5ware strijd
^LO-fracties
- f
ids verongelukte skiërs
lad niet vereiste diploma
ANC beëindigt
gewapende strijd
'm
JITENLAND
CcJdóe Commit
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1991 PAGINA 7
jrinaamse officieren
in justitie
•eigen met ontslag
RAMARIBO Als de Surinaamse
ering de ontslagaanvraag van de pro-
eur-generaal aanvaardt, zullen ten
nste vijf van de acht officieren van
itie met onmiddellijke ingang opstap-
Procureur-generaal Cecil de Randa-
wil met ontslag omdat hij niet opti-
ial kan functioneren door de houding
minister Paul Sjak Shie van justitie
•olitie. Sjak Shie erkent de collectie-
eiding van het openbaar ministerie
Er heerst een vertrouwenscrisis,
ochtendblad De Ware Tijd meldde
teren dat de minister benoemingsbe-
iten nam zonder de procureur-gene-
ervan in kennis te stellen.
Westeuropese Unie wil
defensieplan onder EG-leiding
BRUSSEL - Het hoofd van de negen
lidstaten tellende Westeuropese Unie
(WEU) heeft gisteren voorgesteld zijn
defensieorganisatie, die tot voor kort
voornamelijk een sluimerend bestaan
leidde, te plaatsen onder de leiding van
de Europese Gemeenschap als de toe
komstige militaire arm van de Ge
meenschap.
„Ik heb voorgesteld de hele organisatie
van de WEU naar Brussel over te bren
gen en haar te stellen onder de verant
woordelijkheid van de Europese Raad
(de 12 regeringsleiders)", verklaarde
Wim van Eekelen, de Nederlandse se
cretaris-generaal van de nu nog in
Londen gevestigde WEU.
De WEU-lidstaten zijn alle lid van zo
wel de NAVO als de Gemeenschap,
waarvan de laatste praat over manie
ren om te komen tot een gezamenlijk
buitenlands- en veiligheidsbeleid.
Frankrijk, Duitsland en Italië hebben
voorstellen gedaan om van de WEU de
defensieorganisatie van de EG te ma
ken. De besprekingen over een nieuw
Europees Handvest hebben echter in
Groot-Brittannië en Nederland de
vrees doen ontstaan voor Amerikaanse
ontevredenheid, als door de stappen
van de EG de invloed van Washington
door middel van de NAVO in Europa
sterk zou worden teruggebracht.
„Slovenië
woensdag los van
Joegoslavië"
LJUBLJANA Slovenië gaat
zich woensdag afscheiden van
Joegoslavië. Volgens de Slo
veense krant 'Delo' is door alle
partijen een document voorbe
reid dat volgende week door
het parlement in Ljubljana zal
worden aangenomen. Daar
mee verliezen „Joegoslavische
organen" in Slovenië al hun
rechten. Bij de scheiding van
Slovenië en Joegoslavië
moeten de financiële banden
volgens het internationale
recht worden ontrafeld, aldus
het document.
Klimaatverdrag nog ver weg
WASHINGTON Een Klimaatverdrag, bedoeld
voor de bestrijding van het broeikaseffect, is nog
ver weg. De eerste officiële gesprekken hierover,
die 130 landen de afgelopen tien dagen in Was
hington hebben gevoerd, zijn vooral moeizaam
verlopen door de „zeer terughoudende" opstelling
van de Verenigde Staten. Dat heeft P. Vellinga,
die op het milieudepartement van minister Alders
is belast met de internationale onderhandelingen
over de strijd tegen het broeikaseffect, desge
vraagd verklaard.
Gebleken is dat de VS meer energiebronnen in na
tuurgebieden willen exploiteren en dat energiebe
sparing in het Amerikaanse beleid niet of nauwe
lijks een rol speelt. De VS kennen 's werelds groot
ste energieverbruik per hoofd van de bevolking.
Ook de vertegenwoordigers van de landen in de
Derde Wereld hebben zich wegens geldgebrek te
rughoudend opgesteld.
Braziliaanse politie legt
hand op helft recordbuit
BELEM Vijf dagen na de grootste bank
overval uit de Braziliaanse geschiedenis heeft
de politie in Belem de helft van de buit terug
gevonden. In een vrachtauto bevond zich nog
1,7 miljoen Cruzeiros, ongeveer tien miljoen
gulden. De politie heeft vijf mannen voor ver
hoor meegenomen. Begin deze week beroofde
een bende van vijftien a twintig Brazilianen
een bank op het moment dat hun medeburgers
uitbundig carnaval vierden. De buit bedroeg
drie miljard cruzeiros, een record in de ge
schiedenis van Brazilië. Ondanks de onmiddel
lijke nabijheid van een politiebureau op
slechts 100 meter afstand nam de bende rus
tig de tijd om het geld in te pakken, terwijl
buiten de feestvierende menigte door de stra
ten hoste.
[DON Bij zware ge-
echten tussen rivalise-
mde groepen guerrilla
rijders van de Fatah-
roep van PLO-voorzitter
asser Arafat in Zuid-Li-
anon zijn gisteren 29 do
en en 52 gewonden ge-
allen.
rafat-getrouwe strijders be-
ormden het huis van de te
en Arafat rebellerende batal-
nscommandant Abu Moham-
ed Zaaroura in een stadje
ren ten oosten van Sidon. De
immandant werd doodge-
hoten. Volgens een PLO-
oordvoerder ging het om een
recutie waartoe officieel op-
racht was gegeven. Terwijl
bataljonscommandant werd
iliquideerd deden zich elders
het plaatsje Qrayya en twee
aburige dorpen hevige ge-
echten voor tussen de rivali-
rende Palestijnse facties,
olgens zegslieden in Sidon
ormde de ontvoering donder-
agavond van Arafats hoogste
[ficier in Zuid-Libanon de
anleiding tot de strijd. Fatah-
ipman kolonel Alaa werd
door een groep dissidenten on
der leiding van Zaaroura uit
zijn appartement ontvoerd. Na
tussenkomst van PLO-functio-
narissen werd Alaa rond mid
dernacht weer vrijgelaten.
Alaa was gemolesteerd en had
onder meer verwondingen aan
het hoofd en een gebroken
arm opgelopen.
Geweld
Het PLO-hoofdkwartier in
Tunis stemde ermee in dat
Zaaroura van zijn taak werd
ontheven en diens 300 man
sterke bataljon werd ontbon
den, desnoods met geweld. De
troepen van Alaa openden om
vier uur in de ochtend de aan
val op het bataljon van Zaar
oura. De gevechten begonnen
in de heuvels ten oosten van
Sidon en breidden zich later
uit naar het vluchtelingen
kamp Rashidiyeh nabij de ha
venplaats Tyrus.
Getrouwe strijders
Volgens de politie maakten
beide partijen gebruik van
houwitsers, mortieren en ra
ketgranaten. Een PLO-woord-
voerder zei dat de Zaaroura-
getrouwe strijders zich na en
kele uren hadden overgegeven
en dat hun plaatselijke bevel
hebber zich zal moeten verant
woorden voor een PLO-tribu-
naal. Ook in de dorpen zou de
strijd inmiddels zijn geluwd.
Bij de gevechten kwamen be-
havle rivaliserende strijders
ook zes burgers om het leven.
In het zuiden van Libanon
heeft de PLO ongeveer 6000
guerrillastrijders gelegerd.
URIJS De Brabantse
Berggids Joep Zegers, die
toensdag met acht Ne-
■rlandse toeristen is ver-
igelukt in de Zuidfranse
lpen, beschikte niet over
vereiste diploma's voor
et hooggebergte.
olgens gendarme-luitenant
lichel Rattier in Briangon,
>n van de bergers van de Ne-
ïrlandse slachtoffers, had de
slechts toestemming voor
et organiseren van tochten
ver uitgezette pistes. De
laats van het ski-ongeluk, het
lueyras-massief bij de Frans-
aliaanse grens, heeft een
ubbele kwalificatie. In de zo-
;r staat de keten aange-
erkt als 'middelgebergte',
ir 's winters als 'hoogge-
;rgte'. De Nederlandse gids
vas niet gediplomeerd voor de
aatste catagorie. „Dat wil zeg-
|en dat zijn bevoegdheden niet
erder gingen dan het begelei-
len van mensen over vaste
lergpaden, die weliswaar heel
ïoog kunnen gaan, maar altijd
iaden blijven. Het zijn tochten
londer sneeuw en ijs, zonder
peciefieke technische moei-
jkheden".
n afwachting van de defini-
ieve conclusies van het offi-
r®ls iële onderzoek naar de oor-
ik van het ongeluk meent
Franse bergpolitie toch dat
een verscheidene fouten
r gemaakt. Ondanks waar
schuwingen van de gendarme
rie en Meteo France voor ver
hoogd lawinegevaar is de
fk groep bij fraai weer vertrok-
I ken voor een riskante skitocht
IJl buiten de pistes. De Nederlan
ders zouden langlaufpiste
nummer 58 hebben moeten
volgen, die leidt langs de be
vroren meren van de Col Mal-
rif. Om onbekende reden
werd van het pad afgeweken.
Aardschokken
Het tijdstip waarop een riskan
te en achteraf fatale helling
werd overgestoken, was het
ongunstigste van de dag. Rond
vier uur was een drie meter
dikke en verse sneeuwlaag
door de zon opgewarmd tot
een zeer instabiele massa. De
gendarmerie vermoedt de
groep tijdens de terugtocht
vertraging had opgelopen, om
dat „men anders zeker eerder
was gepasseerd". Onbegrijpe
lijk is dat de hele groep skiërs
tegelijk werd bedolven. Bij la
winegevaar is het een stelregel
dat skiërs op ruime afstand
van elkaar blijven. Op de plek
van het ongeluk werd het
overschot van de gids wel een
paar honderd meter van de
rest van de groep aangetrof
fen. Vermoedelijk is hij voor
uit gegaan om het instabiele
sneeuwveld te testen. Het veld
is gaan schuiven toen de rest
van de groep tegelijk overstak.
Niet uitgesloten wordt overi
gens dat de lawine veroor
zaakt kan zijn door lichte
aardschokken, die woensdag
middag in het bewuste gebied
werden gemeten. Volgens de
prefectuur in Gap ging het om
twee schokken. Maandag was
een soortgelijke schok geme
ten met een kracht van vier
op de schaal van Richter. Vol
gens de gendarmewoordvoer
der neemt dat niet weg dat de
groep onvoorzichtig is geweest.
Waarom vanuit de skihut
waar de Nederlanders werden
verwacht pas laat om
kwart over negen 's avond
alarm werd geslagen is even
eens onbekend. Luitenant Ret-
tier weet niet of de groep nog
te redden was geweest wan
neer zijn peloton eerder in ac
tie had kunnen komen. „Het
hangt van zoveel omstandig
heden af. Sommige mensen
worden na dagen nog levend
onder de sneeuw vandaan ge-
Voorzichtig
Naar verluidt stond de Neder
landse gids als serieus en voor
zichtig bekend. Tijdens het
verblijf van Nederlandse toe
risten in zijn skihut werden
regelmatig cursussen lawine
gevaar en reddingsoefeningen
gegeven. Volgens luitenant
Michel Rattier staan de Neder
landers niet bekend als brok
kenpiloten. „Ze zijn niet roe
kelozer dan anderen. Het is
jammer dat nu een hele groep
slachtoffer is geworden.
Meestal gaat het om een of
twee doden, dat zijn dan routi
negevallen".
Volgens Franse berggidsen zou
de Nederlander over geen en
kel Frans diploma beschikken.
„Zelfs niet over dat voor het
middelgebergte", aldus Roger
Martin, zelf gids in het hoog
gebergte in Briangon. „We
hebben deze trieste zaak aan
gekaart bij de instanties die de
vergunningen van de verschil
lende begeleiders en zich gid
sen noemende mensen moeten
controleren. We hebben niets
tegen buitenlanders, maar als
er wat strenger was gecontro
leerd waren er negen doden
minder geweest".
Volgens de voorzitter van de
gidsenbond zijn in de Franse
Alpen verschillende ongedi
plomeerde Nederlanders ac
tief, evenals in de Ardèche en
in de Cevennen. Geen van
hen zou de vereiste papieren
bezitten.
De opleiding voor gids in
Frankrijk is een van de zwaar
ste van Europa. Pas na zeven
jaar studie en stages kan het
diploma worden gehaald aan
de Nationale School voor
Skiën en Alpinisme in Chamo-
Fransman winnaar
World Press Photo
AMSTERDAM 'Rouwen
In Kosovo' is de titel van
de winnende inzending van
World Press Photo 1990.
De Franse fotograaf Geor
ges Merillon maakte de
nieuwsfoto (rechts boven)
tijdens demonstraties in
Kosovo.
De illustratie toont rouwende
mensen rond een man, die het
slachtoffer is geworden van in
grijpen van het Joegoslavische
leger in de naar onafhankelijk
heid strevende deelrepubliek
Kosovo. De jury van de stich
ting World Press Photo maak
te de winnaar gisteren in Am
sterdam bekend.
De winnende foto is gekozen
uit ruim elfduizend inzendin
gen, ingestuurd door 1390 fo
tografen uit 61 landen. Premier
Lubbers reikt de prijs, een
geldbedrag van 15.000 gulden,
op 24 april uit bij de officiële
opening van de tentoonstelling
in de hoofdstad.
Er zijn prijzen toegekend in
acht categorieën. De Ameri
kaanse fotografe Diana Wal
ker, een van de winnaars, leg
de in de categorie 'mensen in
het nieuws' de Amerikaanse
president George Bush vast
(rechts midden), temidden sol
daten in Saudi-Arabië. De bes
te sportfoto is van de hand van
de Ierse fotograaf Billy Stock-
land. 'Eén voet op de grond'
(links onder) is de titel van de
foto, gemaakt tijdens het WK-
voetbal in Italië. De Zwitserse
fotograaf Hugues de Wurstem-
berger 'Haute Couture in
Paris' (rechts onder) maakte
de beste fotoserie over kunst.
Vier Nederlandse fotografen
zijn bekroond. Parool-foto
graaf Wubbo R. de Jong, dit
jaar winnaar van de Neder
landse foto-prijs De Zilveren
Camera, heeft een derde prijs
gewonnen in de categorie
nieuwsachtergronden. Sake El-
zinga won een tweede prijs in
de categorie sport. Frans Mar
ten Lanting en Gerlo Beernink
wonnen beiden de derde prijs
in respectievelijk de catego
rieën natuur en dagelijks leven.
)E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
HET MAXICAANSE AFGODSBEELD
QN825 Verbaasd aanschouwt Pierre Ponjard het reusachtige
[afgodsbeeld en begerig flikkeren zijn ogen, wanneer hij de ontel-
Jbare edelstenen, de talloze gouden banden, de tientallen zilveren
"[platen ontdekt, die het beeld versieren. „Breng het beeld aan
boord!" beveelt hij dan; „maar vlug, want de Spanjaarden zullen
m\ versterking halen". Dat is geen gemakkelijke opdracht, maar
Ie mannen van de „Le Renard" gebruiken de rolpaarden van het
Spaanse geschut om het zware beeld over de hellingen te take
len. Ze zwoegen in de brandende zon uren lang; er moeten bo
men worden gekapt, struikgewas moet worden opgeruimd en
slechts langzaam komt het beeld vooruit. Maar tegen het vallen
van de avond kan het beeld toch aan boord worden gehesen.
Dan laat Ponjard het anker hijsen en hij kiest zee... om zijn nood
lot tegemoet te varen I
Praag opent diplomatieke
missie in Litouwen
VISEGRAD Tsjechoslo-
wakije gaat in Litouwen
een semi-diplomatieke
vertegenwoordiging ope
nen. De Tsjechoslowaakse
president Vaclav Havel
verklaarde dit gisteren na
afloop van een topont
moeting in het Hongaarse
Visegrad met de staats
hoofden en regeringslei
ders van Hongarije en Po
len.
De Tsjechoslowaakse missie
gaat zich bezighouden met po
litieke, economische en cultu
rele vragen en zal functiona-
ren in samenwerking met de
ministeries van buitenlandse
zaken in Praag en Vilnius,
verduidelijkte Havel. De
Tsjechoslowaakse president
verklaarde dat Praag de naar
onafhankelijkheid strevende
parlementen in de Baltische
republieken zal steunen.
In de Sovjetrepubliek Litou
wen heeft de bevolking zich
vorig weekeinde in een refe
rendum massaal uitgesproken
voor onafhankelijkheid. Est
land en Letland spreken zich 3
maart over dezelfde vraag uit.
Moskou is fel gekant tegen het
onafhankelijkheidsstreven in
de Baltische republieken.
De Sovjetunie heeft deze week
haar ambassadeur uit IJsland
teruggeroepen als reactie op
het IJslandse besluit om Litou
wen als onafhankelijke staat te
erkennen.
KAAPSTAD Het Afrikaans
Nationaal Congres (ANC) is
ermee akkoord gegaan zijn mi
litaire activiteit in Zuid-Afrika
te staken in ruil voor de belof
te van de regering de vrijla
ting van politieke gevangenen
en de terugkeer van ballingen
ter versnellen.
Met de overeenstemming
wordt een belangrijk geschil
uit de weg geruimd dat dreig
de het één jaar oude hervor
mingsproces te dwarsbomen.
„Dit helpt het onderhande
lingsproces vooruit. Obstakels
naar de verdere ontwikkeling
van dit proces zijn weggeno
men", zei de Zuidafrikaanse
president F. de Klerk gisteren
in een verklaring.
Het akkoord werd dinsdag al
bereikt tijdens 12 uur durende
besprekingen tussen De Klerk
en ANC-vicepresident Nelson
Mandela. De bijzonderheden
werden niet gepubliceerd om
het kabinet en de ANC-leiding
tijd te geven het plan te bestu
deren.
Het ANC is nu bereid een ein
de te maken aan infiltraties
van guerilla's in Zuid-Afrika
en de opleiding van 'soldaten'
te staken. Pretoria gaat over
tot vrijlating van politieke ge
vangenen en wil ballingen toe
staan terug te keren naar
Zuid-Afrika.