Zwarte baretten zijn
pitbulls van Moskou
„Geweld is gevolg van halfslachtig optreden
Ontvoerde Italiaan
na 109 dagen vrij
EcidócSommit
5ë
Vijftien boeren in
El Salvador vermoord
Roebels wisselen in strijd tegen zwarte circuit
KRITIEK OP GORBATSJOV:
Einde aan
stakingen
in Albanië
Angst voo
militairen
houdt aan i
in Kroatië!
BUITENLAND
WOENSDAG 23 JANUARI 1991 PAGI]
Een
Salvadoraanse
familie rouwt
na de moord
op 15
dorpsgenoten.
toto: epa
EL ZAPOTE Gewapende mannen met zwarte doeken
voor het gelaat hebben gisterochtend de leden van zes
boerenfamilies gewekt, hun magere bezittingen geroofd
en vijftien mannen en vrouwen vermoord. De slachtof
fers vormden bijna de volledige volwassen bevolking van
een uit schamele hutten bestaand gehucht ongeveer acht
kilometer ten noorden van de hoofdstad San Salvador.
De massamoord was de ergste in verscheidene jaren in El
Salvador. Twee kinderen die het overleefden, vertelden
zeven mannen en acht vrouwen van wie de jongste 14
jaar oud was waren gedood door hen de keel af te snij
den of dood te schieten. Zij zeiden dat de mannen gewe
ren, pistolen en messen droegen en geld hadden geëist.
Het gehucht ligt niet in een gebied waar guerrillastrijders
actief zijn. Door de slachting verloren ongeveer 20 kinde
ren hun ouders.
Horloge geruild
voor handgranaat
PRAAG Een 14-jarige Tsjechoslo-
waakse jongen is gearresteerd door
de politie omdat hij zijn horloge met
een Sovjet-soldaat had geruild voor
een handgranaat. Volgens het dag
blad Mlada Fronta Dnes bekende de
jongen dat hij op de Sovjet-basis Ro-
kytnice zijn horloge omruilde. Hij be
zocht de basis regelmatig en bracht
vaker goederen mee. Vorig jaar nog
liet hij met trots een landmijn zien
aan zijn klasgenoten. Een explosie-
vendeskundige van de politie, Josef
Splichal, bevestigde dat de handgra
naat scherp was en dat „in een geslo
ten klaslokaal waarschijnlijk nie
mand een explosie overleefd zou heb
ben".
Twaalf doden door
kou in Bangladesh
DHAKA Ten minste twaalf
mensen zijn in het noorden van
Bangladesh omgekomen door een.
koudegolf. De slachtoffers zijn
voornamelijk oudere vrouwen en
kinderen. Acht mensen kwamen
zondag en maandag om in het dis
trict Dinajpur, 270 kilometer ten
noorden van Dhaka. Vier anderen
kwamen maandag om het leven in
Rangpur op 250 kilometer ten
noorden van Dhaka. Sinds de eer
ste koudegolf Bangladesh twee
weken geleden teisterde zijn 56
mensen omgekomen. De tempera
tuur is in het noorden gezakt tot
5,6 gradep celsius.
Columbiaanse polisp
doodt twee gangstee
BOGOTA De Colombiaanse pgRi
heeft gisteren twee broers doikor
schoten die de leiding hadden^ade
een bende huurmoordenaars dLjar
opdracht van het Medellin-drugig j
tel meer dan 300 mensen heefj,n
dood. De broers David Ricardo efyerj
berto Prisco zijn gedood toen detrsc
tie invallen deed in hun schuim^
sen in de steden Medellin en heLerj
bijgelegen Rionegro. De politie n|jij0
de de dood van beide gangstersydi
grote slag voor het Medellin-kfem
De bende is beschuldigd vaiig
moord op minister van justitie tu
nando Baquero Borda, de uit&t
Guillermo Cano Isaza en
vooraanstaande Colombianen.
(Van onze correspondent
Rob Vunderink)
MOSKOU Als in de
Letse hoofdstad Riga de
zwarte baretten op de
straat als vanuit het niets
opduiken, zoekt iedereen
die in leven, wil blijven
onmiddellijk een veilig
heenkomen.
Deze schietgrage 'helden van
onze tijd', zoals het nu onaf
hankelijke weekblad Moskou
Nieuws hen spottend noemt,
staan pal voor de Sovjetmacht
en verklaren zich bereid tot
uitvoering van ieder bevel van
president Gorbatsjov, dat „ho
pelijk spoedig komt".
De baretten zijn een speciale
politiemacht, in het Russisch
afgekort tot OMON, die nog
het meest lijkt op de Neder
landse Mobiele Eenheid en
volgens het officiële persbu
reau TASS bedoeld zou zijn
om de orde bij popconcerten,
voetbalwedstrijden en andere
evenementen te handhaven.
Eerst schieten
Op de voorpagina van Moskou
Nieuws stond onlangs een foto
van een vriendelijk lachende,
kortgeknipte jongeman in een
kraakhelder T-shirt met korte
mouwen. Aan de muur van
zijn vertrek prijkten groten
deels ontklede pin-ups. Aan
het plafond hingen vier strop
pen voor de wit-op-zwarte
doodskop van de piratenvlag.
De frisse knul is een van die
speciale agenten van de
OMON die eerst schieten en
daarna vragen stellen.
„Je weet nu wat je moet doen
als je vrouw wordt verkracht",
schamperde een Moskoviet na
de overval van de zwarte ba
retten op het ministerie van
binnenlandse zaken in Riga,
het afgelopen weekeinde.
„Dan moet je een journalist
overhoop knallen". Bij de aan
val op het ministerie, die naar
verluidt een antwoord was op
de verkrachting van de vrouw
van een OMON-officier, kwa
men minstens twee agenten
van de gewone politie, een on
bekende en een journalist van
de Letse televisie om het le
ven.
Aan wie de OMON nu precies
gehoorzaamt, is niet geheel
duidelijk. Zeker is, dat de ba
retten het Letse ministerie en
de Letse regering als tegen
standers beschouwen. Eerder
deze maand bezette de OMON,
zonder enig vooroverleg met
de Letse autoriteiten, het pers
gebouw in Riga, waar onder
meer een aantal kranten van
de Letse activisten die strijden
voor onafhankelijkheids wer
den gedrukt. De OMON had
naar het lijkt eigenmachtig tot
deze actie besloten om het ge
bouw aan de Moskou-getrou
we Communistische Partij te
rug te geven, omdat deze de
rechtmatige eigenaar zou zijn.
Scheuren
Uit volkomen onverwachte
hoek kwam gisteren ophelde
ring van zaken. De conserva
tieve Letse 'zwarte kolonel'
Viktor Alksnis, lid van het na
tionale parlement in Moskou,
verklaarde tegenover de Mos-
kovski Komsomolets, de krant
van de Moskouse communisti
sche jeugdbond, dat de zwarte
baretten bij de bestorming van
het ministerie in Riga niet op
eigen houtje hadden gehan
deld.
Het openbaar ministerie van
Letland weet niets van een
verkrachting en neemt aan dat
het hier om een provocatie
gaat, waarachter men alge
meen het beruchte Comité van
Nationale Redding lees: de
Moskou-getrouwe Letse Com
munistische Partij ver
moedt.
Nu het scenario van de com
munisten en militairen niet
gladjes verloopt en de tegen
stand van de officiële Letse
autoriteiten, gesteund door de
bevolking, effect lijkt te sorte
ren, begint het monsterver
bond de eerste scheuren te
vertonen. Een aantal dagen
geleden steunde Alksnis het
Comité van Nationale Redding
nog, maar inmiddels heeft hij
tegenover de Moskovski Kom
somolets meegedeeld dat de
voorzitter van het Comité, de
Letse communistenleider Ru-
biks, zich verraden voelt door
Moskou.
„Misschien verklap ik éen ge
heim", verklaarde Alksnis,
„maar ik heb met leden van
het Litouwse Comité van Na
tionale Redding gesproken en
die hebben gezegd dat ze heb
ben gehandeld op verzoek van
Gorbatsjov". Na de Litouwse
actie had Gorbatsjov presiden
tieel bestuur moeten invoeren,
maar hij heeft de Litouwse
communisten verraden, aldus
Alksnis.
Carte blanche
De verklaring van Alksnifc
strookt met de theorie van de
Moskouse kolonel Smirnov en
andere hervormingsgezinde
officieren. Zij zeggen te gelo
ven dat de leger- en politie-ac-
ties in Litouwen en Letland,
waarbij in totaal zo'n twintig
mensen om het leven zijn ge
komen, wellicht niet speciaal
door het Kremlin zijn bedacht
en gesanctioneerd, maar het
leger zal van Moskou wel carte
blanche hebben gekregen.
Doel: afrekenen met de her
vormers ten gunste van de
conservatieve oude garde, die
zo weer in het zadel kan ko-
Voor de verwezenlijking van
die snode plannen moeten de
jonge pitbulls van de OMON
en de Sovjet-commandotroe
pen met het geweer in de aan
slag en het verstand op nul
voor de conservatieve elite de
kastanjes uit het vuur halen.
Als ze hun vuile werk gedaan
hebben, hoeven ze volgens
Smirnov en de zijnen net
zo min als de Litouwse en Let
se communisten op trouw
van Moskou te rekenen. Het
Kremlin doet de acties af als
eigenmachtig optreden van de
troepen, straft de 'schuldigen'
en wast zijn handen in on
schuld.
Letse milities vormen zandbunkers bij het Letse parlement. De Letten vrezen, ondanks toezeggingen van Gorbatsjov, voor ingrijiet
door het Sovjet-leger. foto: v
(Van onze correspondent
Rob Vunderink)
MOSKOU Geruchten de
den al jaren de ronde, maar nu
heeft het Kremlin dan einde
lijk besloten tot de drastische
economische noodgreep van
een verkapte geldhervorming.
Met ingang van vandaag zijn
bankbiljetten van 50 en 100
roebel niet langer geldig. De
bevolking krijgt drie dagen de
tijd om ze in te wisselen voor
kleinere coupures, tot een be
drag van 1000 roebel per per
soon. Buitenlanders kunnen de
bankbiljetten alleen omwisse
len als ze kunnen aantonen
dat ze legaal zijn aangekocht
bij de staatsbank. Vaak zal dat
niet het geval zijn, want voor
een roebel betaal je bij de
staatsbank 30 cent, tegenover
zo'n 4 cent bij de illegale pri-
ve-wisselaars.
Op spaartegoeden op bankre
keningen is de maatregel niet
van toepassing. De nieuwe
premier Valentin Pavlov, die
tot voor kort minister van fi
nanciën was, legde gisteren op
de Sovjettelevisie uit, dat de
maatregel bedoeld is om mil
jarden immobiele roebels uit
de circulatie te halen, en een
klap toe te brengen aan het
zwarte circuit. „Wie zijn
maandloon komt omwisselen
stuit niet op problemen", aldus
Pavlov, „maar wie 150.000 roe
bels in huis heeft wél". In de
Sovjetunie ligt het gemiddelde
maandloon momenteel rond
de 300 roebel.
De hervormingsgezinde eco
noom Petrakov, die Gorbats
jov vorige week de rug toe
keerde, beschuldigde de rege-
ring onlangs nog van het
beperkt drukken van
Het zonder voorafgaa
waarschuwing uit de roul
nemen van de bankbiljettepv
een krampachtige maatr^f
die typerend is voor de So
teconomie, net als prijs vei
gingen van honderden pro«k
ten. De draconische maatrlj^
zou de nekslag kunnen b
kenen voor coöperatieve
drijven en joint-ventures,
die het ongeluk zouden 1.1
ben over grote contante rej
ves te beschikken.
Gorbatsjov: Let
land wordt niet
onder direct ge
zag van het
Kremlin ge
plaatst.
foto: ap
KEULEN Alleen Gor
batsjov is verantwoorde
lijk voor de aanvallen
door het Sovjetleger in de
Oostzeestaten, zo heeft
prof. Wjatsjeslav Dasjits-
jev, lid van de Sovjetaca
demie van Wetenschap
pen vandaag verklaard
voor de Duitse radio.
„Deze gebeurtenissen zijn het
logische gevolg van een mis
lukte politiek van toegeven
aan conservatieve krachten en
een aarzelend en halfslachtig
optreden, dat tot een verster
king van het apparaat en van
de oude machtsstructuren
heeft geleid. Het door Gorbats
jov in het Sovjetparlement
doorgedrukte unieverdrag is
een constructie, die de wezens
kenmerken van het oude cen
tralistische systeem draagt. Dit
verdrag met geweld opdringen
aan de republieken is uiterst
gevaarlijk en kan tot burger
oorlog leiden", aldus Dasjits-
jev. „Er is nog maar weinig
hoop dat onder Gorbatsjov de
doelen van perestrojka worden
bereikt. In plaats van in de af
gelopen jaren jonge en compe
tente functionarissen te benoe
men heeft Gorbatsjov steeds
de oude op hun post gelaten".
Hij adviseert Gorbatsjov de
Baltische staten volledige soe
vereiniteit te verlenen. Ook de
„onrechtmatige inlijving van
deze republieken door Stalin"
zou eindelijk moeten worden
erkend. „Zou het bijeenblijven
van de Sovjetunie door middel
van geweld moeten worden
gegarandeerd, dan zal de Sov
jetunie uiteenvallen. Een nieu
we unie kan in principe alleen
worden opgericht op basis van
vrijwillige toetreding door
haar leden".
Gorbatsjov meldde gisteren
dat de hervormingen onver
minderd voortgaan: „Specula
ties over een ruk naar rechts
berusten op onjuiste interpre
taties". Over het geweld zei hij
dat die veroorzaakt wordt door
discriminatie van de Russische
minderheden en het Sovjet-le
ger in het Baltische gebied.
„Maar het leger moet ook niet
ingaan op provocaties". Gor
batsjov meent dat er geen
sprake van kan zijn dat geko
zen parlementen en regerin
gen met geweld omver kun
nen worden geworpen.
Gorbatsjov heeft de Letse pre
sident Gorbunovs toegezegd
dat hij de republiek Letland
niet onder direct gezag van
het Kremlin zal brengen. Hij
zei verder dat hij er alles aan
zal doen om een oplossing te
vinden voor de gespannen si
tuatie in Letland en de andere
Baltische republieken.
Het Europese Parlement heeft
gisteren de voedselhulp met
een waarde van een miljard
dollar aan de Sovjetunie opge
schort. Het Europarlement be
sloot unaniem de stemming
over de eventuele goedkeuring
van de hulp uit te stellen. In
februari zal de voedselhulp op
nieuw op de agenda staan.
WENEN Chauffeurs in de
Albanese hoofdstad Tirana
hebben gisteren een staking
beëindigd die het openbaar
vervoer had stilgelegd. De re
gering heeft een decreet uitge
vaardigd waarbij het stakings
recht wordt beperkt.
De Albanese overheid schakel
de gisteren al het leger in voor
de distributie van voedsel in
Tirana, dat voor de tweede
achtereenvolgende dag door
massale stakingen was getrof
fen. De staatstelevisie en -ra
dio meldden evenwel dat de
stakers erin hadden toege
stemd hun actie te stoppen na
dat de autoriteiten een ver
dubbeling van het salaris had
geboden voor werkzaamheden
op zon- en feestdagen.
Het parlementaire presidium
bepaalde gisteren bij decreet
dat stakingen in vitale be
drijfstakken als de medische
zorg, de voedselvoorziening en
-distributie verboden kunnen
worden.
(Van onze correspondent
Aart Heering)
ROME De tienjarige
Augusto De Megni is gis
termorgen na een gevan
genschap van 109 dagen
tijdens een bliksemactie
van de carabinieri in de
buurt van het Toscaanse
stadje Volterra bevrijd. Na
een uur onderhandelen,
waarbij een van hen een
pistool tegen het hoofd
van de jongen gedrukt
hield, werden de vier ont
voerders gearresteerd.
Het kwartet is afkomstig uit
Sardinië, dat naast Calabrië
kan bogen op een rijke traditie
van ontvoeringen. Augusto, de
zoon van een rijke financier
uit Perugia, werd in de avond
van 3 oktober door vier ge
maskerde mannen uit zijn ou
derlijk huis gekidnapt en heeft
sindsdien vastgezeten in een
boerenwoning op het Toscaan
se platteland. Óp 13 oktober
richtte vader Dino De Megni
op de televisie een appèl tot de
ontvoerders, waarna in het ge
heim de onderhandelingen
met de ontvoerders begonnen.
Voor de vrijlating van Augus
to werd het hoogste losgeld in
de Italiaanse geschiedenis ge
vraagd, circa 25 miljoen gul
den.
Hoewel zijn vader bereid was
om dat bedrag te betalen, werd
dat onmogelijk gemaakt door
een op 27 december uitgevaar
digd decreet, op grond waar
van de rechter beslag kan leg
gen op het bezit van de fami
lieleden van ontvoerde perso
nen. Met deze zogeheten 'har
de lijn' wil de regering de be
taling van het losgeld onmoge
lijk maken en zo de ontvoerin
gen minder winstgevend ma
ken. Het beroep dat Dino De
Megni daartegen had aangete
kend was juist drie dagen voor
de bevrijding van Augusto
verworpen.
In december is in Rome een
'Solidariteitscomite tegen de
ontvoeringen' opgericht, onder
voorzitterschap van Antonio
Riboldi, de bisschop van Acer-
ra, dat anderhalf miljoen gul
den biedt voor tips die zouden
leiden tot de bevrijding van
Augusto of een van zijn vijf
lotgenoten die nu nog gevan
gen zitten. De bevrijding van
Augusto is echter het werk
van een speciaal onderzoeks
team van de carabinieri, dat in
mei van dit jaar ook de ont
voerders van de achtjarige Pa-
trizia Tachella arresteerde.
ZAGREB De Kroh
sche president Frafe
Tudjman heeft gisterenP
bevolking opgeroepen d
kalmte en waardigheicfy
behouden en zich nie%
laten provoceren" doorh
militairen of door recfy
Kroatische extremistf1'
die het leger te lijf wili
Tudjman gaf deze verklai11
na overleg met andere Kro^
sche leiders en de de'fenl
raad, enkele uren nadat
ultimatum was afgelo1
waarin op last van het fedij
le Joegoslavische presidium**
deelrepublieken Kroatië
Slovenie hun gewapende n i
ties hadden moeten ontbinc
De Kroatische politie-een
den, aangevuld met in
haast opgetrommelde hi
troepen, bleven de hele nap
in hoge staat van paraath
bewaakten belangrijke geb
wen en patrouilleerden in
straten van Zagreb. Ook bl
keerden vrachtwagench*
feurs van de Kroatische o
maatschappij met hun tank
gens de straten.
In Kroatië, maar ook in de
publiek Slovenië, is men b<
dat het federale gezag het
afhankelijksstreven in de J
goslavische republieken
kop in wil drukken nu de
ternationale aandacht wo
afgeleid door de' Golfoorlog
Tamils doden
27 dorpelingen
COLOMBO In Sri Lai
hebben Tamil-Tijgers v
morgen 27 dorpelingen
dood. Onder de slachtoff
zouden vijftien kindei
zijn. Volgens militaire aut<
teiten in Colombo werd
Singalese dorp Bogamuyf
in het oosten van de prov
cie Amparai door driehi
derd Tijgers bestormd.
hadden het bij hun aan]
vooral gemunt op posit]
van het leger en de politit
