Succes voor
Rem Koolhaas
Firma uit Lisse betaalt aan
Corneille alsnog auteursrecht
NOS bestudeert
commercieel net
'Dansopleidingen
vaak onvoldoende'
Helft Nederlanders bezoekt wel eens podium voorstelling
Citroën AX Image. Nu al genieten, op 1 juli 1991 pas betalen.
KUNST/RTY
CeidaeSouocMit
DONDERDAG 7 FEBRUARI 1991 PAGINA ld/
Correspondent NOS
in Moskou overleden
HILVERSUM Marten Levendig
(30), correspondent van het NOS-
Journaal en De Telegraaf in Mos
kou is gisteren na een kort ziekbed
aan een tumor overleden.
Levendig werkte sinds twee jaar in
de Russische hoofdstad. Hij volgde
in juli 1989 voor het NOS-Joumaal
Laura Starink op. Levendig stu
deerde Ruslandkunde aan de uni
versiteit van Amsterdam. Hij was
in Moskou getuige van zeer belang
rijke gebeurtenissen, zoals de op
heffing van de monopolie-positie
van de communistische partij en de
verkiezing van Jeltsin tot president
van de Russische Federatie.
HAARLEM De firma Bed-
dinghouse uit Lisse betaalt aan
de kunstschilder Corneille en
diens belangenbehartiger in Ne
derland, Jaski Art Production
in Amsterdam, een bedrag van
21.350 gulden.
Beddinghouse heeft een dekbedo
vertrek op de markt gebracht met
motieven uit het werk van Corneille,
zonder daar aanvankelijk auteurs
rechten voor te betalen. Tussen beide
partijen was al overeengekomen dat
alsnog 20.000 gulden aan Corneille
zou worden betaald, tot de bestaande
voorraad op was. Maar later bleek
dat Beddinghouse onder „de voor
raad" ook de nog te maken dekbed
den rekende. Daarop stapten de kun
stenaar en Jaski alsnog naar de rech
ter. Tijdens een kort geding gisteren
in Haarlem bleek dat Beddinghouse
de motieven had aangeleverd gekre
gen van een Duitse ontwerper en zelf
niet op de hoogte was van het feit dat
ze gemaakt waren door Corneille.
Rechtbank-president Vrij deed beide
partijen het voorstel de zaak te schik
ken. Dat gebeurde. Beddinghouse
mag tot en met juni de bestaande Co
bra-sets blijven verkopen, en betaalt
daarvoor 1350 gulden extra, naast de
al overeengekomen royalty's van
20.000 gulden.
Gouden Harp voor
Frank Boei jen
HILVERSUM De stichting Cona-
mus heeft gisteren de Gouden en Zil
veren Harpen voor 1990 toegekend.
Gouden Harpen waren er voor de
tekstschrijver Jan Boerstoel, de zan-
ger-tekstschrijver-componist Frank
Boeyen, de zangeres Corry Konings
en de componist Erik van der Wurff.
De Zilveren Harpen gingen naar zan
ger-tekstschrijver-componist Stef
Bos; de popgroep Tröckener Kecks
en de zangeres-tekstschrijfster en
componiste Carmen Sars. De Gouden
Harpen zijn voor hen die zich ver
dienstelijk hebben gemaakt voor de
Nederlandse lichte muziek, de zil
veren zijn bedoeld als aanmoedi
gingsprijs.
Aantal houders
CJP groeit weer
AMSTERDAM Voor h<
eerst sinds enkele jaren groe
het aantal houders van ee
Cultureel Jongeren Paspoon
(CJP) weer. Vandaag is
Amsterdam het 150.000-s
CJP uitgereikt. De organisal
hoopt dit seizoen in toté
160.000 CJP-houders te ku
nen registreren. De laats
keer dat een dergelijk aant
werd binngehaald was i
seizoen 1986-1987. De effected
van de prijsverhoging enkel»
jaren geleden en de loskoppa
ling van de Museumjaarkaaib
lijken met deze ontwikkeling
een halt te zijn toegeroepen.
HILVERSUM De voor
zitter van de NOS bekijkt
de mogelijkheden om
TROS en Veronica op Ne
derland 2 een commer
cieel net te laten vormen.
Volgens een woordvoerder
van de NOS zijn in het overleg
tussen NOS-voorzitter De
Jong en de omroepen alle
denkbare varianten aan de
orde. Daarbij zou nog geen
keuze zijn gemaakt voor het
meest wenselijke model. Ver
der wil de NOS-voorzitter
geen commentaar geven op
het verloop van de besprekin
gen over een andere indeling
van de drie Nederlandse tv-
netten.
verdeeldheid over een eerder
gesloten akkoord. Tijdens een
marathon-vergadering vorige
maand in Noordwijk kwamen
de omroepvoorzitters overeen
de NCRV, KRO, EO en een
deel van de NOS samen te la
ten werken op Nederland 1.
AVRO, TROS en Veronica
zouden de samenwerking op
Nederland 2 dan kunnen con
tinueren, en NOS, VARA en
VPRO kregen de beschikking
over Nederland 3. Dat voorstel
ondervond veel kritiek. Van
veel kanten werd getwijfeld
aan de kracht van dergelijke
combinaties.
Van de zijde van TROS en Ve
ronica werd toen gepleit voor
een duaal bestel. Volgens
TROS-directeur Wolzak was
het verstandig TROS en Vero
nica als een commerciële om
roep te laten samengaan. De
overheid zou dan haar zorg
vervolgens kunnen beperken
tot de andere twee netten.
De AVRO vroeg vorige week
de minister van WVC meer
duidelijkheid over het toe
komstige omroepbestel. De
AVRO verwees daarbij naar
geruchten dat het departement
de komst van een commerciële
omroep wil steunen. De minis
ter liet vervolgens weten be
slist geen ruimte te zien voor
een commerciële omroep bin
nen het publieke bestel. In
haar visie wordt commerciële
omroep beperkt tot de kabel.
Acteur die
Mickey Mouse
zijn stem gaf
overleden
BURBANK Het be-
faamde falsetto van Mic
key Mouse zal niet meer
weerklinken op het witte
doek of de beeldbuis. De
„stem" van de wereldbe
roemde muis, James Mac-
Donald, is Angeles op 84-
jarige leeftijd aan een
hartaanval overleden.
Disney vroeg MacDonald in
1946 Mickeys stem van hem
over te nemen. MacDonald
verzorgde de piepstem voor
alle fUm- en televisie-optre
dens van Disneys wereldbe
roemde tekenfilmcreatie tot
aan het begin van de jaren
tachtig. Daarvoor had MacDo
nald voor Walt Disney het ge-
jodel, gefluit en gesnuit van de
zeven dwergen verzorgd in de
klassieker 'Sneeuwwitje' uit
James MacDonald, de man
wiens stem voor miljoenen be
kend werd als de stem van
Mickey Mouse.
FOTO: AP
1937, en de stem van Dormou
se in de tekenfilm 'Alice in
Wonderland'. MacDonald
werd in 1906 geboren in het
Schotse Dundee en kwam als
kind naar de Verenigde Sta
ten. In 1927 trok hij naar Cali
fornia waar hij drums en per
cussie speelde in de Dollar
Streamship Lines Band. De
Disney Studios vroegen deze
groep in 1934 de muziek te
spelen voor een Mickey Mou-
se-tekenfilm. MacDonald heeft
Walt Disney daarna niet meer
verlaten. Het gesnater van Do
nald Duck was al eerder stil
gevallen met het overlijden
van diens stem, Clarence
Nash.
DEN HAAG Het on
derwijs van de dansoplei
dingen aan de Nederland
se hogescholen is van
sterk wisselende kwali
teit. In vergelijking met
internationale maatstaven
is de kwaliteit van de
meeste opleidingen onvol
doende.
De werving en selectie van
jong talent is bovendien vaak
gebrekkig. Teveel studenten
volgen als tweede keus een do
centenopleiding omdat zij niet
geschikt zijn voor de opleiding
tot uitvoerend danser. Veel
opleidingen kampen met ern
stige, structurele management-
problemen en de opleidingen
werken dikwijls te geïsoleerd.
Dit zijn enkele van de conclu
sies van een onafhankelijke,
internationaal samengestelde
commissie van vakdeskundi
gen die in opdracht van de
HBO-Raad de dansopleidingen
aan zes Nederlandse hogescho
len tegen het licht heeft ge
houden. De HBO-raad heeft
de conclusies gisteren bekend
gemaakt.
De commissie adviseert de se
lectie aanzienlijk te verscher
pen en de vooropleiding te
verbeteren. Het aantal scholen
voor voortgezet onderwijs met
een speciale dansklas moet
worden uitgebreid. Verder
wordt aanbevolen intensiever
gebruik te maken van gastdo
centen van het allerhoogste ni
veau en voor zeer getalenteer
de studenten „masterclasses"
te vormen.
De betreffende hogescholen
(in Rotterdam, Tilburg, Am
sterdam, Arnhem, Enschede
en Den Haag) worden eerst in
de gelegenheid gesteld com
mentaar te leveren op de re
sultaten van het onderzoek.
Eind april overleggen zij over
nadere maatregelen. Het rap
port van de danscommissie is
de eerste in een reeks die deel
uitmaakt van het „uitvoerings
plan sectorale kwaliteitszorg".
Dit plan voorziet in onderzoek
van alle studierichtingen van
het hoger beroepsonderwijs.
Binnen tien jaar
komen er 2.000
windmolens bij
DEN HAAG Binnen tien
jaar zullen in de zeven wind-
rijkste provincies van Neder
land 2.000 nieuwe windturbi
nes met een totaal vermogen
van 1.000 megaWatt (mgw)
worden geplaatst. Tot 1995 ko
men er 1.000 windturbines met
een vermogen van 400 mgw.
Dat is goed voor een elektrici-
teitsproduktie gelijk aan het
verbruik van 200.000 huishou
dens.
RIJSWIJK Meer dan
de helft van de Neder
landse bevolking, om pre
cies te zijn 57 procent, be
zocht in het seizoen
1987/1988 één of meer po
diumvoorstellingen. De
bezoekers blijken ook uit
allerlei lagen van de be
volking te stammen.
Deze op het eerste gezicht ver
rassende gegevens zijn te vin
den in het onderzoeksrapport
'Podiumkunsten en publiek',
dat de universiteit van Utrecht
samenstelde in opdracht van
het ministerie van wvc. Het
rapport werd gisteren aange
boden aan minister D'Ancona.
Het gaat in de conclusies ech
ter niet alleen om bezoeken
aan de „echte" theaters en
concertzalen met beroepskun
stenaars op het podium. De
doorsnee burger bezoekt juist
veel incidentele uitvoeringen
in sociaal-culturele centra,
schoolgebouwen, kerken of in
de openlucht. Ook dergelijk
uitstapjes, zoals een bezoek aan
de in ae gymzaal concerteren
de dorspfanfare, zijn meege
teld.
In de grote zalen blijven men
sen met een gevestigde plaats
in de samenleving in de meer
derheid. In de kleine zalen,
met de wat meer alternatieve
voorstellingen, komen vooral
jongerè mensen met een goede
opleiding. Uit het onderzoek
blijkt verder dat de culturele
belangstelling of desinteresse
van de ouders van grote bete
kenis is voor die van de kinde
ren. De lagere en middelbare
school hebben beduidend min
der invloed. Wanneer bezoe
kers met een gelijk opleidings
niveau worden vergeleken is
er van effect van culturele er
varingen op school weinig te
merken.
Afstand is ook van groot be
lang. Het podiumbezoek in de
grote steden, met al hun moge
lijkheden, is dan ook frequen
ter dan dat in de rest van het
land. Alleen kwalitatief hoog
ingeschatte voorstellingen in
grote zalen en sommige ama
teurvoorstellingen trekken pu
bliek van relatief grote af-
Kinderen
Verder is het krijgen van kin
deren kennelijk vaak funest
voor het podiumbezoek van de
ouders. Ouders van jonge kin
deren kunnen niet weg, er
treedt ontwenning op en ook
later gaan ze niet meer zoveel
uit. Ook is de vriendenkring
van belang voor het podium
bezoek. Mensen gaan minder
of niet als hun vrienden het
ook niet doen. En natuurlijk
zijn een tekort aan tijd en geld
boosdoeners: de onderzoekers
hebben becijferd dat een prijs
verlaging van één procent een
toename van het bezoek van
anderhalf procent zou beteke-
Rem Koolhaas, hier bij zijn maquette voor een stadhuis in De(0
Haag, trekt met zijn ontwerpen veel belangstelling in Barcelona
FOTO: Sjan'
Een nieuw image? Wat dacht je van rood velours, GT stuurwiel en pook. Citroën dealer, voor maar f 19.500,-* aardig is? Je hoeft 'm pas op 1 juli
de Citroën AX Image?
Een droomauto voor nog geen
20 mille. Metallic grijs, zwarte
bumpers, verchroomde grille, getint
glas, zwart interieur met zwart/
De Citroën AX Image heeft een
zuinige 1100 cc motor meti
katalysator. En hij blijft heel lang
mooi: 6 jaar anti-corrosie garantie.
Je nieuwe Image wacht op je bij de
(3-deurs versie). En weet je wat zo
f 2.500,-VOORDEEL
Veel extra's standaard en uitstel van
betaling tot 1 juli 1991*
1991* te betalen. Met het voordeel
van de standaard ex- piynnCKI
tra's scheelt je dat ^*1 HwfclM
zo'n f 2.500,-! Kom. Hij wil met je
weg. Laat 'm niet wachten.
Prijs exclusief afleveringskosten. Wijzigingen voorbehouden Uitstel van betaling op basis van financiering op de gebruikelijke huurkoopvoorw
in Citroën Financiering Nederland
Autobedrijf Van der Velde BV, Kennedylaan 118, Leiden.
De Jong's Autobedrijf, Van der Mortelstraat 254, Noordwijk. Willem Bakker, Hoofdstraat 133, Sassenheim.
De Jong's Autobedrijf, Hoofdstraat 104-106, Valkenburg.
(Van onze
correspondent
Edwin Winkels)
BARCELONA De
Nederlandse archi
tectuur boekt op het
moment een groot
succes in Barcelona,
geboorteplaats toch
van wereldvermaar
de Catalaanse archi
tecten als Ricardo
Bofill en Oriol Bohi-
gas.
Op een uitgelezen cen
trale plaats in de stad,
tegenover de druk be
zochte Gothische kathe
draal, opende de Rotter
damse architect Rem
Koolhaas afgelopen
week zelf een expositie
over zijn urbanistische
projecten.
Koolhaas was in Barce
lona op uitnodiging van
het Col-legi de Arqui-
tectes, een prestigieus
Catalaans architecten-
verbond, dat elk half
jaar een beroemde bui
tenlandse collega ver
zoekt een lezing te hou
den en een tentoonstel
ling over zijn eigen
werk te openen. Nor
man Foster ging afgelo
pen jaar Koolhaas in
het illustere rijtje voor.
De opening in het ge
bouw aan de Placa
Nova in Barcelona
overtrof alle verwach
tingen. In een met stu
denten en architecten
afgeladen zaal verhaal
de Koolhaas over enke
le van zijn meest recen
te projecten. De meeste
indruk maakte de uit
eenzetting van de plan
nen van het bureau-
Koolhaas („Ik ben
slechts een naam, een
symbool, maar het werk
doen we met het team")
voor de Franse biblio
theek in Parijs. Kool
haas was een van de
deelnemers van de
'wedstrijd' die de Fran
sen hadden uitgeschre
ven en kreeg voor zijrfl
revolutionaire ontwerp^
dat spotte met tallozt
architectonische wetten 51
een bijzondere vermei ei
ding. Ey
Het ontwerp van het 25
verdiepingen hoge ge- 1
böuw, geprojecteerd op,ws
een terrein aan de Sei-i2C
ne, neemt een belangrij 00
ke plaats in op de expo- j"r„
sitie in Barcelona, die
tot 25 maart zal duren no
De nadruk ligt echtenezz
op vijf 'horizontale pro e|r
jecten', ofwel maquettes 3ua(
van stedebouwkundige U1
plannen in de Bijlmer-no
meer, Lille, Parijs (helpen
Pare de la Vilette), het20
stadje Melun Senart en".
Anvers.
Daarnaast wordt hetbio
centrale deel van de ex- 'zen
positieruimte in beslag da'
genomen door schaal-^®1
modellen van het nieu- j,el
we gemeentehuis van var
Den Haag, de Kunsthal muz
en het Nederlands In-J1™3
stituut voor de Archi
tectuur, beide in Rotter
dam, het Maritieme Sta
tion van Zeebrugge, heL
Kunst- en Technolo-I
gisch Centrum van da.
Media in Karlsruhe en
het Congrescentrum
van Agadir.
Het is zeldzaam dat
Rem Koolhaas ingaat
op een verzoek zijn pro
jecten tentoon te stellen,
maar hij heeft dit keer
een uitzondering ge
maakt „omdat Spanje
een interessant land is
en het voor ons alleen
maar goed is met ande
re culturen in contact te
komen". Organisator
Joan Mur, gesteund
door het Nederlands "c
consulaat in Barcelona
en enkele sponsors, ver-*®'d€
klaarde de uitnodiging a
aan Koolhaas met de
wens „de mensen in 0
Barcelona iets totaal an-
ders te laten zien. Kool-
haas is niet zomaar eenh°j?
architect, al heeft hij
het geluk dat hij vaak^. e
erg geduldige klanten n -
heeft, die veel van 'm[_
accepteren".
adverteren
je weel niet half wat de krant voor oplossing brengt.
>elt
