e Kunstbende: verboden voor boven de 21
IlSBë:
uxesfeer overheerst AutoRAI
ctst/rtv
QeidóaQowuwt
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1991 PAGINA 17
JECT STIMULEERT JONGEREN TOT KUNST
ijfhr
!fge. IJ.
Je
AAG „Een con-
de rockgroep U2
nen twee-en-een-
uur uitverkocht,
toneel, klassieke
en dans trekken
stuk minder aan-
s de cultuurdeel-
iran jongeren niet
gestimuleerd, zijn
in jaar de schouw-
Lenstra, mede-orga-
'an de Kunstbende, is
,Als je bij een ballet-
;ng of een toneelstuk
len kijkt, zie je vooral
zitten. Als we het gat
de jongeren en het
lbod niet dichten, dan
et publiek langzaam
»eren tussen de veer-
achttien jaar aan te
n zich meer met kunst
houden is op initiatief
Ministerie van WVC
nstbende' opgericht,
lotschalig project met
len wedstrijden. Vanaf
maart beginnen
[hele land de regiona-
•onden van de 'Jouw
wereld '-wedstrijden
Èstrijdonderdelen zijn
in zes disciplines,
[een dans, theater en
naar ook ontwerpen,
fcvideo zijn kunstvor-
i bod komen. Beer-
Istra: „De Kunstbende
Iigeren duidelijk ma-
I kunst niet is wat zij
Een klassiek concert
laai. Bankbiljetten ont-
I videoclips maken, fo-
kleding of zelfs een
ontwerpen: allemaal
I van kunst, waarmee
dagelijks te maken
kunstbende hopen we
'mes aan twee kanten
Is ze mee doen aan de
len en ze vinden het
heb je een grote kans
let later ook leuk vin
hebben bewust ook
istvormen als het ont-
van T-shirts en het
AN ijyan video-filmpjes ge
lat spreekt aan. De in-
oet worden gewekt.
aanpak. Tekenaar
Kort creëerde het duo
an de Ratjes, een lou-
De door Hein de Kort vormgegeven stripfi
guren die dienen als het vlaggeschip van
'de Kunstbende'.
FOTO: PR
che stel geldwolven dat de
posters en folders van de
Kunstbende siert. Theater
groep 'Stijle, Want' brengt het
malafide duo tot leven en pre
senteert de finale van de
'Jouw andere wereld'-wed-
strijd. De folders en posters
hebben we in een oplage van
een miljoen verspreid over
scholen, discotheken, jonge
rencentra en patatzaken. Ook
proberen we zoveel mogelijk
aandacht te krijgen in jonge
renprogramma's op televisie,
het CJP-blad 'Cult' en 'Pauze',
een blad voor scholieren".
Olievlek
„Uit de inzendingen, we heb
ben er sinds de start op 10 ja
nuari inmiddels duizend bin
nen, blijkt dat de actie goed
loopt. Het breidt zich als een
olievlek uit. Veel mensen von
den het eerst niets. Er waren
bijvoorbeeld jongerenwerkers
die schrokken van de grootse
aanpak. Of de scheldwoorden
die K K van de Ratjes bezi
gen in de strips! Nu slaat het
om, veel mensen zijn razend
enthousiast. Er worden in
schrijfformulieren met hon
derdvijftig mensen tegelijk in
gestuurd. Zelfs strafinrichtin
gen reageren. Staat erbij: 'Bre
ken we wel even uit'. Dat is
natuurlijk een leuke ontwik
keling. En de mensen uit
gevangenissen kunnen zich
bijvoorbeeld met de taal- of
ontwerpwedstrijd bezighou
den. Daar hoeven ze de inrich
ting niet voor te verlaten".
De Kunstbende hoopt dat de
regionale voorronden van
'Jouw andere wereld' drie- a
vierhonderd deelnemers trek
ken. Een groot deel van het
geld voor de organisatie en pu
bliciteit moet uit het entree
geld (vijf gulden voor de voor
ronde, tien gulden bij de fina
le) worden verkregen. Beer-
end Lenstra: „Het is een sim
pele formule: als er veel men
sen optreden, komen er ook
veel mensen kijken. Het leuk
ste meisje van de klas zingt en
alle jongens willen haar op het
podium zien staan. We hopen
alleen niet dat er veel ouders
komen. Je kunt geen bordje
met 'verboden voor boven de
21' neerhangen, maar we pro
beren al die oma's, opa's en
ouders wel te ontmoedigen.
Het gaat hier juist om jonge
ren. De onderlinge sfeer moet
worden versterkt".
„Tijdens de wedstrijden lopen
alle disciplines door elkaar
heen. De T-shirts hangen in de
foyer, en dans en muziek is op
een groot podium te vinden.
In een andere zaal zijn dan bij
voorbeeld taal en theater aan
de gang. Mensen kunnen dus
gewoon heen en weer lopen,
zodat ze een totaal te zien krij
gen. Je moet het gewoon als
een grote 'bonte avond' zien.
Er zal veel slechts, maar ook
veel kwaliteit zijn te zien".
Chris Isaak
„De deelnemers worden voor
al op originaliteit beoordeeld.
Het gaat er niet om hoe mooi
ze Chris Isaak kunnen nazin
gen. Als iemand een klassiek
muziekstuk vals speelt, maar
een unieke invalshoek heeft,
dan zal die eerder winnen. Of
bijvoorbeeld met het ontwer
pen van T-shirts, een mooie
uitvoering gaat niet boven een
origineel idee".
De jury van de regionale voor
ronden bestaat uit bekende en
onbekende vakmensen uit
elke discipline. Bij de finale in
het Utrechtse Muziekcentrum
Vredenburg bestaat de jury uit
de meest uiteenlopende ster
ren en vakmensen. Zo is de
taaijury bijvoorbeeld opge-
Het duo K. K. van de Ratjes, vleesgeworden beeldmerk van het project 'De Kunstbende'.
bouwd uit hoofdredacteur van
'Primeur' Aukje Holtrop en de
schrijvers Jules Deelder, Joost
Zwagerman en Jan Wolkers.
Tussen de voorstellingen door
zal uit elke discipline iemand
optreden die jongeren aan
spreekt. Bij de afdeling dans
bijvoorbeeld de Haagse groep
Djazzex, of bij muziek Tröcke-
ner Kecks. In de gangen van
het muziekcentrum zijn drie
reusachtige T-shirts opgehan
gen die door Jan Wolkers, Jan
Cremer en Hein de Kort zul
len worden beschilderd.
„De prijzen zijn niet alleen
materiële zaken als een televi
sie of een stereo-toren. Zo zal
het winnende T-shirt door een
kledingzaak in de handel wor
den gebracht. De taalprijs is
een publikatie in 'Primeur' en
een uitgave in boekvorm. Ook
de rest van de prijzen heeft
een culturele achtergrond. Een
reis naar Londen betekent ook
een bezoek aan theaters. Of de
beste video-opdracht: een be
kende regisseur zal het filmpje
samen met de maker opnieuw
opnemen en dat wordt vervol
gens uitgezonden op televisie.
Als je een dagje meeloopt met
een regisseur leer je zo vrese
lijk veel".
Als de 'Jouw andere wereld'-
wedstrijden een succes zijn, zal
de Kunstbende haar activitei
ten op uitgebreidere schaal
voortzetten. Op dit ogenblik
steunt ze al projecten als 'De
Grote Prijs van Nederland',
een wedstrijd voor jonge pop
muzikanten, en het 'Nationaal
Scholierentheater Festival'.
„In ieder geval proberen we
dit soort wedstrijden de eerst
komende vier jaar voort te zet
ten. Aan het eind van dit jaar
komen we met allerlei moge
lijkheden om jongeren meer te
betrekken bij kunst en cul
tuur. Zo kun je bijvoorbeeld
denken aan een speciale jonge
renafdeling bij het North Sea
FOTO: PR
Jazzfestival met workshops of
een open podium. Bij dans- en
toneelgezelschappen kun je
hetzelfde bedenken. Daarnaast
een CJP-pas die echt geschikt
is voor jongeren van veertien
tot achttien jaar, met een an
der, jonger aanbod dan het nu
heeft. Je ziet, er zijn mogelijk
heden genoeg".
PASCAL MESSER
De regionale voorronde van de
wedstrijden in het kader van de
Kunstbende is op 26 mei in het
Paard en theater Korzo in Den
Haag. De landelijke finale is op 15
juni in muziekcentrum Vreaen-
burg in Utrecht.
Graeme Jenkins
Residentie Orkest o.l.v. Graeme Jen
kins in werken van Mahler, Piepen
broek, Richard Strauss en Mozart.
Solisten: Linda Finnie (mezzo-sop-
raan) en Herman Jeurissen (hoorn).
Anton Philipszaal, Den Haag, gister
avond. Herhaling vanavond.
In een matig bezette Anton
Philipszaal presenteerde het
Residentie Orkest gisteravond
een programma met werken
van Mahler, Diepenbrock, Ri
chard Strauss en Mozart. Van
Mozart zelfs een „première".
Dank zij de Engelse gastdiri-
gent Graeme Jenkins, die in
december vorig jaar bij het RO
een Zarzuela-programma leid
de, werd het een bijzonder
concert. Jenkins gaf zijn visie
op het Adagio uit de tiende
symfonie van Mahler en hij
deed dat met zoveel overtui
gingskracht, dat het beluiste
ren van een complete Mahler-
symfonie onder zijn leiding de
moeite waard moet zijn. Hij
werkt bijzonder nauwgezet,
zijn directie bezit uitstraling
en hij kent zijn zaken. Dat
deze Mahler nog onvoldoende
diepgang kreeg moet op reke
ning van de altijd te korte
voorbereidingstijd worden ge
boekt. Maar boeiend was deze
weergave zeker. De Schotse
mezzo-sopraan Linda Finnie
heeft met het RO onder lei
ding van Hans Vonk van Die
penbrock 'Hymne an die
Nacht' en 'Die Nacht' op CD
gezet. Gisteravond gaven or
kest en soliste uitvoeringen
van beide werken, maar dan
nu geleid door Jenkins. Met
ondermeer deze symfonische
liederen, orkestwerken met
obligate stem, schenkt het RO
aandacht aan een nationaal
componist uit een voorbije pe
riode. De liederen werden
voortreffelijk vertolkt, maar
met het fraai gezongen 'Mor
gen' van Strauss werd het ni
veau-verschil Van beide com
ponisten toch wel nadrukke
lijk onderstreept. Strauss is
een liederencomponist bij uit
stek. In het lange programma
ook aandacht voor de Europe
se première van de volledige
versie van Mozarts Rondo KV
371. Hoornist Herman Jeuris
sen heeft een reconstructie ge
maakt van zestig ontbrekende
maten, gisteravond gaf hij een
voorproefje van de geheel her
ziene versie van het hoorncon
cert KV 370b/371, dat in het
volgende seizoen zal worden
uitgevoerd. Jeurissen toonde
zich op zijn instrument een
vakman, maar ook een des
kundige op het gebied van
Mozart-reconstructies. Met een
pittige en gloedvolle weergave
van Mozarts Linzer-symfonie
bewees Graeme Jenkins, dat
hij een serieuze kandidaat is
voor de invulling van de vaca
ture van chefdirigent.
ADRIAAN HAGER
da; lijk was er op de
3ij,lAI iets te merken
Golfoorlog: weinig
andse bezoekers op
sdag, gedegen con-
villf )ij de toegang en
voriis bezorgde gezich-
•h,t{tet bezoekersaantal
tentoonstelling is
t, maar dat heeft
t}it meer te maken
weersomstandig-
Ieder vraagt zich
hoe het met de au-
,open zal gaan.
!V<piin boden de
een feestelijke, lu-
aanblik, terwijl
uitgestalde waren
;nd naar meer luxe
vorden steeds knapper,
Bovag en RAI samen
iten. Een aardig staal-
bijvoorbeeld BMW op
rste modellen, die op-
leerd worden in het
:icht van zware con-
door de komende
grote Mercedes. Men
^^'FRELDPRlMEU
V
liep zelfs vooruit op high-tech
accessoires die pas later lever
baar worden, om Mercedes het
gras voor de voeten weg te
maaien. Isolerende dubbele
beglazing, bijvoorbeeld, en -
deuren die zichzelf dichttrek
ken zodra je ze tegen het slot
aanlegt. BMW zal tevens gas-
ontladings-koplampen gaan
bieden, die bij beperkt stroom
verbruik veel licht geven. Nog
een hoogstandje: Park Distan
ce Control, sensors in voor- en
achterbumper die aangeven
hoe dichtbij naburige auto's
zijn. Het werkt met ultrasoon
geluid, net als de duurdere in
braakalarmen.
Aardige toevoegingen straks
voor een 750iL High Line,
waarin het vooral achterin
aangenaam wonen is. Je kunt
er zelf de airconditioning rege
len en de standaard radio/cas-
sette/multi-CD-speler bedie
nen. Je zit op elektrisch ver
stelbare en verwarmde buffel
leren stoelen. Er zijn voetsteu
nen, zonneschermen bij ach
ter- en zijruiten en notehouten
klaptafeltjes. Tussen de achter-
stoelen zit een koelbox, waar
ook al glazen bijgeleverd wor
den. De auto krijgt een tweede
generator mee om al die luxe
(zoals ook elektronische schok
demperregeling) van stroom te
Meerprijs van het
hele pakket: 37.785,-, boven
op de basisprijs van een BMW
750iL (ƒ233.000,-).
Prijsverlaging
Maar ook aan het andere eind
van de prijsladder worden au
to's knapper. Yugo liet weten
dat de recent geïntroduceerde
Sana en de oude Yugo 65 nu
dezelfde motor met een Bosch
motormanagement (injektie-
ontsteking) hebben en een
geregelde katalysator. De Sana
krijgt dus een andere motor
(1,3 liter/65 pk) dan de oor
spronkelijke 1,4 liter (70 pk).
Men probeert door een forse
prijsverlaging de belangstel
ling voor deze Joegoslavische
produkten op gang te krijgen.
De modern gelijnde vijfdeurs
Sana kost nu 18.495,-, bijna
1500,- minder dan de oude
versie zonder katalysator. De
kleine driedeurs 65 kost nu
zelfs maar 12.895,-, een prijs
verlaging van ruim drie mille.
Dat maakt ons des te benieuw
der wanneer de heel leuke ca-
brio-versie van dat laatste mo
del leverbaar wordt.
Slim schuifdak
Ook bij de accessoires zien we
toenemende luxe. Toonde We-
basto 'mogelijke toekomstige
ontwikkelingen' met schuif-
/kanteldaken die niet omhoog
maar omlaag kantelen (voor
tochtvrije ventilatie zonder be
derven van de carosserie-
stroomlijn), Vermeulen Hol-
landia heeft een nieuw
luxueus produktie-type. De
TVS (Tilt-Vent-Slide) biedt
slimme elektrische bediéning.
Het dak kan aangesloten wor
den op een aanwezige centrale
deurvergrendeling en gaat dan
automatisch dicht bij afsluiten
van de portieren. Het kan ver
der gekoppeld worden aan een
alarmsysteem. Bij het (glazen)
Yugo Sana 1.3 EFI.
schuif/kanteldak hoort ook
een zonnescherm aan de bin
nenkant, dat automatisch een
stukje openschuift als het dak
gekanteld wordt. Het dak kost
1875,- inclusief inbouw, niet
duur in vergelijking met vele
als extra af-fabriek leverbare
schuif/kanteldaken (vaak nog
zonder elektrische bediening).
Voor gevorderden
Weer terug naar de toppen
van technisch vernuft: het
Pioneer AVIC systeem (Audi
Visual Information Communi
cation). Wanneer het hier le
verbaar wordt kon marketing
manager Thijs de Haan nog
niet zeggen, in Japan is het al
op de markt. AVIC's belang
rijkste bestanddeel is een satel
liet-navigatiesysteem dat sa
men met specialist Trimble
(uit de V.S.) werd ontwikkeld.
Daarnaast kan het beeld
schermpje dat voor routebe
schrijving gebruikt wordt ook
extra informatie (zoals be
schrijvingen van hotels, res
taurants en bezienswaardighe
den) weergeven, die vanaf de
bij het systeem horende CD-
speler wordt ingelezen. En na
tuurlijk hoort er een radio-
cassettespeler bij, waarvan
alle instellingen op het beeld
schermpje zichtbaar gemaakt
kunnen worden.
Maar het mooist is toch het
GPS - Global Positioning Sys
tem - dat aan de hand van sa
tellieten in de ruimte aangeeft
waar op de wereld je bent. Er
moet nog een aantal satellieten
de ruimte in, in de loop van
dit jaar, en daarop wacht men
tot Pioneer het AVIC-systeem
wereldwijd op de markt
brengt. Een klein gestroom
lijnd kastje ontvangt de satel
liet-signalen en rekent dan ui
terst nauwkeurig (desnoods tot
op centimeters) uit waar de
auto is. Er hoeft dus niet, zoals
bij de Travel Pilot van Bosch,
eerst opgegeven te worden wat
de startpositie is voordat een
reisdoel ingetoetst kan wor
den. Die werkt op een kompas
en sensors die de afgelegde
weg meten vanaf het begin
van de rit.
Voorlopig doet Pioneer het in
ons land met alweer nieuwe
audio-apparatuur. In de mid
denklasse 399,- tot ƒ649,-)
brengt het merk de nieuwe,
zeer fraai gestileerde radio-
/cassettecombinaties KE-1730
tot en met KEH-4200. Pioneer
had al de TS-LX40, een lage-
tonen luidspreker met extra
versterker in een kastje dat
onder een stoel geplaatst kan
worden. Dat levert krachtig
basgeluid zonder dat daarvoor
enorme speakers in de hoe-
denplank geflanst moeten
worden. Daarnaast is er nu de
TS-LX80 (J 599,-), met. een
vijftig procent grotere speaker
en dubbel zo zware versterker
(80 Watt muziek vermogen) in
een nauwelijks groter kastje
Tevens hoorden we van Thijs
de Haan dat Pioneer nog met
een nieuwe lijn topklasse-ap-
paratuur komt, om de sterk
toegenomen concurrentie in de
duurste auto-geluidsappara-
tuur niet onbeantwoord te la
ten. Alweer een teken dat men
bij de auto-uitrusting kenne
lijk steeds hoger eisen stelt.
Vandaar waarschijnlijk dat
men kansen ziet voor het Tai
wanese merk Yue Loong, van
af september 1991 vertegen
woordigd met het vijfdeurs
model Feeling. Niet supermo
dern, maar wel luxueus. De
scherpe, rechte carosserielij-
nen lopen eigenlijk een gene
ratie achter op.de mode, even
als de onderhuidse techniek
die van de Nissan Stanza werd
geleend. Toch ziet het door de
Taiwanezen uiterlijk flink
aangepaste model er heel aar
dig uit. Alleen jammer dat er
sprake is van carburateur-mo
toren (1,6 of 1,8 liter) met niet
maximaal schone, ongeregelde
katalysator.
Men spreekt van een prijs
rond dertig mille, heel aan
trekkelijk bij de opgegeven
uitrusting. Die omvat elek
trisch bediende zijramen en
spiegels, centrale deurvergren
deling, radio/cassette met vier
speakers en zelfs airconditio
ning. Daar zal het Koreaanse
Hyundai, dat op de RAI de
Lantra presenteerde in die
zelfde prijsklasse, zeker niet
blij mee zijn. Aardige wetens
waardigheid: de nieuw op te
zetten Yue Loong import valt
onder de Abemy-groep, net als
de Hyundai-import.
PETER FOKKER
(ADVERTENTIE)