Werkgevers: meer
loon bij langere
openingstijden
GELD GOED
McCain herstructureert
7 Beurs van Amsterdam
onflict VS-EG over subsidies
irbus-industrie verscherpt
Onverwachte beleggingsrage in F5
IGÜNOMIE
EcidócSommit
ZATERDAG 16 FEBRUARI 1991 PAGINA
[trouwen bij Groenendijk
f derkerk na geslaagd 1990
diepERKERK Groenendijk-Yellowca-
t geiverhuur van tijdelijke, verplaatsbare
$en) uit Ridderkerk is met vertrouwen
[ingegaan, al tekent de directie in het
erslag daar wel bij aan dat meer dan de
i lopen jaren de economie zich in een on-
-m e fase bevindt. In 1990 is Groenendijk
gegroeid. De nettowinst steeg van 6,9
>n naar 9 miljoen of per aandeel van
naar 4,11. Voorgesteld wordt een di-
d van 1,65 in contanten of naar keu-
tijdi 5 procent in agio-aandelen. Over 1989
die en aandeelhouders kiezen tussen 1,25
nt of 3,5 procent in aandelen. De omzet
bov Groenendijk nam vorig jaar toe van
een miljoen naar 45,9 miljoen,
-rsoneelssterkte ging van 103 naar 134
Tarievenoorlog Amerikaanse
luchtvaart gaat toch door
DALLAS De Amerikaanse luchtvaartmaatschap
pijen American Airlines, Pan Am en Trans World
Airlines (TWA) gaan hun vliegtarieven toch flink
verlagen. De reducties gelden voor binnenlandse
vluchten en voor transatlantische vluchten tussen de
Verenigde Staten en grote steden op het Europese
continent. De kortingen gelden niet voor vluchten
naar Londen. American Airlines beet donderdag het
spits af met een prijsreductie van zestig procent op
enkele binnenlandse en internationale vluchten. Een
retourtje Chicago-Parijs, dat nu een prijskaartje
draagt van 618 dollar, zal dan nog slechts 318 dollar
kosten. De tickets moeten wel voor 1 maart worden
gekocht. American Airlines is er ten volste van over
tuigd dat de autoriteiten de nieuwe plannen goed
keuren. Vluchten naar Europa vanaf Amerikaanse
steden ten oosten van Denver gaan bij TWA 318 dol
lar kosten. Wie ten westen van Denver opstapt, be
taalt voor zo'n retourtje honderd dollar meer.
Krasnapolsky koopt
hoofdkwartier
Leger des Heils
AMSTERDAM Grand Hotel Krasnapol
sky op de Amsterdamse Dam heeft de aan
de zijkant van het hotelcomplex gelegen
panden, waarin het nationale hoofdkwar
tier van het Leger des Heils is gevestigd,
aangekocht. Het hotel wil deze met een
luchtbrug over de tussen gelegen steeg
verbinden met het bestaande complex en
een nieuwe vleugel realiseren met 81 ka
mers. Daarmee komt het totaal aantal ka
mers van Krasnapolsky op 411. Met de
bouw zal nog wel even gewacht worden.
Het pand van het Leger des Heils, dat met
zijn hoofdkwartier vertrekt naar nieuw
bouw in Almere, wordt eind dit jaar opge
leverd.
Misbruik van voorkennis
wordt economisch delict
DEN HAAG De bepalingen over misbruik van
voorwetenschap en publieksmisleiding op de effec
tenbeurs worden overgebracht van het Wetboek
van Strafrecht naar de Wet Toezicht Effectenver
keer. De ministerraad is daarmee akkoord gegaan.
Door de overheveling worden bovenstaande gedra
gingen veranderd van misdrijven in economische
delicten. Volgens de ministerraad is de verande
ring nodig om een betere bestrijding mogelijk te
maken. Ook betekent zij een aanpassing aan de
Europese regelgeving op dit terrein en een integra
tie van de Nederlandse effectenwetgeving. Een
woordvoerder van de Amsterdamse effectenbeurs
zegt tevreden te zijn met de verandering. „Alle za
ken betreffende de beurs zijn hiermee nu verenigd
in één wet. Dat maakt het een stuk overzichtelij-
i in aanbouw in één van de produktiehallen van het Europese vliegtuigbouwconsortium
us Industries in Frankrijk.
9
Z FOTO: SP
IERIKANEN DIENEN KLACHT IN BIJ GATT
(sHINGTON Het al
i slepende conflict
?n de Verenigde Sta-
en de Europese Ge-
nschap over de subsi
voor het Europese
fetuigbouwconsortium
lus Industrie is aan-
lijk verscherpt. De
rikaanse regering
bij de wereldhan-
dai organisatie GATT een
ddeiele klacht ingediend
ukt< gevraagd om een on-
nie,:oek naar de Duitse
heidssubsidies voor
weSus.
^Jtoe is besloten omdat on-
andelingen met de EG tot
j-j0( ie geen bevredigend resul-
hebben opgeleverd, zo
o de speciale handelsge
ste van de VS, Carla Hills,
•ilaard. De Europese Com-
ie liet in een reactie weten
Amerikaanse stap 'diep te
:uren'. „De Commissie
st dat het Amerikaanse
voo handelsspanningen
3vje!rmijdelijk zal doen toene-
•n en zal bijdragen aan het
aat van onzekerheid dat
al heerst op de internatio-
vliegtuigmarkt. Als de VS
dreigement uitvoeren han-
naatregelen te treffen te-
de EG, haar lidstaten of
vliegtuigbouwers, zal de
eenschap vanzelfsprekend
licht zijn te handelen, met
orspelbare gevolgenvoor
wereldhandel", aldus een
ieerlijk'
vanVS klagen al vier jaar over
d(
ilk
101
de oneerlijke concurrentie die
Airbus de Amerikaanse vlieg
tuigbouwers zou aandoen via
subsidies. De EG stelt daar te
genover dat de Amerikaanse
bedrijven Boeing en McDon
nell Douglas indirect door hun
overheid worden gesteund via
grote orders, vooral op het ge
bied van de defensie.
In de klacht die de VS nu heb
ben ingediend bij de GATT
(Algemene Overeenkomst in
zake Tarieven en Handel) gaat
het voorlopig alleen om het
dekken van wisselkoersverlie
zen bij de Duitse Airbus-part
ner. De VS houden echter de
mogelijkheid open later ook
tegen andere subsidies in actie
te komen. De Airbus-vliegtui
gen worden afgerekend in dol
lars, terwijl de produktiekos-
ten in Duitsland in marken
worden gemaakt. Bij een lage
dollarkoers, zoals de huidige,
kan dat flinke stroppen ople
veren.
Duitsland is bij Airbus Indus
trie betrokken via Deutsche
Aerospace, onderdeel van het
concern Daimler-Benz. De
Duitsers hebben een deelne
ming van 37,9 procent, evenals
het Franse bedrijf Aerospatia
le. British Aerospace heeft
twintig procent en de Spaanse
onderneming Casa 4,2 procent.
GATT-regels
Hills verklaarde dat de Duitse
steun in strijd is met de
GATT-regels, die volgens haar
een specifiek verbod inhouden
van dergelijke exportsubsidies.
Als de GATT tot de conclusie
komt dat de Amerikaanse
klacht terecht is, moet er een
eind komen aan de subsidies.
Daarvoor geldt echter geen
termijn. Duitsland en de EG
zouden dan wel in een moeilij
ke positie komen.
Hills zei dat er al meer dan zes
maanden geen nieuwe EG-
voorstellen zijn gedaan om het
conflict op te lossen. Een 'ui
terst tegemoetkomend' Ameri
kaans aanbod is vorige week
door de gemeenschap afgewe
zen, zo verklaarde zij. „We
moeten twijfelen aan het ver
mogen van de EG om tot een
akkoord te komen dat toekom
stige subsidies disciplineert",
aldus Hills. Volgens Ameri
kaanse regeringsfunctionaris
sen beloopt de overheidssteun
die Airbus heeft ontvangen en
toegezegd heeft gekregen bijna
twintig miljard dollar.
De EG zegt overigens in te
genstelling tot de beweringen
van Hills dat er recent wel de
gelijk voorstellen zijn gedaan.
De gemeenschap heeft twee
weken geleden aangeboden de
ontwikkelingssubsidies voor
Airbus met 45 procent te ver
minderen en de produktiesub-
sidies helemaal af te schaffen.
De Amerikanen vonden dat
onvoldoende.
De Duitse staatssecretaris van
economische zaken Erich
Riedl, die Airbus in zijn porte
feuille heeft, verklaarde don
derdag in een reactie dat de
onderhandelingen met de
Amerikaanse regering kenne
lijk zijn mislukt. Iets anders
kon na de jongste 'buitenspori
ge' eisen van de VS ook niet
worden verwacht, aldus Riedl.
CAO-ONDERHANDELINGEN GROOTWINKELBEDRIJVEN
DEN HAAG De werk
gevers in de detailhandel
willen winkelpersoneel
dat bij wijziging van de
Winkelsluitingswet tot
half zeven werkt een toe
slag betalen. Dit is één
van de voorstellen waar
mee de VGL (Vereniging
Grootwinkelbedrijven Le
vensmiddelen) maandag
de cao-besprekingen met
de dienstenbonden ingaat.
De Dienstenbond FNV heeft
met acties gedreigd als het
overleg maandag niets ople
vert. Om dat te voorkomen
zullen de werkgevers voorstel
len doen om de jeugdlonen in
de branche omgekeerd traps
gewijs te verhogen. Dat bete
kent dat zestienjarige werkne
mers er meer op vooruitgaan
dan 22-jarige. Ook zal worden
voorgesteld een functieklassi-
ficatiesysteem in te voeren
waardoor werknemers, die op
grond van functie aan het ein
de van een loonschaal zitten,
ook kunnen worden beloond
op grond van ervaring.
Strijdpunt tijdens eerdere on
derhandelingsronden vormde
met name de hoogte van de lo
nen. Volgens de bonden heeft
supermarktpersoneel een
enorme loonachterstand in te
halen op ander personeel in de
detailhandel. Daarom weige
ren de bonden akkoord te
gaan met het in hun ogen zeer
schamele bod van de werkge
vers tot een loonsverhoging
van 2,5 procent. Volgens
woordvoerder A. van Winden
van de Dienstenbond FNV is
dat nog maar net genoeg om
de jaarlijkse inflatie te com
penseren. „Voor het inhalen
van een achterstand van vijf
tien procent op overige secto
ren in de branche zijn de aan
biedingen van de werkgevers
tot nu toe volstrekt onvoldoen
de geweest".
R. Jacobs, secretaris van de
VGL en onderhandelaar,
vindt dat de bonden appels
met peren hebben vergeleken.
„De bonden hebben deze cao
voor supermarkten, wat een
minimumregeling voor de
branche is, vergeleken met
cao's voor afzonderlijke onder
nemingen. KBB en Vendex
hebben elk hun eigen onder-
nemings-cao, waar systemen
met salarisschalen allang zijn
ingevoerd".
Eetkamer
Dit eetkamer-ameubelement van J. van Loghem (1921) is te zien op de tentoonstelling in het Arn
hems Gemeentemuseum waar de 'idealistische meubelfabriek' herleeft. Daarmee wordt verwezen
naar fabrieken die zich vooral in de eerste helft van deze eeuw beijverden om fraai vormgegeven
gebruiksvoorwerpen voor de grote massa bereikbaar te maken. foto.- anp
HOOFDDORP McCain
Foods Holland, producent
van diepvriesprodukten,
gaat zijn bedrijven in Ne
derland herstructureren.
Doel van het plan is ver
laging van de kostprijs om
concurrerend te kunnen
blijven. Op de markt van
diepvriesfrites is sprake
van overcapaciteit.
McCain is een Canadese on
derneming met binnen Europa
vestigingen in Duitsland, Bel
gië, Groot-Brittannië, Italië en
Spanje. De omzet van het Ca
nadese moederbedrijf bedroeg
in 1990/91 (van juli tot juni)
circa 3,5 miljard. De Europe
se omzet kwam uit op 1,5
miljard, aldus directeur C.J.M.
van Pijn. Het herstructure
ringsplan kost McCain 42
miljoen. Van de 390 arbeids
plaatsen verdwijnen er 36.
Daarbij zullen geen directe
ontslagen vallen.
McCain bestaat uit vier vesti
gingen, te Hoofddorp (260
werknemers), het Zeeuwse Le-
wedorp (100), Werkendam (30)
en in Waspik een dochteron
derneming - Keizer bv - met
260 werknemers. De vier be
drijven produceren samen
jaarlijks 140.000 ton diepvries
aardappelprodukten.
and
o& koersen °P de Newyorkse
tÜi ectenbeurs stijgen op het
enblik in een tempo, dat
ids het begin van het con-
ct in het Midden-Oosten
;t meer is gezien,
it merkwaardige van deze
lusse is, dat eigenlijk nie-
and goed begrijpt waaraan
ze positieve koersontwikke-
ig te danken is. De recessie
de Verenigde Staten duurt
■*"iort, hoewel de analisten
enen dat over niet al te lan-
tijd een verbetering van
n B ;t economisch klimaat te
irwachten is. De strijd
olfgebied verloopt goed,
ana aar het is nog te vroeg om al
rsljjrer de eindzege te spreken.
'e Ut pleit evenmin voor een
toe iUsse
nali§n van Newyorks vooraan-
^sjaande analisten heeft dan
verklaard dat de huidige
Tsstijging in geen enkele
houding staat tot de wer
kelijkheid. Deze man zet uit-
:n dat een hausse een econo-
patroon ten grondslag
voioet hebben, waarin een la-
;re inflatie, lagere renteta-
even, een grotere industriële
ïdrijvigheid en stijgende be-
rijfswinsten de hoofdrolspe-
n
gez e
tot 6 procent, die onlangs door
het stelsel van de twaalf
Amerikaanse centrale banken
werd afgekondigd, zal de eco
nomie niet zo snel uit het dal
halen als in het algemeen
wordt gedacht. De lagere ren
tetarieven van de kredietin
stellingen zijn in feite het eni
ge punt van het vorenstaande
schema dat tot dusverre wer
kelijkheid is geworden.
Zonnige tijden
Amerika lijkt op
het ogenblik dan ook te ope
reren vanuit de overtuiging
dat in elk opzicht weldra zon
nige tijden zijn te verwachten
of met andere woorden, dat
de recessie weldra tot het ver
leden behoort. Die overtui
ging lijkt dan ook ten grond
slag te liggen aan de huidige
koopgolf.
Veel effectenhandelaren en
economen verwachten dat de
koersstijging voorlopig nog zal
aanhouden. Opvallend is in
dit verband dat zelfs institu
tionele beleggers als pensioen
fondsen en verzekeringsmaat
schappijen op grote schaal
aandelen inkopen. Sceptischer
figuren in deze kringen me
nen echter dat het langzamer
hand tijd wordt voor zoge
naamde a la baisse speculaties
- dat zijn, als u het niet mocht
weten, transacties waarbij
door een belegger of mis
schien beter gezegd speculant,
aandelen worden verkocht,
die deze nog niet in zijn bezit
heeft én die hij op het mo
ment dat hij ze aan de koper
moet leveren, tegen een lage
re dan de overeengekomen
koers hoopt te kunnen inko
pen. Het verschil tussen de
hogere verkoopkoers en de la
gere inkoopkoers is dan de
winst van de verkoper.
Zekerheid dat de enthousiaste
beleggers, die thans op zo gro
te schaal kopen, op het juiste
paard wedden, is er dus abso
luut niet.
Kwaliteit
Een kwestie van geheel ande
re aard is de kwaliteit van de
adviezen van analisten en an
dere beleggingsdeskundigen.
Wall Street Journal heeft
daarnaar een onderzoek inge
steld met een niet al te best
resultaat.
Een aantal beleggingsanalis
ten heeft het in de periode
van 9 augustus 1990 tot en
met 31 januari 1991 moeten
opnemen tegen een beleg
gingsportefeuille, die werd sa
mengesteld door te gooien
met dartpijltjes.
De resultaten van de 'dartpor
tefeuille', bestaande uit vier
aandelen, viel 37,3 procent in
waarde terug. Nu was bij deze
selectie het dartpijltje op de
Bank of New England te
rechtgekomen. Deze bank
verkeert inmiddels in staat
van faillissement. Deze porte
feuille omvatte Affiliated Pu
blications (minus 2,7 procent),
Nashua Corp. (minus 11,3 pro
cent), ARX Inc. (minus 40
procent) en de genoemde
Bank of New England (minus
95,2 procent).
De door de analisten gekozen
waarden werden 20,3 procent
goedkoper, terwijl het Dow
Jones-indexcijfer voor 30 gro
te industrieaandelen slechts
0,8 procent terugviel. Je zou
hieruit de conclusie kunnen
trekken dat beleggingen in
deze 30 aandelen het voorde
ligst en gemakkelijkst zijn.
Blijft de vraag welke van die
30 aandelen je moet kopen en
welke je links moet laten lig
gen.
AMR Corporation
De enige die de periode met
een positief resultaat afsloot,
was mevrouw Remy Fisher,
analiste van Kemper Financi
al Services, die de aandelen
van de door haar getipte
AMR Corp., de moedermaat
schappij van American Airli
nes, 5 procent in waarde zag
stijgen. Alden Stewart van
Equitable Capital Manage
ment tipte McCaw Cellular
Communications Inc. Die
aandelen werden 7 procent
goedkoper. Dit is Stewarts fa
voriete aandeel, dat zich in
middels heeft hersteld en dat
door Stewart ook voor de ko
mende zes maanden wordt
aanbevolen. Ook het aandeel
American Express Corp.
bleek geen gouden greep -
John Dency van National Se
curities and Research Corp.
adviseerde dit aandeel te ko
pen en zag de waarde met
14,1 procent dalen. De groot
ste verliezer was echter Jerry
Falkner van Southeast Re
search Partners, die de waar
de van het door hem getipte
aandeel Urcarco inc. met niet
minder dan 65,2 procent zag
terugvallen.
U ziet dat ook deze bij uitsek
deskundigen behoorlijk kun
nen miskleunen. Nederlandse
analisten zijn vermoedelijk
geen haar beter. Het is name
lijk uiterst gemakkelijk om
een aantal Amsterdamse
beursfondsen te selecteren,
die een halfjaar geleden nog
buitengewoon goed stonden
aangeschreven en die sinds
dien weinig meer dan de sta
tus van dobbelpapier hebben
overgehouden. Voorbeelden?
DAF, Fokker, KLM, Philips.
Tenslotte nog even terug naar
New York. Hoewel de export
positie van veel industrieën
door de lage dollarkoers uit
stekend kan worden ge
noemd, zijn de resultaten daar
niet naar. Denk hier bijvoor
beeld aan de auto- en banden
industrie, die in een buitenge
woon moeilijke positie zijn
komen te verkeren. Denk ook
aan de high tech-industrie,
die het allesbehalve voor de
wind gaat. En denk tenslotte
nog aan de kredietinstellingen
- hiervoor noemde ik al de
Bank of New England - waar
van vele op de rand van een
faillissement balanceren.
Er moet al met al nog heel
wat gebeuren om het Ameri
kaanse bedrijfsleven op te
krikken en de economie van
het land weer tot een bloei
end geheel te maken.
WIM VAN DER MEULEN
Noteringen van vrijdag 15 februari 1991 (tot 16:30 uur)
89/5.75
89 1.85
89 8.—
86/87 5% st.
89/2.65
89/90 4.24
89/3.50
89/2.75
88/89 /1.85
89 1.80
86 1.75
89/1.30
89/2.40
89/7.65
90/3.10
89/3.30
90/3.-J
89 f 10.00
89 6.60+d.
89/2.00
Slotkoers vrijdag 15 februari
gü hold
amst rubber 3.50 3.70
begemajin
belindo c
berkel
blyd will
115.00 115.00
140.20 140.50
360.80 360.80
ir druk 244.00 244.00
ir wink c 72.00 71.70
burg heybr 2900.00 2900.00
calvé 961.00B 965.00B
calvé c 965.00B 970.00B
calve pr 835.00 835.00
chamotte 1.45+ 1.52
ckk 159.00 159.00
claimindo c 357.50 357.50
content beh 24.20 25.30
cred lyonn 37.50- 39.00
dorp groep 41.00 41.50
gamma h 5 pr 5.55 5.60
1991
100.50 99.50
167.50B 168.00
210.00 210.00
maas beh c 74.00 74.00
macintosh 36.00 36.30
mend gans 4100.00 4100.00
moeara 1080.00 1080.00
moeara opr 142000. 142000.
moeara c op 14200.0 14000.0
moeara wb 15200.0 15200.0
moolen hold 35.00 37.00
mijnbouw c 385.00
naeff 380.00
nagron c 43.00
nat.inv.bnk 550.00
nbm-amstel 9,00
nedap 314.00B 315.00B
n spr.st c 12500.0 12500.0
nkf hold c 226.50 227.50
nutr.gb d91
nutr.vb d91
nljv-t.cate
polynormc
randstad h.
sarakreek 20.50 20.50
schuitema 1680.00 1680.00
ik c 13.30 13.00
unit 7 pr.
unit 7 c pr
unll.6 pr
unlL4 pr
union
ver.glas nb
v.trans.hyp.
wgnr-tljl c 232.00 232.50
west invest 24.20 24.20
west-inv wb 95.00L 95.00L
westersuik 79.00
wolJd cp c 202.00 203.00
Bron: GWK/CDK-Bank
aank. ital.lire (10.000)
1,710 jap.yen (10.000)
1,35 joeg.din.t/m 100
5,62 noorse kroon (100)
1,480 oost.schill. (100)
30,20 portescudo (100)
114,10 spaanse pes. (100)
3,38 turkse pond (100)
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 19130 - 19730 19100- 19700 onbewerkt
bewerkt 21330 21300 bewerkt
Opgave. Drijfhout, A'dam
31 331/2
60 601/2
91 1/2 923/4
Beurs fors omhoog
AMSTERDAM De koersen
op de Amsterdamse effecten
beurs zijn gisteren fors geste
gen. De lagere rente van de
nieuwe staatslening, het Iraak-
se aanbod tot terugtrekking uit
Kuwayt en dekkingsaankopen
vanuit de optiebeurs door het
aflopen van expiraties waren
de factoren die de beurs stevig
omhoog stuwden.
Op het hoogtepunt was de
stemmingsindex met 2,6 punt
gestegen tot 87,7 punt. De olie
prijs was op dat moment 2 dol
lar lager en de obligatiemarkt
tot meer dan zes dubbeltjes ho
ger. Daarna moest de beurs
weer wat gas terugnemen en
daalde de stemmingsindex in
rap tempo om uiteindelijk te
sluiten met een winst van 1,7
punt op 86,80. Dat gebeurde
onder meer toen bekend werd
dat Irak nogal wat voorwaar
den aan zijn aanbod tot terug
trekking had verbonden waar
op de VN-bondgenoten nega
tief reageerden. De koersin-
dex, waarin het 10 cent lager
genoteerde Koninklijke Olie
zwaar meeweegt, sloot met een
winst van 0,7 punt op 177,6.
De omzet was gisteren, zeker
voor een laatste dag van de
week, zeer fors te noemen.
Aan aandelen werd voor ruim
1,3 miljard omgezet en aan
obligaties ruim 1 miljard. De
hoogste omzet werd gehaald in
Unilever met 120 miljoen
(789.000 stuks in dubbeltel
ling), gevolgd door Koninklij
ke Olie met 106 miljoen
(801.000 stuks). De obligatie-
markt sloot met een winst van
ongeveer vijf dubbeltjes na
eerder hoger te hebben geno
teerd.
Bij de internationals wist met
name KLM ruim te profiteren
van de marktfactoren dooi
2,20 hoger te sluiten op
24,60. Akzo was een rijks
daalder beter op 91,70 er
Hoogovens 2 op 49,90. Phi
lips was zeven dubbeltjes betei
op ƒ25,90 en Unilever twintip
cent op 153,20.
