Arabische publieke
opinie is de kern
van Saddams denken
Italiaanse admiraal weg-;
na kritiek op de oorlog l
Semtex blijft een groot geheim
Speciale eenheden
spelen sleutelrol
-ir
GOLFOORLOG
CctdócSomant
DONDERDAG 31 JANUARI 1991 PAQL
Jordaanse burgers
dood door bommen
AMMAN Jordaanse burgers zijn om
gekomen bij aanvallen van de multina
tionale troepenmacht in Irak niet ver
van de grens met Jordanië. De Jordaan
se minister van buitenlandse zaken, Ta-
her al-Masri. verklaarde in het parle
ment dat hij over het „weloverwogen1'
bombarderen van burgers en tankauto's
geprotesteerd heeft bij de ambassadeurs
van de vijf permanente lidstaten van de
Veiligheidsraad van de Verenigde Na
ties. Vliegtuigen van de anti-Iraakse
coalitie hebben ook bombardementen
uitgevoerd op Iraakse militaire posities
bij de grens met Jordanië, waarvan men
denkt dat er beweegbare raketlanceer-
installaties staan die op Israël zijn ge
richt.
Stasi leerde Irak
gebruik c-wapens
LONDEN De Stasi, de geheime
dienst in de voormalige DDR, heeft
Iraakse agenten geleerd hoe ze che
mische en bacteriologische wapens
tegen burgerdoelen moeten gebrui
ken. In een uitzending van de Britse
omroep Channel 4 beschreef een
vroegere medewerker van de Oost-
duitse geheime dienst gisteravond
hoe Irakezen, Palestijnen en andere
Arabieren hiervoor werden opgeleid.
De agenten werd onder meer bijge
bracht hoe ze drinkwater met bacte
riën kunnen vergiftigen. Verder oe
fenden de leerling-terroristen in het
plegen van aanslagen op luchthavens,
treinstations en bij openbare bijeen
komsten.
(Van onze correspondent
Frans Wijnands)
PRAAG Sinds april 1989 mogen
officieel geen explosieven, en dus
ook geen Semtex, meer uit Tsjecho-
slowakije worden uitgevoerd. Op last
van president Havel werd in de loop
van vorig jaar ook de export van
wapens aan banden gelegd. Hiermee
is de produktie van het uiterst explo
sieve en zeer gevreesde Semtex ech
ter nog niet gestopt.
Het gele plastic explosief, dat in hoe
veelheden van een paar gram al
enorme vernietigingskracht heeft, is
de afgelopen jaren veelvuldig over
de hele wereld gebruikt bij terroris
tische acties van allerlei snit.
De produktie geschiedt onder beheer
van Omnipol, zetelend middenin
Praag. Over Omnipol is en wordt
weinig bekend.
Jindrich Lacko, woordvoerder van
het ministerie voor buitenlandse
handel, zegt dat er sinds het uitvoer
verbod van april '89 niets veranderd
is. „Maar de controle op de eventuele
illegale export ligt geheel en alleen
bij de douane-autoriteiten".
In een Duitse tv-documentaire werd
er onlangs nog op gewezen dat Sem-
tex-smokkelaars bijna vrij spel heb
ben. De grens tussen Tsjechoslowa-
kije en Duitsland wordt door een
handjevol douanefunctionarissen be
waakt. Het explosieve spul is tot nu
toe door geen enkele detector op te
sporen. Wel zijn de laatste tijd suc
cessen geboekt met opsporingshon
den. De Tsjechische politie zegt over
twee getrainde honden te beschik
ken, die erin slagen verborgen Sem
tex op te sporen.
Veelzeggend is het commentaar van
een vertegenwoordiger van de Syn-
thesia-fabriek in Noordoost-Bohe-
men waar het Semtex wordt ge
maakt, onder meer ook voor civielé
doeleinden, zoals in de mijnbouw
wordt gemaakt. Hij bevestigde dat
het Semtex nog steeds in produktie
is, maar dat op voorschrift van de
huidige overheid de produktieme-
thoden zodanig zijn veranderd, dat
het plastic spul voortaan wel door
electronische detectors kan worden
opgespoord.
Dodental in
Israël stijgt
tot twaalf
JERUZALEM Sinds
18 januari zijn twaalf
mensen omgekomen en
273 gewond geraakt na
het afschieten van 27
Iraakse raketten op Is
raëlisch grondgebied.
Volgens een woordvoer
der van het Israëlische
leger kwamen twee men
sen om toen hun woning
instortte nadat die door
een raket was getroffen.
De tien anderen overle
den aan een hartaanval
of stikten in hun gasmas
ker tijdens raketalarm.
Japanse premi^na
in parlement
bekogeld ice
TOKYO Premier NAM
Kaifu is gisteren in het Jt gis
parlement uitgejouwd diischi
positieleden en werd vfeval
publieke tribune bekoge|punt
fu probeerde het Japansjn of
ringsbeleid in de Golfojtroe
verdedigen, in het bijzopaU)
negen miljard dollar stadant
de Verenigde Staten. H|e P<
dent in het parlement ttdigd
woede bij een deel vanjtype
panse bevolking over Jt-zee
jongste hulpplan in de Qer o
log. Volgens de olte
schendt de premier de |tuig
pacifistische grondwet. 1 in
v
v.,
p ès.
LONDEN Een van Sad
dam Husayns vele titels is
die van opperbevelhebber
van de Iraakse strijd
krachten. Veel directer
dan George Bush of John
Major heeft hij de touwtjes
van de oorlogsoperaties
van zijn land in handen.
Waar de geallieerde politieke
leiders wel de verantwoorde
lijkheid op zich nemen, maar
strategie en details overlaten
aan hun defensiestaf en de ge
neraals in het slagveld, houdt
Saddam overal persoonlijk
toezicht op. Diep in een van
zijn vele bunkers, waar hij
waarschijnlijk de kakafonie
van de vallende geallieerde
bommen niet kan horen, oe
fent hij direct toezicht uit op
de Iraakse oorlog.
In Washington, Londen, Riyad
en Dhahran concentreren de
geallieerde strategen zich niet
slechts op wat hun eigen troe
pen aan het doen zijn. Uren
lang proberen zij in te schatten
wat de strategie en tactieken
van de vijand zijn, waarbij zij
zich baseren op alle informatie
die de inlichtingendiensten
hun kunnen verschaffen. Zij
proberen zich ni?t alleen
toegang te verschaffen tot
Saddams bunker, maar ook, fi
guurlijk gesproken, tot zijn
geest. Het welslagen van de
geallieerde operaties is voor
een groot deel afhankelijk van
het verkrijgen van inzicht in
Saddams denkwijze. De geal
lieerde legerleiders moeten
proberen de oorlog te zien zo
als Saddam Husayn dat doet
en zij moeten proberen hem
een aantal stappen voor te blij
ven.
Een aantal dingen is al duide
lijk. In de eerste plaats heeft
Saddam nauwelijks weerwerk
gegeven in de strijd, ofwel om
dat hij verhinderd werd door
de bombardementen, ofwel
omdat hij besloten heeft een
defensieve oorlog te voeren.
Ten tweede wil Saddam een
lange oorlóg, omdat hij gelooft
dat op die manier de alliantie
onder grote druk zal komen te
staan. Na acht jaar oorlog met
Iran gelooft hij dat zijn leger
en volk dat zullen tolereren.
Hoe het ook zij, de publieke
opinie is niet zo van belang in
een dictatuur.
Ten derde wil Saddam zijn
krachten sparen voor de on
vermijdelijke grondoorlog,
waarover hij optimistischer is
dan over de oorlog in de lucht.
Ten vierde wil Saddam Israël
in de oorlog betrekken en dat
wil hij nog liever dan geal
lieerde bommenwerpers neer
schieten. Op die manier, zo ge
looft hij, zal hij de alliantie op
breken omdat het voor de pu
blieke opinie in Syrië en
Egypte onaanvaardbaar is te
gen Arabieren te vechten voor
Israël. Een Scud-raket op Is
raël heeft voor Saddam meer
nut dan een neergehaalde Tor
nado.
En ten vijfde is een succesvol
le uitkomst van de oorlog voor
hem waarschijnlijk zelf in le
ven te blijven, als leider van
Irak, en zijn positie van held
in de ogen van het merendeel
van de Arabische werëld te
versterken. Hij heeft geen zin
om een martelaar te worden.
Saddams huidige tactieken zijn
dus meer ingegeven door poli
tieke dan militaire overwegin
gen. Voeg daar nog een propa-
ganda-oorlog aan toe, zuiver
en alleen gericht op zijn eigen
bevolking en de Arabische
bondgenoten, en het hoe en
waarom van Saddams gedrag
tijdens deze oorlog wordt
steeds duidelijker.
„Sitzkrieg"
Henry Dodds, deskundige op
het gebied van de Iraakse
strijdkrachten, zegt: „Saddam
hoopt waarschijnlijk dat hij de
aanval van de multinationale
troepenmacht lang genoeg kan
weerstaan, tot ofwel de wils
kracht van de troepen van de
coalitie wordt gebroken - dit
kan gekoppeld zijn aan de om
mezwaai van de publieke opi
nie thuis -, ofwel de troepen
door hun ammunitie en mate
rieel heenraken en de strijd
niet kunnen voortzetten. Hij
hoopt waarschijnlijk dat er een
impasse zal ontstaan".
De Amerikanen beschrijven
Saddams gedrag tot dusver als
een „Sitzkrieg", dit in tegen- t
stelling tot een „Blitzkrieg".
Hij heeft zich geconcentreerd
op een paar relatief eenvoudi
ge operaties die gegarandeerd
de krantekoppen zouden ha
len, zoals het in brand steken
van een olieveld in Kuwayt,
het laten stromen van ruwe
olie in de Perzische Golf en
het afvuren van zijn Scud-ra-
ketten op Israël en Saudi-Ara-
bië. Daar worden er nog meer
van verwacht.
Saddam zal zeker het gebruik
van chemische wapens tegen
toekomstige doelen in overwe
ging nemen. In de laatste
week van december ontdekte
de Amerikaanse inlichtingen
dienst een toegenomen activi
teit bij Iraks voornaamste che
mische produktiefabriek in
Samarra, ten noorden van
Baghdad. Drie weken lang ke
ken de Amerikanen toe hoe de
Irakezen tonnen mosterdgas
en zenuwgassen produceerden.
De geallieerden geloven dat
Irak nu iets van 100.000 artil
leriegranaten gevuld met che
micaliën bezit en dat er vele
tonnen opgeslagen liggen in
nabijheid van het front om
door helicopters en vliegtuigen
te worden gedropt.
Opinie
Voor Saddam is de belangrijk
ste strijd, de strijd waarvoor
hij zijn troepen achterhoudt,
de grondoorlog om Kuwayt.
Het aantal geallieerde slacht
offers zal in een dergelijk con
flict zeker hoog oplopen. De
aanvallende troepen moeten
meer slachtoffers verwachten
dan de verdedigers, die in dit
geval goed ingegraven zitten
en beschermd worden door
met olie gevulde loopgraven,
prikkeldraad en mijnen.
De bondgenoten hopen dat het
overwicht in de lucht de ba
lans zal herstellen en het aan
tal slachtoffers laag zal houden
in de grondoorlog. Anoush Eh-
teshami, een Iraniër verbon
den aan de universiteit van
Exeter, gelooft echter dat het
aantal slachtoffers aan geal
lieerde zijde waarschijnlijk zal
oplopen tot 20.000, onder wie
10.000 doden. Hij waarschuw
de dat niet alleen de publieke
opinie in het Westen een om
mezwaai zou kunnen maken
door het grote dodental.
„Saddam gelooft dat wanneer
de lichamen naar Cairo, Da
mascus, Riyad en Marakesh
worden gevlogen, dit een aan
zienlijk effect zal hebben op de
kijk van die regeringen op het
conflict", aldus Ehteshami. De
kern van Saddams bunker-
denken: de Arabische publieke
opinie.
Dat is waarom de aanvallen op
Israël zo belangrijk zijn. De
vroege aanvallen waren met
opzet beperkt. Saddam is vrij
wel zeker in staat om een
Scud-raket te voorzien van
een chemische lading, maar hij
heeft er, tenminste tot nu toe,
voor gekozen dat niet te doen.
De Londense deskundige Mar
tin Navias hierover: „Hij wil
Israël op een koopje in de oor
log betrekken. Hij wil de coali
tie verdelen zonder de oorlog
dramatisch te laten escaleren".
Stimulans
Wat Saddam betreft staat het
volk van Irak achter hem en
wordt in het buurland Jorda
nië steeds meer druk uitgeoe
fend op koning Husayn om
aan Saddams kant mee te
vechten in de oorlog. De grote
demonstraties in Algerije, Li
banon en Tunesië en de terro
ristische aanvallen op westerse
doelen zijn een teken dat de
herhaalde oproepen tot een. ji
had, een heilige oorlog, gehoor
vinden.
Defensie-expert Paul Rogers
zegt: „Binnen Saddams refe
rentiekader wordt hij iedere
dag dat de oorlog voortduurt
een grotere held omdat hij de
sterkste macht van de wereld
weerstaat". Rogers gelooft dat
de aanvallen op Israël de jaren
die komen gaan niet vergeten
zullen worden door de meeste
Arabieren, ondanks de weini
ge slachtoffers. „Wat men
moet bedenken is dat de Pales
tijnen in de bezette gebieden
en elders in het Midden-Oos
ten tot de conclusie waren ge
komen dat Israël onoverwin
nelijk was".
„De raketaanvallen vormen
een stimulans voor de Palestij
nen omdat zij laten zien dat Is
raël niet totaal onovenjjep
lijk is. Saddam Husayn £si(
in op de Palestijnse gevast
Ieder klein, prullig rake
neerkomt op Israël hee
enorme politieke symk
voor de Palestijnen".
De openingszin van com
qué 17, vorige week ui^»
ven door het algemeen-11
mando van de Iraakse
krachten, luidt als volg
afgelopen dagen zijn de
ten van de tirannie er
niet in geslaagd de Ii£|
standvastigheid of het el<
van overwinning van ore
en ons land zelfs maaP
schrammetje toe te breijdj
Dat is diep in de bunkerfeï
dam Husayns gemoefht
stand. 1
JAMES ADAMS ANDko
ALDEB
(c) The Sunday £st
BRUSSEL Ze zijn ge
traind om, als het moet,
met hun blote handen te
doden. Het is maar een
voorbeeld van de training
die de speciale eenheden
van het Britse en Ameri
kaanse leger ontvangen.
Deze soldaten zijn legen
darisch, vooral vanwege
hun sabotagedaden en
aanslagen tot ver achter
de vijandelijke linies.
Deze eenheden, die ook in de
huidige oorlog in de Golf zijn
ingezet, behoren tot de best
bewaarde geheimen van de
geallieerden. De soldaten er
van kunnen parachutesprin
gen of lange tijd onder water
zwemmen, zodat ze onzicht
baar tot vlakbij hun doel kun
nen komen. „Zij nemen risi
co's die anderen niet durven te
nemen. Ze zijn beter opgeleid
dan de andere soldaten en ze
zijn specialist in het toepassen
van geweld met een maximum
aan effect", zo wil een militair,
die op de hoogte is van de acti
viteiten van deze „Rambo's"
nog net wèl kwijt.
Over het algemeen wordt er
uiterst geheimzinnig gedaan
over de commando's en zijn
maar weinig militairen bereid
om een tipje van de sluier op
te lichten. Een militair die
enigszins op de hoogte is van
hun activiteiten, zegt dat de
Rambo's een sleutelrol spelen
in de huidige oorlog. Hun taak
is om achter de Iraaks linies te
opereren om commandocentra
en raketinstallaties uit te scha
kelen of vijandelijke bevelheb
bers stilletjes te doden.
De speciale eenheden hebben
in het verleden al staaltjes van
hun kunnen getoond bij anti
guerrilla-acties en pogingen
om gijzelaars te bevrijden.
Britse SAS-eenheden slaagden
er tijdens de Falklandoorlog in
1982 in om aan land te gaan
om elf Argentijnse vliegtuigen
te vernietigen. Behalve de
SAS-eenheden heeft Londen
ook leden van de Special Boat
Squadron (SBS) en een spe
ciaal marinecommando naar
de Golf gestuurd. Naast de
Amerikaanse eenheden, de
„Seals", opereren er in de Golf
ook andere speciale comman
do's, zoals de Groêne Baretten
en de Delta Force.
Hoewel de opleidingen van de
leden van deze eenheden ver
schillen, hebben ze met elkaar
gemeen dat deze vele malen
zwaarder is dan de training
van gewone militairen. Selec
tieprocedures duren weken zo
niet maanden, waarbij de kan
didaten ook psychologische
testen moeten doen. Er wordt
gekeken naar uithoudingsver
mogen, durf en koelbloedig
heid. De enkeling die de be
proefingen van de selectie
heeft doorstaan, leert vervol
gens een scala van gevaarlijke
en geavanceerde technieken.
De Britse SAS, de vader van
alle moderne speciale com
mando's, werd in 1941 opge
richt om achter de Duitse li
nies in Noord-Afrika geheime
operaties uit te voeren. De
Amerikanen gebruikten spe
ciale eenheden in de oorlog in
Vietnam. Een poging om in
1980 met helikopters de Ame
rikaanse ambassadegijzelaars
te bevrijden mislukte echter,
maar dat lag meer aan de com
petentiestrijd tussen de leiding
van de verschillende onderde
len van de strijdkrachten, dan
aan de eenheden zelf.
De Amerikaanse Seals worden
beschouwd als „het beste van
het beste". Ze beschikken on
der meer over twee nucleaire
onderzeeërs die de comman
do's met hun mini-duikbootjes
overal ter wereld kunnen af
zetten. „Wij zijn het enige
commando dat klaar staat om
op elk moment waar ook ter
wereld naar toe te gaan", aldus
opperbevelhebber van de
Amerikaanse Special Opera
tions Command, generaal Carl
Stiner. „Ik heb altijd voldoen
de eenheden achter de hand
om direct in actie te komen".
In Tel Aviv benadrukt dit bord dat de Israëli's het sommige landen kwalijk nemen dat deze ooit
spullen hebben geleverd aan Irak, waarmee Israël nu wordt bedreigd.
FOTO: AP
Israël hekelt initiatief van VS en Sovjetunie
JERUZALEM De Israëli
sche premier Shamir heeft
zich er over beklaagd dat de
Verenigde Staten en de Sov
jetunie gezamenlijk met een
initiatief voor een bestand in
de Golfoorlog zijn gekomen,
zonder daarover eerst met Is
raël te overleggen.
In de eerste Sovjet-Ameri
kaanse verklaring over het
Midden-Oosten in vele jaren
zeiden de ministers van bui
tenlandse zaken, Baker en
Bessmertnych, gisteren dat
een staakt-het-vuren mogelijk
is als Irak direct begint met de
terugtrekking uit Kuwayt. De
verklaring stelde verder dat
men na de oorlog de inspan
ningen moet verdubbelen om
alle problemen in de regio op
te lossen, met name het Israë-
lisch-Arabische conflict
Volgens woordvoerders in
Washington houdt de verkla
ring niet in dat de VS hun be
leid hebben gewijzigd. Nie
mand wil de vernietiging van
Irak, dat is de achtergrond van
de verklaring, zo zei de
woordvoerder van het Witte
Huis, Fitzwater.
Israël is echter boos dat niet
vooraf met Jeruzalem is over
legd over een verklaring „die
ons lot en onze toekomst
raakt", zo zei premier Shamir.
Egypte en Groot-Brittannië,
beide deel uitmakend van de
anti-Iraakse coalitie, hebben
het Sovjet-Amerikaanse initia
tief evenwel verwelkomd. De
Europese Gemeenschap toon
de zich ook ingenomen.
ROME De comman
dant van het Italiaanse
smaldeel in de Perzische
Golf, vice-admiraal Mario
Buracchia, is op eigen ver
zoek uit zijn functie ont
heven. Buracchia is het
slachtoffer geworden van
enkele onbezonnen „paci
fistische uitlatingen" te
genover een verslaggever
van het katholieke gezins
blad Famiglia cristiana.
De admiraal verklaarde onder
meer dat de oorlog „met iets
meer wijsheid en een betere
inschatting van de risico's mis
schien vermeden had kunnen
worden". Verderop in het in
terview zei de admiraal: „Vol
gens mij hadden we een
vreedzame oplossing moeten
kiezen, wie weet wat er zou
zijn gebeurd, als we het em
bargo hadden doorgezet. Ik
heb me ook afgevraagd, of we
niet allemaal voor de gek ge
houden zijn en verwikkeld
zijn geraakt in een spel dat bo
ven onze macht reikt".
Buracchia's opmerkingen, die
in Rome insloegen als een
Scud-raket, zijn door verte
genwoordigers van de rege
ringscoalitie onmiddellijk als
„ongehoord" en „onverant
woordelijk" gekwalificeerd,
waarbij de republikeinse par
tijleider La Malfa zelfs eiste
dat de generaal op staande
voet zou worden ontslagen. Op
haar beurt verklaarde de op
positie verheugd dat „nu ein
delijk ook eens een militair de
waarheid spreekt". Buracchia
zelf liet weten dat zijn ideeën
zijn vervormd en verdraaid,
waarop de redactie van Fami
glia cristiana zei te beschikken
over geluidsbanden, waarop
zijn woorden letterlijk staan
weergegeven. Nadat minister
van defensie Rognoni een on
derzoek had gelast, besloot de
admiraal de eer aan zichzelf te
houden, zonder overigens op
zijn eerder gedane verklaring
terug te komen.
Vice-admik
Mario je:
Buracchiae
verklaardei
onder me?e
Tegelijk begint ook de betrok
kenheid van Italiaanse bedrij
ven en politici bij de Irakese
bewapening aanleiding te ge
ven tot een publiek schandaal.
Uit een pas gepubliceerd on
derzoek van Pierre Salinger,
een voormalig adviseur van
Kennedy, blijkt dat ten minste
tien Italiaanse bedrijven (die
uiteraard ontkennen) Irak in
de afgelopen jaren van wapen
tuig hebben voorzien. Fiat en
de staatsholding IRI hebben
raketbrandstof en materiaal
voor het vermaarde superkan-
non geleverd, terwijl Ferruzzi
en andere chemiebedrijven as
sistentie verleenden bij de be
reiding van gifgas.
In dit verband komt ook het
schandaal van de leningen aan
Irak van de Banca Nazionale
del Lavoro weer opduiken. In
de zomer van 1989 bleek dat
een Amerikaans filiaal van
dat: „de ooi
met iets nti<
wijsheid elg
betere nj
inschattiner
de risico'sei
misschienrs
vermedenld
kunnen je
worden".
FOTt-
deze door politici besti
staatsbank voor zes ml
gulden aan leningen hadi
strekt aan Irak. Hoew»
Raad van Bestuur toen iit
toonaarden ontkende iets!
die transacties te hebbeil
weten, is de betrokkeii
van Rome is altijd een vfe
teken gebleven. De Gi|
kamerfractie heeft daaroil
vraagd om een parleme*
onderzoek naar de handel
Italiaanse firma's en pan
met Irak.
Volgens het economisch n|
zine II Mondo ten slotte, I
ben veel Italiaanse firma'i
embargo van Irak ontd[
door hun containers niet |l
Baghdad te verzenden, li
naar fictieve afnemers el!
in het Midden-Oosten, l
waar ze dan naar Irak wel
doorgezonden. S
