Openheid troef op Auto-RAI
Let op
details
Nog niet te zien op
de RAI, wel op komst
Exclusieve merken op
de RAI voor de sfeer
AUTO CeidócSouoant zaterdag 2 februari 1991 pagina 9
Publiek
elf dagen
welkom
Debuut automerk op RAI: Yue Loong in zakenauto-klasse
91
7t|mi7 febr.1991 ONTBREKEN VAN ECHTE PRIMEURS DEERT AMSTERDAM NIET
De Auto-Rai '91 wordt gehou
den van donderdag 7 tot en
met zondag 17 februari. Er zijn
57 automerken te zien onder
de in totaal 125 exposanten,
die hun 'waar' hebben uitge
stald in de negen hallen van
het Rai-complex.
Openingstijden:
Dagelijks van 10 tot 17 uur en
van 19 tot 22 uur. Op zaterda
gen en zondagen van 10 tot 17
Toegangsprijzen:
- volwassenen: 13 per per-
- houders Pas-65, jeugd van 4
tot en met 11 jaar (mits onder
geleide), groepsbezoek (mits
van tevoren aangemeld en mi
nimaal 20 personen): 10 per
persoon.
- zij die de expositie uitslui
tend 's avonds tussen 19 en 22
uur bezoeken betalen 10 en
tree per persoon, terwijl het
m reductietarief 7,50 bedraagt.
■ty- I
'ue Met de auto:
nr' Bezoekers die met de eigen
auto naar de tentoonstelling
en, komen, wordt aangeraden de
ur, parkeeraanwijzingen stipt op
°- te volgen. Tijdens de tentoon-
stellingsuren rijden er pendel-
bussen van en naar de par-
st_ keerterreinen in de omgeving
nr. van het tentoonstellingsge-
ad. bouw. Het vervoer met deze
)n- bussen is gratis,
an
Met de trein:
ifst Treinreizigers kunnen gebruik
ar, maken van de aantrekkelijke
en Trein Plus Toegang regeling.
Debuut in
Genève: nieuwe
Honda Legend
Terwijl de Amsterdamse
autoshow, met als een der
primeurs de Honda Ac
cord Aerodeck, nog moet
beginnen kijkt Honda al
weer uit naar de volgende
tentoonstelling met weer
een primeur.
In maart debuteert te Genève
de nieuwe Honda Legend,
evenals het oude model in een
sedan- en coupéversie. De
laatste is echt nieuw, hij werd
in Japan pas in januari ont
huld (terwijl de Legend sedan
al sinds oktober in Japan en
de VS rondrijdt). In Nederland
komt de sedan nog in het
voorjaar beschikbaar, de coupé
pas in het najaar. Beide model
len zijn technisch identiek. Ze
behouden voorwielaandrij
ving. De motor is nu een 3,2 li
ter V6 met vier kleppen per
cilinder (was: 2,7 liter), die
achter de vooras in de lengte is
geplaatst. Zo'n motoropstelling
paste Renault ook toe in de 16.
De krachtbron is goed voor
158 kW/215 pk. Behalve de
motor is ook de uitrusting op
gewaardeerd. Leren bekleding
en airconditioning zijn stan
daard, op de coupé ook een
airbag en automatische gordel
spanners. Deze in alle opzich
ten opgewaardeerde Legend is
Honda's antwoord op topklas
se-concurrenten als de Lexus
LS 400 (van Toyota) en de hier
niet leverbare Infiniti Q45
(van Nissan). Prijzen zijn nog
niet bekend, maar het zal
gauw op minimaal een ton ko
men, valt te verwachten.
Frankfurt, Parijs, Bir
mingham en Milaan. De
Amsterdamse Auto-RAI
heeft een aantal stevige
concurrenten. Die vechten
elke keer weer op het
scherpst van de snede, in
de hoop dat het publiek
op hun tentoonstelling de
grootste en mooiste pri
meurs krijgt te zien.
De indruk is dat 'Amsterdam'
er wat betreft deze primeurs
de laatste tijd bij is ingescho
ten. Echte klappers als de
Golf, de Kadett en de Escort
zijn aan ons land altijd voorbij
gegaan. In 1989 hadden we de
Skoda Favorit, de Yugo, de
Nissan Priarie, de Subaru Jus-
ty, Suzuki Swift en de Neder
landse Max. Dit jaar krijgt de
RAI weer zes nieuwtjes, waar
onder de Hyundai Lantra, de
gefacelifte Fiat Croma, de
Honda Accord Aerodeck, de
Skoda Favorit Estate en de
Mazda 121.
Zeker niet oninteressant, maar
een feit is dat het echte grote
nieuws van 1991 de Volks
wagen Golf, Opel Astra, Ci-
troën ZX, Peugeot 105, Volvo
850 in Amsterdam zullen
schitteren door hun afwezig
heid. Zo krijgt Genève in
maart de eer de ZX te begroe
ten en wordt de IAA Frank
furt eind dit jaar het schouw
toneel voor de Golf.
,,Geen enkele tentoonstelling
krijgt tegenwoordig nog echte
primeurs. De tijd dat het echte
nieuws nog vanonder een la
ken tevoorschijn kwam, is de
finitief voorbij", relativeert
RAI-woord voerder J. Wilden
berg het gebrek aan groot
nieuws. „Nieuwe modellen
zijn vaak al bekend, voordat
ze op een tentoonstelling ver
schijnen".
Het tonen van nieuws is vol
gens Wildenberg ook niet
meer de functie van de auto
tentoonstelling anno 1991.
„Een tentoonstelling voegt
niets toe aan de markt. Alles
wat er staat is min of meer al
bekend. Je kunt hooguit de
voorkeur van de consument
beïnvloeden".
„Uit onderzoek is gebleken dat
dertig procent van de mensen
die naar de Auto-RAI komt,
het plan heeft een nieuwe auto
te kopen", zegt Wildenberg.
„Wij willen daar op inspelen
door informatie te geven".
Daarbij is de organisatie nog
altijd sterk afhankelijk van
wat de importeurs aan het pu
bliek tonen. Zo zou de RAI bij
voorbeeld best iets meer aan
dacht willen besteden aan het
onderwerp auto en milieu, een
zaak die vorig jaar op de ande
re tentoonstellingen nogal een
ondergeschoven kindje is ge
bleven.
Het ontbreekt de RAI op dit
moment echter aan de moge
lijkheid om thematentoonstel
lingen te organiseren. „Dat is
pas na 1993 mogelijk, wanneer
onze nieuw hal klaar is", zegt
Wildenberg.
'Amsterdam' ontkent niet dat
er tussen de tentoonstellingen
grote concurrentie bestaat. De
tentoonstellingen worden ech
ter vaak gedomineerd door be
langen van de nationale auto-
industrie.
Zo is Peugeot eerder geneigd
een nieuw model in eigen land
op de tentoonstelling van Pa
rijs te presenteren dan er mee
naar de RAI te komen. Het
zelfde doet Volkswagen in
Duitsland en Seat met de nieu
we Toledo in Spanje.
Wildenberg spreekt nationale
belangen niet tegen, maar zegt
wel dat de introductie ^n een
een nieuwe auto niet zozeer
afhangt van wanneer en ten
toonstelling plaats heel „Als
een nieuwe auto klaar i, is hij
klaar en komt hij op denarkt.
Zo werkt het tegenwoodig".
De Auto-RAI mag da; wei
eens het grote nieuws lissen,
maar de RAI geeft zichzlf een
aantal troeven in handn die
de anderen weer niet hbben.
„Wij hebben het voordel dat
Nederland een open narkt
heeft. In andere landei wor
den de tentoonstellingei vaak
gedomineerd door de naonale
merken. Dat is zo in Dusland
en Frankrijk, om nog mar te
zwijgen ver Italië. Wij bbben
dat niet, wij laten alle rerken
zien. Er staat bij or het
„Dat Nederland niet eet een
groot eigen merk heeft ^olvo
Car heeft toch veel Z\eedse
invloeden) is nu eenmaal een
gegeven waarmee we moe:en
leven. Wij concentreren ons op
de openheid", zegt Wilden
berg.
Opvallend is dat Nederland
zich daarbij de laatste tijd ook
op Scandinavië als achterland
FOTO: PR
beroept. „We zijn onlangs een
promotiecampagne begonnen
om mensen uit de Scandinavi
sche landen, die zelf geen ten
toonstelling hebben, te trek
ken. Er ligt daar voor de in
dustrie een hele markt".
RICHARD SCHUURMAN
NIEUWS OP AUTORAI
Belangrijke introducties
zijn er dit jaar niet op de
AutoRAI. Regelmatig
staan er toch bordjes 'pri
meur': dat slaat dan op
een tentoonstellings-de-
buut. Een auto dus die
nog niet eerder op een au
toshow te zien was. Dat is
soms een holle kreet.
;rie van BMW
stond bijvoorbeeld niet eerder
op een tentoonstelling, maar
wel al enige tijd bij de dealers.
De Audi 100 heeft het zover
nog niet gebracht, om een an
der voorbeeld te noemen,
maar we reden er al mee. Ook
niet echt nieuw dus. Is er op
de RAI dan helemaal geen
nieuws? Toch wel, maar het
gaat dan om modelvarianten
die worden toegevoegd aan
een bekend programma.
Modelseries
CHRYSLER presenteert op de
RAI nogmaals (na het officiële
debuut vorig najaar te Parijs)
zijn vernieuwde Voyager, het
populairste model van het
merk. FIAT voorzag zijn
grootste model Croma van een
facelift, de presentatie in Italië
vond juist voor de RAI plaats.
Natuurlijk wordt daarnaast dë
Tempra nogeens in het zonne
tje gezet. Ook de Tempra SW
stationcar is er, en die is zeker
een nadere blik waard; het is
een ongemeen fraaie en ruime
auto. HYUNDAI presenteert
de Lantra als nieuw model
tussen Excel en Sonata. Al bij
na een jaar oud is de LAM
BORGHINI Diablo, het
schoolvoorbeeld van een su
per-auto met zijn 5,7 liter V12
van 362 kW/492 pk. Op straat
of bij een dealer was hij nog
niet te zien dus staat de bezoe
ker van de RAI voor het eerst
oog in oog met deze jongens
droom. LANDROVER presen
teert de Defender als nieuw
model. In feite gaat het om de
bekende 90/110 reeks, nu
1 een naam. Het
schuilt vooral in de
motor. In plaats van de oude
dieselmotor zit er nu de direct
ingespoten 2,5 liter turbodiesel
in die we kennen uit de Disco
very. MAZDA pronkt met de
nieuwe 121, waar we kort ge
leden voor het eerst in reden.
Een uiterst origineel vormge
geven compacte auto, men
verneemt in de stand graag
wat de voorbijganger van het
enigzins gewaagde uiterlijk
vindt. MITSUBISHI pakt uit
met het nieuwe topmodel Sig
ma, een uiterst luxueuze sedan
met drieliter V6 motor. De
motor, met vier kleppen per
cilinder, is goed voor 151
kW/205 pk. Er komen drie
versies: standaard, automaat,
en automaat met vierwielbe-
sturing; de prijzen liggen tus
sen 86 en 95 mille. Mitsubishi
presenteert, net als in Parijs,
meteen de HSX coupé die pas
volgend jaar echt op de markt
komt (in plaats van de Sta
rion). Hij is verwant met de
Sigma, er staat in principe de
zelfde V6 motor voorin, van
daar dat beide modellen tege
lijk getoond worden. NISSAN
vraagt natuurlijk vooral aan
dacht voor de nieuwe Sunny,
al staat dit model reeds bij de
dealers. Op een tentoonstelling
stond hij evenwel nog niet
eerder. ROVER gaat in de
herhaling: de 100, driedeurs
200-modellen en vierdeurs 400
stonden vorig najaar al op ten
toonstellingen (Birmingham
en Parijs). Voor Nederland zijn
ze alle nog min of meer nieuw,
dus is het niet onterecht om ze
voor het publiek als primeur
te brengen. Dat doet ook
VOLKSWAGEN met de Polo.
Hij is al enkele maanden le
verbaar, aan het gamma wor
den nu officieel de 1,4 liter
dieselversie en sportieve G40
met mechanische compressor
toegevoegd. Als nieuws ge
bracht, hoewel hun komst en
hun specificaties al bekend
waren. Datzelfde geldt voor de
Caravellebus, op basis van de
totaal nieuwe Transporter die
afgelopen zomer debuteerde.
De personenbus-versie was
nog niet leverbaar. VW pre
senteert hem als 'ruimte-auto',
en ruim is-ie natuurlijk ook.
Samen met Ford ontwikkelt
het merk nu ook een echte
ruimte-auto, in de stijl van
Chrysler Voyager of Renault
Espace. Die zal in Portugal ge
bouwd worden, maar het offi
ciële debuut laat nog wel even
op zich wachten. We sluiten de
rij met VOLVO, dat enkele
maanden geleden de 900-serie
presenteerde. In feite een ge-
facelift 700-model, maar het
topmodel 960 biedt ook een
erg verfijnde nieuwe zescilin
der motor en even hoogstaan-
viertraps
Nieuwe versies
Nu komen we aan enkele ech
te primeurs: nieuwe varianten
op bestaande modellen, die
(tenminste in Europa) nog ner
gens eerder te zien waren.
ALFA ROMEO breidde de 33-
serie uit met een aangepaste
Sport wagon en schone 1,5 liter
injektiemotor, waar we on-
'combi-coupé' is ontworpen en
FOTO: PR
langs mee reden. Daarnaast is
er op de RAI een 'zakenauto'-
variant van de succesvolle 164,
een versimpelde 2.0 Twin
Spark uitvoering die in prijs
tot circa vijftig mille terugge
bracht kon worden. FORD
heeft een ware primeur met
de Scorpio 24V. Cosworth ont
wikkelde voor de 2,9 liter V6
nieuwe cilinderkoppen met
vier kleppen per cilinder. Dat
brengt het motorvermogen
van 145 op 195 pk. Bij de Ame
rikaanse Ford-modellen is er
de heel mooie Probe GT, geen
nieuw model maar tot nu toe
hier niet geïmporteerd. Deze
coupé heeft een 2,2 liter turbo
motor met drie kleppen per ci
linder, die 108 kW/147 pk le
vert. Daarnaast is er een (tech
nisch) vernieuwde Thunder-
bird coupé, plus het technisch
identieke zustermodel Mercu
ry Cougar XR7. HONDA heeft
echt nieuws met de Accord
Aerodeck. Deze 'combi-coupé'
is ontworpen en gebouwd in
de Verenigde Staten. Het is de
eerste Amerikaanse Honda die
naar Europa komt. LANCIA
presenteerde kort geleden in
Italië twee nieuwe varianten
op het middenklasse-model
Dedra, sinds een jaar in ons
land te koop. Je kunt ook
spreken van één variant: het
gaat om de Dedra 2000 Turbo,
leverbaar met voorwielaan
drijving of als vierwiel-aange-
dreven Integrale. De motor is
overgenomen uit de Thema
Turbo en levert in deze De-
dra's circa 120 kW/165 pk.
NISSAN brengt de 200 SX
coupé in een wat gewijzigde
Skoda brengt als nieuwe variant op de Favorit een stationcar-uitvoering.
nieuw front. OPEL brengt het
topmodel van de Omega-reeks,
de 3.0i 24V met vier kleppen
per cilinder, nu ook als sta
tioncar. PEUGEOT brengt zijn
topmodel 605 met drieliter V6
motor voortaan ook in goedko
per SR-versie. De 205 krijgt er
een turbodiesel-versie bij, met
dezelfde 58 kW/78 pk motor
als de 309 Turbodiesel. SKO
DA heeft als nieuwe variant
op de Favorit een stationcar-
uitvoering. SUZUKI brengt
een verlengde Vitara uit met
vijf deuren, sterkere motor en
als extra een automatische
transmissie. TOYOTA heeft
voortaan de vierdeurs Carina
ook als 2.0 GLi tot nu toe
was de tweeliter-motor voor
behouden aan de vijfdeurs
Liftback, maar de vierdeurs
modellen blijken bij de kopers
veel populairder.
PETER FOKKER
Toch nog heet-van-de-naald
nieuws op de AutoRAI: er de
buteert een nieuw automerk,
dat nog nergens in Europa
wordt geleverd. De Abemy-
holding richt een nieuwe
werkmaatschappij op, die de
import van de Taiwanese Yue
Loong auto's ter hand neemt.
De Abemy-groep importeerde
ooit de eerste Japanse auto in
Nederland (Datsun, 1966) en
voert nu onder meer de mer
ken Hyundai, Mitsubishi en
FSO in. Yue Loong is nog
geen volwassen autofabriek,
men gebruikt in Taiwan on
derdelen van Nissan. Het mo
del Feeling dat op de RAI de
buteert is van origine een Nis
san Stanza, met een in Taiwan
aangepaste carosserie. Het gaat
om een vijfdeurs model, aldus
het perbericht, dat voor circa
dertig mille aangeboden
wordt. Een aantrekkelijk al
ternatief voor de zakelijke
markt, zo meent Abemy. De
levering wordt echter pas ver
wacht in het derde kwartaal
van dit jaar, vanaf de herfst
dus.
Wellicht heeft men dan ook
een katalysator gemonteerd op
de motoren die Yue Loong ge
bruikt. Op dit moment hebben
de 1,6 en 1,8 liter viercilinders
(met 90 of 100 pk) die nog niet.
Opmerkelijk is dat Yue Loong
de Feeling aanbiedt als sedan
of hatchback-versie, die beide
vijf deuren hebben. De voor
wiel-aangedreven auto heeft
een wielbasis van 247 cm en is
bijna 450 cm lang, ongeveer zo
groot dus als een Opel Vectra
(van buiten, tenminste). Het
model schijnt in Taiwan al een
jaar of drie op de markt te
zijn.
De Taiwanese Yue Loong, een nieuw automerk op de RAI
NIEUWE GOL7 EN KADETT KOMEN IN NAJAAR
We kijken ook even wat
verder dan onze RAI ang
is. Soms kiest men oor
debutanten de interntio-
naal wat hoger aage-
schreven show van Gnè-
ve (in maart). Soms zal
ook Genève ernaast {rij
pen, omdat het niuws
niet meer per se tjdig
voor een tentoonstelligs-
debuut klaargemakt
wordt.
Tet debuut van
ie, groter en (nog) luxuazer
3onda Legend mogen wewel
n Genève verwachten. O de
RAI ziet u bij Citroën een DC-
model, zoals dat deelgenoien
heeft aan de Parijs-Dakar ral
ly. Het is niet toevallig dat het
nieuwe produktiemodel dat
tussen AX en BX komt ook
ZX zal heten. Die speciale ral
lywagen is gebaseerd op dat
nieuwe model, dat in 'straat
versie' pas in Genève te zien
zal zijn. Maar zo heeft de RAI
toch een beetje de primeur
van de Citroën ZX.
Top versie
Een van de belangrijke pri
meurs te Genève wordt de
nieuwe Mercedes S-klasse, met
een zesliter V12 als topmodel.
Seat schijnt zijn geheel nieuwe
Toledo pas in mei te presente
ren, op de overigens onbelang
rijke tentoonstelling van Bar
celona. Dit model, dat boven
de Ibiza komt (die nogeens ge-
facelift wordt), zal echter in
april al voor de pers onthuld
worden. We mogen aannemen
dat Renault een vernieuwde
Espace toont in Genève: met
ronder uiterlijk, en als nieuwe
topversie met V6 motor uit de
25. Over zescilinders gespro
ken: Volkswagen komt met
een uiterst smalle, geheel
nieuwe V6 voor de Passat, en
die kon ook weieens in Genè
ve debuteren. Het echt grote
nieuws komt wat later: een
nieuwe Golf/Jetta reeks.
Daarop moeten we tot het na
jaar wachten, wanneer tevens
een nieuwe Opel Kadett debu
teert (voortaan onder de type-
naam Astra). Ze verschijnen
voorafgaand aan de 'thuis-
show', die van Frankfurt in
september.
Op de RAI staat bij Citroënïen ZX-model, zoals dat deelgenomen heeft aan de Parijs-Dakar rally.
Op een autotentoonstel
ling zoek je als verslagge.
natuurlijk vooral naai
Maar eerst en vooral zijn dit
shows er toch voor het grote
publiek. Een soort autojaar
boek in het echt, met liefst een
stand van elk merk dat in het
land waar de tentoonstelling
plaatsvindt te koop is. Toch
kun je je afvragen waarom
merken die uitsluitend in de
hoogste prijsklassen opereren
tussen al die gewone auto's
voor het gewone publiek wil
len staan. We vroegen dat eens
aan G.P.J. Tax, direkteur van
Jaguar Import Nederland, en
sinds kort ook verantwoorde
lijk voor de import van Ferra
ri en Lotus (al die importeurs
vallen onder de Kroymans
groep). Geert Tax: „Het komt
inderdaad wel voor, bijvoor
beeld bij de computer-beurs,
dat enkele grote merken niet
in het beursgebouw willen
staan. Ze benadrukken hun
positie door juist elk een eigen
show te houden in een hotel
vlakbij. De auto-importeurs
zijn echter allemaal lid van de
RAI-vereniging,
een blok. Dan mag je op
RAI-tentoonstelling niet
stek laten gaan. De bijzondere
merken geven de show voor
het publiek nu net het feeste
lijke tintje".
Is het dan alleen maar ten ge
rieve van de RAI, om de show
op te sieren, dat er Jaguars.
Ferrari's en Lotussen staan?
„Behalve dat deze auto's wer
ken voor het image van de
tentoonstelling moet je deze
gelegenheid aangrijpen om het
image van het merk te demon
streren. Een deel van de at-
traktie om zo'n exclusieve auto
te hebben is natuurlijk toch
het aanzien dat hij geniet. Dat
aanzien moet zichtbaar ge
maakt worden. Onze stands
zijn afgesloten, hebben een
smaakvolle en hoogstaande in
richting. Degene die zelf zo'n
auto heeft vindt het prachtig
als drommen mensen er be
wonderend naar staan te kij
ken".
Komt het publiek dat in zulke
auto's rijdt dan naar de RAI?
„Jazeker, juist omdat de stands
de nodige privacy garanderen
dienen zich zelfs kopers aan.
Men vindt het gewoon leuk
om op de tentoonstelling een
auto te kopen. Het is wel niet
de bedoeling dat de RAI een
verkoopshow is. maar dat slaat
dan vooral op het stuntwerk,
de onderlinge
hoeveel auto's er op de show
verkocht kunnen worden. Dat
speelt helemaal niet bij de
dure merken, er wordt echt
niet gepoogd om nietsvermoe
dende voorbijgangers als klant
binnen te lokken. Zo werkt
het niet in deze klasse".
Zichtbare exclusiviteit, daar
gaat het dus om.
„Voor ons is deze RAI van ex
tra betekenis, omdat we ons
voor het eerst kunnen presen
teren als Lotus-importeur. Het
grote publiek kent dat merk
niet zo, daar kunnen we op
zo'n tentoonstelling mooi wat
aan doen. De Lotus-stand zal
dan ook extra attracties bie
den, er staan niet alleen de
modellen die we voeren uitge
stald".
Dat weet u dus ook weer. Het
is niet de bedoeling dat de pu-
blieksmassa zich lijfelijk stort
op tonnen kostende exclusieve
auto's. Maar kijken met ver
langende blik, graag.
PETER FOKKER
(ADVERTENTIE)
