Mariniers hopen op uitstel grondoorlog K Burgemeester Baghdad wanhopig over stad „Vijftien procent Iraakse soldaten al dood of gewond GOLFOORLOG CfiidócSouoant MAANDAG 18 FEBRUARI 1991 PA< tsei na r i panl ipspo |t de Raketten Iraki's executeren acht Kuwayti's RIYAD Iraakse soldaten hebben de afgelopen dagen acht Kuwayti's geëxe cuteerd, onder wie twee vrouwen die werden betrapt bij het naaien van insig nes voor Kuwaytse verzetsleiders. Dit heeft de Kuwaytse officier, kolonel Ab dullah el-Kandari, in Riyad bekendge maakt. Twee van de terechtgestelden werden zo ernstig mishandeld dat hun gezichten onherkenbaar waren. „Bij een van hen hadden ze een ijzeren staaf door zijn mond en keel geperst. Het lijk werd vervolgens voor een school ge legd", zei El-Kandari. Volgens de kolo nel zijn sinds het uitbreken van de oor log al meer dan 200 Kuwayti's geëxecu teerd. Irak komt met nieuw type raket LONDEN Irak heeft een nieuw type raket ge bruikt bij de aanval zaterdag op Israël. Dit heeft radio Baghdad gisteren bekend gemaakt. De raket draagt de naam Hijarah al-Sijjil (leisteen), wat een verwijzing is naar een verhaal in de Koran. In de passage stuurt God enorme vogels met leistenen af op binnendringers in de Kaaba, de heiligste plaats van de islam. Een defensie-expert in Londen zei dat de raket waarschijnlijk een variant is op de Scud, de raket van Sovjet-makelij die Irak ge bruikt tegen Israël en Saudi-Arabië sinds het begin van de Golfoorlog een maand geleden. De Hijarah zou kunnen lijken op twee andere aanpassingen van de Scud, de Husayn en de Abbas. „Zij hebben een kleine raketkop, wat betekent dat ze verder dragen dan de conventionele Scud", aldus Eric Grove, de Britse defensiespecialist. Rode Kruis raadt inzame medicijnen voor Irak af DEN HAAG Het Rode Kruis raadt het inzamelen vj cijnen voor Irak „ten sterkste af", zo heeft een woon zondag verklaard. De organisatie reageerde met deze op uitlatingen van Nederlandse vredesactivisten die sa het Nederlandse Rode Kruis medicamenten wilden ii om die naar Irak te sturen. Het Rode Kruis wil geen medewerking verlenen aan dei ling. „Het is een heel gevaarlijke zaak" medicijnen in f len, aldus de woordvoerder, omdat de kwaliteit van hel melde materiaal onbekend is. Bovendien „je helpt de In volking niet, omdat je niet weet wat de noden zijn", woordvoerder. Het Rode Kruis stuurt zelf nog regelmatig medicament Irak. De woordvoerder ontkende ten stelligste dat de or de zendingen had beëindigd omdat de organisatie geen vangenen in Irak mag bezoeken. „Het Rode Kruis hel] waar slachtoffers zijn", aldus de woordvoerder. SAUDI-ARABIË Twee uur reizen van de Saudi- sche stad Hafr al-Batin trof een detachement Amerikaanse mariniers op patrouille bij de grens met Kuwayt in de uitgestrek te, verlaten vlakte een groepje gebroken Iraakse deserteurs aan. Het was geen triomf voor de mariniers. De Irakezen waren hongerig en zwaaiden versla gen met een witte vlag. Ze lie ten hun wapens in het zand vallen zodra ze de Amerika nen in het oog kregen. Eén van hen riep: „Amerikanen, we houden van jullie". Ze wa ren echter zo geconditioneerd het ergste te verwachten dat ze, toen de mariniers hen plas tic handboeien omdeden en naar een voertuig brachten voor de reis naar de comman dopost, ervan overtuigd waren dat ze gedood zouden worden. De mariniers hebben vorige week in ditzelfde gebied in twee dagen bijna vijftig Irake zen krijgsgevangen gemaakt. De Egyptische troepen namen 21 Iraakse deserteurs gevan gen. Zittend of liggend in het zand wachtten zij op hun transport naar een gevangenenkamp, een voetbalstadion dieper in Saudi-Arabië. Ze waren uitge put van de moeizame reis door de woestijn en de vlucht van de executiebataljons van het Iraakse leger, eenheden met de opdracht om deserteurs do den. Een van de deserteurs was een Turk. Hij vertelde dat hij tien jaar in Irak gevangen had ge zeten voor een niet nader ge noemde misdaad. Toen de oor log begon werd hij naar eigen zeggen door de militaire auto riteiten uit de gevangenis ge haald, kreeg hij een geweer in zijn handen geduwd en moest hij Kuwayt gaan verdedigen. Volgens de mariniers heeft de Turk slechts twee dagen ge daan wat hem was opgedragen voordat hij op de vlucht sloeg. Hij liep de hele nacht door en kwam blootvoets aan bij de Amerikaanse linies in noorde lijk Saudi-Arabië om zich over te geven. Het was zonsopgang toen de mariniers hem afgelopen don derdag gevangen namen, tege lijk met de laatste groep Iraak se soldaten die de grens over kwam. De mariniers hadden de Irakezen in eerste instantie niet eens in de gaten. De helle gloed van de brandende olie bronnen in Kuwayt verblind de de marinier die met behulp van de infraroodkijker in zijn LAV, een verkenningsvoer tuig dat zeer hoge snelheden kan bereiken, de grens afzocht op deserteurs of infiltranten. Het was de tweede week aan de grens voor dit detachement mariniers en nauwelijks 48 uur later kwam de dramati sche aankondiging van Iraks Revolutionaire Commando- raad dat Irak bereid was zijn troepen uit Kuwayt terug te trekken en zich na een maand van oorlog neer te leggen bij resolutie 660 van de Veilig heidsraad van de Verenigde Naties. Misschien is het nog te vroeg om te zeggen dat het Iraakse leger uiteenvalt. Maar de droe vige taferelen van de deserte rende Iraakse troepen leiden tot de onvermijdelijke conclu sie dat er eindelijk een barst is gekomen in het pantser van het Iraakse leger in Kuwayt, zo niet in dat van de Republi keinse Garde, de Iraakse elite troepen. Niemand staat te springen om een bloedige grondoorlog, het minst van al de Britse en Amerikaanse troepen, die zich er maar al te goed van bewust zijn dat zij die grondoorlog zeer waarschijnlijk niet zullen overleven. Een jonge marinier uit de een heid die de Iraakse deserteurs ontdekte, verwoordde de me ning van bijna al zijn kamera den toen hij zei dat hij nog een maand van bombardementen op Irak zou verwelkomen. De geluiden van de vlakbij woe dende luchtoorlog vormden een grimmige illustratie bij zijn woorden. Hoe de stemming ook is onder de Iraakse troepen die tien ki lometer verderop ingegraven zouden liggen in het monotone woestijnlandschap, het lawaai en de hevigheid van de geal lieerde bombardementen ga ven aan dat zij zwaar onder vuur werden genomen. Er is echter geen noemens waardig gevaar aan de Saudi- sche kant van de grens, zo meende de marinier. De paar raketten die zo nu en dan wa ren afgevuurd op de Ameri kaanse stellingen zijn zonder enige schade aan te richten in het zand terechtgekomen. Hij concludeerde dat de doelen met opzet waren gemist. Het is immers bekend dat de Iraakse artillerie met grote nauwkeu righeid een spervuur kan leg gen. De marinier dacht dat de Iraakse soldaten van hoger hand bevel hadden gekregen de Amerikanen met raketten te bestoken, maar dat zij had den besloten te missen. Door de Amerikanen niet te doden zouden zij meer kans hebben krijgsgevangen te worden ge maakt in plaats van te worden gedood. Een paar kilometer verderop kwamen de bommen met don derend geweld neer. De hemel lichtte op door de vlammen van de brandende oliebron nen. De zwarte rook van de olievuren dreef richting oos ten. De marinier klaagde dat het nu nog een half uur langer duurt eer de zon 's ochtends de ijzige woestijnlucht heeft ver warmd. Een formatie van drie B-52 bommenwerpers passeer de de Amerikaanse stelling. Luchtig De marinier vertelde over de bombardementen met een ui terst luchtige ondertoon, alsof hij een toeschouwer was ge weest bij een nogal saai toneel stuk. Naar later bleek had zijn detachement er echter mid denin gezeten; een aantal ma riniers van de eenheid was een paar weken eerder gedood toen een A-10 bommenwerper hun LAV aanzag voor een Iraakse pantserwagen. De meeste mariniers zijn Ame rikanen uit de middenklasse die op korte-termijnbasis in dienst zijn gegaan om te profi teren van het beleid dat het le ger na hun ontslag hun verde re opleiding betaalt. Ze wisten nauwelijks wat zich buiten hun stelling aan de grens af speelde. „We hebben het Brit se leger al een hele tijd niet gezien", aldus een van hen. „We hebben een boel geruch ten gehoord dat ze er tussenuit knijpen omdat hun nieuwe premier tegen de oorlog is". Hadden de mariniers de vrij heid gehad om zich een paar kilometer verder buiten hun stelling te begeven, dan had den ze eind vorige week hun woorden in moeten slikken. Het leek vrijdag wel alsqf de hele Britse eerste pansterdivi- <üe in beweging was gekomen, een eindeloze rij Challenger- tanks, pantservoertuigen en honderden Landrovers en vrachtwagens die zich uit strekte tot aan de horizon, om geven door grote wolken woestijnstof. De Britse solda ten waagden zich niet aan voorspellingen over het ver loop van de oorlog. Ze staken hun bedenkingen over Sad dams terugtrekkingsaanbod echter niet onder stoelen of banken. De manoeuvres van de Britse pansterdivisie zijn de harde werkelijkheid; zij maken dui delijk dat alleen een oprecht initiatief van Saddam Husayn de grondoorlog nog kan af wenden. JON SWAIN (c) The Sunday Times Iraki's staan buiten het hek van de gebombardeerde schuilkelder in Baghdad, wachtend op de namen van de overledenen. FOTO: EPA LONDEN/RIYAD De burgemeester van Bagh dad heeft gisteren gezegd „wanhopig" te zijn vanwe ge de verwoesting van zijn stad door de bombarde menten van de geallieer den en het gevaar voor epidemieën. „Vier miljoen mensen leven iedere dag en nacht in een nachtmer rie", zei Jhalid al-Janaba in een interview met het Britse televisiestation ITN. „Het spijt me dat ik mijn bur gers niets anders kan geven dan mijn medeleven", zei de burgemeester die slechts mocht worden geïnterviewd over niet-militaire zaken. Al-Janaba maakt zich grote zorgen over de watervoorzie ning in de Iraakse hoofdstad. Hij zei dat de rivier de Tigris ernstig vervuild is en de wa terpompstations, waterreini- ginginstallaties en het riole ringsstelsel door de aanvallen buiten werking zijn. Door de slechte hygiënische situatie dreigen tyfus- en cholera-epi- demieën. De Iraakse minister van gezondheidszorg, Moha- med Sayed. heeft gezegd dat er in Baghdad gevaar bestaat voor ziektes zoals diarree en hepatitus, zo meldde gisteren de Britse krant Observer. De ITN-verslaggever Brent Sadler, die de burgemeester van Baghdad vergezelde bij een rondgang door de stad, zei dat veel bewoners van arme wijken in Baghdad hun water halen uit vervuilde bronnen. De Britse televisie toonde beelden van families die kle ren wasten in de Tigris en wa ter uit de rivier haalden. Bo men worden omgehakt om te kunnen stoken, constateerde Sadler. De burgemeester van Baghdad meldde dat drie kwart van de stad zonder elektriciteit is komen te zitten door de bombardementen. Rookgordijnen De bevolking van Baghdad is inmiddels dagelijks bezig rook gordijnen te veroorzaken. Als het ochtend wordt, schuimen mannen met handschoenen en zware laarzen de straten af op zoek naar afgedankte autoban den. Andere inwoners gaan op zoek naar vodden en stukken plastic en verder alles wat maar branden wil. Het is een wonderlijk schouw spel, maar het doel is simpel: Het leggen van een dicht, zwart rookgordijn dat de stad misschien kan behoeden voor geallieerde luchtaanvallen. De campagne wordt georgani seerd door leden van het Volksleger, de militie van pre sident Saddam Husayn die ge traind is in civiele verdedi ging, maar ook in man-tot man gevechten. Huisvrouwen leggen papier en ander brandbaar materiaal apart voordat ze het dagelijkse afval wegdoen. De ingezamelde banden wor den onder de bruggen over de Tigris en op andere strategi sche plaatsen in de stad in de fik gestoken. De rook die ze verspreiden is soms zo dik dat ze de zon verduistert. Behalve dat de rookkolommen de geal lieerde piloten het zicht ontne men, moeten ze ook de indruk wekken dat delen van Bagh dad in brand staan. De banden-taktiek is een van de vele methoden waarmee de Irakezen al improviserend het hoofd proberen te bieden aan de militaire overmacht van de geallieerden. „Wij zijn mis schien geen Rambo's en we hebben ook geen Star Wars- mogelijkheden, maar we we ten wel hoe we ons moeten verdedigen", zegt een lid van het Volksleger. Om de ijzeren railings van de bruggen over de Tigris zijn ju ten zakken gewikkeld, waar aan boomtakken en groene bladeren zijn bevestigd in een poging de bruggen vanuit de lucht te camoufleren. Van de twaalf bruggen, waarvan er zes in het centrale deel van de stad liggen, zijn er tot nog toe vier vernield. „Wij weten dat de juten zak ken en de boomtakken de bruggen misschien niet kun nen sparen, maar wij proberen tenminste onze stad te redden met alles wat we hebben," zegt een functionaris van de bur gerverdediging. Sommige auto-bezitters heb ben hun eigen camouflage-me thode bedacht en hebben hun auto's met modder inge smeerd. Na vier weken van intensieve bombardementen klinken er in Baghdad geen grappen meer over het Amerikaanse leger of de dreiging van ver woesting. Maar van paniek is niets te bespeuren. De bevol king slaat geen acht op het luchtalarm en gaat zelfs tij dens luchtaanvallen gewoon haar gang. De meeste inwo ners geloven dat het van het lot afhangt of zij zullen leven of sterven, niet van het opzoe ken van de schuilkelders. WASHINGTON Ame rikaanse militairen en in lichtingendiensten hebben met behulp van compu ters berekend dat als ge volg van de wekenlange bombardementen zeker vijftien procent van de Iraakse troepen in Ku wayt is gedood of gewond geraakt. Als de schattingen, gebaseerd op een „betrouwbaar compu termodel", juist zijn, betekent dit dat zeker 81.750 van de 545.000 man troepen is uitge schakeld, aldus het Ameri kaanse televisiestation NBC gisteren. Het televisiestation, dat niet bij name genoemde functionarissen citeert, zegt dat veel Iraki's werden gedood in hun bunkers en zandfortifi- caties aan het front in Kuwayt en Zuid-Irak. De Tawkalna- divisise (in het westen van de Iraakse verdedigingslinie) zou zelfs zeventig procent van haar gevechtskracht hebben verloren. De militaire zegslieden wezen er echter wel op dat de geal lieerden bij een eventuele aan val nog steeds met een formi dabele legermacht geconfron teerd zullen worden. Een woordvoerder van het Penta gon wilde geen commentaar geven op het bericht. Radio Baghdad zei dat Irak klaar is voor de „beslissende" strijd. Volgens de radio hebben de geallieerden het bij het ver keerde eind als zij denken dat Irak „tekenen van angst en zwakte" vertoont. Irak is klaar voor de strijd, „de komende dagen zullen laten zien dat Irak vastbesloten is de over winning te behalen", aldus Ra dio Baghdad. Verontschuldigingen ambassadeur Israël MIAMI De Israëlische am bassadeur in de VS, Zalman Shoval, heeft gisteren de Ame rikaanse regering zijn veront schuldigingen aangeboden over verwijten aan Washing ton die hij eerder had ge maakt. Shoval noemde het dis puut een „ruzie tussen vrien den". In een interview had de ambassadeur zich donderdag erover beklaagd dat Israël geen compensatie had ontvan gen voor de verliezen als ge volg van de Golfoorlog. Hij be schuldigde Amerikaanse rege ringsfunctionarissen er ook van een garantie tegen te hou den van een lening van 400 miljoen dollar voor een wo ningbouwprogramma. Shovals uitspraak leidde tot diploma tieke wrijving tussen de VS en Israël. Pentagon fout toe bij j bombarder op schuilkeï LONDEN Het gon heeft toegegevl de Amerikaanse luti/ val op een schuilkelr Baghdad, waarbij week meer dan dn derd Iraakse burgen den gedood, een |nze sing was. De infojrc d van de inlichtingeni dat het om een mfJG' bunker ging zou aan: teerd zijn geweest, in Ondanks eerdere uitlrstr van de Amerikaanse! te: hebbers, die de aanval bp c gelopen woensdag redch digden omdat het een tpn doel betrof, is in Pe kringen toegegeven dq v< vuldiger nagegaan had |ruë worden of zich burgereer gebouw bevonden voo»r e< aanval werd ingezet. je j Satellieten zouden het Lj hebben geïdentificeerd? gewone controlebunkei311 er geen reden was aaniste men dat er burgers aai hi waren. Vijf dagen na hlje bardement zijn de over de oorzaak van d« gissing nog steeds vi- Maar de meeste feitem* in de richting van de irïu t gendienst. k- „Het is duidelijk dat oi{ecju goede propaganda is \fjs Iraakse president Saddf sayn", aldus het Pel „We kunnen het ons n; oorloven een dergelijMHi nog eens te maken". Voorlopig zullen er get kers worden gebombi om een soortgelijke ca| te voorkomen. Er zijnl^j Pentagon echter ook vc ders van het verspreid pamfletten in Baghdadi va] bevolking te waarschuw de buurt te blijven vanLj-- kelders bij bombardern^ (c) The Sunday Times, iaat Zwarte Amerikaan in verzet tegen g grondoorlog in (L WASHINGTON Achj'^j, tien blanke Amerikanen achter het beleid van dent Bush in de Golinë maar nu de dreiging vj be grondoorlog steeds j ui wordt, neemt ook de ni protesten tegen de oorlj zj. Veel kerken, een grod van de zwarte bevolk#"1' een groot aantal Demó I reageren hoopvol op el" v plomatieke oplossing diJa aandient. ij „Onze grote tegensfu heeft aangeduid terug t len trekken. Van zo'n kunnen wij op dit histdze moment niet zo maar we ge delen", zo kritiseerde dq Joseph Lowery van de C an Leadership-confererL, j houding van president^ na afloop van een vergal van zwarte kerkleiders. rr Minister Baker van landse zaken kondigd weekend aan dat er eerrj®' wapenembargo zou il c gelden voor Iral, ook na[e r van de Golfoorlog. Grer

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 4