Tijd werkt voor
te geallieerden"
Troepen Irak
Heserteren'
Eenzame stem achter
de vijandelijke linies
ntwoord op chemische wapens probleem geallieerden
Carnavalsoptochten
niet overal afgelast
CNN: 24 doden in Dour
Zeelieden
willen in
Suezkanaal
van boord
GOLFOORLOG
CcidócSouACMit
ZATERDAG 26 JANUARI 1991 PAGINA 7
In het Amerikaanse
stadje Ralieigh laat
bouwvakker Bobby
Lignon duidelijk merken
dat hij de Amerikaanse
troepen in het
Golfgebied steunt,
terwijl hij bezig is met het
repareren van de
riolering.
FOTO: ANP
Spanje is tegen
NAVO-deelname
MADRID Spanje is tegen
de deelname van de NAVO
aan de Golfoorlog mocht Irak
NAVO-bondgenoot Turkije
aanvallen, zo heeft de Spaanse
regeringswoordvoerster Rosa
Conde gisteren verklaard. „De
verdediging van Turkije be
hoort tot de taken van de mul
tinationale strijdmacht zoals
omschreven in VN-resolutie
678 tegen Irak", aldus Conde.
De woordvoerster verklaarde
voorts dat de Spaanse regering
denkt dat, op basis van gege
vens die zij heeft ontvangen,
de oorlog nog zeven of acht
weken zal voortduren.
Versneld steun voor
de 'frontlijnstaten'
AMMAN Nederland zal versneld 93 mil
joen gulden betalen aan de drie 'frontlijnsta-
ten', Egypte, Turkije en Jordanië. Elk land
zal eenderde van deze hulp krijgen, ver
klaarde een Nederlandse diplomaat in Am
man. Hij was de afgelopen week in Jordanië
om de zaken in EG-verband te regelen. De
Europese Commissie heeft, los van het hui
dige Nederlandse programma, nu een half
miljard Ecu uitgetrokken voor de drie be
treffende landen. Formeel is de hulp al
maanden geleden toegezegd om de negatie
ve effecten van de VN-sancties tegen Irak
te verlichten. Met het uitbreken van de oor
log is de zaak meer acuut geworden. Van
daar ook dat Nederland de hulp nu in ver
sneld tempo wil overmaken.
HEERLEN De openbare carnavalsvieringen
blijken niet in heel Limburg te zijn afgelast. Diver
se verenigingen hebben gisteren besloten het ad
vies van de Bond van Carnavalsverenigingen in
Limburg, om af te zien van openbare festiviteiten,
naast zich neer te leggen. Bovendien negeren zij de
oproepen van de burgemeesters om dit keer van
wege de Golfoorlog optochten niet te laten door
gaan. De verenigingen volgen het voorbeeld van
de grote carnavalsociëteit Jocus in Venlo die van
mening is dat in het verleden bij oorlogen elders in
de wereld ook nooit signalen zijn vernomen om
het feest niet te laten doorgaan. De gemeenten die
wel gaan feesten zijn onder meer Belfeld, Swal-
men. Gulpen en Wittem. Ook de grote carnavals
optocht in Oldenzaal in Twente gaat gewoon door.
fNERAAL SCHMITT, CHEF-STAF FRANSE STRIJDKRACHTEN:
■Van onze correspondent
Bob van Huët)
RIJS „In deze oor-
werkt de tijd voor ons.
tijd spaart mensenle
ns. Saddam Husayn put
h uit in het restaureren
n zijn leger. Maar hij
iet dat zijn soldaten
eds meer de kluts
*1 /ijtraken. Onze kracht is
wachten met het lan-
ffensiefEen bewijs
arvoor is een van Sad-
ms laatste uitspraken,
melijk dat de geallieer-
v; n bang zouden zijn voor
Sn confrontatie op het
nd. Dat wil zeggen dat
aijj haast heeft zo'n oorlog
i si beginnen".
Si
"Jvorens hij de pers verder te
eJiord zal staain wil Maurice
Jhmitt, stafchef van de Fran-
strijdkrachten, een zaak
lidelijk hebben: over de mili-
Mre bijdrage in de Golfoorlog
t in geen enkele twijfel be-
d aan. „Om Kuwayt te kunnen
irivrijden moet de Iraakse oor-
dgsmachine worden verme
ngd. Met het geallieerde op-
i frbevel zijn vooraf afspraken
kjmaakt. De Franse lucht-
leacht voert aanvallen uit in
.uwayt en in Irak",
og een misverstand blijkt er
nj bestaan. „In tegenstelling
cj>t wat het AFP (het Franse
z«prsbureau) heeft gemeld heb
ik nooit beweerd dat vijftig
procent van de Iraakse lucht
macht is uitgeschakeld. Ik heb
slechts de hoop uitgesproken
dat het zo zou zijn", aldus de
Elzasser generaal, die luite
nant was in de Korea-oorlog
en kapitein in de Algerijnse.
„Deze oorlog verkeert nog
maar in het begin van de eer
ste fase. Ik heb daarom alle
bewondering voor degenen die
nu al definitieve conclusies
kunnen trekken", schiet hij
voor de boeg van betweters
buiten dienst.
Door de ongunstige weersom
standigheden van de laatste
dagen hebben satellieten en
spionagevliegtuigen nog niet
het exacte beeld kunnen ge
ven van de klap die Saddam is
toegebracht. Maar volgens
Schmitt js Iraaks nucleaire po
tentieel volledig vernietigd.
„Het chemische arsenaal is
voor driekwart uitgeschakeld.
Voor de militaire en civiele
communicatie geldt hetzelfde,
zelfs als de Irakezen de voor
zorg hebben genomen een deel
van hun telefoonnet in te gra
ven. De raffinaderijen zijn
voor het grootste deel on
bruikbaar. Conclusie: Saddams
militaire infrastructuur is al
behoorlijk aangetast. De geal
lieerde luchtmacht ondervindt
in elk geval geen weerstand
van betekenis. Uit de laatste
wereldoorlog weten we hoe
demoraliserend het voor de
grondtroepen is als ze perma
nent worden bestookt en nooit
hun eigen vliegtuigen zien.
Mijn idee is dat de geallieer
den minder bommen kunnen
besteden aan het uitschakelen
van ondergrondse hangars en
vliegvelden. De geallieerde
luchtsuperioriteit is totaal.
Elke keer als het tot een tref
fen kwam met Iraakse toestel
len werden die neergeschoten
of gingen ze op de vlucht. Als
ze zo aardig zijn op te stijgen...
Saddam doden
Schmitt ontkent berichten als
zouden de geallieerden hebben
geprobeerd Saddam Husayn
met een zeer gericht bombar
dement te doden toen deze vo
rige week zijn troepen inspec
teerde. „Een beetje gezond
verstand, graag. Noch het
Amerikaanse, noch het geal
lieerde, noch het Franse com
mando heeft serieus overwo
gen dat het mogelijk zou zijn
ergens in Irak een man te tref
fen en dan nog met een luch
tactie. Ik heb de indruk dat
Saddam persoonlijk niet veel
riskeert. Hij zit in zijn bunker
met flessen mineraalwater,
rantsoenen en misschien nog
wel meer".
Het brengt hem op de rol van
de media. „De Patriot-rakket-
ten hebben opmerkelijke suc-
cesssen geboekt. Maar afgaan
de op het tv-spektakel dat
CNN ervan maakt wordt het
succes ook een beetje overdre
ven. Die journalisten die hun
gasmasker zoeken... alsof ze
niet weten waar dat ligt of hoe
ze het moeten opzetten. Soms
dacht ik dat het een manier
was om hun bazen om opslag
Generaal Maurice Schmitt.
te vragen", zegt Schmitt grin
nikend. Wat soldatenhumor
moet kunnen, ook onder deze
omstandigheden.
Arsenaal
Gespeend van elke humor is
zijn analyse van de opbouw
van het Iraakse arsenaal. „In"
1989 heb ik al gewaarschuwd
voor de militaire ontwikkeling
van Irak tot een destabilise
rende factor in de regio. Som
migen hebben mijn uitspraken
toen uitgelegd als een poging
de defensiebegroting te beïn
vloeden. Maar ook Sjevard-
nadze waarschuwde voor Irak
tijdens het ontwapeningsover-
leg in Wenen".
Frankrijk hoeft niet alleen het
boetekleed te dragen voor de
Iraakse herbewapening, vindt
Schmitt. In de oorlog tussen
Iran en Irak hèbbei? verschil
lende Europese landen Sad
dam Husayn geholpen. Hij
herinnert eraan dat zes lan-
FOTO: AFP
den, waaronder Nederland,
mijnenvegers naar de Golf
hebben gestuurd om de
scheepvaart te garanderen.
„Ik geef onze schuld toe. Maar
het overgrote deel van Sad
dams arsenaal is Russisch. Tje-
choslowakije, China en Noord-
Korea hebben eveneens flink
geleverd, zoals Oostenrijk ar
tillerie heeft verkocht, Italië
mijnen, Zwitserland luchtaf
weergeschut en Zweden ander
materiaal. De meeste naties
hebben die informatie uitge
wisseld. Saddams potentieel is
bekend aan de geallieerden".
Verklaart die uitwisseling het
feit dat een Saudische F15-pi-
loot deze week twee Iraakse
Mirages neerhaalde? Generaal
Schmitt: „Ik denk het niet, het
is eerder een resultaat van de
goede coördinatie van de
luchtdefensie. De Iraakse toe
stellen waren meteen gesigna
leerd door de AWACS en
kansloos tegen de overmacht".
ril
V)
IHARAN Een gezaghebbende Amerikaanse militai-
commentator, oud paratroeper kolonel David Hac-
jworth, de meest onderscheiden nog levende Ameri-
aanse soldaat, beweerde in een interview met The Ti-
1 aes dat nu al gedemoraliseerde Iraakse troepen deser
eren en de grens overtrekken.
lackworth, die sinds vorige maand in Saudi-Arabië verblijft,
kseert zijn controversiële verklaring op bezoeken aan de grens
ti meldingen van Kuwaytse speciale eenheden die achter de
:<taakse linies opereren. Hackworth is er zelf van overtuigd dat
ne oorlog niet lang meer zal duren. „Ik weet niet of een grond-
i önval zelfs wel nodig zal zijn", aldus de kolonel. „Ze worden
ifgestraft door alle 2000 geallieerde vliegtuigen". Hoewel Hac-
iworths voorspellingen haaks staan op die van commandant
nlhristopher Hammerbeck van de Britse Woestijnratten, die deze
tteek heeft gezegd dat de oorlog zich nog wel tot Pasen kan
ïïoortslepen, is er in legerkringen veel respect voor de mening
i|an Hackworth. Zo voorspelde hij in april 1971 dat de Noord-
jjietnamese vlag vier jaar later boven Saigon zou wapperen. En
iat kwam uit.
Mister
Ik Sandman
Korporaal Keith
Lamont Dorsette
uit Brooklyn is in
het gewone leven
beroepsmusicus.
Als reservist mag
hij zich echter
ook in het mulle
zand van de Sau
dische woestijn
uitleven op zijn
saxofoon, zolang
de vijand niet
binnen gehoor-
safstand is.
FOTO: AP
PETER ARNETT:
BAGHDAD Het is een
grote verantwoordelijk
heid om praktisch de eni
ge bron van nieuws te zijn
vanuit een land, vooral in
oorlogstijd. Ongetwijfeld
zullen er beschuldigingen
komen dat een correpon-
dent die in een hoofdstad
blijft wanneer zijn colle
ga's zijn uitgewezen wordt
gemanipuleerd voor pro-
paganda-doeleinden, of
maar zo weinig mag zeg
gen dat zijn verslagen een
verwrongen beeld van de
situatie geven.
Peter Arnett, de correspon
dent van CNN in Baghdad, is
een gehard man, een door de
wol geverfde oorlogscorrepon-
dent die waarschijnlijk beter
dan ieder ander de druk die de
Irakezen op hem uitoefenen
zal kunnen weerstaan. Dertig
jaar lang heeft hij oorlogen en
geweld verslagen. Hij heeft ge
woond en gewerkt in landen
als de Sovjetunie, Zuid-Afrika,
Zuid-Vietnam en Israël, waar
de beperkingen die correspon
denten worden opgelegd
enorm zijn.
In de eerste dagen van de oor
log leverden hij en zijn twee
collega's sterke verslagen die
overal in de wereld met veel
waardering zijn ontvangen.
Maar Arnetts berichtgeving is
nu onderhevig aan censuur en
dus noodgedwongen eenzijdig.
Zijn bewegingsvrijheid is be
perkt en de Iraakse autoritei
ten bepalen zorgvuldig tot
welk nieuws hij toegang krijgt.
Eerder deze week meldde hij
een geallieerde aanval op wat
volgens Irak een fabriek voor
babyvoeding was. Zijn camera
noch zijn commentaar beves
tigde echter wat hem van ho
gerhand was verteld. CNN zelf
gaf voorrang aan Amerikaanse
berichten dat het een produk-
tieplaats voor biologische wa
pens was geweest.
Arnett, tegen de zestig, ge
scheiden ën met twee kinde
ren, is geboren in Nieuw-Zee-
land en maakte voor het eerst
naam in Zuidoost-Ajië. Hij
was één van de jonge Australi
sche en Nieuwzeelandse ver
slaggevers in het gebied die in
Peter Arnett.
1962 uit Indonesië werden ge
zet en werkte daarna als free
lancer in Laos. In 1966 won hij
de Pulitzer Prize (de hoogste
Amerikaanse media-onder-
scheiding) voor zijn berichtge
ving over de Amerikaanse be
trokkenheid in Vietnam voor
Associated Press. Hij verbleef
tot 1975 in Saigon.
Waar conflicten waren, was
ook Arnett: El Salvador, Nica
ragua, Afghanistan. Hij was in
Tel Aviv tijdens de oorlog van
1973 en in Bayruth tijdens de
vliegtuigkaping in 1985. In
1981 ging hij werken voor het
toen één jaar oude CNN. Zijn
laatste standplaats was Jeruza
lem. Daarvoor bevond hij zich
in Moskou, waar hij zelfs in de
vroege dagen van Gorbatsjov
te maken kreeg met de gebrui
kelijke pesterijen waar wester
se verslaggevers zich aan
moesten onderwerpen. In 1987
DOUR De geallieerde bombardementen hebben grote schade
aangericht in het Iraakse stadje Dour, 160 kilometer ten noorden
van Baghdad. Bij een aanval op de stad ziin 24 Iraakse burgers
om het leven gekomen, zo meldde journalist Peter Arnett van
het Amerikaanse nieuwsnet CNN gisteren vanuit Baghdad in
een verslag dat vrijgegeven werd door de Iraakse censuur. Dour
ligt 20 kilometer ten zuidoosten van Tikrit, de geboorteplaats
van de Iraakse president Saddam Husayn. Arnett telde 23 totaal
vernielde grijze stenen huizen.
werd hij in elkaar geslagen
toen hij aan de vooravond van
de top in Washington had be
richt over de protesten van
joodse refuseniks.
Collega's die met hem hebben
'gewerkt zeggen dat hij geen
waaghals is, maar een man die
weet wat oorlog kan doen en
teweeg kan brengen. Terwijl
de moed van de twee andere
verslaggevers in het al-Rasjid-
hotel in Baghdad geboren was
uit hun onervarenheid met ge
schutvuur, wist Arnett dat ra
ketten gebouwen kunnen bin
nendringen. Toch was het Ar
nett die in discussie ging met
de Iraakse wachtposten terwijl
de bommen en het glas hem
om de oren vlogen.
Censuur
Arnetts berichtgeving vanuit
Baghdad, zo zou hij zelf toege
ven, moet worden bekeken in
de wetenschap dat het is wat
de censuur wil zien en horen.
Hij beschreef deze week de
markten in de stad, de aanwe
zigheid van voedsel en de re
actie van het leger op zijn aan
wezigheid met een camera.
Ook was hij in staat een verge
lijking te trekken - een con
trast - tussen Baghdad en het
Hanoi uit de tijd van de Ame
rikaanse bombardementen.
MICHAEL BINYON
(c) The Times
.ONDEN Afgezien van
planning van het
ondoffensief en de
•oortzetting van de lucht-
nvallen zijn er twee be-
ingrijke vragen die de
{eallieerde bevelhebbers
overweging moeten ne-
?n. Hoe moet gerea-
;eerd worden als Irak een
nval doet met chemi-
he of biologische wa
ns? En hoe kunnen de
'ersterkte betonnen bun-
;ers die president Saddam
"usayn, een aantal van
ijn vliegtuigen en zijn nu-
:leaire, chemische en bio
logische projecten be-
:hermen, worden getrof
fen?
'ndanks de vele informatie
lie de inlichtingendiensten be-
itten over Iraks militaire po-
entieel is er nog steeds geen
ivertuigend bewijs dat Husayn
irin is geslaagd een effectieve
ïhemische lading te ontwikke-
in voor zijn Scud-raketten.
'och hangt het hiervan af in
Welke richting de Golfoorlog
ich zal begeven. Israël, een
>otentieel doelwit voor een
ihemische aanval, is er nu van
tvertuigd dat Saddam hiertoe
le middelen bezit. Het Westen
daar nog niet zeker van.
'echnisch gezien lijkt het on
waarschijnlijk dat de Irakezen
een chemisch wapensysteem
bezitten dat met grote stellig
heid doel zal treffen. Volgens
sommige experts zou een che
mische kop de balans van de
Scud-raket zo verstoren dat de
ballistische sturing ervan ern
stig gehandicapt zou zijn.
„De Scud was eerst een wapen
voor het slagveld", aldus een
deskundige. „Er kwam een
Scud-B variant met meer mo
gelijkheden en vervolgens
kwamen er de Iraakse varian
ten (de al-Hussein en de al-
Abbas). Om het bereik te ver
groten moet explosieve massa
plaats maken voor brandstof.
Het zwaartepunt is dus al naar
achteren verschoven, waar
schijnlijk zover als maar mo
gelijk is".
Gifgas of bacterie-dragers zijn
licht zodat de stoffen zich over
het doel kunnen verspreiden.
De Irakezen zouden een nieuw
ontwerp hebben moeten ma
ken om de raket in balans te
houden. De langere-afstand
Scuds raken het doel met een
snelheid van bijna twee kilo
meter per seconde. Hierdoor
wordt de temperatuur van de 1
raket, en alles er binnenin,
tenminste 300 graden Celsius
hoger. „Weinig van de beken
de gifgassen zouden dit kun
nen doorstaan", aldus de des
kundige.
Er zijn ook andere manieren
die een chemische aanval mo
gelijk maken, per vliegtuig of
door middel van artilleriege-
schut. Hieraan zijn echter risi
co's verbonden. Als Saddam
zijn vliegtuigen opdracht zou
geven Israël te bestoken met
chemische bommen, kunnen
de Iraakse- piloten over Syrië
of Jordanië vliegen op het ge
vaar af dat geallieerde vlieg
tuigen de Iraakse bommen
werpers zouden onderschep
pen in het Jordaanse lucht
ruim.
Het is niet zeker hoe Amerika
en de bondgenoten zouden re
ageren indien Saddam de oor
log laat escaleren door naar
chemicaliën en zenuwgas te
grijpen. Maar als de reactie
„met gelijke munt" zou
moeten zijn, zijn er slechts drie
opties: een tactische nucleaire
aanval, hetgeen door Washing
ton en Londen al van tafel is
geveegd; een chemische aan
val, die rampzalige gevolgen
zou hebben voor de Iraakse
troepen aangezien die niet zo
goed beschermd zijn als de ge
allieerden; of een geheim wa
pen als een brandstof-lucht-
explosiesysteem, een bom die
brandstofdampen verspreidt in
de atmosfeer. De brandstof zou
vermengd met lucht een ex
plosie met hetzelfde effect als
een tactische nucleaire bom
veroorzaken.
Volgens Amerikaanse rappor
ten van drie maanden geleden
zou Irak mogelijk een derge
lijk wapen hebben ontwik
keld. De technologie voor de
produktie van dit wapen is
echter zo ingewikkeld dat dit
onwaarschijnlijk lijkt. Er zijn
ook geen aanwijzingen dat
Amerika zich de afgelopen ja
ren met dit project heeft bezig
gehouden. Vroege versies die
voornamelijk uit napalm be
stonden werden zonder veel
succes tijdens de Vietnamoor-
log gebruikt.
Het onderzoek en de ontwik
keling werden toen gestaakt,
maar de mogelijkheid bestaat
dat het project is hervat toen
in het midden van de jaren
tachtig berichten op begonnen
te duiken dat ook de Sovjetu
nie zich met een dergelijk wa
pen bezighield. Experts zeggen
dat het verwoestende gevolgen
zou hebben voor een gebied
van ongeveer 500 vierkante
meter.
Graniet
Het enorme bunker-netwerk
van de Irakezen is een ander
probleem. Er zijn geen niet-
nucleaire wapens die meer
dan dertig meter onder de
grond kunnen doordringen.
Bekend is dat een aantal van
Saddams bunkers zich meer
dan negentig meter onder de
grond bevinden, beschermd
door de aarde, versterkt beton
en schokopvangers.
De bunkers, die zijn gebouwd
Sommige Israëli's waarschuwen tijdens minister Genschers bezoek aan hun land tegen 'Duits^É
ben zoveel verschillende
veaus dat er maar één manier
is om ze te vernietigen: een
springlading onder de con
structive aanbrengen. „Je zou
een raketgestuurde bom nodig
hebben, maar het maakt heel
veel uit of de bunker omgeven
wordt door aarde of door gra
niet", zegt een deskundige.
„Het moge zo zijn dat we deze
ondergrondse bunkers niet
kunnen vernietigen, maar ze
hebben allemaal uitgangen en
ingangen", aldus een militaire
bron. „Dat is waar je je op
moet richten".
MICHAEL EVANS
(c) The Times
ROTTERDAM De zeel-
iedenbond FWZ overlegt
met de directie van de
Amsterdamse rederij
Spliethoff over het van
boord halen van beman
ningsleden van de Artis-
gracht voordat dit schip
het Suezkanaal passeert.
De rederij beschouwt dit nog
niet als oorlogsgebied Twee
stuurlieden hebben echter la
ten weten niet verder te wil
len varen. Zij vinden dat ook
het Suezkanaal tot oorlogsge
bied moet worden gerekend.
Ook de overige bemanningsle
den hebben grote bedenkin
gen. De Artisgracht ligt nu
nog in de Rotterdamse Waal
haven. Volgens plan moet het
in het Engelse Huil munitie la
den voor het Britse leger. De
eindbestemming is de Saudi
sche haven Al Jubayl in dat
deel van de Perzische Golf dat
de reders als oorlogsgebied be
schouwen.
