Avondspits chaotisch
Verplichte
ipvang van
daklozen"
Kort geding aangespannen tegen
weekblad door Surinaamse agenten
Huisartsen gaan
zorgvuldig om
met toepassen
van euthanasie
„Koopkrachtpakket
ziet er redelijk uit"
Onderzoekers op scherp na beving
Steid&iQowianl
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1991 PAGINA 3
isen
ijsmuller trekt
Jlkcarrier vlot
JIDEN Het bergingsbe-
Wijsmuller uit IJmuiden is
steren in geslaagd de Joego-
sche bulkcarrier Jugovo
de kust van Mauretanië
te trekken. Het 253 meter
i schip liep vorige week met
88.000 ton ijzererts aan de
d op bijna twintig kilometer
kust. De Jugovo was on-
_j van Nouadhibou naar
terpen, toen het door nog
-kende oorzaak uit de koers
lie]
rd
iale&\
zon.
Bij een duikinspectie heeft
luller slechts geringe scha-
ji het schip vastgesteld. De
jvo zet de reis naar Antwer-
op eigen kracht voort.
Shell wil kantoor
aan ANC verkopen
ROTTERDAM/JOHANNESBURG
Shell Zuid-Afrika is in onderhandeling
met de anti-apartheidsorganisatie ANC
over de verkoop van het hoofdkantoor
in Johannesburg. Als de verkoop door
gaat zullen Shell Zuid-Afrika en het
ANC het kantoorpand nog een halfjaar
delen in afwachting van de oplevering
van het nieuwe Shell-kantoor in een
buitenwijk van Johannesburg. Pikant
detail is dat tegenstanders van het
Zuidafrikaanse apartheidsregime in
Europa jarenlang hebben gedemon
streerd tegen de aanwezigheid van
Shell in Zuid-Afrika. Shell heeft altijd
geweigerd zich terug te trekken uit
Zuid-Afrika.
AMSTERDAM Zeven
Surinaamse agenten die
hun land onlangs ont
vluchtten hebben een
kort geding aangespannen
tegen Vrij Nederland.
Het geding dient aanstaande
woensdag. De agenten willen
rectificatie afdwingen van een
artikel van 5 januari over de
vergeefse pogingen van de Su
rinaamse justitie om op te tre
den tegen corrupte militairen.
Volgens de advocaat van de
agenten' willen de zeven dat
duidelijk wordt dat zij zich
volledig distantiëren van het
artikel. Een op 6 februari ge
plaatste verklaring van VN
waarin staat dat de betrokken
agenten niet de informanten
zijn van het blad, is voor hen
onvoldoende. De agenten den
ken dat het artikel hen zal
schaden bij sollicitaties. Ook
vrezen zij dat het van invloed
kan zijn op de beslissingen die"
door justitie nog moet worden
genomen over hun verblijf in
Nederland. In het betrokken
artikel wordt onder meer ge
meld dat Surinaamse agenten
naar Nederland zijn gevlucht
en „kilo's dossiers" hebben
meegenomen die belastend
zouden zijn voor Surinaamse
militairen.
Inlichtingen
Spoorwegstaking
treft België
UTRECHT Bij de Belgische
Spoorwegen wordt van maan
dagavond 18 februari 22.00 uur
tot dinsdagmorgen 19 februari
06.00 uur gestaakt. Daardoor
zullen er geen doorgaande rei
zigerstreinen kunnen rijden
tussen Nederland en Frank
rijk. Reizigers die met de Eu
rocity Etoile du. Nord van
18.36 uur uit Parijs komen,
kunnen na aankomst in Ber-
chem/Antwerpen om 21.57
uur met een treinvervangende
bus doorrijden naar Roosen
daal. De nachttrein Amster
dam-Parijs gaat op 18 februari
niet verder dan Roosendaal.
>C PLEIT VOOR ASIELBELEID
hei
di
duiF'
doo
wer
t vo
RECHT Alle landen
West-Europa moeten
plicht worden een be-
het ld percentage dak- en
J lislozen op te vangen,
derland zou hierbij het
jede voorbeeld moeten
/en en volgend jaar tien
Vangcentra moeten ope-
vindt het Vrijzinnig Pro-
ants Centrum (VPC) in
le k echt dat hiertoe dit najaar
voorstel zal indienen bij
vergadering van EG-minis-
i van volkshuisvesting. Het
we' e voor een quotering is af-
van het beleid voor
zij ilzoekers. „Dak- en thuislo-
zijn eigenlijk asielzoekers
eigen land. Hun asiel is de
lat", zegt Hans Heijkoop
1 het VCP, dat zich al jaren
omkommert over de dak- en
Wa islozen.
jkoop irriteert zich mate-
aan het winterse medelij
met de dak- en thuislozen,
ke winter weer horen
ïkkioie woorden, maar als het
om subsidie voor plannen gaat
krijgen we geen cent. Vorig
jaar had iedereen de mond vol
van sociale vernieuwing, nou,
ik heb nog geen cent gezien".
Heijkoop is niet langer van
plan te achten op initiatieven
van de overheid. Samen met
de Habitat International Coali
tion (HIC) in Den Haag heeft
hij een voorstel in voorberei
ding dat het groeiende leger
van dak- en thuislozen moet
indammen.
Zwerfgedrag
Volgens onderzoek van prof.
P. Heydendael van de univer
siteit van Nijmegen zal het
aantal thuislozen de komende
tien jaar groeien van dertig-
naar ruim vijftigduizend men
sen. Heijdendael schat dat een
kwartmiljoen mensen in soci
aal-maatschappelijke proble
men zit. Omdat de hulpverle
ning er niet altijd in slaagt om
deze mensen op het juiste
spoor te zetten, kunnen zij in
'zwerfgedrag' vervallen. Soms
is dat eten uit vuilnisbakken
en slapen in portieken, veel
Dak- en thuislozen zouden in West-Europese landen volgens het VPC niet op een station moeten bivakkeren maar moeten worden
opgevangen in te openen opvangcentra. foto: dijkstra
vaker echter bestaat zwerfge
drag uit het trekken van het
ene naar het andere onbestem
de pensionnetje. Volgens on-
derzoekgegevens verblijven er
ongeveer 8000 thuislozen in
professionele instellingen en
zwerven er 22000 rond. Op
deze laatste, meer onzichtbare,
groep willen het VPC en de
HIC zich richten. Door een in
tensievere samenwerking tus
sen alle vormen van hulpver
lening die denkbaar zijn, wil
len zij voorkomen dat mensen
blijvend buiten de boot vallen.
Bij zwerfgedrag zouden huis
artsen, maatschappelijk wer
kers of medewerkers in buurt-
winkels de thuisloze moeten
doorverwijzen naar een cen
trum voor dagopvang. Heij
koop: „Net als asielzoekers
zouden deze mensen tijdelijk
moeten worden opgevangen.
Tijdens de opvang moet beke
ken worden wat het probleem
is waarmee de thuisloze
kampt: echtscheiding, versla
ving, huurschulden of wat dan
ook. Van hieruit kunnen we
de thuisloze gerichte hulp ge
ven en wordt hij of zij niet van
het kastje naar de muur ge
stuurd". Heijkoop hoopt dat
volgend jaar reeds in tien
plaatsen in Nederland opvang
centra zullen verrijzen. „We
zijn al in overleg met woning
corporaties en de reacties zijn
positief".
De Nederlandse opvangcentra
zouden als voorbeeld moeten
dienen voor andere landen in
West-Europa. Voor het onder
zoeksteam van prof. Heijden-
daal zijn de plannen van het
VPC en de HIC nieuw. In een
eerste reactie zegt één van de
onderzoekers het plan nogal
ambitieus te vinden.
MONIQUE VAN DE VEN
UTRECHT Het over
grote deel van de huisart
sen voldoet bij de toepas
sing van euthanasie ,,op
adequate wijze" aan de in
houdelijke zorgvuldig
heidseisen.
De inspecteur van de volksge
zondheid in Noord-Holland, G.
van der Wal, concludeert dit
in een tweede publikatie over
een onderzoek onder 670 huis
artsen van de vakgroep huis
artsgeneeskunde van de Vrije
Universiteit in Amsterdam.
Hetzelfde onderzoek wees uit
dat de Nederlandse huisartsen
ongeveer 2.000 keer per jaar
euthanasie of hulp bij zelfdo
ding toepassen. De schattingen
van het aantal gevallen lagen
tot nu toe tussen de 5.000 en
20.000.
De inhoudelijke zorgvuldig
heidseisen betreffen de vrij
willigheid en weloverwogen
heid van het verzoek om eu
thanasie, een duurzaam ver
langen naar de dood en de on
draaglijkheid of uitzichtloos
heid van het lijden. Bij het on
derzoek zijn daar gegevens
over gevraagd met betrekking
tot de laatste keer dat de huis
artsen euthanasie hadden toe
gepast.
Het initiatief voor het eerste
gesprek ging in 83 procent uit
van de patiënt en in 6 procent
van familieleden. De huisarts
nam in 10 procent het initia
tief. In 98 procent van de ge
vallen waarin proces-verbaal
was opgemaakt (dat gebeurt
als de huisarts geen „natuurlij
ke dood" invult op de overlij
densverklaring) stond dat het
initiatief van de patiënt zelf
kwam. Volgens Van der Wal
kan worden gesteld dat de
meeste huisartsen niet over
één nacht ijs gaan.
Zinloos lijden was de meest
voorkomende reden van de
patiënt om om euthanasie te
vragen. Ook ondraaglijk lijden
en angst voor of het voorko
men van ontluistering werden
vaak genoemd. Dat was veel
minder vaak het geval met
pijn of de angst er voor en het
niet langer tot last van de fa
milie willen zijn. In de proces
sen-verbaal kwam in meer
dan de helft van de gevallen
„ondraaglijk lijden" als de be
langrijkste reden voor, in 20
procent pijn en in slechts vier
procent zinloos lijden. Van der
Wal tekent hierbij aan dat on
draaglijk lijden wellicht een
door justitie „gewenste" reden
is en „pijn" het meest invoel
bare en meest begrijpelijke ar
gument voor niet-artsen.
(ADVERTENTIE)
elgische spaarders
reg uit Nederland
IVASTENAKTIE
steunt jaarlijks
±450 kleinschalige
sociale projekten in
de Derde Wereld.
GIRO 5850
te amersfoort.
banknr. 70.70.70.147
ei RUSSEL De Belgische
v laarders stellen weer ver-
ouwen in de Belgische frank,
bet e halen daarbij zelfs hun ver-
logens terug uit het buiten-
i nd. Terwijl er in 1989 nog
38 miljard versluisd werd
aar ondermeer Luxemburg
Nederland kwam er vol-
zocÉens het pas gepubliceerde
larverslag van de Belgische
lationale Bank in 1990 68 mil-
ird frank terug. Het is de eer-
te keer sinds het begin van de
aren zestig dat er op het vlak
an het effectenverkeer een
verschot gerealiseerd werd.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG De minis
ters waren na afloop van
de vergadering opvallend
optimistisch. „Het koop
krachtpakket ziet er rede
lijk uit", aldus minister De
Vries van sociale zaken en
werkgelegenheid. „Het
kostte bij iedereen in het
kabinet een beetje pijn en
moeite maar we komen er
wel uit".
„We zijn een stuk verder ge
komen", aldus milieuminister
Alders die werd bijgestaan
door Andriessen. Minister Kok
was wat terughoudender maar
toonde zich niet pessimistisch.
Volgens een woordvoerder
van premier Lubbers moet het
wel heel raar lopen wil het ka
binet er vandaag niet uitko
men. Er werden in de nachte
lijke uren en vanochtend
vroeg nog gesprekken gevoerd
door Lubbers en Kok -met de
ministers Van den Broek (bui
tenlandse zaken), Dales (bin
nenlandse zaken) en Maij-
Weggen (verkeer en water
staat) en ook met staatssecreta
ris Heerma van volkshuisves
ting. „Het zijn een soort massa
ges om de laatste pijnpunten
weg te. werken", alaus de
woordvoerder van Lubbers.
Het gaat, zo werd nadrukke
lijk gemeld, om de periode van
1992 tot en met 1994. Er zijn
nog wat posten waarop moge
lijk ook voor enkele honder
den miljoenen tot maximaal
een miljard kan worden be
spaard. Dit kan nodig zijn om
de verkleining van het finan
cieringstekort op tempo te
houden. Maar het kabinet
heeft die posten niet 'inge
boekt' omdat er nog geen ge
detailleerd beeld is van het to
tale bezuinigingspakket.
Wat Defensie betreft wordt
het in Den Haag niet uitgeslo
ten dat het kabinet een voorlo
pig bedrag van enkele honder
den miljoenen invult, en de
rest van de defensiebegroting
'overlaat' aan de Defensienota
die binnenkort moet verschij
nen.
De details van het akkoord
moeten nog worden uitge
werkt in een brief die volgen
de week aan de Tweede Ka
mer wordt gestuurd. Tussen
Lubbers en Kok zijn op onder
delen nog relatief kleine ver
schillen, aldus de kabinets
woordvoerder.
Het CDA toonde zich positief
over het plan van minister
Ritzen (onderwijs) om de
hoogte van de studiebeurs aan
te passen aan de studieresulta
ten. Ritzen wil de studieresul
taten (half-)jaarlijks gaan con
troleren. Studenten met te
slechte resultaten verliezen
een deel van hun beurs. De
PvdA wilde niet reageren om
dat eerst het concrete plan van
Ritzen moet worden afge
wacht.
ïalf miljoen boete geëist tegen partner Kemp
UTPHEN Wegens illegale stortingen van
lemisch afval heeft officier van justitie mr.
uipers bij de rechtbank in Zutphen gisteren
•0.000 gulden boete geëist tegen J. Eiland Con-
liner-Specialist in Ernst. Het bedrijf heeft sa-
lengewerkt met Kemp Exploitatie. Het bedrijf
an Kemp heeft op grote schaal illegaal che-
lisch afval gestort.
officier achtte bewezen dat in juni 1986 gro
te hoeveelheden met olie verontreinigde grond
afkomstig van een bedrijf in Rotterdam illegaal
zijn gestort bij Eiland. In augustus 1986 gebeur
de hetzelfde met door lood verontreinigde
grond afkomstig van de gemeente Vlaardingen.
In februari 1987 werd ruim 100.000 kilogram'
straalgrit afkomstig van een bedrijf uit Rotter
dam illegaal in Ernst gestort. De uitspraak is op
1 maart.
K\
$3
- a
De zware sneeuwval zorgde gistermiddag op rijkswegen, waaronder de A2 tussen Amsterdam en Den Bosch, voor lange files.
foto: anp
DEN HAAG De avond-
spits leverde gisteren een
chaotisch beeld op. Door
sneeuw en bevriezing van
de weggedeelten waren
de lokale wegen vaak
glad. Alleen in het westen
en noorden waren de
snelwegen toen redelijk
berijdbaar.
In Limburg werden in de loop
van de dag diverse wegen af
gesloten voor het verkeer we
gens kettingbotsingen. De
rijkspolitie in Limburg advi
seerde de auto te laten staan.
Het streekvervoer in deze pro
vincie moest enkele lijndien
sten van de dienstregeling af
voeren.
Vertragingen van een kwar
tier tot een half uur kwamen
bij het streekvervoer in het
hele land voor. In midden-Ne
derland moesten streekbussen
worden omgeleid, terwijl tus
sen Amersfoort en Barneveld
helemaal geen bus reed. De
vervoersmaatschappij West
Nederland moest 's morgens al
bussen in de garage houden.
In de loop van de middag, na
regenval, waren de wegen
weer beter toegankelijk en
waren de vertragingen in het
streekvervoer van kortere
duur of verdwenen.
Bij de Nederlandse Spoorwe
gen deden zich gisteren ver
houdingsgewijs weinig vertra
gingen voor, in de avondspits
rond Amsterdam een opont
houd van gemiddeld tien mi
nuten. Treinen uit de richting
Duitsland kwamen ons land
ruim dertig tot veertig minu
ten te laat binnen.
De Waterschappen van Fries
land vonden het nog niet no
dig boezemwater te lozen. Om
dat bemaling een definitief
einde zou betekenen voor de
ijsvloeren, wilde de provincie
dit zo lang mogelijk uitstellen.
De waterschappen in Overijs
sel daarentegen, stelden hun
gemalen wel in werking. De
Unie van Waterschappen in
Den Haag waarschuwde voor
gevaarlijk ijs in verband met
de te verwachten dooi. In di
verse delen van het land wer
den reeds schaatstoertochten
Reparatie en
milieuzorg
bepalen omzet
van garages
AMSTERDAM De
winstmarge op de verkoop
van nieuwe auto's is zo
klein geworden dat repa
ratie en onderhoudswerk
voor de automobielbedrij
ven in Nederland een
steeds belangrijker omzet-
factor wordt. Dat zei vice-
voorzitter P. van Dijk van
de Autovakbeurs '91 giste
ren ter gelegenheid van
de opening van de beurs
maandag 18 februari.
„Meer dan ooit zal de werk-
plaats de komende tijd moeten
zorgen voor continuering van
de bedrijfswinst. De werk
plaats is voor het garagebedrijf
naast een winstmaker ook een
belangrijke klantenbinder", al
dus Van Dijk. Hoewel volgens
hem op dit ogenblik gezien de
politieke situatie het investe
ringsklimaat in deze sector
niet optimaal is, „zijn investe
ringen ook in deze tijd noodza
kelijk". Het gaat er op deze
vakbeurs met name om de
aandacht te vestigen op mi
lieu-investeringen.
Het aantal auto's en de afval
stroom die daarmee gepaard
gaat, is de laatste decennia
enorm toegenomen. Zo komen
er per week van auto's alleen
al 90.000 versleten banden af.
Er rijden nu in Nederland 5,4
miljoen auto's rond tegen 1,1
miljoen in 1964.
Auto's zelf worden ook steeds
minder vervuilend, benadruk
te gastspreker ingenieur R.
Braams. Volgens hem is het
mogelijk de uitstoot aan scha
delijke stoffen door auto's in
het jaar 2000 met zestig pro
cent verminderd te hebben ten
opzichte van nu. Van het aan
tal auto's dat vorig jaar nieuw
werd verkocht, voldoet tachtig
procent 400.000 exempla
ren aan de laatste milieu
normen, aldus Braams.
ASPER EN HOBBES
door bill waterson
H®Bf$,HEEWU WEU EEWS
EFM /H6ISJE ÖE20FMP
<1 'ir
DELFT Vier geregis
treerde aardbevingen op
rij. Alle hadden plaats in
Noord-Nederland in de
buurt van gasvelden en
alle met een kracht van
2,5 tot 3 op de schaal van
Richter.
Het wordt het toch steeds on
waarschijnlijker dat er geen
verband zou bestaan tussen
aardgaswinning en aardbevin
gen. Het KNMI stond al in de
startblokken voor een groot
schalig onderzoek naar een
eventueel verband tussen gas
winning en aardbevingen.
Geen toepasselijker startschot
dan de beving in Zuidoost-
Drenthe.
De Technische Universiteit in
Delft reageert met bijzonder
veel belangstelling. De nieuwe
beving toont de noodzaak van
wetenschappelijk onderzoek
nog eens nadrukkelijk aan, be
toogt ir. J.P.A. Roest, werk
zaam bij de afdeling grondstof-
fenwinning en gesteenteme
chanica van de TU Delft. „Het
is een zaak van nationaal be
lang". Roest is een van de we
tenschappers die betrokken
wordt bij een multidisciplinair
onderzoek dat het rijk instelt
naar een eventuele relatie tus
sen gaswinning, bodemdaling
en aardbevingen. Roest baarde
onlangs opzien met een artikel
waarin hij -op theoretische
gronden- concludeert dat seis
mische activiteit mogelijk is,
als het gasreservoir in omvang
vermindert. De Nederlandse
Aardoliemaatschappij (NAM),
die een mogelijk verband fel
bestrijdt, reageerde furieus,
maar het wetenschappelijk on
derzoek komt van de grond
Ir. Roest: „De beving in Em-
men toont aan dat het niet om
een eenmalige zaak gaat."