay was".
Slaap der
orischuldigen
Als je alleen staat in
een kille, koude oor
log en de werkelijk
heid lijkt gruwelijker
dan de ergste nacht
merrie, ben je blij als
je trouwste maatje er
in ieder geval nog is.
De teddybeer van le-
gerverpleegster Amy
Stuart nam in haar
persoonlijke bezittin
gen een prominente
plaats in. Haar leger
onderdeel werd vlak
na het begin van het
grondoffensief ver
plaatst naar de frontli
nie. FOTO: EPA
Canadese vliegtuigen
in actie in Kuwayt
OTTAWA Canadese jacht
bommenwerpers van het type
CF18 Hornet hebben gisteren
Iraakse posities in Kuwayt ge
bombardeerd. Het was de eer
ste offensieve missie van de
Canadese luchtmacht sinds de
Tweede Wereldoorlog, zo mel
den Canadese verslaggevers in
het Golfgebied.
De CF18's kwamen enkele
uren na het begin van het
grondoffensief in actie, meteen
nadat ze voorzien waren van
hun bommen. Deze waren pas
in de nacht van zaterdag op
zondag in Qatar aangekomen
vanaf Canadese bases in Duits
land.
Vredesmacht moet
Kuwayt beschermen
WASHINGTON Als het
Iraakse leger uit Kuwayt is ver
dreven, moet een vredesmacht
het emiraat aan de Perzische
Golf gaan beschermen. „Wij ho
pen dat de belangrijkste rol in
het begin gespeeld kan worden
door Arabische leden van de coa
litie (Egypte, Saudi-Arabië en Sy
rië) en dat de Amerikaanse
strijdkrachten zich snel kunnen
terugtrekken", aldus Brent Scow-
croft, de nationale veiligheids
adviseur van president George
Bush. Deze heeft eerder al ver
klaard dat in elk geval de Ameri
kaanse marine beperkt in het ge
bied aanwezig blijft.
|aar I
yt bi
van
irdelsche bewakers leiden Iraakse krijgsgevangenen naar een interneringskamp.
eft i F0T0: EPA
ong<
ven
het
rkelip jjet gefiimcje beeld
e resïen krijgsgevangen ge-
wijzete Iraakse soldaat die zijn
kke iche bewaker kust gaf de
onder de geallieerden
de eerste dag van het
iieu\ offensief in de Golfoor-
»oed weer. Opgetogen
andanten die zich maan-
et hoofd braken over c
s van een totale grond-
g, die gisteren eindelijk
^begonnen, zeiden dat een
Het hun grootste problemen
blijerwerken van een stroom
•al ojnjgsgevangenen is.
•aal Schwarzkopf zei dat
leeste Iraakse troepen
ien op was gestoten zich
overgegeven, zich te-
ikken of contact verme-
noemde de geallieerde
ien „opmerkelijk" laag.
illieerde troepen houden
:ening mee dat er na de
14.000 Irakezen nog vele
ijen zich willen overge-
leuter-fotograaf Santiago
die zich op 30 km in
yt bij Saudische troepen
j; e, beschreef hoe de oor-
)erio >rupt eindigde voor 150
djse soldaten toen Saudi-
tanks hun stellingen
c/delAieesterden. Gevangen
?rige nen Irakezen, gekleed in
iften battledress en in een
gezeten, wachtten ge-
%repk tot in het kader van de
's Aepiteiten hun identiteit
gecontroleerd. De mees-
t [limlachten wat en eén
,hello".
toen de Irakezen werden
eleid naar interingskam-
irriveerde een groep Ku-
waytse soldaten. Op hun hel
men waren stickers geplakt
met de tekst „Vrij Kuwayt".
„Het einde van het lijden is
nabij", zei de Kuwaytse emir
in ballingschap, sheikh Jaber
al-Ahmed al-Sabah, tot zijn
volk in een boodschap ter ge
legenheid van de Kuwaytse
onafhankelijkheidsdag, die
vandaag wordt gevierd.
Onverzoenlijk
Irak, dat het „schandelijke"
ultimatum van Washington
om Kuwayt zaterdag voor
18.00 uur te ontruimen of de
aanval te verwachten naast
zich neerlegde, bleef in officië
le verklaringen onverzoenlijk.
„Bestrijd hen en toon geen
medelijden... bestrijd de onge
lovigen.. vecht tegen ze met
uw vertrouwen in god", riep
president Saddam Husayn zijn
545.000 man troepen in het ge-
vechtsgebied op.
Het Iraakse leger zei in een
verklaring dat gevechten
gaande waren aan alle fronten
maar zijn troepen moedig het
offensief hadden teruggesla
gen, daarbij honderden tanks
vernietigend, en de zaak onder
controle hadden. Als om de re
toriek te benadrukken vuurde
Irak gisteren opnieuw vier
Scud-raketten af op Saudi-
Arabië, die alle werden neer
gehaald. Ook de twee raketten
op Israël konden weinig
kwaad doen.
Meer dan 300 gevechtshelikop
ters zijn gisteren diep in Irak
doorgedrongen in wat volgens
deskundigen de grootste heli-
kopteraanval in de militaire
geschiedenis is. De Ameri
kaanse mariniers zorgden voor
de grootste aanval sinds de
Tweede Wereldoorlog en het
leek volgens hun woordvoer
ders nog het meest op een ritje
op de kermis. Generaal Michel
Roquejoffre, commandant van
de Franse troepen in de Golf,
verklaarde dat Franse en
Amerikaanse troepen gisteren
al 50 km in Irak waren opge
rukt. Verslaggevers bij de
Franse troepen zeiden dat drie
legermachten - de Ameri
kaanse, Britse en Franse -
met meer dan 100.000 man
troepen op weg waren naar
verschillende punten aan de
Kuwaytse west- en noordgrens
om de omcirkeling van het
emiraat te voltooien. Bij de
flankbeweging zou hen naar
verwachting de confrontatie
met de Republikeinse garde te
wachten staan.
De Amerikaanse mariniers,
waarvan een divisie binnen
twee uur de eerste Iraakse de
fensielinies onder artillerie- en
antitankvuur overrompelde,
zeiden een Iraakse divisie te
hebben vernietigd en zelf een
gesneuvelde en acht gewonden
te hebben moeten incasseren.
Ze waren op enig chemisch
gas gestoten dat kennelijk bij
geallieerde bombardementen
was vrijgekomen van landmij
nen. Officieren zeiden dat de
Irakezen alleen conventionele
granaten afvuurden. President
George Bush en de Britse pre
mier John Major verklaarden
tevreden te zijn over de voor
uitgang op de eerste dag.
INZET INVAL KUWAYT:
WASHINGTON De
Sovjetunie klaagde dat de
Amerikanen hals over
kop en ook nog overbodig
met de bevrijding van Ku
wayt waren begonnen.
Had Saddam Husayn zijn
terugtrekking niet al aan
gekondigd? „Die terug
trekking was een voorne
men, niet meer. Wij Ame
rikanen hebben daarnaast
diverse politieke bedoe
lingen", zo motiveerde
gistermiddag de Ameri
kaanse minister van bui
tenlandse zaken, James
Baker, de inval.
„Een van die bijkomende in
tenties van de VS is dat er sta
biliteit is in de Golf. Dat be
reik je niet met een terugtrek
king uit Kuwayt alleen", aldus
Baker. De minister zei dat de
VS via deze aanval onder an
dere willen afdwingen dat er
een wapenembargo tegen Irak
blijft.
„Het plan van de Sovjets was
voor ons onaanvaardbaar. Het
vroeg om de nietigverklaring
van elf resoluties van de VN-
veiligheidsraad", zo ging Ba
ker verder.
„Na deze aanval zijn wij er ze
ker van dat Saddam Husayn
zijn offensieve militaire krcht
kwijt is en dat in Kuwayt de
rechtmatige regering weer aan
de macht is. In het plan van
de Sovjetunie was dat lang
niet duidelijk", aldus Baker's
collega Cheney (Defensie) gis
teravond.
„Het moet na afloop van dit
conflict iedereen absoluut dui
delijk zijn wie hier heeft ge
wonnen en wie heeft verloren.
Saddam, als hij het al over
leeft, mag dan internationaal
niets meer voorstellen", aldus
ook de voormalige Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger.
De Amerikanen waren met
andere woorden vrijdag zo
dicht bij de eindoverwinning
en Saddam Husayn had met
zijn plan tot terugtrekking bo
vendien zo in zijn kaarten la
ten kijken, dat niemand Was
hington nog van de eindstrijd
kon afhouden.
Voor het Amerikaanse publiek
was het bovendien een obses
sie geworden dat 'de nieuwe
Hitler' Saddam Husayn poli-
ftwddtV.S.
Ffir>fv> M
&oet-€rtiar'4j«<i
rtoepjjMltp
»'.<)tHraqö. ijnwodi
Sfcöal»ïo«p«f:-
(*•«$+$•(1 van M
gtcrócHinsitl
Amtrikatfltt
pmtro«p*n
Itndtn
In Kuwayt-sM
Intensieve
lucMainvaHen
opdoen In
Kuwayt en trek gun
door
Geel tl eer de troepen
trekken In o«n 200 km brood
front op >n Kuwayt Hlarti rijn duizenden
Irakezen krtfgegevengen gamaakt
25 Km
tiek zou overleven. „Geen
staakt-het-vuren. Geen terug
trekking uit Kuwayt alleen.
Dan komt Saddam Husayn
binnen vijf jaar weer terug",
aldus Les Aspin, de vooruit
ziende woordvoerder van de
Democraten in het Huis van
Afgevaardigden.
Er komt nu ook meer duide
lijkheid over wat de Amerika
nen als 'oorlogsbuit' zullen
claimen. „Wij moeten de
strook in Irak bezuiden Basra
veroveren en voorlopig vast
houden. Ook sommige sancties
tegen Irak blijven intact. Het
land kan zich dan niet herstel
len van de inval in Kuwayt",
aldus Les Aspin.
„Vervolgens zullen wij Irak
een vredesverdrag laten teke
nen. Daarin staat dat zij de
nieuwe regering van Kuwayt
en de grenzen van dat land
voortaan moeten erkennen en
respecteren. Ook zal Irak
moeten beloven in de toe
komst geen nucleaire, chemi
sche of biologische wapens te
ontwikkelen. Het Sovjetplan
liet dat allemaal helemaal
open".
President Bush hoefde dit
weekeinde geen enkele moeite
te doen om zijn inval uit te
leggen. Volgens de laatste pei
ling van de Washington Post-
ABC staat 81 procent van de
ondervraagden achter de aan
pak van Bush. Dat is meer dan
ooit sedert deze peiling begon.
Zelden was het Amerikaanse
volk het er zo overweldigend
over eens dat aanvallen onver
mijdelijk was. Twee op de drie
Amerikanen zijn zelfs niet te
vreden met de bevrijding van
Kuwayt. Zij willen ook nog
'het politieke hoofd' van Sad
dam Husayn.
Bush' strategie
Er is behalve de opinie van de
Amerikaanse politici en die
van het volk nog een derde re
den waarom de aanval onver
mijdbaar was. De voorbije we
ken heeft de oorlog zich toege
spitst op haar hoofdrolspelers
Bush en Husayn. De Ameri
kaanse president» was vastbe
sloten tot een totale vernede
ring van zijn tegenstander.
Via zo'n eclatante overwin
ning wil Bush eindelijk defini
tief de naam kwijtraken een
besluiteloos en visieloos 'doet
je' te zijn. „De Amerikaanse
schrijver Ralph Waldo Emer
son heeft ooit opgemerkt dat
„historie vooral biografie" is.
Emerson wil daarmee zeggen
dat staatslieden niet op de eer
ste plaats aan het welzijn van
hun volk denken, maar aan de
manier waarop zij later in de
geschiedenisboeken komen.
Na afloop van deze oorlog
heeft Bush zijn ideale 'geschie
denisbeeld' gevestigd. Boven
dien heeft hij dan zijn plaats
geclaimd als opvolger van Ro
nald Reagan, niet voor vier
jaar, maar tot na de verkiezin
gen van volgend jaar tot 1997.
Het was uiteindelijk president
Bush zelf die zaterdagavond
het aanvalsplan voor die
avond, wat overigens naar nu
blijkt al drie weken oud was,
operationeel verklaarde. „De
bevrijding van Kuwayt is haar
slotfase ingegaan", zei Bush
nogal nuchter tijdens zijn tele
visietoespraak tot het Ameri
kaanse volk. Ook op voor
gaande cruciale momenten
heeft de president steeds het
perfect planmatige van zijn
strategie onderstreept.
Een dag eerder had Bush een
laatste ultimatum gesteld dat
de inval nog had kunnen
voorkomen. „De coalitie geeft
Saddam Husayn tot zaterdag
namiddag", zo eiste Bush.
Slechts luttele dagen kreeg de
Iraakse dictator bovendien om
zijn gigantische troepenmacht
terug te trekken. Het ultima
tum was kortom zo gesteld dat
de Amerikanen zeker wisten
dat Saddam Husayn er niet op
in zou gaan.
LEURGESTELD OVER ESCALATIE
iikei
at vsfi
kri
meda;
KOU Het Kremlin
met spijt kennis genomen
geallieerde landoffen-
voor de bevrijding van
Jyt. Het oorlogsinstinct
het gewonnen van de ui-
reële mogelijkheid om het
iet langs diplomatieke
ip te lossen, aldus een of-
regeringsverklaring, die
avond werd voorgelezen
et hoofdjournaal van de
lomroep. Tot het laatste
ent heeft president Gor-
)v geprobeerd het landof-
:f uitgesteld te krijgen,
de het journaal, dat de
ilievendheid van Moskou
il'ijk wenste te plaatsen te-
ver de bloeddorstigheid
van Washington en bondgeno
ten. Gorbatsjovs Midden-Oos
tenspecialist Primakov ver
klaarde dit weekeinde dat de
geallieerden de volle verant
woordelijkheid zouden dragen
als zij Gorbatsjovs vredesplan
zouden torpederen door met
het landoffensief te beginnen.
Toch lijkt het Kremlin voor
alsnog niet bereid tot een ver
oordeling van de escalatie van
de oorlog, zoals Moskou het
landoffensief noemt. Woord
voerder van buitenlandse za
ken Ignatenko liet er, kort na
dat het ultimatum van de
Amerikaanse president Bush
aan Irak bekend was gewor
den, geen twijfel over bestaan
dat Moskou niet bereid was de
verbeterde verstandhouding
met de Verenigde Staten op te
offeren door een harder stand
punt in te nemen in het Golf-
conflict. Op de valreep was
Irak bij monde van de Iraakse
minister van buitenlandse za
ken Aziz in Moskou hals over
kop akkoord gegaan met een
aangescherpte versie van Gor
batsjovs vredesplan, dat van
Baghdad een onvoorwaardelij
ke terugtrekking uit Kuwayt
eiste. Het jongste vredesplan
van Gorbatsjov verschilde nau
welijks van het Amerikaanse
ultimatum, aldus woordvoer
der van buitenlandse Tsjoer-
kin, die zich daarom hardop
afvroeg waarom de geallieer
den er geen twee dagen voor
over hadden gehad om een ge
weldloze oplossing van het
conflict een laatste kans te ge
ven. Gorbatsjovs plan noemde
echter geen datum waarop de
Iraakse terugtrekking moest
aanvangen. Het Sovjet-vredesi
nitiatief schoot in de ogen van
Washington op verschillende
punten tekort, maar Moskou
kon niet verder gaan omdat
Aziz' volmachten niet toerei
kend waren om in te gaan om
het ultimatum van de coalitie,
aldus woordvoerder Ignatenko.
Voor Gorbatsjov is de misluk
king van zijn vredesinitiatief
ongetwijfeld een grote tegen
valler. Conservatieven in de
Communistische Partij en het
leger zijn uitermate ontevre
den over het feit dat zij lijd
zaam moeten toezien hoe hun
vroegere vijand Amerika korte
metten maakt met hun vroege
re vriend Irak.
SPEREN HOBBES
DOOR BILL WATERSON
ROTTIGE INGE PEWI?.'
ZAL 51? SPIJT VAN mj-
AIS Zi NOG '5 PEN E5PIEF-
05 POOI?- r
0UF!IN(5& GEEFT
DIEFJES PöOf?
PAN PIT AF EN VEES HET <i
VOO? HELE HAS VOOR!
iNtliï
je wM 'Uc M4+ ovpK-
vm-i W,<w+
•iWfi
WASHINGTON Het plan van de Verenigde Staten voor
een terugtrekking van Irak uit Kuwayt is volgens de minis
ter van buitenlandse zaken, James Baker, nog steeds actueel.
In een vraaggesprek met de Amerikaanse omroep ABC zei
Baker gisteren: „Wij zullen het voorstel niet intrekken". De
Amerikaanse regering zou echter bewijzen willen van Bagh
dad als dit zou verklaren het plan voor een aftocht te aan
vaarden „om zeker te zijn dat het eerlijk gemeend is".
Over het tijdstip van het offensief verwees Baker naar de
„politiek van de verschroeide aarde" van Irak in Kuwayt, en
het oppakken en terechtstellen van Kuwaytse burgers. Een
aantal van hen zouden als „menselijk schild" worden vastge
houden. Er was na zes en een halve maand „geen teken" dat
Baghdad bereid was tot een „onvoorwaardelijke en directe
terugtrekking".
Noteringen van maandag 25 februari 1991 (tot 10:53 uur)
RIYAD/BAGHDAD In het
grondoffensief in de Golfoor
log staan aan weerszijden van
het front meer dan 1 miljoen
soldaten tegenover elkaar.
Het Iraakse leger had bij het
begin van de Golfoorlog op 17
januari 28 tot 33 divisies in
Kuwayt staan, met naar schat
ting 545.000 manschappen. Ze
waren voorzien van 4200
tanks, 2800 pantservoertuigen
en 3100 artilleriestukken,
maar vijf weken van verwoes
tende luchtbombardementen
hebben dat arsenaal flink ver
kleind. Volgens het Pentagon
zou 39 procent van de tanks,
32 procent van de pantser
voertuigen en 48 procent van
de artillerie buiten gevecht
ziin gesteld. Het aantal gedode
of gewonde Irakezen laat zich
niet becijferen.
Langs de Kuwaytse grens met
Saudi-Arabie ligt een lange
lijn Iraakse infanterie ingegra
ven, in de rug gesteund door
tanks. In het noorden aan de
grens tussen Irak en Kuwayt
wordt de 150.000 man sterke
Republikeinse Garde als stra
tegische reserve achter de
hand gehouden.
Het Amerikaanse leger heeft
295.000 militairen in Saudi-
Arabie. De mariniers zijn aan
wezig met 94.000 man, waar
onder een amfibie-eenheid
van 18.000 man op een dertig
tal schepen in ae Golf. De
Amerikanen beschikken over
2000 tanks, meer dan 2000 ar
tilleriestukken en 2200 gepant
serde personeelsvoertuigen.
Andere landen van de coalitie
hebben 205.000 man troepen in
de Golf.
dividend over
89/5.75
89 1.85
89/8.-
86/87 5% st.
89 2.65
89/90 4.24
89/3.50
89/2.75
88/89 1.85
89/2.50
90/7.80
89 ƒ8.—
89/2.-
89 3.60+d.
89/90 1.80
89/2.40
89/7.65
90/3.10
89/3.30
90 ƒ3.—J
89 10.00
89 6.60+d.
89/2.00
89/3.32
89/2.40
88/89 1.80
78 4.40+5% st
89 1.25
89/4.72
89/3.60
89 1.95
ho dd
37.70 15/2
122.5025/2
71.60 25/2
96.80 19/2
170.80 25/2
56.50 25/2
79.60 20/2
88.00 19/2
58.00 25/2
84.20 14/2
24.50 18/2
125.502/1
106.50 19/2
82.30 25/2
30.7019/2
32.90 22/2
9.7015/2
143.00 19/2
5320 20/2
63.70 25/2
79.00 11/2
27.40 25/2
46.50 18/2
135.0020/2
59.70 29/1
49.30 19/2
46.00 29/1
47.00 25/2
198.702/1
27.1019/2
262019/2
32.50 13/2
96.50 18/2
57.50 19/2
91.1018/2
62.60 18/2
47.60 15/2
155.80 19/2
91.5019/2
44.50 19/2
30.60 3/1
73.20 25/2
55.00 25/2
la dd
30.80 15/1
101.1016/1
60.50 16/1
70.90 16/1
162.50 7/1
44,30 8/1
74.50 16/1
66.60 30/1
43.30 8/1
77,50 22/2
16.6016/1
116.104/2
84.50 3/1
67.30 16/1
24.1014/1
25.30 16/1
7.2016/1
129.60 16/1
38.70 16/1
51.0016/1
68.50 2/1
19.30 30/1
33.80 14/1
122.90 24/1
48.102/1
33.80 7/1
37.702/1
33.50 2/1
163.50 7/2
19.70 16/1
19.9016/1
26.60 16/1
84.30 16/1
51.60 23/1
78.30 16/1
60.102/1
39.00 14/1
141.20 6/2
76.00 16/1
38.10 16/1
25.90 16/1
61.00 8/1
44.80 16/1
170.60 170.80 170,80
55.90 56.50 56.50
buhrm tel c 56.80
140.80 141.50 142.60
13320 133.90 13420
45.80 46.40
8920 89.70
15230 15270
KAASMARKT ALKMAAR Commis
sienoteringen in gulden per kg: Goud
se volvette en fabrleksedammer 7,00.
