ppening voor overleg
bver Baltisehe staten
Lagerfeld
knipt
Chanel in
reepjes
Kaapstad doft zich op voor opening parlementaire jaar
Spoedberaad na
arrestatiebevel
minister Kroatië
1UITENLAND
CeidócSomatit
DONDERDAG 31 JANUARI 1991 PAGINA 7
olitie Colombia rolt
jot cocaïnecomplex op
)GOTA In het Amazonewoud
jden van Colombia heeft een Colombi-
ise politiemacht gisteren met helikopters
ij n groot cocaïnecomplex opgerold dat on-
nijrmeer drie clandestiene landingsbanen
its, verscheidene drugslaboratoria omvatte,
enj de actie in de provincie Putumayo, na-
de grens met Peru, nam de politie 4.200
de o cocaïne in beslag die gereed was voor
als rzending en duizenden liters chemica
ls- n die bij de bereiding van cocaïne wor-
ein gebruikt. Ondanks de verzoenende
:d' uding van de regering tegenover de
;e'ugsbaronnen blijven de Colombiaanse
!8" iligheidsdiensten hard optreden tegen de
N caïnehandel.
w,
Geoffrey Howe
uit de politiek
LONDEN Sir Geoffrey
Howe verlaat bij de vol
gende verkiezingen de ac
tieve politiek. Dat heeft de
voormalige vice-premier,
wiens aftreden de opmaat
was tot de politieke val
van Margaret Thatcher,
meegedeeld. In een verga
dering van de Conservatie
ve Partij in zijn kiesdistrict
zei Howe (64) dat hij zijn
plaats bij de volgende ver
kiezingen (die uiterlijk half
1992 gehouden worden)
aan een jongere aanbiedt.
President Somalia nu al omstreden
NAIROBI/LONDEN Een groep
binnen het Verenigd Somalisch
Congres (USC) is het niet eens met
de benoeming van zakenman Ali
Mahdi Mohamed tot president van
Somalia. Hij volgde deze week de
verdreven Mohamed Siad Barre op.
Strijders van het USC namen het afge
lopen weekeinde de Somalische hoofd
stad Muqdisho in, waarna president
Siad Barre op de vlucht sloeg. In een
verklaring noemt de USC-groepering
de benoeming van Mahdi Mohamed
„voorbarig, niet voor de hand liggend
en niet in het belang van het land".
Volgens USC-vertegenwoordiger Ali
Hassan Hussein zijn ook de andere par
tijen die Barre hebben bestreden de
Somalische Patriottische Beweging
(SPM) en de Somalische Nationale Be
weging (SNM) tegen de aanstelling
van Mahdi Mohamed.
De internationale hulporganisatie Art
sen Zonder Grenzen heeft al haar me
dewerkers uit de Somalische hoofdstad
Muqdisho geëvacueerd. „We hebben
ons team van zes vrijwilligers wegge
haald vanwege de onzekerheid over de
veiligheid", aldus woordvoerder Stefan
van Praet.
Uitvinder van
transistor overleden
BOSTON De Amerikaanse natuurkundige
John Bardeen (82), die twee keer de Nobelprijs
gekregen heeft, is gisteren in een ziekenhuis in
Boston gestorven. Mede door zijn wetenschap
pelijk werk werd de deur geopend naar het
tijdperk van de elektronica. In 1947 ontwik
kelde Bardeen samen met W.H. Brattain en
William Shockley de transistor, die in de plaats
kwam van de onhandige vacutimbuizen en de
mogelijkheid schiep tot het maken van kleine
elektronische apparaten. Het trio kreeg voor
zijn ontdekking in 1956 de Nobelprijs voor na
tuurkunde. In 1972 kreeg Bardeen de hoogste
wetenschappelijke onderscheiding ter wereld
nog een keer, nadat hij met L.N. Cooper en
J.R. Schrieffer de theorie van de supragelei-
ding had ontwikkeld.
Tsjechoslowakije kan
in Raad van Europa
STRAATSBURG Tsjechoslowakije
heeft gisteren in Straatsburg het groene
licht gekregen voor zijn toetreding tot de
Raad van Europa. Tsjechoslowakije is na
Hongarije het tweede land uit het vroege
re communistische blok dat toetreedt tot
de Raad van Europa. Praag heeft van
daag de officiële uitnodiging ontvangen,
na een bijeenkomst van de leden van het
Comité van ministers van de 24 lidstaten
in Straatsburg. Op 21 februari wordt de
toetreding van kracht tijdens een buiten
gewone bijeenkomst van de minsters van
buitenlandse zaken van de oudste politie
ke organisatie in Europa in Madrid.
Tsjechoslowakije ondertekent op die dag
ook de Europese Conventie inzake de
Rechten van de Mens.
j ANDSBERGIS OVER TERUGTREKKEN SOVJET-TROEPEN:
ei
[LNIUS De Litouwse
esident Vytautas Lands-
denkt dat terug-
■kking van alle Sovjet-
Depen uit de Baltisehe
iten een opening kan
eden voor nieuwe on-
irhandelingen met Mos-
n deel van de Sovjet-militai-
i die sinds begin januari in
touwen waren gestationeerd
eft zich gisteren uit de
ofdstad Vilnius teruggetrok-
n. In Moskou verklaarde
nister van binnenlandse za-
n Boris Pugo dat alle para-
utisten het Baltisehe gebied
bben verlaten en dat ook
eederde van de Zwarte Ba
tten, de troepen van het
vjet-ministerie van binnen
landse zaken, is teruggetrok
ken. In Letland en Estland
waren volgens regeringsfunc
tionarissen nog geen tekenen
gezien van een troepenterugt
rekking.
De Litouwse president Lands-
bergis zei naar aanleiding van
het vertrek van de Sovjet
troepen kansen te zien voor
hernieuwing van de onder
handelingen met Moskou over
het Litouwse onafhankelijk
heidsstreven. Hij benadrukte
dat de kwestie van de Litouw
se onafhankelijkheid niet ter
discussie stond, ongeacht be
loften of dreigementen.
Landsbergis onderstreepte dat
Sovjet-militairen nog altijd ge
bouwen in Vilnius bezetten.
Volgens Landsbergis voert
Moskou nu vooral een propa-
ganda-oorlog tegen de repu
bliek. Hij waarschuwde de VS
niet zonder meer geloof te
hechten aan beloften van de
Sovjetunie. President Bush zei
dinsdag tekenen te bespeuren
dat Moskou zich weer „afkeert
van geweld". Landsbergis stel
de voor dat Bush eens in Li
touwen zou komen kijken.
„Als hij de propagandaoorlog
ziet die tegen Litouwen en de
andere Baltisehe staten wordt
gevoerd zou hij niet zeggen dat
de Koude Oorlog voorbij is".
Referendum
De president van Letland,
Anatoli Gorbunovs kondigde
aan dat Letland, net als Est
land en Litouwen, een datum
gaat zoeken voor het houden
van een referendum over on
afhankelijkheid. Een referen
dum is een van de eisen die
Sovjet-president Gorbatsjov
heeft gesteld aan de regerin
gen van de Baltisehe republie
ken.
Het parlement van de Kauka-
sische Sovjetrepubliek Georgië
heeft ingestemd met het opzet
ten van een eigen leger. Geor
gië is hiermee de eerste deel
staat van de Sovjetunie die een
eigen van Moskou onafhanke
lijk leger instelt. Hoeveel sol
daten dit leger zal tellen is nog
niet bekend. Het zal worden
opgezet door het Georgische
ministerie van binnenlandse
zaken. Dit ministerie beschikt
al over eigen troepen. Litou
wen, de Oekraïne en de Russi
sche Federatie overwegen ook
eigen legers op te zetten. Het
parlement in Tbilisi besloot te
vens het besluit van Moskou
om leger en politie samen pa
trouilles te laten lopen in de
grote Sovjetsteden, naast zich
neer te leggen.
Afscheid van
koning OlavV
Hoogwaardigheids
bekleders uit de hele
wereld, waaronder
koningin Beatrix
(midden) en de Brit
se prins Charles
(rechts), woonden
gisteren in Oslo de
begrafenis bij van
koning Olav V, die
op 17 januari op 87-
jarige leeftijd aan
een hartaanval over
leed. Onder een
loodgrijze hemel vul
den naar schatting
100.000 Noren de
straten om Olav de
laatste eer te bewij
zen. De lijkkist werd
vanuit het koninklijk
paleis op een affuit
naar de kathedraal
gevoerd. Zo'n 3.000
militairen vormden
een erehaag langs
de twee kilometer
weg. De „volksko
ning" Olav, die in
1957 zijn vader
Haakon opvolgde na
diens dood, was al
gemeen bemind om
zijn bescheiden en
on-aristocratische
leefwijze.
FOTO: AP
Het is makkelijk voort te
borduren op een thema als
een Chanel-jasje met biesjes
en knoopjes en vier zakjes
vinden sommige afgunstige
ontwerpers. Toch komt Cha-
nel-huisontwerper Karl La-
jerfeld telkens weer met ori-
[inele vondsten om het eer-
uedwaardige huis, waarvan
de stichtster precies 20 jaar
geleden overleed, een verjon-
jingskuur te geven.
Spanningen lijken zijn creati
viteit aan te wakkeren. Na
iet dispuut met 'het gezicht
van Chanel', topmodel Ines
de la Fressange, is Lagerfeld
ïu ook woest op de nieuwe
nuze, Claudia Schiffer. Ze
>elde af, omdat ze uit angst
voor een aanslag het vlieg-
uig niet durfde nemen,
meerde hij tegenover de
'ranse televisie,
leepjes, strookjes, lamellen
>f flarden noem ze zoals
wilt daarvan maakte
Carl-met-het-paardestaartje
deze keer het grootste ge
deelte van de haute-couture
:ollectie. Een echte Chanel-
tailleur nieuwe oogst hoort
[een nauwsluitend heuplang
jasje te hebben, eventueel
van stretch-weefsel, met con
trasterende biesjes en ribbels
over de naden, maar ook een
reepjesrokje.
Reepjes-rokken defileren in
het zwart, maar ook in
groenblauw, in koraalrood, in
lavendel of in meerdere
kleurtjes tegelijk, passend bij
het jasje in veelkleurig ruit
jestweed. Heel feestelijk ogen
|de reepjes, als ze zijn ver
zwaard met zilveren staafjes.
Amadeus
[Mozart is vanwege de
verjaardag van zijn overlii-
Iden op de meeste defiles
[aanwezig. Zijn muziek wordt
gedraaid, zijn kleren worden
gedragen.
Bij Chanel eert men Ama
deus ondermeer met een wa-
tergroene korte redingote
van shantung over een plooi
rokje. Met een zwart mislei
dend jurkje, dat er dankzij
een schootje uitziet als een
tweedelig pak; eentje met
kraag en manchetten van
witte wuivende organdi.
Lagerfeld vond zelfs dat er,
na twee eeuwen, nog steeds
muziek zit in Mozarts kapsel.
De mannequins dragen prui
ken met een paardestaart in
een grote zwarte strik met
daarop Mademoiselle Cha-
nels favoriete witte camelia.
Ook het schoeisel met bobijn-
hakjes is van zo'n grote zwar
te strik voorzien.
Jasjes waarvan je op het eer
ste gezicht denkt, dat ze hori
zontaal zijn geplisseerd, blij
ken uit tientallen strookjes te
zijn samengesteld. Een poe-
derroze exemplaar sluit voor
aan met een lange rij be
werkte vergulde knoopjes,
plus vier knoopjes op elke
en nog eens vier voofc op
*4.'
Een citroengeel jurkje van satijn en veren maakte gisteren
deel uit van de gisteren in parijs gepresenteerde zomercollec
tie van Lanvin. foto: ap
de vier klepzakjes. In haute-
couture kijkt men niet op een
dure Chanel-knoop meer of
minder.
Leuk voor rijke, maar haasti
ge dames zijn zogenoemde
koepelrokken, die tegen
cocktailtijd in de taille van
een mantelpak worden ge
knoopt. Karl Lagerfeld
kwam tenslotte niet alleen
met een bruidsjurk tail
leur van witte tweed met
zo'n lange wijde koepelrok
van kant met strookjes witte
organza maar zelfs met
een tenue voor een tweede
huwelijk. Een wit flarden
pakje. Van een kleuter-
bruidsjonkertje kreeg de
tweede-kans-bruid een klin
kende zoen.
Ungaro
Hoe goed de korte rokjes al
weer ingeburgerd zijn, bleek
bij het zien van de collectie
van Emanuel Ungaro. Zijn
kuitlange omslagrokken
weliswaar bij elke stap
openflappend tot op de bil
len leken raar en sloom.
Zeker als ze voor overdag be
stemd zijn, zoals een ensem
ble bestaande uit een zwart
wit wollen jasje en een rode
Schots geruite rok. De coutu
rier van de meest sexy pakjes
heeft echter korte en in alle
opzichten spannende pakjes
in petto.
Ungaro heeft het goochelen
met kleuren niet verleerd.
Tabaksbruine, petrolblauwe
of zonnegele tailleurs met
zandloperjasjes krijgen res
pectievelijk brede biezen in
oranje, appelgroen of parma-
paars; daaronder horen bij
passende zijden blouses, ge
kruist onder een duizeling
wekkende V-hals. Onder een
los jasje van abrikoos-oranje
kasjmier gaat een kastanje
bruin satijnen jurkje schuil
met spaghetti-dunne dra-
peersels over de buik. Bij flit
send bedrukte zijden jurkjes
met ballonmouwen horen
grote schouderdoeken met
dezelfde fluorescerende graf
fiti bedrukking en omzoomd
met zijden franjes.
Ook van Ungaro kreeg Mo
zart een uitnodiging. Op de
tonen van Figaro's Bruiloft
huppelen de meisjes over het
plankier in wijduitstaande
rokjes als paddestoelhoeden
en strakke topjes met accola
de-decolleté, van rijkelijk ge
borduurde kant en taizij in
roze, hemelsblauwe en gul
den tinten.
Wie de moeite had genomen
zich naar het vervaarlijke
Bois de Boulogne te reppen
voor zijn show, werd door
Ungaro getrakteerd op een
sprookjesbruid die niet zou
misstaan in Mozarts Tover
fluit. Korenbloemblauw sa
tijn voor de theatrale jurk en
voor de tule sluier op haar
hoofd en een vorstelijke
cape-jas in boterbloemgeel
met een kraag als een stra
lenkrans en daarbij natuur
lijk een geel boeketje. Voor
Ungaro is het leven duidelijk
pas fijn, als er kleuren zijn.
LILY ARMON
KAAPSTAD In de
warme zomerstraten van
Kaapstad heerst een sfeer
van verwachting, nu de
focus van de Zuidafri-
kaanse politiek zich con
centreert op deze „Moe
derstad". De opening in
Kaapstad van het nieuwe
Zuidafrikaanse parlemen
taire jaar, morgen, zal
zelfs de Gorlfoorlog uit de
aandacht verdringen.
In het middelpunt van de ge
beurtenissen staan twee politi
ci, de één blank, de ander
zwart, in een noodgedwongen
omarming. Het zijn Frederik
'W. de Klerk, de president van
Zuid-Afrika, en ANC-vice-
voorzitter Nelson Mandela,
van wie velen verwachten dat
hij ooit wel eens president zou
kunnen worden. De twee
mannen hebben een groot we
derzijds krediet opgebouwd
door hun samenwerking in
een uiterst verdeelde en ge
welddadige samenleving.
Veel luister
Elk jaar doft Kaapstad, eens
een Nederlands en Brits kolo
niaal centrum, zich op voor de
opening van het nieuwe parle
mentaire jaar. Het is het mo
ment dat de bevolking er -
met veel luister en waardig-
heidsvertoon - aan wordt her
innerd dat hun witte heersers,
technisch gesproken althans,
verantwoording moeten afleg
gen aan het parlement.
Een flagrante wantoestand in
het parlement is dat er nooit
een zwarte Afrikaan zitting in
heeft gehad. Zelfs Nelson
Mandela, die door de hele we
reld op handen wordt gedra
gen, heeft geen stem in dat in-
stuut.
Mandeia's Afrikaans Nationaal
Congres heeft een mars door
Kaapstad gepland op het mo
ment van de openingszitting
van het parlement. De mars
maakt deel uit van een natio
nale campagne om aan te drin
gen op politieke rechten voor
zwarten - en meer specifiek
de vroege verkiezing van een
wetgevende vergadering om
een nieuwe, democratische
grondwet te smeden.
De gebeurtenissen van morgen
zullen de oude Zuidafrikaanse
realiteit onderstrepen: als
mensen niet mogen stemmen,
bedrijven ze hun politiek op
de straat. (Zelfs rechtse boeren
mét politieke rechten doen dit
in Pretoria, waardoor het le
ven in de stad wordt ver
stoord).
Na jaren waarin politiek pro
test met geweld werd beant
woord heeft de regering - nu
aangevoerd door de boude,
hervormingsgezinde De
Klerk - een meer verzoenen
de toon aangeslagen. Protest
marsen - jarenlang aan ban
den gelegd door de regering,
vooral in de omgeving van het
parlement -vinden doorgang,
zo lang er toestemming is van
de plaatstelijke autoriteiten en
een magistraat.
Dit maakt deel uit van het de
mocratiseringsproces dat werd
ingeluid door De Klerks histo
rische legalisering van het
ANC en de vrijlating van
Mandela en anderen vorig jaar
februari.
Een jaar later kijkt de natie nu
naar De Klerk en Mandela om
te zien of zij het verslappende
tempo van de veranderingen
nieuw leven kunnen inblazen.
Vele maanden van bloedig
factiegeweld in de zwarte
woonoorden, vooral in Natal
aan de oostelijke kustlijn, heb
ben het vredesproces zware
slagen toegebracht.
Ontmoeting
In een poging om de geweld
dadige gemoederen tussen het
ANC en de Zulubeweging In-
katha te bedaren zijn de res
pectievelijke leiders van deze
twee groepen, Mandela en
Chief Mangosuthu Buthelezi,
dinsdag in Durban bijeengeko
men voor een historische ont
moeting. Het was een indruk
wekkend vredesbetoon, waar
bij geweld en intimidatie tus
sen de aanhangers van de
twee groepen daadwerkelijk
werd verboden. Het valt nog
te bezien of die zich niet
slechts zullen beperken tot het
betalen van lippendienst aan
het vredesakkoord, dat wil
zeggen of het ook de mensen
aan de basis zal bereiken.
Een groot probleem is de ver
ankerde cultuur van geweld
die is ontstaan rondom de strij
dende groeperingen. Wat de
leiders ook mogen willen en
uitvaardigen, terreur aan de
basis kan de zaken in het hon
derd sturen. Zwart geweld
schrikt blanken af om tot een
politieke schikking te komen
met de zwarte meerderheid.
De Klerk weet dat de aan
dacht van de wereld vastge
klonken is aan de Golfoorlog
en dat dit een kans is om te
onderhandelen over een toe
komstig Zuid-Afrika dat zowel
democratisch als leefbaar is,
voor blank èn zwart. Hij zal
zijn openingsrede morgen vlak
voor lunchtijd afsteken. De
president heeft het op zich ge
nomen een einde maken aan
de apartheid, maar de analis
ten zullen zodra de zitting op
gang is evalueren of hij dit in
derdaad heeft gedaan. Ver
wacht wordt dat hij een aan
zienlijke stap in de goede rich
ting zal doen, door:
- de afschaffing van de Group
Areas Act, de wet die op grond
van huidkleur bepaalt waar
Zuidfrikanen mogen wonen.
- de afschaffing van de wet
ten op landbezit die 87 procent
van het land aan de blanke
minderheid toewijzen; en
en mogelijke opschorting
van Population Registration
Act, de hoeksteen van de
apartheid omdat volgens deze
wet de bevolking op grond
van ras wordt geregistreerd.
Sancties
Deze en andere stappen van
De Klerk zouden voor de re
gering van de Verenigde Sta
ten genoeg kunnen zijn om het
Congres aan te raden de sanc
ties tegen Pretoria te laten val
len. Dat geldt ook voor Euro
pa.
Elke aarzeling van De Klerks
kant zou een verdere onbeslis
te periode inluiden, die wordt
gekenmerkt door voortdurend
geweld. Wat dat betreft zal de
menigte die zich buiten het
parlement verzamelt een aan
sporing zijn - een menigte
waaronder zich, ironisch ge
noeg, naar verwachting ook de
vrouwen en kinderen van een
aantal leden van het parle
ment zullen bevinden die de
sprong hebben gewaagd en lid
zijn geworden van het ANC.
ANTONY HEARD
BELGRADO De fede
rale strijdkrachten in Joe
goslavië hebben gisteren
een arrestatiebevel uitge
vaardigd tegen minister
van defensie Martin Spe-
gelj van de opstandige
deelrepubliek Kroatië.
Vier plaatselijke activisten,
twee politici en twee legeroffi
cieren, zijn inmiddels door het
leger aangehouden. Het viertal
wordt ervan beschuldigd met
de minister een plan te hebben
opgesteld voor een gewapende
opstand tegen het federale le
ger. De Kroatische regering is
in spoedzitting bijeengekomen
om de nieuwe crisis het hoofd
te bieden.
Het Kroatische ministerie van
binnenlandse zaken zou het
bevel binnen 24 uur uit
moeten voeren. Aanleiding
voor de arrestaties is een door
het federale leger gemaakte
tv-reportage die vorige week
werd uitgezonden en die beel
den bevatte van Spegelj die
moordplannen zou beramen
tegen legerofficieren en hun
verwanten in geval van een
burgeroorlog. Spegelj en de
Kroatische regering bestem
pelden de film als een „stali
nistische vervalsing". De ar
restaties zullen de spanningen
met de federale strijdkrachten
in Kroatië vermoedelijk op
nieuw aanwakkeren. Eerder
deze maand dreigde al een ge
wapende confrontatie, toen de
niet-communistische regering
van Kroatië weigerde op last
van het door Servische com
munisten beheerste leger de
eigen Kroatische strijdkrach
ten te ontwapenen.
Aanslag mislukt op president Guatemala
GUATEM AL A-STAD Op de pas gekozen president van Gua
temala, Jorge Serrano, is gisteren een mislukte aanslag gepleegd.
De presidentiële helikopter werd op ongeveer 500 kilometer ten
noorden van Guatemala-stad onder vuur genomen. Serrano was
op weg naar de plaats Santa Elena in de provincie El Peten. De
president en zijn begeleiders bleven ongedeerd, de helikopter
werd beschadigd. Volgens de veiligheidsdienst zijn leden van de
links gerichte Nationaal Revolutionaire Beweging verantwoor
delijk voor de aanslag.
Een Hindoe-gelovige draagt een ceremoniële ark die Is vastge
prikt in zijn vlees tijdens de jaarlijkse Thaipusam processie in
Singapore. De gelovigen vragen zo om vergeving of betuigen hun
dank aan het Hindoe-geloof.
FOTO: EPA
YS: Moskou
komt terug
op akkoord
ontwapening
WASHINGTON Het Witte
Huis heeft de Sovjetunie er
gisteren van beschuldigd terug
te komen- op een bijna afge
rond akkoord over verminde
ring van strategische wapens,
dat voorzag in de ontmante
ling van kernraketten, bom
menwerpers en onderzeeërs
met dertig procent. Het ak
koord maakt onderdeel uit
van het zogenaamde START-
verdrag. „Er waren gebieden
waar wij dachten dat we ver
der waren dan we bliiken te
zijn", aldus presidentieel
woordvoerder Marlin Fitzwa-
ter. „Waarom precies of wat
het probleem intern is geweest
(in de Sovjetunie) is niet ge
heel duidelijk". Amerikaanse
functionarissen vrezen dat
mondelinge toezeggingen, ge
daan onder de vroegere Sov
jet-minister van buitenlandse
zaken Sjevardnadze, door de
huidige functionarissen niet
worden overgenomen.
Drie dagen van besprekingen
tussen de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken Ja
mes Baker en Sovjet-minister
van buitenlandse zaken
Alexander Bessmertnych le
verden eerder deze week geen
doorbraak op met betrekking
tot^de resterende problemen.
Fitzwater zei dat Baker erop
vertrouwt dat de nog overblij
vende geschillen kunnen wor
den opgelost.
