Moor: PvdA- fractie bijtijds gewaarschuwd ffTt 1 -1- Studenten in collectieve ziektekostenverzekering uit de weekbladen ELSEVIER d0ENE HN Vriendjes van Israël BINNENLAND £eidóc@omattt DONDERDAG 31 JANUARI 1991 PAGINA Tegenvaller basis-onderwijs 393 miljoen ren 1985-1989 vallen nog hoger uit dan tot dusverre werd gedacl Staatssecretaris Wallage van onderwijs hield al rekening met een overschrijding van 350 miljoen gulden, maar nieuwe berekeningen van zijn departement laten zien dat dit bedrag met minstens 43 mil joen gulden tot 393 miljoen moet worden verhoogd. Nog steeds is on duidelijk hoe hoog de tegenvaller uiteindelijk zal worden, aldus Wal lage. De tegenvaller betreft de afrekening van voorschotten voor ma teriële uitgaven die de basisscholen sinds 1985 van het ministerie van onderwijs krijgen. Topambtenaar Grosheide vrijgesteld voor Europa DEN HAAG Minister van justitie Hirsch Ballin heeft topambte naar mr. J. H. Grosheide benoemd tot coördinator van Europese en immigratiezaken. De toenemende Europeanisering, waarmee het mi nisterie de afgelopen jaren is geconfronteerd, maakt volgens de mi nister coördinatie op topniveau wenselijk. De anti-revolutionair Jo- han Grosheide (60), nu directeur-generaal politie en vreemdelingen zaken heeft een lange staat van dienst. Onderzoek homo's in krijgsmacht DEN HAAG Minister Ter Beek van defensie laat een wetenschappe lijk onderzoek instellen naar de positie van ho moseksuelen in de krijgs macht. Het onderzoek, dat op 1 maart begint, moet leiden tot aanbeve lingen om de discrimina tie van homo's te bestrij den en hun aanvaarding binnen de krijgsmacht te verbeteren. Het onder zoek wordt begeleid door externe deskundigen en mensen van Defensie. Woordblindheid gevolg van afwijking hersenen GRONINGEN Woorblindheid of dyslexie komt voort uit een afwijkende cel-architectuur van de hersenen. Hierdoor reageren de hersenen niet goed op de van buiten komende prikkels die bij het lezen ontstaan, zo concludeert drs. P.H. Been in zijn proef schrift over dyslexie, waarop hij volgende week don derdag hoopt te promoveren. Volgens Been zijn ver haspelingen en leesfouten het gevolg van de afwij king in de cel-architectuur. Een verbetering kan ont staan door een ruimere opmaak van de teksten, zo dat de hersenen van de lezer minder prikkels hoe ven te verwerken. Been meent dat medicijnen die de hersencellen beïnvloeden ook soelaas kunnen bie den. De methode die nu gebruikt wordt door of heel snel of heel langzaam te lezen acht hij ook probaat. Hij waarschuwt echter wel voor te hoge verwachtin gen aangezien het niet mogelijk is de structuur van de hersenen te veranderen. Ritzen halveert aantal adviseurs DEN HAAG De nieuwe Adviesraad Onderwijs krijgt zeven leden. Dat is de helft van het aantal dat lid is van de drie adviesraden ARBO, ARVO en ARHO waaruit de ARO wordt gevormd. Een en ander blijkt uit een notitie over de nieu we adviesraad die minister Ritzen van onderwijs naar een aantal onderwijsorga nisaties heeft gestuurd. De meeste leden van de ARBO, ARVO en ARHO hebben nu een volledige dienstverband en ook dat wil Ritzen veranderen. Adviseurs in deeltijd weten volgens hem beter wat er omgaat in de praktijk. De nieuwe raad, die zijn werkzaamheden op 1 augustus zal beginnen, moet ontwikkelingen in de sa menleving signaleren en aangeven wat die betekenen voor het onderwijs. Douaniers krijgen verhuispremie DEN HAAG Douaniers die vrijwillig van de oostgrens naar het Westen van het land gaan, krijgen een premie van 15.000 gulden. Daarnaast kun nen ze rekenen op alle moge lijke begeleiding bij het vinden van een woning en bij het zoe ken naar vervangend werk, ook voor de partner. De aan gekondigde verplichte over plaatsing van 900 douaniers, die de afgelopen maanden voor veel onrust binnen de douane heeft gezorgd, is daar mee definitief van de baan. Dit kwamen de bonden en de directeur generaal van de be lastingdienst gisteren in een tweede onderhandelingsronde overeen. Bij de douane gaan door wegvallen van veel grensformaliteiten veel banen verloren. Voorts werd besloten dat in samenwerking met VROM zo'n 400 douaniers, op kosten van de belastingdienst, worden omgeschoold tot mi lieu-ambtenaar. Maximum aan premie voor ziektekosten UTRECHT Particulier ver zekerden die voor hun gewone ziektekostenpolis meer betalen dan het bedrag voor de stan daardpakketpolis kunnen voortaan bij iedere particuliere ziektekostenverzekeraar om toelating tot de standaardpak ketpolis vragen. De minister raad is gisteren akkoord ge gaan met invoering van de 'meerbetalersregeling' per 1 februari, zo heeft het ministe rie van WVC meegedeeld. De regeling betekent dat de overheid een maximum stelt aan de premie voor particulie re ziektekostenverzekeringen. Voor de standaardpakketpolis geldt een maandelijkse premie van 170,30 gulden voor men sen jonger dan 65 jaar en een premie van 140 gulden voor mensen van 65 jaar en ouder. De polis komt ongeveer over een met het ziekenfondspak ket. Aanspraak op de meerbe talersregeling is alleen moge lijk als men een derde-klasse verzekering heeft. Bovendien moet er sprake zijn van drie jaar onafgebroken verzekering tegen ziektekosten. Mensen die een klasseverzekering heb ben (met ziekenhuisverpleging eerste of tweede klas) zijn van de regeling uitgesloten. Dat geldt ook voor mensen die zich aanvullend of via een toeslag voor klasseverpleging hebben verzekerd. Alders: milieu subsidies vervangen door heffingen DEN HAAG Minister Al- ders van milieubeheer ziet mogelijkheden om milieusub sidies te vervangen door mi lieuheffingen. Dat zou leiden tot een milieuvriendelijker ge drag bij burgers en bedrijven. Het bestraffen van milieu-on- vriendeliik gedrag door hef fingen lijkt namelijk veel meer resultaat te hebben dan het belonen van milieuvrien delijk gedrag door subsidies. Alders schrijft een en ander in een notitie die hij aan het ka binet heeft aangeboden in het kader van de tussenbalans, de grote bezuinigingsoperatie. (Vervolg van de voorpagina) DEN HAAG Het bij de PvdA in ongenade geval len kamerlid Moor be strijdt dat hij gisteren in het debat over het Jeugd werkgarantieplan solis tisch is opgetreden zonder voorafgaande raadpleging van zijn partijgenoten. „De fractie wist al een week dat ik spreektijd had aangevraagd en dat ik het niet eens was met het kabinetsbeleid", aldus Moor. „Ik denk dat mijn steun aan collega Piet de Visser in verkeerde aarde is gevallen". veronderstelling echter perti nent tegen. „De kwestie-Moor en de kwestie-De Visser staan volstrekt los van elkaar". Volgens Moor is het niet zijn bedoeling een eigen fractie te gaan vormen, zoals onder an deren de voormalige CDA-dis- sidenten Scholten en Dijkman eertijds hebben gedaan. Moor: „Ik zal gewoon de fractiever gaderingen blijven bijwonen. Dat is me niet verboden. Maar men moet niet denken dat ik in de Kamer mijn mond zal houden". Als Moor op persoonlijke titel in de Kamer meningen blijft verkondigen die afwijken van het officiële PvdA-standpunt, kan de fractie het partijbe stuur vragen hem als partijlid te royeren. „Maar daar ben ik nog lang niet aan toe", zei Wöltgens gisteren. „Ik hoop dat we in een goed gesprek weer tot elkaar kunnen ko men. Datzelfde geldt ook voor Piet de Visser". Schijnvertoning De Visser kreeg dinsdag een brief van het fractiebestuur. Naast de perikelen binnen de eigen PvdA-Tweede-Kamerfractie over de Golfoorlog moest fractie leider Wöltgens gisteren ook overleg voeren met een groep vooraanstaande leden uit zijn partij, die verontrust zijn over de Nederlandse betrokkenheid bij het conflict. Hier begroet hij oud-partijvoor zitter len van den Heuvel. FOTO: ANP Frans Moor PvdA krijgt 100 bedankjes ASSEN/AMSTERDAM De deelname van Nederland aan de Golfoorlog heeft de PvdA tot nu toe honderd leden ge-, kost. De bedankjes komen binnen van partijleden die het niet eens zijn met het standpunt van de Tweede-Kamerfractie van de PvdA, die het kabinet steunt. Het partijbureau in Amsterdam schrikt niet van dat aantal dat weinig wordt gevonden op een ledenbestand van 94.000 mensen. De PvdA krijgt ook nieuwe leden, wordt benadrukt. Elke dag krijgt het partijbureau gemiddeld wel twaalf telefoontjes van partij leden die de deelname aan de oorlog fel afkeuren. waarin hem gebrek aan loyali teit werd verweten in de kwestie rond de Golfcrisis. Hij zou eens goed na moeten den ken over zijn functioneren. Volgens de brief heeft De Vis ser ten onrechte beweerd dat Wöltgens de fractie onder zware druk had gezet om ak koord te gaan met de Neder landse deelname aan de Golf oorlog. Wöltgens noemde dat een miskenning van „de gewe tensvolle wijze waarop de ov.e- rige fractieleden tot hun oor deel zijn gekomen". Het Rotterdamse kamerlid vatte de brief op als een aan sporing de fractie te verlaten. Woedend stapte hij naar Wölt gens en verklaarde dat hij on der die omstandigheden zijn werkzaamheden voorlopig wenste op te schorten tot na het PvdA-congres van ko mend weekeind, dat groten deels gewijd zal zijn aan de Golfoorlog. De Visser maakte de affaire zelf dinsdagavond wereldkundig op een vergade ring van het gewest-Rotter dam van de PvdA. De gewestelijke vergadering schaarde zich vrijwel unaniem achter de in de Maasstad zeer populaire De Visser. Volgens de Rotterdamse PvdA-afdelin- gen is het onrechtvaardig De Visser vanwege zijn afwijken de standpunt over de Golfoor log te straffen. Wöltgens werd gisteravond echter niet moe te benadruk ken dat het hem helemaal niet om De Vissers standpunt over de Golfoorlog gaat. „Ik respec teer ten volle dat hij er een andere mening op na houdt. Ik heb z'n opvatting ook nooit aangevochten. Maar ik vind het niet te accepteren dat hij onze fractievergadering op de vrijdag vóór het verstrijken van het VN-ultimatum een schijnvertoning heeft genoemd en dat hij de integriteit van de overige fractieleden in twijfel heeft getrokken". Frans Moor is het volkomen met collega De Visser eens. De brief van Wöltgens aan De Visser noemt hij onaanvaard baar. Volgens Moor is er in de fractie wel degelijk „grote druk" uitgeoefend om één lijn te trekken aangaande de Ne derlandse deelname aan de Golfoorlog. „Alleen is die druk niet in achterkamertjes uitge oefend; dat gebeurde gewoon open en bloot in de vergade ring. Het was echt een scherts vertoning. Daarom wil ik me desnoods doodvechten om Piet te verdedigen. Het besluit dat we aan de oorlog zouden deel nemen was al veel eerder ge nomen, alleen wilde de frac tieleiding dat niet toegeven". Ponton als parkeerplaats Er zijn wat halsbrekende toeren voor nodig om de kade te bereiken, maar er staat wel een zekere parkeerplaats tegenover. Rederij Tonissen aan de Waalkade in Nijmegen besloot een ponton aan te slepen nadat het bedrijf werd achtervolgd door parkeer- bekeuringen. Een oplossing waar menig ondernemer jaloers op zal zijn. FOTO: ANP Nieuws verdient betere vormgeving AMSTERDAM De journa list moet ervoor oppassen dat hij de vormgeving van zijn boodschap niet verwaarloost. Dit laatste gebeurt namelijk maar al te vaak wanneer de journalist, bij het omzetten van zijn boodschap in heldere taal, verzuimt stilistisch en gram maticaal op correcte wijze ge bruik te maken van het Ne derlands. Dit zei prof. dr. J.P.S. van Neerven vanmiddag tijdens zijn eerste officiële rede als bij zonder hoogleraar in de econo mie van het dagbladuitgeverij bedrijf aan de universiteit van Amsterdam. Het aspect van de vormgeving van dagbladen kreeg een ge detailleerde uitwerking in zijn rede, die de titel 'Informatie en communicatie door dagbla den' draagt. Van Neerven riep uitgevers en journalisten op de kwaliteit van informatie en communicatie te verbeteren om „het dagelijks vertrouwen van honderdduizenden lezers te kunnen blijven genieten". SUSKE EN WISKE DE MYSTERIEUZE MIJN liïjmkj) nitfs (c) Standaard Ultgevert|/Wavery Productions PREMIE STAAT NOG NIET VAST DEN HAAG Er komt een collectieve ziektekos tenverzekering voor stu denten. Het kabinet heeft deze week na overleg tus sen enkele bewindslieden beslist dat de verzekering op 1 januari 1992 wordt ingevoerd. Particuliere verzekeraars zijn vanaf die datum verplicht stu denten hun standaardpak ketpolis aan te bieden. Over de vergoeding die zij daarvoor moeten betalen, heeft het kabinet nog geen overeenstemming bereikt. Mi nister Ritzen (onderwijs) wilde oorspronkelijk een bedrag per student per jaar van 455 gul den, maar volgens het KLOZ, de overkoepelende organisatie van de particuliere verzeke raars, is dat bedrag veel te laag. Afgesproken is nu dat staatssecretaris Simons met het KLOZ en de studenten- verzekeraar SSGZ overleg pleegt over de definitieve hoogte van de vergoeding. Studenten uit de lagere inko mensgroepen krijgen de ver goeding, via de studiefinancie ring, terug van minister Rit zen. Studenten uit de hogere inko mensgroepen krijgen, net als nu, geen vergoeding. Met de invoering van de collectieve verzekering hoopt het kabinet het aantal studenten dat zich niet verzekert, te verminde ren. Naar schatting zijn onge veer 24.000 van de 600.000 stu denten onverzekerd. Het KLOZ, de overkoepelende organisatie van particuliere verzekeraars, is tevreden dat het wordt betrokken in het overleg. De Landelijke Stu denten Vakbond (LSVB) heeft woensdag afwijzend gerea geerd op het voorstel. „Een be zuiniging is het, onder het mom dat er iets voor onverze- kerden wordt gedaan", aldus voorzitter R. Giesberts. Het mag weer. Vriendjes zijn met Israël. De eerste Neder landse vrijwilligers zijn al vertrokken en op een spe ciaal gironummer is al twee miljoen gulden steun bin nengekomen. Het is uiter mate wrang dat, naarmate de Joodse staat het zwaarder te verduren krijgt, zijn posi tie steeds sterker wordt. Is er dan werkelijk een Sad dam Husayn nodig om de publieke opinie te doen om slaan? Het lijkt er wel op. Ook in linkse kring is weer alom sprake van een gevoel van „Wij staan achter Is raël". Pvd A-voorzitter Sint bedong zelfs voorafgaand aan een KRO-interview dat een foto van haar ontmoe ting vorig jaar met PLO-lei der Arafat niet op tv zou worden vertoond, aldus Vrij Nederland. Vriendjes zijn met Israël mag weer. Leo nard Ornstein en Max van Weezei analyseren in VN waarom. De omslag van Elsevier deze week een foto van een met olie besmeurde vogel, die - ten dode is opgeschre ven verwijst naar dértien verhalen waarin diverse as pecten van de Golfoorlog worden belicht. Dat gebeurt op in totaal 34 pagina's meer dan een derde van het blad. Oorlog is niet alleen een strijd tussen landen of men sen, maar vooral tussen wa pens en wapensystemen. De modernste technische snuf jes lijken onontbeerlijk. Al hoewel. Volgens de Grieks- Amerikaanse wapendeskun dige Kosta Tsipis zijn de wa pens van de VS eigenlijk té modern. Ze zijn zo gecompli ceerd dat ze te kwetsbaar en te weinig flexibel zijn ge worden. Als voorbeeld noemt hij de F-15. De Ame rikanen laten er wel mooie filmpjes van zien, maar in werkelijkheid zijn deze toe stellen zo gecompliceerd, dat ze maar dertig tot veertig procent van de tijd in staat zijn te vliegen. „De Ameri kanen zijn bedwelmd door hun eigen technologie". Een oorlog kan voor solda ten ernstige lichamelijke verwondingen tot gevolg hebben. Onzichtbaar blijft echter vaak de geestelijke nood waarin ze aan het front terecht kunnen komen. Dr. Th. de Graaf, een Nederlan der van half-joodse afkomst, die tijdens de Jom Kippoer oorlog (1973) psychiater was in het Israëlische leger, gaat in op het verschijnsel van de „battle shock". Soldaten kunnen soms plotseling blind worden of verlamd ra ken. Zware nachtmerries, stotteren, hallucinaties. Som migen vervallen tijdens het uur der waarheid in een on gekende apathie, verlamd door angst. Anderen be schikken over een onbegrij pelijke heldenmoed. Door de Golfoorlog is de si tuatie in de Baltische staten sterk op de achtergrond ge raakt. De situatie is er echter niet minder gespannen. Margreet Strijbosch levert een reportage vanuit de Let se hoofdstad Riga, waar na tionalisten vanaf hun barri cades de stad in de gaten houden. Kan borstvoeding een later succes bij een orgaantrans plantatie bevorderen? De Leidse onderzoekers Van Rood (binnenkort met pen sioen) en Claas hebben ont dekt dat ons immuunstelsel ook beïnvloedbaar is door factoren als bloedtransfusie en borstvoeding. Dat heeft volgens Van Rood verstrek kende gevolgen. „Niet alleen voor het hele transplantatie- gebeuren, maar ook voor auto-immuunziektes als reu ma en suikerziekte". Vrij Nederland geeft een analyse van de Nederlands- Israëlische betrekkingen sinds de oprichting van de Joodse staat tot nu toe. Gril ligheid is een van de belang rijkste kenmerken van die relatie. Dat beide landen nu weer zulke goede maatjes zijn moet vooral op het conto worden geschreven van de Iraakse leider Saddam Hu sayn. De Belgische minister van buitenlandse zaken Louis Tobback begrijpt helemaal piets van de Nederlandse opstelling in de Golfoorlog. Wat bezielt die Nederlanders toch, vraagt hij zich af. „Dat Nederland er als de kippen bij was om granaten aan de Britten te leveren via het staatsbedrijf Eurometaal, be grijp ik. Dat de marine abso luut in de eerste lijnen wil meevaren als er op de stran den van Kuwayt wordt ge land, lijkt me al minder lo gisch. Maar goed, als je re geert onder een schilderij van Tromp en De Ruyter kan ik ook dat nog begrijjn gr' pen. Maar die geschiedemarme' van die F-16's en Patriot! daar begrijp ik dus geei| de snars van". Rudi Kagie bezocht de oudejo cc wijken in Den Haag (zoal de Schilderswijk en Trans!) vaal) om nog eens te praten! over het vorig jaar door oud i^h wethouder Van Otterloo f lanceerde idee voor menteerde woonwijken",,! Een duur woord voor getto,r maar dan bedoeld op wat| kleinere schaal. Volgensf" Van Otterloo is zijn plan! i door de Golfoorlog actuele» dan ooit „De behoefte ondetl migranten om een eigen cul tuur op te bouwen zal groter worden dan ze al was", voorspelt hij. De Turkse, Marokkaanse er. Surinaamse bewoners zèll zien een eigen etnische wijk echter niet zo zitten. Uit een klein onderzoek blijkt dat de overgrote meerderheid in de wijken tegen is. Volgens de Delftse hoogleraar Priemui is dat niet verbazingwek kend. „Vergelijkbaar Ameri kaans onderzoek leidde tot dezelfde resultaten. Het idee van gettovorming spreekt maar heel weinig mensen aan". Johnny van Doorn (Johnny the Selfkicker) is niet meer Heel onverwacht overleed deze spraakmakende dich ter, schrijver, performer af gelopen zaterdag op 46-jarige leeftijd na een korte ziekte In de jaren zestig werd hij vooral bekend door het in een razend tempo voordra gen van zijn gedichten, Adriaan Morriën en Cherry Duyns nemen in VN af scheid. Duyns: In het zie kenhuis zag ik Johnny en ik zag .de dood. Johnny hief zijn vuist en zei: „We vech ten door, Cherry". En even later zei hij: „Ik laat toch een mooi oeuvretje achter, dat kan je toch wel zeggen, niet?". Ook de Groene stelt dat het op het ogenblik „niet moei lijk" is met Israël mee te voelen. „Hoe eerder Saddam Husayn en zijn wapentuig wordt uitgeschakeld, hoe lie ver", aldus Max Arian in zijn voorpaginaverhaal. Maar hij maakt er wel eei kanttekening bij. De oorlog was immers niet begonnen om de definitieve uitschake ling van de Iraakse militaire macht of Saddam Husayn zélf, zegt hij. Het was de VS alleen te doen om het ver drijven van de Iraakse troe pen uit Kuwayt. De praktijk heeft inmiddels echter dui delijk gemaakt dat er draco- nischer maatregelen nodig In de essaybijlage beschrijft journalist Jan van der Put ten zijn ervaringen in Italië. Jarenlang woonde hij in La- tijns-Amerika en plotseling verkaste hij naar 'il Belpae- se'; het land waar het leven goed is: cultuur, zon, lekker eten, mooie steden, boeiende mensen. Zijn vrienden raad den de verhuizing af. Hij zot er nooit wennen. De Itali aanse maatschappij was im mers op een paar schoon heidsfoutjes na af. Van der Putten weet inmiddels wel beter. Hoewel de term misschien wat overdreven is, zou je toch kunnen spre ken van de eerste onder de bananenrepublieken, zegt hij. Hoe de Golfoorlog ook af loopt, zeker is dat de overle vende soldaten als bescha digde mensen thuis zullen komen, stelt HN-Magazine deze week. Willem de Haan sprak met de Amerikaan Ron Coleman (43), die als 19- jarige naar Vietnam werd gestuurd en niet van zijn er varingen kan loskomen. Hij wil absoluut niet op de foto en noemt ook niet zijn echte naam. Voor deze keer wil hij nog wel praten over Viet nam, maar waarschuwt bi voorbaat al dat hij niks za zeggen over concrete situa ties waarin hij destijds ver zeild is geraakt. „Als af scheidscadeau van de oorlog krijg je een film mee, voor in je hoofd. Ik zeg altijd, je eigen private horrorfilm. En die draait 's nacht. Soms elke dag. En wat je ziet, is alsof het gisteren was". De vredesbeweging zit nogal in zijn maag met de Golfoor log. De anti-oorlogsdemon straties in ons land hebben maar weinig mensen op de been gebracht. Niet te verge lijken met de massale acties tegen de kernraketten begin jaren tachtig. Daarom vier bijdragen in HN over de vredesbeweging. Priester Herman Verbeek, tevens Europarlementariër voor Groen Links, lucht zijn hart onder kop „Het IKV is een soort schaakclub geworden". CLARISSE BUMA

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1991 | | pagina 6